Songfestival: verguisd maar veel bekeken
De beste hoeft de eerste niet te zijn
ZATERDAG 6 MEI 1989
EXTRA
PAGINA 29
Het Songfestival is en blijft een vreemd verschijnsel.
Menigeen vindt het al jaren niet om te genieten,
desondanks blijkt het telkens weer een succesformule.
Ook al is het voor de tv-kijker vaak vergeefs wachten tot
het beter wordt. Want laten we wel wezen: de artistieke
waarde van het Eurovisie Songfestival is maar al te
vaak omgekeerd evenredig geweest aan de pracht en
praal waarmee het meest bekeken, meest
waardevaste, maar tegelijkertijd zo verguisde
programma menigmaal is omgeven. Niettemin zullen
glitter, glamour en klatergoud ook op het 34ste
Eurovisie Songfestival in het Palais de Beaulieu van
Lausanne schitteren en schetteren onder het toeziend
oog van een nieuwsgierig miljoenenpubliek.
Het Songfestival, oftewel het 'moetje van de
Eurovisie': we kunnen er blijkbaar geen genoeg van
krijgen. Je zou ze de kost moeten geven, degenen die
beweren er nooit en te nimmer naar te kijken, maar
heimelijk toch hun bijdrage leveren aan de kijkcijfers.
Afgaande op de liedjes die in de 33 voorafgaande
afleveringen op het kijkersvolk zijn losgelaten, zou de
conclusie kunnen worden getrokken dat het met het
artistiek talent van de Europese componisten en
tekstschrijvers treurig is gesteld. Gelukkig komen er
voor en na het Songfestival altijd weer genoeg songs op
de markt om hettegendeel van die stelling aan te tonen.
En een enkele keer wordt dat ook tijdens het
Songfestival bewezen.
Een ander aspect van het Eurovisie Songfestival is dat
de roem veelal zeer tijdelijk van aard is, dat snel
opgekomen artiesten dikwijls nog sneller gedoemd zijn
af te glijden in de vergetelheid. Het stralingseffect van
een enkele ster was van blijvende waarde, de meeste
Songfestival-sterren verbleekten al voordat ze goed en
wel aan stralen toekwamen. Verreweg de meeste ex-
deelnemers genieten thans locale bekendheid in
achterafzaaltjes, hummen er op los in
achtergrondkoortjes, of staan als vanouds weer achter
draaibank of aanrecht.
Een volwassen affaire is het Songfestival al lang niet
meer, meer en meer is het verworden tot een gammel
compromis tussen flinterdunne showbiz en 'Kleutertje
Luister'. De gemiddelde leeftijd van het deelnemersveld
gaat per jaar omlaag, sinds de Belgische bakvis Kim
drie jaar geleden de hoofdprijs in ontvangst mocht
nemen.
Als het echt op artistieke prestaties aankomt kan er
vanavond maar een winnaar zijn: Engeland. Maar bij
het Songfestival hoeft de beste niet altijd de eerste te
zijn. Mens erger je dus niet. Alvast een reactie op het
traditionele verzoek: 'May I have your votes, please?'
1. ITALIË:
'A vrei voluto Ana Oxa en Fausto
Lea.
Waar is de tijd gebleven van de roem
ruchte festivals van San Remo, waar
gepolijste tenores napolitane als Clau-
dio Villa en Dominico Modugno met
zoetgevooisde stemmen het hoogste
lied zongen, als kandidaat-vertegen
woordigers van het Italiaanse lied op
Eurovisie Songfestivals? Nu worden
we geconfronteerd met Ana Oxa en
Fausto Leali die elkaar tijdens het re
frein van een hartverscheurend, ty
pisch Italiaans duet proberen te over
stemmen. Ana met haar iele, door
geen zangles bijgeschaafde stem en
Fausto als het verlate Italiaanse ant
woord op Rod Stewart, verwijzen het
fragiele geluid van Gigliola Cinquetti
voorgoed naar het stemmenarchief
van de RAI. Dit optreden zal in
Lausanne best een beleefdheidsap-
plaus ontlokken, maar als verzorgers
van de muzikale omlijsting lijken ze
in een pizza-tent beter op hun plaats.
Vooruit maar, een krappe 6.
2. ISRAËL:
'Derech H'a Melech' Gilli en Ga-
lit.
Een knulletje van een jaar of dertien
wordt vocaal gesteund door een vol
wassen dame, terwijl op de achter
grond nog eens twee fraaie zangeres
sen hun bijdrage proberen te leveren
aan het welslagen van deze Israëli
sche inzending. Deze nietszeggende,
snel tot vergetelheid gedoemde brij
van getoonzette clichés doet hevig
verlangen naar de songs die Israël in
1978 en in 1979 tweemaal winst ople
verden. Bij gebrek aan kwaliteit gokt
Israël op de jeugd van het zangertje,
dat kennelijk vertedering moet oproe
pen bij de jury. Maar het optreden
mist de onbedorven charme die kin
deren eigen is; Gilli zingt als een ma
tig bij stem zijnde vocalist op pocket
formaat. Met een 4 is dit gedoe nog rij
kelijk beloond.
3. IERLAND:
'The Real Me' Kiev Connolly.
Connolly draagt voor uit eigen werk.
Zowel de tekst als de muziek is van
zijn hand. Het resultaat is, vergeleken
althans met de voorgaande twee num
mers, best te pruimen. Maar origineel
is anders. 'The Real Me' doet wat dis-
co-achtig aan, het refrein wordt als
een repeterende breuk op het gehoor
losgelaten. Niet dat Connolly in de
voetsporen van Johnny Logan zal tre
den, maar een redelijke klassering
moeter voor hem inzitten. Al heeft de
ervaring geleerd dat je het nooit weet
met de jury's die voor Songfestivals
worden geformeerd. Onze beoorde
ling, wat die ook waard is, neigt naar
een 6,5. Voor het gemak ronden we dit
cijfer naar boven af.
4. NEDERLAND:
'Blijf zoals je bent' Justine Pel-
melay.
Vorig jaar stond ze nog in het achter
grondkoortje dat Gerard Joling bege
leidde tijdens diens Songfestival-
avontuur in Dublin. Nu heeft de ex-
Leidse, maar nu in Zoetermeer woon
achtige Justine Pelmelay promotie
gemaakt en mag ze solo. Dat doet ze
beslist niet slecht, al zullen sommigen
beweren dat haar optreden in de verte
aan dat van Anneke Grönloh doet
denken. 'Blijf zoals je bent' past uit
stekend in het geijkte repertoire dat
op Songfestivals ten gehore pleegt te
worden gebracht. Niet meer en niet
minder, maar vermoedelijk wel ge
noeg voor een alleszins verdienstelij
ke jury-beoordeling. Met daaraan ge
koppeld enkele contracten voor op
tredens buiten de landsgrenzen. Al
werd dat ook typen als Bernadette
Kraakman, Linda Williams en Mari-
bel ooit in het vooruitzicht gesteld.
Helaas voor hen is hun werkelijkheid
het personeelsavondje in een ach-
terafzaaltje. Van deze kant een aan
moedigend zeventje voor Justine.
5. TURKIJE:
Bana Bana Pan.
Wegwezen, duik onder of graaf u in.
Want Pan maakt er een pan van. 'Bana
Bana' is een voorbeeld van muzikaal
analfalbetisme dat is ontwikkeld uit
naam van een staatsomroep die ook
zo graag wil meedoen aan het Eurovi
sie-Songfestival. Twee knullen en
twee meiden huppelen er wat op los.
De vrouwelijke helft van het kwartet
murmelt te pas en te onpas in het rit
me van mitrailleur-vuur 'bana bana',
de mannelijke helft voegt daar telken
male 'boem', 'boem' of iets van die
strekking aan toe. Hoge noten beteke
nen in dit geval valse noten, terwijl op
de achtergrond potten- en pannen ge
rammel valt te beluisteren. Ten over
vloede: een van de dames zou zich
kunnen uitgeven voor de tweeling
zuster van Michael Jackson. Verder
houdt elke vergelijking op. Tenzij het
Eurovisie-draaiboek Istanboel c.q,
Ankara aanduidt als de volgende, hal
teplaats van het Songfestival, een ge
garandeerde nummer laatst. Of zoals
onze leraar Frans het vroeger zo tref
fend wist te zeggen: Een 1 voor de
moeite. En verder zand erover.
gestaan. Blijkbaar leven ze in Parijs
nu in de veronderstelling dat de Waal
se stad een broedplaats is van pril
zangtalent. Zoals kinderen in recla
mespots de vertedering van ouderen
moeten opwekken, zo wordt ook in
dit geval gespeculeerd op sentiment.
Bij de juryleden in de andere 21 lan
den moet een gevoelige snaar worden
geraakt. Wil het Songfestival nog iets
van z'n geloofwaardigheid behouden,
dan is het te wensen dat dit niet ge
beurt. Wat hier wordt voorgeschoteld,
is je reinste kinderarbeid. Hoog tijd zo
langzamerhand, dat er een leeftijds
grens wordt ingesteld. Een 3 als straf
maatregel, bij gebrek aan toezicht van
de arbeidsinspectie.
16. SPANJE:
'Nacida para amar' Nina.
Er zijn van die componisten die het
Eurovisie Songfestival beschouwen
als afzetmarkt van muzikale een
heidsworst in wegwerpverpakking.
Het zijn genieën als het er op aankomt
loze verbindingen te leggen tussen
noten. En Juan Carlos Calderon, te
vens tekstschrijver en dirigent, is
daar een van. Ene Nina, een raven
zwarte signorita, kauwt het allemaal
voor. Aardig om te zien, daar niet van.
Maar als u nu even de kamer uitloopt
om de glazen vol te schenken of een
sanitaire stop te maken, mist u weinig
of niets. Een 4 voor dit pauzenummer.
17. CYPRUS:
'A popse as vrethoume' Fanny Po-
lymeri Yiannis Savidakis.
Na een jaar afwezigheid waagt Cy
prus maar weer eens een kansje. Het
oog wil ook wat en in dat verband
mag gerust worden opgemerkt dat
zangeres Fanny de moeite van het be
kijken waard is. En zanger Yiannis
kan er zeer zeker ook mee door, heb
ben we ons laten vertellen. Het lied
dat zij brengen heeft weinig preten
ties, maar kent wel een commerciële
inslag. Derhalve zou het dit eenhoof
dige lid van de lekenjury niet verba
zen als de Cypriotische inzending
voor de verandering eens boven de
middenmoot uitstijgt: een 6.
18. ZWITSERLAND:
'Viver senza tei' Furbaz.
Zonder nu direct te willen spreken
van plagiaat, komen sommige loopjes
in dit wijsje heel erg bekend voor. In
elk geval wordt het met overtuiging
gebracht door een zangeres, die statig
achter een vleugel heeft plaatsgeno
men. Achter het snaarinstrument
staan ook nog drie zangers stram in de
houding, als stonden ze in de jaren
vijftig. Alleen hun monden bewegen,
verder niets. De tekst is geschreven in
het Raetoromaans, de vierde Zwitser
se taal. Leuk dat ook eens te hebben
gehoord, dol als we nu eenmaal zijn
op folklore en al wat daarmee samen
hangt. Daarom valt het oordeel nog
redelijk gunstig uit in de vorm van
een 5.
19. GRIEKENLAND:
To diko mon asteri' Marianna.
Marianna die als vocaliste haar fami
lienaam Kyris voor het gemak weg
laat, tekende ook voor de compositie.
En het moet gezegd dat ze in beiderlei
opzicht niet de minste van het deelne
mersveld is. Integendeel. Haar aan
wezigheid, haar stemgeluid en haar
lied zouden normaal gesproken moe
ten worden erkend met een plek in de
voorste rij. Een dikke zeven dus.
20. IJSLAND:
Thad sem enginn ser' Daniel Au
gust Haraldsson.
Een skinheadachtig personage
kweelt zichtbaar gedreven een lied
waarin geen zinnig mens eigenlijk
kan geloven. Voor het overige past
het hierover te zwijgen en te volstaan
dit liedje in te delen in de categorie
van 'tweetjes'.
21. WESTDUITSLAND:
'Flieger' - Nino de Angelo.
De in Karlsruhe woonachtige Nino de
Angelo had een jaar of drie geleden
een kolossale hit met 'Jenseits von
Eden'. Componist Dieter Bohlen
moet daaraan hebben gedacht, toen
hij 'Flieger' schreef. In een ander ar
rangement heeft hij enkele herken
ningspunten van 'Jenseits von Eden'
overgenomen in zijn streven van
'Flieger' ook een financiële klapper te
maken. Maar deze vlieger gaat niet op.
Vergeefse moeite, dit doorzichtige
leentjebuur-spel. Hoger dan een 3
mag de beloning niet uitvallen.
22. JOEGOSLAVIË
'Rock me baby' Riva.
Laten we maar niet al te veel woorden
vuilmaken aan dit staaltje van getoon
zette benauwdheid. Wéér zo'n groep-
je. Hier zou het stemmen moeten sta
ken. Temeer omdat de zich in allerlei
bochten wringende zangeres maar
blijft roepen 'rock me baby', waar
'flop me baby' veel beter op z'n plaats
lijkt. Als er dan echt moet worden ge
stemd, dan maar een krappe 2. Omdat
deze inzending net iets minder anti
cultuur brengt dan de Turkse.
ir Justitie Pelmelay (Nederlandvorig jaar op de achtergrond, nu op
Gilli en Galit (Israël): Mikken op vertedering.
de solotoer. uotc and
door Gerard van Putten
Nathalie Paque (FrankMjk): Je r
6. BELGIË:
'Door de Wind'— Ingeborg. -
De BRT is dit jaar aan de beurt om
België te vertegenwoordigen en Inge
borg is degeen op wie in Vlaanderen
alle hoop wordt gevestigd} Het zal
ijdele hoop zijn. Haar vriena Stef Bos
tekende voor de muziek e« de tekst.
•Of die Bos is een onverbeteijijk rijme
laar, dan wel een onderkoéld humo
rist. Een ding staat vast: de tekst is
een onvervalste dijenkletser. Luister
maar naar deze fragmenten: "Ik kan
je voélen met mijn hart ori'slot". "Ik
kan je niet missen, door de,wind* door
de regen, dwars door afred heen". In
geborg, niet bepaald het ppk der zoe
te kelen, krijgt het allemaal uit haar
strot zonder te verblikke|k en te ver
blozen. Bn dat is al een prestatie op
zich. Jammer dat er op het Songfesti
val geen cijfers worden uitgedeeld
voor een kolderieke, zij het Serieus be
doelde voordracht. Nu rest er niet an
ders dan het bordje met) het cijfer 3
omhoog te steken.
7. ENGELAND: j-
'Why do I always get it wrong' - Live
Report.
Op het podium van hetjFalais de Be
aulieu in Lausanne wdrdt dan toch
nog ruimte gemaakt vbor kwaliteit.
Even had het er schijè van dat het
weer vergeefs wachteh zou worden
op het betere werk, ma^r nu is het dan
warempel zo ver. Live Report dat
wordt gedragen door eten kaalhoofdi
ge, van Malta afkomstige zanger, on
derscheidt zich in allej opzichten van
de rest van het deelnemersveld. Niet
minder dan 111.156 J Britse kijkers
vonden dat deze 'formatie naar
Lausanne moest. Eenf verademing te
midden van alle grauwe middelmaat
die deze avond soms} wordt afgewis
seld door ondermaats geblèr. Heel
wat getipte winnaars! mochten na het
onverbiddelijke juryjoordeel niet het
hoogste lied zingen pp voorafgaande
Eurovisie Songfestivals, vandaar dat
het zou getuigen van verregaande naï
viteit om te roepen: 'lAls dit geen hoge
ogen gooit, nou, da» weet ik het niet
meer". Mocht Livd Report ten on-
\e KinOeraröeia. (toto afp>
rechte de eerste plaats niet worden
gegund, dan rest deze groep in elk ge
val de troost een song met hitpotentie
te hebben vertolkt. Een 8 lijkt op z'n
plaats.
8. NOORWEGEN:
'Venners Naerhet' Britt Synove
Johannsen.
Ongetwijfeld zal dit lied punten ver
zamelen. Trouwens: ook de andere
Scandinavische landen hoefden in de
lange reeks van Songfestivals nim
mer te treuren om een hatelijke nul.
Het geheim: de Scandinavische lan
den schenken elkaar punten. Zoals Is
raël tot dusver altijd vriendelijk was
voor Nederland en omgekeerd. Het
ziet er naar uit dat Noorwegen dit
maal niet alleen afhankelijk is van de
goedgeefsheid van Denemarken en
Zweden; in Oslo hebben ze het wel
eens bruiner gebakken. En de 18-jari-
ge, roodharige studente Britt Synove
Johannsen valt ook niet uit de toon.
Een krappe voldoende. Gezien de
armzalige resultaten die Noorwegen
eerder op Songfestivals haalde, is dat
heel wat.
9. PORTUGAL.
'Conquistador'Da Vinei
Het gevoel dit al eens eerder te heb
ben gehoord, kan 'Da Vinei' maar niet
wegnemen. De drie dames en drie he
ren leven zich uit in een deun die
wordt opgezweept door een jankende
gitaar, een blaasinstrument en een
discodrum. In geen enkel opzicht de
aangewezen methode om iets te ver
overen. Al was het dan maar de hoofd
prijs van het Eurovisie Songfestival.
'Da Vinei' mag blij zijn met een 4.
10. ZWEDEN:
'En Dag' Tommy Nilsson.
Tien tegen een dat Nilsson het wèl zal
moeten hebben van de Scandinavi
sche combine, als de punten worden
uitgedeeld. Op 11 maart, uitgerekend
op zijn verjaardag, werd de blondge
lokte vocalist uitverkoren voor een
reis naar Lausanne. Gesteund door
een achtergrondkoortje van drie mei
den en twee knullen doet Nilsson zyn
best. Maar helaas voor hem, tot veel
Anneli Saaristo (Finland): Subtrc
verder dan iets dat menige luisteraar
zal ervaren als gekweelde kwelling
komt hij niet. Alleen daarom al moet
'En Dag' een eendagsvlieg bfrjven.
Jammer voor Nilsson, maar meer dan
een 2 schiet er niet over.
11. LUXEMBURG:
'Monsieur' Park Café
Voordat deze Luxemburgse inzen
ding aan een nadere beschouwing
wordt onderworpen, eerst een ver
haaltje dat in de Bouquet-reeks zeker
niet had misstaan. In dit geval is het
allemaal waar gebeurd. Een Ameri
kaans zangeresje, ene Margaret Par
ke, besloot in navolging van zovele
landgenoten een kijkje te nemen in
Europa. In Luxemburg begon ze ver
volgens 'iets' met musicus Gast Wat-
zing, een romance die werd bezegeld
met de oprichting van Park Café
waarin ook een paar bevriende musici
werden opgenomen. En nu mogen ze
dan de RTL vertegenwoordigen. Wat-
zing schreef de tekst en muziek die
door Parke wordt vertolkt. Er zijn van
die kenners die dit werkje tippen als
kanshebber. Maar om nou te zeggen
dat het ondergetekende heeft be
koord: nou nee. Het enige dat bfrjft
hangen is de Amerikaanse, kostelijk
klinkende uitspraak van de Franse
tekst. Een 5.
12. DENEMARKEN:
Vi Malen Byen Roet Birthe Kjaer.
Deze struise Deense, die enigszins
doet denken aan de bijna vergeten
Zweedse zangeres Siw Malmquist,
worstelt met het aloude probleem dat
haar landstaal niet 'bekt'. Je hoeft
geen liefhebber van dit genre te zijn
om te zien dat Birthe Kjaer er als
vakvrouw het beste van maakt. Wel
licht dat deze melodie met een Engel
se tekst internationaal wat meer le
venskansen zal hebben. Nu zal voor
Birthe Kjaer het grote vergeten al be
ginnen nog voor ze toe is aan de
laatste noot, en rest haar hooguit de
vertrouwde locale bekendheid. Wat te
zeggen van een zesje?
13. OOSTENRIJK:
Thomas Forstner 'Nur eio Lied'.
ïe verrassing uit een kü land.
(toto Kippa)
Sinds vorig jaar, toen achter de naam
van ene Wilfried een hatelijke nul
bleef staan, siert bescheidenheid de
Oostenrijkers. In de hoop dat het
Waldheim-effect is uitgewerkt zingt
Thomas Forstner welhaast met
schroom dat zijn aanwezigheid op het
podium 'nur ein Lied' duurt. Meer
hoeft ook niet, in het verleden hebben
we al meer zingende Oostenrijkers
achter een piano zien zitten. Forstner
zal zeker maar wat is in dit geval ze
ker? - niet in de prijzen vallen. Maar
wie weet krijgt hij ooit de hoofdprijs
als vertrekpremie uitgereikt, als hij
net als destijds zijn grote voorbeeld
Udo Jürgens de moeite neemt ook de
komende twee, drie afleveringen van
het Eurovisie Songfestival met zijn
aanwezigheid op te luisteren. Noch
tans een twijfelgeval, dus een 5.
14. FINLAND:
Anneli Saaristo 'La Dolce Vita'
Een subtropische verrassing uit het
kille land met de duizend meren. De
blonde Anneli Saaristo doet een
Spaans nummertje op z'n Fins. Ze
krijgt daarbij de steun van een fla
menco-gitarist. Het geheel doet niet
eens onprettig aan, bij tijd en wijle
lijkt het alsof het onverstaanbare Fins
als verstaanbaar Spaans in de oren
komt. Saaristo zal met het 'La Dolce
Vita' van componist Matti Puurtinen
waarschijnlijk breken met de Song
festival-traditie die wil dat Finland
wordt opgescheept met een plek in de
achterhoede. De honorering? Een ze-
15. FRANKRIJK:
'J'ai volé la vie' Nathalie Paque.
Wat is dit in vredesnaam? Zitten we
nu te kijken naar een volwassen lied
jesfestijn of is dit 'Kinderen voor Kin
deren'? Niet te geloven toch. Vorig
jaar is het Frankrijk niet gelukt met
een oude bekende als Gérard Lenor-
man de overwinning voor de zesde
keer sinds 1955 naar Parijs te halen,
nu wordt alles ingezet op de 11-jarige
Nathalie Paque. Het succes dat de
Luikse Kim nu drie jaar geleden als
vertegenwoordigster van Belgie had,
moet de Fransen voor ogen hebben