Leidsch Dagblad | 1989 | 29 april 1989 | pagina 7

JSSStif*
DIRK VAN DEN BROEK

V D op weg naar de superspeciaalzaak

Boeren gaan
over tot
harde acties

PRUZEN VERGELUKEN
LEVERT GELD OP!

C&A: aanpak illegaal werken
op naaiateliers heeft succes

sSgr

Tegenactie van ziekenhuizen

Amerikaanse aanpak tegen Nederlandse verliezen

Misbruik van voorkennis
over staatslening vermoed

ZATERDAG 29 APRIL 1989

PAGINA 7

De boeren waren met 25 tractoren
uit het noorden van Nederland en
Zeeland naar Den Haag gekomen.
Toen premier Lubbers ondanks
herhaaldelijk aandringen bleef wei
geren de petitie in ontvangst te ne
men, werden de 'stellingen' na enig
duw- en trekwerk op de deur gespij
kerd. Ook op de deur van het parle
ment werd een exemplaar gena
geld.

Aanvankelijk voelde de politie
niets voor dat gespijker in de glad-
gelakte deuren. Actieleider J.
Leeuwma van de Groninger Maat
schappij van Landbouw en zijn col
lega A. van der Maas van de Zuide
lijke Landbouwmij kregen echter
toch nog vrij eenvoudig toestem
ming: "Jullie kunnen kiezen: Of een
paar gaatjes in de deur, of je loopt de
kans dat er een trekker naar binnen
rijdt en dan heb je helemaal geen
deur meer".

Leeuwma kondigde aan dat de
boeren zich opmaken voor een de
monstratie "die ze hier in Den Haag
nog niet hebben meegemaakt". Zijn
collega A. Maarsingh van de Veen
koloniale CBTB: "Nu Braks blijft
volharden, komen de boeren mas
saal in opstand. Den Haag zal te
klein zijn. De actiebereidheid is bij-

Dat bleek gisteren al enigszins op
het Binnenhof. Het feit dat Lubbers
de petitie niet aannam leidde tot
grote boosheid bij de boeren. Een
aantal hunner forceerde de drang
hekken en probeerde binnen te
dringen in de Treveszaal. Hierbij
kwam het tot enige schermutselin
gen met de politie.

Ook trachtten de boeren met
vuurpijlen, tractorgeronk en -getoe
ter en een geluidsinstallatie de aan
dacht van het vergaderende kabinet
te trekken. De weigering van Lub
bers om even naar buiten te komen
voor het in ontvangst nemen van de
petitie, schoot de boeren volledig in
het verkeerde keelgat. "Het is on
voorstelbaar hoe onbehoorlijk we
hier nu zijn behandeld. Het is bij
zonder arrogant en eigenwijs om
ons niet eventjes te woord te staan.
Helaas betekent dit dat we hier nu
weer heen moeten, maar dan mas
saal. Ik zie er verschrikkelijk tegen
op,. want het wordt een harde de
monstratie en een boer staat nu een
maal het liefst op zijn land. Maar er
is geen andere mogelijkheid", aldus
Leeuwma.

AMSTERDAM (GPD) - De invoe
ring van een 'waarborgverklaring',
waaruit moet blijken dat kleine -
vooral Turkse naaiateliers niet
met illegaal in ons land verblijven
de landgenoten werken, blijkt een
succes. Bij het Gewestelijk Ar-
beidskantoor in Amsterdam is het
drukker dan ooit met het opgeven
van werknemers voor de loonlijst.

De geslaagde actie van de Am
sterdamse politie in samenwerking
met de belastingdienst en de Dienst
Inspectie Arbeidsverhoudingen
(DIA), eerder deze week bij vier ate
liers waar illegaal werd gewerkt, is
een onderstreping van het ver
scherpte beleid van de overheid.

Bij die actie, begin deze week in
een pand in Amsterdam, werden 56
Turkse werknemers aangehouden.
Het grootste deel van hen was ille
gaal in ons land. Een aantal is al
over de grens gezet. De vier ateliers
hadden wel de papieren, maar voor
slechts enkele werknemers.

Van illegale ateliers was dus ook
geen sprake, wel van illegale activi
teiten. "Dat maakt het voor ons zo

re mate doorslaggevend voor de
aanschaf is gerworden dan in min
der welvarende perioden het geval

Voor adviseur Whitefield is de
richting die het warenhuis moet in
slaan' vrij duidelijk: "In Noord-
Amerika zijn de warenhuizen al in
de jaren zestig en zeventig deze pro
blemen te lijf gegaan en veel van de
warenhuisketens maken weer be
hoorlijke winsten: R.H. Macy, Dil-
lards (waar het Nederlandse Ven-
dex grootaandeelhouder van is),
Richs en de May Company. Maar
dat zijn in feite ook geen warenhui
zen meer in de traditionele zin, dat
zijn superspeciaalzaken".

Bovenkant

Aan de 'bovenkant' van de markt is
de Bijenkorf deze richting al inge
slagen, aan de onderkant bijvoor
beeld de Marskramer-keten (sinds
kort ook van de Bijenkorf) lijkt er
ook minder problemen mee te heb
ben. In het midden is het echter een
gedrang van jewelste met de Hema,
Blokker en V&D. "Bekneld in het
midden tussen aanbieders aan de
bovenkant, de 'plus-winkels' en
aanbieders aan de onderkant, de
'prijs-winkels'", aldus de nieuwe
sterke man in de V&D-directie,
J.M.J.M Kessels. Voor zijn komst
naar V&D reorganiseerde Kessels
de Bijenkorf-warenhuizen tot een
winstgevende formule.

'V&D blijft in het midden van de
markt en blijft zich dus richten op
een breed publiek. Maar V&D gaat
zich meer concentreren op de 'shop-
ping'-functie (het gezellig winkelen)
en meer trends populariseren", al
dus Kessels. Ruimte slurpende arti
kelen als meubelen, bedden en ta
pijten verdwijnen uit de meeste V
&D-vestigingen, evenals grote huis
houdelijke apparaten (koelkasten).
Daar staat tegenover een uitbrei
ding op het gebied van mode (meer
merken), huishoudartikelen en -
textiel, boeken, platen en sportarti
kelen, gebieden waarop Kessels de
V&D-warenhuizen op gelijk niveau
wil brengen als de speciaalzaken.

moeilijk op te treden", aldus politie
woordvoerder Klaas Wilting. "Als
we keurig op de bel drukken en bin
nen mogen komen, dan werken er
een paar mensen. Vraag je hun pa
pieren, dan klopt het allemaal wel.
Alleen als je er een zorgvuldig van
tevoren geplande actie van maakt
en je sluit zo'n pand bij verrassing
hermetisch af, dan tref je er illegaal
in ons land verblijvende werkne
mers aan. Dit soort acties vraagt dus
veel zorg".

Illegale ateliers staan al enkele ja
ren in het middelpunt van de be
langstelling. De schatting van de
politie is dat er alleen al in Amster
dam zeker 450 zijn. Deze ateliers
maken een geschatte omzet van

Boze boeren proberenondanks de
vergadering van het kabinet. Een ac

Volgens Kessels wordt het alle
maal overzichtelijker en herken
baarder, met een aansluiting van
produkten en sferen, accenten en
evenementen rond bepaalde goede
ren, "attractiever en bij-de-tijdser,
alles wat populair is of wordt".

Daarvoor zullen mogelijk ook an
dere onderdelen van het concern
worden ingeschakeld. De hoofddi
rectie van het moederconcern Ven-
dex had er al eerder op gewezen dat
op het gebied van de consumenten
elektronica nauwer samengewerkt
moet worden met de ketens van
Dixon's, Kijkshop en Vedelectric.
Ook op een aantal andere terreinen
van het warenhuis heeft Vendex In
ternational een eigen keten van spe
ciaalzaken.

Verhuurd

Bestaande formules binnen en bui
ten het concern krijgen ook meer

meer dan 500 miljoen gulden en
daarover wordt niet of nauwelijks
btw en loonbelasting betaald. Het il
legale personeel werkt er voor een
hongerloontje.

De 'illegale' ateliers staan onder
aan de ver vertakte produktielijn
voor de confectie in Nederland. Via
tal van andere ateliers, die telkens
weer het werk uitbesteden, maar
daarover wel de provisie krijgen,
komen de opdrachten tenslotte bij
die kleine ateliers terecht. Op die
manier wordt gepoogd de waar
borgverklaring te ontduiken. Tege
lijk is er ook sprake van een soort
'maffia'. De bazen van de betrokken
ateliers zijn zogeheten 'katvangers'.
Ze worden dik betaald door de tex-

ghekken, door te dringen tot de
van hen ging schermutselingen

tielmaffia, maar loopt het mis, dan
moeten ze het zelf zien op te lossen.

Voor het modeconcern C&A
kwam de inval in de ateliers, afgelo
pen maandag, opmerkelijk genoeg,
op een goed tijdstip. Woordvoerder
Paul Remarque: "We worden er
moe van om steeds in relatie met de
illegale ateliers te worden gebracht.
Nu is inderdaad uitgekomen dat er
ook kleding voor C&A werd ge
maakt. Prima. We weten nu waar we
onze maatregelen moeten nemen.
Er is steeds geroepen dat we zaken
deden met illegale ateliers. Maar als
we dan vroegen met welke ateliers,
wilde men dat niet zeggen, omdat in

AMSTERDAM (GPD) - De in
schrijving op de jongste staatsle
ning afgelopen week dinsdag heeft
een fikse rel opgeleverd, die aanlei
ding is geworden tot grote onrust
onder de obligatiehandelaren. Er
zou in de jongste staatslening zijn
gehandeld met misbruik van voor
kennis. De gemoederen zijn zelfs zo
verhit geraakt, dat de commissaris
voor de notering zich er al mee heeft
moeten bemoeien.

Volgens de beschuldigingen is te
voren uitgelekt dat de (lage) uitgif-
tekoers op 99 procent zou uitko
men. Een uur voordat de inschrij
ving sloot daalde de koers van de le
ning in de officieuze handel de
stukken waren immers nog niet
eens uitgegeven plots van 99,4 tot
99 gulden. Uit Londen kwamen gol
ven verkooporders los, omdat enke
le grote beleggers van hun bank te
horen zouden hebben gekregen dat
de uitgiftekoers veel lager zou wor
den dan verwacht. Kennelijk met
de wetenschap enkele uren later te
gen een lagere koers de lening te
kunnen kopen verkochten partijen.

In kringen van tussenhandelaren
wordt evenwel betwijfeld of de be
schuldigingen zijn te bewijzen.
Toch achten zij een onderzoek

die ateliers toch ook die illegale
mensen een hap brood verdienden.
Dat was het dilemma van de hulp
verleners".

De wetenschap om welk atelier
het ging, heeft overigens niet tot in
grijpende maatregelen geleid. Het
atelier dat de opdracht heeft door
gespeeld, is op het matje geroepen.
Maar de eigenaar kon aantonen dat
hij de opdracht had verstrekt aan
een atelier, dat ook die waarborg
verklaring had afgegeven. Dus was
ook die leverancier te goeder trouw.

De waarborgverklaring behelst
een formulier, waarop alle gegevens
over het atelier zijn vermeld. Ook of
er aan alle verplichtingen wordt vol
daan. Het formulier komt na teke
ning bij het GAK terecht dat de ge
gevens kan controleren.

Paul Remarque van C&A: "Ik
heb de indruk dat langzaam maar
zeker de waarborgverklaring ook
echt gaat werken. Actief optreden
tegen de niet officieel werkende ate
liers draagt alleen maar bij aan de
werking van de waarborg".

de zuiverheid van de handel in Am
sterdam voorop blijft staan. Twijfel
daaraan zou de buitenlandse be
langstelling voor Nederlandse obli
gaties kunnen verminderen, wat
zeer ongunstig zou kunnen worden
voor 's lands financiën. In 1988
kochten buitenlanders voor meer
dan 40 procent aan nieuw geplaats
te staatsleningen op.

De financiële specialist van de
PvdA-fractie in de Tweede Kamer,
Hans Kombrink, zegt dat een on
derzoek op zijn plaats is "als berich
ten in deze zin heel sterk lopen". Zo
dra door serieuze vermoedens, die
al dan niet op waarheid berusten,
het vertrouwen wordt aangetast,
moet een onderzoek volgen. Het
beursbestuur heeft in een verkla
ring gezegd geen concrete aanwij
zingen te hebben dat er is gehan
deld met misbruik van voorkennis.

Unilever ziet af
van overname
cosmeticabedrijf

ROTTERDAM (GPD) - Unile
ver heeft de overname van het
Amerikaanse concern Elizabeth
Arden en Faberg (toiletartike
len, cosmetica, parfums) afge
blazen. Er werden onverwacht
nieuwe voorwaarden gesteld,
die voor de in Rotterdam geves
tigde onderneming niet accepta
bel waren. Ze zouden Unilever
voor aanzienlijke extra kosten
hebben geplaatst en een te grote
verandering betekenen in de
structuur, waarover begin fe
bruari al overeenstemming was
bereikt.

Unilever-voorzitter F.A. Mal-
jers heeft verklaard dat het con
cern Arden en Faberg tegen de
prijs van 1,55 miljard dollar
(ruim 3 miljard gulden) zou ko
pen en daarmee een belangrijke
stap vooruit zou hebben gedaan
in de strategie voor toiletartike
len. "Nu blijken ze alleen ver
krijgbaar te zijn in een juridi
sche vorm en voor een prijs die
onze aandeelhouders niet vol
doende tegenwaarde biedt. Er
zijn andere wegen om onze stra
tegische doelstellingen te berei
ken en wij blijven hier met
kracht naar streven", aldus de
Unilever-topman. Unilever zou
na de overname het grootste
cosmetica-concern ter wereld
zijn geworden.

Unilever was vast van plan
Elizabeth Arden en Fabergé in
te lijven. Bij het berieken van
een principeakkoord op 10 fe
bruari was een termijn van 90
dagen overeengekomen om de
overneming geheel rond te brei-

Otra (Technische
Unie) blijft groeien
na overnemingen

ALPHEN AAN DEN RIJN (ANP)
De groothandelsgroep Otra
(Technische Unie) is dit jaar goed
uit de startblokken gekomen en de
directie verwacht dat de winst vóór
belastingen in 1989 minstens gelijk
zal zijn aan die van vorig jaar (72,7
miljoen gulden).

Met de overneming in januari van
dit jaar van het technisch groothan
delsbedrijf Dittha, met dertig vesti
gingen in Westduitsland en een om
zet van 270 miljoen mark, wordt sa
men met drie andere aankopen in
de Bondsrepubliek van vorig jaar
de omzet in dat land gebracht op
950 miljoen gulden op jaarbasis. Vo
rig jaar steeg de netto-omzet van de
Otra-groep van 1,4 miljard gulden
naar 1,5 miljard.

Voor Otra zijn vooral de nationale
bestedingen in de bouw van belang
en deze bedrijfstak ontwikkelt zich
hier en in Westduitsland goed. In ei
gen land werden vorig jaar Schot
man Electro Groep en elektronica-
distributeur Intra Electronics over
genomen. Daarvan wordt dit jaar
nog geen bijdrage van betekenis
aan het resultaat verwacht".

HCS Het Apeldoornse automati
seringsbedrijf HCS Technology wil
de Europese markt veroveren met
kleuren-kopieerapparaten. Daartoe
is een overeenkomst met de Ameri
kaanse onderneming Colorocs ge
sloten om via Europese distribu
teurs kleurenkopieermachines
(voor een prijs tussen de van 30.000
tot 35.000 gulden) en printers te ver
kopen. Er zijn al wel kleurenkopi
eerapparaten op de markt, maar die
kosten ruim 100.000 gulden.

ADVERTENTIE

Albert

ïS-w-5-""

tot

BAS VAN DER HEIJDEN - DIGROS en DIRKSON
HEBBEN HETZELFDE LAGE PRIJSPEIL

met politie niet uit de weg.

ROTTERDAM (ANP) De directies van de zes Rot
terdamse ziekenhuizen, die tot maandag worden ge
troffen door een opnamestop, zullen niet tolereren dat
deze actie van het ziekenhuispersoneel na het week
einde wordt voortgezet. Dit heeft de directeur-genees
heer van het Rotterdamse Havenziekenhuis, B.G.
Bruinsma, gisteren meegedeeld. Het is nog niet be
kend wat voor tegenactie de ziekenhuizen onderne
men. Daarover vindt nog overleg plaats.

In de Rotterdamse ziekenhuizen St. Franciscus
Gasthuis, Clara, Havenziekenhuis, Eudokia, Van
Dam-Bethesda en Ikazia worden sinds gisterochtend
alleen nog patiënten opgenomen met acute klachten.
Patiënten die op een wachtlijst staan om te worden op
genomen, worden niet opgeroepen. Het ziekenhuis
personeel dat met de actie kracht wil bijzetten aan de
looneis van 5 procent, wil met de opnamestop een bed
denreductie van 12 procent bereiken.

De directies van de betrokken ziekenhuizen zeggen
wel begrip te hebben voor de actie. Zolang die zich tot
het weekeinde beperkt, worden weinig problemen
verwacht, omdat er rond het weekeinde toch weinig

patiënten worden opgenomen die niet urgent zijn.

Het Landelijk Patiënten/Consumenten Platform
(LPCP) wil met een kort geding de vakbonden in de
gezondheidszorg en de actiegroep van verpleegkundi
gen WIO dwingen alle acties die de patiënt kunnen
schaden te beëindigen. Het LPCP, waarin belangenor
ganisaties voor patiënten zijn verenigd, vindt dat er
sprake is van een 'onaanvaardbare verscherping van
de acties in de gezondheidszorg, waarbij patiënten
daadwerkelijk schade wordt berokkend'.

Het LPCP heeft minister De Koning van sociale za
ken en werkgelegenheid en staatssecretaris Dees van
volksgezondheid in een brief gevraagd met nieuwe
voorstellen te komen om de patstelling die in het zie
kenhuiswezen is ontstaan te doorbreken.

Behalve blokkade van een bijkantoor van het minis
terie van wvc, bezetting van het gemeentehuis in Alk
maar en opnamestops in Rotterdamse ziekenhuizen
werden gisteren op tal van plaatsen in het land minder
in het oog springende acties gevoerd. Op veel plaatsen
onderbraken werknemers van de instellingen het
werk voor enige tijd of draaiden zij zondagsdiensten.

Philips

Peico Electronics and Electricals in
India, waarin Philips een belang
heeft van 39,7 procent en waarover
het Nederlandse concern de direc
tie voert, heeft de winst vorig jaar
zien dalen van 27,8 miljoen rupee,
tot 10,7 miljoen rupee (ongeveer 1,3
miljoen gulden). Het management
bezint zich op maatregelen, maar
Philips noemt berichten als zou
aansluiting gezocht worden bij een
partner en het belang van Philips
worden teruggebracht 'pure specu
latie'.

Barometer VS

De 'barometer' van de economie in
de Verenigde Staten, de index of
leading indicators, is in maart ge
daald. Vooral onder invloed van de
vermindering van afgegeven bouw
vergunningen en de orderontvang6t
voor consumentenprodukten en
grondstoffen bij producenten zakte
de index met 0,7 procent tot 144,4.

Olivetti

Het Italiaanse kantoormachine- en
informaticaconcern Olivetti heeft
vorig jaar zijn nettowinst zien terug
lopen van 402 miljard lire tot 356,2
miljard lire (540 miljoen gulden). De
omzet is vorig jaar met 14 procent
toegenomen tot 8,4 biljoen lire (12,6
miljard gulden). De investeringen
kwamen uit op 804 miljard lire (1,2
miljard gulden) en de uitgaven voor
onderzoek en ontwikkeling bedroe
gen 452 miljard lire (670 miljoen gul
den).

Stadsverwarming

De achttien stadsverwarmingspro
jecten in Nederland zorgen dit jaar
gezamenlijk voor een aardgasbe
sparing van 225 miljoen kubieke
meter aardgas. Dat komt overeen
met een derde van de jaarlijkse
stookbehoefte van geheel Amster
dam, aldus dr. D. Jochems, adjunct-
directeur bij de Nederlandse Ont
wikkelingsmaatschappij Voor
Energie en Milieu (NOVEM). We
gens de hoge investeringen blijven
dergelijke projecten voorlopig ver
lies opleveren.

DEN HAAG (GPD) - Het 'waren
huis', al bijna een eeuw dominant
aanwezig in onze binnensteden, be
leeft moeilijke tijden. V&D zit in
een diep dal en maakte over 1988
nog groter verlies (ongeveer 36 mil
joen gulden) dan een jaar eerder. De
Bijenkorf tevens groot-aandeel
houder van de Hema stond enke
le jaren terug op het randje van de
afgrond, maar lijkt weer redelijk op
koers.

door

Marien van den Bos

De concurrentie is moordend, zo
wel tussen de warenhuizen als van
nieuwe vormen van detailhandel
die klanten wegtrekken uit het in
middels traditionele warenhuis. De
grote kolos in het midden van de
stad blijkt duidelijk in het nadeel,
wanneer snelle, ingrijpende aanpas
singen noodzakelijk zijn om het de
klant naar de zin te blijven maken.

"De warenhuizen waren nogal
laat met de ontdekking dat de klan
ten welvarender zijn geworden en
de markt werd opgesplitst in ver
schillende niveaus van kwaliteit,
van smaak en van prijzen. Later dan
de gespecialiseerde winkels". Dat
zei management-adviseur Edward
Whitefield eerder deze week op een
congres in Scheveningen. Het wa
renhuis verliest het snel de concur
rentieslag met gespecialiseerde
winkels, die een breder aanbod op
een bepaald terrein hebben of goed
koper kunnen aanbieden, of betere
service verlenen of beter aansluiten
bij een bepaalde smaak of noem
maar op.

Een grote concurrent van het wa
renhuis als 'winkel van Sinkel' wor
den zodoende de nieuwe, soms
overdekte winkelcentra, die als ver
zameling van gespecialiseerde win
kels de vroegere functie van het wa
renhuis overnemen, zoals Hoog Ca-
tharijne in Utrecht en Babylon in
Den Haag. Vooral ook omdat de
prijs van een produkt in veel minde-

Kessels: V&D gaat zich richten op een breed publiek".

kansen om binnen de V&D-waren-
huizen actief te worden. De post
kantoren, schoenmakers en reisbu
reaus krijgen er nieuwe collega's
bij. Volgens Kessels zal er niet min
der dan 100.000 vierkante meter ver
koopruimte in de 60 warenhuizen
worden' verkocht of verhuurd aan
derden.

Voorlopig kost de 'herpositione
ring' van V&D handen vol geld.
Voor 1400 mensen moet een andere
baan gezocht worden, binnen of
buiten het concern, met alle kosten
van omscholing, herplaatsing en
mogelijk een beperkt aantal afvloei
ingsregelingen. Maar ook het nieu
we ontwerp voor de warenhuizen,
de uitvoering daarvan en het op
bouwen van een ander imago zijn
geld verslindende aangelegenhe
den. De totale aanpak van alleen de
eerste verdieping van een Bijenkorf
kost al snel 6 miljoen gulden, zo is

(foto GPD)

de directie van de Koninklijke Bij
enkorf Beheer gebleken. En de Bij
enkorf heeft maar vijf vestigingen.
V&D heeft er 60.

Toch laat de'ervaring van de Bij
enkorf en ook van warenhuisketens
in het buitenland de eerder ge
noemde Amerikaanse bedrijven,
Debenhams en Dickins Jones in
Engeland, Coin in Italië, El Corte
Ingles in Spanje, Globus in Zwitser
land en Magasin du Nord in Dene
marken zien hoe belangrijk een
strakke doorvoering van een image
en van een aansprekend ontwerp en
inrichting zijn. Het ontwerp van de
winkel, de indeling ervan, de pre
sentatie van de produkten, de klan
tenservice, de manier waarop merk
namen naar voren worden gehaald
of gepromoot, zij zijn van het groot
ste belang voor een succesformule.
Er is echt nog geld te verdienen.

Protest tegen daling inkomens

DEN HAAG (ANP/GPD) De acties van akkerbouwers tegen de
weigering van minister Braks om iets te doen aan hun slechte in
komenspositie, worden grimmiger. Nadat minister-president
Lubbers gistermiddag had geweigerd een petitie in ontvangst te
nemen van 150 boeren die op het Binnenhof demonstreerden, na
gelden zij net als Luther de petitie aan de deur van de Treves
zaal. In de zaal vergaderde het kabinet.