LEIDSCH
DAGBLAD
Gorbatsjov verstevigt positie
KUNT 0 NIET MISSEN!
Rijnoord 42 bedden minder
Leidenaars in enquête: voorkeur voor Mabon-stationsplan
Oudgedienden maken plaats voor perestrojka- aanhangers
Verplegenden bezetten
Utrechts ziekenfonds
OV-kaart studenten toch in september
FOOKS
LEIDSCH/ALPHENS DAGBLAD
WOENSDAG 26 APRIL 1989
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 38918 Prijs fl. 1,25
Giromaatpas ook in buitenland
AMSTERDAM (GPD) - Vol
gend jaar zónier kan met de gi
romaatpas van de Postbank
ook contant ge.Id worden opge
nomen via geldautomaten in
het buitenland. Dan zullen na
melijk circa 10.000 geldauto
maten bij postkantoren in on
der meer Spanje, Frankrijk en
Italië zijn aangepast voor ge
bruik van de Nederlandse gi
romaatpas. Omgerekend kan
dan een bedrag van circa 500
gulden per dag uit 'de muur
worden gehaald'.
Bij de presentatie van het
jaarverslag eerder deze
maand werd bekend gemaakt
dat de Postbank de dienstver
lening ten aanzien van de
20.000 in 1988 uitgegeven post-
bankcards gaat uitbreiden.
Binnen afzienbare tijd worden
bezitters van deze krediet
kaart voorzien van een PIN-
code.
Nu kunnen ruim 3 miljoen
van de in totaal 4 miljoen giro
maatpashouders in Nederland
elektronisch betalen of geld
opnemen. Begin volgend jaar
zullen volgens bestuursvoor
zitter Van der Lugt alle reke
ninghouders van de Postbank
een giromaatpas hebben.
LEIDEN - In Leiden en omgeving
bestaat een duidelijke voorkeur
voor de verwezenlijking van de
stationsplannen zoals die door
projectontwikkelaar Mabon zijn
gepresenteerd. Vooral de ver-
keerstunnel onder het Stations
plein en de groene woonwijk op
het AZL-terrein spreken veel
mensen aan. Dat blijkt uit een en
quête die deze krant heeft gehou
den. Meer dan een derde spreekt
de voorkeur voor het Mabon-plan
uit.
Die keuze sluit nauw aan bij de
reacties die de gemeente heeft
binnengekregen op de plannen
voor het stationsgebied. Van de
70 schriftelijke reacties kozen er
maar liefst 69 eveneens voor het
Mabon-plan. Verschillende poli
tieke partijen hebben ook al laten
weten voor het plan van die pro
jectontwikkelaar te kiezen. In
mei neemt de gemeenteraad een
beslissing.
Kiest een groot aantal van de
geënquêteerden in zijn algemeen
heid voor Mabon, met bepaalde
onderdelen zijn ze het niet eens.
Bij voorbeeld met de wens om
kantoren te bouwen. Hoewel het
Mabon-plan uitgaat van kanto-
renbouw op grote schaal, blijkt
uit de enquête dat slechts 13 pro
cent die wens ondersteunt. De»
verkeersafwikkeling en de bouw
van parkeergarages verdienen
veel meer de aandacht, aldus
blijkt uit de enquête. Dat geldt
ook voor de bouw van veel, liefst
goedkope woningen. "Zodat de
Oostvlietpolder niet hoeft te wor
den volgebouwd", aldus een aan
tal reacties.
Het stationsgebied is voor veel
mensen bepaald geen aangenaam
verblijfsgebied. Er wordt over ge
klaagd dat het gebied slecht
wordt schoongehouden: het plein
is vies, koud en winderig. Meer
dan een derde voelt zich er 's
avonds niet altijd veilig. Bijna een
vijfde van de mensen zegt één
keer of vaker het slachtoffer te
zijn geworden van criminaliteit,
uiteenlopend van fietsendiefstal
tot handtastelijkheden.
Veel kritiek is er op het busver
voer vanaf het Leidse centraal
station. Mensen zeggen dat ze
vaak lang moeten wachten, voor
al op bussen naar Leiden Zuid-
West. Wie een bus naar die wijk
mist, moest volgens een aantal
mensen al gauw een half uur
wachten. Kritiek ook op de bus
verbinding met de nieuwe wijk
Stevenshof. Het busverkeer
wordt in de stad gehinderd door
de vele verkeerslichten en loopt
vertraging op in de Breestraat
waar stapvoets moet worden ge
reden. Regiobussen zouden de
binnenstad moeten mijden, aldus
de wens van veel busreizigers.
Velen ergeren zich er aan dat zij
drie keer moeten oversteken al
vorens zij de bussen op de Sta
tionsweg bereiken. De verkeers
lichten staan lang en vaak op rood
en worden daardoor door veel
voetgangers genegeèrd. Voetgan
gers storen zich aan hard rijdende
auto's. Plots overstekende voet
gangers wekken weer de agressie
op van automobilisten.
Op pagina 15 meer nieuws
over de uitkomst van de enquê-
MOSKOU (Rtr/AFP/DPA/UPI) - De spoedzitting van het
Centraal Comité van de communistische partij in Moskou
is gisteren uitgelopen op een klinkende overwinning van de
aanhangers van het hervormingsbeleid van partijleider Mi-
chail Gorbatsjov. Het Politbureau-lid Vadim Medvedev
maakte na afloop van de vergadering bekend dat ruim hon
derd leden van de partijtop hun ontslag hebben gekregen.
Onder hen is een aantal vooraanstaande functionarissen uit
het tijdperk van Brezjnev, zoals de vroegere minister en
president Gromyko en oud-premier Tichonov.
Volgens Medvedev, de tweede man nieuwe leden staan allen bekend als
binnen de partijhiërarchie, kregen fervente aanhangers van het her-
110 partijfunctionarissen hun ont- vormingsbeleid van Gorbatsjov.
slag wegens "het bereiken van de Het Centraal Comité telt nu 251 vol-
pensioengerechtigde leeftijd, ziekte waardige leden,
of andere objectieve redenen". In Medvedev zei
totaal verloren 74 leden hun zetel in de ingrijpend
het partijparlement oftewel ruim pen jaren aantoonden dat de par-
een kwart van het aantal CC-leden. tij haar eigen beleid 'kritisch' be-
Daarnaast kregen 36 kandidaat-le- kijkt. Hij noemde de veranderingen
den van het Centraal Comité I
den van de Controle Commissie van
de partij hun ontslag. Onder de aan
de kant gezette leden bevinden zich I I
ook enigen uit de legertop, zoals de nog actiever
voormalige stafchef Ogarkov, de zetten,
vroegere commandant van de War-
schau-troepen Koelikov en de ex-
minister van defensie Sokolov.
ijlpaal in het perestrojka-pro
gramma van Gorbatsjov. De spoed
zitting laat volgens hem zien dat de
partij vastbesloten is de perestrojka
energieker voort te
jVolgens Medvedev is de positie
van de voormalige partijchef van
Moskou Boris Jeltsin niet
Sovjet-soldaten controleren in Kishunhalas in het zuiden van Hongarije of tanks goed vastzitten op de treinstel
len, waarmee ze naar de Sovjetunie worden gereden. In het kader van het terugtrekken van Russisch oorlogstuig
uit het Oostblok werden gisteren 31 tanks uit Hongarije afgevoerd. (foto anp>
AZL krijgt coördinatie van behandeling van aidspatiënten
DEN HAAG - Het Alphense zieken
huis Rijnoord moet 42 bedden slui
ten van de 142. Een dergelijke forse
ingreep zal ongetwijfeld conse
quenties voor het personeel heb
ben. Het AZL, Diaconessenhuis en
Elisabeth Ziekenhuis behouden de
beddencapaciteit waarover zij
thans kunnen beschikken. Sole Mio
Noordwijk, een kliniek met 42 bed
den waar reuma-patiënten worden
behandeld, moet helemaal worden
gesloten.
Door het verminderen van 84
bedden in Alphen en Noordwijk
denkt de provincie Zuid-Holland
een bijdrage te leveren aan de bed
denreductie. De vier ziekenhuizen
in Leiden, Leiderdorp en Alphen
hebben thans gezamenlijk 1711
bedden terwijl er maar 1629 zijn toe
gestaan.
Gedeputeerde Aalbers presen
teerde vanmiddag namens de pro
vincie het voorontwerp van het zie*
kenhuisplan regio Zuid-Holland-
noord. Hierin wordt voorkeur uitge
sproken voor een fusie van
Rijnoord met het Elisabeth Zieken
huis in Leiderdorp. Rijnoord moet
in die situatie worden omgevormd
tot een kleine ziekenhuislokatie
met 100 bedden en een basiszorg
pakket.
Een samengaan van Elisabeth en
Rijnoord heeft veruit de voorkeur
van de provincie, omdat beide zie-
VERHUUR .luxe auto's
v.a. 30,- p/dag bij PRANGERS
Hoofdstraat 104, Leiderdorp, tel. 071-89.40.40.
dan een andere Over de toekomst van Sole Mio
elkaar verlengde lig- bestaat overigens enige verwarring.
kenhuizen
combinatie
gen, zowel wat het verzorgingsge- Professor A. Cats, het hoofd
bied, als wat de zorgverlening be- le Mio, reageert verbaasd op de
treft. Bovendien, zo wordt in het kondiging dat de 42 bedden va
plan opgemerkt, is de afstand tus- reumakliniek volledig moeten
sen de ziekenhuizen zodanig dat de dwijnen. "We hebben juist een
bereikbaarheid vanuit de hoofdlo- maanden geleden
katie in Leiderdorp zeer goed;
het ministe-
volksgezondheid te horen
Tegelijkertijd werden 24 kandi- de geweest. Er loopt zoals bekend
daat-leden bevorderd tot volwaar- een onderzoek naar de politieke be-
dig lid van het Centraal Comité, on- trouwbaarheid van Jeltsin, die naar
der wie Joeli Kvitsinski en Valentin de smaak van de partij wat al te hard
van stapel liep bij de hervormingen.
Tegen de verwachting in behield
de Leningradse partijchef Soloyjov
zijn plaats als kandidaat-lid van het
Politbureau. Solovjov leed tijdens
de onlangs gehouden verkiezingen
een smadelijke nederlaag in eigen
huis.
De massa-ontslagen worden ge
zien als een belangrijke politieke ze
ge voor Gorbatsjov, wiens hervor
mingsprogramma de afgelopen tijd
steeds meer tegenwerking onder
vond van de oude garde binnen het
partijparlement. Met het vertrek
van de harde conservatieve kern
krijgt Gorbatsjov nu de handen vrij
om het hervormingsprogramma te
I versnellen.
De tweede man van de communistische partij, de Sovjet-ideoloog Vadim
Medvedev, hield gisteren een persconferentie om het verrassende vertrek
van een stoet prominente, maar conservatieve partijleden toe te lichten.
ZEGMAARC
TEGEN
KAMSTEEG
OCCASION
De provincie ziet echter ook wel gekregen dat onze bedden volledig
nadelen aan de fusie. Het manage- zijn erkend. Volgens mij gaat de
ment
wordt in niet onbelangrijke mate
belast met een invulling
kenhuislokatie in Alphen, naast de
organisatorische druk die
met zich meebrengt.
Opklaringen
Af en toe zon, maar ook nog hier en
daar een bui. Minimumtemperatuur
omstreeks 2 graden en mogelijk vorst
aan de grond. Middagtemperatuur on
geveer 9 graden. Zwakke tot matige
noordoosten wind.
De vooruitzichten voor vrijdag tot en
met maandag: Af en toe zon, maar ook
nu en dan een bui, vooral op vrijdag.
Middagtemperatuur oplopend van 9 tot
12 graden. In het weekeinde 's nachts
vorst aan de grond.
Donderdag 27 april
zon op: 06.18 uur, zon onder: 20.58
uur; maan op: 03.03 uur, maan on
der: 10.07 uur.
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 07.38 en 20.08 uur: laag
water: 03.41 en 15.51 uur.
24 PAGINA'S
het Elisabeth Ziekenhuis provincie uit van verouderde gege
vens". Wél bestaan er al geruime
tijd plannen om Solo Mio uit Noord-
wijk te verplaatsen naar het terrein
fusie van het Academisch Ziekenhuis
Leiden. "Daarvoor is alles in kan
nen en kruiken", aldus Cats, "al zal
het waarschijn wel een paar jaar du
ren voordat het zover is. Ik denk aan
1994".
Aangezien volgens provinciebe
stuurder Aalberse het AZL geen
bedden hoeft in te leveren, maar er
ook niet bij krijgt, is het onduidelijk
waar de 42 bedden van Sole Mio zijn
'gebleven'. De provincie telt ze in ie
der geval bij de ingeleverde bedden.
Gedeputeerde Aalberse deelde
vanmiddag verder nog mee, dat het
AZL de coördinatie van behande
ling van aidspatiënten op zich zal
nemen. Verder zal aan het acade
misch ziekenhuis een geriatrische
afdeling worden verbonden.
Bende kraakt
duizenden
parkeermeters
UTRECHT (GPD) De
Utrechtse politie heeft een ne
gen man tellende bende Hage
naars opgerold, die zich spe
cialiseerde in het kraken van
parkeermeters en -automaten
in het hele land. Buiten de
Randstad opereerde de bende
onder meer in Middelburg en
Almelo. Naar schatting heeft
de bende alleen al dit jaar on
geveer 5000 parkecrkluizen
leeggehaald met een buit van
enkele honderdduizenden gul
dens. In 16 steden leverde dat
aan geforceerde meters 3,5 ton
schade op.
De politie rook lont toen op
10 april op het Utrechtse Jans
kerkhof twee Hagenaars wer
den betrapt bij het openbre
ken van meters. Samen met de
recherche van Den Haag en
Haarlem werd een team ge
vormd, dat zeven andere Ha
genaars op het spoor kwam. De
laatste verdachte werd giste
ren aangehouden.
Een politiewoordvoerder
spreekt van tamelijk profes
sionele georganiseerde mis
daad: de groep had twee dui
delijke leiders, werkte syste
matisch bepaalde gebieden af
en maakte gebruik van huur
auto's. Alle verdachten, tussen
de 19 en 24 jaar, waren al be
kenden van de Haagse politie
wegens inbraak.
Twintig Westduitse
voetbalsupporters
even in politiecel
ROTTERDAM (ANP) - De Rot-
terdamse politie heeft vanmor
gen al een stuk of twintig voet
balsupporters aangehouden.
Dat maakte een woordvoerder
van de politie bekend.
De twintig voetbalsupporters,
allen Westduitsers, werden na
korte tijd weer door de politie
heengezonden. De politie had
hen aangehouden in de veron
derstelling dat zij betrokken wa
ren bij vernielingen in een café
op de Lijnbaan. Dat bleek bij na
der inzien niet het geval te zijn,
aldus een woordvoerder van de
Rotterdamse politie.
Doelman Andreas Köpke
heeft zich vanmorgen bij de
Westduitse selectie van team
chef Franz Beckenbauer ge
voegd. De komst van de keeper
van FC Nürnberg was nodig,
omdat reserve-doelman Rai-
mond Aumann maag- en darm
klachten heeft.
Pagina 5: Oudgedienden maken
plaats voor jongere garde in Mos
kou.
Mobil mogelijk
uit Zuidafrika
JOHANNESBURG (Rtr/ANP) -
Terwijl Shell ondanks de grote pro
testmanifestaties in Nederland in
Zuidafrika wil blijven, staat het
Amerikaanse olieconcern Mobil op
het punt zich uit dat land terug te
trekken. Volgens kranten en zaken
lieden in Zuidafrika is het concern
door de knieën gegaan voor de anti-
apartheidsbeweging. Mobil zelf
weigerde vanmorgen commentaar.
Mobil is na het vertrek van Exxon
drie jaar geleden de grootste in
Zuidafrika overgebleven Ameri
kaanse oliemaatschappij.
UTRECHT (ANP) - Ongeveer vijf
tig mensen hebben vanochtend
rond half tien het gebouw van het
Regionaal Ziekenfonds Midden Ne
derland in Utrecht bezet. De bezet
ting stond in het teken van de acties
voor 5 procent loonsverhoging voor
werknemers in de gezondheids
zorg. De actiegroep Verplegenden
en Verzorgenden In Opstand
(WIO) had de actie georganiseerd.
De vakbonden in het ziekenhuiswe
zen wijzen bezettingsacties van de
hand. De bezetters hebben hun ac
tie in de loop van de ochtend opge
heven. De bezetting heeft een
vreedzaam verloop gehad.
Een delegatie van de bezetters
heeft een gesprek gehad met de di
recteur van het RZMN, W. Snoey.
Zij eisten van hem dat de zieken
fondsen zich scharen achter de
looneis. Ook eisten de actievoerders
meer druk van de ziekenfondsen op
de partijen die onderhandelen over
de cao-ziekenhuiswezen.
Snoey deed geen enkele toezeg
ging in die richting. Hij zei sympha-
tiek tegenover loonsverhoging voor
ziekenhuispersoneel te staan, maar
hij vindt dat die moet worden ge
zocht in de beschikbare ruimte van
0,75 procent. "Ik ben op dit moment
niet bereid te pleiten voor een gerin
ge premieverhoging", zei Snoey.
De Nationale Ziekenhuisraad
schort het overleg met de regering
niet op wegens het conflict over de
cao-ziekenhuiswezen. Wel gaat de
NZR dit overleg gebruiken om te
proberen meer ruimte te krijgen
voor verbetering van de arbeids
voorwaarden. NZR-voorzitter
prof.dr. G.M. van Veldhoven heeft
dit vanochtend meegedeeld op een
persconferentie waar hij verslag uit
bracht van een gisteren gehouden
vergadering.
De bijna 400 instellingen die aan
de raadpleging deelnamen steun
den volgens Van Veldhoven vrijwel
unaniem de door de NZR geëiste
2,85 procent ruimte voor verbete
ring van de arbeidsvoorwaarden
van de 200.000 werknemers in deze
sector. Hij erkende overigens dat
dit geen eind maakt aan de impasse:
de regering biedt maar 0,32 procent
(plus 0,43 procent via verlaging van
de pensioenpremie) en de bonden
en de WIO eisen 5 procent. "We re
aliseren ons dat de acties de komen
de tijd zullen verharden", aldus de
NZR-voorzitter. De NZR hoopt dat
ze op een even verantwoorde ma
nier zullen worden gevoerd als tot
nu toe.
'Zelfdoding zal
sterk stijgen'
DEN HAAG (ANP) - Zonder pre
ventiemaatregelen zal het aantal
zelfdodingen in Nederland tot het
jaar 2000 nog eens met 25 tot 30 pro
cent stygen. De Leidse hoogleraar
Diekstra voorspelde dit gisteren bij
de presentatie van een door hem ge
coördineerde studie van de Wereld
gezondheidsorganisatie (WHO).
Hij hield daarbij nog geen reke
ning met de invloed van de verande
rende houding ten aanzien van zelf
doding. Het aantal geregistreerde
zelfdodingen in Nederland is geste
gen van 1.169 in 1970 (12,4 per
100.000 inwoners) tot 1.784 in 1987
(15). De stijging was het grootst in
de jongere leeftijdsgroepen, vooral
van 15 tot 30 jaar.
DEN HAAG (GPD) De openbaar- vonden voor een amendement dat mee de OV-kaart helemaal niet door
vervoerjaarkaart voor studenten hij vorige week plotseling indiende, zou gaan. De PvdA is tegen de OV-
kan toch nog op tijd worden inge- Hij wilde met zijn voorstel voorko- jaarkaart. Lansink heeft echter een
voerd. Met ingang van het komend men dat mbo-studenten buiten de wijziging aangebracht in zijn voor
studiejaar krijgen alle studenten studiefinanciering zouden vallen, stel, zodat er nu geen gat in de dek-
van achttien jaar en ouder een jaar- Daartoe wilde hij de basisbeurs met king meer zit. De WD zal morgen
kaart in ruil voor een verlaging van vijftien gulden verlagen. In zijn bij de verdere behandeling in de Ka
de basisbeurs met elf gulden per amendement zat echter een gat van mer voor het wetsvoorstel stem
maand. vijfentwintig miljoen gulden. men.
Invoering is op het laatstje nip- Als dat voorstel zou worden aan- Het nieuwe voorstel van Lansink
pertje nog mogelijk nu het CD A-ka- vaard, dreigde de WD tegen het he- komt er op neer dat de basisbeurs
merlid Lansink dekking heeft ge- le wetsvoorstel te stemmen, waar- met elf gulden zal worden verlaagd.
NU BIJ F00KS
DIVERSE M0DISCHE, STOERE
JACKS EN JASSEN
98.-
De krant voor uw eigen stuk
van Nederland, óók bij u in de bus!
Kies voor een abonnement en u
krijgt dit dagblad de eerste 2 weken
gratis thuis bezorgd!
per maand* 24.45
per kwartaal 72.40
per halfjaar 144.80
per jaar 275.70
Adres:
Pc/Wnpl.:
Opsturen naar:
Antwoordnummer 10050. 2300 VB Leiden