Iraq verkiest de martelaarsrol
Blaasontsteking
SPREEKUUR
door Barbara Thiel, arts
Hoe de Geliefde Leider'Hussayn
zijn blazoen tracht op te poetsen
Zwartgeblakerde palmen in Faw vormen een verbijsterend landschap.
Op grote borden presenteert de leider zich aan zijn landgenoten.
Mé
De avond was al over Baghdad
neergedaald toen op 7 augustus
vorig jaar in de Iraakse hoofdstad
bekend werd dat Iran had ingestemd
met een bestand. Er was een
voorlopig einde gekomen aan een
klassieke loopgravenoorlog, die
niettemin met de modernste wapens
werd uitgevochten. De schatting van
het aantal doden beliep tussen de
één en drie miljoen. Zelfs het einde
van de Golfoorlog zou bloedig zijn: bij
de feestelijkheden vielen nog eens
3500 doden. Voor Saddam Hussayn,
de sterke man in Baghdad, is het sein
gekomen het bezoedelde blazoen op
te poetsen. Na de aanvallen met
chemische wapens op Iraanse en
Koerdische burgers wenst hij een
schoner imago. Hij nodigde
vierhonderd buitenlandse
journalisten uit om getuige te zijn
vanja, van wat?
door Cees van Zweeden
"Voor uw eigen veiligheid is het be
ter om hier niet te filmen", glimlacht
dr. Saad van het ministerie van in
formatie. Een Oostenrijkse camera
man kan de bezorgdheid van dr.
Saad maar matig waarderen. "Dit is
de beste plek die ik in dagen gezien
heb", concludeert hij misprijzend.
De bus is tot stilstand gekomen bij de
Shatt-al-Arab, grensrivier tussen Iraq en
Iran. Vanuit een mitrailleursnest aan de
overzijde van het water worden de jour
nalisten onder schot gehouden door sol
daten van Khomeini. De vaargeul is hier
geblokkeerd door een scheepswrak en
de restanten van een primitieve bailey
brug. Het was deze brug waarover de
Iraanse infanterie vorig jaar in wanorde
vluchtte.
De bus van het ministerie van informa
tie zet koers naar Faw, dat in de reisgid-
sen nog wordt omschreven als een bloei
ende havenstad temidden van weelderi
ge dadelpalmen en rijke visgronden. Een
uur lang glijdt een verbijsterend land
schap van zand en water voorbij. Ooit
moet hier riet hebben gestaan, maar de
Irakezen vonden het raadzaam dit te ver
wijderden: zij wilden een beter zicht op
de vijand.
Kapotgeschoten hoogspanningsmas
ten en stukken prikkeldraad kondigen
de nadering van Faw aan. De stille getui
gen van de oorlog worden talrijker: rups
banden, Spaanse ruiters, anti-tankbar
rières. Aan de horizon verschijnen dichte
palmwouden. Maar bij nadere inspectie
blijken de bomen van een zeldzaam soort
te zijn: er zitten geen bladeren aan. En
tussen deze wonderbaarlijke, zwartge
blakerde creaties bevinden zich duizen
den kuilen, elk voorzien van een granaat.
Is oorlog ook al slecht voor het milieu?
Als de bomen wijken voert het asfalt
de bus naar een eenzame moskee. De mi
naret is gehalveerd en schapen hebben
oneerbiedig bezit genomen van het gods
huis. Fototoestellen klikken en camera's
zoemen in op de gehavende muren. Maar
hiervoor was niet de lange reis naar zui
delijk Iraq ondernomen. "Wanneer gaan
we nu naar Faw?", informeert een jour
nalist bij de begeleider. Dr. Saad glim
lacht en maakt een weids gebaar naar
een stenig en pokdalig landschap: "Dit is
Faw".
Tragedie
Hoeveel inwoners Faw had? Dat weet
zelfs dr. Saad niet. De schattingen va
riëren van 20.000 tot 80.000. Maar een im
mens zwart bord vermeldt in het Ara
bisch welke tragedie zich hier tijdens de
oorlog tussen Iraq en Iran moet hebben
afgespeeld. In de streek rond Faw, lezen
we, kwamen bijna zeven miljoen grana
ten terecht, om precies te zijn 6.890.609.
Ruim 120.000 Iraanse en 52.948 Irakese
militairen vonden er de dood.
Tijdens de oorlog deed Iraq zijn best
om de gevolgen ervan te minimaliseren.
Het was inwoners van Baghdad verbo
den hun doden overdag te vervoeren.
Dat zou te demoraliserend zijn. De vlag
halfstok hangen mocht evenmin. Schade
die in de hoofdstad werd aangericht door
Iraanse raketten, werd binnen luttele
uren onzichtbaar gemaakt door bulldo
zers. Baghdad heeft er flink wat 'parkeer
ruimte' aan overgehouden.
Nu een bestand van kracht is en het
strijdtoneel is verplaatst naar de onder
handelingstafel, doet Iraq zich graag
voor als voornaamste slachtoffer van de
oorlog. "Hier is 80 percent van de huizen
beschadigd", zegt dr. Saad, staande voor
de ingang van het pompeuze Sheraton-
hotel van Basra. De Irakezen beschou
wen Basra, de tweede stad van het land,
als hun 'Stalingrad'. Het was hier dat de
Iraanse opmars in 1986 tot staan werd ge
bracht.
Maar een korte rondrit geeft niet de in
druk van een volledig in puin geschoten
stad; al wat de journalisten van dr. Saad
te zien krijgen zijn twee vernielde hui
zen. En als twee Griekse collega's op
eigen houtje Basra te voet willen verken
nen, worden zij prompt gearresteerd.
Dr. Saad is boos op de Grieken, zoals
hij ook boos zal zijn als enkele dagen la
ter een Duitse verslaggeefster het gezel
schap weet te ontsnappen en een kleine
wandeling maakt in een Koerdisch dorp.
De 400 buitenlandse journalisten moeten
goed begrijpen dat zij niet door de 'Ge
liefde Leider' Saddam Hussayn zijn uit
genodigd om particuliere initiatieven te
ontplooien. Niemand weet beter dan dr.
Saad, die al vele jaren bezoekende jour
nalisten bijstaat, wat de interessante
plekken zijn in het land van Eufraat en
Tigris.
Nerveus
"Very important, very important!". In de
lobby van het majestueuze Meridien Ho
tel te Bagdad heerst onder de functiona
rissen van het ministerie van informatie
een nerveuze stemming. Diezelfde dag
nog geeft vice-president Izzat Ibrahim
een persconferentie over de op handen
zijnde verkiezingen, en het is de bedoe
ling dat de hele wereld getuige is van de
'democratische doorbraak' die alom
wordt verwacht.
Izzat Ibrahim, een rijzige gedaante in
Al Capone-achtige outfit, neemt plaats
achter een tafel ter grootte van een klein
voetbalveld en heet de naar schatting
1000 genodigden welkom: de parlemen
tariër uit België, de hooggeleerde Ara
bist uit Zwitserland, de tv-ploeg uit So
malië die zonder camera naar Bagdad
was afgereisd omdat het land er maar één
rijk is, de playboy uit Kuwayt met zijn
Japanse privé-fotograaf, de sterverslag
gever van de Rude Pravo.
In tegenstelling tot Iran is Iraq een we
reldrijke staat, waar godsdienst en poli
tiek strikt gescheiden zijn. In Baghdad
wordt het straatbeeld beheerst door
strakgerokte en hooggehakte dames, en
achter de schaarse sluiers gaan vooral de
gezichten van ouderen schuil. "Je kunt
hier de moskee uit komen en meteen
doorlopen naar de nachtclub", zegt een
modieus geklede jongeman bij het verla
ten van de Zuber Bnalawam Moskee.
"Maar als ik in het openbaar een grap
maak over Saddam Hussayn word ik op
gepakt en geliquideerd. Binnen een mi
nuut. Wat dat betreft is er geen verschil
met Iran".
Iraq wordt geregeerd door de Baath-
partij die zowel nationalisme als socialis
me nastreeft, een combinatie die Europa
zich nog herinnert uit een recent verle
den. Erger is dat die Baath-partij sinds
1968 wordt geleid door Saddam Hus
sayn. Officieel is Saddam 'een adelaar
wiens grootheid de hemel vervult van
een schitterend licht', maar niet iedereen
deelt die mening. Voor veel diepgelovige
Een blaasontsteking is een bekende en
zeer veel voorkomende kwaal, vooral bij
vrouwen. De nieren maken de urine. Al
het overtollige vocht en zout wordt in
piepkleine filtertjes uit het bloed gefil
terd, en met het water ook de meeste scha
delijke stoffen. Via talloze kleine buisjes
wordt de zo gevormde urine afgevoerd,
de buisjes vloeien en komen ten slotte uit
in het nierbekken.
Het nierbekken loopt aan de onder
kant, ongeveer als een trechter, uit in de
urineleider, de ureter, en de beide urete
ren komen onder in de buik in de achter
kant van de blaas uit. In de blaas wordt
de urine opgeslagen totdat deze enkele
deciliters bevat. Dan ontstaat aandrang
om te plassen doordat er spanning op de
blaaswand komt te staan. Op het moment
dat men aan deze aandrang toegeeft ont
spant de sluitspier van de blaas, de spier-
wand van de blaas trekt samen en perst
de urine naar buiten via de piasbuis.
Normaal zijn er geen bacteriën in de
blaasdeze wordt vuurtdurend schoonge-
houden doordat de bacteriën met de uri
ne mee naar buiten worden gespoeld. De
blaas kan echter ontstoken raken als er
door de een of andere oorzaak toch veel
bacteriën in de blaas komen.
Bacteriën zijn vooral in zeer grote aan
tallen aanwezig in de darmen, waar ze
allerlei nuttig werk verrichten. Ze komen
echter ook met de ontlasting mee naar
buiten en bevinden zich daardoor op de
huid rond de anus. Door verschillende
sji'ieten, de grootste bevolkingsgroep in
het tweestromenland, is Saddam Hus
sayn gewoon een 'ongelovige hond', en
ook de bergbewoners in Koerdistan lig
gen naar verluidt niet in heilige aanbid
ding voor 'het zwaard en het schild der
natie'.
Geliefd
Toch heeft Saddam Hussayn er alles aan
gedaan zich geliefd te maken. Vanaf gro
te borden kijkt de leider zijn landgeno
ten recht in de ogen. Soms als heer van
stand, soms als eenvoudige soldaat of be
doeïen. Met bril, zonder bril. Te paard of
gezeten op een tank. Vrouwen kussend,
kinderen aaiend. Geschilderd, getekend,
gefotografeerd, al of niet geretoucheerd.
"Iraq heeft", zo gaat een grapje, "28 mil
joen inwoners: 14 miljoen Irakezen en 14
miljoen afbeeldingen van Saddam Hus
sayn".
Gelouterde Iraq-kenners zeggen dat
de persoonsverheerlijking sinds het ein
de der vijandelijkheden iets is afgeno
men. Volgens anderen koestert de 'Ge
liefde Leider' echter plannen onsterfelijk
te worden, dit in navolging van koning
Nebukadnezai*. Zo zou aan de oevers van
de Tigris een nieuw presidentieel paleis
moeten verrijzen dat kan wedijveren met
de piramides van Gizeh en de T^j Mahal
in India. Het paleis zou acht poorten krij
gen waarop grote helmen worden gezet,
vervaardigd uit goud dat door de bevol
king wordt geschonken.
Maar bevestiging van deze plannen is
niet te krijgen. "Het ontwerp van het
nieuwe presidentieel paleis is een mili
tair geheim", legt directeur Maan van het
ministerie van informatie uit. "U moet
begrijpen: wij zijn nog steeds een land in
oorlog. Als de vijand lucht krijgt van de
oorzaken kunnen ze de uitgang van de
piasbuis bereiken en vervolgens door de
piasbuis omhoog in de blaas komen.
Hierdoor is ook te begrijpen waarom
blaasontsteking vooral een vrouwen-
kwaal is: vrouwen hebben een piasbuis
van slechts enkele centimeters lengte. De
bacteriën hebben maar een korte weg af
te leggen. Die weg is bij mannen zo veel
langer dat bij hen vrijwel geen blaasont
steking kan ontstaan. Als dat toch ge
beurt is er vaak een duidelijke reden voor
te vinden, zoals een vergrote prostaat.
De verschijnselen van een blaasontste
king zijn welbekend: vaak kleine plasjes
doen, en kort daarna alweer aandrang
hebben; moeite met ophouden van de plas
bij die hevige aandrang; pijn of een
branderig gevoel bij het plassen. Ook kan
de urine troebel zijn, anders ruiken dan
normaal, of een klein beetje bloed bevat
ten. Veel mensen hebben last van pijn in
de onderbuik.
Om zeker te weten of er van een blaas
ontsteking sprake is, zal de dokter altijd
urine-onderzoek willen doen. Daarvoor
is een 'gewassen plas' nodig: de omge
ving van de piasbuis moet goed worden
schoongemaakt, en van de plas moet al
leen het middelste gedeelte worden opge
vangen. Bij voorkeur moet het ook nog
een ochtendpias zijn, of in ieder geval een
plas die langer dan drie uur in de blaas
heeft gezeten. De urine moet in de koel
kast worden bewaard.
Als er inderdaad sprake is van een
blaasontsteking, zal er een antibiotica-
kuurtje worden gegeven. Antibiotica do
den de bacteriën; om te zorgen dat alle
bacteriën dood zijn is het wel noodzake
lijk de hele kuur af te maken, ook als de
klachten al eerder weg zijn. Anders is er
kans dat de ontsteking terugkomt. Het
succes van de kuur wordt vaak achteraf
gecontroleerd.
Als een blaasontsteking niet wordt be
handeld kan deze zich uitbreiden, via de
ureteren omhoog naar de nieren. Dan
ontstaat een nierbekkenontsteking (een
z.g. pyelonefritis). Hiervan zijn de ver
schijnselen: pijn links of rechts in de rug
in de nierloge die vlak onder de ribben
ligt, ter weerszijden van de wervelkolom
en vaak hoge koorts en misselijkheid.
Een nierbekkenontsteking moet met een
wat sterker soort antibioticakuur wor
den behandeld, maar geneest daarmee
nagenoeg altijd zonder problemen.
Sommige vrouwen hebben heel vaak
een blaasontsteking. De oorzaak daar
van is lang niet altijd te vinden, maar
een aantal tips kan soms toch helpen het
te voorkomen. Zo wordt aangeraden te
zorgen voor een goede hygiëne (regelma
tig wassen, schoon ondergoed); verder bij
het wassen en bij het afvegen na de stoel
gang altijd van voor naar achter te bewe
gen, met het doel de bacteriën niet naar
de piasbuis toe te brengen. En veel drin
ken, anderhalve tot twee liter per dag, om
een goede doorspoeling van de blaas te
bewerkstelligen.
Een andere oorzaak van blaasontste
king is geslachtsgemeenschap. Blaasont
steking komt nogal eens voor na de aller-
plannen kan hij de bouwplaats bombar
deren".
Tot voor kort was ook het weerbericht
een militair geheim in Iraq. Hoeveel do
den er zijn gevallen in de loopgravenoor
log met Iran? Alleen Allah weet het.
Waarom er geen spoor te bekennen valt
van die miljoenen oorlogsinvaliden?
Hoeveel analfabeten het land rijk is? Of
het donker wordt als het licht uitgaat? Of
ook in Iraq de helft van alle gehuwden
uit mannen bestaat? Of Iraq wel bestaat?
Modeshow
Saddam Hussayn heeft het zo geregeld
dat elk van de 400 journalisten huis
waarts keert met een notitieblok vol ge
ruchten. Daags na de verkiezingen zal op
een persconferentie de uitslag ervan aan
de wereldpers worden gepresenteerd, zo
wordt niet zonder trots meegedeeld.
Maar als het zo ver is zijn er geen uitsla
gen, en in plaats van een persconferentie
krijgt de wereldpers een modeshow
voorgeschoteld. De Baghdad Observer
opent de volgende dag met de kop 'Na
tionale Assemblee gekozen', maar hoe
zeer de tekst van deze primeur ook wordt
gespeld, het blijft een mysterie wie er nu
eigenlijk in het nieuwe parlement zijn
gekomen.
Het waren de verkiezingen die het be
zoedelde blazoen van Saddam Hussayn
moesten oppoetsen. Op zijn persconfe
rentie zegt tweede man Izzat Ibrahim het
zo: "Na de verkiezingen zal de pers vrijer
zijn, het parlement meer macht hebben,
de president door het volk worden geko
zen". Maar als de vice-president is uitge
sproken en het moment aanbreekt om
eens te informeren hoe het is gekomen
dat het democratische gedachtengoed
zich zo spontaan van Saddam Hussayn
heeft meester gemaakt, declameert Ibra
him kalm: "In tegenstelling tot wat u
irfisschien dacht, was dit geen persconfe
rentie. Daarom kunnen er geen vragen
worden gesteld. Trouwens, ik zie dat er
ook geen vragen zijn".
In Mosoel, de belangrijkste Koerdi
sche stad, is gouverneur Tahir Tawfig
aanvankelijk de vriendelijkheid zelve.
De man is niet onbelangrijk, want in de
Koerdische bergen wordt al sinds men
senheugenis tegen onwillige bergbewo
ners gevochten. "Jullie zijn onze vrien
den geworden en we willen niets verber
gen. Graag horen we over onze fouten.
We willen een democratisch land opbou
wen", zegt de in militair uniform gesto
ken Tawfig sympathiek. Maar als een
Zwitserse collega informeert of de gou
verneur eigenlijk niet liever generaal
was geworden, krijgt de persbriefing een
grimmiger karakter.
Paradijs
Toch doen de onafscheidelijke begelei
ders van het ministerie van informatie in
de uren die komen nog onvermoeibare
pogingen om aan te tonen dat Iraq een
paradijs is waar de wolf met het schaap
speelt. De gasten van de 'Geliefde Lei
der' worden naar een tweetal afgelegen
dorpen getroond om het democratische
proces in ogenschouw te nemen. Onder
het toeziend oog van de altoos aanwezige
Saddam Hussayn brengen de dorpelin
gen hun stemmen uit door op kieslijsten
de namen van hun favoriete kandidaten
aan te kruisen.
Het is een gezellig dorpsgebeuren dat
een extra feestelijk cachet krijgt door de
afwezigheid van stemhokjes. "Een Ira
kees durft openlijk voor zijn keuze uit te
komen", zegt de voorzitter van het kies
college in Ba'shika, een toegewijd lid van
de regerende Baath-partij. "Geheime
stemming is hier niet nodig".
In een ander dorp, Karakoush, laat de
voorzitter van het kiescollege trots de
kieslijst zien: 22 kandidaten van wie er 2
zelfs niet behoren tot de Baath-partij. Op
de zonovergoten binnenplaats van de la
gere school is een speciale tafel ingericht
voor de ongeletterde kiezer, die in dit dis
trict nog veelvuldig voorkomt. Omdat de
kieslijsten niet zijn voorzien van fo
tootjes van kandidaten, is het voor de an
alfabeten onmogelijk de gewenste na
men aan te kruisen. Maar ook daaraan
heeft de 'Geliefde Leider' gedacht.
Vanachter de tafel zijn de functionaris
sen daarbij uiterst behulpzaam.
Iraq wacht nog een lange weg naar een
enigszins democratisch aanzien.
eerste geslachtsgemeenschap en wordt
dan heel ouderwets 'honeymoon cystitis'
genoemd. Maar ook kunnen vrouwen na
elke gemeenschap opnieuw klachten krij
gen. Dit wordt veroorzaakt doordat tij
dens het vrijen bacteriën, die in de uit
gang van de piasbuis liggen, omhoog
naar de blaas worden geduwd. Een
blaasontsteking is dan te voorkomen
door na de gemeenschap een plas te doen.
Na de overgang (in de post-menopau-
ze, menopauze is een ander woord voor
de laatste menstruatie), kunnen vrouwen
ook last krijgen van hun blaas. Oorzaak
hiervan is het wegvallen van de vrouwe
lijke hormonen, de z.g. oestrogenen. Hier
door worden de slijmvliezen van de sche
de, de piasbuis en de blaas dunner en
droger. Ten gevolge hiervan kan onder
meer pijn bij de geslachtsgemeenschap
ontstaan.
Een andere klacht ontstaat door het
dunner worden van de blaaswand en de
piasbuis. Niet alleen kan de vrouw dan
vaker blaasontstekingen krijgen doordat
de blaas gevoeliger wordt voor infecties,
maar ook kunnen er klachten ontstaan
die lijken op een blaasontsteking zonder
dat die er is: vaker plassen en een bran
derig gevoel daarbij, en moeite met op
houden van de plas bij hevige aandrang.
Ook kan er incontinentie voor urine ont
staan, met verlies van controle over de
sluitspier, zodat bij lachen, hoesten of
springen scheutjes urine worden verlo-
Deze klachten (zowel van de schede als
van de blaas) kunnen vaak worden ver
holpen door toediening van vrouwelijke
hormonen in de vorm van crème of tablet
ten in een heel lage dosering. Daardoor
worden de slijmvliezen weer dikker en
steviger.
