Anne Frankschool in wijk
Stevenshof groeit als kool
Vereniging Koninginnedag
wil aantal leden uitbreiden
Ruzie over rol van
De la Mar blokkade
Shell-laboratorium
KOFFIE DRINKEN OP WITTE SINGEL
DONDERDAG 20 APRIL 1989
LEIDEN
iiiiBsasSBy
LEIDEN De zit-actie die personeelsleden van verzorgingstehuis Groenhoven
rustig verlopen. Voor het eerst voerden de personeelsleden van Groenhoven actie
verhoging kracht bij te zetten. Zij deden dit door op de Witte Singel ter hoogte vai
blokkeren door middel van stoelen. Onder het genot van een kopje koffie kon eer
hoe automobilisten rechtsomkeert maakten.
In een schooljaar van 30 naar 100 leerlingen
LEIDEN - De nieuwe openbare
basisschool in de Stevenshof is
nu nog een eenzame voorpost
van de woonwijk die daar in
aanbouw is. Voor de deur ligt titiMvcu v
een grote, kale zandvlakte die bouw Het„m„«uiC
de school scheidt van de laatst korte 'tijd ontworpen
opgeleverde huizen. En aan de tussen de opdracht
achterkant strekt zich een waar
móeras uit, dat pas ophoudt bij
het vele honderden meters ver- school die
der gelegen buurthuis.
door
Wim Wegman
De wijk is nog bij lange na niet af,
maar de school draait sinds augus-
tus vorig jaar in de vijf noodlokalen
en vanaf het einde van de vorige
maand in het permanente gedeelte.
En de school draait goed. "We zijn
vorig jaar begonnen met 30 kinde
ren", zegt school-directeur John
van Haasteren, "en nu lopen we al
aardig tegen de 100 aan". Als de
wijk helemaal klaar is, zal de Anne
Frankschool, zoals de basisschool ling. Al die extra ruimte hebben we
inmiddels is gedoopt, uiteindelijk nu moeten halen uit het budget
tussen de 200 en 250 leerlingen moe- voor de permanente lokalen. Het is
ten tellen. passen en meten geweest, maar ik
De Anne Frank school is in een vind dat het uiteindelijk goed is ge-
aantal opzichten een bijzonder ge- lukt", stelt Smulders.
niet alleen in een zeer Om meer ruimte vrij te maken
gebouwd - voor extra voorzieningen is er vol
de archti- gens Smulders bewust, voor geko-
tect en de oplevering zitten nauwe- zen de lokalen wat kleiner te maken
lijks twee jaar- het is bovendien een en smalle gangen te vermijden,
lie is gebouwd voor de prijs "Een gang waar je alleen maar kunt
halve school. lopen, is zonde van de ruimte. Je
Norbert Smulders, plaatsvervan- kunt hem beter zo inrichten datje er
gend hoofd van de directie onder- voldoende plek hebt om er groepjes
wijs van de gemeente: "De school te laten werken of om er gezamenlij-
telt tien lokalen, waarvan vijf per- ke lessen te houden",
manen te en vijf semi-permanente. Het budget voor de school was in
Het punt was dat het ministerie elk geval te klein om er een aparte
geen geld wilde geven voor extra gemeenschapsruimte en speello-
voorzieningen bij die semi-perma- kaal bij te bouwen. "Maar daar heeft
nente lokalen. Onzin natuurlijk, de architect - het bureau Treffers en
want die lokalen moeten minstens Polgar - een heel aardige oplossing
15 tot 20 jaar blijven staan". voor gevonden: een grote aula die
door middel van een demontabele,
Klpinprp Inlral^n geluiddichte wand in twee afzon-
meinere lOKaien derlijke ruimten kan worden ge-
"Ook voor de kinderen die daar les scheiden. Nu kunnen we in die aula
krijgen, heb je een aula nodig, een twee lesprogramma's naast elkaar
speellokaal en noem maar op. Maar laten draaien zonder dat de kinde-
eenmaal de rege- ren elkaar storen. Hebben we echter
LEIDEN - De WD-fractie in de ge
meenteraad wil dat het college
aan Shellpompen. De la Mar: "Ik
onderteken een oproep tot blokka-
W afstand neemt van de op- de. Dat is aan de orde. Wat ik verder
roep van wethouder H. de la Mar tot vind van doorsnijden van slangen
Norbert Smulders, plaatsvervangend hoofd van de directie onderwijs,
Judith Bart en Jan Kuilenburg van het architectenbureau Treffers en Pol
gar, en directeur John van Haasteren (vlnr): "Er is een hele school gebouwd
voor de prijs van een halve". (foto Jan Holvast)
meer ruimte nodig, dan kunnen we
die wand er in een mum van tijd tus-
uit halen", aldus Van Haaste-
Leidse bibliotheek
houdt fotowedstrijd
blokkade van het Shell-laboratori
um in Amsterdam. WD-fractie-
voorzitter Van der Nat noemt de op
roep 'hoogst ongelukkig'. Van der meer
Nat meent bovendien dat de blok
kade 'niet door de beugel kan' en
heeft de wethouder nadrukkelijk
gevraagd afstand te nemen van ge-
weldadige acties tegen Shell.
"De indruk wordt gewekt dat De
la Mar als lid van het college heeft
gesproken", zegt Van der Nat: "En
dat geeft geen pas. De gedachte zou
kunnen ontstaan dat het college
vindt dat werkelijk èlles mogelijk is
tegen Shell". De WD heeft het col
lege bovendien gevraagd of er
vanuit Leiden financiële steun
wordt verleend aan de acties. Dat
zou, volgens de VVD'er 'onaccepta
bel zijn'.
De la Mar weigerde gisteravond
in een vergadering van de commis
sie sociale zaken de acties van RaRa
te veroordelen. Hij kwam daarover
in aanvaring met het WD-raadslid
A. Geertsema. De la Mar weigerde
dat, omdat hij geen enkel verband
zag tussen de blokkade van het
Shell-laboratorium in Amsterdam,
waarbij hij betrokken is, en de aan
slagen op benzinepompen en derge-
bij Shellpompen is niet terzake. Net
zo min als wat ik vind van een Opel.
Ik vraag aan u toch ook niet of u
donkere dan van blonde
houdt? U kunt mij wel een
enquêteformulier sturen".
Geertsema concludeerde daarna
dat het voor De la Mar "kennelijk
een probleem is" zich tegen dit
soort strafbare feiten uit te spreken.
Die conclusie schoot bij De la Mar
in het verkeerde keelgat. "Als voor
zitter van deze vergadering kan ik u
gewoon buiten de orde verklaren.
Dat vind ik wat goedkoop. Daarom
voor de laatste keer: ik verdom het
om dit soort vragen te beantwoor
den omdat ze niets met het onderte
kenen van de oproep te maken heb
ben".
'Nette' gedeelte
Judith Barth, een van de architec- LEIDEN - De bibliotheek houdt ter ijjke'
ten van de school, wijst op een an- gelegenheid van het 30-jarig jubile- De VVD'er wilde eerst weten van
der probleem van de noodlokalen. um een fotowedstrijd met als thema De la Mar hoe B en W hadden gerea-
Je moet voorkomen dat die letter- 'Leiden leest'. Bij de wedstrijd is geerd op een verzoek een financiële
lijk of figuurlijk los komen te staan ook de Leidse Amateur Fotografen bijdrage te leveren aan de organisa-
van de permanente lokalen. Anders Vereniging betrokken. De jury die tie van de blokkade. B en W hadden
krijg je het effect dat de ene helft de inzendingen gaat beoordelen, beloofd het antwoord aan de raad
van de school wordt gezien als het staat onder leiding van burgemees- mee te delen maar vlak voor de
'nette' gedeelte, en de andere helft ter Goekoop.
als de 'hoodschool'. We moesten
daarom proberen het gebouw
Man opgepakt
tijdens venten
gestolen waar
LEIDEN De politie heeft gisteren
een 35-jarige Leidenaar aangehou
den wegens diefstal van een aantal
speelgoedpoppen en -dieren, mes
sigaretten in verschillende
i Leiden.
werd in Den Haag aange-
blokkade begon, had Geertsema zaken
nog niets gehoord. De r o
De la Mar, net terug uit Amster- houden wegens illegaal venten van
zHn fbibliotheken, plaatselyke fotohan- dam waar hij in kort geding door onder meer speelgoedpoppen en
zijn, zonder dat dit echter extra geld delaren en de boekhandels Kooy- shell was gedagvaard, vertelde dat bekende dat hij zijn handelswaar in
het college geen reactie had ge- Leiden bij elkaar had gestolen. Een
mocht kosten".
"We hebben het probleem opge-
lost door het ontwerp van de nood- geven met
lokalen iets aan te passen, en het dingen. Een aantal
kleurgebruik en dergelijke af te gen wordt bovendien tentoonge-
stemmen op die van de permanente steld in de Pieterskerk tijdens de
lokalen. Daardoor valt het
nen wij, nauwelijks meer op dat het september
om noodlokalen gaat". Mevrouw
Barth heeft de 'eenheid' van de
school verder benadrukt door over
de hele lengte
in het oog springende
neerzetten. "Die
ker, De Kier en Zandvliet. Deze zijn
plan te zijner tijd een boek uit te stuurd. Het werd aan de individuele stuk of tien poppen stal hij bij twee
selectie van de inzen- leden van het college overgelaten, zaken in het winkelcentrum aan het
de inzendin- "Vanuit mijn persoonlijke overtui- Vijf Meiplein, vier speelgoedbees-
jÉififiÉjH ging maar ook vanwege mijn porte- ten stal hij in Winkelhof in Leider-
feuille waarin anti-discriminatiebe- dorp.
leid zit, heb ik besloten de oproep
manifestatie 'Van boom tot boek' i:
Bij Albert Heijn aan het Bevrij-
tot de blokkade te ondertekenen", dingsplein had de Leidenaar veer-
zo verklaarde hij. tien pakjes sigaretten en vijf keu-
Geertsema vond dat antwoord kenmessen ontvreemd. Ook bleek
onvoldoende. Hij eiste van De la hij verantwoordelijk voor de dief-
verklaarde hij.
Geslaagd aan TU Delft
hpt (Jchmiw ppn onvoiaoenae. n
dpmunrtplatpn DELFT Aan de Technische Uni- Mar dat hij zich zou uitspreken te- stal van een spijkerbroek uit
neerzetten "Die muur trPkt dP twPP vers,i.teit te Delft is geslaagd voor de gen acties zoals afgelopen week in zaak op de Breestraat en een fiets,
eedeelten biiepn" ctplt mpvrn.™ studie werktuigbouwkunde de heer Leiderdorp en Hazerswoude waar- De messen heeft de politie in de wo-
- - J A.M. Schoute uit Leiden. bij vernielingen werden aangericht ning van de man teruggevonden.
Barth.
Als de noodlokalen op den duur
overbodig worden, kunnen ze vol
gens haar overigens vrij eenvoudig
van de school worden 'afgepeld'.
Als ten slotte alle noodlokalen zijn
verdwenen, is het de bedoeling dat
de muur als een herinnering aan het
noodgedeelte blijft staan. "Maar dat
zal de eerstkomende 20 jaar nog wel
niet geval zijn", verklaart Smulders.
Het noodgedeelte, waar de leer
lingen tijdens de bouw van het per
manente gedeelte in zijn onderge
bracht, is na de gereedkoming van
de school buiten gebruik gesteld.
hard dat
n Leiden vanmorgen hielden is
m hun eis voor 5 procent loons- o
de Witte Rozenstraat de weg te De school groeit echter
tiental personeelsleden toezien directeur Van Haasteren verwacht LEIDEN De Vereniging Konin-
dat volgend schooljaar
Om extra activiteiten te kunnen betalen
Sommigen daarvan lieten merken achter de actie te staan, zoals de buschauffeur van bus 43. Samen met de ver- ste noodlokalen benut moeten
plegers dronk de chauffeur een kopje koffie en gaf hun een stuiver om op die wijze de actie ludiek te steunen. Enke- den.
Ie andere weggebruikers stapten woedend uit de auto om vervolgens de stoelen opzij te zetten en door te rijden. De Anne Frank school, die in to-
Anderen schreeuwden dat deze actie alleen leidt tot negatieve publiciteit. taal ruim drie miljoen gulden heeft
De actie duurde een half uur en werd gehouden tijdens de pauze van de verplegers zodat de bejaarden hiervan gekost, wordt volgende maand offi-
niet de dupe werden. Van de 70 personeelsleden x
Haag.
n Groenhoven gaan er vandaag drie tevens actie v
- heeft tot nu toe 6 nieuwe spon- andere wijkverenigii
gmnedag Leiden wil het aantal le- sors opgeleverd. Het totaal aantal wil de vereniging eer
den drastisch verhogen. Naast het sponsors bedraagt nu 26. ken v -
aantrekken van meer sponsors. Op dit moment zijn er ruim 200 der n
moeten die extra leden geld opleve- burgerleden van de Vereniging Ko- penkasten.
dat de vereniging nodig heeft ninginnedag Leiden. "Dorpen in de
uitbreiding van de activiteiten omgeving van Leiden hebben le-
komt. Ook
•rochure ma-
informatie staat over on-
verhuuradressen van pop-
Den cieel geopend door onderwijs-wet- op 30 april. Een brievenactie van de denaantallen die vele keren groter 250 gulden betalen. De
o wim Dijkman) houder Van Dongen,
vereniging naar 575 Leidse bedrij- zijn als dat van Leiden. De conclu- het komt dan op het briefpapier
Tweemoedergezin
Een kind met twee moeders: mi
nister Brinkman wil het eigenlijk
niet hebben. Lesbische vrouwen
die via kunstmatige bevruchting
een kind willen, moeten volgens
de minister afgewezen worden.
Uit vrees dat de jonggeborene de
exclusieve aandacht van twee
vrouwen krijgt en een vaderfi
guur zal missen, vindt het hele ka
binet eigenlijk dat kunstmatige
inseminatie voorbehouden moet
blijven aan heteroseksuele paren.
Een meerderheid in de Tweede
Kamer is het niet eens met het ka
binetsstandpunt en, als zo vaak in
dit soort kwesties, loopt de rege
ringsnotitie over kunstmatige be
vruchting ook ver achter bij de
praktijk. In Leiden vinden de
spermabank van het Academisch
Ziekenhuis en het Medisch Cen
trum voor Geboorteregeling dat
ook mensen met een niet-hetero-
seksuele voorkeur recht hebben
op een gezinsleven. Met andere
woorden: twee moeders zijn net
zo goed als een vader en een moe
der.
Marjolein (38) en Ineke (28),
twee Leidse vrouwen, besloten
ruim drie jaar geleden dat ze sa
men een kind wilden. Daarmee
ging een lang gekoesterde wens
in vervulling. Marjolein: "Eén
van de eerste gedachten die door
mijn hoofd schoot toen ik voor
het eerst op een vrouw viel was
dat ik dan géén kinderen zou kun
nen krijgen. Dat heeft heel lang
door mijn hoofd gespookt. Op een
gegeven moment was ik 33 jaar en
waren de kunstmatige bevruch
tingstechnieken zo sterk verbe
terd dat ik alle voors en tegens op
een rij heb gezet en tot het positie
ve besluit kwam dat ik echt een
kind wilde grootbrengen".
Van twee vriendinnen hoorden
Maijolein en Ineke over het Me
disch Centrum voor Geboortere
geling aan het Kort Rapenburg.
"Daar kregen we toentertijd eerst
een gesprek met
Dat je afhankelijk bent
in het programmaboekje te staan
dat dit jaar in een oplage van 3500
'Ik leef
de dageraad
mijn bestaan, liefde is
(foto Jan Holvast)
voorafgegaan
mands ja of nee vond ik eerst wel
ontzettend moeilijk, maar ach
teraf viel dat gesprek erg mee en
begrijp ik het ook wel: het is geen
paar schoenen datje komt uitzoe
ken. Eigenlijk werd ons alleen ge
vraagd hoe we later dachten om
te gaan met de afwezigheid van
een vader en of er voldoende
mannen in onze omgeving zou
den zijn waarmee het kind zich
zou kunnen identificeren. Nou, ik
heb zes broers, dus dat zit wel
goed".
De bevruchting via kunstmati
ge inseminatie bleek heel wat
moeilijker te verlopen dan Mar
jolein en Ineke hadden gehoopt.
Marjolein werd in twee jaar 25
keer geinsemineerd (gewoonlijk
is één op de zes raak), moest een
ingrijpende medicijnkuur volgen
en een operatie ondergaan. Toen
daarna nog geen bevruchting tot
stand was gekomen werd in sep
tember 1986 gekozen voor een
toen nieuwe methode via reageer
buisbevruchting. Die techniek
slaagde. Marjolein werd zwanger.
In augustus 1987 werd Kim gebo
ren. Marjolein en Ineke zijn dol
gelukkig met hun nu anderhalf-
jarig dochtertje: een meisje met
mooie blonde haartjes en blauwe
ogen, net als haar moeder. Met de
acceptatie van het 'tweemoeder
gezin' blijkt het in de praktijk erg
mee te vallen. De ouders van Ine
ke beschouwen het kind van de
vriendin van hun dochter echt als
hun kleinkind. "Ik had nooit ge
dacht dat ze er zo gelukkig mee
zouden zijn", aldus Ineke.
De moeder van Marjolein heeft
het er in het begin wel moeilijk
mee gehad. "Ze is katholiek en al
over de tachtig. Nadat ik haar ver
telde dat ik langs de weg van
kunstmatige bevruchting een
kind zou krijgen, heeft ze er met
de pastoor gepraat. Die vroeg
haar alleen: Is het kindje ge
wenst? En toen mijn moeder daar
bevestigend op antwoordde zei
hij: Dan zou ik mij maar geen zor
gen maken".
"Andere familieleden, kennis
sen en omwonenden reageren al
tijd positief of ze reageren hele
maal niet", vertelt Ineke. "Soms
proef je uit het zwijgen van men
sen wel hoe ze er over denken
maar daar dat kan ons niet zoveel
schelen. Veel hinderlijker zijn de
praktische problemen waarop je
stuit bij allerlei instellingen en
het ontbreken van enige rechts
positie. Dat begint al meteen na
de geboorte. Ineke: "Toen ik het
kind bij de burgerlijke stand in
Leiden had aangegeven was het
eerste dat die ambtenaar daarna
deed de kinderbescherming en
de kantonrechter inlichten dat er
een onecht kind was geboren en
een toeziend voogd moest wor
den toegewezen".
Vrouwen zoals Ineke, die wel
meemoeder of sociaal-moeder ge
noemd worden, zijn uitgesloten
van juridische zeggenschap over
het kind van hun vriendin. Dat is
niet alleen discriminerend maar
geeft ook veel onzekerheid. Mar
jolein: "Het enige wat we konden
doen is een samenlevingscon
tract en een testament laten op
maken om enigzins veilig te stel
len dat, als mij iets overkomt,
Kim bij Ineke kan blijven".
Maijolein en Ineke geloven niet
dan hun lesbische relatie nadelig
zou kunnen zijn voor hun kind.
Ze proberen een zo 'normaal' mo
gelijk leven te lijden dat in tal van
opzichten maar weinig verschilt
van'andere jonge gezinnen. Over
het ontbreken van een vaderfi
guur maken zij zich geen zorgen.
Volgens Marjolein en Ineke heeft
hun kind voldoende mogelijkhe
den voor het omgaan met de an
dere sekse. "Het is echt niet zo dat
wij alleen maar met lesbische
vrouwen contact hebben. We
hebben ook mannen onder onze
vrienden. En Kim heeft een jon
getjespop. Ik denk weieens dat
we veel bewuster bezig zijn man
nen in het leven van ons kind te
betrekken dan andere moeders".
"Van de zwangerschapsgym-
nastiek hebben we veel kennis
sen overgehouden, dat zijn over
het algemeen ook heteroparen
met kindertjes van Kims leeftijd.
Die zeggen natuurlijk pappa te
gen hun vader. En dan noemt
Kim die mannen ook pappa. Ons
noemt ze gewoon bij de voor
naam. Dat ze twee mama's heeft
is nu nog een beetje lastig uit te
leggen. Daar is ze nog te klein
"We zullen haar, zodra ze dat
begrijpt, vertellen hoe we haar
hebben gekregen en hoe gewenst
ze is. Ik zou het verschrikkelijk
vinden als Kim daar later proble
men mee zou krijgen. Vanaf het
moment dat ik besliste dat ik een
kind wilde heb ik alles bewaard
en een dagboek bijgehouden om
Kim later zoveel mogelijk inden-
tificatiemogelijkheid te bieden
met haar achtergrond. Ik ben
daar heel optimistisch over. Mis
schien is ze wel veel beter af met
twee mama's".
(De namen in dit artikel en in
het geboortekaartje op de foto
zijn op verzoek van de betrokke
nen veranderd.)
dan dat de vereniging
stad als Leiden een zeer gering
tal leden heeft. Daaraan moet wat exemplaren verspreid wordt,
gebeuren", aldus bestuurslid C.J.M.
Langezaal. Hoe precies de leden
werfactie onder burgers gaat verlo-
pen weet Langezaal nog niet, omdat Voorschotense
het nog om een voorlopig plan
dat nadere uitwerking behoeft
De heer P. de Clercq droeg giste-
tijdens een bijeenkomst in het
-- -orschotense restaurant Alle-
voorlopig plan gaat mansgeest het voorzitterschap van
de Vereniging Koninginnedag Lei
den over aan A.G.M. van Houdt. De
Glercq is 21 jaar voorzitter geweest.
Vanwege onder meer die verdien-
Hetafgelopenjaarisalwel
denwerfactie gehouden onder be
drijfsleven. Naar schatting hebben ste. kreeg hij gistermiddag uit han-
r* 50 bedrijven als lid aange- den van burgemeester Goekoop de
zich
meld. Langezaal denkt dat er nog
wel meer aanmeldingen binnen zul
len komen, omdat de brieven pas
een week de deur uit zijn. Het lid
maatschap voor bedrijven kost 25
gulden en voor burgers 10 gulden.
gouden gedenkspeld' van de ge
meente Leiden. Daarnaast is de
heer De Clercq bestuurslid van de
vereniging De Ambachtsschool en
was hij gedurende een groot aantal
jaren lid van het bestuur van de
Leidse Hockey Club en het departe-
Het geld dat wordt ingezameld, ment Leiden van de Nederlandse
komt ten goede aan de 23 Leidse Maatschappij voor Nijverheid en
wijkverenigingen die zich dit jaar Handel.
voor de festiviteiten hebben aange- De nieuwe voorzitter Van Houdt
meld. Daarnaast wil de Vereniging van de Vereniging Koninginnedag
Koninginnedag ook technische bij- is in het verleden onder meer voor
stand verlenen. Dat wil zeggen dat zitter geweest van de feestcommis-
een kop van jut dat door de vereni- sie die Koninginnedag in Zuid-West
ging is aangekocht elk jaar bij een organiseerde.
Burgemeester Goekoop speldt de heer De Clercq de gouden speld van de
gemeente Op. (foto Ju Holvast)
