Belgen blijven wantrouwig over
bedoelingen met Wester schelde
Achtergrond
Ondanks 150 jaar vrije vaart
Japan heeft speciale
band met Nederland
IN WELKE STAD
KOOPT EEN DAME HAAR
COMBINEERMODE?
'Cadeaus voor prinses Juliana aan asielzoekers geven'
PAGINA 2
DINSDAG 18 APRIL 1989
Deze week is het precies anderhalve eeuw geleden, dat de vrije vaart op de
Schelde definitief werd geregeld. Nadat Zeeuwen en Hollanders eeuwen
lang de scheepvaart op Antwerpen hadden belemmerd, kon de Sinjoren
stad zich eindelijk tot een haven van allure ontwikkelen. Nog altijd is het
in 1839 opgestelde reglement de basis voor het reilen en zeilen in de Schel-
demonding.
Morgen wordt in Antwerpen een academische zitting aan de vrije vaart
gewijd. In de Grote Kerk van Veere wordt twee dagen later een tentoon
stelling over anderhalve eeuw Scheldevaart geopend.
Een veelzeggende herdenking. Nog maar 150 jaar kunnen schepen van
alle nationaliteiten ongehinderd naar Antwerpen en Gent opstomen.
Daarmee is meteen gezegd dat de vaart over een veel langere periode niet
vrij was. Alle reden voor Nederland en Belgie om met gemengde gevoe
lens om te zien.
Het was een onschuldig grapje.
Zelfs als Nederland een eende-
veer in het vaarwater gooit, vin
den de Belgen dat er sprake is
van eën obstakel. Directeur mr.
M. van SoVen van het Director
raat Généraal Scheepvaart eft
Maritieme Zaken in Vlissingen
bedoelde er niets kwaads mee.
Maar hij had het over de Wester-
schelde. Dus werd er in Antwer
pen meteen grommend gerea
geerd. De vrije vaaft op de
Schelde is een principekwestie,
waaraan volgens de Belgen niet
zwaar genoeg kan worden gè-
tild.
Inmiddels heeft Van Boven van een
medewerker een veertje cadeau ge
kregen, dat hij in zijn werkkamer
aan de muur heeft gehangen. Hij
kent de gevoeligheden van zijn Bel
gische tegenvoeters. Vorig jaar
werd er op de boulevard van Vlis
singen een antiek kanon onthuld.
"Nu hebben we eindelijk weer con
trole over de toegang van de Schel
de", sprak een Vlissingse wethou
der bij de officiële ingebruikname.
Gedenkwaardige woorden, die in
de Belgische havens met zwaar ge
schut werden beantwoord.
door
Jan van Damme
Hebben onze zuiderburen zulke
lange tenen? Of is er iets anders aan
de hand? Deze week wordt in Ant
werpen en Veere anderhalve eeuw
vrije vaart op de Schelde herdacht.
In het Tractaat van 1839, dat de boe
delscheiding regelde tussen de
sinds 1815 in één koninkrijk vere
nigde Nederlanders en Belgen,
werd de vrije toegankelijkheid van
Antwerpen en Gent zwart op wit
vastgelegd. Schepen van élke natio
naliteit moesten tegen een 'redelijk'
toltarief de Belgische havens kun
nen bereiken. En Nederland ver
plichtte zich om de Schelde goed
bevaarbaar te houden.
De regels, die op basis van het
Scheidingstractaat werden vastge
steld, tonen aan dat het niet altijd
heeft geboterd tussen de beide
Noordzeestaten. Keiharde afspra
ken, waarbij de Engelse minister
Palmerston van buitenlandse zaken
een bemiddelende rol speelde, wa
ren noodzakelijk om ervoor te zor
gen dat Antwerpen een plaatsje on
der de zon werd gegund. Wellicht
dat zonder dat tractaat de trotse Sin
jorenstad nog altijd naar de pijpen
zou moeten dansen van de niet be
paald gewetensvolle Zeeuwen en
Hollanders.
Loop de geschiedenis maar na.
De Belgische haven werd al in de la
te Middeleeuwen geringeloord.
Toen waren het vooral de Middel
burgers, die ervoor waakten dat
Antwerpen niet onbelemmerd aan
het internationale handelsverkeer
kon meedoen. De instelling van de
Zeeuwse tol bij Iersekeroord in
1321 was een eerste poging. Later
werd geprobeerd een algemeen sta
pelrecht te verkrijgen, zodat alle
over de Schelde aangevoerde goe
deren in Middelburg overgeslagen
zouden moeten worden. Tever
geefs. De stad had in die tijd nog de
De mogelijkheid van êên hangbrug c
wen in de gordijnen gejaagd.
illusie tot de grootste haven in de
Scheldedelta te kunnen uitgroeien.
Later werden ook het concurreren
de Vlissingén en Arnemuiden met
hulp van landsheer Karei V in toom
gehouden.
Vuist
Die onderlinge naijver werd tijdefts
de Tachtigjarige Oorlog tegen
Spanje (1568-1648) bijgelegd, zodat
er een gezamenlijke vuist tégen hét
onder Spaanse heerschappij ge
brachte Antwerpen kon worden ge
maakt. Reeds voor 1585 werd alle
scheepvaart van en naar de Schel-
destad zo zwaar belast, dat er van
een vrije vaart geen sprake meer
kon zijn. Die toestand werd in het
vredesakkoord van 1648 bekrach
tigd, en duurde tot het eind van de
achttiende eeuw. De Zeeuwen
slaagden er met steun van de Hol
landers in 'den treyn van der coop-
manschepen op Andwerpen te be
letten'. Pas met de komst van de
Fransen werd het slot van de Schel-
demonding gehaald.
De op winst beluste Noordneder
landers waren er zich terdege van
bewust dat de vaartbeperking een
werkelijk ten hemel schreiend on
recht was. In 1646 waren het de Sta
ten van Zeeland die de Scheldeslui-
ting als een tegen God en de natuur
indruisende situatie omschreven.
Maar de bijbelvaste bestuurders za
gen daarin geen reden voor een soe
peler opstelling. Achteraf is het niet
moeilijk om te constateren dat de
Zeeuwen op het verkeerde paard
hebben gewed. Een rijk achterland
was - en is - voorwaarde voor de ont
wikkeling van een havengebied.
Met de knechting van Antwerpen
raakten Middelburg en Vlissingen
hun Vlaamse en Brabantse afne
mers kwijt. De Zeeuwse onderne
mers sneden met hun steile hou
ding uiteindelijk zichzelf in de vin
gers. Misschien dat het zwaartepunt
van de handel zich ook zonder de
boycot van de Belgische havenstad
naar het noorden zou hebben ver
plaatst, maar waarschijnlijk heeft
het zelfgekozen isolement die ont
wikkeling wel versneld.
De negentiende eeuw bracht voor
Antwerpen ten langen leste de ver
lossing. In het fiere koninkrijk van
Willem I, dat Nederland en België
omvatte, kreeg de havenstad alle
kansen om de vleugels uit te slaan.
De Belgische afscheiding (1830-
1839) dreigde nog even roet in het
eten te gooien. Maar onder interna
tionale druk werd er tenslotte een
verdrag opgesteld, dat aan de eeu
wenlange onderdrukking een eind
maakte.
Sober
De nu 150-jarige vrije vaart mag met
gepaste soberheid worden her
dacht. Een papieren verdrag is ge
duldig, en laat ruimte voor verschil
lende interpretaties. De Scheldek-
westie was dan ook na het opstellen
van het reglement niet uit de we
reld. Meteen al in 1846 zaten de ha
venbaronnen aan weerszijden van
de grens elkaar in de haren. De aan
leg van een spoorweg van Venlo
naar Vlissingen zou de Zeeuwse ha
ven nieuwe impulsen moeten ge
ven. De voor Antwerpen belangrij
ke verbinding met de Rijn - via het
Kreekrak en de Eendracht - moest
daarvoor afgedamd worden. Con
sternatie bij de zuiderburen natuur
lijk. Was dat nu de praktische uit
werking van de Nederlandse toe
zegging, dat binnenvaarwegen ten
allen tijde open zouden worden ge
houden? Na veel heen en weer ge
praat werd in 1867 het Kanaal door
Zuid-Beveland gegraven. Een alter
natief, dat slechts gedeeltelijk aan
de Antwerpse wensen tegemoet
kwam. De Schelde-Rijnverbinding
bleef daardoor tot diep in de twin
tigste eeuw onderwerp van ge
sprek. Pas in 1975 kon een nieuwe
vaarweg in gebruik worden geno
men, die vrijwel helemaal het trace
volgde van de oorspronkelijke ver
binding met de Rijn.
Een .ander twistpunt was de
Scheldetol, die Nederland na 1839
mocht blijven heffen. Het bedrag
van anderhalve gulden per ton leek
aanvankelijk overkomelijk, maar
naarmate de scheepvaart op Ant
werpen en Gent toenam, groeide de
onvrede. Ook bij deze kwestie kre
gen de Belgen internationale steun.
De tol werd in 1863 voor 17 miljoen
gulden afgekocht. België betaalde
een derde deel, terwijl twintig ande
re zeevarende naties de rest van het
bedrag voor hun rekening namen.
De Vlissingse oud-loods D. Roos
noemt dat in zijn recente artikel
over dé Scheldevaart een onwaar
schijnlijk gebaar van solidariteit,
dat typerend was voor het interna
tionale streven naar vrije handel.
Aangezien de Westerscheide ai-
tijd een moeilijk bevaarbaar water
is geweest, werden de schepen door
loodsen naar de plaats van bestem
ming geleid. Daar lag een onvermij
delijk conflictpunt. In principe kon
iedere schipper zijn eigen loods kie
zen. Daarmee werd een harde con
currentiestrijd tussen de Neder
landse en Belgische diensten in de
hand gewerkt. Aanvaringen en
vechtpartijen waren aan de orde
van de dag. Heden ten dage is een
wedstrijd tussen loodssloepen een
folkloristische attractie, maar in de
vorige eeuw was het bittere ernst.
Wie het eerst zijn loods aan boord
van een schip had, mocht de klus
klaren. Het duurde tot 1939 voor er
een definitieve regeling werd ge
troffen, die de belo.odsing in rusti
ger vaarwater bracht. Afgesproken
werd dat de Belgen 72,5 procent van
de in- en uitgaande schepen voor
hun rekening zouden nemen, het
restant viel aan Nederland toe. Dat
er met halve procenten moest wor
den gewerkt om tot overeenstem
ming te komen geeft aan dat er van
moeilijke onderhandelingen sprake
moet zijn geweest.
Dat gegeven is kenmerkend ge
bleven voor de Scheldeperikelen
tot op de dag van vandaag. Hoewel
de verhoudingen ontegenzeglijk
verbeterd zijn, wordt er nog altijd
tot achter de komma doorgerekend.
Het reglement van 1839 krijgt de
kans niet om stoffig te worden, het
wordt nog dagelijks geraadpleegd.
Minister Neelie Smit-Kroes is de
verpersoonlijking van het Neder
landse 'voor wat hoort wat'-princi-
pe. Zo kan er pas aan verdieping
van het vaarwater worden gedacht,
als België de rivier niet langer als
open riool gebruikt.
Gordijnen
Met de plannen voor een Wester-
schelde-oeververbinding werd re
centelijk nieuwe olie op het immer
smeulende vuur gegooid. De moge
lijkheid van een hangbrug ter hoog
te van Terneuzen joeg de Antwerp
se stadsbestuurders en havenba
ronnen in de gordijnen. Een brug
zou te allen tijde een belemmering
voor de scheepvaart kunnen gaan
vormen, redeneerden zij. Zelfs als
op dit moment geen enkel schip ter
wereld hinder ondervindt van een
54-meter hoge oeververbinding,
dan is dat voor de Belgen onvol
doende garantie voor de toekomst.
De ontwikkeling van de scheeps
bouw - zeggen ze - laat zich niet
voorspellen.
Het nieuwe geschilpunt past niet
in het recente streven om het West-
europese havengebied meer als een
groot economisch blok te beschou
wen. De aanstaande opheffing van
de Europese binnengrenzen ver
sterkt het verlangen naar een eens
gezinder optreden. Voor het zover
is, zullen er toch in elk geval figuur
lijke bruggen tussen Nederland en
België geslagen moeten worden.
Met name vanuit Rotterdam wor
den de laatste jaren voorzichtige po
gingen ondernomen om de kloof te
dichten. Roos haalt in zijn herden
kingsartikel voorzitter R. P. M. de
Bok van de Rotterdamse Kamer
van Koophandel aan: „Gedacht
moet worden aan een Europees ka
der. We moeten ons in de komende
jaren meer richten op de verster
king van de Rijn-Schelde delta, en
daar heb ik ook Antwerpen mee op
het oog". Een utopie? Belgie kampt
ook nog met onderlinge concurren
tie van de eigen zeehavens. Antwer
pen en Gent volgen de uitbouw van
Zeebrugge met argusogen.
In de relatie met de noorderburen
heeft het verleden onuitwisbare
sporen nagelaten. Zeeuwen en Hol
landers hebben de ontluikende
bloem, die de Antwerpse haven ooit
was, geknakt. Een volkenrechtelij
ke misdaad, die aan gene zijde van
de grens niet licht wordt vergeten.
Is het dan verwonderlijk, dat de
Belgen een zekere overgevoelig
heid hebben ontwikkeld, als het
over hun Schelde gaat?
DEN HAAG - Nederland mag zich
in Japan verheugen in een wel heel
bijzondere belangstelling. EG-am-
bassadeur Van Agt mag dan van
mening zijn dat de Nederlandse be
langen zijn geschaad door de afwe
zigheid van zwaar politiek geschut
bij de begrafenis van keizer Hiro-
hito, de Nederlandse oud-ambassa
deur in Tokyo, L. J. Goedhart, denkt
daar heel anders over.
„De andere Europese landen zijn
verrekte jaloers op ons. Ze vragen
mij hoe we het voor elkaar hebben
gekregen dat er een heel Neder
lands dorp in Japan is nagebouwd.
En waarom geen Duits of Zwitsers
dorp". De gepensioneerde ambas
sadeur is door het ministerie van
buitenlandse zaken ingehuurd als
voorzitter van het Comité Neder
land-Japan Manifestatie '89.
door
Leo Maat/ANP
Hij schetst in een notedop de ach
tergrond van de bijzondere band
tussen Nederland en Japan. Het is
nu 380 jaar geleden dat twee sche
pen van de Verenigde Oostindische
Compagnie de haven van Hirado
binnenvoeren. Nederlanders kre
gen van shogun Ieyasu een vergun
ning handel te drijven met Japan.
De eerste Nederlandse handelsne
derzetting was daarmee een feit.
Eeuwenlang (om precies te zijn tot
1855) waren de 'roodharige barba
ren' uit Holland de enige westerlin
gen die toegang hadden tot Japan.
Een relatie die zo'n historische
diepgang heeft, wordt niet door een
enkel protocollair incident ver
stoord.
De Japanners schreven met veel
respect over de Nederlandse
scheepsbouwkunde, de water
bouwkunde en de medische weten
schap. Tegelijkertijd waarschuw
den Japanse schrijvers: „Maar als je
Hollanders op zee tegenkomt, weet
je zeker datje wordt beroofd en ver
moord". Nadat in 1984 op initiatief
van Rotterdam een manifestatie
werd gehouden ter gelegenheid van
375 jaar handelsbetrekkingen, heeft
nu Japan in de persoon van parle
mentslid Taro Nakayama het initia
tief voor de herdenking genomen.
Het hele jaar 1989 door vindt ver
spreid over verschillende Japanse
steden een reeks van evenementen
plaats. In het middelpunt van de
festiviteiten staat de havenstad Osa
ka en de datum 19 april. De datum
heeft een historische achtergrond
en houdt verband met het binnenlo
pen van het eerste Hollandse schip
in een Japanse haven.
In Osaka is een 27 hectare metend
themapark ingericht dat geheel is
gewijd aan de Nederlands-Japanse
betrekkingen. Vorige maand werd
in het bijzijn van staatssecretaris
Berend Jan van Voorst (buitenland
se zaken) de poort geopend en
Goedhart weet met enthousiasme
te melden dat in de eerste week al
meteen meer dan honderdduizend
Japanners belangstelling toonden.
Staatssecretaris Van Voorst was
de eerste in een lange stoet van
hoogwaardigheidsbekleders, die in
verband met de evenementen dit
jaar Japan aandoen. Deze maand
volgt minister Van den Broek (bui
tenlandse zaken), die op 19 april de
officiële opening van de manifesta
tie verricht.
Dan is er ook - voor zover de oud
ambassadeur zich kan herinneren -
de zwaarste parlementaire delegatie
die ooit naar Japan is gereisd. De
twee grootste partijen vaardigen
hun fractieleiders af. De Vries
(CDA) en Kok (PvdA) worden ver
gezeld door de liberale vice-fractie-
voorzitter Hermans en fractiesecre
taris Groenman (D66). De delegatie
wordt gecompleteerd door kamer-
voorzitter Dolman, de liberale sena-
tor Heijne Makkreel, ondervoorzit-
ter van de Eerste Kamer, en Bas de
Gaay Fortman (PPR).
Het is de bedoeling dat deze week
ook vice-premier De Korte arri
veert. Met in zijn kielzog een club
van ondernemers onder leiding van
voorzitter Andriessen van het Ne
derlands Christelijk Werkgevers
verbond NCW. Topmensen van het
bank- en verzekeringswezen, van
Philips en van de voedingsmidde
lenindustrie geven acte de présen-
Prinses Margriet brengt een
vijfdaags bezoek aan het land en
verder is er een delegatie van weten
schappers en één van zogenaamde
opinieleiders. Onder de laatste
groep bevinden zich jonkheer mr.
Van Lennep, voormalig secretaris
generaal van de OESO, oud-KVP-
leider Schmelzer en VNO-voorzitter
Van Lede.
Terwijl het bezoek van de parle
mentaire delegatie wordt omschre
ven als louter protocollair, komt De
Korte er niet alleen om linten door
te knippen. Hij zal er ook gesprek
ken voeren met de Japanse regering
en de Japanse werkgeversorganisa
tie Er is zeker aanleiding om met Ja
pan te overleggen over mogelijkhe
den om de presentie van het Neder
landse bedrijfsleven te vergroten,
antwoordde De Korte onlangs op
vragen uit de Senaat. Kamerbreed
hadden de senatoren De Korte aan
gespoord om zich teweer te stellen
tegen de onevenwichtige handels
balans van Japan en de EG.
De Korte erkende dat het han
delssaldo van Japan met de EG zich
vrijwel stabiliseerde op ruim 20 mil
jard dollar, de handelsbalans met
Nederland op ruim 4 miljard gul
den. Niettemin ziet De Korte ook
positieve ontwikkelingen. Hij wees
erop dat Nederland de grootste Eu
ropese investeerder is in Japan. Al
leen de VS en Hong Kong investe-
Verder zei De Korte dat de ex-
portgroei van Japan achterblijft bij
de groei van de wereld-export
markt, zodat er marktverlies op
treedt. „Een voor Japan betrekke
lijk nieuw verschijnsel", aldus De
Korte. Bovendien neemt de binnen
landse vraag in Japan sterker toe
dan de economische groei.
Met deze kanttekeningen relati
veerde de minister het probleem
van de onevenwichtige handelsba
lans. Niettemin overtreffen Japanse
investeringen in Nederland de Ne
derlandse investeringen in Japan,
zo erkende hy en is er reden voor
overleg.
Behalve problemen ziet oud-am
bassadeur Goedhart ook mogelijk
heden voor het Nederlandse be
drijfsleven. Zo wijst hij op de toene
mende belangstelling in Japan voor
interieurverzorging. Wellicht een
gat in de binnenlandse markt in een
land waar de woningen vanouds
zeer klein zijn en traditioneel inge
richt.
In Japan bestaat ook belangstel
ling, aldus Goedhart, voor een tech
nologie waarin Nederland in verge
lijking met Japan zeer geavanceerd
is: de aanpassing van woningen ten
behoeve van gehandicapten.
Maar een moeilijkheid is, zo er
kent de voormalig diplomaat, dat
Japanners meer geïnteresseerd zijn
in westerse know-how, dan in de
produkten. En aan de. verkoop van
know-how is nii eenmaal veel min
der te verdienen. Dat neemt niet
weg dat het volgens Goedhart be
langrijk is goede contacten te on
derhouden met een economische
grootmacht, die Japan nu eenmaal
is.Vandaar dat men in Nederland,
bedrijfsleven en overheid samen,
graag bereid was een bedrag van
zo'n vijf miljoen gulden op tafel te
leggen om de festiviteiten te steu
nen. Japan steekt er overigens een
veelvoud van dat bedrag in.
Mode
voor de fijnste jaren
van uw leven.
Het kerkelijk netwerk voor
hulp aan uitgeprocedeerde
asielzoekers roept de gelovigen
op cadeaus en giften die voor
prinses Juliana bestemd waren,
aan uitgeprocedeerde asielzoe
kers te geven. De giften en ge
schenken zouden daartoe bij
een plaatselijke kerk moeten
worden afgegeven.
Prinses Juliana, die 30 april
tachtig jaar wordt, heeft de bevol
king opgeroepen haar voortaan
geen geschenken te sturen, maar
de hartelijkheid die haar altijd ten
deel is gevallen, op anderen te
richten.
In het netwerk werken vrijwil
ligers en professionele hulpverle
ners samen die met steun van de
kerken zich het lot van asielzoe
kers en migranten zonder ver
blijfsvergunning aantrekken.
Door het beperkende toelatings
beleid van het ministerie van Jus
titie is de laatste jaren een groei
ende groep van uitgeproceerde
asielzoekers ontstaan. Volgens
het netwerk maken zij geen kans
op toelating in Nederland maar
kunnen evenmin terugkeren naar
hun land.
De deelnemers aan het overleg
hebben- er bij staatssecretaris
Korte-Van Hemel van justitie en
de vaste karnercornmnissie voor
justitie op aangedrongen meer
aandacht te besteden aan de "toe
nemende materiële en psychi
sche nood" van de uitgeproce
deerde asielzoekers en andere mi
granten zonder verblijfsvergun
ning in Nederland.
Volgens het netwerk moeten de
uitgeprocedeerde asielzoekers
die niet naar hun land van her
komst kunnen terugkeren, op
grond van menselijke overwegin
gen in ons land worden toegela
ten. Voor degenen wier terugkeer
wel mogelijk is, moet een goede
regeling voor vrijwillige terug
keer worden ingevoerd. De Raad
van Kerken heeft nog onlangs
voor zo'n regeling gepleit.
Minimuminkomens
"Wij weten van de armoede in
Nederland, van de problemen
van vrouwen in de bijstand, maar
de weg die u voorstelt brengt ons
af van de*>plossing van het pro
bleem en leidt ons terug naar het
Dat zei minister De Koning van
sociale zaken en werkgelegen
heid gisteren tot een delegatie
van DISK (Dienst in de Industrië
le Samenleving vanwege de Ker
ken). De minister weg onder meer
vergezeld door staatssecretaris
De Graaf, terwijl de DISK-delega-
tie onder leiding stond van de
Amsterdamse industriepredikant
A. B. Harrewijn.
De aanleiding voor het gesprek
was een serie artikelen in het dag
blad Trouw. Harrewijn verweet
de bewindslieden van sociale za
ken en werkgelegenheid daarin
dat zij hebben meegewerkt aan
een drastische verarming van de
Nederlandse samenleving, waar
op hij pleitte voor een verhoging
van de minimuminkomens.
De Koning en de Graaf noem
den Harrewijn daarop "een beetje
wereldvreemd". Zij erkenden dat
er onder de mensen met een mini
muminkomen "stellig" mensen
zijn die hun situatie als armoedig
ervaren, maar wezen erop dat ook
mensen met een iets hoger inko
men datzelfde gevoel kunnen
hebben. Verhoging van de mini
muminkomens wezen zij zonder
meer van de hand.
De bewindslieden nodigden
Harrewijn uit zich eens "haarfijn"
op het ministerie uit te laten leg
gen op welke cijfers en modellen
de regering haar beleid baseert.
De Graaf zei gisteren dat DISK
door ongenuanceerde pleidooien
voor verhoging van de minimum
inkomens verwachtingen wekt
by mensen "die u niet kunt waar
maken". Hy voelt niets voor een
algemene verhoging van de bij
standsuitkeringen. In plaats daar
van wil het ministerie doorgaan
met het beleid om gemeenten
geld te geven voor bijzondere bij
standsuitkeringen voor mensen
die in acute financiële problemen
zitten.
Harrewijn hield de bewindslie
den voor dat het langzamerhand
een uitzondering wordt dat men
sen met een minuminkomen kun
nen rondkomen. Alleen als de fa
milie dichtbij woont of zij zwart
werken, redden ze het nog. De
vrees voor een sterke styging van
de loonkosten als alle minimum
inkomens worden verhoogd
vond hij "niet overtuigend".
De Koning was op zijn beurt
niet te overtuigen. Als de mini
muminkomens worden ver
hoogd, "gaat iedereen weer haas-
je-over spelen en komen er verho
gingen van de lonen boven het
minimum, wat funest is voor het
hele loongebouw".
De econoom Y. S. Brenner,
hoogleraar aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht en lid van de DISK-
delegatie, drong bij de bewinds
lieden aan op een ander beleid.
"Ik ben er niet zeker van dat er be
tere oplossingen zijn dan dit be
leid, maar probeer eens iets an
ders", aldus Brenner. De Graaf:
"Ik kies voor onze wijze van bena
dering, omdat die iets meer zeker
heid biedt"
Meer priesters
Vorig jaar zijn in de Rooms-Ka-
tholieke Kerk 7251 mannen pries
ter gewyd, 7,6 procent meer dan
in 1987. Het aantal priesterstu
denten is vorig jaar met 3,3 pro
cent toegenomen tot 90.424. Dat
blijkt uit het nieuwe pauselijk
jaarboek, de 'Annuario Pontifi-
Volgens het jaarboek zijn er nu
154 kardinalen. De R.-K. Kerk
kent 2463 bisdommen. Het aantal
bisschoppen bedroeg per 1 janua
ri van dit jaar 3970, onder wie 1062
hulpbisschoppen. Afgelopen jaar
werden 180 priesters tot bisschop
benoemd.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te
Ederveen (toezegging) A. van
Herk Sint Annaland, te Harder
wijk P. H. van Trigt Middelharnis.
Gereformeerde Kerken: beroe
pen te Rotterdam-Hillegersberg-
Geref. Kerken vrijgemaakt: be
roepen te Pretoria (Zuidafrika,
Die Vrije Gereformeerde Kerke)
B. Luiten Dronten.
Geref. Gemeenten: beroepen te
Clifton (USA) G. J. van Aalst
Benthuizen.
Centrum Poelpolder. In het
nieuwe sociaal cultureel centrum
in de Poelpolder in Lisse, zal op
zaterdag 7 mei (half zeven) het
kerkelijk centrum plechtig wor
den ingezegend door vicaris-ge
neraal J. Zuidgeest van het bis
dom Rotterdam. Zondag 7 mei
(half elf) vindt er een speciale eu-
charistie-viering plaats. Belang
stellenden zijn 7 mei van twee tot
vijf uur welkom in het hele cultu
reel centrum.
Verdronken. Een predikant
en een vrouw zijn zondag ver
dronken bij een doopplechtig
heid in een Zuidafrikaanse rivier.
Nelolitha Mapatsela (26) raakte in
paniek toen ds. Payi (32) haar
hoofd onderdompelde. Zij trok
hem mee onder water. De predi
kant wist zichzelf te bevrijden.
Toen hy zag dat de vrouw niet bo
ven kwam, dook hij het water
weer in om haar te redden. Dui
kers vonden later de lichamen
van de slachtoffers die behoorden
tot de Zionskerk in de zwarte
woonwijk Khayeletsha by Kaap
stad.
Collecte. Het dagelijks be
stuur van de Gereformeerde Ker
ken heeft, na de hervormden, de
kerkeraden opgeroepen een extra
collecte te houden voor het cor
liair proces. Oorspronkelijk z
den de gereformeerden geen
aparte collecte houden. Het be
stuur veranderde van mening
toen het uit de kranten moest ver
nemen dat de Samen op Weg-
partner, de Hervormde Kerk, wel
een eigen collecte zou houden.