EDEN
Zeven jaar celstraf geëist
wegens doden Leidenaar
Namen noemen of drie
maanden gevangenis in
Nieuwe opleiding tot superambtenaar
Expositie Afghanistan in Volkenkunde
LEIDSCH
DAGBLAD
s
WOENSDAG 12 APRIL 1989
'Mijnen zijn grootste probleem voor terugkeer vluchtelingen'
LEIDEN - Twee maanden nadat
de Russen Afghanistan hebben
verlaten, wijdt het Rijksmuseum
voor Volkenkunde een uitgebrei
de tentoonstelling aan het zo door
oorlogsgeweld getroffen land. De
titel: Afghanistan, een nieuw be
gin.
Mevrouw Fatima Gailani, ver
tegenwoordigster in Europa van
het Nationaal Islamitisch Front
van Afghanistan, verrichtte de
opening van de expositie die tot
eind oktober voor het publiek is
opengesteld. Elke zondagmiddag
om drie uur wordt er in het muse
um een film over het leven in het
land vertoond.
Mevrouw Gailani, wier vader
een prominent leider is van deze
verzetsbeweging en bovendien
deel uitmaakt van de interimrege
ring van het Afghaanse verzet,
merkte onder meer op dat de mij
nen het grootste probleem vor
men dat de terugkeer van de
vluchtelingen in de weg staat. De
vertegenwoordigster van het Isla
mitisch Front was uitgenodigd de
tentoonstelling over haar land te
openen waarin aandacht wordt
geschonken aan de rijke cultuur
en geschiedenis van Afghanistan.
De expositie laat ook de verwoes
tingen van tien jaar oorlog zien.
ger exporteerde Afghanistan van
alles, maar nu heeft het niet eens
voldoende om zijn eigen bevol
king te voeden. De culturele rijk
dommen en traditionele ambach
ten zijn grotendeels verdwenen".
Mevrouw Gailani zei dat het Af
ghaanse regeringsleger in zijn
strijd tegen het verzet zware
luchtaanvallen uitvoert. Het ver
zet heeft daarom dringend be
hoefte aan luchtafweer om zich te
beschermen tegen de gevechts
vliegtuigen. Ze benadrukte dat
voor de wederopbouw van het
land veel hulp nodig is, maar dat
inmenging van buitenaf niet is ge
wenst. Beschuldigingen van de
communistische regering in Ka-
bul als zou Pakistan het verzet
militair steunen, wees zij resoluut
van de hand.
De Tweede-kamerleden Herf-
kens (PvdA) en Weisglas (WD)
woonden de opening van de ex
positie bij. Herfkens zei dat Af
ghanistan blijvende aandacht van
het parlement moet houden.
Cultuur en oorlog
De tentoonstelling 'Afghanistan,
een nieuw begin' bestaat uit twee
delen. Enerzijds geeft ze een
beeld van de cultuur, anderzijds
laat ze ook de verwoestende ge
volgen van de oorlog zien. In de
ene ruimte wordt een beeld gege
ven hoe het vroeger was tot de
Russische invasie in 1979. Eén
zaal is omgetoverd tot een bazaar
Tijdens de oorlog zijn vele verwoestingen in Afghanistan aangericht.
met kleine winkeltjes. De over
dekte winkelstraat is een natuur
getrouwe weergave van de bazaar
in het stadje Tashqurghan, zoals
het vroeger was. Nu is het stadje,
evenals de rest van Afghanistan,
totaal verwoest.
De oorlog vindt ook zijn weer
slag in de tapijtweefkunst. In het
tentoongestelde kleed zijn als
motieven tanks en helikopters
verwerkt. Dat de organisatoren
niet voorbij wilden gaan aan aan
de verschrikkingen van de oorlog
blijkt in de tweede expositieruim
te. Naast foto's van verwoeste ste
den en gehandicapte mensen
staan onderdelen van allerlei
soorten bommen en manshoge
raketten.
Een foto aan de muur laat zien
dat een omgekeerd staartstuk van
een raket nu dienst doet als plan
tenbak waar een boompje groeit.
Deze foto symboliseert de huidi
ge situatie in Afghanistan. Op de
puinhopen met het volk een
'nieuw begin' opbouwen.
Tijdens vechtpartij op de Waardgracht
DEN HAAG/LEIDEN - Tegen
een 28-jarige Leidenaar is voor
de Haagse rechtbank zeven jaar
gevangenisstraf geëist wegens
doodslag. De man wordt ervan
beschuldigd de 29-jarige J. Kap-
teijn met messteken van het le
ven te hebben beroofd. De ad
vocaat van de verdachte, mr.
Hinnen, vroeg de rechtbank de
straf te matigen.
Op 4 januari kwam de verdachte
naar het huis van een vrouw aan de
Waardgracht, van wie hij nog 200
gulden kreeg. De vrouw kwam naar
beneden, even later gevolgd door
Kapteijn. Vanaf dat moment lopen
de lezingen uiteen. Volgens de ver
dachte sloeg Kapteijn hem en ont
stond er een schermutseling. Uit
eindelijk viel een mes van de ver
dachte op de grond. Hij raapte het
op en liep naar Kapteijn toe. Die viel
hem aan en hij maakte een afweren
de beweging waarbij het mes in de
buik van het slachtoffer terecht
kwam.
Uit de verklaringen van de vrouw
kwam een heel ander beeld naar vo
ren. Zij vertelde dat de verdachte
Kapteijn op de borst tikte. Kapteijn
deelde daarna een klap uit. Er ont
stond voor de deur een vechtpartij
die werd beëindigd door het terug
treden van Kapteijn. Die liep naar
binnen maar werd gevolgd door de
verdachte. Die stak hem plotseling
in de buik. Terwijl Kapteijn op de
grond lag, stak de verdachte nog en
kele malen. Deze verklaring werd
bevestigd door de sectie.
Officier van justitie mr. Van den
Broek constateerde dat er sprake
was van doodslag. Hij meende dat
de verdachte de opzet had Kapteijn
te doden. Hij betoogde ook dat de
verdachte handtastelijk was gewor
den. Volgens Van den Broek had de
vechtpartij niets te maken met de
schuld van 200 gulden maar meer
met een oude ruzie. Kapteijn zou
een keer drugs uit de handen van de
verdachte hebben geslagen. De ver
dachte zou daarover nog steeds
boos zijn geweest.
Van den Broek rekende de Leide
naar vooral aan dat hij nadat de
vechtpartij was afgelopen het
slachtoffer achterna was gegaan en
had neergestoken. "Het optreden
van de verdachte was volstrekt on
nodig, buiten proporties en laf,
want Kapteijn had ten slotte geen
wapen. Ik zie absoluut de noodzaak
niet in dat hij met een mes ten aan
val moest gaan", aldus de aankla
ger.
Omdat uit het psychiatrische rap
port was gebleken dat de heroïne
gebruikende verdachte volledig
toerekeningsvatbaar was en ook uit
het reclasseringsrapport geen enke
le verzachtende omstandigheid
naar voren was gekomen, eiste Van
den Broek zeven jaar onvoorwaar
delijke gevangenisstraf. Bovendien
vond de officier dat de familie van
Kapteijn 1500 schadevergoeding
moest krijgen om een deel van de
begrafeniskosten te vergoeden.
Mr. Hinnen, de raadsman van de
verdachte, meende dat er op basis
van het proces-verbaal geen duide
lijkheid was over wat er in die paar
minuten op de 4de januari was ge
beurd. "Hij beseft zelf niet wat hij
heeft gedaan. Hij zegt steeds: zo is
het niet gebeurd. Maar hij kan niet
verwoorden hoe het dan wel is ge
beurd".
Hinnen betoogde dat er van dood
slag geen sprake is. Er werd een af
werende beweging gemaakt, waar
bij het slachtoffer werd geraakt.
Hinnen pleitte dan ook voor een la
gere straf dan de eis van zeven jaar.
Uitspraak over twee weken.
Rechter tegen verdachten bommen werpen MSG:
DEN HAAG/LEIDEN - Twee
ex-leerlingen uit Noord wijk en
Leiderdorp van de MSG aan de
Leidse Dieperpoellaan hebben
van de Haagse politierechter
een laatste kans gekregen om
de namen te noemen van twee
leerlingen die een brandbom
hebben gegooid naar de auto
van een leraar. De twee stonden
gisteren terecht voor het gooien
van die brandbom en het wer
pen van een fragmentatiebom
naar het Warmondse jongeren
centrum Ut Sloepie. Voor de
laatste zaak werd gisteren een
18-jarige Noordwijker veroor
deeld tot een alternatieve straf.
Hij moet 125 uur dienstverle
ning verrichten.
De twee ëx-leerlingen, een 20-jarige
Noordwijker en 19-jarige Leider
dorper, hebben bekend de fragmen
tatiebom bij Ut Sloepie te hebben
gegooid, maar alle andere zaken
werden door hen ontkend. Officier
van justitie mr. Van Eek eiste tegen
de twee vijf maanden gevangenis
straf, waarvan twee maanden voor
waardelijk.
De situatie op de MSG was eind
vorig jaar volledig uit de hand gelo
pen. Twee groepen leerlingen ble
ken leraren te terroriseren. Er wer-
den brandbommen gegooid naar
een auto van een leraar, naar een
woning in Hazerswoude van een an
dere leraar en op het schoolplein.
Bij alle zaken zouden de twee ver
dachten, die naar aanleiding van de
zaak van school zijn gestuurd, be
trokken zijn, zo meende officier van
justitie Van Eek. Hij noemde de
twee de harde kern.
Na de kerstvakantie probeerde de
twee hun verklaring weei
ken maar dat kon niet
Er wordt nu nog bekeken op wei-
te trek- ke wijze de dader wel de dienstver-
De lening gaat verrichten. Dit moet de
hadden verteld hoe het was gegaan.
Maar zij durfden de werkelijke da- gevangenis
ders niet te noemen omdat zij zou
den zijn bedreigd.
Officier van justitie Van Eek ge
loofde weinig van het verhaal. Hij
meende dat er voldoende bewijs
was om de twee te veroordelen. "De
brandstichting van de auto is niet
een op zichzelf staand incident, het
past in de lijn van deze verdachten",
aldus Van Eek. "Was het maar zo
dat we alleen deze brandstichting
hadden".
De aanklager haalde een reeks
feiten aan waarvan de twee worden
verdacht. "Het zijn allemaal feiten DEN HAAG/LEIDEN De tijd
waarbij deze verdachten op de een is voorbij dat topambtenaren te-
of andere wijze betrokken zijn", al- gen bewindslieden een houding
dus de officier. "Justitie mengt zich aannamen van: u vraagt en wij
niet zo snel inschoolzaken maar dit draaien. Ambtenaren moeten
gaat alle perken te buiten". Van Eek Weerwerk pn teoensnel kunnen
noemde het overigens 'verontrus- weerwerK en tegenspel kunnen
DEN HAAG/LEIDEN - De Leid-
se vuilverbranding moet in juli
1992 worden gesloten, zo eisten
omwonenden die zijn verenigd in
de werkgroep vuilverbranding
gisteren bij de Raad van State.
Daar werden de beroepen van de
werkgroep, de gemeente Leiden
en de Gevulei, de beheerster van
de vuilverbranding, tegen de pro
vinciale vergunning behandeld.
De Leidse vuilverbranding
sluit als er nieuwe verbrandings
installatie is gerealiseerd. De
nieuwe moet komen in Leids-
chendam of Zoetermeer. Studies
naar de meest geschikte locatie
zijn nog in volle gang. De nieuwe
vuilverbranding komt in plaats
van de Leidse en de Haagse.
In afwachting van de nieuw
bouw heeft de provincie Zuid-
Holland de Leidse vuilverbran
ding een vergunning verleend die
in 1996 afloopt. De werkgroep
vuilverbranding vindt dat veel te
lang. Er zou 'een duidelijk sig-
'Vuilverbranding
in Leiden moet
juli 1992 dicht'
naai' moeten worden afgegeven
in de richting van de bestuurders
om haast te maken met de nieuw
bouw. De Raad van State zou dat
signaal kunnen geven door de
vergunning halverwege 1992 te
laten aflopen.
Ook de gemeente Leiden be
toogde gisteren tijdens de zitting
dat een vergunning tot 1996 te
lang. Maar Leiden denkt dat pas
in 1993 kan worden verhuisd, zo
dat de vergunning uiterlijk in dat
jaar zou moeten worden ingetrok
ken.
Mocht de vuilverbranding lan
ger openblijven, dan dienen er
strengere eisen te worden gesteld
aan de uitstoot van allerlei stof
fen, zo stelde de woordvoerder
van de omwonenden. Daartegen
verzet de Gevulei zich echter. In
voering van de bepleite rookgas
installatie zou een investering
vergen van tussen de 25 en 30 mil
joen gulden, aldus directeur Log-
tenberg van de Gevulei. In de ge
hele vuilverbranding is tot nu toe
40 miljoen geïnvesteerd. Door de
aanleg van een rookgasinstallatie
zouden de tarieven voor het ver
werken van het vuil met zo'n 30
procent stijgen, evenals de tarie
ven voor de burgers.
Alternatieven voor het verbran
den van vuil zijn er niet, meende.
Logtenberg. Nu wordt er al elders
gestort, maar deze mogelijkhe
den zijn beperkt. Verbranding bij
andere installaties is onmogelijk
door de hoge transportkosten, of
door het feit dat deze installaties
al vol zitten.
De Raad van State doet over
enige maanden uitspraak.
Jongens (14) pogen
voor 2500 gulden
cheques te innen
LEIDEN - Twee 14-jarige jongens
uit Leiden hebben gistermiddag
met een gestolen pas en geldopna
meformulier geprobeerd in het
postkantoor aan de Breestraat 2500
gulden te incasseren. De lokettiste
kreeg echter argwaan en schakelde
de politie in. De jongens verklaar
den in eerste instantie de pas en het,
al ingevulde, doorlopend krediet-
formulier te hebben gevonden. Uit
onderzoek bleek dat ze beide uit een
woning in Leiden hadden gestolen.
Ze zijn na verhoor heengezonden.
Samenwerking tussen Rotterdamse en Leidse universiteit
tend' dat een leerling op de MSG geven en zich niet met van aües
een spreekbeurt had mogen hou- laten opzadelen. Overheidsdie-
den over de fabricage van een frag- naren die kritische houding bij-
mentatiebom. Hij heeft daarover brengen, dat is volgens prof. dr.
ook contact opgenomen met de U. Rosenthal één van de doelen
de nieuwe opleiding Neder
landse School voor Openbaar
Bestuur.
door
Bekentenis
De Noordwijker
hadden het in de brand steken
de auto van de leraar in eerste in
stantie erkend. Beiden zouden on
afhankelijk van elkaar de bekente
nis hebben gedaan bij de politie,
omdat ze de kerstdagen thuis wil
den vieren. De politie had gezegd
hen vrij te laten na een bekentenis.
Ook andere leerlingen hebben be
lastende verklaringen afgelegd over
de twee. Zo zou de Noordwijker
hebben gezegd naar aanleiding van
een krantebericht over de in brand
gestoken auto: "Dat kan gebeuren
als je mij een onvoldoende geeft".
Negen fietsen
gestolen
schoolleiding.
Alternatieve straf
De advocaten van de Noordwijker
en Leiderdorper vroegen om een al
ternatieve straf. Zij meenden dat al
le problemen van de school in de
schoenen van hun cliënten worden Möindsrt VBfl d©r KSdij
geschoven, terwijl er slechts bewijs
is voor de bom bij Ut Sloepie. Bo
vendien menen zij dat de twee al
zwaar zijn gestraft omdat ze van
school zijn gestuurd.
Politierechter mr. Van der Lee
kwam na een kwartier met
t merkelijk aanbod. Hij
Leiderdorper tpnftki£L
Samen met minister Van Dijk van
binnenlandse zaken en prof. dr. R.J.
in 't Veld presenteerde de Leidse
op- hoogleraar vanmiddag de Neder-
dat beide landse School voor Openbaar Be
ten laste gelegde feiten volgens hem stuur. De twee-jarige deeltijdoplei-
kunnen worden bewezen. Hij vond ding,
de geëiste celstraf van vijf
den, waarvan twee maanden voor
waardelijk, ook gepast.
Toch wilde hij de twee nog een
kans geven bij de rechtercommissa-
i verklaring af te leggen
samenwerkingsproject
de universiteiten van Leiden c
Rotterdam, moet de superambtena
ren opleveren die de Nederlandse
overheid zo hard nodig heeft.
Al geruime tijd staat het ambte
lijk apparaat onder zware druk. De
de echte daders. Na enige overleg overheid is niet genoeg dienstbaar
met hun advocaten kwamen de aan de burger. Er moet meer gepres-
twee terug op hun eerdere weige- teerd worden met minder mensen,
ring om de namen van de daders te "Dat zijn natuurlijk maar slogans",
Binnenkort zal dat gebeu- zegt Rosenthal, "maar het maakt
ren bij rechtercommissaris. De het probleem er echter niet minder
rechtszaak tegen de twee verdach- op. Met alle waardering
Prof. dr. U. Rosenthal: "Er moet wat gebeu
de kwaliteit r
ten werd daarom
augustus.
Brandwondencentrum
Een 18-jarige Noordwijker, die al
leen bij het gooien van een bom bij nenlandse zaken vorig jaar bij
het Warmondse jongerencentrum versiteiten aanklopte
Ut Sloepie was betrokken, werd ferte
veroordeeld tot het verrichten
ngehouden tot huidige apparaat, toch moet er wat
gebeuren om de kwaliteit van lei
dinggevende ambtenaren te verho
gen".
Vandaar dat de minister van bin-
of-
zogenaamde post
doctorale opleiding. De universitei-
dienstverlening. De raads- ten van Leiden en Rotterdam heb-
de Noordwijker had voor- ben sinds 1983 een gezamenlijke op-
LEIDEN Bij rijwielhandel Huis
man aan het Levendaal zijn het af
gelopen weekeinde acht race-fiet
sen en een herenfiets verdwenen.
Omdat geen sporen van inbraak zijn trum in Beverwijk. Rechter e
gevonden, veronderstelt de politie cjer van justitie vonden dit geen docenten van deze universiteiten,
dat mogelijk een valse sleutel is ge- goede alternatieve straf. "Zo komt onder wie Halberstadt en Van
bruikt of dat de toegangsdeur niet de dader er wel heel gemakkelijk Staden, geven straks bij deze oplei-
goed was afgesloten. vanaf'. ding college.
De cursus is bedoeld voor ambtena
ren die een academische opleiding
achter de rug hebben en minstens
vijf jaar werkzaam zijn bij de over
heid. "Het is dus geen vervanging,
maar een aanvulling op de bestaan
de opleidingen", zegt Rosenthal. Zo
zal het ministerie van landbouw en
viserij bijvoorbeeld personeel blij
ven betrekken
ook bü de cursisten gewerkt aart het
krijgen van inzicht en kennis, waar
mee ambtenaren in staat moeten het internationale aspect,
zijn om in korte tijd maatschappelij- ten zullen
buitenlandse situatie en met name
niets begrijpen van de cultuur.
"Een aardig voorbeeld zijn de on
derhandelingen die destijds met
Arabische landen over olie werden
gevoerd. Mensen uit die landen be
ginnen zo'n gesprek met wat wij
'small talk' noemen. Ze informeren
naar je vrouw en kinderen en ga zo
maar door. Wij willen het liefst
meteen tot zaken komen. We verge
ten dan dat dergelijke privé-onder-
werpen voor heq juist heel belang
rijk zijn. Dat is in hun ogen nodig
om eikaars vertrouwen te winnen.
Kennis van die cultuur draagt bij
aan het beter verlopen van onder
handelingen", aldus Rosenthal.
De cursus gaat in het najaar met
maximaal 30 deelnemers van start.
Er gaat een strenge selectieproce
dure aan vooraf. Rosenthal acht het
ook niet onwaarschijnlijk dat grote
bedrijven geïnteresseerd zullen zijn
in de twee-jarige opleiding die
60.000 gulden per deelnemer kost.
"Bedrijven die veel banden met de
overheid hebben, kunnen baat heb
ben bij iemand die volledig op de
hoogte is van de overheidsstruc
tuur".
In het buitenland bestaan volledi
ge opleidingen voor ambtenaren al
heel erg lang. Zo is in Frankrijk de
gehele ambtelijke top afkomstig
van de Ecole National d'Admini
stration. Is Rosenthal niet bang dat
ook in Nederland een elitevorming
plaatsheeft zoals in Frankrijk en die
een bedreiging kan vormen voor de
politieke besluitvorming?
Volgens hem zal de opleiding niet
j moeten leiden tot een gesloten amb-
cS tenarenkorps, waar tussen bevrien-
alles besloten
[bedisseld wordt. "Het is juist de
aangeven waar de
Volgens Rosenthal zal
leiding nadruk worden gelegd op de'ambtenarèn
aspect. "Cursis- SS?
ke problemen te analyseren en met stage lopen in heTbmtenYand. Dat is ^emen" Hggln Vom^btênïen'
oplossingen te komen. Daarbij belangrijk, omdat Nederlandse nat^eVwnom.°h^lf"ïf"
ambtenaren
veel
Het is duidelijk dat de overheid
da uiteindeljjke_ keuzes'maakt
gesteld de jongeman te laten eollee- leiding bestuurskunde. Vandaar derlandse School
teren voor het brandwondencen- dat redelijk snel zaken konden wor-
offi- den gedaan. Verschillende bekende
komt dat cursisten bepaalde
municatieve eigenschappen, zoals
presentatie en rapportering, wor
de Landbouwu- den bijgebracht,
niversiteit in Wageningem De Ne- Rosenthal zelf zal bijvoorbeeld maken krijgt met het buitenland
Openbaar onderricht geven in crisisbeheer- andere culturen"
monin leren om te handelen e
H,,n oioon Lr^Uro«" werken in een politiek-ambtelijke
hun eigen landje kyken. omgeving Dal ze rekening moeten
houden met het feit dat de politiek
bestuur geeft ambtenaren volgens sing een onderwerp waarover hij
regelmatig publiceert. Naast man"
kwaliteiten, die tegenwoordig hard
nodig zijn en die op nogal wat oplei
dingen totaal niet te krijgen zijn".
Tijdens de opleiding wordt dan
gement-aspecten krijgen ambtena
ren ook college in recht en in techni
sche zaken als informatica en perso
neelsbeleid.
Elitevorming
Nu is het vaak
ambtenaren weinig weten
Wel is het volgens hem mogelijk
dat de opleiding ambtenaren duide
lijk naar een hoger niveau tillen en
dat op die manier een goede naam
ontstaat. "Ook is de tijd voorbij dat
we alles afhakten wat maar
dat Nederlandse enigszins boven het maaiveld uit-
de kwam", aldus Rosenthal.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
