Hervorming onderwijs loopt spaak Vervalsen per computer: voer voor juristen Kernafval niet in zoutlagen CDA tegen basisvorming Slepende rechtszaak tegen Duphar hervat Eis boete en celstraf voor Rabo Haagse raadsheren buigen zich over Rotterdamse computerfraude [VEB'H StUBBBKEIJl HUM B tw éF^WiFEBO DONDERDAG 6 APRIL 1989 BINNENLAND PAGINA 3 DEN HAAG (GPD) - Binnen het CDA is ernstige verdeeld heid ontstaan over het wetsontwerp basisvorming van par tijgenoot minister Deetman (onderwijs). Een overweldigen de meerderheid in de fractie is faliekant tegen deze meest ingrijpende reorganisatie van het voortgezet onderwijs sinds de invoering van de Mammoetwet. Feitelijk is alleen het handjevol on- derwijsspecialisten van het CDA voorstander van de basisvorming. Maar ook zij zijn weer onderling verdeeld. De diepe verdeeldheid binnen het CDA kan de doodsklap betekenen voor Deetmans voorstel om alle leerlingen van 12 tot 15 jaar grotendeels hetzelfde lesprogram ma voor te schotelen. Want ook de PvdA kampt met twijfels en presen teert daarom vandaag ingrijpende wijzigingsvoorstellen. De WD plaatst wat minder kanttekeningen bij het wetsvoorstel, maar heeft ook een flink aantal wijzingsvoorstellen in petto. Complicerende factor is dat de liberale wijzigingsvoorstel len haaks zullen staan op die van de PvdA. De geplande parlementaire be handeling van het omstreden wets ontwerp dit voorjaar, gaat in elk ge val niet door. Het debat kan op zijn vroegst komend najaar plaatsvin den, omdat het CDA twee maanden uitstel heeft gevraagd. In die perio de moet de fractie alsnog proberen het onderling eens te worden over haar definitieve, schriftelijke reac tie op het wetsontwerp. Half mei is alvast een Inbrekers letten vooral op pakkans DEN HAAG (ANP) - Inbrekers hou den bij de keuze voor de woning waar ze hun slag willen slaan het meeste rekening met de 'pakkans'. Pas op de tweede plaats is die keuze afhankelijk van de buit die ze ver wachten te kunnen binnenhalen of de toegankelijkheid van het pand. Dit blijkt uit een onderzoek over woninginbraken van het Bureau Landelijk Coördinator Voorkoming Misdrijven in Den Haag. Daarbij werd gebruik gemaakt van gege vens van ruim vierduizend inbra ken in woningen in de gemeenten Haarlem, Hilversum, Schagen, Weert, Zaanstad en Zoetermeer. De inbrekers blijken liever in de wintermaanden te werken dan in de zomer. Ze hebben daarbij een voor keur voor de vrijdag- en zaterdag avond tussen 18.00 uur en 06.00 uur. Doelwit is bij voorkeur een eensge zinswoning. De inbrekers verschaf fen zichzelf meestal toegang door een deur aan de achterzijde te force ren met behulp van een schroeven draaier. De inbrekers zijn in meerderheid tussen de 19 en 25 jaar. Ze hebben over het algemeen al langer geen werk, maar de meesten hebben al wel veel inbraakervaring: gemid deld 84, waarbij twee uitschieters van duizend en 2.500 inbraken niet eens zijn meegeteld. Binnenland kort Modeltreinen Zaterdag wordt er in het President Hotel in Maarssen een internationa le veiling van oude modelspoortrei nen gehouden. Er komen zo'n acht honderd stukken onder de hamer, waaronder de bijwagen van een elektrische tram uit 1902. Ook is er literatuur over treinen en trams aan wezig. Opvallend daarbij is een ju bileumboek bij het honderjarig be staan varf de voormalige Haarlemse wagon- en tijtuigenfabriek Beijnes. Baadster Amstelveen heeft haar bronzen naakt 'de Baadster' terug. Het beeld werd in januari ontvreemd uit het Dr. Lelyplantsoen, waar het jaren heeft gestaan. De 'Baadster' weegt ongeveer honderd kilo en is ander halve meter hoog en heeft, aldus de Amstelveense politie, een zwerf tocht door België en Nederland ge maakt. Het is teruggevonden in de woning van een 42-jarige Amster dammer. Hij heeft bekend het beeld te hebben geheeld, aldus de politie. Ria Beckers Ria Beckers heeft zich opnieuw be schikbaar gesteld voor het lijsttrek kerschap van de PRR bij de vol gend jaar te houden Kamerverkie zingen. De PPR gaat die verkiezin gen in met de leuze 'Een kwestie van beschaving'. Het ontwerp-ver- kiezingsprogram wordt volgende week gepresenteerd. Ria Beckers is sinds juni 1977 lid van de Tweede Kamer. Alimentatie Een meerderheid van CDA en PvdA in de Eerste Kamer zet grote vraagtekens bij het'wetsvoorstel de alimentatieplicht tot twaalf jaar te beperken. Anders dan de Tweede Kamerleden van hun partij willen de Pvd A-senatoren de plicht tot het betalen van alimentatie aan de rech ter overlaten en er geen termijn aan verbinden. gepland tussen minister Deetman en de onderwijsspecialisten van zijn partij. Dan zal Deetman - in het meest gunstige geval - worden ge confronteerd met aanvullende voorwaarden. De CDA-onderwijs- specialisten, die zich kritisch voor stander van de basisvorming noe men, zullen extra geld eisen. Zij me nen dat voor een grootscheepse om wenteling als de basisvorming een extra financiële injectie vereist is. Deetman daarentegen vindt dat de reorganisatie geen extra geld mag kosten. Dezelfde CDA'ers zijn bang dat het verplichte basispakket van 14 vakken zoveel tijd zal opslokken dat scholen geen ruimte overhou den om zichzelf te profileren als bij voorbeeld montessori- of beroeps- ondérwijs of als Vrije School. In het ongunstigste geval zal Deetman verzocht worden zijn wetsvoorstel in te trekken. Ingewijden noemen de overle vingskansen voor de basisvorming 'fifty-fifty'Vooral de economisch- en financieel specialisten binnen het CDA zijn fel gekant tegen de ba sisvorming. Dat geldt ook voor frac- ontmoeting tievoorzitter De Vries. Volgens hen betekent de basisvorming kwali teitsverlies. Met als gevolg dat ons land geen adequaat antwoord zal kunnen geven op de uitdaging van '1992'. Staat eist 80 miljoen vanwege dioxine De Amsterdamse burgemeester Van Thijn (links) op werkbezoek UTRECHT (ANP) - De auto is geen 'melkkoe' van de overheid. De totale kosten van het 'auto systeem' gaan aanzienlijk uit bo ven de accijnzen en andere heffin gen die automobilisten moeten betalen. Dat blijkt uit een studie 'Auto in balans" van het Instituut voor Onderzoek van Overheids uitgaven dat is uitgevoerd in op dracht van de Stichting Natuur en Milieu. •Als de overheid als louter 'nuts bedrijf wordt beschouwd, zijn de jaarlijkse rijksuitgaven 4,3 mil jard gulden groter dan de inkom sten voor het Rijkswegenfonds uit de motorrijtuigenbelasting. Als de automobilisten centraal worden gesteld, blijken de heffin gen en accijnzen die zij jaarlijks Auto blijkt geen 'melkkoe' voor de rijksoverheid betalen 1,5 miljard gulden hoger te zijn dan de overheidsuitgaven waarvan zij profiteren. Het gaat hierbij om bij voorbeeld uitgaven voor de verkeerspolitie, belas tingvoordelen en uitgaven voor wegen buiten het Rijkswegen fonds om, aldus het rapport. Wanneer echter alle uitgaven en inkomsten van de overheid die verband houden met het auto systeem worden verrekend, slaat de balans door naar een jaarlijks voordeel van nul tot 2 miljard gul den voor de automobilisten. Hier bij zijn dan ook de overheidsuit gaven betrokken voor negatieve externe effecten, zoals het justi tiële apparaat, milieubeheer en de behandeling van verkeersslacht offers, aldus het rapport. Volgens het rapport blijkt ech ter dat een zeer groot deel van de kosten worden afgewenteld op andere sectoren van de samenle ving. Daarmee is een bedrag van 4 tot 8 miljard gulden gemoeid. Het zijn onder meer kosten door scha de van luchtvervuiling, lawaai, produktieverlies door verkeers slachtoffers, kosten voor medi sche handelingen en vertraging in het beroepsvervoer door files. Meerderheid Kamer houdt bezwaren een jaar uit te stellen tot 1990, zodat het onderwijs zich beter kon voor bereiden op deze omvangrijke ver nieuwingsoperatie. In principe kan die datum nog gehaald worden. DEN HAAG (GPD) - Een kamer van kernafval in ondergrondse zoutkoepels in het Noorden van ons land. Ook bij de WD wil men de opslag van het afval in ons land trachten te voorkomen. Dit bleek gisteren tijdens een overleg van de kamercommissie voor Economische Zaken met mi nister De Korte. Onderwerp van be spreking vormde de terugzending van kernafval -uit Frankrijk en Groot-Brittannië naar ons land. Het afval is in beide landen ontstaan bij de opwerking van oude kernstaven uit de centrales Dodewaard en Borssele. In het beraad zei CDA'er Lansink dat zijn fractie nog helemaal niet voor opslag van het kernafval zoutkoepels is. Hij zei ,,ee aantal redenen" te hebben eventueel besluit daartoe zo ver mo gelijk naar de toekomst te schuiven of helemaal niet te nemen. WD'er Braams gaf aan dat het kernafval wat hem betreft niet in ons land ondergronds geborgen moet worden. De liberaal wil het Nederlandse afval in Westduitsland opslaan „als Duitsland dat zou wil len toestaan". De regering daar heeft al plannen tot berging van het eigen kernafval in ondergrondse zoutkoepels. De PvdA is altijd tegen de ber- AMSTERDAM (ANP) - Voor de rechter in Amsterdam wordt mor gen de sinds 1983 slepende recht zaak tussen de Staat der Nederlan den en het chemieconcern Duphar voortgezet met de pleidooien van beide partijen. Duphar, rechtsopvolger van Phi lips Duphar, werd in 1983 door de Staat gedagvaard wegens het lozen van ongeveer 10.000 vaten gif in de Volgermeerpolder in de periode 1960 tot 1967. De Staat zal circa 80 miljoen gul den aan schadevergoeding eisen van het chemieconcern Duphar. Dit zijn, volgens landsadvocaat mr. B. Wubs, naar schatting de kosten van de bodemsanering van de sterk ver ontreinigde Volgermeerpolder in Broek en Waterland, even boven Amsterdam. De zaak kwam begin 1980 aan het rollen toen irt de Volgermeerpolder, een vuilstortplaats van de gemeente Amsterdam, een aantal vaten met chemicaliën werd gevonden. De naam 'Philips-Duphar' stond op de vaten vermeld. Onderzoeken, gehouden door het centraal milieulaboratorium van de gemeente Amsterdam en Duphar, wezen uit dat de vaten onder meer gevuld waren met polychloorben- zeen en het onkruidbestrijdings middel '2,4,5 T'. In een aantal vaten gif zijn ook zeer hoge concentraties van het kankerverwekkende dioxine gevonden. De vaten vormden (en vormen nog steeds) een groot gevaar omdat ze begonnen te roesten. Hoe langer de vaten daar liggen hoe meer vaten het zullen begeven. Volgens de mi nisteries van WVC en VROM vormt dit nog steeds een ernstige bedrei ging voor het milieu en de volksge zondheid. De giftige stoffen zijn in de bodem en het grondwater te recht gekomen. Het gif is ook aan getroffen in vissen, wormen, konij nen en muizen die in en rond de pol der leven. In de dagvaarding stelt landsad vocaat Wubs dat Duphar "vanwege zijn specifieke deskundigheid op de hoogte moet zijn geweest van de aard en het gevaar van de inhoud van de vaten". "Desondanks heeft men bij het storten de betrokken transportbedrijven daarover niet i i het afval in Nederlandse gelicht en ook niet voor de eventue- zoutkoepels geweest. Ie risico's gewaarschuwd", aldus Enige jaren geleden besloot de Wubs. 50 tot 100 jaar bovengronds opgesla- personeelsblad van deze maand gen moet worden. Dit in afwachting wordt in een achtergrondverhaal definitieve berging. Naar de Volgermeerpolder de vol- die definitieve berging wordt onder gende verklaring gegeven: "De s leiding van ambtenaren van Econo mische Zaken gezocht. Dat proces, waarbij de zoutkoepels nadrukke lijk aan de orde zijn, gaat echter nog groot jaren duren. n een De Korte gaf aan dat de voorwaar den waaronder Frankrijk en Groot- Brittannië het afval uit Dodewaard en Borssele in de jaren negentig gaan terugsturen, mede zijn geënt op uiteindelijke berging van het af val in de zoutkoepels. Daar is bij het opstellen van de specificaties voor de verpakking van het afval al reke ning mee gehouden. Een definitie ve afweging over de berging in zout zal volgens de bewindsman echter pas over 50 tot 100 jaar gemaakt moeten worden. de afvalstroom gebeurde op basis van een mondelinge in structie, waarschijnlijk via de parti culiere transporteur overgebracht". "Deze instructie hield in dat het chemisch afval voor de Volgermeer niet giftig, vloeibaar of brandbaar mocht zijn. Blijkbaar was deze in structie gebaseerd op de Schriftelij ke 'gifvrij-verklaringen' uit de hin derwetvergunning. Het materiaal dat Duphar heeft laten afvoeren vol deed aan deze voorwaarden. Bij Du phar is nooit bekend geweest dat volgens de hinderwetvergunning schriftelijke gifvrij-verklaringen ge vraagd hadden moeten worden", al dus de publikatie. In het artikel staat verder te lezen dat het bedrijf destijds niet kon we ten dat de afvalstoffen meer dan één miljoenste aan dioxine bevatten. Duphar wijt dit aan de "geringe nauwkeurigheid" van de in de jaren zestig beschikbare methoden van analyse. Omwoners van de Volgermeer polder kregen begin 1984 te horen dat zij een eventuele eis voor scha- devergoedeing tegen Duphar naar de gemeenten Amsterdam en Broek in Waterland konden sturen. De gemeenten zouden ervoor zor gen dat de eisen bij de landsadvo caat terecht zouden komen die ze kon betrekken bij het proces van de Staat tegen Duphar. Hoeveel om woners er hebben gereageerd kon de landsadvocaat nog niet meede len. Eis tien maanden voor beschadigen Hawk-raketten BREDA (ANP) - Voor de Bredase rechtbank is gisteren tegen twee Haarlemmers die op 9 februari vier Hawk-raketten op de vliegbasis Gil- ze en Rijen met kloofbijlen hebben beschadigd, tien maanden gevange nisstraf geëist. De twee actievoerders, 25 en 22 jaar oud, pleegden de aanslag om te bereiken dat de Nederlandse sa menleving in een eerlijk democra tisch proces met de Staat gaat dis cussiëren over de doorgaande be wapeningswedloop. De Staat maakt zich hier in hun ogen schul dig aan. De officier van justitie, mr. R. Pe ters, achtte openlijk geweld bewe zen. Volgens hem hebben de ver dachten niet het recht hun mening op een criminele wijze kenbaar te maken, hoezeer zij zich ook op hun geweten beroepen. ADVERTENTIE AMSTERDAM - Uit handen, van de Israëlische ambassadeur E. Zev Sufott hebben woensdag in het Tropeninstituut in Amsterdam 42 Nederlanders voor henzelf of hun nabestaanden een Yad Vashem-onderscheiding ont vangen. Deze wordt jaarlijks uitgereikt aan mensen die in de Tweede We reldoorlog met gevaar voor eigen leven joden uit handen van de Duitsers hebben gehouden. Bijna 3000 personen kregen al een onderscheiding, maar er komen er nog honderden in aanmerking, aldus Zev Sufott. (foto anp> ROERMOND (ANP) Tegen de Rabo-bank in Roermond is gisteren een boete van zeshonderdduizend gulden geëist vanwege het scheppen van een circuit van belastingontduiking. Tegen de 62-jarige vroegere directeur uit Roermond en tegen de 43-jarige adjunct-directeur en chef van de afde ling beleggingen, luidde de eis elk zeven maanden onvoorwaardelijke ge vangenisstraf met aftrek van het voorarrest. De Rabo-bank maakte het de cliënten met behulp van valse namen heel erg makkelijk om grote bedragen aan de greep van de fiscus te ontrekken. De officier van justitie becijferde dat in vier jaar tijd minstens 30 miljoen gulden bij een bank in Zwitserland is terechtgekomen. De Nederlandse staat heeft daardoor een nadeel geleden van meer dan vijf miljoen gulden. Uitspraak 19 april. HAAR ALLE KANSEN GEVEN. Volgende week woensdag is het weerzover. Dan begint om 19.46 uur op Ned. 3 de eerste van 3 trekkingen. Dik 1 miljoen prijzen tegenover 2 miljoen loten met ruim 33 miljoen gulden in kas. Als u snel bent. doet u nog mee. GEEN MOOIER LOT DAN N STAATSLOT. DEN HAAG (GPD) - De eer is aan het hof. Drie raadsheren in Den Haag mogen de komende weken uitmaken of ons Wetboek van Straf recht nog wel geldig is in het huidi ge computertijdperk. Ze doen dat naar aanleiding van de 8,2 miljoen gulden omvattende computerfrau de die van 1984 tot en met '87 werd gepleegd bij de Kas-afdeling van de gemeente Rotterdam. door Arnoud Riethof Verdachte is een 56-jarige compu terdeskundige F., die het grootste deel van het geld in Thailand zou hebben veiliggesteld. Hij wordt be halve van oplichting en diefstal ook beschuldigd van valsheid in ge schrifte, en de vraag die het ge rechtshof moet beantwoorden is: "Een computerbestand, is dat een geschrift?" Zo ja, dan kan het huidige artikel 225 van het Wetboek van Strafrecht over valsheid in geschrifte gewoon worden gebruikt als er is gesjoe meld met computers. Zo nee, dan moet de Tweede Kamer eraan te pas komen om artikel 225 aan te passen of een geheel nieuw wetsartikel te maken. De rechtbank in Rotterdam vond in mei vorig jaar dat F. inderdaad valsheid in geschrifte had gepleegd. Na een eis van zes jaar werd hij ver oordeeld tot vier jaar gevangenis straf. Hoewel de man helemaal niks op papier (op schrift) had gezet of vervalst. Hij had alleen maar gerom meld met de gemeentelijke compu ter. Een paar toetsen aanslaan, en de rest ging vanzelf. De computer van Rotterdam stuurde hem, via-via weliswaar, steeds groter wordende bedragen per bankafschrift thuis. Zwakke plekken Zonder dat iemand iets merkte, want F. had de geautomatiseerde kas van Rotterdam zo'n beetje zelf ontworpen. Hij wist precies waar de zwakke plekken zaten. En het com putersysteem was toen nog niet goed beveiligd. Opmerkelijk genoeg eiste procu reur-generaal mr. J.C.M. Couzijn gisteren geen zes maar zeven jaar te gen F. Omdat ze veronderstelde dat de verdachte na z'n gevangenisstraf lekker zou gaan profiteren van z'n gegapte miljoenen. Een hoge boete heeft volgens haar ook geen zin (het maximum is 100.000 gulden) want als de man die niet betaalt, hoeft hij maar vier maanden extra te zitten. Toch zit er als het hof de fraude bewezen acht een veel lagere straf in. F. heeft namelijk een slech te gezondheid en ook geestelijk schijnt hij er niet op vooruit te zijn gegaan (hij zit nu anderhalf jaar in voorlopige hechtenis). In de ko mende weken wordt de verdachte dan ook opnieuw onderzocht. Op 8 mei zet het gerechtshof de zaak pas voort. Dat nam niet weg dat mr. Couzijn (en later ook F.'s raadsman mr. A. J.N. van Stigt) uitvoerig inging op de geschiktheid van strafwetsarti kel 225 voor computermisdrijven. De tekst daarvan luidt: "Hij die die een geschrift waaruit enig recht, enige verbintenis of enige bevrij ding van schuld kan ontstaan, of dat bestemd is om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk opmaakt of vervalst, met het oogmerk om het als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken, wordt, indien uit dat gebruik enig nadeel kan ontstaan, als schuldig aan valsheid in geschrift, gestraft hetzij met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren en geldboete van Ponskaarten Die tekst zegt eigenlijk nog niks. Want in de loop der jaren is er een hele reeks van rechterlijke uitspra ken geweest waarin nieuwe, uit breidende of juist beperkende bete kenissen aan de inhoud zijn gege ven. Zo zijn er het Weegbriefjes-ar rest van de Hoge Raad en het Pons kaarten-arrest van het Amsterdam se gerechtshof. Daarin werd beslist dat niet alleen maar officiële docu menten 'geschriften' (en dus be wijsstukken) zijn, maar dat ook an- derssoortige gegevens die functie kunnen hebben. Al zei het hof dat ponskaarten zonder gaatjes geen geschrift zijn (d'r staat immers niets op) en pons kaarten met gaatjes wel. Zijn pons kaarten niet heel goed te vergelij ken met magneetbanden zoals die ADVERTENTIE mager i'. rundvlees. in een computer worden gebruikt? Dat is nog maar de vraag. In de zaak van de Rotterdamse computerfraude speelt een rol, dat niet het vervalsen van bank-over- schrijvingen (die F. in z'n bus kreeg) ten laste is gelegd, maar het verval sen van het daaraan voorafgaande computerbestand. Raadsman mr. Van Stigt: "Het middel waardoor de valsheid wordt gepleegd, is van oudsher de ganzeveer of de vulpen die beweegt in de hand van de falsa ris. Het resultaat van zijn handeling is het vervalste of valselijk opge maakte geschrift. Wat zich daarvoor afspeelt, bevindt zich in het brein van degene die de valsheid begaat. Zo zijn er drie fasen: brein, pen of typemachine en het uiteindelijke resultaat. "Dezelfde drie fasen zijn er als de valsheid in geschrift wordt ge pleegd door middel van een compu ter. De opzet, zich vormend in het brein van de falsaris, alsmede het resultaat, zijn identiek. Slechts de pen is vervangen door de computer. En hier is niet ten laste gelegd een in strijd met de waarheid opgemaakt resultaat, doch vervalsing van het middel zelve". Is het vervalsen van een pen vals heid in geschrifte, zo vraagt mr. Van Stigt zich dus eigenlijk af. Procureur-generaal mr. Couzijn heeft een heel andere redenering: "In de kern van de zaak is verdach- tes frauduleus handelen vergelijk baar met de situatie waarin iemand in de enveloppe, waarin ik mijn be talingsoverdrachten naar de bank stuur, zonder mijn instemming nJg een betalingsopdracht bijvoegt die zonder argwaan van de bank wordt verwerkt. "In zo'n klassieke situatie pleegt de dader valsheid in geschrifte ten aanzien van het bankoverschrij- vingsformulier. Je kunt ook zeggen dat hij valsheid in geschrifte 'doet plegen' in het overboekingsbestand van de bank op basis waarvan later een bedrag ten onrechte van mijn rekening wordt afgeschreven. "Ais een dergelijke vergelijking te trekken is, valt niet in te zien waar om het direct invoeren door ver dachte van gegevens (zijn persoon lijke gedachtenspinsels) in een ge automatiseerd mutatiebestand die na een eenvoudige bewerking weer leesbaar kunnen worden gemaakt, geen valsheid in geschrifte zou op leveren. De fysieke methode is an ders, maar de inhoud en de functie (het beoogde effect) van het valse gegeven en de organisatorische om geving zijn in wezen niet verschil lend". Met die twee standpunten kan het hof aan de slag. Al heeft de procu reur-generaal het voordeel dat haar requisitoir ook op floppydisk is ge zet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 3