Milieuverzekering
bedrijven verplicht
Kok: De Korte nu stekelbaars
in een glas stormachtig water
Nijpels \\il 200 ambtenaren erbij
Rabobank Roermond hielp
met belastingontduiking
Babbellijn-viiendschap
leidt tot crime passionel
WOENSDAG 5 APRIL 1989
BINNENLAND
PAGINA 3
DEN HAAG (GPD) - Minister Nijpels (milieu) wil ondernemingen die een 'uitzonderlijke
bedreiging' vormen voor het milieu, kunnen verplichten zich te verzekereri tegen milieuri
sico's. Ook claimt hij een uitbreiding van zijn departement met tenminste 200 ambtenaren,
om uitvoering te kunnen geven aan een verscherpt milieubeleid.
Dat zei de minister gisteren tijdens
de presentatie van twee nieuwe
wetsontwerpen. Deze zijn onder
deel van het Nationaal Milieube
leidsplan, dat deze maand wordt ge
publiceerd.
Bedrijven die 'aanmerkelijke ge
varen' opleveren voor het milieu
worden verplicht een bepaald geld-
Deetman vreest
opnieuw uitstel
voor OV-kaart
DEN HAAG (GPD) - De invoering
van de OV-jaarkaart voor studenten
per 1 september hangt opnieuw aan
een zijden draadje. De invoerings
datum kan „in principe" nog wel ge
haald worden, schrijft minister
Deetman (onderwijs) in een brief
aan de Tweede Kamer. Maar hij
voegt daar zoveel mitsen en maren
aan toe, dat uitstel wel erg waar
schijnlijk lijkt.
Allereerst komt de cruciale da
tum van 15 april in het gedrang. Op
die datum had Deetman verzekerd
willen zijn van politieke steun voor
de openbaar-vervoerkaart voor stu
denten van zowel de Eerste als de
Tweede Kamer. Die datum kan al
leen nog maar gehaald worden als
de Eerste Kamer een speciale zit
ting uitschrijft voor de OV-jaar-
kaart. Maar Deetman gaat er in zijn
brief niet vanuit dat de Eerste Ka
mer daartoe bereid is.
Gevolg is dat het toch al krappe
tijdschema van de Informatise
ringsbank om de 550.00 studenten
voor te lichten en te instrueren, ver
der wordt ingekort. Invoering per 1
september wordt dan twijfelachtig,
ook omdat de minister uitstel prefe
reert boven een chaotische invoe
ring.
In ieder geval kan het parlement
onmogelijk nog wijzigingen aan
brengen in de voorstellen van Deet
man. Veranderingen in het voor
lichtingsmateriaal aan de studen
ten, zou sowieso uitstel vergen.
Wanneer Deetman tot uitstel be
sluit, kost dat circa 13 miljoen gul
den per maand aan niet gehaalde
bezuinigingen. Bovendien leidt uit
stel tot minstens twee maanden ver
traging, omdat de voorlichting aan
studenten en de verwerking van
nieuwe gegevens in de vakantièpe-
riode 'niet effectief kan zijn, aldus
Deetman.
Binnenland kort
Cocaineschip
De Rotterdamse douane heeft bij
een routine-controle honderd kilo
cocaïne aangetroffen aan boord van
de Colombiaanse ertstanker El Pio-
nero. Het is de grootste cocaïne
vangst in de Rotterdamse haven
sinds jaren. De partij heeft een ge
schatte martkwaarde van 22 mil
joen gulden. Schepen vanuit Co
lombia, de grootste cocaïne-produ-
cent in de wereld, krijgen extra aan
dacht van de douane.
Smeerolie
De Stichting Natuur en Milieu
(SNM) heeft minister Nijpels van
milieu verzocht maatregelen te ne
men tegen de vervuiling door afge
werkte smeerolie. In een rapport
'Smeermiddelen en afvalolie' stelt
SNM dat een deel van de jaarlijks
vrijkomende 100.000 ton afvalolie
nu nog bij speciale bedrijven een
gebrekkige opwerking ondergaat.
Ook'zijn er garagebedrijven die af
valolie gebruiken als brandstof
voor hun kachels en vindt er illegale
lozing plaats, aldus SNM.
Thermaalbaden
Het Ziekenfonds Noord-Limburg
heeft een aantal therapieën die in
het onlangs geopende Thermaalbad
Arcen worden gegeven in het zie
kenfondspakket opgenomen. Tot
nu toe vergoedden enkele zieken
fondsen wel het gebruik van
thermaalbaden bij behandelingen
in kuuroorden in het buitenland,
maar via een aanvullende verzeke
ring. Vooral mensen die gewrichts
pijnen hebben, zoals reumapatiën
ten, hebben baat bij de warmte
baden.
Examens
Dit jaar zullen naar schatting
230.000 scholieren in het voortgezet
onderwijs examen doen. Volgens
het Instituut voor toetsontwikke
ling Cito zal het grootste deel daar
van, ongeveer 135.000 scholieren,
examen afleggen voor een lagere
beroepsopleiding en een mavo-op
leiding. Het aantal havo-kandidaten
is 53.000 en het aantal VWO-scholie-
ren dat examen doet is 42.000. De
centrale examens beginnen dit jaar
op 17 mei. De laatste examendag is
30 mei.
Grondwater
Er wordt te onzorgvuldig omge
sprongen met het gebruik grondwa
ter voor de drinkwatervoorziening,
in de industrie en in de landbouw.
Hierdoor nemen de problemen met
de verdroging van natuurgebieden
toe, zo schrijft de commissie Grond-
waterbeheer in een advies.
bedrag opzij te zetten, waarmee
eventuele schade aan het milieu on
gedaan kan worden gemaakt. "Het
kan niet zo zijn dat een bedrijf scha
de toebrengt aan het milieu, terwijl
achteraf blijkt dat het de rekening
van de herstelkosten niet kan beta
len", aldus Nijpels.
Op grond van een tweede wet wil
hij bedrijven ook kunnen verplich
ten minder afval te producerén en
onderzoek te doen naar milieu-
vrienderlij ker produktie-proces-
De wetsontwerpen maken deel
uit van een serie van vijf, waarmee
Nijpels orde wil scheppen in de
warwinkel van bestaande milieu
wetten. De bewindsman streeft
naar één allesomvattende milieu
wetgevingsstelsel, in plaats van al
lerlei aparte wetjes voor geluidhin
der, afval, bodem- en luchtvervui
ling. Daardoor hoeven bedrijven
straks nog maar één milieuvergun
ning aan te vragen bij één (lagere)
overheid. Dat komt niet alleen de
duidelijkheid ten goede, maar ver
gemakkelijkt tevens de controle op
de naleving.
Wanneer provincie- of gemeente
besturen een bedrijf betrappen op
overtreding van de milieuregels,
kunnen ze op grond van de twee
wetsontwerpen naleving van de
vergunning eisen, op straffe van een
dwangsom. Dat kan nu nog alleen
maar als de Hinderwet of de Wet bo
dembescherming wordt overtre
den. Volgens Nijpels zal zo'n
dwangsom zeker enkele duizenden
guldens, per dag en per overtreding,
bedragen.
Daarnaast wordt het de lagere
overheden makkelijker gemaakt
om bedrijven te sluiten of de milieu
vergunning in te trekken, als een
bedrijf de regels niet naleeft. "Als
de lagere overheden daarin te laks
zijn, zal ik niet schromen ze voor de
rechter te brengen. Hoewel dat een
paardemiddel is", aldus Nijpels.
Voor een aantal bedrijfstakken
komen algemene milieuregels, zo
dat veel bedrijven straks helemaal
geen vergunning meer hoeven aan
te vragen. Lozingen op het opper
vlaktewater en op het riool blijven -
ook in de toekomst- nog apart gere
geld.
ROERMOND (GPD/ANP) - Uren
en uren besteedde rechtbankpresi
dent Brouns gisteren aan de vraag
in hoeverre de directeur van de Ra
bobank in Roermond op de hoogte
was - en dus verantwoordelijk - voor
de frauduleuze praktijken die in de
jaren '80 tot '83 in de bank plaats
vonden. Voor die praktijken ston
den gisteren de 62-jarige ex-direc
teur, die verleden jaar met vut ging,
het ex-hoofd van de afdeling beleg
gingen en de Roermondse Rabo
bank zelf voor de Roermondse
rechtbank.
Uit het doorwerken van de me
tersdikke dossiers bleek dat er van
alles mis was in de administratie
van de bank in het begin van de ja
ren tachtig. Zo was het mogelijk aan
de balie van de bank onder valse
naam pandbrieven aan te schaffen
of te verkopen. De service ging zo
ver dat als adres van de klant een
bijkantoor van de bank werd opge
geven. Overigens was het in die tijd
nog niet verplicht om een legitima
tie te tonen bij de aankoop van dit
soort waardepapieren. Een situatie
die op vele plekken in ons land tot
fraude uitnodigde.
Tekenend daarvoor is het feit dat
de Fiscale Opsporingsdienst
(FIOD) op het spoor kwam van de
praktijken bij de Roermondse Ra
bobank door een gelijksoortige
zaak bij de NCB in Heerlen. In 1985
deed de FIOD een inval in de bank
en nam veel bescheiden in beslag.
Het hoofd van de afdeling beleggin
gen werd negentig dagen in voorló-
pige hechtenis genomen. Uit de zit
ting van gisteren bleek dat deze wei
nig of niets had prijsgegeven van
wat hij wist van het illegale circuit.
Het tweede deel van de aanklacht
behelsde de hulp van de bank, en
dan met name van de afdeling be
leggingen, bij het sluizen van geld
naar het voor de fiscus ongrijpbare
Zwitserland. Daarvoor gebruikte de
bank legale contacten met het Ge-
neefse kantoor van' de Belgische
Banque Bruxelles Lambert. Op de
bank werd deze weg de BBL-con-
structie genoemd.
De Roermondse bank bleek be
reid bedragen van minimaal 100.000
gulden naar Zwitserland over te
maken. Om geen spoor voor de Ne
derlandse belasting na te laten, wer
den die onder een codenaam in de
boeken verwerkt. Tegelijkertijd
kreeg de cliënt een eigen postbus in
het kantoor van de Rabobank waar
alle bankpost uit Zwitserland dis
creet in werd gedeponeerd. Hoeveel
geld op deze manier over de grens
verdween is onbekend, maar in de
grootste van de dertig ten laste ge
legde zaken ging het om ruim twee
miljoen gulden.
Het derde deel van de aanklacht
behelsde het op een valse naam aan
kopen door de bank uit Roermond
van waardebrieven bij de centrale
Rabobank in Utrecht. Dat werd ge
daan om enerzijds voldoende pand
brieven in Roermond ter beschik
king te krijgen en anderzijds om bij
een verandering van het renteper
centage de cliënten nog enige tijd
van het oude, vaak hogere renteper
centage te laten profiteren.
Verboden
Uit de FIOD-rapporten en de getui
genverhoren bleek dat iedereen, zo
wel bankpersoneel als cliënten,
naar het hoofd beleggingen wees als
de man achter het illegale circuit.
Deze bestreed dat niet echt, maar
wees erop dat alle illegale handelin
gen buiten de bank om plaatsvon
den en hij daarvoor niet verant
woordelijk kan worden gesteld.
De ex-directeur wilde alleen ver
antwoordelijkheid aanvaarden voor
het aankopen onder gefingeerde
naam van de waardepapieren bij de
centrale Rabobank in Utrecht. Hij
was daarvoor naar eigen zeggen ook
voor op de vingers getikt door die
centrale bank. Maar zowel hij als het
bestuur van.de Roermondse Rabo
waren van mening dat op deze ma
nier een goede service aan de klan
ten werd gegeven en besloten daar
om er mee door te gaan: „Als ze in
Utrecht echt vonden dat het op deze
manier niet kon, dan zouden ze wel
met levering stoppen, zo redeneer
den wij".
Een rol van betekenis bij het on
der valse naam aankopen van waar
depapieren door de klanten of het
wegsluizen van geld naar Zwitser
land ontkende hij ten stelligste. Hij
had daar, zo liet hij met grote na
druk weten, nooit kennis van ge
had. Rapporten uit die tijd van de
centrale accountantsdienst van de
Rabo, waarin op zijn minst gez
inspeeld werd op deze praktijken
en waaruit rechter Brouns citeerde,
waren de verdachte nooit onder
ogen gebracht, zo zei hij. De direc
teur had zlfs dit soort illegale hande
lingen ten stelligste verboden, toen
hem het gerucht bereikte dat er bij
zijn bank zwart geld omging. Een
andere getuigenis waaruit bleek dat
hij wel op de hoogte was van de ille
gale praktijken noemde hij een
sprookje.
Pikant detail tijdens de zitting
van gisteren was dat bij de ovëri-
gens volkomen legaal verlopen aan
kopen van een aantal waardepapie
ren door de ex-directeur in de bank-
administratie toch een valse naam
opdook. „Het was kennelijk inge
burgerd bij de bank om met valse
namen te werken", merkte rechter
Brouns droogjes op. Vandaag
wordt de rechtzetting voortgezet
met requisitoir en pleidooien.
DEN HAAG (ANP) - Ze hadden el
kaar leren kennen via een babbel-
lijn» de 24-jarige Haagse en de 22-ja-
rige Hagenaar. Zij belde regelmatig
omdat haar huwelijk al na vier
maanden een grote mislukking
bleek. Hij belde zo maar eens, om te
horen wat een babbellijn eigenlijk
inhield. Gisteren stonden ze samen
voor de rechtbank in Den Haag we
gens moord op de 33-jarige echtge
noot. De vrouw hoorde tien jaar en
tbs eisen, de man twaalf jaar. Hij
viel flauw bij het horen van de eis.
De moord was op 22 december in
de woning van het echtpaar. De
Haagse had de Hagenaar acht we
ken eerder leren kennen en van
meet af aan had ze geen misver
stand laten bestaan over de proble
men met haar man. Hij raadde haar
aan te scheiden, maar dat durfde ze
niet.
Een week voor de moord kwa
men de twee in een Haagse bar bij
elkaar en spraken af dat de Hage
naar een week later naar de woning
van het echtpaar zou komen om de
echtgenoot met een zogenoemde
paralizer, een apparaat waarmee
stroomstoten kunnen worden gege
ven, te bewerken. Haar man moest
dood, vond de vrouw. De Hagenaar
gaf toe, maar ontkende later tegen
over de politie dat echt gewild te
hebben.
Op de dag zelf kwam de Hagenaar
met een paralizer op zak op bezoek,
maar deed aanvankelijk niets. Na
enige tijd moest hij naar de wc. In
tussen ging de vrouw naar de koel
kast. Toen die het niet bleek te
doen, kwam haar echtgenoot kijken
en begon zijn vrouw uit te foeteren.
De 22-jarige Hagenaar kon dat niet
langer aanhoren, rende naar de keu
ken en de twee mannen raakten in
een vechtpartij verwikkeld.
De echtgenoot wist zijn belager
de paralizer te ontfutselen, maar
kreeg vervolgens van zijn vrouw
een limonadefles op het hoofd. Zij
pakte hem daarna de paralizer af en
gaf hem er een paar stoten mee.
Daarna klemde ze haar handen om
de keel van haar versufte man tot ze
niet meer kon. Haar babbellijn-
vriend nam het daarop van haar
over. Uit het sectierapport bleek dat
Leeuwenstein door het wurgen is
overleden.
Volgens de officier van justitie
was er een duidelijk plan om de
man te doden, maar zonder kille be
rekening: de vrouw had een obses
sie om van haar man af te komen en
de man heeft uit hevige verliefdheid
de zin van zijn vriendin gedaan. De
beide advocaten bepleitten dood
slag. De man heeft volgens zijn
raadsman nooit echt de intentie ge
had de echtgenoot te doden. De
vrouw heeft volgens haar advocaat
vaker met psychische problemen
gekampt. Vorig jaar zei haar psychi
ater echter dat het redelijk ging: ze
hoefde pas op 4 april 1989 terug te
komen, de dag van de terechtzit
ting.
Uitspraak: 18 april.
Masson na zes
weken gijzeling
op vrije voeten
RIJSWIJK (ANP) - Masson is sinds
gisteravond weer thuis in Rijswijk.
De gijzeling van de voormalige
ABP-topman werd op last van de
president van de rechtbank in Den
Haag, mr. M. Wijnholt, opgeheven.
Dat heeft de raadsman van Masson,
mr. R. Verbunt, meegedeeld.
Masson werd in februari in gijze
ling genomen. Het advocatenkan
toor Tripels uit Maastricht, dat Mas
son tijdens de zogenoemde ABP-af-
faire had bijgestaan, had mr. Wijn-
holt in kort geding om de mogelijk
heid van gijzeling gevraagd. Mas
son was het kantoor nog zes ton
schuldig. Hij zei dat hij het bedrag
niet kon opbrengen, maar kwam
aanvankelijk niet met de stukken
over de brug waaruit dat bleek. Mr.
Wijnholt wees de gijzeling toen toe,
om Masson te dwingen met de stuk
ken te komen.
In de weken erna werden diverse
stukken van Masson bij Tripels be
zorgd. Tripels achtte ze echter on
voldoende en liet Masson in de cel.
Verbunt overlegde volgens eigen
zeggen maandag met Wijnholt die
een nieuw kort geding zou hebben
voorgesteld. Dat diende gisteren.
Wijnholt bepaalde daarin dat de gij
zeling moest worden beëindigd.
Volgens hem heeft Masson de afge
lopen weken aangetoond dat hij
niet onwillig is en tenminste ge
tracht heeft om aan de vraag om de
stukken van Tripels te voldoen.
Tripels zei "nogal verbaasd" te
zijn over de vrijlating van Masson.
Deze heeft volgens hem nog veel te
weinig gedaan om zijn onvermogen
om te betalen aan te tonen. Tripels
bat in de Tweede Kamer over de ru- Korte dat hij de publiciteit bewust turele communicatiestoornis". Vol- beeft op 29 onderdelen om opening
Minister De Korte richt zich tot premier Lubbers tijdens het debat over de ruzie tussen de twee bewindslieden
over het laten uitlekken van informatie over het milieubeleidsplan. De premier lijkt er nauwelijks naar te luiste
ren. (foto ANP)
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het de- In de Tweede Kamer erkende De maakt veel duidelijk
tussen minister-president Lub- gezocht had. „Het leek mij oppor-
bers en vice-premier De Korte heeft tuun dat mijn voorlichters het poli-
gisteren geen nieuwe politieke tiek signaal zouden afgeven dat er
schade berokkend aan de coalitie sprake was van een doorbraak
gens hem is het onderlinge vertrou
wen tussen Lubbers en de Korte on
derhevig aan een ernstige lekkage.
CDA en WD
zaken geëist. Al die punten zijn
in het eerste vonnis van Wijnholt
0_. meegenomen. Volgens Tripels
het de- heeft Masson wel op 20 punten iets
CDA en VVD. De oppositie gesprekken over het nationaal bat niet deel om het conflict niet ingeleverd, maar is er nog niets
genoegen mee dat de twee milieubeleidsplan". Lubbers gaf op verder op te laten lopen. Eerder al sentieels binnengekomen.
zijn beurt toe dat hij zich had ver- had CDA-fractieleider De Vries ge- Tripels begrijpt verder niet dat
gist: toen De Korte in kleine kring zegd dat het sop de kool niet waard Wijnholt nu wel goede wil bij Mas-
GERED VAN DE ONDERGANG
misverstand omschreven. Volgens had gezegd ook niet zo gelukkig te
oppositieleider Kok (PvdA) is het zyn met bepaalde publikaties in
politiek gewicht van WD-vice-pre- kranten, had de premier dat uitge-
mier De Korte inmiddels geslonken legd als excuses. „Dat is door mij
tot dat van een stekelbaars in een misverstaan", aldus de premier, die
stormachtig glas water. zei de lezing van De Korte volledig
De ruzie tussen de twee bewihds- te aanvaarden,
lieden escaleerde vrijdagavond snel Lubbers zei dat hij aan de bel had
na opmerkingen van Lubbers dat getrokken over de publiciteit rond
De Korte zijn excuses zou hebben het milieubeleid, toen hij het gevoel
aangeboden voor het uitlekken van kreeg dat sommige ministers onder
afspraken over het milieubeleid. De druk werden gezet. Volgens PPR-
Korte ontkende in alle toonaarden woordvoerder Lankhorst laten ook
dat hij de bron van die berichten in CDA-ministers regelmatig informa-
de pers was, en zei ook dat er van tie uitlekken, zonder dat Lubbers
verontschuldigingen geen sprake hen kapittelt. „Kennelijk geldt:
was. De coalitie zou worden ge- komt het van een WD-minister,
schaad door de uitlatingen van Lub- dan mag het niet, en van een CDA-
bers, zo sprak de vice-premier drei- minister dan mag het wel". Kok be-
gend. Oppositieleider Wim Kok liet greep er weinig meer van, zei hy:
direct weten de bewindslieden aan „Ik loof een vette hoofdprijs uit
de tand te zullen voelen over hun voor degene die hier nu nog een
ruzie. touw aan vast kan knopen. Dit
WD-leider Voorhoeve
constateert, terwijl hij
geerde door de hele zaak een storm kelijk toch zelf gijzeling als dwang-
'Maak isolatie huurhuis afdwingbaar'
UTRECHT (ANP) - Huurdersorganisaties moeten de mogelijkheid krijgt n
sommige verbeteringen aan de woning, zoals isolatie, af te dwingen. Alge
meen coördinator drs. L. Bobbe van het Nederlands Verbond van Huur
ders (N VH) stelde dat vandaag op het congres 'Huurders en verhuurders in
de jaren '90' in Utrecht.
Bobbe pleitte ervoor de rechten en mogelijkheden van de huurdersorga
nisaties ook op andere terreinen aanzienlijk te versterken. Zij zouden goe
de onderhoudsplannen moeten kunnen afdwingen en in de rechtspraak
als procespartij erkend moeten worden. Daardoor zouden zij verhuurders
kunnen dwingen hun contractuele en wettelijke verplichtingen na te ko
men. Nu moet iedere huurder bij conflicten individueel naar de rechter
stappen.
Bobbe hekelde de houding van staatssecretaris Heerma (volkshuisves
ting) ten aanzien van de service-kostenproblemen. Heerma vindt dat huur
ders en verhuurders deze problemen onderling maar moeten oplossen.
Bobbe verwacht hier niets van zolang dat overleg geen wettelijke status
heeft.
Het binnenvaartschip Najade, geladen met ongeveer vijftigduizend kilo
zout, is gisteren op het nippetje van de ondergang gered. Het schip met de
drie opvarenden - man, vrouw en kind - was in ernstige problemen geko
men op het IJsselmeer bij de dijk Enkhuizen-Lelystad. Reddingboten, sleep
boten en een tanker slaagden er in geslaagd de Najade van de ondergang te
redden. Het schip, dat grote hoeveelheden water binnenkreeg maar nog
juist niet zonk, kon onder begeleiding koers zetten naar het bergingsbedrijf
Scheffer in Lelystad. (foto anp»
Man veria-achtte moeder van 77
na ruzie bij spelletje scrabble
ARNHEM (ANP) - De rechtbank in
Arnhem heeft dinsdag de 48-jar'ige
man uit Hoensbroek veroordeeld
tot een gevangenisstraf van acht
maanden en ter beschikkingstel
ling. Hij moet zich bovendien laten
opnemen in een psychiatrische in
richting. De rechtbank achtte de
man schuldig aan de mishandeling
en verkrachting van zijn 77-jarige
moeder.
De aanleiding tot de geweldda
digheden vormde een spelletje
scrabble. De man kreeg met zijn
moeder ruzie over een woord, 's
Nachts wilde hij de ruzie uitpraten,
maar zijn moeder weigerde dat. Hij
werd daarop zo kwaad dat hij zijn
moeder verschillende malen sloeg
en haar tenslotte verkrachtte.
De officier van justitie had veer
tien dagen geleden een gevangenis
straf van zes jaar en tbs geëist. Vol
gens het psychiatrisch rapport was
de man sterk verminderd toereke
ningsvatbaar geweest.
KOLBERT75,-
