EIDEN
Opheffing Leids kantongerecht niet waarschijnlijk
Justitie moet duizenden
tv-spelletjes teruggeven
D66 wil proef met volksraadpleging
LEIDSCH
DAGBLAD
Geding over levering
van kleding door Mexx
Advies: geen strengere
maatregelen nemen bij
Leidse vuilverbranding
WOENSDAG 5 APRIL 1989
W agenmakers-
museum open
LEIDEN - Het museum De Leidse
Wagenmaker is op zondagen tussen
13.00 en 17.00 uur weer geopend
voor publiek. De oude wagenmake
rij van J.J. de Groot aan de Oude
Varkenmarkt 13 heeft een compleet
ingerichte werkplaats. Daarnaast
treft de bezoeker een aantal wagens
aan die tussen 1917 en 1985 in dit be
drijf werden vervaardigd en ver
huurd.
In het tweede seizoen dat het mu
seum open gaat staan er een reeks
van activiteiten op het programma
zoals demonstraties van het am
bacht van wagenmaker. Daarnaast
worden er cursussen Nederlandse
bouwkunst en kunstgeschiedenis
door de Leidse Instelling voor Edu
catieve Recreatie in de ruimte van
a gegeven. Ook dient het
als startpunt van lezingen
en rondleidingen die het Leidse ver
leden behandelen.
Informatie-avond
Rijndijkbuurt
LEIDEN - Over het ontwerp-be-
stemmingsplan Rijndijkbuurt
wordt woensdag 5 april een infor
matie-avond gehouden voor bewo
ners. Op deze avond zullen verte
genwoordigers van de gemeente
aanwezig zijn om de voorbereiding
van de plannen toe te lichten. Ook
worden wensen of problemen van
de aanwezigen geïnventariseerd.
Ook kunnen mensen zich aanmel
den als gegadigde voor de in te stel
len projectgroep.
Op dit moment geldt voor een
groot deel van de buurt rondom de
Hoge Rijndijk geen bestemmings
plan.
Kritiek van kantonrechter mr. Morshuis op plannen overheid
LEIDEN - "Ik twijfel of de re
organisatie van de kantonge
rechten doorgaat voor 1995,
als ze al doorgaat. Daarvoor
moet eerst de reorganisatie
van de administratieve recht
banken worden voltooid, ter
wijl tegelijkertijd ook de in
voering van het nieuw Bur
gerlijk Wetboek op stapel
staat. Beide zaken zullen een
enorm beslag leggen op de
personeelscapaciteit van de
rechtbanken. Kortom, voorlo
pig zal het wel loslopen met
de opheffing van de kanton
gerechten".
door
Wim Wegman
De Leidse kantonrechter, mr.
H.B.M. Morshuis, lijkt niet al te
zeer uit het veld te zijn geslagen
door de plannen van minister
Korthals Altes van justitie, die de
rechtspraak in Nederland fors op
de schop wil nemen. Het juridi
sche systeem moet doelmatiger
worden, ën vooral ook overzichte
lijker voor de burger. Daarbij ziet
Korthals Altes geen plaats meer
voof de kantongerechten in Ne
derland. Die moeten volgens hem
worden opgeheven, waarna de ta
ken overgenomen moeten wor
den door de 'normale' rechtban
ken.
Morshuis: "Het zijn op zichzelf
geen nieuwe plannen. Er wordt al
jaren over gesproken. Ik moet
echter nog zien of ze worden ver
wezenlijkt. Ik denk, of ik hoop in
elk geval, dat de politiek er zich
tegen zal verzetten als men inziet
dat de voordelen van de reorgani
satie zijn overschat en de nadelen
ernstig zijn onderschat".
De kantonrechter is bang dat
door de opheffing van de kanton
gerechten de 'drempel' voor de
burger letterlijk en figuurlijk gro
ter zal worden. "Letterlijk, want
ze zullen straks wellicht naar Den
Haag toe moeten. Ik denk dat dat
voor velen een te grote afstand zal
blijken te zijn. Ook figuurlijk
wordt de drempel groter, want ik
geloof dat mensen niet zo snel
zijn geneigd om met hun vragen
naar een rechtbank te stappen".
"Als ze in Den Haag al weten
wié ze moeten spreken, is het nog
maar de vraag of ze hem te pak
ken kunnen krijgen. Hier, bij het
kantongerecht, is het veel een
voudiger en overzichtelijker. Ze
bellen maar op en we vinden al
tijd wel iemand die hun vragen
kan beantwoorden. Het is hier al
tijd raak".
Duidelijkheid
Minister Korthals Altes wil met
het onderbrengen van de kanton
gerechten bij de rechtbanken een
einde maken aan de 'versnippe
ring' van de rechtspraak. De bur
ger zou daardoor meer duidelijk
heid krijgen bij welke instantie
hij moet zijn. Morshuis betwijfelt
echter of de burger op die duide
lijkheid zit te wachten. "Volgens
mij is dat wel het laatste waar hij
zijn hoofd over breekt. Als hij een
dagvaarding krijgt, gaat hij naar
de plaats waar hij is opgeroepen.
Of dat de rechtbank in Den Haag
is of het kantongerecht in Leiden,
zal hem verder een zorg zijn".
"En als hij in beroep wil gaan,
vertelt zijn advocaat hem wel
waar hij dat moet doen. En als zijn
advocaat het niet doet, willen wij
hem dat nog wel vertellen. Om
daarover duidelijkheid te schep
pen, heb je geen reorganisatie no
dig", meent Morshuis.
Hij voegt eraan toe dat de reor
ganisatie wat dit betreft mis
schien alleen maar ongenoegen
zal veroorzaken. "Het is straks de
bedoeling dat beroepen door het
zelfde college worden behandeld,
in hetzelfde gerechtsgebouw dus.
De burger, wiens beroep is afge
wezen, zal daardoor misschien al
snel denken: "Natuurlijk is het af
gewezen, het is dezelfde club".
Door de afstand tussen het kan
tongerecht en de rechtbank
wordt nu in elk geval duidelijk
gemaakt dat het twee verschillen
de instanties zijn".
Plaatselijke kennis
Door het opheffen van de kanton
gerechten gaat volgens Morshuis
ook de kennis verloren die de
kantonrechters hebben over de
stad of de streek. "En die kennis
heb je nodig wanneer je bijvoor
beeld de toedracht van een ver
keersongeval wil reconstrueren.
Zoals het ook heel nuttig is om in
een oiitslagzaak de bedrijfscul
tuur in een bepaalde stad te ken
nen. Dat maakt het allemaal wat
gemakkelijker, en je spaart er
vaak dure deskundigen mee uit".
De plannen van Korthals Altes
zijn ook bedoeld om de recht
spraak op termijn goedkoper te
maken. De Leidse kantonrechter
plaats grote vraagtekens bij dit
doel. "Ik ben er niet van over
tuigd dat dit wordt bereikt door
de kantongerechten op te hef
fen".
"Zoals gezegd, de kantonge
rechten werken nu al doeltreffen
der dan de meeste rechtbanken.
Dat komt doordat het vrij kleine
eenheden zijn. De medewerkers
voelen zich meer betrokken bij de
hele gang van zaken. Ze hebben
meer het idee dat ze een eigen
winkel hebben en dat ze daar zo
goed mogelijk voor moeten zor
gen. De grote rechtbanken zijn
veel bureauratischer. Daar gaan
mensen kopje onder in de massa
liteit".
Hoe slecht de kantonrechters
de plannen van Korthals Altes
ook vinden, Morshuis verwacht
niet dat zijn collega's massaal in
verzet komen. "Als er verzet
komt, zal dat in de Tweede Kamer
moeten gebeuren. Ik zie ons in
elk geval nog niet actie voeren.
Onder ons gezegd, rechters zijn
wat dit betreft nogal tam".
Ter waarde van 1,2 miljoen gulden
DEN HAAG - Voor de Haagse
rechtbankpresident mr. M.R.
Wijnholt eiste de eigenaar van
boetiek 't Rondje uit Bergen op
Zoom gisteren dat het Mexx kle
dingconcern, gevestigd in Lei
den, hem de herfstcollectie toont
op straffe van een dwangsom van
15.000 gulden per dag.
Mexx heeft 't Rondje begin dit
jaar overgeslagen bij het showen
van de nieuwe collectie, zodat de
boetiek geen bestellingen heeft
kunnen plaatsen. De kledingwin
kel, die al jaren zaken doet met
Mexx, zegt een schade van ten
minste 15 mille te lijden. Welis
waar staat het contract beide par
tijen toe op elk gewenst moment
met de zakelijke betrekkingen te
stoppen, maar 't Rondje vindt dat
het kledingconcern eerst in over
leg had moeten treden. Nu Mexx
dat niet gedaan heeft, is er sprake
van een onrechtmatige daad.
Namens Mexx verklaarde
raadsvrouw mr. M. van der Kee-
mel dat het in dit stadium onmo
gelijk is de boetiek nog bestellin
gen te laten plaatsen voor de
herfstcollectie. "De stoffen zijn al
besteld, de kleding wordt op dit
moment in India gemaakt", zei ze.
"Zelfs een fax of telex met een
aanvullende bestelling kan niet
meer in behandeling worden ge-
De moeilijkheden begonnen
volgens de raadsvrouw toen de
boetiekeigenaar de zomercollec
tie 1989 niet wilde kopen. Hij was
ontevreden over de pasvorm en
over de verhouding tussen prijs
en kwaliteit. Daarnaast stak het
Mexx dat 't Rondje tegen de af
spraken in ook in de filialen Goes
en Tilburg de merkkleding ver
kocht. Nadat de boetiek het kle
dingconcern hield aan een, vol
gens Mexx vrijblijvende, voor
deelaanbieding, was voor Mexx
de grens bereikt. Op 6 maart werd
het contract verbroken.
Tijdens de zitting probeerde
Wijnholt de scherven te lijmen.
"Wanneer er werkelijk geen be
stellingen meer nagefaxt kunnen
worden en de eis van 't Rondje
door mij wordt toegewezen, zou u
weieens op een eindeloze dwang
som kunnen uitkomen", zei hij te
gen de vertegenwoordiger van
Mexx. Die voelde wel wat voor
een schikking en de boetiekeige
naar ook, zodat Wijnholt de zaak
drie maanden heeft aangehou
den. In de tussentijd moet er een
oplossing worden gevonden.
Partij verwacht brede steun in gemeenteraad
LEIDEN D66 heeft plannen
ingediend voor het houden van
een referendum in Leiden. Bij
wijze van proef zou er volgens
de democraten in ieder geval
één volksstemming gehouden
kunnen worden. Die zou bij
voorbeeld moeten gaan over
verruiming van de sluitingstij
den in de horeca, de bebouwing
van de Oostvlietpolder of de
toelaatbaarheid van honden in
de binnenstad. D66-raadslid P.
Langenberg verwacht in elk ge
val politieke steun van PvdA en
Links Leiden. Dat zou beteke
nen dat de plannen op een
meerderheid van de gemeente
raad kunnen rekenen.
Wanneer een referendum kan wor
den gehouden, is volgens Langen
berg nog niet te zeggen. D66 wil de
volksraadpleging in elk geval kop
pelen aan een van de verkiezingen,
bij voorkeur niet de gemeente
raadsverkiezingen omdat die dan
kunnen worden overheerst door het
referendum-onderwerp. Het refe
rendum zou dan plaats kunnen heb
ben bij de Tweede-Kamerverkiezin
gen in 1990, of die voor provinciale
Forum over vrede
en veiligheid
LEIDEN - De Jonge Socialisten in
de PvdA houden donderdag 6 april
een forumdebat over de internatio
nale vrede en veiligheid. In het fo
rum zitten de Tweede Kamerleden
Andrée van Es (PSP), Jan Dirk
Blaauw (WD) en een deskundige
van de PvdA. In 'Capitoolstijl' zal
het forum aan de tand worden ge
voeld over hun mening ten aanzien
van de modernisering van kernwa
pens.
Ook onderwerpen zoals de verbe
terde verhouding met het oostblok,
een Europees leger en de rol van de
vredesbeweging komen dan aan de
orde. Tot slot is er voor het publiek
gelegenheid om vragen te stellen.
De avond begint om 20.30 uur en
wordt gehouden in hotel Nieuw Mi
nerva aan de Boommarkt 23.
staten in 1991. Wanneer de volks
temming wordt gehouden, maakt
Langenberg op zich ook niet zoveel
uit. "Het belangrijkste is dat er een
onderwerp aan de orde is dat zich
leent voor een referendum. Eerst
moet er nu een goede discussie
plaatshebben over het houden van
een volksstemming".
Die discussie moet dan volgens
D66 worden gevoerd aan de hand
van de nota 'Lokaal referendum in
Leiden', die de democraten gisteren
aan het gemeentebestuur hebben
aangeboden. In die nota werkt D66
de voorstellen nader uit.
Raadgevend
Het moet volgens de democraten
gaan om een 'raadgevend' referen
dum. De uitslag van de volksraad
pleging heeft in dat geval geen be
slissende kracht, al zal het volgens
Langenberg in de praktijk voor de
gemeenteraad zeer moeilijk zijn om
de uitslag van een referendum naast
zich naar te leggen.
Een referendum zou in de eerste
plaats kunnen plaatshebben op ini
tiatief van de gemeenteraad. Een
voorstel om een volksstemming te
houden zou moeten worden ge
steund door eenderde van de raad
(dertien raadsleden).
D66 vindt dat ook kiezers een aan
zet moeten kunnen geven tot een
volksraadpleging. Een eerste ver
zoek daartoe dient de steun te heb
ben van 1415 kiezers (het aantal
stemme.» nodig voor een raadszetel
bij de laatste verkiezingen). Indien
is vastgesteld dat over het onder
werp waarover volgens de kiezers
een referendum moet worden ge
houden, inderdaad een volksraad
pleging mogelijk is, moet er een
tweede verzoek worden ingediend.
Dat verzoek dient de instemming te
hebben van 4245 kiezers (drie maal
de kiesdrempel).
De hele procedure dient te wor
den vastgelegd in een gemeentelij
ke verordening. Die moet bepalen
over welke onderwerpen een raad
plegend referendum kan worden
gehouden en over welke onderwer
pen niet, welke garanties mogelijk
zijn voor een goede objectieve
vraagstelling en wat te doen met
een aan de meerderheid van de ge
meenteraad niet welgevallige uit
komst. In de gemeentelijke veror
dening, waarin het lokaal referen
dum wordt geregeld, worden ook
bepalingen opgenomen over een
minimaal opkomstpercentage.
D66-raadslid Langenberg noemt
een referendum de meest democra
tische vorm van inspraak. "Er is
sprake van een directe participatie
van de kiezer, die normaal nooit di
rect kan meebeslissen. Bovendien
kan een refendum een correctie van
de politiek zijn".
Het wel of niet verruimen van de
sluitingstijden voor cafés zou vol
gens Langenberg een zeer goed on
derwerp voor een volksraadpleging
zijn. "Het is een controversieel on
derwerp, daarover zou het eerste
experimentele referendum kunnen
gaan.
LEIDEN - De Leidse vuilverbran
ding hoeft waarschijnlijk geen
strengere maatregelen te nemen te
gen de uitstoot van stof, zoutzuur en
zware metalen. De gemeente Lei
den en een groep omwonenden
hebben om deze strengere maatre
gelen gevraagd in hun bezwaar
schrift tegen de vergunning voor de
vuilverbranding. Het departement
van milieubeheer adviseert de Raad
van State, die over het bezwaar
schrift moet beslissen, de eis niet te
honoreren. De adviezen van milieii-
beheer spelen doorgaans een zwaar
wegende rol.
Volgens het departement zijn de
richtlijnen voor de uitstoot van ver
ontreinigingen inderdaad aan de
hoge kant. Aangezien de installatie
nog slechts een vrij korte tijd mee
moet en omdat verdergaande maat
regelen zeet duur zijn, vindt milieu
beheer het niet zinvol om de Leidse
vuilverbranding zwaardere normen
op te leggen.
Het departement adviseert de
Raad van State ook de overige be
zwaren van de gemeente en de om
wonenden af te wijzen. Beiden heb
ben onder meer beroep aangete
kend tegen de termijn waarvoor de
vergunning geldt (tien jaar). Vol
gens gemeente en omwonenden
heeft de Gevulei, de beheerder van
de vuilverbranding, daarmee het
recht de installatie tot 1996 open te
houden. Zij willen juist dat de vuil
verbranding zo snel mogelijk, liefst
binnen een paar jaar sluit.
Milieubeheer stelt echter dat de
Leidse installatie waarschijnlijk pas
rond 1995 wordt stilgelegd, en dat
de termijn waarvoor de vergunning
geldt dus redelijk is. Wethouder
Kuijers, voorzitter van de Gevulei,
verklaarde vanmorgen overigens
dat deze uitspraak van milieube
heer niet juist is. "Als de nieuwe
vuilverbranding in deze regio klaar
is, en dat zal eind 1992, begin 1993
het geval zijn, wordt de Leidse vuil
verbranding gesloten".
Bejaarde vrouw
ernstig gewond
LEIDEN - Een 79-jarige vrouw uit
Leiden is gisterochtend zwaar ge
wond geraakt toen zij op de Lage
Rijndijk met haar fiets tegen een
passerende vrachtwagen aanviel.
Zij kwam gedeeltelijk onder de wa
gen terecht en is met zwaar hoofd
en armletsel naar het AZL gebracht
De vrouw is vermoedelijk ten val
gekomen door een rukwind. Zij ver
keert volgens de politie in zorgwek
kende toestand.
LEIDEN - De Haagse recht
bank heeft justitie opdracht
gegeven de eind vorig jaar in
beslag genomen 3000 tv-
- spelletjes op compact disc
alsmede de 30.000 tapes en
20.000 diskettes met video
spelletjes terug te geven aan
het Leidse computerbedrijf
Van Aacken Holding bv. De
spelletjes vertegenwoordi
gen een verkoopwaarde van
ongeveer 1,2 miljoen gulden.
Justitie deed op 24 november 1988
op zes plaatsen tegelijk een inval en
legde beslag op computers en soft
ware van de Holding. Het bedrijf,
dat zich bezighoudt met het ontwik
kelen van computersoftware, zou
goederen aan een failljssemente
boedel hebben onttrokken. Met het
in beslag nemen van de cd's ging
een wereldprimeur de mist in.
Van Aacken: "Ja, die primeur is
letterlijk de mist in gegaan. Inmid
dels heeft een Duitse concurrent
een soortgelijk systeem op de markt
gebracht terwijl wij vorig jaar al
software (tv-spelletjes) op cd kon
den presenteren. Dat is bitter. Alle
maal te wijten aan de vreemde hou
ding van justitie. Zé maakte een ri
goureus einde aan m'n bedrijf. Nu
hebben we in elk geval voorzienin
gen getroffen zodat er niks meer
voor justitie te halen valt".
De Leidse computerdeskundinge
verwacht dat hij nog deze week over
de spelletjes kan bechikken. Waar
hij zich echter het meest over ver
baast is het feit dat de politie na de
inval niets meer van zich heeft laten
horen. Verhoren, zegt hij, hebben vroeg. Indien er sprake van fraude bezittingen van de Holding in be-
nog niet plaatsgehad. is, kan er altijd wéér beslag op de slag te nemen. "Maar gelukkig is er
tt t spullen worden gelegd. Ik moet toe- nog voldoende belangstelling voor
V OOrDang geven dat de officier van justitie die het produkt. De schuldeisers willen
De Haagse officier van justitie, mr. is belast met deze zaak niet blij was dat het computerbedrijf doorgaat.
H. Vos, wil niet ingaan op de vraag met de uitspraak van de rechtbank. Om hen te kunnen betalen moeten
of justitie wellicht wat te voorbarigZou hij dezelfde mening zijn toege- we zoveel mogelijk geld bijeen zien
te werk is gegaan bij het in beslag daan als de rechtbank, dan had hij te krijgen. Pas dan kan de surseance
nemen van de computerwaar. Hij de spelletjes ook wel teruggegeven, van betaling worden opgeheven en
zegt: "Die conclusie kun je pas trek- Tot de rechter anders besliste vond kan de onderneming onder een an
ken als de rechtbank de zaak heeft hij dat niet nodig". dere naam worden voortgezet",
behandeld. Het vonnis zal daarover T T
geen onduidelijkheid laten betaan". V erKOpen Zeker is dat het ministerie van
Vos denkt dat deze kwestie hal- Van Aacken mag doen en laten met justitie een schadeclaim van Van
verwege dit jaar aan de rechter kan de spelletjes wat hij wil nu hij die Aacken tegemoet kan zien. Over de
worden voorgelegd. "De politie", al- van justitie heeft teruggekregen, hoogte wil Van Win zich vooralsnog
dus de officier, "heeft zich eerst be- Hij is dan ook zeker van plan om de niet uitlaten. Van Aacken zelf zegt
ziggehouden met de in beslag geno- software aan de man te brengen. "Ik dat het gaat om een bedrag dat rond
men spullen. Dat was een enorme moet wel", zegt hij, "want het be- de twee miljoen gulden ligt.
hoeveelheid. De verdachte wordt drijf verkeert in surseance van beta- Van Win: "Kijk, we hebben hier
pas als laatste gehoord". ling. Er rust een schuld op van bijna met een opmerkelijke zaak te ma-
Officier Vos en Leidse bewind- een half miljoen gulden. De waarde ken. Eerst alles in beslag nemen en
voerder mr. E.A. van Win van het van de goederen die ik nu terugkrijg vervolgens op last van de rechtbank
computerbedrijf vertolken beiden is aanmerkelijk hoger. Dus kan ik alles moeten teruggeven, is een
een andere mening over het terug- bij afzet mijn schuldeisers betalen, unieke zaak. Zoiets komt maar heel
geven van de software. Vos wil het We hebben inmiddels de draad voor weinig voor. Indien justitie geen be-
woord uniek niet in de mond nemen het onwikkelen van tv-spelletjes slag zou hebben gelegd was er nooit
terwijl Van Win dit wel doet. De of- op cd weer opgevat, omdat er een sprake geweest van een surséance
ficier: "Meestal gaan de spullen ge- duidelijke markt voor blijkt te zijn", van betaling. De uitspraak van de
woon terug. Nee, je kunt zeker niet Bewindvoerder Van Win verwijt rechtbank geeft al aan dat justitie de
zeggen dat er nu geen fraude in het justitie dat zij 'wat voorbarig zo'n spullen ten onrechte onder zich
spel zou zijn. Die conclusie is te zware stap heeft genomen' om alle heeft gehouden".
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
