Vooral Nederland
profiteert van '92
Vakantiestemming overheerst
Het mooie olifantje.
'Wao wordt veel te kostbaar'
Holec weer op
weg terug met
geringe winst
Maatschappij Zeeland
komt in Zweedse handen
VRIJDAG 31 MAART 1989
ECONOMIE
PAGINA 7
DEN HAAG (ANP) - De Nederlandse economie zal gemiddeld wat meer profiteren van de
eenwording van de Europese markt in 1992 dan de Gemeenschap in haar geheel. In vrijwel
alle bedrijfstakken zal de produktie toenemen.
Dat betekent wel, aldus het CBP, de industrie zal met 1,5 procent toe-
Vooral in h
bankwezen is winst te verwachten.
De extra groei zal niet zozeer leiden
tot een uitbreiding van de werkgele
genheid, maar vooral tot een stij
ging van de particuliere consump
tie.
het
Dat staat in een studie v
Centraal Planbureau (CPB) i
economische gevolgen van 'Europa
'92' voor Nederland, uitgevoerd op
verzoek van minister De Korte (eco
nomische zaken), die de studie gis
teren aan de Tweede Kamer heeft
aangeboden. Voorwaarde is wel dat
de overheid een beleid voert dat er
op gericht is Nederland als vesti
gingsplaats voor ondernemingen zo
mogelijk nog aantrekkelijker te ma
ken.
Het CPB zit met zijn berekenin
gen onder de uitkomsten van becij
feringen die de Europese Commis
sie in het zogenaamde Cecchini-
rapport heeft laten uitvoeren, door
wat voorzichtiger te schatten en re
kening te houden met onzekerhe
den. In het Cecchini-rapport wordt
door het wegvallen van de grenzen
een economische groei voorspeld
van 4,5 procent en een toeneming
van de werkgelegenheid met 1,5
procent.
Het Planbureau komt uit op 2,5
procent economische groei voor de
EG als geheel, terwijl de werkgele
genheid gelijkblijft. De Nederland
se economie komt iets boven het
EG-gemiddelde uit, met een groei
van drie tot 3,5 procent. Ook in Ne
derland komen er per saldo geen ex
tra banen bij.
Dat Nederland wat meer profi
teert heeft volgens het CPB vooral
te maken met het feit dat Nederland
al een zeer open economie heeft.
Dus zal de economie hier alleen
maar baat hebben bij het feit dat an
dere economieën ook opener wor
den.
dat ook in de komende jaren loon- nemen, terwijl
matiging noodzakelijk blijft en dat sprake is va
meer moet worden gedaan om het procent. Met
verschil tussen bruto- en nettolo
nen te verkleinen, onder meer via
belastingverlaging. Het CPB is
bang dat het grote verschil vooral
hoger opgeleiden ertoe zal aanspo
ren in andere EG-landen hun heil te
zoeken.
Voor een aantal sectoren als ver
voer en bankwezen is na 1992 gezien
hun huidige concurrentiekracht
een verdere vergroting van het
marktaandeel in het buitenland te
verwachten. Ook de produktie in de
sectoren metaal, chemie en handel
zal meer dan gemiddeld van de ex
tra groei profiteren.
De totale werkgelegenheid zal
niet extra profiteren van Europa '92.
Er is echter sprake van verschillen
per sector. De werkgelegenheid in
de dienstensector
daling met een
n het vervoer en
het bankwezen zal de extra produk
tie gepaard gaan met een forse stij
ging van de produktiviteit, zodat
het effect op de werkgelegenheid
negatief uitvalt.
SCHIPHOL (ANP) - In 1988 heeft
ongeveer dertien procent van alle
passagiersvluchten op Schiphol
een vertraging gehad van een half
uur of langer. Dit staat in het jaar
overzicht van de NV Luchthaven
Schiphol over 1988, dat gisteren is
verschenen.
Deze vertragingen zijn in toene
mende mate veroorzaakt door de
verkeersleidingsdiensten, zowel
op Schiphol als elders. Daar moet
vaak met te weinig mensen en
verouderde apparatuur worden
gewerkt. Ook de capaciteitspro
blemen van sommige Europese
luchthavens hebben vertragin
gen opgeleverd. Werkonderbre
kingen en stakingen op luchtha-
en bij luchtvaartmaatschap
pijen veroorzaakten eveneens
vertraging. Ook Schiphol kampte
1988 met stakingen. Op 30 sep
tember veroorzaakte een staking
KLM- bagagepersoneel ern
stige vertragingen. Het aantal an
nuleringen door stakingen op
Ruim eentiende
van vluchten op
Schiphol te laat
Schiphol en elders steeg sterk
met 57,4 procent.
Het aantal annuleringen door
weersomstandigheden, mist,
daalde in 1988 met 73,3 procent.
Dit komt omdat het zichtlimiet
waarmee nog kan worden geland
dankzij nieuwe apparatuur ver
der is verlaagd.
Schiphol haalde' in 1988 met
14.989.118 passagiers net niet de
grens van vijftien miljoen. De
groei in het passagiersvervoer be
droeg tien procent, het aantal
vliegtuigbewegingen steeg met
6,8 procent. Hét stationsgebouw
kon de toegenomen drukte over
het algemeen goed verwerken, zo
wordt gesteld. Ook voor 1989 ver
wacht Schiphol voor wat betreft
de capaciteit van de passagiersaf
handeling geen al te grote proble
men. wanneer naar verwachting
zes tot zeven procent meer reizi
gers zullen moeten worden afge
handeld.
Het aantal charterpassagiers
steeg met dertien procent sterker
dan het aantal lijndienstpassa
giers dat met elf procent toenam.
Voor het eerst werden in één jaar
meer dan 2,5 miljoen charterpas
sagiers geregistreerd. Met name
het charterverkeer naar Noord-
Amerika steeg met 34 procent
fors.
Het vrachtvervoer steeg met
12,5 procent (inclusief post en
trucking) tot ruim 800.000 ton.
Daarmee is Schiphol vierde op de
ranglijst van Europese vracht-
luchthavens en in deze vervoers
sector de snelst groeiende van de
vijf grootste luchthavens in West-
Europa.
Akzo stopt met
de produktie
van drijfgassen
ARNHEM (GPD) Akzo gaat de
produktie van CFK's stopzetten, zo
is gisteren tijdens de presentatie
van het jaarverslag bekend ge
maakt. De stof wordt gebruikt in
koelvloeistoffen voor koelkasten,
bij de fabricage van piepschuim, als
drijfgas in spuitbussen en als ont-
vettingsmiddel in de elektronica-in-
dustrie.
Ze wordt verantwoordelijk ge
houden voor de afbraak van de
ozonlaag die als bescherming tegen
de ultraviolette straling van de zon
om de aarde heen hangt. In 1990 zal
Akzo in Rotterdam een fabriek in
gebruik nemen waar de vervangen
de stof dimethylether wordt ge
maakt.
Slecht voetbal
leidt tot hogere
koers op beurs
PARIJS (Rtr) - Omdat Matra Ra
cing, de voetbalclub die wordt
gesponsord door het Franse wa
pen- en elektronicaconcern Ma-
tra, woensdagavond een beker
wedstrijd verloor ging gisteren
de koers van de aandelen Matra
snel omhoog. Beleggers ver
wachten dat Matra de voetbal
club na dit seizoen zal verkopen.
Behalve dat ze zijn uitgescha
keld in de bekerstrijd doen de
spelers van Matra Racing het
ook slecht in de competitie. Ma
tra steekt jaarlijks tachtig mil
joen frank (27 miljoen gulden) in
de voetbalclub. Dat komt over
een met een vierde van de netto
winst die over 1988 wordt ge
schat op 330 miljoen frank (110
miljoen gulden).
De aandelen Matra stegen gis
teren twaalf frank (vier gulden)
in koers tot 267 frank. Ongeveer
73.000 aandelen, 0,3 procent van
het uitstaande kapitaal, wissel
den gedurende de morgen van
eigenaar op de beurs van Parijs.
De uiteindelijke beslissing over
de verkoop van de club ligt bij
Jean-Luc Lagardere, voorzitter
van de raad van bestuur van Ma
tra. Deze zei onlangs in een in
terview te overwegen' het team
van de hand te doen.
Crematoria
De Koninklijke Vereniging voor Fa- keniJe schip drijft weer. Er moet
COGNAC De Franse regering
heeft het Japanse drankenconcern
Suntory toestemming gegeven voor
de overneming van het cognachuis
Louis Royer. Het is voor het eerst
dat een Franse cognacproducent in
Japanse handen komt.
AMERSFOORT (GPD) - Het elec-
troconcern Holec, dat de laatste ja
ren te boek stond als een 'zinkend
schip', is van de ondergang gered.
In 1988 is de koers drastisch gewij
zigd. Er vond een ingrijpende reor
ganisatie plaats, waarbij de perso
neelssterkte met ruim tweehonderd
werknemers werd ingekrompen.
Het Amersfoortse bedrijf kon mede
daardoor vorig jaar een bescheiden
winst maken van een half miljoen
gulden, terwijl het in 1987 nog een
verlies leed van bijna twaalf mil
joen.
Holec rekent op een verder her
stel in 1989. De orderontvangsten
werden vorig jaar met twintig pro
cent uitgebreid tot 547 miljoen gul
den. Voor 1989 wordt een omzetstij
ging van tenminste vijf procent ge
raamd. Hogere arbeidskosten en
een beperkte personeelsuitbreiding
zullen de winst echter drukken.
Het Amersfoortse concern ver
wacht meer orders uit het buiten
land te krijgen. De Europese markt
is van groot belang. De export be
draagt op dit moment dertig pro
cent van de omzet. Holec hoopt vér
der te kunnen doordringen op bui
tenlandse markten bij modernise
ringen van het spoorweg- en ge
meentelijk vervoersnet (bijvoor
beeld trams).
Uit de jaarcijfers over 1988 blijkt,
dat het concern een positief be
drijfsresultaat van 6,4 miljoen had.
De hoge rentelasten zorgden echter
voor een fikse domper. Door min
derheids-deelnemingen van Holec
in goeddraaide bedrijven werden
de cijfers met 4,5 miljoen gulden
omhoog gestuwd. Volgens directie
lid A. van Putten moesten er in de
boeken over 1988 ook nog wat 'na
righeden' van onverkoopbare voor
raden worden verwerkt. De af
schrijving leverde een strop van
vier tot vijf miljoen op.
De reorganisatie bij de Holec-ves-
tigingen heeft voor grote onrust on
der het personeel gezorgd. Ontsla
gen vielen er vooral bij de vestigin
gen in Ridderkerk en Hengelo. Er
werken nu nog 3073 medewerkers
bij Holec.
Na de roerige tijd, die Holec ach
ter de rug heeft, moet de rust terug
keren, meent de directie. „Het
CHIASSO Ongeveer 200 boze vrachtwagenchauffeurs uit de Bondsrepubliek, Nederland, België, Frankrijk en
Italië, hebben donderdag bij het Zwitserse Chiasso de autobaan aan de Italiaans-Zwitserse grens geblokkeerd.
Zij protesteerden daarmee een langzaam-aan-actie, waarmee Italiaanse douane-beambten dinsdag zijn begon
nen om betere arbeidsvoorwaarden af te dwingen. (foto ap>
Econoom: aantrekkingskracht op buitenlandse werknemers
Het gevaar bestaat dat werkne
mers met een grote kans op afkeu-
komen dat de kosten die hiermee rinS uit andere landen
hem trouwens zinloos, gezien de
moeite die het heeft gekost een be-
Nederland trekkelijk simpele ingreep als de
1992 nog verder op werk zullen gaan zoeken, aldus Ver- Nederlandse stelselherziening aan-
bon. Gezien het feit dat ze boven- vaard te krijgen.
dien na hun afkeuring hun uitke
ring mee mogen nemen naar hun ei-
grote
zijn gemoeid
zullen lopen. De Nederlandse
beidsongeschiktheidsverzekering
is veel beter dan in de rest van Euro
pa: de uitkeringen zijn hoger en de Sen land, voorziet Verbon
toelatingsvereisten minder. Daar- aantrekkingskracht
door is de wao een potentiële bron "~4 J
de
Wat de andere sociale verzekerin-
fin'anciële problemen. Dat Sen betreft verwacht hij een derge-
schrijft dr. A. Verbon, verbonden "jke ontwikkeling niet. Het gelijk-
aan de Universiteit van Amsterdam trekken van de sociale stelsels in
in het economenblad ESB dat giste- Europa is op korte termijn dan ook
ren is verschenen. niet nodig. Een poging daartoe lijkt
cultatieve Crematie en de Cremato
riumvereniging Nederland hebben
de bonden gevraagd om spoedige
voortzetting van het cao-overleg.
De Dienstenbond FNV, die acties
bij de dertie particuliere crematoria
heeft aangekondigd, heeft dit ver
zoek afgewezen omdat de werkge
vers nog steeds structureel in plaats
van incidenteel werken op zaterdag
mogelijk willen maken.
Venezuela
Het Internationale Monetaire
Fonds (IMF) heeft een lening goed
gekeurd voor Venezuela van 946,6
miljoen gulden. Het geld is bedoeld
ter ondersteuning van het econo
misch hervormingsprogramma van
de Venezolaanse regering.
Postbank
De drie vakorganisaties AbvaKabo,
Ambtenarencentrum en CFO zijn
opgestapt uit het beleidsoverleg
met de Raad van Bestuur van de
Postbank. Er is een conflict ont
staan over de compensatie voor ver
laging van de sociale verzekerings
premies. Door het afbreken van het
overleg heeft het voor de bonden
ook niet veel zin meer om te praten
over de fusie van Postbank en Ne
derlandse Middenstandsbank, zo
hebben de drie vakorganisaties gis
teren laten weten.
NS
Overleg tussen de Nederlandse
Spoorwegen en de vakbonden over
de verdeling van diensten van ma
chinisten heeft gisteren nog niet tot
een tastbaar resultaat geleid. De
FSV eist van NS dat de 150 machi
nisten in het rayon Utrecht meer in
tercity-diensten krijgen toebedeeld.
koers worden uitgezet".
Wat de wao betreft pleit hij ervoor
de onderdelen 'die in het kader van
de Europese eenwording problema
tisch zijn' te veranderen. De wao
geeft iemand die werkt (en dus pre
mie betaalt) bij afkeuring in de
meeste gevallen recht op een volle
dige uitkering, ongeacht of de oor
zaak van de afkeuring binnen het
werk lag en ongeacht het aantal ja-
rem dat hij premie heeft betaald.
Verbon vindt het beter de wao om
te bouwen tot een verzekering
waarbij de hoogte van de uitkering
afhankelijk wordt van het aantal ja
ren dat premie is betaald. Als ande
re mogelijkheid noemt hij het leef-
tijdsafhankelijk maken van pre
mies, al acht hij dat politiek niet
haalbaar. Het solidariteitsmotief,
verankerd in ons sociale stelsel,
wordt hierdoor verbroken.
Als laatste alternatief kan een
strengere omschrijving van het ver
zekerde risico soelaas bieden. Nu is
het zo dat de oorzaak van de afkeu
ring geen rol speelt bij de toeken
ning van de uitkering, terwijl in het
buitenland wel onderscheid wordt
gemaakt tussen beroepsrisico's en
risico's daarbuiten.
Verbon waarschuwt er ook nog
voor dat het niveau van de uitkerin-
AMSTERDAM - De schrijfster Annie M.G. Schmidt (rechts) ontving gis- gen niet ongemoeid kan blijven, ge-
teren bij de opening van de Huishoudbeurs in de Amsterdamse RAI de Zil- z'en de EG-richtlijn inzake gelijke
veren Knip uit handen van Sylvia Toth, directeur van Content Beheer. De behandeling van man en vrouw.
Zilveren Knip is een onderscheiding die jaarlijks wordt uitgereikt aan een ■Praktisch betekent dit dat vrouwen
persoon die zich op bijzondere wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor de 'n .de toekomst recht op uitkering
Nederlandse consument. (foto anp) krijgen dat ze nu nog niet bezitten.
HOEK VAN HOLLAND (GPD) -
De Stoomvaart Maatschappij Zee
land (SMZ) worc^t overgenomen
door de Zweedse Stena Line. De
Zweden zullen de aandelen van de
Staat der Nederlanden (70 procent)
en van het Rotterdamse concern In-
ternatio-Müller (4,3 procent) in de
'Zeeland' overnemen. Daarna zal
Stena Line op de overige aandelen
een bod uitbrengen van 6.775 gul
den per aandeel (de laatste beurs
koers bedroeg 5980 gulden). Naar
schatting zullen de Zweden voor de
totale overname ruim 110 miljoen
gulden op tafel moeten leggen.
De continuïteit en het Nederland
se karakter van de SMZ, die onder
de naam Crown Line een veerdienst
tussen Hoek van Holland en Har
wich onderhoudt, worden door de
Stena Line gewaarborgd. Volgens
de SMZ-directie zullen de kennis en
ervaring van de Stena Line en haar
bereidheid om te investeren in de
Nederlandse veerdienst zowel de
onderneming als de werkgelegen
heid ten goede komen.
Geen vervolging
van Nedlloyd
wegens afboeking
AMSTERDAM (GPD) - De afwaar
dering met 911 miljoen gulden van
zeeschepen en boormaterieel door
het scheepvaart- en transportcon
cern Nedlloyd in de jaarrekening
van 1987 wordt niet verder meer ju
ridisch aangevochten.
De Ondernemingskamer van het
gerechtshof in Amsterdam heeft de
procureur-generaal mr. Th.S. IJs-
selmuiden gisterochtend niet ont
vankelijk verklaard en zal deze zaak
verder niet behandelen.
De afwaardering bracht Nedlloyd
in 1987 op een boekverlies van ruim
een miljard gulden. Met dit verlies
kan het transportconcern nog jaren
de vennootschapsbelasting op
winsten compenseren.
De procureur-generaal, die de
zaak aanhangig maakte bij de On
dernemingskamer, meende dat
Nedlloyd een te grote afwaardering
deed, waardoor het openbaar be
lang (het feit dat Nedlloyd tot in
lengte van jaren geen winstbelas
ting meer hoeft te betalen) zou zijn
benadeeld. De Ondernemingska
mer meent dat de procureur-gene
raal deze benadeling onvoldoende
heeft kunnen aantonen.
Indertijd is de afwaardering ook
door aandeelhouders bestreden,
omdat deze niet reëel zou zijn ten
opzichte van de werkelijke waarde
van vooral de zeeschepen. Het was
de oppositieleider onder de aan
deelhouders, de Noor Torstein Ha
gen, die beweerde dat de waarde
van de schepen van Nedlloyd veel
hoger lag.
Nedlloyd heeft steeds gesteld dat
een duurzame waardevermindering
als gevolg van het sterk zakken van
de dollarkoers en de nieuwbouw-
prijzen zeer gerechtvaardigd was.
De accountants hadden de afboe
king ook onderschreven.
AMSTERDAM Schoorvoetend
en met tegenzin omhoog, weinig in
spirerend. Zo was het beeld deze
korte werkweek van menige effec
tenbeurs. De handel kwam moeilijk
op gang vanwege de overal nog
heersende vakantiestemming en de
nogal onoverzichtelijke financieel-
economische situatie die momen
teel op wereldniveau bestaat.
door
Jan Wagenaar
Vooral Wall Street en Amsterdam
hielden zich gedekt, gevolgd door
de meeste Europese beurzen. Al
leen Tokio vierde een ongelofelijke
terugkomst met forse koersstijgin
gen naar nieuwe historische top
pen. Maar hier gaven de grote insti
tutionele beleggers weer acte de
presence nu het nieuwe fiscale jaar
op 1 april zal beginnen en de koop
orders volgende week kunnen wor
den afgerekend. Ook in Wall Street
zorgden computercontracten op
koopbasis weer voor enig opleven,
waardoor ondanks een overwegend
ongeïnteresseerde stemming de
koerslijn toch opwaarts gericht
bleef. Na vier dagen handel had de
Dow Jones-index een verbetering
bereikt van 38 punten en kwam de
drempel van 2300 weer in zicht na
dat de index vorige week tot even
2240 was weggezakt.
Amsterdam stond opnieuw in het
teken van de vakantiestemming. Er
zat vooral in de eerste werkdagen
van de week weinig beweging in de
markt die alleen door goede winst
cijfers voor sommige aandelen nog
enig vuurwerk wist op te brengen.
Maar ondanks hogere dollar, een
beter Wall Street en Tokio kwamen
de meeste hoofdfondsen nauwe
lijks vooruit. De stemmingsindex
liep per saldo toch nog ongeveer an
derhalve punt op en de CBS-gemid-
delden voor de hoofdsectoren van
de beurs stegen rond 2 punten.
Het grootste probleem waarmee
thans de meeste effectenbeurzen
tobben en zeker Amsterdam, is de
vraag waar het heen gaat met de
mondiale financieel-economische
ontwikkeling. Zal de economische
groei met nieuwe inflatoire impul
sen blijven overheersen of zal een
steeds hogere rente op een recessie
aansturen.
Opmerkelijk in dit verband is dat
wederom in Amerika geen tekenen
waarneembaar zijn van rentestij
ging. De tendens op de obligatie-
markten is eerder zelfs enigszins
stijgend en noch van de banken,
noch van de FED, de gezamenlijke
centrale banken, werden signalen
gemeld die zouden kunnen wijzen
op tariefsverhoging van de jente.
Merkwaardigerwijs bleef de dollar
desondanks keihard. Er was zelfs
zoveel vraag naar de Amerikaanse
munt dat een gezamenlijke krachts
inspanning van vele centrale ban
ken er met moeite in slaagde een uit
de hand lopende opmars te voorko
men.
Vertrouwen
In Amsterdam liep de dollar in een
paar dagen drie cent op. Vooral se
dert de handelscijfers over januari
vorige week bekend werden en wei
nig aanleiding gaven tot nieuwe be
zorgdheid, kwam de dollar beter te
voorschijn. Er wordt nu duidelijk
meer vertrouwen gesteld in de mo
gelijkheid dat de regering-Bush er
toch in zal slagen de grote tekorten
met het buitenland weg te werken.
De inflatie kreeg deze week
slechts voedsel aangedragen uit de
oliesector. De ramp in Alaska deed
de prijzen nog meer oplopen maar
werd nadien toch door een reactie
gevolgd. In Amerika is de ruwe olie
prijs al op 20 dollar per vat van 159
liter terechtgekomen, tegen de offi
ciële OPEC-prijs van 18 dollar. Deze
prijs werd deze week vrijwel overal
bereikt zodat de OPEC er voor het
eerst in jaren in is geslaagd de
marktprijs op het officiële niveau te
krijgen.
Voor de internationale inflatie is
dat een onrustbarend gegeven zo
dat zowel vanuit de OPEC zelf als
de daarbij niet aangesloten landen
veel kritiek losbarstte over de aan
houdende prijsstijgingen. Saoedi-
Arabië denkt weer tot produktie-
verhoging over te gaan en in Enge
land wordt zelfs een openbaar on
derzoek ingesteld naar de oorzaak
van de steeds weer nieuwe prijsver
hogingen voor benzine.
Buiten de Verenigde Staten blijft
het financieel nog altijd rommelen.
De in Europa heersende onzeker
heid op de meeste effectenbeurzen
houdt daarmee nauw verband. De
Nederlandsche Bank greep voor
het eerst sinds met de opbouw van
een obligatieportefeuille werd be
gonnen, actief op de kapitaalmarkt
in door verkoop van obligaties en
dus enige druk op de koersen.
Het optreden van onze centrale
bank staat wel haaks op de mening
van minister Ruding die zich afzet
tegen de universele rentestijging in
de wereld. De actieve bankpolitiek
op de kapitaalmarkt staat overigens
niet alleen, want in april zal er weer
onderhandeld worden over herin
voering van de al enige jaren buiten
werking gestelde kredietrestrictie.
Tegenvaller
Voor de obligatiemarkt was de
nieuwe ontwikkeling echter een te
genvaller want hij verhinderde een
herstelproces aan het rentefront
zoals dat ook in Amerika al enige
mate op gang kwam. Bovendien
noopte de verdere opmars van de
dollar tot de nodige voorzichtig
heid, want eerder dit jaar leidde de
hogere Amerikaanse munt tot enke
le fikse rentehobbels. Geen wonder
dat de aandelenmarkt in Amster-
De Zweedse rederij ziet in de
overname van de SMZ, die het hy
permoderne cruise-ferry schip 'Ko
ningin Beatrix' in de vaart heeft,
een belangrijk middel om haar acti
viteiten op de Noordzee uit te brei
den.
Stena Line heeft grote bèlangen
in cruise- en ferry-activiteiten, in
hotels en restaurants en in compu
terdiensten. Onlangs nog werd een
veerdienst aan de Canadese west
kust verworven die een dienst on
derhoudt tussen Victoria en Seattle.
Op Scandinavische veertr^jecten
vervoerde Stena Line vorig jaar
ruim vijf miljoen passagiers. Ruim
100.000 Nederlandse en 300.000
Westduitse reizigers maakten ge
bruik van de veerdiensten van de
Zweedse rederij.
Een andere overname-kandidaat,
de Britse veerdienstrederij Sealink
die samen met de SMZ de dienst
Hoek van Holland - Harwich onder
houdt, is daarmee tegen alle ver
wachtingen in buiten de boot geval
len. Sealink had haar zinnen op
SMZ gezet, vooral om te voorko
men dat de SMZ in handen van een
concurrent zou vallen. De moeder
maatschappij van Sealink, Sea Con
tainers op de Bahama's, had een
bod gedaan op de aandelen. De Brit
se gegadigde is vermoedelijk afge
knapt op de overnameprijs.
De SMZ behaalde vorig jaar een
aanzienlijk beter bedrijfsresultaat
dan in 1987. Volgens voorlopige cij
fers komt de nettowinst uit op vijf
miljoen gulden tegen een half mil
joen winst in 1987. Stena Line AB is
een op de beurs van Stockholm ge
noteerde onderneming. Het hoofd
kantoor staat in Gothenburg.
Samenwerking
Amerikaanse en
Sovjet-concerns
MOSKOU (RtrAJPI) - Zes grote
Amerikaanse concerns van een
groep van zeven, die sinds april vo
rig jaar samen het Amerikaanse
Handelsconsortium vormen, gaan
samenwerken met een consortium
van Russische bedrijven en instel
lingen. Dit heeft James Giffen, de
president-directeur van het samen
werkingsverband, gisteren bekend
gemaakt. Autoproducent Ford
heeft definitief laten weten bij na
der inzien niet deel te nemen en is
uit het consortium opgestapt.
De concerns met klinkende na
men als Chevron, RJR Nabisco en
Eastman Kodak hebben met de
Sovjetunie een overeenkomst ge
sloten op grond waarvan zij in een
periode van vijftien tot twintig jaar
tot een maximumbedrag van tien
miljard dollar in 25 verschillende
Amerikaans-Russische joint-ven
tures kunnen investeren. Door de
overeenkomst wordt het voor het
eerst voor deze zes ondernemingen
mogelijk in de Sovjetunie gemaakte
winsten over de grens te brengen,
aldus Giffen.
Behalve de drie genoemde reuzen
doen ook de producent van con
sumptiegoederen en farmaceuti
sche produkten Johnson and
Johnson, de verwerker van oliehou
dende zaden Archer Daniels Mid
land en de investeringsbank Merca
tor Corporation mee. Volgens Gif
fen is er in het Amerikaanse consor
tium nu een plaats vrij, omdat Ford
is afgehaakt. De Amerikaanse auto
fabrikant heeft de plannen om een
produktielijn te beginnen in de
Russische stad Gorki ingetrokken.
De partners overwegen onder
meer samenwerking op het gebied
van voedselproduktie, landbouw,
farmaceutica. Volgens
dam uiterst traag in beweging
kwam en schoorvoetend het vaak energie
zeer goede bedrijfsnieuws met Giffen zijn er plannen voor 25 joint-
koersverbeteringen honoreerde, ventures.
Een sprookje van een auto.
Subaru Mini Jumbo
v.a. F 12.595,
subaru. BETAALBAAR. EN GEBOUWD OM ZO TC BUJV1N.
GARAGE VLASVELD B.V.
HAARLEMMERWEG 49A LEIDEN 071-224134