'Leidse musea weten vaak
niet wat ze in huis hebben'
'Goede beveiliging is daardoor niet mogelijk'
Bibliotheek wil weer
'boek-aan-huis-dienst'
DONDERDAG 30 MAART 1989
LEIDEN
LEIDEN - Musea kunnen op
een redelijke termijn goed
worden beveiligd tegen dief
stal. Toch is het de vraag of
er snel een einde komt aan
de diefstallen uit Nederland
se musea. Zo lang musea zelf
niet precies weten wat ze in
huis hebben, is er geen goe
de controle en dus geen goe
de beveiliging mogelijk.
Dat zegt G.A. Stolwijk van
het Regionaal Bureau Voor
koming Misdrijven in Lei
derdorp. Hij adviseert be
drijven en overheidsinstel
lingen over beveiliging. Nog
niet zo lang geleden ver
scheen van de Algemene Re
kenkamer een vernietigend
rapport over beveiliging van
Rijksmuséa. Zo lek als een
mandje, zo luidde vrij ver
taald de conclusie.
Ook de Leidse musea komen gere
geld in het nieuws, omdat er weer
eens kostbare kunstwerken zijn
ontvreemd. Voorbeelden daarvan
zijn de twee albums met aquarellen
die vorig jaar uit het Rijksmuseum
voor Volkenkunde werden ont
vreemd. Uit hetzelfde museum ver
dwenen onlangs nog vijf Japanse
lakdoosjes uit een vitrine.
door
Meindert van der Kaaij
Hoe veilig zijn nu de Leidse mu
sea? Volgens Stolwijk valt het in
vergelijking met andere steden nog
mee. Hij zit in de werkgroep die zich
over de beveiligingsproblemen
buigt van een bepaald museum.
Vervolgens worden adviezen gege
ven over de maatregelen die kun
nen worden getroffen. Die werk
groep is in Leiden begonnen en
boekt volgens hem bevredigende
resultaten.
"Het is al heel wat als een direc
teur toegeeft dat er gestolen wordt
en daarmee onderkent dat hij een
probleem heeft. Meestal redeneren
ze van: 'bij mij is er nooit wat ern- worden gehouden. En daar zit vol-
stigs gebeurd. Waarom zou ik dus gens Stolwijk tegenwoordig voor
veel directeuren nu juist de pijn. Er
is veelal bezuinigd op het personeel.
Op elke zaal een wacht is niet altijd
mogelijk. Bij onverwachte situaties
geld aan beveiliging moeten uitge
ven?' Directeuren hebben in de eer
ste plaats verstand van kunst en pas
daarna van beleidsmatige zaken.
Het zijn vaak geen managers", al- zoals ziekte onder het personeel,
Dwarsfluit
Op zaterdag 1 en zondag 2 april organi
seert Inti een workshop Zuidamerikaan-
se dwarsfluit maken. De instrumenten
worden van kunststof gemaakt en er zal
worden geoefend in het aanblazen van
de fluiten. De workshop duurt twee mid
dagen van half twee tot half vijf en wordt
gehouden op Hogewoerd 75. Informatie
en inschrijving via telefoonnummer
122297.
Vrijwilligers
Bij de Leidse Vrijwilligerscerrtrale is het
nieuwe vakantieboekje 1989 'Vrijwili-
gers gevraagd' uitgekomen. Daarin
staat informatie over waar in de vakan
tieperiode vrijwilligerswerk kan worden
gedaan en om wat voor soort werk het
gaat. Het boekje is voor één gulden bij
de centrale, Oude Rijn 44b, te verkrij
gen. Het telefoonnummer van de centra
le die elke dag van negen tot vier uur is
luidt: 149064.
Jazz-ballet
Een demonstratie van de cursus jazz-
ballet z^l op zondag 2 april om half twee
in De Droomfabriek te zien zijn. Alle be
langstellenden kunnen komen kijken.
Vanaf 10 april beginnen hier nieuwe cur
sussen op allerlei niveau.
Ook begint een jazz-performance klas.
Deze groep werkt aan het instuderen
van choregrafiën met als doel een optre
den.
De~Droomfabriek zoekt tevens dansers
en danseressen die ervaring hebben in
jazz of klassiek ballet en onder leiding
van een ervaren docente graag zouden
willen optreden. Voor meer informatie:
telefoon 133532 of 122906.
dus Stolwijk.
Knullig
De beveiliging 's avonds is volgens
Stolwijk bij de meeste musea dan
ook knullig opgezet. "De meeste ge
bouwen hebben tralies of rolluiken
en gaat het alarm pas af als inbre
kers daar doorheen zijn. Dat moetje
natuurlijk omdraaien. Als het alarm
afgaat moet je zorgen dat de inbre
kers nog een tijdje bezig zijn om
binnen te komen. Dat obstakel kun
je in zwaarte variëren. In Leiden
hoeft dat bijvoorbeeld niet groot te
zijn, omdat de politie snel ter plaat
se kan zijn".
Daarbij komt dat een museum de
meest waardevolle spullen nooit
aan de raamzijde en op de begane
grond moet plaatsen. "Als je dat op
de bovenste verdieping neerzet en
in het midden van het gebouw, is
dat veel veiliger. Zorg je daarbij ook
dat alle verdiepingen zijn afgeslo
ten, dan laten inbrekers het wel uit
hun hoofd om ook maar een poging
te wagen".
Volgens Stolwijk hoeft dit ook
helemaal niet veel geld te kosten.
"Je moet de zaken wel op elkaar af
stemmen", voegt hij eraan toe. Dat
gebrek aan overeenstemming van
de beschikbare middelen is ook dat
geen waaraan het bij bedrijven
schort. "Een bedrijf installeert een
alarm en kijkt verder nergens naar.
Ook het bedrijf dat het rolluik
maakt :zal het allemaal worst zijn.
Dat klinkt hard, maar het is wel de
waarheid", aldus Stolwijk.
De beveiliging overdag moet vol
gens hem geregeld worden door
personeel, zaalwachten die mensen
het gevoel geven dat ze in de gaten
kan de collectie kwetsbaar zijn.
Personeel
"Als je normaal bijvoorbeeld tien
mensen beschikbaar hebt en er ko
men er maar twee of drie opdagen,
dan kun je niet alle zalen in het oog
houden. Het is dan voor verzame
laars, want daar gaat het meestal
om, niet echt moeilijk om wat mee
te nemen". Volgens Stolwijk kun je
dok dat risico verkleinen door be
zoekers bij de ingang hun jassen en
tassen te laten inleveren: "Sommi
ge directeuren willen zelfs daar niet
De vraag of er in het algemeen ge
noeg personeel in musea aanwezig
is, kan Stolwijk niet beantwoorden.
"Dat verschilt per museum. Het
hangt er ook vanaf wat noodzake
lijk is. Als het straks gewoonte
wordt dat een museum overdag
door een paar zware jongens over
vallen wordt, doe je daar natuurlijk
weinig aan".
Nu is er wel een klein beetje zicht
op de collectie die het museum ten
toonstelt. Wat er zich in het depots
bevindt is echter volstrekt onduide
lijk. Zo meldde het rapport van de
rekenkamer over het Rijksmuseum
G.A.Stolwijk voor het
Stolwijk meent dat er ook vraag
tekens kunnen worden geplaatst bij
van Volkenkunde: "De registratie het gedrag van personeel. "Als een
volstrekt onvoldoende. Slechts
op het geheugen van de conservator
en/of depotmedewerkers konden
objecten worden teruggevonden".
Stolwijk denkt daarom dat ver
dwijningen uit de kelders of van zol
ders slechts bij uitzondering
levensmiddelenbedrijf aan het eind
van het jaar de balans opmaakt en
er ontbreekt voor 10.000 gulden aan
spullen, dan hebben de klanten dat
gedaan. Wie zegt dat personeel niet
in eigen winkel is gaan winkelen,
het Werknemers zijn altijd boven jille LEIDEN - De openbare bibliotheek
-* - Leiden probeert haar 'Boek-:
licht komen. "Je komt er achter verdenking verheven
je bij een collega gaat kof- schien wel logisch en begrijpelijk.
fie drinken en ziet dat er wel erg Daarom is er op korte termijn
veel spullen staan die je bekend goede registratie van de voorraden
voorkomen". noodzakelijk".
huis-dienst' nieuw leven in te bla
zen. Deze week begint zij een cam
pagne om nieuwe vrijwilligers, en
vooral, nieuwe lezers voor deze
REDACTIE: JAN RIJSDAM, TELEFOON: 161444
Archeologie
Op zondag 2 april wordt in het Rijksmu
seum van Oudheden het maandelijkse
archeologisch spreekuur door de con
servator van de provinciaal-Romeinse
afdeling, drs. M. Brouwer, gehouden.
Het spreekuur is bedoeld voor iedereen
die iets ouds heeft (gevonden) en daar
over gratis advies wil horen. Het duurt
van één tot vier uur in de Taffehzaal aan
het Rapenburg 28.
Postzegels
De afdeling Leiden van I.V. Philatelica
houdt op vrijdag 31 maart een grote
postzegelveiling in de kantine van de dé
pendance van het Visser 't Hooftlyceum,
Anthonie Duycklaan 1De veiling begint
om 20.00 uur. Kavels kunnen worden
bekeken van 18.00 tot 19.30 uur.
Wie schriftelijk wil bieden moet biedin
gen zenden aan H.A. Korswagen, Ei
kenlaan 19, 2351 NT Leiderdorp, tele
foon 410137 (ook voor kavellijst).
Rommelmarkt
De Rommelmarkt Sport-lnn, bedoeld
voor verenigingsleven en (sportinstel
lingen. wordt in het weekeinde van 31
maart tot en met 2 april gehouden in de
Evenementenhal aan de Vondellaan.
De inkomsten zullen rechtstreeks naar
de clubkassen vloeien. Voor meer infor
matie kan men zich wenden tot het se
cretariaat, Postbus 1020, 2302 BA Lei
den.
Expositie
In buurthuis Vogevlucht aan de Boshui-
zerlaan 5 wordt op 1 april om 14.00 uur
een tentoonstelling van de groep teke
nen en schilderen geopend. Dit gebeurt
in samenwerking met het Dienstencen
trum zuid-west. De expositie is daarna
nog twee weken tijdens kantoor- en
avonduren te bezichtigen.
Concert
Het vorig jaar opgerichte Haarlemmer
meers Koor geeft op vrijdag 21 april haar
eerste concert. Naast koorzang is er ook
instrumentale muziek te beluisteren. Er
worden onder meer werken uitgevoerd
van Tsjaikowski, Bartok, Janacek. Bach
en Vivaldi. Het concert begint om 20.15
uur en wordt gehouden in de Neder
lands Hervormde Kerk aan de Hoofd
weg in Hoofddorp. Kaarten kosten 7,50
gulden, houders van een CJP-pas of
Pas 65 betalen 5 gulden. Kaarten zijn
verkrijgbaar aan de kerk of kunnen wor
den gereserveerd via telefoonnummer
02503-17768.
Galerie
In de galerie De Nachtegaal in Lisse zal
mevrouw C. Saris op 2 april de expositie
openen van Bep en Frans Eggen. Bep
Eggen zal haar bloemstukken tentoon
stellen en van Frans Eggen zijn pente
keningen, pastels en olieverfschilderijen
te zien. De expositie wordt gehouden
van 2 tot 30 april. De toegang is gratis.
Geen gehoor
De PTT-leuze 'laat eens wat van je
horen' vindt niet overal gehoor.
De Aldi-supermarkten in Leiden
zijn namelijk telefonisch onbe
reikbaar. Sterker nog: geen enke
le van de 250 Aldi-supermarkten
in Nederland heeft telefoon. De
organisatie van deze supermarkt
keten is zo opgezet dat een tele
foon overbodig is. Voor de nood
zakelijke verbindingen binnen
het bedrijf zegt Aldi-directeur M.
Heersmink over een uitgekiend
en goed functionerend communi
catiesysteem te beschikken.
Over hoe dat uitgekiende sys
teem werkt, doet Heersmink heel
geheimzinnig om de concurrentie
niet op het spoor te zetten. De te
lefoon is namelijk een belangrijke
kostenfactor waarop Aldi-Neder-
land bespaart. Die besparing be
staat niet alleen uit abonnements-
en gesprekskosten, maar ook uit
de kosten van personeel. Volgens
Heersmink brengt een telefoon
toestel namelijk met zich mee dat
ten minste één personeelslid van
elk Aldi-filiaal nagenoeg een hele
dag van het werk wordt gehou
den. U merkt het wel: Albert
Heijn is niet de enige die op de
kleintjes let.
Problemen met klanten die
zich telefonisch in verbinding
willen stellen met de Aldi-super-
markt kent de Aldi-supermarkt-
keten kennelijk niet. Mensen die
klachten hebben worden via de
voordeur van de winkels op het
telefoonnummer van het hoofd
kantoor gewezen. Daar is het tele
foontoestel inmiddels wel tot de
burelen doorgedrongen.
Directeur Heersmink van Aldi
ligt momenteel overhoop met de
Roosendaalse brandweer over de
telefoonkwestie. De brandweer
eist van de supermarktbaas dat
hij een telefoontoestel in zijn fili
aal installeert om een brand snel
te kunnen melden. Volgens
Heersmink zijn ten aanzien van
de brandbeveiliging alle denkba
re maatregelen genomen en is een
telefoontoestel niet nodig. "We
zijn het wettelijk niet verplicht en
de noodzaak is wat ons betreft
niet aangetoond". Heersmink is
niet van plan op aandringen van
de Roosendaalse brandweer een
telefoontoestel te installeren. Al
leen als men een dergelijke voor
ziening kan verplichten zal de Al
di-directeur zich gewonnen ge-
Preventie-officier J. Folker van
de Leidse brandweer laat desge
vraagd weten dat deze kwestie
voor hem nieuw is. "Wij zijn er ei
genlijk automatisch vanuit ,ge-
gaan dat dergelijke zaken een te
lefoonaansluiting hebben". Fol
ker vindt het verplicht stellen van
een telefoonaansluiting geen on
redelijke eis. "Zodra er een circus
in de stad neerstrijkt eisen wij
ook een telefoonaansluiting zodat
men in staat is zonodig de alarm
diensten te bellen. Het is van de
zotte als we dat van een super
markt niet zouden eisen".
het Bevrijdingsplein. Geen mooi gezicht en de herrie maakt de bewoners in de flats boven de
Filiaal-leider T. van Akker, van
de Aldi-supermarkt aan de
Langegracht in Leiden, onthult
dat de communicatie binnen het
bedrijf vooral verloopt via de be
steldienst die dagelijks de Aldi-fi-
lialen aandoet. Hij vindt het ont
breken van een telefoontoestel
geen groot probleem. "Aldi werkt
al jaren zo, dus het gaat best zon
der. Alleen in noodgevallen is het
wel makkelijk een telefoontoestel
binnen handbereik te hebben.
Als er iemand in de zaak onwel
wordt of een winkeldief aan de
politie moet worden overgedra
gen dan heb je wel een telefoon
toestel nodig".
Het ontbreken van en telefoon
aansluiting in de Aldi-super
markt aan de Langegracht is vol
gens Van Akker geen probleem
omdat een deel van de filiaalruim
te is verpacht aan een kaas- en
groenteboer die beide wel over
een telefoontoestel beschikken.
Voor het Aldi-filiaal aan de Ko-
revaarstFaat blijkt hetzelfde te
gelden. Deze vestiging heeft een
deel van de winkelruimte ver
pacht aan een slager die over een
telefoontoestel beschikt.
Kennelijk is de geheime com
municatietechniek van Aldi-Ne-
derland er op gebaseerd het tele
foonverkeer te laten verlopen via
de toestellen van degenen aan wie
gedeelten van de winkelruimten
worden verpacht. Niks nieuws
dus. Zo'n uitgekiend systeem be
staat al jaren. Het heet gewoon
'op andermans portemonnee te-
Boos (8)
Over naar de concurrentie. Aan
het Bevrijdingsplein is sinds no
vember een filiaal gevestigd van
Albert Heijn. Bewoners van de
flats boven de supermarkt wor
den daar hoorndol van. Niet van
de prijzenslag die AH voert met
andere supergrutters, maar van
de "ontzettende herrie die dag-in-
dag-uit wordt veroorzaakt bij het
laden en lossen. Dat begint 's och
tends om zeven uur en gaat vaak
door tot 's avonds half acht".
Toen Albert Heijn enkele
maanden geleden de winkel aan
het Bevrijdingsplein betrok
(voorheen Gruma, daarvoor De
Gruyter) werd door een verbou
wing een deel van de opslagruim
te bij de zaak getrokken. Het te
kort aan opslagruimte dat daar
door ontstond heeft Albert Heijn
opgevangen door het plaatsen
van twee enorme containers op
het trottoir naast de winkel, aan
de Van Randwijkstraat. "De hele
dag door is het daardoor een af en
aan rijden van pallets met fris
dranken en andere spullen die in
de stalen containers een enorme
herrie veroorzaken "want zoiets
gaat niet zachtzinnig", aldus flat-
bewoonster mevrouw Kraats.
"Soms lijkt het wel alsof er een
bom ontploft".
De flatbewoners hebben al her
haaldelijk hun beklag gedaan.
Maar Albert Heijn mag dan op de
kleintjes letten, de supergrutter
heeft zich tot dusver niets aange
trokken van de overlast die ze de
flatbewoners bezorgd. "Mensen
die in de verpleging werken en
weieens overdag moeten slapen
doen geen oog dicht, over het
trottoir kan niemand meer lopen
omdat meneer Albert Heijn dat
nodig heeft voor z'n containers en
de rotzooi die men op straat ver
oorzaakt is beschamend", vindt
mevrouw Kraats.
De gemeente heeft tot dusver
goed gevonden dat Albert Heijn
de containers buiten laat staan.
"Maar", deelt milieu-ambtenaar
R.W.E. Kropf ons desgevraagd
mee, "wij hebben gezegd dat de
containers naar binnen moeten.
Albert Heijn heeft geen vergun
ning om de containers buiten te
laten staan".
De supergrutter aan het Bevrij
dingsplein beschikt momenteel
nog over een oude hinderwetver
gunning die destijds is verleend
aan De Gruyter. Een nieuwe ver
gunning is aangevraagd. "Daarin
zullen standaardtijden voor het
laden en lossen zijn opgenomen",
vertelt Kropf. Zolang de nieuwe
vergunning niet is verleend moet
Albert Heijn zich uiteraard hou
den aan de voorwaarden die in de
oude vergunning zijn opgeno
men. De milieu-ambtenaar zegt
Albert Heijn nog niet te hebben
kunnen betrappen op een over
treding daarvan.
"Op 26 april wordt over de ver
lening van de nieuwe hinderwet
vergunning een hoorzitting ge
houden in het stadsbouwhuis",
deelt Kropf ons mee. "Daar kun
nen bewoners hun grieven ken
baar maken. Uiteraard zal daar
mee rekening worden gehouden.
In de nieuwe vergunning staat in
elk geval dat de containers die nu
buiten staan naar binnen moeten.
Albert Heijn heeft toegezegd daar
zo spoedig mogelijk voor te zullen
zorgen", aldus Kropf.
Wanneer de containers precies
zullen verdwijnen? Wij hebben
geprobeerd een antwoord op die
vraag te krijgen, maar bij het Al-
bert Heijn-filiaal aan het Bevrij
dingsplein kregen we geen ge
hoor".
dienst te werven. De bibliotheek
hoopt op deze manier ten minste
tachtig nieuwe vrijwilligers en een
even zo groot aantal deelnemers er
bij te krijgen.
De Boek-aan-huis-dienst is met
name bedoeld voor ouderen, lang
durig zieken, gehandicapten en alle
andere mensen die graag willen le
zen maar niet of moeilijk is staat zijn
op eigen kracht naar de bibliotheek
te gaan. Deze mensen kunnen door
de vrijwilligers van de dienst wor
den bezocht, die vervolgens voor
hen de boeken bij de bibliotheek
ophalen die zij willen lezen.
Marion Captein, medewerker
groepsgerichte dienstverlening bij
de bibliotheek: "We gaan niet met
de boeken bij de lezer langs. Dat zou
natuurlijk ondoenlijk zijn. De vrij
willigers bepalen van tevoren ech
ter goed voor wat voor soort boeken
de lezer belangstelling heeft. En na
een paar keer blijken de vrijwilli
gers doorgaans precies in de gaten
te hebben welke boeken de deelne
mers willen hebben, Deze opzet
leidt in de praktijk zelden of nooit
tot teleurstellingen", stelt mevrouw
Captein.
De dienst is al in 1982 in het leven
geroepen, maar leidde sindsdien
een ietwat sluimerend bestaan. "We
hebben nu 25 vrijwilligers en 20 le
zers. Dat zouden er veel meer moe
ten zijn, want volgens ons is er een
grote behoefte aan. Dat de Boek-
aan-huis-dienst niet geweldig groot
is geworden, ligt echter ook aan ons.
We hebben er namelijk nooit veel
ruchtbaarheid aan gegeven. Dat
gaat nu veranderen".
De bibliotheek schrijft deze week
onder meer alle dienstencentra,
vrijwilligersverenigingen, huisart
sen, fysiotherapeuten en kerkelijke
instellingen aan, waarbij ze hun
wijst op het bestaan van de dienst.
"Wij denken dat lezers en vrijwilli
gers, als ze het eenmaal weten, zich
vervolgens als vanzelf aanmelden.
De Boek-aan-huis-dienst kan vol
gens ons trouwens makkelijk wor
den ingepast in bestaande activitei
ten. Vrijwilligers die al bij mensen
langsgaan voor andere zaken, kun
nen natuurlijk ook voor hen boeken
uitzoeken in de bibliotheek".
De Boek-aan-huis-dienst heeft
volgens mevrouw Captein ook een
sociaal tintje. "In de praktijk blijft
het niet bij het ophalen en brengen
van boeken. De vrijwilliger geeft de
boeken niet aan de voordeur af,
maar komt bij wijze van spreken
even op visite. Veel mensen, die
door hun ziekte of hancicap in een
sociaal isolement zijn terechtgeko
men, stellen die bezoeken vaak zeer
op prijs".
De dienst geldt voor heel Leiden.
Belangstellenden kunnen contact
opnemen met de centrale openbare
bibliotheek aan de Nieuwstraat, tel.
149943.
LEIDEN Overleden: J.J. van Baaien geb 30
aug 1905 vrl. geh. gew. met P.C. Snoep. K.
van Arkel geb 29 jun 1912 vrl. echtg. van J.J.
van Male, T C. van der Meer geb 6 mei 1934
man, E. Linscheer geb 21 mrl 1911 vrl. geh.
gew. met G.J.C. van der Schroeft, J.G. Koud-
staal geb 5 okt 1916 man, J. Egelie geb 6 mei
1919 man, G. Schavemaker geb 19 sep 1906
vrl., C W. Klappe geb 17 jul 1960 vrl., W.A G.
Boer geb 12 mrl 1909 vrl. echtg. van J.G. Re-
mijn, M.M. Maier geb 12 mrt 1907 vrl. geh.
gew. met C.P. Boers. E.M. Hendriksen geb 29
jun 1897 vrl. geh. gew. met P.H. Kiel, J.J.
Koorn geb 2 jan 1897 man. M. Schouten geb
11 okt 1939 vrl echtg. van J. Ouwenbroek. J.
Vermond geb 26 jul 1896 vrl. geh. gew. met G.
Mieremet. M.J. van Berkel geb 22 mrl 1924
vrl. geh. gew. met P.T.F. Alkemade, G.M. Lan-
geveld geb 26 mrt 1908 vrt. geh. gew. met C.
Hoogkamer.
