Discotheekhouders willen
af van het 'louche imago'
Noordzee: grootste gifbelt van Europa
Interview
Nederland wil strengere controle op zeetransport met containers
Rampen met gifcontainers
5Kerken hebben te lang gezwegen over seksueel geweld9
WOENSDAG 29 MAART 198)
DEN HAAG De Nederlandse discotheekhouders willen
af van het wat „louche imago" dat de bedrijfstak heeft.
Vooral uit onwetendheid over wat zich afspeelt achter de
dichte donkere gevels van de discotheken, wordt het disco-
gebeuren vaak geassocieerd met vechtpartijen, overlast,
dronken bezoekers en druggebruik.
Ten onrechte, menen de discotheekhouders, en om dat
„Hopelijk wordt het negatieve
beeld dan wat bijgesteld. Want in
werkelijkheid is het discobedrijf
een heel serieuze bedrijfstak waar
keihard wordt gewerkt en die een
grote verantwoordelijkheid heeft
ten opzichte van de vaak jeugdige
bezoekers". Hoewel C. Pols, hoofd
van de afdeling bestuurszaken van
Horeca Nederland al 58 jaar is en
daarmee zeker niet aan het beeld
van de doorsnee discoganger beant
woordt, draagt hij het heilige vuur
voor deze sector nog met veel verve
uit.
door
Edith van Zalinge/ANP
„Het is nu eenmaal zo: onbekend
maakt onbemind. Ik erken best dat
dat hele discowereldje nogal on
doorzichtig is. Het vindt plaats in
donkere ruimten achter dichtgetim
merde ramen en voor de deur vaak
stevige jongens als portier. Voor de
oudere generatie boezemt dat ook
allemaal niet zoveel vertrouwen in.
We hopen echter dat ze als ze een
maal eens binnen zijn geweest, ze in
zullen zien dat de discotheekhou
ders niets anders proberen dan het
publiek op een goede manier bezig
te houden", aldus Pols.
De discotheekhouders hopen dat
kennis over en begrip voor de be
drijfstak ertoe zal leiden dat aanvra
gen voor vergunningen en dergelij
ke met een ander - „vooral deskun
diger" - oog bekeken en afgehan
deld worden. Dat ouders minder be
zorgd zijn over waar hun kinderen
hun weekeinden doorbrengen. En
dat misschien ook een klein beetje
begrip ontstaat bij omwonenden
voor de overlast, die, zo zullen ze
volgens Pols tijdens de open dag
ontdekken, zoveel mogelijk wordt
geprobeerd te voorkomen.
Droomwereld
Pols: „Je moet een discotheek zien
als een ontmoetingsplaats. Het is
een soort droomwereld van kleur,
muziek, luxe en overdaad, waar je
naar toe gaat om gezien te worden.
Ook een soort vrijplaats, los zijn van
de wereld en de bevoogding van ou
ders. Ach en zo nieuw is dat toch
ook niet: vroeger nam je deel aan
aan te tonen houden ze op 25 april „open huis". Ouders, ge
meenteraadsleden, brandweer, politie, wethouders, ambte
naren, omwonenden en onderwijzers, allemaal mensen die
op de één of andere manier wel eens met een discotheek
worden geconfronteerd, maar er nooit binnen zijn geweest,
krijgen tijdens deze landelijke discothekendag de kans uit
gebreid kennis te maken met het discofenomeen.
het verenigingsleven of ging je naar
de instuif. Tegenwoordig treft de
jeugd elkaar in de discotheek. Het
komt uiteindelijk allemaal op het
zelfde neer".
Zijn lofzang op het discowezen
ten spijt, gebiedt de eerlijkheid hem
wel om toe te geven dat het natuur
lijk niet allemaal rozegeur en mane
schijn is in die wereld. „Natuurlijk
gebeurt er wel eens wat. Maar dat
zich in sommige bedrijven exces
sen op het gebied van alcoholge
bruik, geweld en andere overlast
voordoen, wil nog niet zeggen dat
alle disco's op één hoop moeten
worden gegooid. Helaas blijkt juist
in deze sector dat één rotte appel in
de mand alle andere tot schand'
brengt", aldus Pols.
Totaal telt Nederland zo'n acht
honderd discotheken - variërend
van opgekalefaterde zalen voorzien
van gekleurde verlichting en een
goede versterker tot supersonische
mammoetdisco's geheel volgens de
laatste trends - waarin zeker zesdui
zend mensen hun brood verdienen.
Gezamenlijk zetten ze bijna vijfhon
derd miljoen gulden per jaar om, re
kent L. Harms van het Bedrijfs-
schap Horeca voor.
Het merendeel van de discogan
gers is jonger dan twintig jaar. Om
dat de toekomst echter een beeld
van vergrijzing en ontgroening te
zien geeft, zullen de discotheken,
willen ze nog kans van bestaan heb
ben, daar nu al op in moeten sprin
gen, zegt Pols.
Stiltehoek
Ze moeten mikken op oudere be
zoekers en mogelijk ook andere at
tracties bieden, zoals een eetgele
genheid, een praathoek of, Pols
moet er zelf ook een beetje om la
chen, een .stiltehoek". Die tendens
is overigens al in gang gezet; het dis-
cotheekbedrijf is de tak in de horeca
waar het meeste geld wordt geïn
vesteerd in verbouwingen en ver
nieuwingen. Om de paar jaar wordt
het merendeel van de discotheken
in een nieuw jasje gestoken.
Er bestaan volgens Pols in ieder
geval wel degelijk mogelijkheden
wat oudere bezoekers te trekken.
Tijdens een werkbezoek van Neder
landse ondernemers en deskundi
gen op discogebied naar de Vere
nigde Staten bleek dat daar sprake
is van een beweging „back to the
sixty's". Schuiven op Frank Sinatra
mag weer en ook van „ouwe gou
we" zoals „When the Saints go mar
ching in" staan ze daar niet vreemd
te kijken.
Oudere echtparen worden er niet
de dansvloer afgekeken, integen
deel; een bezoek aan de disco wordt
in de Verenigde Staten als een geac
cepteerde vorm van een „gezellig
avondje uit" beschouwd. „Ook in
Nederland zullen we daar meer
naartoe moeten", meent Pols.
Een andere toekomstbeeld dat re
gelmatig van het discobedrijf wordt
geschetst is schaalvergroting. Pols
is daar echter geen voorstander van.
„Wij denken dat de discotheken
juist vrij beperkt van opzet moeten
blijven zodat ze snel en zonder al te
grote investeringen in kunnen spe
len op de nieuwste trends
wikkelingen".
Hoe de toekomst in
er precies uit zal zien, is dus
maar de vraag. Maar dat er een
komst een plaats voor het
drijf is weggelegd, staat voor alle
trokkenen vast. De landelijke disco
thekendag moet volgens Pols hel
pen die plek in een zo gunstig moge
lijk daglicht te plaatsen.
ALKMAAR - Vrijwel
wekelijks berichten de
media over milieurampen
waarbij containers, cilinders
of vaten met gif in de golven
verdwijnen. Veel worden,
ondanks driftig zoeken niet
opgespoord noch geborgen.
Milieudeskundigen trekken
even regelmatig alle
registers open en
voorspellen een vernietiging
van plankton, een massale
vissterfte, de dood van
duizenden zeehonden en
zelfs de vergiftiging van de
consumerende mens.
door
Jurriaan Geldermans
Strengere eisen voor he
van gevaarlijke stoffen over zee
moeten in de toekomst voorkomen
dat vrachtschepen containers met
puur vergif verliezen. Nederland
dringt bij de Verenigde Naties aan
op een dergelijke aanscherping van
de regelgeving, omdat juist de
Noordzee met de regelmaat van de
klok wordt bedreigd door een
milieuramp. Chloorcilinders van de
Sindbad, 14 ton uiterst gevaarlijk
trichloorphon van de Danah en nu
weer een container met het dodelij
ke pesticide lindaan van de Perin-
tis. Zij vormen nog maar een klein
Het ministerie van verkeer en waterstaat houdt nauwkeurig bij hoe
veel rampen of bijna-rampen met containers en vaten zich op de
Noordzee voltrekken. Een greep uit een lange lijst vanaf 1976:
200 vaten sodiummethylaat, verloren door een kustvaarder in 1976
54 vaten Sulphurdichloride (Franciszek Zubrzycki, 1977)
twee tankwagons met ortho-cresol en ethyleen oxide, alsmede vaten
verf (Gaelic Ferry, 1977)
99 vaten nemagon (Bodrum, 1978)
laadtank styreen (Stolt Busan, 1979)
50 cilinders chloor (Sindbad, 1979)
80 vaten dinosep (Dana Optima, 1984)
30 cilinders radio-actief uranium-hexafluoride (Mont Louis 1984)
2 containers adiponitiel en hexamethylenediamine (Wesertown, 1988)
26 containers met diverse gevaarlijke stoffen (Aquila, 1988)
6 containers, waarvan twee met gevaarlijke stoffen (Anna Broere,
1988)
2 containers trichloorphon en kamfer (Danah, 1989)
container met pesticide lindaan (Perintis, 1989)
deel van de rotzooi op de Noordzee
bodem, die alle leven onder de zee
spiegel moeiteloos kan vernietigen.
De verklaring voor het sterk stij
gende aantal rampen en bijna-ram-
pen met gifcontainers is simpel: het
containervervoer over zee is de
laatste jaren zo'n beetje vervijfvou
digd. Bovendien worden steeds
meer chemische stoffen in de indus
trie gebruikt, waardoor het trans
port daarvan nog eens extra toe
neemt. Momenteel is 90 procent van
de over zee getransporteerde stof
fen gevaarlijk voor het zeemilieu.
Voeg daarbij dat op de Noordzee, de
drukst bevaren zee ter wereld, per
dag niet minder dan- 700 schepen
hun koers kiezen. De activiteiten
van vissersschepen en off shore-be-
voorrading zijn dan nog niet eens
meegerekend.
Hoge golfslag
Dat veel schepen even ten noord
westen van de Nederlandse wad
deneilanden een deel van hun bo
vendeks gestouwde containerla
ding verliezen, heeft te maken met
wind en golfslag. Vooral bij een
noordwester storm ontstaat op deze
plaats een hoge golfslag. Schepen
die van Duitsland naar bij voor
beeld Rotterdam varen, komen
dwars op de golven te liggen. Door
het zwaaien van het schip wordt
niet zelden een aantal containers
van dek gezwiept.
Volgens J.T. Kramer, hoofd van
de Rijkswaterstaat-afdeling Bestrij
ding Zeeverontreiniging bij Calami
teiten, hebben de grote container-,
schepen hier het minste last van.
"Die zijn wat stabieler en natuurlijk
specifiek toegerust op het vervoer
van containers. Kleinere vracht
schepen verliezen wel vaak de la
ding die aan dek is gestouwd, ter-
De Anna Broere zonk vorig jaar en verloor 2 containers met gevaarlijke
stoffen, het schip werd doormidden gezaagd voor de berging. (foto anp>
wijl ook boten die snelle, korte trips
tussen twee havens maken relatief
hoog scoren. Je kunt je afvragen of
bij dergelijke haastige trips wel zo
goed gedacht wordt aan het vastzet
ten van de containers", aldus Kra-
Het vastzetten van de bovendek-
se lading is volgens de Nederlandse
Schepenwet al lang verplicht. Maar
in andere landen niet. De Interna
tional Maritime Organization (IMO),
waarbij de zeegaande naties zijn
aangesloten, doet wel aanbevelin
gen voor het vastzetten van de la
ding, maar deze zijn niet bindend.
Pas als meer dan de helft van de
IMO-leden een aanbeveling in een
schepenwet opneemt, is navolging
ervan voor iedereen verplicht.
Brandbaar
Hetzelfde geldt voor naleving van
de eisen neergelegd in de Interna
tional Maritime Dangerous Goods
Code, waarin het transport van ge
vaarlijke stoffen over zee wordt ge
regeld. Deze code beschrijft eisen
van een goede etikettering, een juis
te verpakking en een nauwkeurige
manier van stouwen.
Woordvoerder B. Voskuil van het
ministerie van Verkeer en Water
staat: "Zo moet een etiket op een
vat niet alleen de noodzakelijke in
formatie bevatten, maar dient het
na drie maanden in het zeewater te
hebben gelegen nog steeds leesbaar
te zijn. De voorschriften voor het
stouwen gaan onder meer in op het
samenstuwen van bepaalde stoffen.
Een zuur mag niet in de nabijheid
van brandbare stoffen worden ge
plaatst, om maar eens wat te noe
men. De meeste IMO-landen zijn
het wel met dergelijke regels eens,
maar de naleving ervan is een ande
re zaak". Volgens Voskuil is Neder
land zonder meer haantje de voor
ste waar het de wetgeving voor het
vervoer van gevaarlijke stoffen over
zee betreft.
Pesticiden
De vraag waarom eigenlijk nog con
tainers aan dek worden vervoerd
laat zich eenvoudig beantwoorden:
sommige stoffen zijn zo gevaarlijk
voor bemanning en schip, dat plaat
sing in het ruim verboden is. Een
goed voorbeeld daarvan zijn brand
bare stoffen of gevaarlijke chemica
liën als chloor. Ook als een combi
natie van stoffen gevaren oplevert,
is het zaak die goedjes zo veel moge
lijk van elkaar vandaan te houden.
Bijtende en brandbare stoffen mo-,
gen niet bijeen worden gestouwd,!
evenmin als bij voorbeeld de zeer'
giftige pesticiden en voedingsmid
delen.
Directeur S.O. Aarts van
Wijsmuller Engineering in IJmui-
den, stelt evenals Kramer dat het
vervoer van containers op speciaal
daartoe ingerichte schepen geen
problemen oplevert. "Bemanning
en walstaf weten precies waarmee
zij werken. Zijn op de hoogte van de
beste manier van vastsjorren, om zo
de enorme krachten die op de la
ding worden uitgoefend te weer
staan. Anders is dat als roll on roll
off-bóten of gewone vrachtschepen
containers aan dek gaan
Hét laden gaat dikwijls ad hoe, de
containers worden niet zelden min
of meer provisorisch in de gang
boorden of bovenop de luiken ge
plaatst".
Milieu-organisatie Greenpeace
maakt zich sterk voor een strengere
wetgeving voor het transport van
gevaarlijke stoffen over zee. "Een
zendertje aanbrengen in een contai
ner, om zo de plaats van een wegge
spoelde lading te traceren, is het
paard achter de wagen spannen,"
aldus Greenpeace-medewerker H.
Kersten. "Veel beter is om bij de
bron te beginnen. Is het nog wel no
dig om lindaan, dat in Nederland al
deels is verboden, nog te fabrice
ren? En is het wel noodzakelijk om
het over zee te vervoeren?".
De deelneemsters aan de cursus
'Gerechtigheid ook voor vrouwen'
van de Stichting voor Kerkelijk
Sociale Arbeid in Rotterdam vin
den het belangrijk dat in de ker
ken en in de theologie het zwijgen
over seksueel geweld wordt door
broken. De cursus werd gehouden
in het kader van de oecumenische
bezinning op 'vrede, gerechtig
heid en behoud van de schepping',
waartoe de Wereldraad van Ker
ken het initiatief nam. Deze bezin
ning heeft gaandeweg algemene
bekendheid gekregen onder de
naam 'Conciliair Proces'.
In hun verklaring zeggen de
deelneemsters aan de cursus dat
kerken te lang uit schaamte,
schuldgevoel en soms ook uit on
wetendheid hebben gezwegen
over het verschijnsel 'seksueel
geweld'. "Wij vragen erkenning
voor het feit dat de kerken alleen
al door te zwijgen medeverant
woordelijk zijn voor dit geweld
tegen vrouwen".
Van seksueel geweld is, vol
gens de deelneemsters, sprake als
vrouwen tegen hun wil op seksu
eel geladen manier worden bena
derd. "Het is een uiting van
machtsongelijkheid tussen vrou
wen en mannen, gevolg van de
verschillende posities die vrou
wen en mannen in de samenle
ving innemen, op de arbeids
markt en in het gezin, gevolg ook
van heersende opvattingen over
mannelijkheid en vrouwelijk
heid". Bij seksueel geweld wordt
al gauw gedacht aan gewelddadi
ge verkrachting door onbeken
den, "terwijl het de ervaring van
vrouwen is dat dit juist vaak ge
beurt door normale en bekende
mannen". "Er is onvoldoende
kennis én erkenning van ver
krachting in partnerrelaties".
De vrouwen roepen de kerken
op "gerechtigheid te doen". Dat
wil zeggen: luisteren naar verha
len van vrouwen die met dit ge
weld te maken hebben gehad,
aandacht voor analyses die bin
nen de vrouwenbeweging over
seksueel geweld zijn verschenen,
nagaan wat in de christelijke leer
en moraal de herkenning van dit
onrecht en kwaad lange tijd heeft
tegengehouden en perspectieven
openen voor de bestrijding ervan.
(Wie de hele verklaring wil le
zen, kan deze aanvragen bij ge
noemde stichting: Walenburger-
weg 55 Rotterdam, 010-4666722).
Brochures
Vier brochures zijn deze week
verschenen over 'kerk en milieu'
om mensen die zich in het kader
van bovengenoemd 'Conciliair
Proces' bezighouden met het on
derwerp 'behoud van de schep
ping' hierover te informeren. De
brochures komen van de werk
groep 'Kerk en milieu' van de
Raad van Kerken.
Titels van de boekjes: 'Heel
heid van de schepping' over na-
tuur- en milieuproblemen
(f 3,50), 'Begaanbare wegen' over
autogebruik (f 3), 'Energie, de
toekomst onder ogen zien'
(f 3,50) en 'Over voedsel en land
bouw' (f 3). Ze kunnen worden
besteld bij de Generale Diakonale
Raad, afdeling publiciteit en
voorlichting, postbus 72, 3970 AB
Driebergen, 03438-20744.
Leiden. Alle kinderen van 4
tot 12 jaar zijn donderdag en vrij
dag van 10 uur tot half 12 welkom
op de 'Vakantie-bijbelclub' in het
kerkelijk wijkgebouw 'Irene' aan
de Driftstraat 49a. Programma:
verhaal, zingen, tekenen en knut
selen. De organisatie is in handen
van mensen uit de christelijke ge
reformeerde kerk en de hervorm
de gemeente. Voor wie er meer
over wil weten: 071-316684.
Leiden. Moker (Media-over
leg van kerken in Rijnland en de
Bollenstreek) schenkt deze week
aandacht aan de voettocht rond
Leiden. Die werd georganiseerd
door het Leids Jongerenpasto
raat. De uitzending is morgen
avond (donderdag) van 7 uur tot
half 8 op FM 105.7 en via de kabel
ook op FM 88.1.
Hervormde Kerk: beroepen
te Dantumawoude (Fr.) voor deel
werk kandidaat L. A. Bergsma
Kollum; aangenomen naar
Nieuwkoop R. W. van Mourik
Aagtekerke (Z.), naar Tiendeveen
Nieuw-Balinge (Dr.) vicaris H.
van Ginkel Groot-Ammers, naar
Warffum-Breede kandidaat me
vrouw N. A. Eigenraam Aduard
(Gr.).
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Veenendaal C. Kruijs-
wijk Jansen Veendam.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Enschede
H. J. Room Alphen aan den Rijn,
te Lisse in combinatie met VoorT
schoten T. Groenveld Anna Pau-
lowna en Enkhuizen.
Gereformeerde Gemeenten:
beroepen te Rhenen en te Hilver
sum A. Bac Bodegraven.
Winkel. Moslims in Veghel
hoeven het winkeltje in hun mos
kee niet te sluiten. De gemeente
Veghel vond de verkoop van
groenten, fruit en brood 'oneerlij
ke concurrentie' en beval dat in
de moskee alleen nog religieuze
goederen zouden worden ver
kocht. De Raad van State heeft
dit besluit nu geschorst. De rede
nen worden pas over enige weken
bekendgemaakt.
De islamitische gemeenschap
in Veghel zag in de dreigende
winkelsluiting een 'funeste aan
slag' op het voortbestaan van de
moskee. Zonder de inkomsten uit
deze verkoop kunnen de maande
lijkse lasten niet worden betaald.
Een beroep op de 150 leden tel
lende islamitische gemeenschap
is, volgens raadsmnan J. Verheg
gen, onmogelijk omdat het over
grote deel uitkeringsgerechtigd
is.
Verheggen ontkent de ver
meende 'oneerlijke concurrentie'.
De moskee verkoopt alleen aan
leden van de islamitische ge
meenschap en heeft in haar be
perkte assortiment goederen die
de gewone kruidenier niet kan le-
Wereldraad
De keuze van de Wereldraad
van Kerken voor actie in plaats
van studie betekent verzwakking
van de oecumenische zaak. Tot
die conclusie komt de Amerikaan
dr. Paul Abrecht, die van 1954 tot
1983 directeur was van de afde
ling 'Kerk en samenleving' van de
Wereldraad. Abrecht schrijft dit
in de feestbundel voor dr. H. M.
de Lange 'Met minder kunnen we
niet toe', die in Voorburg is uitge
geven.
In dezelfde bundel noemt dr. H.
Berkhof Abrecht een 'talentenja
ger' en spreekt dr. D. C. Mulder,
voorzitter van de Raad van Ker
ken, van de 'legendarische Paul
Abrecht'.
Het behoort, volgens Abrecht,
tot het wezen van de oecumene
dat de verschillende zienswijzen
die in de kerken bestaan ten aan
zien van sociale problemen, ge
kritiseerd kunnen worden. Dan
moet bij het opstellen van de pro
gramma's de nodige discipline
worden opgebracht. Dat is de
toetssteen voor oecumenische in
tegriteit en tegelijk een basis voor
de geloofwaardigheid van de We
reldraad.
De strijd in de Wereldraad tus
sen studie en actie ontbrandde
aan het eind van de jaren 60. In de
jaren 70 ontstonden binnen de
raad grote meningsverschillen
over prioriteiten, prpgramma's,
karakter en doel van de oecume
ne. Deze conflicten brachten
strijd om fondsen, macht en in
vloed met zich.
Volgens Abrecht bereikte het
conflict een hoogtepunt op de al
gemene vergadering in Vancou
ver in 1983, waar programma en
stijl grotendeels werden beïn
vloed door het 'activistisch per
spectief. Het 'conciliair proces'
voor gerechtigheid, vrede en be
houd van de schepping weerspie
gelt, naar het oordeel van de Ame
rikaan Abrecht, het activistische,
anti-studie-karakter van de We
reldraad.
De verschillen duren nog voort.
Volgens Abrecht weerhouden ze
de Wereldraad ervan effectiever
te getuigen voor sociale gerech
tigheid.
