TAD LEIDEN
Nieuwe vestigingen in
Leids bio-sciencepark
Expositie 'Leiden in gaslicht' kostte handenvol werk
Kritiek gerechtshof op rijksoverheid
Touché
LEIDSCH 1 DAGBLAD
De Lakenhal krijgt mogelijk een winkeltje
Vrouw gewond
Boomfeestdag
in Leiden op
5 en 6 april
Bedrijven Cleanpark en Cabot
Beeldentuin
Op 'futuliteiten' in aanvragen voor bouwsubsidies door Leiden
Actie voor behoud regenwoud
Prof. Van Rood
krijgt Jungpijs
s
VRIJDAG 24 MAART 1989
LEIDEN Het inrichten van de
tentoonstelling 'Leiden in gas
licht' in De Lakenhal is voor het
personeel van het museum alles
behalve een makkie geweest.
Werk van vier weken moest deze
keer in twee weken worden ge
daan, hetgeen er volgens conser
vator Ingrid Moerman toe leidde
dat de laatste dagen alle mede
werkers zich, naast hun gewone
taken, met de tentoonstelling
hebben beziggehouden.
Gemeente-archivaris T.N.
Schelhaas liet gisteren bij de ope
ning van de tentoonstelling, die
door het museum en het gemeen
tearchief samen is georganiseerd,
weten dat ook voor 'zijn' instel
ling 'Leiden in Gaslicht' niet van
een leien dakje is gegaan. Politiek
Leiden mag dan allerlei 'leuks'
van het gemeentearchief willen,
maar daar hoort volgens Schel
haas wel een verhaal bij.
"Je zou misschien zeggen dat
samenwerking tussen museum
en archief, zoals bij deze tentoon
stelling, voor de hand ligt. Maar
dat is allerminst het geval. Niet
één van de medewerkers van het
archief is bij voorbeeld officieel
belast met het organiseren van
tentoonstellingen. Het houden
van tentoonstellingen, onder
meer in de zaal van het archief,
dient zeker een doel, maar dat
gaat wel ten koste van het eigen
lijke werk van het archief: het be
heer van het depot, toezicht en
het verkrijgen van archieven.
Daarin schieten we vanwege dit
soort leuke dingen te kort", aldus
Schelhaas, die onder anderen
wethouder Kuijers van cultuur
onder zijn gehoor wist.
Lantaarnopsteker
Verkleed als 19de eeuwse lan
taarn-opsteker verrichte D.E.H.
de Boer, voorzitter van de Vereni
ging van Belangstellenden in de
Lakenhal, na deze minder feeste
lijke woorden de opening. Met
een kaarsje in de hand en een lad
der over zijn schouder stapte hij
de donkere Grote Pers in het mu
seum binnen ('Ken d'r geen lich
an?') en deelde onder de aanwezi
gen een speciaal gedrukte 'Paas-
jaarsheil- en zegenwensch' uit.
Dit naar origineel recept: op de
tentoonstelling zijn enkele voor
beelden te zien van de op rijm ge
stelde nieuwjaarsboodschappen
die onder anderen lantaarnopste
kers bestuur en bevolking van
Leiden in de vorige eeuw brach
ten. De inhoud van de in plat
Leids voorgedragen paasbood-
schap van De Boer was aan 1989
aangepast. Hij nam onder meer
de reorganisatieplannen met de
cultuursector in Leiden op de
hak:
"Het allernieuwste modewoord
dat is privatiseren; verkoopt de
hele boel en laadt de boedel op de
kar; straks gaan ze nog die prach
tige Stadsschouwburg liquide
ren; en wordt het een besloten
club, het 'andere De la Mar".
Waarna hij bij wijze van ope
ningshandeling een gaslantaarn
ontstak. De Boer deelde vervol
gens mee dat De Lakenhal mis
schien een winkel krijgt, waarin
zaken die met het museum heb
ben te maken, worden verkocht.
Bij wijze van proef wordt, in af
wachting van een permanente
voorziening, voortaan in de week
einden in de hal een winkeltje op
gesteld. Hiervoor zijn twee nieu
we atrributen vervaardigd: een
Goeie Mie-tas en een pen met een
afbeelding van de voorkant van
De Lakenhal.
Sfeerbeeld
De tentoonstelling 'Leiden in
Gaslicht' gaat gepaard met het
verschijnen van een gelijknamig
boek, de derde in de Leidse Histo
rische Reeks en samengesteld on
der redactie van Ingrid Moerman
en R.C.J, van Maanen. Prof. van
Soest, voorzitter van de Vereni
ging Oud Leiden, kreeg het eerste
exemplaar uitgereikt. In het boek
wordt een uitgebreider beeld ge
schetst van de veranderingen in
Leiden in de vorige eeuw op ter
reinen als kunst, gezondheids
zorg, industrie, onderwijs, gods
dienst en stadsbeeld.
Met dat veranderende stads
beeld begint ook de tentoonstel
ling. "De komst van fabrieken,
het dempen van grachten",
noemt Moerman enkele ingrij
pende wijzigingen. En niet te ver
geten de ontploffing van het
kruitschip aan het Steenschuur
in 1807, die de aanleiding tot veel
stedebouwkundige veranderin
gen vormde.
De bezoeker komt vervolgens
het een en ander te weten over het
stadsbestuur, het garnizoen, in
dustrie en techniek, sociale- en
gezondheidszorg, vrijetijdsbeste
ding, geloof en kerk, onderwijs en
wetenschap en kunst en letteren.
Volgens Moerman was er in prin
cipe genoeg materiaal om over
elk onderwerp apart een tentoon
stelling te maken, maar er moes
ten nu eenmaal keuzes worden
gemaakt. "Leiden in gaslicht
geeft een sfeerbeeld van de ne
gentiende eeuw, zonder, naar we
hopen, te vervallen in nostalgie".
De tekst bij de getoonde voor
werpen, foto's en platen is door
gaans summier. Daar zit een ge
dachte achter, zegt de conserva
tor: "Gebleken is dat mensen op
tentoonstellingen weinig lezen.
Vandaar dat de teksten kort zijn
gehouden".
Een aantal bezienswaardige at
tributen: de resten van het ont
Voorzitter De Boer van de Vereniging van Belangstellenden in de Lakenhal opent de tentoonstelling 'Leiden
in gaslicht' door, verkleed als 19de eeuwse opsteker, een gaslantaarn te ontsteken. (foto Jan Holvast)
plofte kruitschip, kleding van
weeshuiskinderen, blokken die
weeshuiskinderen als straf aan
hun been moesten meezeulen,
een smartlap, het bord van de
stadsomroeper, de sleutel van de
stad die Napoleon bij zijn bezoek
aan Leiden kreeg overhandigd en
een model van de gasfabriek, ver
vaardigd door 'Henkie de gas
man' van de Berg uit Leiden.
Tijdens de tentoonstelling wor
den in de middaguren enkele
films vertoond in de filmzaal op
de eerste verdieping: 'Maatschap
pelijke ontwikkelingen in ons ko
ninkrijk', 'Drie cent in het uur',
'Een heertje zonder pantalon in
Zandvoort' (één van de eerste Ne
derlandse films), 'Onderwijs en
fabrieksarbeid in de 19e eeuw' en
'Nicolaas Beets in Leiden.
'Leiden in gaslicht' is te zien tot
en met 4 juni. Openingstijden:
dinsdag tot en met zaterdag van
10.00 tot 17.00 uur, zon- en feest
dagen, vrijdag 24 maart, tweede
paasdag en tweede pinksterdag
van 13.00 tot 17.00 uur. Rondlei
dingen (maximaal 20 personen)
op aanvraag: telefoon
254634/254620.
LEIDEN - Een 58-jarige Leidse
vrouw is gisterochtend aangereden
op een voetgangersoversteekplaats
op de Vijf Meilaan. De vrouw stak
de straat over toen een automobilist
op de rechter rijstrook stopte. In
plaats van ook te stoppen reed een
bestelauto op de linker rijstrook,
met achter het stuur een 23-jarige
vrouw uit Hoofddorp, gewoon door.
De voetganger smakte tegen het
wegdek en liep daarbij een gecom
pliceerde beenbreuk op. Zij is over
gebracht naar het Academisch Zie
kenhuis.
LEIDEN - De nationale boomfeest
dag wordt dit jaar in Leiden op 5 en
6 april gevierd. Ter gelegenheid hie-
van wordt een bomenpad in de
Leidse Hout uitgezet. Leerlingen
van groep 7 kunnen zo kennis ma
ken met bomen. In totaal zullen 450
leerlingen van Leidse scholen het
bomenpad lopen. Trouwens, ieder
een die daarvoor belangstelling
heeft kan dat doen: op beide dagen
tussen negen en twaalf uur. De offi
ciële opening van het bomenpad is
op 5 april om negen uur. Wethouder
Kuijers (groen) en gedeputeerde J.
Boone zullen dan, samen met leer
lingen van de Pacellischool een spe
ciale opdracht uit het bomenpad
proberen op te lossen.
Langs het bomenpad zijn onder
meer te zien: een grote boom met
wortels in een metalen frame, klaar
om te worden verplant, het verwer
ken van snoeihout door een takken-
kraker, een demonstratie bosbouw-
gereedschap en beschermkleding,
snoeien vanuit een hoogwerker en
het planten van een 'straatboom'.
Ook kunnen de boompadwande-
laars de hoogte van bomen zelf me
ten en een houtschijfje zagen, om
het binnenste van een boom te be
kijken.
de Leeuwenhoek, waar zich onder meer het r
LEIDEN Twee nieuwe be
drijven vestigen zich in het bio-
sciencepark in de Leeuwen
hoek. Het gaat om de bedrijven
Cleanpack, dat zich bezighoudt
met het verpakken van genees
middelen, en om Cabot, een on
derneming die koolstofproduk-
ten produceert, waaronder rub
ber. Beide bedrijven tellen elk
ongeveer tien werknemers.
e bedrijf Cleanpack vestigt, begint in opril.
LEIDEN - In één van de patio's
in de tweede fase van de nieuw
bouw van het Academisch Zie
kenhuis Leiden komt een over
dekte beeldentuin. Ook bij de
entree van het ziekenhuis, ande
re patio's en ontmoetingsruim
ten komt kunst. In totaal is
straks voor 600.000 gulden aan
kunstwerken te zien. Dit bedrag
is beschikbaar in het kader van
de één procentsregeling van de
overheid, waarbij een deel van
de totale bouwsom aan kunst
moet worden besteed.
Wat voor aankopen het AZL
met dat bedrag precies zal doen,
staat nog niet vast. Er is een
commissie opgericht die gaat
bekijken wat er zoal moet ko
men. De Kunststichting AZL is
in deze commissie vertegen
woordigd. In elk geval staat vast
dat twee ton wordt gereserveerd
voor speciale projecten in de
nieuwbouw, waaronder de beel
dentuin.
LEIDEN - Het gerechtshof in Den
Haag heeft kritiek op het rijk omdat
deze de gemeenten 'nogal laat' en
onduidelijk heeft ingelicht
geding waarbij Leiden in het onge
lijk wordt gesteld.
Aanleiding voor de afwijzing
door het rijk was het ontbreken v
indienen van bouwplannen om een enkel kruisje en een toelichting
daarvoor subsidie te krijgen. Het op de bouwplannen. Maar volgens
gerechtshof noemt de handelwijze het gerechtshof is nergens vastge-
van de gemeenten die de boel wel
op tijd hebben ingeleverd", zegt
meente Leiden kan beroep aanteke- Heerma in een interview in het blad
nen om alsnog het reserveplan toe- Binnenlands Bestuur.
i het rijk 'niet geheel onbedenke
lijk' en 'geen voorbeeld van een
zorgvuldig beleid'.
De kritiek
blijkt uit het vonnis in het hoger be
roep van gemeente Leiden over de
afwijzing van subsidie door de rijks
overheid voor de bouw van 40 wo
ningen op het Schuttersveld en aan
de Oude Varkenmarkt. Al eerder
werd bekend dat de rechter de ge
meente in het gelijk stelde en Lei
den voor 1988 alsnog geld krijgt
legd dat gebrekkige aanvragen
moeten worden afgewezen. "Het
ministerie had de gemeente in de
gelegenheid moeten stellen de ge-
het gerechtshof breken te herstellen, in plaats van
haar aanvragen zonder meer af te
wijzen", staat in het vonnis.
Van werkelijke gebreken in de
plannen is ook geen sprake, oor
deelt het hof. In het vonnis wordt
zelfs gesproken van futiliteiten. Het
gerechtshof lijkt hiermee de kritiek
van wethouder Tesselaar te onder
steunen dat er op het ministerie
ook de gemeenten Delft en Rotter
dam hun zaak voor het gerechtshof -
zich via de rechter te hebben ver
rijkt en andere gemeenten te heb-
weten dat diens uitspraken onjuist
zijn. "De plannen waarom het alle
maal draaide, maakten deel uit van
het toch al krap toegemeten contin-
verwachting is overigens dat Clean
pack op korte termijn verder moet
uitbreiden. Het bedrijf schijnt al
voor het nieuwe pand te hebben be
trokken ruimte tekort te komen.
Behalve Cleanpack wordt ook het
bedrijf CAM in het nieuwe pand on
dergebracht. Dat bedrijf heeft al een
vestiging in de Leeuwenhoek en
gaat uitbreiden. Tussen de oude en
nieuwe vestiging van het bedrijf
wordt er een overdekte verbinding
tot stand gebracht. Deze onderne
ming werd enkele jaren geleden op
gericht door twee Leidse hooglera
ren en is inmiddels overgenomen
door ACF.
In het nieuwe gebouw komt op de
tweede verdieping uitbreiding voor
Centocor. Dit bedrijf heeft al enkele
jaren een eigen gebouw in het scien-
cepark. Behalve de uitbreiding in
het nieuwe gebouw huurt Centocor
ook ruimte in het ABC-bedrijven-
centrum, eveneens in de Leeuwen
hoek.
De bouw van het pand voor Cen
tocor, Cam en Cleanpack gaat in
april van start en wordt uitgevoerd
door De Raad Bouw uit Katwijk.
Het bouwbedrijf moet het gebouw
voor 1 september hebben opgele
verd. Het is het derde gebouw dat
De Raad in de Leeuwenhoek ont
wikkelt. Eerder bouwde de Kat-
wijkse aannemer de panden van
Ovablock, Servier en Cam.
ben benadeeld. "Ze hebben er via gent. Leiden heeft via de herverde- Bedrijvencentrum
de herverdeling al wat bij gekregen ling geen extra contingent gekre-
en dan nu weer. Dat gaat ten koste gen", aldus de wethouder
LEIDEN De Vereniging Milieu
deze plannen. Het vonnis staat volkshuisvesting te formeel en te defensie (kerngroep Leiden) voert
t kort bureaucratisch wordt gehandeld.
Het gerechtshof stelde de ge-
haaks op de uitspraak i
ADVERTENTIE
Nova, een nieuwe hit!
De Touché kollektie is verkrijgbaar bij:
LEIOEN, HOGE RIJNDIJK 88. telefoon 071-14169?^^ 1
ningen aan de Zijloever. Voor de ge- dere zaterdag van 11.15 tot 14.001
meente heeft dit echter praktisch bij de Hartebrugkerk op de Haar-
geen gevolgen omdat het oi
serveplan ging dat slechts
den uitgevoerd wanneer andere regenwoud te
plannen in 1988 geen doorgang kon- De kerngroep doet mee aan een
den vinden. Dat laatste is niet het wereldwijde handtekeningenactie,
die uiteindelijk een miljoen handte
keningen moet opleveren. Deze
worden aan de Verenigde
w aangeboden, waarna er een 1
meente als rijk onvoldoende duide- gewone vergadering over het tro-
lijk hebben kunnen maken of dit pisch regenwoud moet plaatsheb
plan door het uitvallen van bouw- ben. De Vereniging Milieudefensie
plannen in andere gemeenten, als- hoopt dat die vergadering besluit
nog kans maakte uitgevoerd te
den.
Inmiddels heeft staatssecretaris gen'
Heerma (volkshuisvesting) nog
geen beslissing genomen of hij te-
een einde te maken aan het vernieti
gen van de regenwouden, de 'lon-
planeet.
(onder meer voor kozijnen) te beëin
digen, zolang de huidige kapmetho-
den niet ingrijpend worden verbe
terd en er geen herbeplantingspro-
gramma is. "Wanneer men op de
huidige manier blijft doorgaan met
het kappen van het regenwoud is, er
over enkele tientallen jaren niets
meer over", aldus de vereniging.
In samenwerking met de wereld
winkel Leiden vertoont de Vere
ning Milieudefenisie op dinsdag 4
april in de Leidse Studentenekkle-
sia, Rapenburg 100, de videofilm
'Het gewicht van hout'. De verto
ning begint om 21.00 uur.
De video laat zien dat in ontwik
kelingslanden vooral vrouwen en
kinderen dagelijks loodzware
vrachten hout over enorme afstan
den moeten sjouwen, omdat hout
voor hen de enige brandstof is. An
derhalf miljard mensen koken hun
dagelijks potje op hout. Dat heeft
Tevens roept Milieudefensie op weer kaalslag, erosie en verwoestij-
het gebruik van tropisch hardhout ning van de bossen tot gevolg.
De Raad Bouw heeft geen concrete
plannen voor een nieuw gebouw in
de Leeuwenhoek. Wel denkt direc
teur P. Brandjes aan de realisatie
van een bedrijvencentrum, waar
middelgrote bedrijven die actief
zijn in de biotechnologie een plaats
kunnen krijgen. Het bedrijvencen
trum zou dan gemeenschappelijke
voorzieningen moeten hebben,
zoals bijvoorbeeld een kantine, ver
gaderruimtes en een receptie.
Brandjes: "In het ABC-gebouw is
het al mogelijk om ruimtes van 25
vierkante meter te huren. Voor die
ondernemingen die te groot zijn
voor het ABC-gebouw en te klein
voor een eigen vestiging, zou er een
bedrijvencentrum kunnen komen.
De directeur van De Raad zegt ove
rigens dat de plannen nog in een
pril stadium verkeren.
Zwarte koolstof
Het kantoor van Cabot wordt ge
bouwd door het Leidse bouwbe
drijf Du Prie. Op 31 maart wordt de
eerste paal geslagen voor het ge
bouw. Cabot Corporation is de
grootste producent van zwarte
koolstof, een grondstof die wordt
toegepast in de chemische en rub
berindustrie. Het hoofdkantoor van
het bedrijf is gevestigd in Boston in
de Verenigde Staten. Cabot heeft fa
brieken en deelnemingen in 17 lan
den. Er staat een fabriek van Cabot
in Rotterdam.
In het Leidse sciencepark komt
een laboratorium met kantoorruim
tes. Het gebouw zal ongeveer 1500
vierkante meter gaan meten. Het is
de bedoeling dat het pand voor het
einde van het jaar gereed is.
Intussen is ook het tweede ge
deelte van het Academisch Bedrij
vencentrum in gebruik genomen.
De officiële opening is pas in mei
gepland. In het nieuwe ABC-ge
bouw vestigen zich Techforce, HCI
Implants, Genpharm, Mabis en Tig-
ges. Ook het Transferpunt, dat con
tacten legt tussen universiteit en be
drijfsleven, krijgt er een kantoor.
Het tweede ABC-gebouw is vol
gens mevrouw S. Groenewegen van
de directie economische zaken van
de gemeente nu vrijwel volledig
verhuurd. "Ik sta er zelf ook ver
baasd van hoe snel het tweede ABC-
gebouw is verhuurd. Het is geble
ken dat de belangstelling van kan
didaat-bedrijven groot is, indien er
een gericht beleid wordt gevoerd".
Groenewegen denkt dan ook dat
er misschien al volgend jaar kan
worden begonnen met de bouw van
het derde gedeelte van het Acade
misch Bedrijven Centrum. Dat zou
overigens wel betekenen dat een ge
deelte van het ABC-gebouw, de
noodgebouwen, tegen de grond
gaan. "Daarmee is al rekening ge
houden door het afsluiten van kort
lopende contracten met huurders",
aldus Groenewegen.
LEIDEN - Prof. dr. J.J. van Rood
van de vakgroep immunohematolo-
gie en bloedbank van de Leidse uni
versiteit krijgt in mei de Ernst Jung-
prijs voor geneeskunde. De prijs is
hem toegekend vanwege zijn 'we
zenlijke bijdrage aan de huidige
stand van de transplantatiegenees
kunde'.
Ook zijn initiatief tot oprichting
van de stichting Eurotransplant
heeft meegespeeld bij toekenning
van de prijs, die door de in 1976
overleden Westduitse zakenman
Ernst Jung in het leven is geroepen.
Jung stelde de prijs in om pioniers
werk in de geneeskunde aan te moe
digen en vooral toepassingen voor
patiënten mogelijk te maken.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
