OperJuchtvermaak met Pasen weer open
Al drie kuuroorden met geneeskrachtig water in Nederland
UIT HET
fiQIOEIlEHflfiT
Secundaire opleiding
voor groothandelaar
DONDERDAG 23 MAART 1989
—li -T"
PAGINA 13
Pretparken, openluchtmusea, safariparken, speeltuinen,
bloementuinen; kortom het openluchtvermaak herópent in
het komende paasweekeinde. Waar velen nog afreizen naar
de bergen voor een laatste vleugje wintervakantie, richten
de thuisblijvers de blik op de naderende zomer.
De lente en de zomer zijn het do
mein van de dagjesmensen. Dat zijn
we bijna allemaal, want volgens een
onderzoek van het Nederlands Bu
reau voor Toerisme trekt 85 procent
van de bevolking er van lente tot in
de herfst een dagje op uit. En samen
maken we per jaar 60 miljoen dag
tochten, waarvan driekwart in de
drie zomermaanden.
Dat mag dan niet te duur zijn,
want volgens datzelfde onderzoek
willen we eigenlijk niet meer dan
37,50 gulden per persoon en per dag
besteden. Opvallend daarbij is, dat
dit gemiddelde het meest wordt op-
door
Wim Breedveld
gekrikt door de mensen met de klei
ne beurs, die er vanuit gaan dat een
dagje stappen in familieverband
best f 42,50 per persoon mag kosten.
Liever wat meer geld besteed op
minder dagen, dan meer dagen met
wat minder geld is het devies van
deze groep.
Buiten kijf staat onze nationale
voorkeur voor strand, plassen en
meren. Daarna volgen bos en heide.
Het eerste reisdoel trekt in de zómer
zestien miljoen bezoekers, direct
gevolgd door bos/heide met vijftien
miljoen. Musea, dagattracties, en
dierentuinen trekken samen 12,5
miljoen bezoekers. Per jaar passe
ren negentien miljoen bezoekers de
kassa's van dagattracties en en die
rentuinen. Muziekfestivals, corsos
en stadsfeesten kunnen jaarlijks re
kenen op 10 miljoen gasten.
Alles te zamen besteden wij als
„dagjesmensen" per jaar twintig
miljard, ofte wel tweederde van on
ze toeristische uitgaven.
Het onderzoek is teleurstellend
voor hen, die menen dat een 'dagje
uit' het best met een educatief saus
je overgoten kan worden. Het leer
zame karakter van een attractie zal
driekwart van de dagjesmensen een
zorg zijn, blijkt uit het NBT-onder-
zoek; het moet gewoon gezellig,
spectaculair of oogstrelend leuk
zijn.
De Efteling
De show swingt en tintelt en wordt
in hoog tempo uitgevoerd. De zang
en dans die de groep Up with Peop
le brengt is ongecompliceerd, vro
lijk en vooral aanstekelijk. Het op
treden past in een ontspannend
dagje uit en is afgestemd op de
smaak van de gemiddelde bezoe
ker.
Daarom past het in het geheel van
de Efteling, het pretpark dat dit
show-nieuwtje dit jaar presenteert
en daarmee onderstreept steeds
meer in de Amerikaanse formule te
geloven. Dat blijkt ook als in het
pastelgetinte restaurant de nieuwe
directeur Paul Beek vertelt, dat hij
vooral een 'blij produkt' wil verko
pen.
Up with People is zo'n blij pro
dukt, afkomstig uit Amerika. Vori
ge week gaven de jongelui uit 20
verschillende landen een voor
proefje van hun optredens in de zo
mermaanden. Dat deden ze, omdat
een grote marsepeinen maquette
van het openluchttheater aangesne
den diende te worden.
In dit theater zullen binnenkort
allerlei optredens van muziek- en
dansgroepen het publiek gaan ver
maken. Bij regen zorgen zes grote
overkappingen er voor, dat de be
zoekers toch droog kunnen genie
ten.
Met 2,2 miljoen bezoekers is de
Efteling verreweg het grootste at
tractiepark van ons land. De veer
tigjarige Beek weet 88 procent van
zijn bezoekers jonger dan hij zelf,
want veertigjarigen en ouderen vor
men slechts 12 procent van zijn be
zoek. De helft bestaat uit jongeren
onder de 20 jaar. Voor al die bezoe
kers wordt dit openluchttheater ge
bouwd, dat ruimte biedt aan 5000
gasten.
Avonturenpark
Ook het Avonturenpark Hellen-
doorn zoekt de nieuwigheid in de
show, die in het nieuwe Broadway-
theater wordt opgevoerd. Het is een
electronische theatershow met le
de nieuwe inrichting van het Safari
park kunnen doorvoeren. Dat bete
kent vooral nieuwe waterpartijen,
het in gebruik nemen van een twee
de safariboot en een andere route
voor de safari-rijders. Ze zullen el
kaar niet meer tegen komen. Veel
hekken en andere horizonvervui
lers zijn verdwenen en de bezoekers
hoeven niet meer twee keer hetzelf
de stuk weg te rijden.
Er is een nieuwe, louter Europese
afdeling aan het dierenpark toege
voegd. De eerste edelherten hebben
hierin hun plaats al weer gevonden.
En in het hart van de route ligt de
wandelweg, waar het dierengebeu-
ren helemaal veranderd is. De roof
vogels zijn gebleven voor hun de
monstraties, maar nieuw zijn bij
voorbeeld de tachtig rhesus-aapjes,
de favorieten van één op de drie be
zoekers, die door de bezoekerstun
nel oog in oog met elkaar komen te
staan.
Paas-ei
Het Amersfoortse Dierenpark be
steedt op eigen wijze aandacht aan
het ei met pasen. De bezoekers kun
nen zelf in een ei kruipen en zich zo
een beeld vormen van de ontwikke
ling van het kuiken in het ei. En na
tuurlijk zijn er honderden kuiken
tjes aanwezig.
Daarnaast krijgt de bezoeker een
beeld van de verscheidenheid in ei
eren, de jaarproduktie van een kip
en de verschillende nestvormen
van vogels. Dat is allemaal te zien in
de expositie-ark van het Amers-
foortse Dierenpark.
Waterflora
het Gibboneiland van de Beekse B<
vensgrote ape-poppen, naar een
idee van Disneyland's „America
Sings". Aan deze Magical Monkey-
show doen 23 'acteurs en actrices'
verdeeld over vijf podia mee en een
spreekstalmeester, die in het thea
ter zijn eigen plekje heeft gekregen.
De poppen worden op basis van af
zonderlijke computerprogramma's
elektronisch gestuurd via 1500 ka
nalen, die voor de theatrale bewe
gingen zorgen.
De show wordt gegeven op vier
podia met draaitoneel, waarop dus
wisselende sets gebracht kunnen
worden. Het grote middelpodium
verandert steeds van opstelling,
rgen, dat vanaf paaszaterdag in ge b
doordat uit de kelder nieuwe figu
ren het toneel opgehesen worden.
Er is dus afwisseling voldoende
in de show, die het alleen ontbreekt
aan een vlot doorlopend verhaal. De
show is wat mager van inhoud en
meer een aaneenschakeling van
vlotte, maar willekeurig achter el
kaar geplakte liedjes.
Het publiek kan voor de Monkey-
show plaats nemen op de rood
pluche zitbanken, die ruimte bie
den aan 500 bezoekers. Er kunnen
drie shows in een uur gedraaid wor
den. Het publiek, dat in de gangen
al gereed staat voor de volgende
show wordt bezig gehouden met
Disney-video's die op vijf monito
ren vertoond worden naast wat
commercials van de sponsor voor
deze show. Ook al een nieuwe ont-
wikkelings in de vermaaks-busi-
In het expositiegedeelte van het
Avonturenpark, Silver City, staat
de trein met Pasen centraal. Dit ter
gelegenheid van het NS jubileum
(150 jarig bestaansfeest).
Keukenhof
De grootste bloemenshow van ons
land, de Keukenhof, gaat ook met
Pasen open. Mede dank zij de zach
te winter is de Keukenhof al ver ge
(foto pr)
vorderd in veelkleurige ontkno
ping. Narcissen en hyacinthen
staan al in volle bloei en ook vroege
tulpen tonen hun kleuren.
In verband met het veertigjarig
jubileum, dat verder sober wordt
gevierd, worden dit jaar speciale
bloemen-parades gehouden tot
eind mei. Het eerst komen vanaf za
terdag de amaryllis, fresias en hya
cinthen voor het voetlicht van de
bezoekers. Begin april, wanneer de
tulpen in bloei moeten staan, is er
een irrissen en tulpenparade.
Safaripark
De Beekse Bergen heeft versneld
Wie nog geen idee heeft hoe hij na
dit vooijaar zijn tuin moet gaan in
delen, kan het best met Pasen eens
een kijkje gaan nemen bij Waterflo
ra Ada Hofman in Loozen, een kern
in de gemeente Gramsbergen, niet
ver van ponypark Slagharen.
Zij opent eerste paasdag het com
plex met 20 modeltuintjes, die zijn
geprojecteerd rond drie grote na-
tuurvijvers. Daarin vindt de ama
teur-tuinier watervalletjes en aller
lei stenenformaties. In de vijvers
zijn verschillende dieren uitgezet;
ringslangen, kikkers, hazelwormen,
salamanders en natuurlijk vissen.
Een videofilm van 35 minuten com
pleteert de voorlichting in deze at
tractie.
Op de Nederlandse tuinbouwveilingen wordt dagelijks
voor vele miljoenen guldens aan sierteeltprodukten,
groenten en fruit verhandeld. De Rijnsburgse veiling
Flora, in vergelijking met die in Aalsmeer een kleintje,
behaalde begin deze week een recordomzet van ruim 4
miljoen gulden op één dag. 'Verantwoordelijk' voor die
omzet zijn de groothandelaren, detaillisten en expor
teurs. Met de stijging van de omzet in de agrarische sec
tor, neemt ook het aantal eisen toe dat aan hun vakmans
schap wordt gesteld.
De Rijnsburgse christelijke tuin
bouw- en handelsschool is de eni
ge school waar opleidingen voor
groothandelaren worden ver
zorgd. In principe heeft een groot
handelaar namelijk geen diplo
ma's nodig, in tegenstelling tot
een detaillist die zowel een diplo
ma vakbekwaamheid als een
middenstandsdiploma moet heb
ben. Daarom zijn er in Nederland
nauwelijks opleiding voor groot
handelaren.
Op de tuinbouw- en handels
school leren de jongeren tijdens
een primaire cursus het nodige op
het gebied van techniek, handels
kennis, communicatie en talen en
wordt hen vakkennis bijge
bracht. Hoewel de opleiding goed
bekend staat, ontbreekt er Vol
gens J.J. Hoek van de christelijke
tuinbouw- en handelsschool, nog
het nodige aan.
"De groothandelsbedrijven
worden steeds groter. Deze ten
dens zal zich de komende iaren
nog verder voortzetten. Er zijn
voldoende mensen voorhanden
om het praktische werk op de be
drijven uit te voeren en ook voor
de topfuncties is het geen pro
bleem goed personeel te vinden.
Het ontbreekt daarentegen aan
'tuinbouwers' die een zó gedegen
opleiding hebben dat zij functies
in het middenkader kunnën ver
vullen".
De primaire opleiding voor de
groothandel leidt de jongeren op
tot werknemers die zich voorna
melijk met het praktische werk
bezig houden. "Er is evenwel be
hoefte aan mensen die de plan
ning in de gaten kunnen houden
en die verdergaande verantwoor
delijkheden op zich kunnen ne
men. Vandaar dat we hebben be
sloten een secundaire opleiding
voor groothandelaren op te zet
ten", vertelt Hoek.
De secundaire handelsoplei
ding kan in vijf richtingen wor
den gevolgd: siergewassen.
groente en fruit, bollen, boom
kwekerij produkten en veilingme
dewerker. Voor alle richtingen
geldt dat de leerlingen vier dagen
per week gewoon in loondienst
bij een bedrijf werken en één dag
per week (op donderdag) de
school in Rijnsburg bezoeken.
Hoek legt uit dat de opleiding
heel systematisch is opgesteld.
Elk onderwerp, of dat nu het ge
bruik van plastic folie ter be
scherming van de bloemen is of
het uitzoeken van de meest eco
nomische manier om twintig be
drijfswagens in te zetten, wordt in
drie onderdelen behandeld. Op
de donderdagen wordt op school
de kennis bijgebracht om een be-
drijfsprobleem in principe te
kunnen oplossen. Vervolgens
moeten de leerlingen op 'hun'
leerbedrijf een praktijkopdracht
over dat onderwerp uitvoeren.
Het laatste stukje van de behan
deling van een bepaald onder
werp is de waarnemingsop
dracht. De leerlingen moeten dan
bij andere bedrijven gaan kijken
hoe bepaalde dingen zijn gere
geld.
Het vakkenpakket van de leer
lingen van de secundaire oplei
ding is uitgebreid, maar duidelijk
toegespitst op de eisen die vanuit
de praktijk aan de werknemers
wordt gesteld. Het vak 'vakken
nis' wordt verder uitgediept. Tij
dens de primaire opleiding leren
de jongeren hoe ze een bepaalde
bloem moeten verpakken. Ze oe
fenen het met hun handen. De se
cundaire opleiding gaat dieper in
op het transport door bijvoor
beeld de optimale planning van
aanvoer van transport- en verpak
kingsmiddelen te behandelen.
"Ook aan de produktkennis
wordt nog heel veel gedaan. Een
deel van de leerlingen van de
nieuwe opleiding zal een hiaat
hebben in de kennis over sier
teeltprodukten, groenten en fruit
of boomgewassen. Die hiaten
worden hier opgevuld", zegt
Hoek.
Bij de invulling van het lessen
pakket is, zo blijkt uit de woorden
van Hoek. heel duideliik reke
ning gehouden met de wensen
die vanuit het bedrijfsleven kwa
men. "Het aspect organisatie
krijgt veel aandacht. De mana
gers van groothandelsbedrijven
klagen vaak dat hun werknemers
niet voldoende inzicht hebben in
het efficiënt inzetten van mensen,
de beste inrichting van het bedrijf
en andere zaken die met organisa
tie te maken hebben. Wij probe
ren dat bij te spijkeren".
Met de opkomst van de fax als
razendsnel communicatiemiddel,
is het weer noodzakelijk een be
hoorlijke brief te kunnen schrij
ven. Daar ontbreekt het bij nogal
wat mensen aan. Naast training in
twee-gesprekken wordt hieraan
tijdens de lessen communicatie
de nodige aandacht besteed. De
leerlingen moeten één vreemde
taal kiezen. Hoek verklaart deze
beperkte talenopleiding als volgt:
"In een jaar tijd kunnen we leer
lingen met een intensief program
ma behoorlijk bijspijkeren. De
tijd is echter te kort om dit met
verschillende talen te doen. We le
ren liever één taal goed, dan ver
schillende talen maar half'.
De opleiding gaat officieel pas
in september van start, maar nu al
wordt wekelijks gebeld door po
tentiële kandidaten. Gezien de ei
sen die aan de vooropleiding wor
den gesteld, moeten er in en om
Rijnburg veel werknemers rond
lopen die voor de cursus in aan
merking komen.
De secundaire vakopleiding
groothandel in tuinbouwproduk-
ten is toegankelijk voor mensen
met een diploma van de primaire
opleiding, MAS A of B, of zij die
een opleiding van het kort mid
delbaar beroepsonderwijs, afde
ling handel, hebben gevolgd.
Hoek: "Kennis en kunde is ech
ter niet alleen afhankelijk van de
gevolgde opleiding. Een man of
vrouw die al jarenlang in het
groothandelsbedrijf meeloopt,
kan wat kennis betreft met kop
en staart uitsteken boven iemand
die net een opleiding heeft afge
rond. Ook mensen zonder oplei
ding maar met ervaring, zijn daar
om bij ons welkom".
J.J. Hoek: "Groothandelsbedrijven hebben behoefte aan mensen voor het middenkader. De nieuwe opleiding
voorziet hierin". <{ot0 Holvast»
De Rijnsburgse opleiding wijkt
in een opzicht sterk af van de 'nor
male' opleidingen op tuinbouw
gebied. Juist omdat er leerlingen
van verschillende pluimage wor
den verwacht, wordt de opleiding
op de leerling toegesneden. "Een
leerling die in Boskoop de mid
delbare tuinbouwschool afdeling
aanleg en onderhoud heeft ge
daan, heeft een goede economi
sche ondergrond, maar mist bij
voorbeeld vakkennis op het ge
bied van sierteeltprodukten. Zo'n
leerling hoeft niet alle economi
sche lessen te volgen, maar kan
zich in die tijd extra bekwamen in
de nomenclatuur van sierteelt
produkten".
Omdat er vijf richtingen zijn,
waaronder bloembollen en
boomkwekerijprodukten, heeft
de school de hulp ingeroepen van
de middelbare tuinbouwscholen
in Lisse en Boskoop. De Rijns
burgse school is gespecialiseerd
in sierteeltopleidingen. De lera
ren van Boskoop en Lisse hebben
zich de afgelopen maanden bezig
gehouden met het opstellen van
een lesprogramma. Het is nog
niet bekend of de leraren ook als
gastdocent op de donderdagen
naar Rijnsburg zullen komen.
Voor Hoek staat als een paal bo
ven water dat de opleiding hard
nodig was. Er zijn de afgelopen ja
ren steeds meer cursussen ont
worpen die elk een deelgebied
van het groothandelsbedrijf be
handelen. "Als we deze opleiding
niet hadden opgezet, was er er
gens in de komende iaren toch
wel een koppeling van de cursus
sen tot stand gekomen. Het voor
deel van.de opleiding boven een
reeks cursussen is echter dat dé
opleiding het onderlinge verband
tussen de verschillende aspecten
van een bedrijf kan leggen. Bo
vendien duren de cursussen min
der lang en zijn ze vooral gericht
op de praktijk van alledag. De op
leiding zorgt voor een echte ver
dieping van de kennis over het
bedrijfsleven".
De deelname aan de secundaire
opleiding gaat ongeveer 700 gul
den kosten. Voor nadere inlich
tingen kan contact worden opge
nomen met de christelijke tuin
bouw- en handelsschool in Rijns
burg.
MONICA WESSELING
DEN HAAG (GPD) - Het is al eeu
wen oud, maar in Nederland een
nieuwe trend: Het Kuuroord. Je
baddert een half uurtje in een bub
belbad van 42 graden Celsius, gaat
lekker onderuit in een Roemeens
modderbad met algen, duikt nog
even in de sauna en je sluit de mid
dag af met een frisse salade in de vi-
taminebar. Gezondheid is in en te
genwoordig niet alleen meer te vin
den bij de huisarts, maar ook in
thermische wateren. Na Nieuwe-
schans en Valkenburg kan de ku
rende Hollander nu ook terecht in
het Noordlimburgse Arcen.
Duitsland is trots op haar ruim
260 baden. Voor elke kwaal bestaat
een kuuroord. Voor elke ziekte een
andere kuur., Astma, bronchitis,
reuma, storingen in het hormoon
stelsel, huidziekten zoals psoriasis
(waarbij de opperhuid bedekt is
met witte schilvers), kinderziekten.
Het is volgens de echt fanatieke
kuuroordgelovigen allemaal te ge
nezen door een bezoek aan het heil
zame water.
Nederlanders moesten nooit zo
veel hebben van al dat kuren. Er wa
ren hier sowieso nooit warm-water-
bronnen gevonden en bovendien
zat de nuchtere, conventionele Ne
derlander 'te vast in zijn lichaam'.
Het eerste kleine badhuis ver
scheen in 1818 in Scheveningen: de
voorloper van het overbekende
Kurhaus. Daar konden bezoekers te
water gaan in koude en warme ba
den, gevuld met zout, zwavel, kool
zuur, dennenaalden of modder.
Maar de badafdeling van het Kur
haus werd in 1942 gesloten (nota be
ne door de Duitsers) en dat beteken
de het einde van de Nederlandse
badcultuur. Maar nu, ruim 45 jaar
na dato, zit het badderen weer in de
lift. Gezond is weer de trend in Ne
derland. Bovendien betekende de
ontdekking van warm bronwater in
het Oostgroningse Nieuweschans
en Valkenburg aan het begin van de
jaren tachtig een nieuwe mogelijk
heid voor astma-, reuma-, en psoria-
sispatiënten om hun kwaal te ver
zachten.
Nieuweschans, dolblij met de
vinding van jodium in het water,
heeft zich nu gespecialiseerd in de
behandeling van de huidziekte pso
riasis. En met succes. Een retourtje
Nieuweschans is immers altijd nog
goedkoper dan een ticket naar de
Dode Zee, vanoudsher de plaats
waar veel psoriasispatiënten hun
verlichting zoeken. „Die situatie is
kunstmatig nagemaakt. Eerst gaat
de patiënt in een zout bad en vervol
gens onder een zonnebank met ul
traviolette straling. Het eczeem kan
inderdaad een tijdje weg blijven na
een bezoek aan het geneeskrachtige
water, maar het komt altijd terug",
aldus een woordvoerster van de Ne
derlandse Bond van Psoriasispa-
tiëntèn.
Het allernieuwste kuuroord in
Arcen, is geschikt voor lijders aan
reuma, en nier-, darm-, hart-, en
vaatziekten. Patiënten maar ook
ontspanningzoekers kunnen er van
af 12 april terecht. Op een diepte
van 892 meter werd mineraalwater
aangeboord met een temperatuur
van 42 graden Celsius. Het kuur
oord heeft twee buitenbaden, een
binnenbad en ruimte voor therapie
en ontspanning.
Directeur A. Verberk ziet zijn bad
helemaal zitten. Bezoekers staan als
het ware nu al aan de bassinrand te
springen. Niet alleen Nederlanders,
maar ook vooral Duitsers hebben al
interesse getoond in het mineraal
bad in Arcen. Het optimisme kent
geen grenzen: Verberk rekent jaar-
ijks op minstens 200.000 bezoekers.
Het kuren is inmiddels ook door
gedrongen tot de commercie. Ge
volg is het ontspanningsparadijs
Thermae 2000 in Valkenburg dat
voor 50 miljoen is verrezen op de
Cauberg. Spreekwoordelijk welge
legen op een plaats waar ooit Ro
meinen uitgebreid badderden.
Het kuuroord speelt drievoudig
in op de toenemende gezondheids-
rage. De bouw in pyramidevorm
moet de energiestromen van de be
zoekers regelen, het heilzame water
zorgt voor genezing en ontspanning
en de ingebouwde meditatieruimte
brengt de geest op orde. Een fitnes
scentrum, bubbelbaden, sauna's,
Turkse en Romeinse baden maken
het aantrekkelijk voor de recreant.
Er zijn ook medische specialisten
aanwezig die -vooral- reuma-, en
astmapatiënten begeleiden.
Heel bijzonder in Thermae 2000
zijn de Oostenrijkse en Roemeense
modderbaden, ideaal voor mensen
met gewrichtspijnen. De exacte si
tuatie kon echter niet nagemaakt
worden. De Oosteuropese methode
om patiënten met hete modder in te
smeren en in canvas te verpakken,
zodat de mensen niet afkoelen, is in
Nederland niet toegestaan. Dus
moeten de blubberbaden van bui
tenaf met stoom op temperatuur ge
houden worden. Bovendien neemt
de leverancier de modder na ge
bruik weer mee in plaats van het her
te gebruiken zoals in Oost-Europa.
Het Scheveningse badhuis neemt
een aparte positie in, omdat hier
geen gebruik wordt gemaakt van
geneeskrachtig mineraalwater.
Desondanks profileert dit badhuis
zich steeds meer als kuuroord. „Wij
bouwen het heel geleidelijk op en
gaan zorgvuldig om met de kuur
oordgedachte", legt directeur van
de Stichting Scheveningen Bad net
zo zorgvuldig uit.
Dan is er nog het grotë verschil
tussen kuurcentrum Nieuweschans
en Thermae 2000 in Valkenburg.
Nieuweschans is kleiner, moet het
opgepompte water zelf opwarmen
en is vooral een bad voor mensen
met klachten. Nee, voor een dagje
gezonde luxe en een glaasje 'Aqua
Thermae' kun je beter terecht in
Valkenburg, zo zegt men in Lim
burg.
Dit tot groot ongenoegen van de
Groningers, die deze punten van
kritiek snel weerleggen. Nieuwe-
schahs brengt het opgepompte wa
ter dat 24 graden is, tot lichaam
stemperatuur. Er is een klein bad
voor patiënten en een groot bad
voor recreanten. Ze verwachten iets
minder bezoekers dan Thermae
2000, maar toch altijd nog zo'n
140.000.
