Sportklimmers lopen tegen muur op
Interland maakt indruk
op Rijnsburgse Boys C1
Handtekeningenactie voor behoud regenwoud
'De eerste keer ben je doodsbang'
achtergrond
DONDERDAG 23 MAART 1989
PAGINA 11
Eindredactie Paul de Tombe
telef. 071 - 161442/161412
Hij is negentien jaar, komt uit het
Limburgse Voerendaal en heet
Edgar van Nimwegen. Meer dan
eens is Edgar te vinden in Heer
len of in Maastricht. Daar staat hij
om handtekeningen te verzame
len voor het behoud van de tropi
sche regenwouden. Om zijn nek
hangen twee sandwich-borden.
Daarop staat geschreven 'Red de
regenwouden! Onderteken'. Men
sen die dat willen, kunnen hun
handtekening zetten. Daarmee
maken ze duidelijk dat, wat hen
betreft, de tropische regenwou
den niet mogen worden gekapt.
Tropische regenwouden, of
oerwouden, zijn te vinden in
Zuidamerika, Middenamerika.
Afrika en in Zuidoostazie. De
helft van alle plant- en diersoor
ten wordt er aangetroffen. Het is
dus belangrijk dat de regenwou
den niet verdwijnen; niettemin
worden dagelijks heel wat bomen
geveld. Het hout wordt uitge
voerd. Ook Nederland importeert
er veel van. Het wordt voorname
lijk gebruikt in de woningbouw.
Tropische regenwouden beïn
vloeden het klimaat. Regenwou
den houden veel vocht vast. Wor
den ze gekapt, dan blijft een dor
re, troosteloze vlakte over waar
niets meer groeit. Dat zou een
ramp zijn.
Edgar van Nimwegen wil daar
aan iets doen. Hij wil dat er min
der tropisch hout wordt gekapt
om zo de regenwouden te laten
voortleven. "Toen ik een maand
of drie geleden over de markt van
Valkenburg liep, zag ik een stand
van milieudefensie", vertelt Ed
gar. "Ik heb daar informatie ge
haald over de vervuiling en over
de tropische regenwouden. Toen
ik las wat daarin stond moest ik
iets doen. Ik ben vervolgens
handtekeningen gaan verzame
len voor milieudefensie".
Edgar ging eerst naar een lage
re school in Voerendaal. Hij ver
telde de directeur van de school
wat er gaande is met de tropische
regenwouden. Via hem heeft Ed
gar de leerlingen van de school
gevraagd of zij langs de huizen
wilden gaan om handtekeningen
te verzamelen. "Dat hebben ze ge
daan. Ze hebben zo'n 500 handte
keningen opgehaald. Zelf ben ik
trouwens ook de huizen langs ge
gaan. Maar je loopt meer, dan dat
je handtekeningen krijgt".
In totaal hebben ongeveer 10
scholen meegedaan aan de actie.
De leerlingen van lagere scholen
waren volgens Edgar het meest
bereid mee te doen aan de actie.
Omdat kinderen van de lagere
school nog niet zijn verpest,
denkt Edgar. "De meeste mensen
van mijn leeftijd denken alleen
maar aan de disco. Wat er met de
regenwouden gebeurt interes
seert ze helemaal niet".
Zelf staat Edgar tegenwoordig
in de stad om handtekeningen te
verzamelen. Maar de meeste men
sen negeren die 'malle' jongen
met zijn sandwich-borden. Niet
meer dan een op de tien mensen
tekent. "Soms komen er mensen
die zeggen: 'Wat goed dat je dit
doet'. Anderen reageren heel raar.
Laatst stak een man zijn middel
vinger op en zei: "Loop naar de
hel'. Daar reageer ik gewoon niet
op. Ik vind het zo triest. Alles om
ons heen gaat kapot en iedereen
doet alsof er niets aan de hand is".
Wie bergen wil beklimmen kan in
het vlakke Nederland maar matig
uit de voeten. Sportklimmen, een
variant op de 'gewone' bergsport,
biedt polderjongens en -meisjes
veel meer mogelijkheden. Een
muur van een sporthal, school of
viaduct is vaak al voldoende voor
oneindig veel klimplezier.
Bij sportklimmen gaat het er
namelijk niet zozeer om om de
top te bereiken. Dat is ook niet zo
moeilijk op de Rijswijkse klim-
muur, waar de broers Raymond
en Marcel Schikhof zich weke
lijks bekwamen in klimtechnie-
ken, waarvan je er niet genoeg on
der de knie kunt krijgen. "Eigen
lijk is deze muur te gemakkelijk
voor ons", vindt Raymond, de
jongste maar ook de meest erva
ren sportklimmer van de twee.
Met een paar arm- en beenbewe
gingen 'wandelt' hij vervolgens
naar het dak van de sporthal.
"Het leuke van sportklimmen",
legt hij uit, "is dat je snel vorde
ringen kunt maken. Iedereen kan
het op zijn eigen niveau beoefe
nen. Ik zit op het ogenblik tegen
niveau zeven aan. Daarmee ben je
in Néderland al een goede klim
mer, maar internationaal stelt het
nog weinig voor. In klimlanden
als Frankrijk en Italië worden
veel grotere klimprestaties gele
verd".
De kunst van het sportklim
men is om met zo min mogelijk
hulpmiddelen zo moeilijk moge
lijke rotsen (of muren) te beklim
men. Dat wil zeggen: zonder ha
ken en ogen, al wordt soms voor
de veiligheid wel eens een touw
daaraan bevestigd. Dat betekent
dat van het lichaam des te meer
wordt gevergd. Een optimale con
ditie is dan ook een eerste vereis
te.
Aan de atletiek hebben de ge
broeders Schikhof al een goede
basisconditie te danken. Verder
sterken zij hun lichaam door mid
del van krachttraining, waarbij
vooral de vingers onder handen
worden genomen. Immers, het
kan voorkomen dat een sport
klimmer aan één of meerdere vin
gers moet blijven hangen om ver
volgens verder te klauteren. Lan
ge nagels zijn daarbij natuurlijk
uit den boze.
Weergoden
Zijn de beide Leidse rechtenstu
denten eenmaal aangekomen bij
-de dichtstbijzijnde klimmuur, die
van de sporthal in Rijswijk, dan
moeten zij het eerst op een ak
koordje gooien met de weergo
den. "Daar heb je in Frankrijk
veel minder last van", weet Ray
mond. "Hier moet je altijd be
dacht zijn op regen. Dan kun je je
boeltje wel Weer inpakken, want
natte stenen bieden uiteraard to
taal geen greep".
De uitrusting van een gevorder
de sportklimmer bestaat behalve
uit een opzichtige lycrabvoek en
rubber schoentjes ("Een soort
tweede huid", noemt Marcel ze)
uit een kalkzakje met magnesium
voor de handen en een gordel.
Touw, haken en ogen zijn hulp
middelen die bij de training niet
misstaan, want ook sportklim
men leer je met vallen en opstaan.
Door het touw aan vele haken
(Raymond: "Die gebruik je alleen
om te zekeren, niet om je aan vast
te houden") te bevestigen zijn de
valafstanden echter klein".
Toch kan Raymond, die als er-*
varen klimmer ook instructie aan
beginners heeft gegeven, zich na
re ongelukken herinneren. "Zelf
heb ik wel eens wat aan mijn
hand gehad; je kunt het litteken
nog zien. Met een vriend van mij
liep het slechter af. Maar als je je
zelf niet overschat brengt deze
sport weinig gevaren met zich
mee. Marcel en ik weten boven
dien wat we aan elkaar hebben. In
binnen- en het liefst ook in het
buitenland klimmen wij tegen
woordig altijd samen".
Het is ook mogelijk deel te ne
men aan wedstrijden de naam
sportklimmen zegt het al maar
daaraan hebben de twee broers
zich nog niet overgegeven. "Ik
weet wel hoe dat gaat", doceert
Raymond: "Je mag de route niet
kennen. Als je eenmaal van de
grond bent, mag je niet meer te
rug. De moeilijkheidsgraad van
de rots telt zwaar mee. Bovendien
wordt soms op de tijd en op de
stijl gelet. Dat laatste is natuurlijk
heel moeilijk te beoordelen".
Wedstrijd of niet, Raymond
heeft wel een oordeel over het
klimtalent in ons vlakke kikker
landje. "Er zijn er hier maar wei
nigen die dat hebben. Toch kun je
door oefening een aardig niveau
bereiken, als je maar geen last
meer hebt van angst om te vallen.
De eerste keer ben je doodsbang,
maar na verloop van tijd loop je zo
tegen een muur op".
"Helaas zijn er weinig geschik
te muren in de buurt. Al dat rei
zen, naar Rijswijk, Den Haag en
zo af en toe naar de Ardennen of
Zuidfrankrijk, maakt deze sport
ook duur. Ik heb in Leiden wel
gezocht naar een geschikte muur,
maar ik kwam niet verder dan het
gebouw tegenover het politiebu
reau aan de Langegracht. Het
klimmen beviel mij daar best,
maar de politie dacht er anders
over: ik werd meteen naar bene
den gehaald".
TIM BROUWER DE KONING
Marcel en Raymond Schikhof: "Eigenlijk is deze muur te gemakkelijk
VRAAG 1. Wie is de premier van
Pakistan?
Q Salman Rushdie
Benazir Bhutto
Andreas Papandreou
VRAAG 6. Dit bericht stond op de
Boete geëist voor
uitgave dicht bundel
Simon Vestdijk
Kunst
Economie
0 Boeken/informatie
VRAAG 2. Wie is dit?
VRAAG 7. Sport. Welk woord ont
breekt?
Real - PSV vanaf
21.45 op...
BRT
BBC
ZDF
VRAAG 3. Wie is dit?
0 Justine Pelmelay
0 Sandra Reemer
0 Whitney Houston
VRAAG 8. Vul het ontbrekende
woord in?
krijgen het
in Berlijn voor
het zeggen
0 Liberalen
0 Vrouwen
0 Socialisten
VRAAG 4. Wie heeft dit gezegd?
'Misdaad
effectiever
aanpakken'
0 Ginjaar-Maas
0 Korthals Altes
0 Smit-Kroes
VRAAG 9. Dit is een fragment uit
het TV-programma:
0 'Zeg 'ns Aaa'
0 'Beppie'
0 'Hart van Goud'
VRAAG 5. Welk woord staat hier?
1
u
VRAAG 10. Het Leidsch
werd opgericht in 1860
0 maart
0 mei
O juni
Test je kennis van het nieuws van de
afgelopen week en win een platen-
bon. Dat kan met de 'krantleesquiz'.
De eerste puzzel (van de in totaal
vier) heeft betrekking op de week
van 13 t/m 18 maart.
Oplossingen moet je vóór dinsdag
28 maart sturen naar het Leidsch
Dagblad (redactie KITS), postbus
54, 2300 AB Leiden. Onder alle goe
de inzendingen wordt een platenbon
van 25 gulden verloot.
1.
Letter
2
vraag
6
2.
Letter
5
vraag
3
3.
Letter
6
vraag
2
4.
Letter
5
vraag
1
5.
Letter
2
vraag
9
6.
Letter
7
vraag
8
7.
Letter
1
vraag
5
8.
Letter
1
vraag
6
9.
Letter
3
vraag
4
10.
Letter
2
vraag
10
11.
Letter
4
vraag
5
12.
Letter
5
vraag
4
13.
Letter
3
vraag
7
i f
J
Toeters, vlaggen, rood-wit-
blauw geverfde gezichtjes en
dreadlocks met pet. Rijns
burgse Boys Cl brengt een
bezoek aan Eindhoven om de
voetbalinterland Nederland-
Sovjetunie van dichtbij te vol
gen. Als beloning voor hun
overwinning in het toernooi
om de Leidsch Dagblad cup
hebben ze kaartjes gekregen
voor vak A van het PSV-sta-
dion. Dat zullen ze weten,
daar in Brabant.
De bus die de lange reis naar
Eindhoven moet maken zit zo
goed als vol. Ouders, begeleiders
en enige andere belanghebben
den zorgen ervoor dat de boys on
derweg niet het alleenrecht heb
ben. Vol verwachting houden de
dertien zich trouwens redelijk
koest, zelfs als blijkt dat de reis
als gevolg van het spitsuur lang
gaat duren. Pas om vijf vóór acht,
drie uur na het vertrek, arriveert
Rijnsburg in Eindhoven.
'Straks missen wc het volkslied
nog', jammert een Rijnsburgertje,
maar zo'n vaart loopt het geluk
kig niet. Wie wil kan alle regels
van het Wilhelmus in het goedge
vulde stadion meegalmen. Maar
door de indrukwekkende contou
ren van het Philips sportpark
(100% meer licht op de grasmat) is
de Cl even met stomheid gesla
gen.
Veel langer dan zeven minuten
duurt die stilte niet, want dan zet
Marco van Basten Oranje al op
voorsprong. Als ik me niet vergis
is Chiel de enige van de groep die
zijn vreugde met een toeter
kracht kan bijzetten. De rest heeft
zijn sirenes bij de ingang moeten
afstaan en zal pas later, op de te
rugweg, naar hartelust herrie
kunnen schoppen.
Dan de oranje vlaggen er maar
bij gehaald om in elk geval iets
om handen te hebben. En verder
goed kijken naar de acties van
Van Basten, Gullit en de anderen,
die er toch nog net wat verzorgder
uitzien dan de voetbalkunsten
van Rijnsburgse Boys. Op die ma
nier vliegt de tijd voorbij. Voor de
jongens er erg in hebben heeft
Ronald Koeman de voorsprong
van Nederland uit een strafschop
verdubbeld, de scheidsrechter
voor de laatste maal gefloten en
staat de bus alweer te wachten.
De gang naar chauffeur Aad is
één groot feest. Wat de tieners op
school en thuis meestal niet mo
gen, ongegeneerd lawaai maken,
kunnen ze hier, ver van huis, zo
veel als ze willen. Bovendien lig
gen in de bus massa's kroketten
en frikadellen te wachten, dus de
stemming blijft opperbest Tot de
warme hap is verteerd, de slaap
dreigt toe te slaan of gedachten
aan morgen de kop opsteken.
Vakantie
Brian moet de volgende dag,
zoals altijd, om kwart over zes op
staan. „Maar, 's avonds een man,
's ochtends een man", spreekt hij
zichzelf moed in. Het wordt voor
lopig trouwens de laatste school
dag „en dat is maar goed ook,
want ik ben hard aan vakantie
toe".
Als ik het goed zie ligt Rob ach
terin de bus te slapen. In tegen
stelling tot zijn teamgenoten
merkt hij in elk geval niets van de
UVS-bus, die tijdens de terugweg
wordt gesignaleerd. De spelers
van de verliezend finalist in het
toernooi om de LD-cup zijn op
initiatief van hun ouders ook naar
de vriendschappelijke landen-
wedstrijd gegaan en hebben
waarschijnlijk net zo genoten als
hun Rijnsburgse leeftijdsgeno
ten.
staan de voetballers van Rijnsburgse Boys Cl bij de bus die hen naar Eind-
Die ervaren het uitstapje zo on
geveer als een schoolreisje. Span
nend (komen we op tijd, wat zul
len we te zien krijgen?) en boven
dien goed verzorgd. Afdelingsbe
stuurder Bert de Vries heeft 's
middags de broodjes zelf nog ge
smeerd en de kratten fris zorgvul
dig geselecteerd. Als enige Kat-
wijker tussen al die Rijnsburgers
voelt 'mister Quick Boys' zich
toch als een vis in het water.
Ook Timo heeft het naar zijn
zin. Hoewel nog niet al te groot
van stuk voert hij vrijwel onop
houdelijk het hoogste woord. De
slaap krijgt op hem geen vat, net
zo min als op de meeste van zijn
medespelers. De gedachten gaan,
zo laat op de avond, al weer uit
naar de volgende training. Die
staat de Rijnsburgse Boys vrij
dagochtend te wachten, om tien
uur, als ik het tenminste goed heb
begrepen.
TIM BROUWER DE KONING
Edgar van Nimwegen: "Alles
om ons heen gaat kapot en ieder
een doet alsof er niets aan de hand
is". (pr foto)
Edgar schreef een tijdje terug
ook een aantal brieven naar tien
gemeenten. Hij vroeg deze geen
tropisch hardhout te gebruiken.
"Van de gemeente Voerendaal
kreeg ik een brief terug waarin
stond dat ze minder zouden gaan
gebruiken. De meeste andere ge
meenten reageerden niet, of nega
tief'.
Toch is Edgar tevreden over het
resultaat van zijn acties. Na drie
maanden heeft hij zo'n 35.000
handtekeningen verzameld en hij
wil nog een half jaar doorgaan.
"Ik zou mensen die dit lezen wil
len vragen ook actie te voeren
voor het behoud van tropische re
genwouden", zegt Edgar ten slot
te. Mensen die dat willen doen
kunnen contact opnemen met de
Vereniging Milieudefensie Post
bus 191199, 1000 GD Amsterdam.
Het telefoonnummer is 020-
221366.
Verpleegkundig
personeel pikt
het niet meer
Na de politie was het vorige
week de beurt aan een andere
groep mensen die nooit actie
voeren: de verpleegkundigen.
Massaal gingen ze de straat op
om hun eis van 5 procent loons
verhoging kracht bij te zetten.
Met tienduizenden waren ze
woensdag op het Binnenhof, en
afgelopen zaterdag deden ze het
nog eens dunnetjes over in
Utrecht. Hun boodschap is dui
delijk: ze pikken het niet langer
dat ze voor relatief weinig geld
heel veel moeten doen.
Het is al jaren bekend dat in
de gezondheidszorg (behalve
als je specialist bent) slecht
wordt betaald. Het werk is on
regelmatig - ziekenhuizen en
verpleeghuizen draaien 24 uur
per dag door - en legt een zware
verantwoording op de schou
ders van de verpleegkundigen.
Je waakt immers over zieke of
gebrekkige mensen. Het salaris
is daar bepaald niet naar. Toch
hebben de verpleegkundigen
nooit actie gevoerd, want ze
konden hun patiënten toch niet
aan hun lot overlaten?
Een paar maanden geleden
kwam de onvrede aan het licht.
De bonden hadden in hun on
derhandelingen met de zieken
huisdirecties een paar procent
loonsverhoging gevraagd, maar
de directies trokken aan de rem
bij 0,75 procent. De ziekenhui
zen krijgen hun geld namelijk
van het rijk, en minister De Ko
ning (sociale zaken en werkge
legenheid) had uitdrukkelijk
gezegd dat de salarissen van de
verpleegkundigen niet meer
mochten stijgen dan die van de
ambtenaren: 0,75 procent. We
hebben wel begrip voor jullie
eisen, maar we kunnen gewoon
niet meer geven, zeiden de di
recties.
De bonden kregen ook van
hun eigen leden tegengas. Een
paar verpleegkundigen waren
het na jaren van achterblijven
de salarissen zat en wilden dat
hun bonden 5 procent loonstij
ging zouden eisen. Ze kregen
zoveel bijval dat de bonden
ijlings hun eisen opschroefden.
De zaak kwam al snel muur
vast te zitten, vooral omdat mi
nister De Koning - die bepaalt
hoeveel onderhandelingsruim
te de ziekenhuisdirecties krij
gen - geen duimbreed wilde
wijken. Driekwart procent en
geen dubbeltje meer, zei hij. De
Koning stelde voor om voor
loonsverhoging een andere
geldbron aan te boren: de pen
sioenfondsen. Als die de pen
sioenpremie lager maken, krij
gen de verpleegkundigen meer
geld zonder dat de salarissen
omhoog hoeven. Dat kan vol
gens hem makkelijk, omdat de
pensioenfondsen geld zat heb
ben. Premier Lubbers stelde
zich het afgelopen weekeinde
vierkant achter De Koning op.
Daarmee zijn de problemen
alleen maar groter geworden,
want de bonden vinden dit 'aan
bod' maar niets. De verpleeg
kundigen krijgen alleen meer
geld als ze het risico nemen dat
er straks geen geld voor hun
pensioen meer is. Diefstal, zo
betitelde de ambtenarenbond
Abva/Kabo het kabinetsplan
direct. En de christelijke CFO
stelde dat de verpleegkundigen
op deze manier hun eigen loons
verhoging betalen. Het ziet er
dus naar uit dat het kabinet met
een beter bod moet komen als
het harde(re) acties in de zie
kenhuizen en verpleeghuizen
wil voorkomen.
SJAAK SMAKMAN
"'4'ii'
