Griekse regering
dient onts]
slag
ianmwl
Italiaanse communisten bezinnen zich over imago
Schandalen breken Papandreou op
111
Senaat steunt benoeming
defensieminister Cheney
Brits ministerie stuurde
detail aanslag per post
Commissie wil uitlatingen
van Jeltsyn onderzoeken
Guerrilla Salvador dreigt met geweld
'Westen laat
gijzelaars aan
hun lot over'
VRIJDAG 17 MAART 1989
PAGINA 5
WASHINGTON - De defensie
commissie van de Amerikaanse Se
naat heeft gisteren unaniem het
voornemen van president Bush om
afgevaardigde Dick Cheney tot mi
nister van defensie te benoemen,
bekrachtigd. Waarschijnlijk zou
vandaag de plenaire Senaat over de
voordracht stemmen, en het is wel
zeker dat dat voor Cheney en Bush
geen enkel probleem zou moeten
opleveren.
door
Henk Dam
Na bijna twee maanden na de beë
diging van president Bush, zou
Amerika dan weer een minister van
defensie hebben. Nadat de afgelo
pen dagen Cheney door de Senaats-
De lof voor Cheney
Senator Sam Nunn bijvoorbeeld, de
Democratische voorzitter van de
commissie, noemde Cheney "bui
tengewoon geschikt" voor de hoog
ste post bij het Pentagon. Vergelijk
bare steun kwam van de Republi-
de had hij verder de afgelopen jaren
de plicht, zijn financiële situatie
openbaar te maken. Er rees bij de
discussie in de Senaatscommissie
maar een probleem: Cheney's ge
zondheid. Hij heeft drie hartaanval
len gehad, maar volgens medische
kein John Warner. Warner merkte rapporten is hij, na een hartopera-
ATHENE Het 55 leden tellende, door schandalen geteisterde kabinet van Griekenland
is gisteren afgetreden om de socialistische premier Andreas Papandreou in de gelegen- uascil v.,riH. UUU1
heid te stellen zijn regeringsploeg te wijzigen. De ministers en onderministers stelden zo commlïsiè^werd' gëhóordrTcostïe
hun portefeuilles ter beschikking. Vandaag wordt de bekendmaking van de nieuwe rege- het die commissie gisteren niet
ring verwacht, de zesde sinds de socialistische machtsovername van 1981. Met deze nieu- meer dan tien minuten om zijn be-
we ploeg wil Papandreou de parlementsverkiezingen van 18 juni ingaan.
ook nog op, dat een van de redenen
waarom er zo snel over Cheney kon
worden beslist, was dat veel over de
handel en wandel van Cheney al
vantevoren bekend was.
Cheney heeft al eens in het kabi-
i president Ford gediend,
dus
noeming te steunen.
Eerder deze week trad de minister
van algemene zaken Koutsoyorgas
al af. Hij werd genoemd in verband
met het bankschandaal Koskotas.
Nu kan worden verwacht dat ook
andere bewindslieden die daarin
een rol zouden hebben gespeeld
niet meer zullen terugkeren. Dat
geldt voor de minister van orde,
Petsos. die van economie, Roume-
door
Frans van Hasselt
liotis, en die van onderwijs, George
Papandreou, zoon van de premier.
Deze laatste lijkt vooral in het begin
overdreven veel vertrouwen te heb
ben gehad in bankier Koskotas als
verpersoonlijking van een nieuwe
generatie van 'jonge ondernemers'.
Dat premier Papandreou, die als
i Koskotas' eigen lezing
zingen zullen worden gehouden.
Het is in Griekenland een oude tra
ditie dat voor zowat elke nieuwe
electorale krachtmeting een ander
systeem wordt uitgedacht, maar de
bewindsman betoogde dat het zijne
zoveel kwaliteiten bezat dat het per
manent zal kunnen worden ge
bruikt.
Inderdaad is, in het bijzonder
door de linkse oppositie, voorzichti
ge tevredenheid betuigd, omdat het
nieuwe systeem evenrediger is dan
het vorige en de linkse partijen min
der benadeelt. De mogelijkheid te
kent zich af dat het na de verkiezin-
gep zal komen tot een coalitie tus
sen de communisten en de socialis
tische Pasok, die hoogst waar
schijnlijk haar absolute meerder
heid zal verliezen.
De rechtse Nieuwe Democratie
(ND) zal, ook als zij naar verwacht
de grootste partij wordt, toch tot de
oppositie veroordeeld blijven,
weekblad Time gelooft, zo ongeveer oppositieleider Mitsotakis verkon
de hoofdfiguur was in het schan
daal, zal aanblijven, is onvermijde
lijk. Hij zal ongetwijfeld proberen
voor een nieuwe en kleinere ploeg
figuren aan te trekken wier aanzien
digt dat hij "met elk systeem
macht zal komen". Het nieuwe sys
teem bevoordeelt kleine partijen,
die nu zelfs met 1 procent van de
stemmen in het parlement kunnen
binnen en buiten de partij onaange- komen. Ook dit valt te interpreteren
tast is gebleven.
als e
Bovenaan deze lijst staat profes
sor Simitis, die in vroegere kabinet
ten landbouw en economie heeft
beheerd en vooral in EG-kringen
groot aanzien geniet. Bij een vorige
gelegenheid, in november, had hij
zijn wederoptreden afhankelij ge
maakt van het aftreden van Kout
soyorgas. Toen deze juist werd be
vorderd tot tweede man in het kabi
net, was Simitis' rentree van de
baan.
Gisteren is door de minister
Deze wordt namelijk van links en
rechts aangeklaagd door kleinere
partijen: de Democratische Ver
nieuwing (Diana) van Stefanopou-
j jtt>j- maiKovic, neen uisiereu geiegu
pirl nnH-Hirtatnr vergaande hervormingen te rullen
ruimschoots geschikt c
nister te kunnen worden.
De vlotte en hartelijke aanbeve- *DickCheney. (fotoAFP)
ling van de hele Senaatscommissie
maakte gisteren ook direct een eind emotionele debatten over onder
aan gevoelens van irritatie die nog meer zijn drankgebruik, vorige
w bij veel Republikeinen leven over week donderdag door de Senaat
al een FBI-onderzoek de gang van zaken rond de benoe- niet aanbevolen als minister van de-
hem gedaan. Als afgevaardig- ming van John Tower. Die werd, na fensie.
Ante Markovic belooft tijdens zijn beëdiging als premier van Joegoslavië hervormingen door te voeren, (foto epa>
BELGRADO (Rtr) - De
premier van Joegoslavië, Ante
Markovic, heeft gisteren gezegd
haar held, oud-dictator Papadopou-
los" (levenslang in de gevangenis)
miscne c
doorvoeren c
kandidaat hoopt te stellen. Beide hipHpn
Dartiipn knnnpA puWpIp „l* hoh». reldoorlog het hoofd te bieden.
Markovic zei dat Joegoslavië te
gierende in
flatie die kan stijgen tot 1000 pro-
het land
kan alleen worden hersteld door het
solute meerderheid beroven. Voor
vjioucicii ia uuoi uu u.uiUu.i v„.. zo'n absolute meerderheid is vol- f1 t "T?
binnenlandse zaken Tsochatzopou- gens het nieuwe systeem meer dan óiioon
los, praktisch op het laatste mo- 46 procent van de stemmen vereist,
ment, ook de nieuwe kieswet inge- De ND behaalde er vier jaar geleden
diend
Nieuwe premier
van Joegoslavië
geïnstalleerd
LONDEN (GPD) - Had de fatale
bomaanslag op de PanAm Jumbo
boven het Schotse dorpje Locker
bie, die aan 270 mensen het leven
kostte, voorkomen kunnen wor
den? Dat is de vraag nu bekend is
geworden dat verschillende autori
teiten tevoren veel meer hebben ge
weten over de mogelijkheid en de
aard van de aanslag, dan zij tot dus
ver hebben toegegeven.
Daarbij wordt vooral kritisch ge
keken naar de rol van het Britse mi
nisterie van transport, dat twee da
gen voor de ramp een zeer gedetail
leerde waarschuwing per brief
heeft, uitgestuurd. Vanwege de
drukke Kerstpost kwam hij pas vele
dagen na de catastrofe aan.
PanAm ontving de schriftelijke
waarschuwing pas op 17 januari.
Ook andere instanties kregen de
waarschuwing veel te laat. Wie
heeft wat geweten en welke maatre
gelen zijn er genomen? Dat is het
discussiepunt, waarin de oppositie
onder leiding van Labour zich heeft
vastgebeten. De socialistische
woordvoerder voor transportzaken,
de voorgestelde hervormingen op Prescotti eist van de verantwoorde:
grote weerstand zullen stuiten. "Ik
voorzie problemen. Sociale span
ningen zouden kunnen worden ge- !!u"
ii.,,u—, Liiei
goedgekeurd. Zijn speech werd di
rect door de radio uitgezonden,
de rol van de over- De eerste-minister zei dat "het
bruikt door conservatieve en ultra
conservatieve krachten in hun
strijd tegen het nieuwe systeem",
aldus de premier.
Het nieuwe kabinet van Markovic
bestaat slechts uit negentien leden
in plaats van de 29 ministers die het
nog telde onder de vroegere pre-
Branko Mikulic. Mikulic trad
rampen, thans openlijk van incom
petentie wordt beschuldigd. Ook
zou minister Channon na de vlie
gramp zowel het Lagerhuis als het
publiek vitale gegevens over het
drama hebben onthouden.
Het blijkt nu dat al in november
waarschuwingen uitgingen over
een mogelijke aanslag op vliegtui
gen door middel van een bom, die
verstopt in een cassetteradio aan
boord zou worden gebracht. De me-
delingen volgden op de ontdekking
door de Westduitse politie van een
terroristische bomfabriek in Frank
furt, waar de explosieven en een
cassetteradio werden aangetroffen.
In aansluiting daarop zijn er meer
dere waarschuwingen gegeven. On
der meer op 5 december uit Finland,
dat een Panam-vliegtuig het doel
wit zou worden van een Palestijnse
terreurgroep.
In hoeverre zijn deze waarschu
wingen serieus genomen? De trans
portminister Channon heeft ver
klaard dat er per jaar wel zo'n 200
waarschuwingen binnenkomen en
dat het merendeel daarvan niet be
trouwbaar is. Maar op 19 december,
twee dagen voor de ontploffing in
de Boeing boven Lockerbie, waren
kennelijk voldoende aanwijzin-
lijke transportminister Channon
verklaring en van premier That-
diepgaand openbaar on
derzoek.
Vooralsnog wordt daaraan niet gen om een nieuwe waarschuwing
toegegeven, maar de politieke druk wel degelijk s
in Westminster neemt toe. Met na
me op minister Channon, die in het
spoor van een hele reeks vervoers-
de volgende verkie- 42.
MOSKOU (GPD) Een speciale
commissie van het Centraal Co
mité van de Communistische
Partij gaat onderzoeken of Boris
Jeltsyn in zijn uitlatingen over
een meerpartijenstelsel wel de
partij-ethiek in acht neemt. Dit is
gisteren bekend gemaakt door
Medvedjev, de partij-ideoloog, na
afloop van het plenum van het
Centraal Comité over de land
bouw.
Medvedjev zei dat het onder
zoek wordt ingesteld op verzoek
van enkele leden van het Centraal
Comité. Het partijblad Pravda
publiceerde vanmorgen de na
men van deze aanvragers: alle
maal arbeiders uit diverse delen
van het land. Hun voornaamste
bezwaar is dat Jeltsyn zich bij di
verse gelegenheden een voor
stander van het meerpartijenstel
sel zou hebben getoond. Dat is
voor een communist een ernstige,
fundamentele afwijking.
Deze campagne houdt uiter
aard verband met de parlements
verkiezingen van 26 maart. Jelt
syn is kandidaat voor de stad
Moskou, maar al enkele weken
geleden is in een intern partijbe
vel gezegd dat deze ex-partijchef zich in de loop der decennia heeft
van de hoofdstad voor de top on- toegeëigend.
aanvaardbaar is en in diens cam
pagne moet worden tegenge
werkt. Jeltsyns rivaal is Brakov,
de directeur van de autofabriek
Zil. Deze man geniet aanzienlijk
minder populariteit onder de be
volking. Algemeen wordt aange
nomen dat Brakov, als de verkie
zingen normaal verlopen, het te
gen Jeltsyn ruim zal verliezen.
De onderzoekcommissie van
het Centraal Comité is derhalve
duidelijk bedoeld om Jeltsyn nog
voor de verkiezingsdag zodanig
in diskrediet te brengen dat hij
alsnog voor de bevolking onaan
vaardbaar zou worden. Daarom
ook zijn het verontwaardigde ar
beiders, en niet leden van het par-
tij-establishment, die om het on
derzoek hebben gevraagd.
Jeltsyn, zelf nog steeds lid van
het Comité, ontkende overigens
dat hij een meer-partijenstelsel
zou aanhangen. Wel vindt hij dat
daarover in de pers mag worden
gediscussieerd. Het is intussen
voor niemand een geheim dat de
werkelijke reden is dat hij pleit
voor afschaffing van de vele privi
leges die het hogere partijkader
i de vrije noodzakelijk is nu al te beginnen vorig jaar december af omdat hij
met het hervormingsproces. Rech- niet in was geslaagd de inflatie te
bevoegdheden moeten door beteugelen die toen nog rond de 300
procent schommelde. In het afge
slankte kabinet van Markovic zitten
hij een juridisch kader te willen zowel liberalen als conservatieven.
In Joegoslavië is de macht van de
premier beperkt en wordt het rege-
De uit Kroatië afkomstige Marko- ringsbeleid vaak geblokkeerd door
dat de republieken en provincies.
"Wij hebben een nieuw moreel de staatsinstellingen worden
nodig die door alle krachten in de gedragen...aan de markt". Hiervoor
samenleving wordt aangehangen,
de moreel van winnaars", aldus
Markovic (64) in een toespraak in
het parlement nadat zijn nieuwe ka
binet zonder tegenstemmen was
Westduitse coalitie
wendt crisis af
waarschuwde er echter v
SAN SALVADOR - De Sal
vadoraanse guerrilleros hebben ge
dreigd zondag, tijdens de door haar
geboycotte presidentsverkiezin
gen, ook de stembureaus aan te val
len. Gisteren, tijdens de eerste dag
van de door de rebellen afgekondig
de transportstaking, was bijna al
het vervoer buiten de hoofdstad
San Salvador verlamd. Eerder kon
digden de rebellen aan dat alles wat
ook maar zijdelings met de verkie
zingen te maken heeft, tot doelwit is
verklaard.
door
Rob Sprenkels
De hoofdstad zelf heeft veel weg
van een militaire vesting. Overal pa
trouilleren vrachtwagens met
zwaarbewapende militairen. Ook
hangen er de hele dag helikopters
gen te voet naar hun werk.
's Ochtends vroeg maakten de re
bellen duidelijk dat het ernst was,
door in de oostelijke stad San
Vicente een bus te beschieten.
Daarbij kwam een kind om het le
ven. Grote delen van het land, inclu
sief San Salvador, zitten bijna
voortdurend zonder stroom. Elke
nacht opnieuw klinken de explo
sies van aanslagen op hoogspan
ningsmasten en transformatorhuis
jes.
De guerrilla is vooral actief in het
BONN (AFP/DPA) - De Westduit
se regeringspartijen CDU/CSU en
FDP hebben gisteravond een poli
tieke crisis over een door de rege
ring ingediend pakket sociale maat
regelen weten af te wenden. De frac
ties van de christen-democratische
partijen CDU en CSU werden het
eens over een compromis dat CDU
en CSU waren overeengekomen
met de liberale FDP.
De crisis was ontstaan nadat de
Nabij het westelijke Zacatecoluca christen-democratische partijen
Intussen zou de Britse politie de
identiteit en de verblijfplaats heb
ben achterhaald van de dader die de
bom in het PanAm-toestel heeft ge
plaatst. Volgende week zullen er
mededelingen wordengedaan over
de dader, aldus een woordvoerder
van het ministerie van transport.
De Britse en Westduitse autoritei
ten hebben echter het bericht ont
kend.
vernietigden de rebellen de machi
nes van een landbouwcoöperatie.
In San Salvador werd een van de
meest vooraanstaande denkers ach
ter ultra-rechts vermoord, de hoog
leraar Pecorini. Ook gooiden de re
bellen een bom naar het huis van de
zuster van Cristiani, de absolute fa
voriet bij de stembusslag. Cristiani,
kandidaat van de ultra-rechtse
ARENA-partij van D'Aubuisson,
heeft volgens de opniniepeilingen
woensdag het pakket hadden 1
worpen omdat het enkel de boven- NEW YORK (AP) Familieleden,
laag ten goede zou komen. Zo had collega's en ex-gijzelaars hebben
de regering voorgesteld de uitgaven gisteren de vierde verjaardag her
voor kindermeisjes en dienstbodes dacht van de ontvoering van de
belastingaftrekbaar te maken. De Amerikaanse journalist Terry An
derson in Libanon. Daarbij is het
Westen scherp veroordeeld, omdat
het de Westerse gijzelaars in Liba-
verhoging van het kindergeld
echter pas in 1992 ingaan.
De verhoging van het kindergeld
110 gulden naar 140 gulden gaat non aan hun lot zou overlaten.
op 1 juli 1990. Verhoging van
het kindergeld voor de parlements-
donker, ook in de geheel gemilitari- ten-democraat Chavez Mena.
seerde hoofdstad. Woensdagavond
kwam het tot een aanval op een mi
litaire installatie naast het presiden
tiële paleis. Een van de afgeschoten
granaten belandde in de grote voor
tuin van het regeringsgebouw. Bij
de actie raakten een agent en zeven
burgers gewond.
i grote voorsprong op de chris- verkiezingen, die
"Mishandeld worden door dege-
die u gevangen houden is vrese-
volgend jaar lijk genoeg, maar het is erger om u
de eisen aan uw lot overgelaten te voelen,"
vooral ultra-rechts ten goede. ARE- kindermeisje tot maximaal een be
de CDU en CSU. Het aftrekbaar zei de Franse journalist en ex-g\jze
de uitgaven
NA heeft de meeste aanhangers i
de steden. De christen-democraten
staan sterker op het boerenland,
maar door de transportstaking
wordt het daar voor veel kiezers erg
moeilijk om te stemmen.
laar Jean-Paul Kauffmann nadat hij
bij Lord Plumb, de voorzitter van
op 1 het Europese parlement, voor had
gepleit öm verder diplomatieke
christen-democratische druk uit te oefenen en zo de vrijla
ting van de gijzelaars te bewerkstel
ligen.
De Verenigde Staten zijn echter
drag van 13.000 gulden gaat
januari 1990.
bondskanselier Kohl werd door zijn
fractie gisteren gedwongen op-
te gaan onderhandelen met
boven de daken. De meeste chauf- latenango woeden hevige gevech-
feurs van bussen en taxi's vonden ten tussen de FMLN-rebellen en het
het gisteren verstandiger om thuis leger. Woensdagnacht werd daar de
te blijven. De meeste arbeiders gin- provinciale hoofdstad aangevallen.
In de noordelijke provincie Cha- De linkse kandidaat Ungo, tot de FDP. Waarnemers beschouwen niet van plan concessies te doen om
voor kort de leider van de politieke de rebellie
arm van het gewapende verzet, riep en CSU als
•de guerrilleros gisteren op om hun bekritiseerde stijl
intimidatie te staken. door Kohl.
de fracties van CDU de Westerse gijzelaars in Libanon
reactie op de vaak vrij te krijgen. Een compromisloze
leidinggeven houding is de beste koers, aldus de
regering in Washington.
Buitenland kort
Europarlement
Het Europarlement wil dat
Tsjechoslowakije onmiddellijk de
dissidente toneelschrijver Havel uit
de gevangenis vrijlaat. Ook zeven
andere Tsjechen die zijn veroor
deeld tot maandenlange gevange
nisstraffen met verzwaard regime
moeten onverwijld op vrije voeten
worden gesteld, aldus de resolutie.
RAF
Het aantal RAF-terroristen dat door
middel van een hongerstaking wil
bewerkstelligen dat zij in'dezelfde
gevangenis worden ondergebracht,
is gestegen tot zes. In de Bondsre
publiek wordt een nieuwe golf van
geweld gevreesd als de eerste dode
lijke slachtoffers vallen.
China
De Chinese Communistische Partij
heeft 23.000 leden uit de partij gezet
wegens corruptie en onbekwaam
heid. Tegen 60.000 andere partijle
den loopt momenteel een onder
zoek wegens vermeende onge
schiktheid.
Kosovo
Ongeveer 200 Albanese mijnwer
kers in Trepca in de Jóegoslavische
provincie Kosovo hebben gisteren
hun stakingsactie beëindigd. Dat
berichtte het Joegoslavische pers
bureau Tanjug, dat hieraan toe
voegde dat de stakers toegaven aan
'waarschuwingen' van de overheid.
ROME De grootste communisti
sche partij van het westelijk half
rond, de Italiaanse PCI, is, hoe
vreemd het ook klinkt, definitief
een sociaal-democratische partij ge
worden. Op het congres van de Itali
aanse communisten dat morgen in
Rome begint, zal dit feit dan ook
niet ter discussie staan. 'Pinker
than red', roser dan rood, zo typeer
de het Engelse blad The Economist
de PCI aan het eind van de lange
weg van wat men hier met een def
tig woord de 'sociaal-democratise-
ring' van de Italiaanse communis
ten noemt.
door
Marjon van Royen
Bij sommigen roept de naam
'communist' nog beelden op van
bloedige revoluties, eenpartijen
stelsel, en zaken als de dictatuur
van het proletariaat. Met de Itali
aanse communisten hebben dit
soort begrippen echter al jaren niets
meer te maken. De Italiaanse com
munistische partij is in de afgelo
pen twintig jaar een 'gewone', de
mocratische partij naar Westeuro
pees model geworden.
Onder het nieuwe leiderschap
van de 52-jarige Occhetto, die in ju
ni dit jaar werd verkozen tot partij
leider. werden ook de laatste restjes
'communistisch anders zijn', zoals
men dit hier noemt, definitief uit de
weg geruimd.
De vrijheid en de democratie vor
men het hoogste goed voor de Itali
aanse communistische partij. Dat
blijkt niet alleen uit de manier waar
op de Italiaanse communisten zich
zelf in hun congresstukken be
schrijven: 'een reformistische partij
die integraal onderdeel uitmaakt
van Europees links'. Het blijkt ook
uit de erkenning die de PCI krijgt
van andere Europese politieke par
tijen, en uit de nauwe banden die de
Italiaanse communisten sinds en
kele jaren onderhouden met socia
listische zusterpartijen als de Duit
se SPD, de Engelse Labour-partij
en ook met de Nederlandse PvdA.
Binnen de communistische partij
van Italië is op dit moment een dis
cussie aan de gang over een eventu
ele naamsverandering. Van 'com
munistische partij', in 'linkse eens-
heidspartij' of zelfs gewoon 'demo
cratische partij van Italië'.
Het probleem dat op het komen
de congres centraal staat is echter
niet de naamgeving van de partij,
maar een zaak van geheel andere or
de: hoe kan men er in Italië voor zor
gen dat de Italiaanse christen-de
mocratie, die nu al meer dan 40 jaar
onafgebroken aan de regering is, in
de oppositiebanken terecht komt?
Si.ids jaar en dag heeft de Itali
aanse christen-democratie de Eu
Bettino Craxi.
ropese kampioenstitel in huis van
de corruptie, de vriendjespolitiek
en de geheime lobby's. Een van de
oorzaken hiervan is dat de Italiaan
se christen-democraten de overheid
in de loop der tijd zijn gaan be
schouwen als hun eigen speeltuin,
waarin ze kunnen doen en laten wat
ze willen.
In Italië heeft er immers nooit een
'gezonde' afwisseling bestaan van
regering-oppositie, zoals in andere
Europese landen. Jaar in jaar uit
zijn het dezelfde christen-democra
ten die aan de macht zijn. Een drei
ging om afgezet te worden bestaat
niet, omdat de grootste oppositie
partij in Italië nu eenmaal uit 'com
munisten' bestond.
Ondanks het feit dat Italië in de
afgelopen jaren economisch gezien
een bloeiende natie is geworden,
hebben de talloze elkaar opvolgen
de christen-democratische regerin
gen ervoor gezorgd dat het over
heidstekort wanhopige vormen
heeft aangenomen. Door corruptie,
vriendjespolitiek en wanbestuur
bedraagt het tekort op de Italiaanse
betalingsbalans op dit moment
meer dan 130.000 miljard lire. Dat is
drie keer zoveel als het veelbespro
ken Amerikaanse tekort.
Het openbaar vervoer, de zieken
huizen, de posterijen en zelfs de wa
tervoorziening werken niet. Eergis
teren werden de resultaten van een
onderzoek bekend, waaruit bleek
dat de traditionele aanhang van de
christen-democratie, ondernemers
en middenstand, jaarlijks 250.000
miljard lire aan belasting ontdui
ken. Meer dan de helft van de belas
tinginkomsten blijft dus, door de
politiek van 'regeren door niet te re
geren' aan de strijkstok hangen.
Een periode van bezinning van de
Italiaanse christen-democratie in de
oppositie, waardoor er eens een fris
se wind door de regeringspaleizen
waait zou volgens veel Italiaanse
politieke waarnemers op zichzelf al
wonderen doen. Nu het argument,
dat de oppositie in Italië uit 'gevaar
lijke communisten' zou bestaan,
door de veranderingen binnen de
PCI geheel is weggenomen, luidt de
vraag: wie verhindert er dan nog de
vorming in Italië van een regering
zonder christen-democraten?
Het antwoord op deze vraag is:
Bettino Craxi, de leider van de soci
alistische partij van Italië. Sinds een
tiental jaren zijn de Italiaanse socia
listen de vaste regeringspartners
van de christendemocratie. Hoewel
de socialisten door hun bondge
nootschap met de christen-demo
craten verstrikt zijn geraakt iri de
zelfde corruptie en in vriendjespoli
tiek als hun partners, blijft Craxi
keer op keer weigeren om zelfs
maar te denken aan de vorming van
een alternatieve regering, samen
met de communisten.
Zoals Craxi onlangs zelf toegaf,
zijn de socialisten in hun eentje niet
in staat gebleken om in Italië de be
stuurlijke verlamming en het wan
bestuur tegen te gaan. Toch is ook
dat geen argument voor Craxi om
dan maar de hand aan de commu
nisten te reiken. De reden voor deze
weigerachtige houding van de Itali
aanse socialistenleider is in de eer
ste plaats opportunisme.
Het samen regeren met de chris
ten-democraten heeft de partij van
Craxi geen windeieren gelegd. In
minder dan tien jaar tijd groeiden
de Italiaanse socialisten uit van een
partijtje, met rond de 8 procent, tot
een partij met meer dan 14 procent
van de stemmen bij de laatste parle
mentsverkiezingen.
Craxi zette de christen-democra
ten onder druk, door steeds op het
juiste moment te dreigen met over
lopen naar de communisten. Zo ver
overde hij langzaam maar zeker
meer machtsposities binnen de
overheid. En macht binnen de over
heid betekent in Italië geld, en dë
mogelijkheid om kadootjes, banen
en andere leuke dingen uit te delen,
zodat je belangrijke groepen men
sen aan je kunt binden. Het spel dat
Craxi met de christen-democraten
speelde, heeft hem tot nu toe meer
opgeleverd dan een bondgenoot
schap met de 'schone' en 'morele'
communisten zou doen.
Toch is het niet alleen opportu
nisme wat Craxi beweegt. De Itali
aanse socialistenleider is er name
lijk diep van overtuigd, dat in een
regering samen met de communis
ten, de socialisten zullen verdwij
nen. Het model dat Craxi voor ogen
staat is het Franse model van presi
dent Mitterrand. Het bewijs dat de
Italiaanse communisten nu op hun
congres moeten leveren, is dat het
niet alleen maar bij mooie woorden
blijft.
