'Mijn werk kan wedijveren met wereldtop' North Sea Jazz Festival krijgt opmaat in Haagse binnenstad Christopher Sager: veelzijdig pianist Nacht van het boek 'Barbier' als theaterspektakel Origineel (vogel)concert Eerste 'Wereldtentoonstelling Volkskunst' in Lelystad LEIDEN Over enkele maanden zal de Leidse kunstenaar Jacob Kanbier zijn ruime atelier met uit zicht op de Pieterskerk voor ten minste een jaar verruilen voor een Parijse studio. Kanbier is niet over één nacht ijs gegaan en heeft een plan gemaakt om zijn verblijf in de Franse hoofd stad mogelijk te maken. Tenminste tien liefhebbers van zijn werk zijn bereid om hem daarbij geldelijk te ondersteunen, maar het zou nog be ter zijn wanneer nog twintig of der tig andere 'maecenassen' (bescher mers van de kunst) zich zouden melden. Jacob Kanbier stelt daar wel een en ander tegenover: "Het is mijn be doeling om deze mensen het ko mende jaar maandelijks twee van mijn aquarellen op te sturen waar voor zij vijftig gulden betalen. Met dat geld krijg ik de mogelijkheid om in Parijs een start te maken. Natuur lijk is het niet zo dat mijn werken vijfentwintig gulden waard zijn, maar het idee is dat allen met veel plezier elke maand naar de aquarel len uitkijken en na een jaar zijn zij de bezitters van een serie van vierentwintig stukken. Ik heb voor deze vorm gekozen, omdat ik op de ze wijze zo min mogelijk c hoef te doen. In plaats var cieel te gaan werken of een baantje te zoeken, kan ik mijn ontwikkeling voortzetten, kan ik de stad op me af laten komen en scheppend werk verrichten", legt Kanbier uit. Vele kunstbroeders voor hem, zals Mondriaan en Karei Appel, ver trokken naar Parijs. Jacob Kanbier beaamt dat: "Wat ik wil doen is niet nieuw; Appel reed toen met een bakfiets vol schilderijen door Am sterdam om zijn werk te verkopen". Parijs was lange tijd het artistieke centrum, maar daar is inmiddels verandering in gekomen. Waarom toch voor Parijs gekozen en niet New York of, dichterbij huis, Keu- Leidse kunstenaar Jacob Kanbier zoekt artistiek geluk in Parijs door Nancy Stoop len? Kanbier motiveert zijn besluit vol enthousiasme: "Ik vind het een droom van een stad - inspirerend en spannend. Bovendien heb ik daar enkele vrienden wonen bij wie ik het eerste half jaar ga werken. Voor aanstaande mensen uit de Parijse 'kunstscene' hebben me gevraagd om een 'action painting' te maken, zoals ik twee jaar geleden bij 'Boule vard of Broken Dreams' heb ge daan". De schilderijen en wandschilde ringen, die Jacob Kanbier op ver schillende plaatsen in Leiden ge maakt heeft vielen vaak op door hun heftigheid. Terugkijkend con stateert Kanbier dat zijn werk rusti ger is geworden. Hij laat voorbeel den zien van aquarellen met ijle fi guren die in een gekleurde achter grond zijn opgenomen en vertelt daarbij hoe zijn voorstellingen auto matisch, als in hypnose ontstaan: "Ik schilder uit een behoefte. In de ze tijd kun je alleen pure kunst ma ken door jezelf te blijven, je eigen gevoel en geest te volgen. Ik geloof niet in emotieloze kunst, maar het werk moet een bepaalde warmte be zitten en representatief zijn voor de ze tijd". Na de afgelopen jaren in Leiden en Amsterdam gewerkt te hebben, Jacob Kanbier: in het spoor van Mondriaan en Appel. wil Kanbier zijn geluk in het buiten land beproeven. Hij ziet de toe komst vol vertrouwen tegemoet: "Mijn werk kan wedijveren met de wereldtop. Ik wil keihard werken en hoop me daar blijvend te vesti gen als ik van mijn werk kan leven. Het eerste jaar hoop ik met Leidse hulp te overbruggen. Ik beschouw dit plan als een springplank; als ik het niet red, kom ik naar Nederland terug, maar ik ben nog nooit aan iets begonnen dat niet gelukt is", stelt Kanbier. Enige weken geleden reis de hij naar Parijs om zijn verblijf daar voor te bereiden. Documenta tie van zijn werk circuleert bij enke le galeries, die wellicht bereid zijn een expositie te organiseren. In juni vertrekt hij voor langere tijd en een maand later volgt zijn gezin. Het 'thuisfront' wil Kanbier regelmatig met (maandelijkse) berichten op de hoogte houden van zijn ervaringen. Tenslotte stelt hij nog eens met na druk: "Ik heb Parijs niet gekozen vanwege de afzetmogelijkheden voor mijn werk, maar ik wil de stad proeven, de romantiek voelen en in spiratie opdoen". DEN HAAG (ANP) George Benson, Herbie Hancock, Alain Toussaint, Lou Rawls, Stan Getz en Sarah Vaughn zijn een paar van de groten die het 14de North Sea Jazz Festival zullen opluisteren. Dat heeft de or ganisator van het festival, Paul Acket, gisteravond bekend ge maakt. Het 14de North Sea Jazzfestival is op 14, 15 en 16 juli in het Haagse Congresgebouw. Het complete pro gramma wordt half mei gepresen teerd. De kaartverkoop begint kort daarna. Acket maakte ook de namen van de genomineerden voor de Bird Award van dit jaar bekend. In de ca tegorie Nederlandse muziek zijn dat Ruud Brink, Hans Dulfer, Misha Mengelberg, Rita Reys en Ack van Rooyen. In de categorie Amerikaanse muziek noemde Acket Art Blakey, Ornette Cole man, Max Roach en Sonny Rollins. Weer prijs voor Gijs Ulander AMSTERDAM (ANP) - De Geertjan Lubberhuizenprijs 1988, voor lite raire proza-debuten, is toegekend aan de schrijver Gijs IJlander voor zijn boek ,De Kapper'. Dat maakte het bestuur van de Marten Toonder Stichting die de prijs ter waarde van 10.000 gulden uitreikt, gisteren be kend. De jury, bestaande uit Jaap Over steegen, Mies Bouhuys, Rudolf Geel, Sjoerd Kuyper en Jos Vande- loo, was unaniem in haar voor dracht, aldus het bestuur. Volgens het juryrapport heeft ,De Kapper' een heldere stijl, een uitstekende verteltrant waarbij de spanning ge leidelijk wordt opgevoerd, en wordt veel aandacht geschonken aan de menselijke relaties. De Geertjan Lubberhuizenprijs werd in 1983 ingesteld en wordt jaarlijks toegekend. Voor de prijs van 1988 waren 27 werken inge stuurd. Gijs IJlander heeft overi gens voor ,De Kapper' al de Anton Wachterprijs ontvangen. De prijs uitreiking heeft op 1 juni plaats in Amsterdam. Philip Catherine, Tete Montuliu en John Surman zijn de genomineer den in de catergorie .rest van de we reld'. Er komt ook een tentoonstel ling over de winnaars, in te richten door de (nu nog in Leiden gevestig de) Reinwardt Academie. Het North Sea Jazz Festival zal zijn schaduw dit jaar flink vooruit werpen. In de week van 8 tot en met 13 juli zal de Haagse binnenstad vol gens Acket „een bruisend jazz-hart van Europa" moeten zijn, zulks on der het motto „North Sea Jazz heats The Hague". Zo zal zich bij voor beeld een lint van 200 percussionis ten door de stad slingeren. Het lint verbindt vier podia waarop zoge noemde „etho jazz" (van etnische minderheden) ten gehore zal wor den gebracht. Er marcheren verder onder meer uit New Oreans afkom stige bands door de stad en ook een gospelkoor treedt in de open lucht op. In het Filmhuis worden histori sche jazz-opnamen vertoond en in tal van cafés zal jazzmuziek worden gespeeld. Ook theater Pepijn en een aantal literaire cafés besteden aan dacht aan jazz. Treinreizigers wor den in genoemde week 's morgens op het Centraal Station met jazz- klanken verwelkomd. Het jazzfestival zelf wordt onder meer uitgebreid met een kinderpro gramma op de zondagmiddag. Dat is los van het festival toegankelijk. Het wordt gehouden in de na een jaar van afwezigheid teruggekeerde tent op het grasveld van het Con gresgebouw. Totdat vorig jaar de zogenoemde Statenhal in het Con gresgebouw gereed kwam, concer teerden elk jaar beroemde musici in de tent. Vorig jaar werd, wegens de nieuwe hal, van de tent afgezien. Dit jaar zal er vooral avant-gardemu- ziek ten gehore worden gebracht. Satanic Verses niet open en bloot op plank in bibliotheek ROTTERDAM (ANP) - Dedirec tie van de openbare bibliotheek in Rotterdam heeft gisteren een eerder genomen beslissing het boek The Satanic Verses Salman Rushdie niet meer uit te lenen teruggedraaid. Het boek wordt weer uitgeleend, maé volgens een woordvoerder va bibliotheek al voor de komende twee maanden gereserveerd. Overigens zal het omstreden boek, als het niet is uitgeleend, al leen op aanvraag beschikbaar zijn. Het wordt niet open en bloot in de boekenkast geplaatst. Om veiligheidsredenen is het omstre den werk niet in de dependances van de bibliotheek beschikbaar. De door moslims verguisde re man van Rushdie heeft overigens de eerste plaats bereikt op de bestsellerslijst van de New York Times. Van 'Satanic Verses' wer den vijf keer zoveel exemplaren verkocht als van de nummer twee op de lijst, 'Star' van Danielle Steel. LEIDEN - De Amerikaanse pianist tengeneratie uit de romantische tra- Christopher Czaja Sager geeft genavond in de Kapelzaai een reci tal met werken van Bach, Schubert, Schumann en Chopin. Uit de samenstelling van het pro gramma van dit recital valt niet di rect af te lezen dat Sager veelzijdigste pianisten ditie was. Van haar leerde hij niet al leen het belang van het toucher, waardoor de pianotoon gaat zingen, maar ook werd zijn belangstelling gewekt voor de historische voor gangers van onze huidige piano. Clavecimbel, clavichord en forte de piano bespeelt hij even graag als de het moderne vleugel. Na voltooiing van ogenblik is. Al tijdens zijn opleiding zijn opleiding aan de Juillard onderscheidde hij zich van zijn destudenten in zijn voorkeur voor hedendaagse en minder bekende muziek. Geboren in New York be gon hij al op zeer jeugdige leeftijd met piano spelen en zelfs compone ren. Toen hij 12 jaar was sleepte hij met de uitvoering van een stuk van Bach zijn eerste prijs in de wacht. Zijn grote talent werd onderkend door de legendarische Rosa Lhévin- Koussevitzky uitgenodigd ne, die verbonden was aan de Juilli- New York het concert ter gelegen- ard School of Music en die er voor zorgde dat hij een beurs kreeg. Vijf jaar studeerde hij bij de toen 80-jari- ge Rosa Lhévinne, die de laatste vertegenwoordiger van de pianis- School waar hij de sfeer overigens afschuwelijk vond door de moor dende competitie tussen al die grote talenten - "een soort militaire dienst voor het podium" noemde hij het in een interview - begon zijn carrière als concertpianist. heid van de herdenking 100ste geboortedag van Rach maninoff met zijn spel op te luiste- Sedert 1975 woont hij in Neder- Christopher Czaja Sager <fot land, eerst in Arnhem, waar hij hoofddocent aan het Conservatori um is, en nu in Amsterdam. Hij geeft interpretatie- en meestercur- sussen in binnen- en buitenland o.a. over Chopin als avant-gardistisch componist in de romantiek, en heeft de leiding van de Internationale muziekweken in Bad Hofgastein in Oostenrijk. Zijn repertoire omvat alle muzi kale stijlen van Bach tot en met de hedendaagse componisten. Naast de gangbare werken uit de pianoli teratuur gaat zijn voorkeur nog steeds uit naar minder bekende of zelfs vergeten muziek: hij maakte plaatopnamen menti (niet te a natines die ieder beginnend pianist op zijn weg vindt), en van de com plete 'Klavierübing' van Bach, waarover hij tevens een boek schrijft. Ook geeft hij concerten waarin hij muziek uit de romantiek na elkaar op oudehistorische en mo derne instrumenten uitvoert om het verschil te laten horen. Messiaen versus Franse vogelroepchan sons uit het einde van de 14de eeuw, een programma samengesteld en uitgevoerd door Marianne Hund mezzo-sopraan, m.m.v. Anna Böker, vedel, Ireen Thomas, luit en Rob de Groot, piano. Gehoord in de Taffehzaal op woensdag 15 maart. Wanneer er een prijs zou bestaan voor het meest originele concert zou Marianne Hund hoge ogen gooien met haar op het program ma kortweg genoemde 'Vogel concert'. Onder deze titel presen teerde zij liederen van Messiaen en muziek die in de 14de eeuw aan het pauselijk hof van Avig non geklonken heeft. Voornaamste schakel tussen beide was het onderwerp: liefde en vogels. Ook in de structuur zijn overeenkomsten aan te wij zen: in muziektechnisch opzicht is dat het hanteren an ritmische en melodische, of in het geval van Messiaen harmonische patronen die steeds herhaald worden, en het gebruik van verschillende toonreeksen. Inhoudelijk gezien vinden de 14de eeuwse dichter-componis- ten en Messiaen elkaar in hun be leving van de natuur, met een sterk mystieke in symbolische in slag. Zo op papier lijkt het samen brengen van deze muziek uit ver leden en heden best gerechtvaar digd, maar het spannende mo ment is dat waarop dit alles tot klinken komt. Kan het, of kan het niet? Ik moet eerlijk zeggen dat de omschakeling van het eerste lied, Bonjour toi van Messiaen, naar het tweede, de virelay He tresz doulz roussignol, toch een soort 'tijdschok' bij mij teweeg bracht, ook al door de klankver schillen van zangstem met piano of met vedel en luit. Maar toen die eerste schok ver werkt was werd het omschakelen een genoegen. De speelse en lichtvoetige virelays en ballades waarin vogeltjes naar hartelust kwetterden, en de nogal zwaar wichtige liederen van Messiaen waarin vogelgeluiden in de piano begeleiding de liedregels aan el kaar verbinden, bleken elkaar in een perfecte balans te houden. Messiaen ging in het gebruik van de vogelzang in zijn muziek heel ver, naar het oordeel van sommi gen zelfs té ver. Hij trok als ama teur-ornitholoog door Frankrijk om de vogelzang in muziekschrift vast te leggen, en vond daarin een van zijn voornaamste inspiratie bronnen. Uit de Catalogue des oiseaux voor piano-solo speelde Rob de Groot, die zich al als een uitste kend begeleider had doen ken nen, l'Alouette calandrelle, waar in de zang van verschillende leeu weriksoorten, kwartels en een to renvalk tegen de achtergrond van krekelgesjirp tot een boeiend ge heel verwerkt is. Daarvoor had den Anna Böker en Ireen Thomas in een instrumentale solo leeuwe rikenzang in een 14e eeuwse chanson bewerking laten horen. Marianne Hund schakelde moei teloos over van verleden naar he den. Zij zong de chansons met een heldere en lichte stem, voor Messiaen kreeg haar stem meer expressie en warmte. Een pro gramma als dit staat of valt met de kwaliteit van de uitvoerenden, en daar deze ruimschoots aanwezig was konden zes eeuwen in een boeiend programma overbrugd worden. Dit concert is opgenomen door de KRO voor uitzending op latere datum in het programma 'KRO klassiek op zaterdagavond'. MIES ALBARDA TILBURG (GPD) - De manifesta- sonates van Cle- tie 'Nacht van het Boek' wordt op 18 met de so- maart voor de achtste maal in Til burg gehouden. De Tilburgse schouwburg is in* die nacht van zaterdag op zondag decor voor talloze auteurs die voor lezen uit eigen werk, discussies, veel muziek en een reeks films die doen hebben met het thema Naast de gebruikelijke schrijvers, dichters en muzikanten heeft de or ganisatie dit jaar een drietal literaire recensenten uitgenodigd. Jaap Goedegebuure (Haagse Post), Diny Schouten (Vrij Nederland) en Maai ke Meijer, die onlangs het proef schrift 'De lust tot lezen' publiceer de, treden onder toeziend oog van de Vlaamse schrijfster Monika LELYSTAD (ANP) - Lelystad krijgt in de zomer van 1991 de .we reldprimeur van de eens in de vier jaar te houden Wereldtentoonstel ling Volkskunst. Op een 10 a 20 hec tare groot terrein verrijst een aantal paviljoens waar het publiek kennis hun plannen gisteren in Lelystad georganiseerd door het Internatio- uiteen gezet. naai Comité Wereldtreffen Volks- Tijdens de tien dagen durende kunst. Dit comité bestaat uit zeven tentoonstelling zullen de bezoekers leden van de Internationale Organi- kennis kunnen maken met dans, satie voor Volkskunst (IOV), een muziek, liederen, gedichten, hand- aan Unesco verbonden organisatie, nijverheid, architectuur en eet-'en Bij het IOV zijn 118 landen aange- kan nemen van de* verschillende drinkgewoonten van andere vol- sloten die om beurten de wereldten- folkloristische beschavingen op ken. toonstelling zullen organiseren, aarde. De organisatoren hebben De wereldtentbonstelling wordt Voor de eerste tentoonstelling is in- rijk wordt gehouden haar fiat geeft. De kosten van het project worden geschat op vier miljoen gulden. De organisatie verwacht de kosten te middels de stichting Nederlands ^'?k°™Ste„n Comité Wereldtreffen Volkskunst H1'f,1.?. sponso- 1991 opgericht. Dat houdt zich i der leiding van A. Huizing bezig met de organisatie van de eerste we reldtentoonstelling. Volgens Huizing zijn de plannen nog niet definitief maar mag wor den verwacht dat het IOV op de ver gadering die begin april in Oosten- ring van het bedrijfsleven. Provincie en Rijk zal eveneens om een bijdrage worden gevraagd. Volgens een voorzichtige schatting van de organisatoren zal de tentoon stelling minstens 200.000 bezoekers trekken die goed zullen zijn voor drie miljoen gulden aan entreegel den. de Boekenweek, 'Film en Boek'. De Paemel met elkaar in disucssie. De zalen gaan om 20.30 uur open en stelling waarmee kan worden ge- blijven dat tot 4.30 uur. De traditie- worsteld is: 'Waarom zijn recensen- getrouw tweeduizend bezoekers ten zo zuur?' Het Nederlands lite- krijgen in die tijd behoorlijk wat li- rair talent is op de achtste Nacht teratuur voor hun kiezen. weer ruim vertegenwoordigd. Aan- Met de al genoemde 'Nacht van wezig zijn: Hans Dorrestijn, Marga de Poëzie' en het Boekenbal be- Minco, Andreas Burnier, Renate hoort de Nacht in Tilburg tot de gro- Dorrestein, Monika van Paemel, te landelijke evenementen van de Peter van Straaten, Guus Kuijer, Boekenweek. De organisatoren - Jan Brokken, Willem van Toorn, Stichting Leopold en de Vrije Boek- Bart Chabot en Jan Stavinoha. On- handel - hebben dit jaar gekozen getwijfeld kijken de bezoekers met voor een wat andere opzet. Zo is er spanning uit naar de lezing van dit keer eens niet gekozen voor een A.F.Th, van der Heijden, thema. Afgezien van de drie speel- De Nacht zou een slechte Nacht films die in het Filmhuis worden zijn als er geen ruimte wordt ge- vertoond is er niets dat te maken maakt voor debutanten. Dat zijn dit - Fragment uit het door Dario Fo geregisseerde muziektheaterspektakel 'II barbiere di Siviglia'. AMSTERDAM Twee jaar geleden, tijdens het i lige eerste seizoen van De Nederlandse Opera ir pas geopende Muziektheater, zorgde Fo's ring van Rossini's 'Barbier van Sevilla' voor een om streden lichtpunt. Omstreden omdat de daaraan ver bonden kostenfactor ver uitsteeg boven wat in de operawereld gebruikelijk was, maar een lichtpunt omdat het begrip 'muziektheater' van Fo daadwerke lijk een theatrale inhoud kreeg toebedeeld. Dat laatste was ook daarom opmerkelijk, omdat Fo niet in de slag was gegaan met een werk van een mo derne componist die de huidige opvattingen omtrent het muziektheater als uitgangspunt had genomen, maar met een van de pijlers uit het 'ijzeren reperto.- re'. Aan de andere kant bleek zijn aanpak de muziek soms danig in het gedrang te brengen. Vooral de fina le van de eerste akte, door Rossini opgezet als een groot ensemble waarin de verwarring langzaam maar zeker ten top stijgt, dreef de verbeeldingskracht van Fo tot het uiterste. Dat bracht het muzikale aspect soms danig in het gedrang en daarin leek bij deze re prise geen verandering gekomen. Integendeel. Diri gent Stephen Barlow leek nauwelijks tegen het the atrale vuurwerk van Fo opgewassen en bleek al hele maal niet in staat tot enig muzikaal tegenwicht. Een van de sprankelendste partituren uit de operage schiedenis werd daardoor een mat geheel, waardoor nog meer dan voorheen alle aandacht op het toneel gericht werd. Daar trok Fo werkelijk alle registers open met een inventiviteit en een gevoel voor associ atieve humor, dat op het ogenblik uniek genoemd mag worden. Deze produktie behoort tot de voorstellingen die men gezien moet hebben, maar het muzikale aspect blijkt van ondergeschikt belang en het evenwicht van het ware 'muziektheater' is ver te zoeken. Veelal lijken de solisten ook primair met hun gedachten bij de enscenering, maar het dient gezegd dat zij zich met volle overgave van hun taak kwijten. David Ma- lis (Figaro) en Louise Winter (Rosina) slagen er daar bij in hun rollen ook vocaal het nodige reliëf te verle nen, maar zij behoren tot de uitzonderingen. De tenor Douglas Ahlstedt blijkt een sympathieke maar wei nig geprofileerde Almaviva en Wout Oosterkamp mist de voor Don Basilio gewenste zwarte basklank. Ook de zang van Donald Adams is voor.kritiek vat baar, maar zijn Dokter Bartolo is scenisch zonder eni ge twijfel de beste prestatie die men in deze voorstel ling te zien krijgt. Bovendien kan men een veteraan met zo'n staat van dienst (bijna veertig jaar) eigenlijk dleen maar gelukwensen met het feit dat hij op zijn leeftijd nog zoveel stem over heeft. keer Myriam Crijns, Paul Meeuws en Marieke van Veghel. Een en an der geldt ook voor de muziek. Die wordt deze avond/nacht verzorgd door swingende, ingetogen en ex perimentele muzikanten of groe pen: MAM, Judy Niemack en Ro bert Jan Vermeulen Trio, Astrid van Helden, Confetti en de Hasan Band. De films die worden ver toond zijn 'La Dentellière' van Clau de Goretta, 'Death of a salesman' van Volker Schlöndorf en 'Room with a view' van James Ivory. B.B. King komt naar Nederland DEN HAAG (ANP) Blueszanger- /gitarist B.B. King komt in april voor vijf concerten naar Nederland. De bluesgigant treedt op in Gronin gen (13-4, Martinihal), Rotterdam (14-4, De Doelen), Eindhoven (15-4, Evenementenhal), Amsterdam (16- 4, Concertgebouw) en Alkmaar (23- 4, Veilinghal). De 63-jarige B.B. King geeft nog altijd gemiddeld 275 concerten per jaar met zijn uitgebreide begelei dingsband. Sinds het begin van de jaren vyftig speelt King tot in alle uithoeken van de wereld. Mede daarom staat King ook wel bekend als de ambassadeur van de blues. Ook in ons land is B.B. King een be kende verschijning. Zo is hij op het North Sea Jazz Festival in Den Haag de laatste jaren vaste klant.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 25