Tweeslachtig toneel Adriaan van Dis
Robert Mappelthorpe:
hard, koel, glanzend
Toonkunst Orkest: hachelijke momenten
Kerkmuziek
stijlvol
Voordeel van de twijfel
'Esther' niet te redden
Concert voor twee heren
MAANDAG 13 MAART 1989
PAGINA 25
Een uur in de wind' (komedie om geld) en 'Tro
penjaren' van Adriaan van Dis. Regie: Mette
Bouhuijs. Spelers: Helmert Woudenberg, Ger-
da Havertong, Olga Zuiderhoek, Hans Man in 't
Veld, Harry van Rijthoven en Dick van den
Toorn. Tot 25 maart in De Brakke Grond, daar-
AMSTERDAM Op het eerste ge
zicht is Adriaan van Dis het type
van de ideale schoonzoon: knap,
slim en niet onbemiddeld. Zo ie
mand die alles mee heeft. Een eigen
praatshow op televisie en een gou
den pennetje dat met een zekere re
gelmaat bestsellers oplevert. Wie
het (journalistieke) werk van Van
Dis kent, weet echter dat hij tegelij
kertijd een sterke hang naar de zelf
kant van het bestaan heeft. Die
tweeslachtigheid lijkt mij kenmer
kend voor Van Dis.
Alsof hij het al niet druk genoeg in 'Een uur
heeft, probeert Van Dis zich nu ook les natuurlijk
te manifesteren als toneelschrijver.
In 1985 debuteerde hij met de ko
medie 'Tropenjaren' en sinds kort is
er een tweede komedie: 'Een uur in
de wind'. Beide stukken zijn nu sa
men in een produktie te zien die af
gelopen zaterdag in theater De
Brakke Grond in Amsterdam haar Woudenberg)
de wind' draait al- polen. Paul is een geslaagd journa-
geld. De opties en list en overtuigd hetero, Vic een ge-
termijnen dwarrelen over het toneel fliPte cineast en een echte ruigpoot.
en we zijn getuige van John Lan- Beter kan Van Dis zijn eigen twee-
ting-achtige situaties. Niet voor slachtigheid nauwelijks illustreren,
niets laat Van Dis een van zijn spe- HlJ heeft alle registers opengetrok-
lers (Gerda Havertong) op een gege- hen om zijn hoofdpersonen in al
ven moment verzuchten: 'Het lijkt hun treurigheid neer te zetten,
wel een komedie'. Vader (Helmert
première beleefde.
'Een uur in de wind'
dracht geschreven ter gelegenheid
van het tienjarig bestaan
tiebeurs. En (jat zie je aa
ten. Het is alsof Van Dis zich voort
durend heeft ingehouden
krijtstreepjes in de zaal toch vooral
Het idee om beide komedies op
een avond door dezelfde mensen te
laten spelen, vind ik geslaagd. Het is
leuk om een persoon in twee totaal
verschillende rollen te zien en de ac
teurs hebben allen ruim voldoende
in huis om er ook echt iets van te
Pas na de pauze - in 'Tropenjaren' maken. Maar ik ben benieuwd hoe
zie je wat Van Dis werkelijk in huis Van Dis zich verder als toneelschrij-
(Dick
den Toorn) Modderman hebben een
verhouding met dezelfde vrouw en
om het helemaal Lanting te maken,
de Op- loopt er ook nog een verhouding
alle kan- met een zwager/oom doorheen.
hun gepommadeerde heeft. De toon is venijniger, de hu- ver gaat ontwikkelen. Dat hij talent
niet
hoofden te stoten. Het resultaat
een stuk dat bij vlagen aardig is om
naar te kijken maar geen moment
werkelijk boeit en in feite nergens
scherper, de teksten snijden heeft, is nu wel bewezen. Alleen
meer hout. Het stuk speelt zich af in moet hij niet in opdracht schrijven,
een flat in Manhattan. Paul (Hans En een beetje meer inhoud kan ze-
Man in 't Veld) en Vic (Helmert ker geen kwaad.
Woudenberg) zijn absolute tegen- GERLOF LEISTRA
Amerikaans fotograaf overleden
RONINGEN/BOSTON (GPD) - De
Amerikaanse fotograaf Robert
Mapplethorpe (42) overleed eind vo
rige week in een ziekenhuis in Bos-
'leather-scene': Mapplethorpe's
werk riep heftige reacties op. Maar
de esthetische composities, die aan
sloten bij de traditie van de klassie
ke fotografen, sloegen aan bij het
kunstpubliek. Mapplethorpe ont
wikkelde zich in het midden van de
aan het leven van zo veel van zijn jaren '70 tot de hoffotograaf van de
zwarte, mannelijke modellen. De Newyorkse kunstscene: hij maakte
langzame aftakeling moet
fotograaf, die was geobsedeerd
Toonkunst Orkest Leiden o.l.v. Bas I
met werken van Fauré en Dvorak. Solis
Mijnders in het Concert voor cello en
Helaas ontbrak er nogal wat aan
het ogencontact met de dirigent zo-
i de eerste delen van Fauré's
organische eenheid wordt. Het
vraagt van een orkest dat het met de
ogen als het ware aan het stokje i
Robert Mapplethorpe: zelfportret.
door schoonheid en perfectie, een
hel zijn geweest. Aan het eind van
zijn leven bewoog hij zich voort in
een rolstoel, vermoeid en getekend.
Robert Mapplethorpe studeerde
van 1963 tot 1970 schilder- en bouw
kunst. in New York maar maakte in
de jaren '70 naam met zwaar ero
tisch geladen foto's van mannelijke,
zwarte modellen die door sommi
gen als pornografisch werden be
stempeld. Homoseksualiteit, sado
masochisme, taferelen uit de
portretten van onder anderen Andy
Warhol, William Burroughs, Philip
Glass, Debby Harry, Richard Gere, onder anderen Patti Smith, choreo-
David Byrne en de body-buildster graaf-fotograaf Hans van Manen en
Lisa Lyon. De foto van zijn ex-part- ontwerper Benno Premsela, mode
LEIDEN Het Toonkunst Orkest
is een flink uit de kluiten gewassen
symfonie-orkest, dat gistermiddag
de gehele middenruimte van de
Lokhorstkerk vulde. Ook het volu
me van een orMèst van deze omvang
is eigenlijk te groot voor de toch be
perkte ruimte van de kerk. Hoe aar
dig de opstelling in het midden voor
het rondom gezeten publiek ook
mag zijn, voor de orkestleden zelf *"u"'
HotSbw hot h»nrli. sche hebbelijkheden
suite Masques et Bergamasques de de dirigent hangt zodat iedere
nodige hachelijke momenten te ho- wijzing direct in het spelen vertaaia
ren waren. Het bleek moeilijk om wordt. Bas Prinsen reageerde alert
tot homogeen samenspel te komen genoeg op de wisselende stemmin-
en de juiste balans in de klank te gen in de solopartij, maar de onvol
doende orkesttraining stond een
werkelijk samengaan in de weg. In
het spel van de 22-jarige Floris Mijn
ders waren vele momenten waarin
een duidelijk talent zich manifes
teerde. Een brede geschakeerde
toon, gevoel voor de lyriek
rockzangeres Patti Smith, die
op de hoes van haar elpee 'Horses' is
afgebeeld in een witte blouse en
met verwarde haren, is fameus.
Op de expositie met werk van
Mapplethorpe vorig jaar in het Ste
delijk Museum en Galerie Jurka in
Amsterdam waren naast de beelden
van mannelijke, zwarte naakten
stillevens, bloemen, portretten van
foto's en zelf- en kinderportretten te kestleden de klacht dat
zien. De expositie toonde Mappiet- niet goed hoort. In
horpe's werk in al zijn facetten:
schokkend, oogstrelend, esthetisch
betekent het een akoestische handi-
cap omdat het geluid naar alle kan
ten wegkan. Men hoort dan van or-
n elkaar
situatie,
het extra moeilijk is om tot
eenheid te komen, is het contact
ook ontroerend. Een niet de dirigent van levensbelang,
modieuze stilist of een meesterlijke omdat alleen vanuit dat centrum
estheet. In elk geval een kunstenaar die eenheid van klank,
die in zijn werk een tijdsbeeld na
laat: hard, koel en met een glanzend
oppervlak.
ritme,
dynamiek, en het evenwicht
tussen de orkestgroepen kan on-
staan.
vinden, daar iedere groep
meer op- en voor zichzelf leek te
spelen. Dat was des te meer te be
treuren omdat de groepen afzonder
lijk van een behoorlijke kwaliteit
waren. Strijkers, koper- en houtbla
zers gaven meermalen blijk wel de
gelijk tot een behoorlijke en even
wichtige orkestklank te kunnen ko-
Na gewenning aan de akoesti-
de zaal
ging het wel iets beter, maar toch
bleef de samenhang binnen het or
kest in een onzeker en wankel even
wicht.
Een begeleiding stelt nog zwaar
dere eisen aan het reactievermogen
van een orkest. Temposchommelin
gen van de solist moeten onmiddel
lijk opgevangen worden zodat het
samenspel van solist en orkest een
Vier violisten
naar finale
Back-concours
AMSTERDAM (ANP) - Vier van de
twintig deelnemers aan het Oskar
Back Vioolconcours hebben zater
dag in het Amsterdamse Concertge
bouw van jury-voorzitter Theo Olof
te horen gekregen dat zij zijn door
gedrongen tot de Finale op 25 maart.
Volgens Olof was de keuze tussen
de acht violisten die meededen aan
de tweede ronde een moeilijke. „De
jury heeft nog nooit zo'n hoog peil
bij zo veel jonge violisten geconsta
teerd."
Het Oskar Back Concours geldt
als het belangrijkste nationale con
cours voor jonge talentvolle violis
ten. De deelnemers zijn niet ouder
dan 16, 17 of 18 jaar. Het is ver
noemd naar de van oorsprong Hon
gaarse violist Oskar Back (1879-
1963), die in 1921 de leiding kreeg
van de meesterklasse van het Am
sterdamse Muzieklyceum.
zaterdag zijn Bo-
rika van den Booren, Roeland Ge-
hlen, Koosje van Haeringen en He
be Menzinga. Roeland Gehlen won
in de eerste ronde al de Optiebeurs-
prijs van 5.000 gulden voor de beste
vertolking van de moderne compo
sitie .Trama 12 per 12' van de Span
jaard Xavier Turull.
Op 25 maart spelen de finalisten
onder begeleiding van het Natio
naal Jeugdorkest in de grote zaal
van het Concertgebouw composi
ties van Bruch en Saint Saens. De
winnaar krijgt een studiebeurs ter
waarde van 20.000 gulden en mag
delen uit de Legenden studiebeurs ter waarde van 10.000
Dvorak, liet het orkest gulden.
Schumann, en een behoorlijk ont- op 26 maart optreden in Muziekcen-
wikkelde techniek zijn elementen trum Vredenburg in Utrecht. De ju-
die mogelijkheden v< J~
komst inhouden. Ook
stuk, z
op. 59
hetzelfde wisselende beeld
enerzijds zeer goed in staat zijn tot,
anderzijds toch net niet kunnen rea-
liseren. En dat is jammer want de KubeilS VerKOCht
kwaliteiten van het Toonkunst Or
kest kwamen in dit beslist niet te
hoog gegrepen goed gekozen pro
gramma onvoldoende tot hun recht.
MIES ALBARDA
OEGSTGEEST - Het Neder
lands Kerkmuziek Ensemble
onder leiding van Krijn Koets
veld voerde gisteren, in de lij
densweken voor pasen, een
sfeervol en toepasselijk concert
uit in de al even sfeervolle Groe
ne Kerk. Hoofdzakelijk werden
er liederen (a capella) gezongen
waarin het lijden van Christus
centraal staat. Er was zelfs een
complete Johannes Passion uit
de late Renaissance te beluiste
ren van de Duitse kerkmusicus
Christoph Demantius (1567-
1630).
Dit vocaal gemengd koor van
22 zangers legt zich niet alleen
toe op het stijlzuiver uitvoeren
van oude kerkmuziek, ook de
moderne en de minder gangba
re werken staan steeds op hun
programma. Een prachtig voor
beeld van stijlvolle en moderne
zang was voor de pauze een
tweetal werken van Ernst Pep
ping (1901-1981). Een opvallend
mooie, zuivere en perfect uitge
sproken inzet van de sopranen.
'Denk, Mensch' was het veelbe
lovend begin van een verras
send en bijzonder moeilijk veel
stemmig lied, met lyrisch tede
re passages naast felle uithalen.
Van een geheel andere sfeer
getuigde, het 'O Lamm Gottes
unschuldig' dat sterke verwant
schap heeft met het slotkoor uit
het eerste deel van de Matthaus
Passion, waarin de 'cantus fir-
mus' letterlijk vaste zang (bij
Pepping gezongen door de
tweede sopranen) een frappan
te gelijkenis in klankkleur ver
toonde met het jongenskoor uit
de Matthaus. Onder en boven
de bekende melodie slingerden
zich de tegenstemmen 'als bloe
sem om een hoepel', zoals de
historicus Ambros eens
schreef.
Na de pauze was het hoogte
punt de 'Passion nach dem
Evangelisten Johannes' van
Demantius, één van de eerste
passies die niet in het Latijn
maar in het Duits geschreven is.
Het koor vertolkte eenvoudig
de evangelistenpartij, maar
deed dat niet zonder expressie
en tekstbegrip. Woorden als
'Wir haben keinen König denn
ein Kaiser' en 'Es is vollbracht,
und neigete das Haupt und ver-
schied' werden onder leiding
van Koetsveld zeer overtuigend
en indrukwekkend weergege
ven. Zo'n passie zonder aria's
en recitatieven heeft iets sim
pels, maar en misschien juist
daardoor iets directs en indrin
gends.
De intermezzi werden ver
zorgd door de cellist Bastiaan
van der Werff. Op zijn heldere
Franse instrument (gebouwd in
1905 door Caressa et Francais)
streek hij zeer krachtig en ge
wetensvol drie werken van J.S.
Bach, waarvan de Suite no. II
(Sarabande, Menuet I en II en
Gigue) voor mij de top was door
zijn absoluut strakke en toch
veelzeggende interpretatie.
Dit concert was georgani
seerd in samenwerking met de
VPRO, die het gedeeltelijk zal
uitzenden op donderdag 20
april om 16.15 uur via Radio 4.
LIDY VAN DER SPEK
Gestolen Rodin
teruggevonden
PHILADELPHIA (AP) - Een
sculptuur van de Franse beeldhou
wer Auguste Rodin, die vorig jaar
november werd ontvreemd uit het
Rodin Museum in Philadelphia, is
onbeschadigd teruggevonden in
een kelder in het centrum van de
stad.
De 30 centimeter hoge buste -
.Masker van de Man met de Gebro
ken Neus'- heeft een geschatte
waarde van 150.000 gulden. De
sculptuur was gewikkeld in een
zeildoek verstopt onder een riole
ringsbuis. De buste werd vrijdag te
ruggevonden nadat donderdag een
24-jarige man was gearresteerd op
verdenking van de diefstal.
voor 1,7 miljoen
MAASTRICHT (ANP) - Op The
European Fine Art Fair Maastricht,
de grootste kunst- en antiekbeurs in
Europa, is dit weekeinde een por
tret geschilderd door Peter Paul
Rubens voor ruim 1,7 miljoen van
eigenaar verwisseld. De Newyorkse
kunsthandel Newhouse Galleries
verkocht ,De man met baard' aan
een Zweedse verzamelaar.
De beurs wordt van 11 tot en met
19 maart gehouden in het MECC in
Maastricht. Er zijn in totaal 110 deel
nemers uit West-Europa en de VS.
Andere opvallende verkopen: een
schilderij van Melchior d'Honde-
coeter (1636-1695) veranderde van
eigenaar voor ruim drie ton; een
landschap van Aert van der Neer
(1605-1677) werd verkocht voor on
geveer 540.000 gulden; een stuk van
David Vinckboons uit 1602 werd
verkocht voor 225.000 gulden.
Ook de hedendaagse kunst krijgt
op de beurs veel aandacht. Zo ver
wisselde een schilderij van Pierre
Alechinsky uit 1987 voor een ton
van eigenaar.
Arnon Y. Grunberg
Leids Literatuur Festival' Arnon Y. Grunberg
met 'De dupe van Felix'.'Muziek: Martijn Voor-
Marcenaro. Gezien op 11 maart
i De Burcht.
Liesbeth Huiberts als 'Esther' in de gelijknamige voorstelling
Mimegroep Azuur met try-outs van 'Esther'.
Makers/spel: Liesbeth Huiberts en Kees van
Leeuwen. Gezien op 10 maart in Microtheater
Imperium.
LEIDEN In de Tweede Wereld
oorlog ging Esther met een Duitser.
Voor dit landverraad werd ze na de
bevrijding gestraft met een kaal ge
schoren hoofd. Haar onteerde ou
ders sloten haar voor deze schande
in huis op. De buitenwereld moest
de dochter vergeten. Inmiddels
1988 zijn de ouders overleden,
heeft de hardvochtige broer hun
plaats als gevangenisbewaarder in
genomen en is Esther vervreemd
van de werkelijkheid.
Dit dramatische gegeven, gelezen
in een krant, was vijf jaar geleden
aanleiding voor het Leidse gezel
schap Gruppo Trutto Dramatico tot
de voorstelling 'Esther'. GTD is on
dertussen ter ziele gegaan en voort
gezet onder de naam mimegroep
Azuur. Azuur wil zich toeleggen op
produkties waarin personages in
extreme situaties verwikkeld raken
en waarmee de toeschouwer zich
kan identificeren. Aristoteles en
Stanislavski zouden met dit artistie
ke credo bepaald tevreden zijn ge
weest.
Waarom Azuur 'Esther' uit de ar
chieven van GTD heeft geplukt; is
afgezien van de invoelingsthema-
tiek, niet helemaal duidelijk. Aan
het toenmalige matige succes kan
het niet gelegen hebben. Vijf jaar
geleden bekroop me al het gevoel te
maken te hebben met gedateerd ja
ren-zeventig-toneel: lekker thera
peutisch meekijken in de hoofden
van allerhande randfiguren. Onder
het mom van maatschappelijke be
trokkenheid voyeur zijn dus. In de
bewerking die Azuur nu presen
teert is deze visie niet veranderd.
Het decor en de rekwisieten, de spe
lers, de sfeer en de verhaallijn zijn
ook hetzelfde gebleven. Zelfs het
tergend trage tempo is overgeno
men. De vervreemding van Esther
wordt nog steeds doorspekt met de
theatrale cliché's van een gek: open
hangende mond, afwezige blik, ver
wrongen motoriek. Aapje spelen.
Na vijf minuten dwangmatig aan
zwengelen van een naaimachine, is
het wel duidelijk dat we hier met ie
mand te maken hebben die niet
goed bij zijn hoofd is. Maar Liesbeth
Huiberts gaat nog even pathetisch
door.
De broer 'verzorgt' Esther met
veel tegenzin en ook voor deze te
genzin trekt speler Kees van Leeu
wen alle tijd uit. Geen symbolisch
droog stuk brood als ontbijt of ge
jaste piepers of een bloederig ge
hakt hart als avondeten dat nog iets
aan de huiskamersituatie toevoegt.
'Esther' is een exposé van ruim zes
tig minuten, waar iedere theaterma
ker er vijf nodig heeft. Met andere
woorden: vervelend.
Pas in de laatste minuten komt er
leven in Esther. Zij haalt een ring en
een liefdesbrief uit het geheime
laatje van haar naaimachine, de
broer komt plots binnen en leest de
brief. Samen gaan ze dansen en naar
het strand om te zoenen. Nu pas
raak je betrokken omdat in het mid
den blijft of deze scènes tot het da
gelijkse ritueel behoren of dat er
iets openbreekt bij de broer. Hiep
hoi, theater. Spanning.
Maar het is al te laat. De voorstel
ling is niet meer te redden. Zelden
heeft tijd zo lang geduurd.
INGRID VAN
FRANKENHUYZEN
LEIDEN Als je op 17-jarige leef
tijd, na een rolletje in een stuk van
Toneelgroep Amsterdan, besluit
het gymnasium vaarwel te zeggen
om een bestaan als acteur en toneel
schrijver op te bouwen, ben je naief
of geniaal. Arnon Y. Grunberg deed
het en verzorgde voor veertig men
sen de slotavond van het Leids Lite
ratuur Festival.
Het jonge talent bracht een soort
totaaltheater dat, het moet gezegd,
beslist niet verveelde. De eerste vijf
minuten zat hij, als de denker van
Rodin, op een kinderstoeltje te zwij
gen. Daarna varieerden de in het
zwart geklede gitarist en fluitist op
het Vader-Jacob-thema. Grunberg
kwam opnieuw, nu als een soort ro
bot, op en deed de zaal geloven op
de crematie van een zekere Felix te
zijn. De rest van de show kroop
Grunberg in de huid van Felix en
kregen we zijn levensverhaal te ho
ren en te zien. Een luidspreker
sprak daarbij ook duidelijke taal en
leverde soms eveneens toegankelij
ke muziekfragmenten.
In het middelpunt van Felix' le
ven staat zijn liefde voor juffrouw
Bètsie, de onderwijzeres van de vijf
de klas. Zijn verdere leven staat in
het teken van het zoeken naar woor
den voor haar. Aan het eind van de
show vindt hij juffrouw Bètsie te
rug als een grote opgeblazen g^le
bal. Deze prikt hij met een grote
Koffieconcert door Koos Verheul - fluit en
Jan der Meer piano met werken van o.a.
Kuhlau, Gaubert. Loevendie en Escher. Ge
hoord op 12 maart in de Foyer van de Stads
gehoorzaal.
LEIDEN - Met open mond luiste
ren een paar kinderen op de eer
ste rij. Het wijsje waarmee de Ne
derlandse componist Rudolf
Escher hagedissen wil lokken
(Aur pour charmer un lézard),
wordt door fluittist Koos Verheul
zó adembenemend behoedzaam
gespeeld, dat het wel lijkt of het
geluid zonder tussenkomst van
het instrument, zomaar tussen
zijn lippen vandaan komt. De be
zoekers van het concert zien het
schuwe diertje bijna te voorschijn
komen. En dan te bedenken dat
conservatoriumstudenten hun
neus wel eens ophalen voor dit
stuk, omdat het niet virtuoos is en
bovendien wat saai.
Het hagedissenliedje is de eni
ge fluitsolo van dit concert. De
overige werken worden uitge
voerd door het duo. Een zeer mar
kant duo. Als je de twee ziet opko
men denk je onwillekeurig con
cert voor twee heren. Twee heren
die al meer dan dertig jaar samen
spelen. Die genoeg hebben aan
het knipperen van een ooglid om
spatgelijk te kunnen inzetten
zoals in 'Music for flute and pia
no' (1979) van Theo Loevendie;
het enige echt modern klinkende
werk dat meteen met een hoge,
alarmerende fluit-kreet begint.
Tot aan dat tijdstip hadden we
de wat intiemere klanken van de
fluittoon kunnen bewonderen. Er
zijn op dit moment weinig of geen
fluittisten in Nederland die zó een
bijzondere klank aan hun instru
ment kunnen ontlokken als Koos
Verheul. Zeker nu er een tendens
heerst om de wat helderder, bijna
koud glinsterende timbres te la
ten prevaleren, een tendens die
door internationale concoursen
en masterclasses alleen nog maar
versterkt wordt. Koos Verheul
doet daar niet aan mee. Zijn toon
houdt het midden tussen de mil
de, lieflijke klank van de houten
barokfluit (traverso) en het ster
kere, openhartiger geluid van
diens opvolger, de zilveren ne
gentiende eeuwse fluit. Bij elk
stuk dat hij speelt kiest hij een pa
let aan bijpassende kleuren. Bo
vendien neemt hij, waar hij ook
speelt, een tas vol verschillende
fluiten mee. Zo werd het Duo
Brilliant van de laatklassieke
componist Friedrich Kuhlau uit
gevoerd op een smeltend klin
kende houten fluit.
Prachtig was de sonate van Phi
lippe Gaubert die in sfeer de ro
mantiek al ontgroeit en bij vlagen
'impressionistisch' klinkt. Met
veel smaak gespeeld en van hoog
artistiek niveau. Zoals trouwens
het hele programma. Elke noot,
elke frase speelde haar rol in het
muzikale geheel. Jan van der
Meer trok bij tijd en wijle verbe
ten gezichten achter de vleugel
alsof het hem niet mee zat. Geluk
kig was dat niet te horen. Tot slot
(vóór de toegift) kreeg de goed be
zette foyer een zeer geïnspireerde
uitvoering te horen van de sonate
van de Rus Otar Taktakishwili
(1924).
MONICA SCHIKS
knal door. Met de klanken van Mar
iene Dietrichs 'Ich bin von Kopf bis
Fuss auf Liebe eingestellt' keren we
terug naar de crematie. We kunnen
Felix daar niet meer voor het laatst
zien, want "hij is niet meer".
Binnen de rode draad van het ver
haal maakt Felix natuurlijk van al
les mee. De eerste helft van de show
was abstract, absurd en filosofisch,
de laatste helft veel joliger: hierin
een parodie op het journaal, een
weerman die een kernramp ver
slaat, de stompzinnige discomenta
liteit op muziek van Sabrina's
'Boys', Felix als patserige Porsche-
bezitter en als televisiepresentator.
Grunberg relativeerde tussen
door ook nog het beroemd worden
en kwam over als iemand die weet
hoe het allemaal in elkaar zit. Boven
het middelbare-schookl-niveau
steekt hij ver uit, deze tekstvaste
spraakwaterval, al durf ik hem nog
niet als een jonge Freek de Jonge te
betitelen.
EMIEL FANGMANN
Tv stimuleert
operabezoek
ENSCHEDE (ANP) - De televisiere
gistratie van de opera 'Rigoletto'
door Forum uit Enschede heeft
geen nadelige invloed gehad op het
bezoek van de voorstellingen die
het gezelschap van deze opera in
schouwburgen heeft verzorgd. On
derzoek van Intomart Qualitatief en
de KRO heeft dat uitgewezen.
Opera Forum heeft dit bekend ge
maakt bij de première van de opera
,Die Verkaufte Braut'. Deze voor
stelling is, in het afgelopen week
einde, ook rechtstreeks door de
KRO via de televisie uitgezonden.
Aanvankelijk bestond er vooral
bij schouwburgen de vrees dat de
televisieuitzending van 'Rigoletto'
tot een kleinere belangstelling voor
de zaaluitvoeringen zou leiden. Uit
het onderzoek van Intomart en
KRO blijkt dat 52 procent van de
ondervraagde schouwburgbezoe
kers de televisiereportage van 'Ri
goletto' had gezien. Vijf procent van
hen zegt zelfs door de tv-uitzending
gestimuleerd te zijn naar de
schouwburg te gaan. De waarde
ring voor de tv- uitzending was
hoog, zo komt eveneens uit de en
quête naar voren.