Deze Etos aanbieding geldt ook voor
filmsterren.
Steeds meer vrouwelijke
koks in restaurantkeuken
Nederlander eet per
jaar 20 kg appelen
3.49
2.89
,5.99
WOENSDAG 8 MAART 1989
"Geen vrouwen in mijn
keuken", riep eertijds menig
chefkok, als een persoon van
de andere kunne het waagde
een blik te werpen in zijn
heiligdom. Want het koken op
commerciële basis (of dat nu
in een restaurant was, in een
zogenaamde 'grootkeuken' of
in het huis van een
vooraanstaande familie) was
uitsluitend een
aangelegenheid voor mannen.
Uitsluitend mannen oefenden
immers een beroep uit, en dat
beroep kon heel goed kok zijn.
door
Martin van Huijstee
"Koken is vrouwenwerk", sprak
menig braaf huisvader die nooit een
stap in de keuken zette en trots ver
telde hij zijn vrienden dat hij niet
eens een eitje kon koken. Want
mannen leerden een beroep. Meis
jes gingen hooguit een paar jaar
naar de huishoudschool, voor zij de
rest van hun leven de roeping 'huis
vrouw en moeder' gingen uitoefe
nen. Een roeping inderdaad, want
bij een achturige werkdag bleef dat
nooit.
Er is inderdaad wel wat veranderd
in de maatschappij. De huishoud
school (door mannen smalend 'spi-
nazie-academie' genoemd) bestaat
niet meer. Moderne meisjes die
trouwen en huisvrouw worden,
hebben daarnaast vaak ook nog een
baan. Hoe ze het huishouden moe
ten organiseren en hoe ze moeten
koken hebben ze niet geleerd.
Steeds meer moderne mannen be
seffen dat ze hun vrouw niet in haar
eentje kunnen laten opdraaien voor
de huishoudelijke taken. Steeds
meer mannen ontdekken hoe leuk
het is om te koken.
Steeds meer meisjes studeren, of
volgen een beroepsopleiding. En
ontdekken dat koken een heel leuk
beroep kan zijn. Sterker nog: het is
een roeping, elke enthousiaste res
taurantkok - man of vrouw - zal dat
bevestigen. Want ook in restaurant
keukens werden steeds meer goed
opgeleide vrouwelijke koks.
De mannen thuis zitten ook niet
stil. Net zo min als hun partners
leerden zij van hun moeder hoe ze
moeten koken. Beiden moeten het
dus al doende leren. Al dan niet met
een boek erbij. Vroeger waren er
twee soorten kookboeken: boeken
voor koks en boeken voor huisvrou
wen. dat is nog wel zo, maar de 'keu
kenprinsen' en de 'keukenprinses
sen' verketteren elkaar niet meer als
vroeger. Een vrouw komt de eer toe
in ons land deze emancipatie op
gang te hebben gebracht; dit taboe
te hebben doorbroken.
Al meer dan dertig jaar schrijft
Wina Bom op kleurrijke en enthou
siaste manier over de kunst van het
koken en het eten. Haar geschriften
waren de eerste die zowel door
vrouwen als mannen werden gele
zen, en ook beroepskoks waarderen
wat zij voor de ontwikkeling van de
eetcultuur heeft gedaan.
Vrouwen hebben het koken als vak ontdekt.
Maar toch worden nog steeds de
meeste kookboeken voor vrouwen
geschreven. Want er zijn, in absolu
te zin, nu eenmaal meer vrouwen
dan mannen die koken. Hoewel er
meer mannen dan vrouwen (al dan
niet op kosten van de zaak) de res
taurants aan hun omzet helpen, is
het overgrote deel van de mannen
enorm conservatief in zijn eetpa
troon. Steeds opnieuw wijst markt
onderzoek uit dat de vrouwen wel
willen experimenteren met nieuwe
recepten, maar dat de meeste heren
der schepping thuis het liefst hun
traditionele aardappeltjes met jus,
groente, stukje stoofvlees en een
puddingachtig toetje verorberen.
Daarom is het zo nodig dat er ook
speciale kookboeken voor mannen
verschijnen. Voor de mannen die
wel willen, maar nog niet kunnen
koken. Want de emancipatie is nog
lang niet voltooid. Daarbij doet zich
het vreemde verschijnsel voor dat
mannen, als ze eenmaal de eerste
stap in de keuken hebben gezet, di
rect allerlei bijzondere dingen wil
len maken. Als hun vrouw kookt
moet dat op de traditionele manier,
maar zelf wagen ze zich het liefst
aan bijzondere en buitenlandse spe
cialiteiten.
Ze zullen zich dus de basiskennis
eigen moeten maken. De diverse
kooktechnieken moeten leren. Dat
leren ze het liefst van een man. Uit
een kookboek in mannentaal dus.
Dan hoeven ze zich er ineens niet
meer voor te schamen dat ze een
schort aantrokken. "Met mannen
hand bereid" is zo'n kookboek voor
mannen. Het werd geschreven door
Wiebe Andringa, een man die al zijn
leven lang kookt. En er al heel wat
jaren over schrijft. Vakkundig en
precies legt hij uit hoe alles moet,
van de gewoonste dingen zoals
aardappelen en eieren koken, tot de
meer gecompliceerde technieken.
Het resultaat is steeds een gerecht
dat de toets van de huisvrouwenkri
tiek kan doorstaan, en dat die merk
waardige gewoonte van mannen
om iets aparts te willen maken, vol
ledig aan zijn trekken laat komen.
Voor alle mannen die deze kookru-
briek lezen een aanradertje. Want
de dagelijkse plicht een maaltijd te
moeten bereiden kan pas een hobby
worden, als je de kooktechniek vol
doende onder de knie hebt en met
kennis i van zaken weet te experi
menteren met ingrediënten en re
cepten.
Gegoede burgerij aan tafel. Het eten werd bereid door
de keuken niets moest hebben.
Amerikaanse
keuken meer
dan hamburgers
Wie de Amerikaanse keuken op een
lijn stelt met hamburgers en T-bo-
nesteaks die doet deze cuisine on
recht aan. Vooral door de invloed
van de diverse immigrantenkeu
kens, in combinatie met de pio
nierskeuken, zijn er in sommige
streken van de Verenigde Staten
enorm leuke en lekkere gerechten
te eten.
Een voorbeeld van zo'n 'Cuisine'
is de Cajun-kitchen die teruggrijpt
op de Franse kolonisten. Typerend
voor deze keuken is het gebruik van
ingrediënten als ui, bleekselderij,
diverse pepers, paprika en knof
look. Wie er eens wat mee wil avon
turen kan onder de merknaam Ca
jun King de specifieke kruiden
mengsels voor deze keuken kopen.
De kruiden worden geïmporteerd
door de firma Boas (tel 079-410114)
in Zoetermeer.
Keukenafval weg
Het is geen luxe is om in de keuken
een forse afvalbak te plaatsen. De
leuke vuilnisbakjes die je zo handig
weg kunt werken in een keuken
kastje zijn misschien wel uit het oog
maar ze zijn ook zo klein dat ze bin
nen de kortste keren vol zijn. Heel
wat praktischer zijn de nieuwe
Click-it bakken van Curver die le
verbaar zijn in de maten 9,15, 25 en
50 liter. Een van de handige eigen
schappen van deze bakken is dat
het deksel vast te zetten is, zodat u
niet voor elk stukje afval apart het
klepje hoeft te lichten. De prijs
loopt op van 11,95 tot 29,95 gulden.
Controle-sensor
Een sneetje geroosterd brood dat te
zwart of te bleek uit de rooster komt
is verleden tijd met de nieuwe con
trol-sensor broodrooster van Braun
(tel 070-980544). Deze broodrooster
is voorzien van een infrarood sensor
die meet of u ze bruin genoeg heeft
gebakken. Op dat moment komt de
broodlift omhoog en schakelt het
apparaat zichzelf uit.
U kunt het apparaat, dat bij het
roosteren niet meer dan handwarm
wordt, instellen op zes graden van
bruining. Verder is de broodrooster
uitgevoerd met een kruimella zodat
het schoonmaken nauwelijks pro
blemen oplevert en is er als acces
soire ook een rekje te koop voor het
verwarmen van broodjes.
De prijs van de broodrooster is
123 gulden.
De cijfers liegen er niet om: per jaar
eten wij per persoon gemiddeld
zo'n 20 kg appelen. Dat lijkt mis
schien nogal wat, maar het grootste
deel daarvan wordt in verwerkte
vorm (bijvoorbeeld in taart, salades
of als moes) genuttigd. De Neder
lander houdt dus van appelen, eet
ze graag en veel, verwerkt of niet.
Waarom is duidelijk: appelen zijn
lekker, caloriearm, vitaminenrijk,
dorstlessend, hongerstillend, en ge
makkelijk te eten.
Ook verkrijgbaarheid speelt een
rol, want appels zijn er het jaar rond,
dank zij een uitgebreide teelt en
steeds betere bewaartechnieken.
Met name het laatste krijgt veel aan
dacht; uitgekiende koelinstallaties
zorgen voor een goede temperatuur
en vochtigheidsgraad, maar regelen
ook de juiste toevoer van zuurstof
en koolzuurgas. Zodoende kan een
vroege oogst voorzichtig narijpen,
waardoor het aanbod van verse ap
pels altijd constant blijft.
Als cultuurgewas zijn appels al
vele duizenden jaren bekend, en
geen enkele andere vrucht heeft zo
veel van menselijk bijgeloof te ver
duren gehad. Enerzijds brachten zij
dood en verderf: Eva en Sneeuw
witje aten van een appel en het ver
ging hen slecht. In Duitsland werd
ooit een heksenproces gevoerd,
waarbij de 'heks' bekende zich in
een giftige appel te hebben omge
toverd. Wie een appel van een nog
bloeiende boom at, zou datzelfde
jaar nog sterven. Anderzijds werd
de vrucht ook als machtig symbool
van liefde en vruchtbaarheid ge
zien. In Engeland legden de meisjes
drie appels, waarop de namen van
aanbidders waren geschreven, on
der hun kussen. Midden in de nacht
werd een willekeurige appel opge
peuzeld. 's Morgens wisten zij dan
wie hun toekomstige echtgenoot
zou worden... Appels waren ook het
onderwerp van kinderraadsels:
"Rood zijn de muren, wit zijn de bu
ren, zwart zijn de papen, die in de
kapellen slapen".
In de volksgeneeskunde werden
appelen op een al even tegenstrijdi
ge manier gezien: goudgele appels
waren gezond, maar van groene
ging het geheugen achteruit. In één
geval had men gelijk: van appels
krijgt men schone tanden, ook nu
geldt dat nog. Veel gezegdes of uit
drukkingen, soms zelfs oude tradi
ties hebben met appels te maken,
vaak typerend voor de streek. Wan
neer in Groningen of Friesland een
hevige wind opstreekt, spreekt men
van een appelschudder. Sommige
vrouwen in Spakenburg en Bun
schoten dragen nu nog met kil weer
een appeltje-brungjak. "De appel
man komt voor zijn geld", zegt men
tegen iemand die te veel appels op
heeft en er ziek van is. "Geen scho
ner lied, sinds Adam in de appel
beet", spreekt voor zich.
Wie nu geheel door appels bevan
gen is, en trek heeft in een origineel
recept, zou eens Gouden Appelsoep
moeten proberen.
Een halve kilogram appels (bij
voorkeur de zachtzure Golden Deli
cious) schillen, in stukje snijden of
raspen. Vervolgens een halve kilo
vleestomaten van hun vel ontdoen
en eveneens in stukjes snijden. Het
geheel met 1 liter kippebouillon
overgieten, hieraan twee kruidna
gels toevoegen. De soep een half uur
laten koken, en naar wens zeven.
Vier a vijf eetlepels room toevoegen
en het geheel op smaak brengen met
iets peper en zout. Versier de soep
voor het opdienen met fxjngeprakte
harde eieren.
Magic Girl Deodorant,
spray of roller,
Bij Etos wondje pas echt verwend.
