NAVO en Warschaupact willen wapentuig dumpen Optimisme bij begin eerste CFE-ronde mwomt... a Veel mensen lijden onder 'ingebeelde lelijkheid' Mariënburg9 weet waar Abraham de mosterd haalt PAGINA 2 MAANDAG 6 MAART 19891 BRUSSEL - Na vijftien jaar lang vruchteloos te hebben on- aantallen te halveren, waardoor derhandeld over vermindering van hun niet-nucleaire strijdkrachten in Europa, zijn NAVO en Warschaupact van daag in Wenen begonnen aan een nieuwe overlegronde met hetzelfde doel. Maar de onderhandelingen over de Conven tional Armed Forces in Europe (kortweg CFE; men vond 'CAFE' wat te ludiek klinken) beginnen onder een gunsti ger gesternte dan die zg. MBFR-onderhandelingen sinds 1973 ooit hebben gekend. Het optimisme aan beide zijden is groot. door Hans de Bruijn Natuurlijk, het zou een wonder zijn als de verwachting zou uitkomen, dat de CFE over ruim drie jaar kan worden afgerond. De zestien NAVO-landen en de zeven Oost- europese staan immers voor een zwaar karwei. Maar de sfeer tussen Oost en West is de laatste tijd, voor al onder impuls van Mikhail Gor- batsjov, sterk verbeterd en dat kan vruchten afwerpen. Dat blijkt al uit het feit dat beide blokken het vorige maand vrij makkelijk eens werden over de wijze waarop zij gaan onder handelen. Er is van de MBFR geleerd. Die onderhandelingen liepen vast om dat NAVO en Warschaupact het vanaf het begin niet eens konden worden over de omvang van eikaars strijdkrachten en het gebied waar over onderhandeld zou worden. De MBFR betrof alleen Centraal-Euro- pa, waardoor de Sovjetunie de mo gelijkheid hield om weggehaalde troepen elders te concentreren. Nu is afgesproken dat de CFE-onder- handelingen heel Europa, 'van de Atlantische Oceaan tot de Oeral', zullen omvatten. Franse strijdmacht Het wordt ook van groot belang ge vonden dat de Franse strijdmacht, die geen deel uitmaakt van de mili taire organisatie van de NAVO, dit keet wel in de onderhandelingen wordt betrokken. Daardoor wordt nu op de breedst mogelijke basis onderhandeld. Zeker zo belangrijk- is dat men afziet van wat de Ameri kanen de 'bean-counting' noemen: het vooraf willen vastleggen hoe veel troepen en wapens elk blok nu heeft. De MBFR ging vooral de mist in omdat men het over die cijfers niet eens kon worden. Natuurlijk moet eerst afgespro ken worden over welke wapens men gaat onderhandelen, hoe die straks geteld zullen worden en hoe de controle op de naleving van ak koorden geregeld moet worden, maar daaraan is men bij de MBFR niet eens toegekomen. Men is het erover eens dat niet ge praat wordt over wat er nu is, maar over wat elk uiteindelijk mag over houden. Als men stelt dat ieder straks 20000 tanks mag hebben, dan doet het er niet toe of het Oostblok er nu 57000 of 40000 heeft. Het te veel moet gewoon weg. In NAVO-kring wordt met span ning gewacht op de voorstellen waarmee Sovjet-minister van bui tenlandse zaken Shevardnadze van daag in Wenen zou komen. Men houdt het hart vast, want de Sovjets hebben tot nog toe steeds het initia tief naar zich toe getrokken. Dat be gon in december toen Gorbatsjov forse verminderingen van de Sov jet-strijdkrachten aankondigde. Eind 1990 zal de Sovjetunie een half miljoen soldaten, 10.000 tanks, 8500 stuks artillerie en 800 ge vechtsvliegtuigen minder hebben dan op dit moment. Dit jaar begint Duitsland en Hongarije. Volgend jaar volgen nog eens vier divisies en 260 vliegtuigen. Daarnaast hebben ook de Oosteuropese landen eenzij dige reducties aangekondigd. Polen zal dit jaar vijf brigades met 40000 soldaten, 850 tanks, 900 ka nonnen en 80 vliegtuigen schrap pen. De DDR zal 10000 soldaten en 20 pet. van zijn tanks en 15 pet. van zijn vliegtuigen wegdoen. Ook Tsjechen en Hongaren komen met dergelijke maatregelen. De NAVO-landen reageerden terug houdend op al die aankondigingen. Natuurlijk is men blij met elke stap die het overwicht van het War- i uitkomt op een troepen- pensterkte van 95 procent van wat de NAVO nu zelfheeft. Maar voor het Warschaupact be tekent dat meer dan een halvering. De NAVO overvraagt, en hoewel dat logisch lijkt gezien het over wicht aan de andere kant is het de vraag of niet een te gToot beroep op de inschikkelijkheid van Gor batsjov c.s. wordt gedaan. Daarom is het verstandig dat men niet aandringt op halvering in een klap. NAVO en Warschaupact zijn het eens dat stapsgewijs moet wor den onderhandeld, waarbij tussen tijdse akkoorden mogelijk zijn. Zo kan te grote druk op de onderhan delingen worden voorkomen. De NAVO wil dat uiteindelijk geen van beide blokken meer dan 20000 tanks overhoudt. De NAVO heeft 22000 tanks en moet er dus 2000 inleveren. Het Warschaupact heeft er volgens eigen cijfers 57000, en dus is een vermindering met 37000 nodig. Ook zou volgens de NAVO geen land meer dan 30 procent van het to tale aantal tanks, kanonnen en pant- schaupact op conventioneel gebied serwagens mogen hebben. Dus Europa vermindert. Maar de den de Sovjets van hun 42000 tanks NAVO vindt de verminderingen nog lang niet ver genoeg gaan. Het hoofddoel van de NAVO is het verminderen van het vermogen van het oostblok om verrassings aanvallen te lanceren en om massa le grond-offensieven uit te voeren met het doel Westeuropees grond gebied te veroveren. Dus moeten vooral de offensieve wapens, zoals tanks, kanonnen en pantserwagens Worden derd. De NAVO stelt voor i 30.000 moeten wegdoen, grootste NAVO-tankmacht heeft West-Duitsland met 4500 stuks. Druppel Ook wil de NAVO afspraken over beperking van troepenconcentra ties en zou de paraatheid moeten worden verminderd door meer wa pens op te slaan. Daardoor wordt het moelij ker om ongezien veras- singsaanvallen voor te bereiden. De eenzijdige verminderingen van het CIJFERS OVER DE MACHTSVERHOUDING IN EUROPA WARSCHAU PAKT NAVO IISS Atlantische Commissie Waftctwu PaU Mavo De aantallen verschillende wapens volgens de opgaven van Warschau pact (bovenste balken), NAVO (middelste) en het Londense Institute of i twee Strategie Studies. Dat het Oostblok een overwicht heeft aan tanks staat niet Oostblok zijn in het licht van deze eisen maar een druppel op een gloeiende plaat. Maar omdat ze al eind 1990 een gerealiseerd moeten zijn kunnen de beloften tijdens de Weense onderhandelingen op hun waarheid worden getoetst. In elk geval heeft Gorbatsjov er kend dat het Warschaupact in Euro pa een conventioneel overwicht heeft. Toch betekent dat nog niet dat aan de vooravond van de eerste CFE-ronde nu alles koek en ei is. Er blijft nog een aantal flinke struikel blokken liggen. Zo wil het War schaupact ook onderhandelen over gevechtsvliegtuigen en zeestrijd krachten, gebieden waarop van een NAVO-overwicht sprake zou zijn. De NAVO voelt daar niets voor. Met name de oorlogsschepen zijn in het CFE-mandaat nadrukkelijk uitge sloten. Vliegtuigen worden in het man daat echter niet eens genoemd. De NAVO sluit onderhandelingen daarover dan ook niet uit, maar wil die niet in de beginfase. Vliegtuigen spelen volgens de NAVO niet zo'n grote rol bij het uitvoeren van mas sale aanvallen. Ook wil het Warschaupact de kernwapens voor de korte afstand in de onderhandelingen betrekken in een poging de monderinisering van die wapens tegen te houden. Maar voor de NAVO kunnen die 'taktische' kernwapens alleen zijde lings aan bod komen. Veel zware kanonnen kunnen zo wel nucleaire als conventkionele granaten afvuren. Als hun aantal wordt beperkt, zal dat indirect ook effect hebben op het aantal nucleai re afschiet-mogelijkheden. Verder wil de NAVO nu niet gaan. Over verdere vermindering van taktische kernwapens in Europa wil de NAVO pas na een CFE-ak- koord praten. De rechtvaardiging voor veel van die kernwapens ligt immers in het grote conventionele overwicht aan de kant van het War schaupact. Controle Een niet te onderschatten probleem wordt voorts de controle op de nale ving van eventuele akkoorden. De vermindering van kernwapens is met een beperkt aantal 'inspec teurs' en goede spionagestellieten nog wel te controleren. Maar nagaan of duizenden tanks, pantserwagens en kanonnen wor den vernietigd of teruggetrokken en of honderdduizenden soldaten ook echt voor goed hun uniform uit trekken, vergt een bijna onmogelij ke vereificatie. Daarvoor zouden wel eens dui zenden inspecteurs nodig kunnen zijn. Er is al eens gekscherend opge merkt dat elk land daardoor voortaan vier krijgsmachtdelen zal tellen: landmavcht, luchtmacht, marine en een inspecteurskorps. Maar het lijkt onwaarschijnlijk dat de Sovjetunie zal toestaan dat westerse militaire inspecteurs en diplomaten by bosjes door hun land zullen reizen om legerplaatsen te in specteren. Hoe dat probleem moet worden opgelost is nog een groot vraagteken. Daarnaast zal in Wenen ook ge praat worden over 'vertrouwenwek kende maatregelen', zoals het vol gen van oefeningen, de bewegings vrijheid van militairen waarnemers en journalisten die oefeningen wil len volgen en over ontmoetingen tussen militaire leiders. Aan die laatste besprekingen doen naast de 23 landen van NAVO en Warschaupact ook de twaalf an dere Europese landen mee, die deel uitmaken van de Conferentie over Veiligheid en Samenwerking in Eu ropa, omdat het daarbij niet alleen om wapenbeperking gaat. MNEN AMSTERDAM - Wie heeft er soms geen last van? Van knokige knieën, jeugdpuistjes, een ver keerde neus of van bijvoorbeeld te dik zijn of te mager. Het wordt pas een obsessie als mensen op grond van hun uiterlijk sociale contacten vermijden, niet meer durven te sporten of op plekken gaan zitten waar zy zo min moge lijk opvallen. Dr. Iman Baardman studeerde daar vorige week op af bij de Vrije Universiteit in Am sterdam. Hij spreekt het vermoeden uit dat twintig procent van de psy chiatrische patiënten last heeft van 'ingebeelde lelijkheid'. Tus sen 1975 en '79 werkte Baardman door Thea van Beek als psychotherapeut op het neu rosecentrum Veluweland in Lun- teren. Vrij plotseling werd hij bij een afscheidsgesprek van een pa tiënt geconfronteerd met de vraag: "Heeft u zich tijdens onze ontmoetingen niet geërgerd aan mijn uiterlijk?". Baardman: "Voor mij was dat een geheel overbodige vraag. Het was iemand die er werkelijk doodgewoon uitzag. Na wat ver der praten bleek hij zichzelf te mager te vinden met te grote voe ten". De overtuiging van de man onaantrekkelijk te zijn, bleek al tijd te hebben bestaan. Niemand die het ooit had opgemerkt. Tot grote verrassing van de bij Velu weland werkzame therapeuten bleken bij nader onderzoek 14 van de 32 patiënten in zeer ernsti ge mate te lijden aan het ver schijnsel ingebeelde lelijkheid. "Mensen zullen nooit bij het RIAGG aankloppen met de klacht 'ik voel me zo lelijk'. Ze ko men er ook niet mee in klinieken. Daar luiden de klachten waarmee men komt geheel anders. Ik ver moed dat het uiterlijk een heel be langrijke rol speelt in die andere klachten". Opvallend ook noemt Baard man, dat in de psychiatrische lite ratuur het onderwerp nauwelijks staat beschreven. "Wel wordt over het begrip 'dysmorfofobie' geschreven: de ziekelijke vrees misvormd te zijn. Tot m'n stom me verbazing blijken over die term maar veertig publikaties te zijn verschenen. Gaat het over een onderwerp als depressie dan zijn dat er al gauw enige duizen den". "Elk mens wil allerlei sociale waarden verwezenlijkt zien, zoals intimiteit, vriendschap of sociale contacten. Door je uiterlijk kan het realiseren daarvan in de weg staan. Je wilt mensen geen onge mak bezorgen met jouw aanwe zigheid. Ik heb daar in mijn prak tijk eens een sterk voorbeeld van meegemaakt. In de kliniek waar ik werkte, deden de mensen geen huishoudelijk werk. Met een groepje patiënten gingen we voor een paar dagen naar een boerde- rij. Daar moesten wel de nodige huishoudelijke karweitjes wor den gedaan. Na de maaltijd gaan enkele mensen aan de afwas. Op de bank zit een jongen, verscho len achter een ten minste een jaar oude krant. Een van de afwassers vraagt of hij ook niet even kan meehelpen. De reactie daarop was: 'mag ik dat dan?' Die jongen Baardman: 'Neurotische men sen hebben geheid een minder waardigheidscomplex'. (foto GPO) bleek dolblij dat men hem de moeite waard vond om mee te helpen afwassen". Het vermoeden dat vrouwen zichzelf eerder lelijk vinden dan mannen, wordt door het onder zoek van Baardman niet beves tigd. "In neurosecentra verblij ven drie keer zoveel vrouwen als mannen. Naar verhouding bleken er even zoveel mannen met het probleem te kampen als vrou wen. Overigens zijn er ook men sen die wanhopig kunnen wor den van aantrekkelijk te zijn. Die hebben op hun beurt het gevoel dat men met hen omgaat om hun uiterlijk en niet om het innerlijk van die persoon". Yuppie-dom "Neurotische mensen hebben al tijd een geheid minderwaardig heidscomplex. Zeker als men zichzelf lelijk vindt, wil men abso luut niet opvallen. Mensen hou den zichzelf grauw: geen sieraden of make-up en altijd saaie kleding aan. In een tijd als deze leven we in een enorme veruiterlijking. Om erbij te horen moet je mee doen aan fitness, sport en be schikken over een mooi en jong lichaam. Wie niet aan het snelle yuppie-dom kan meedoen, valt al gauw buiten de boot. Vergelijk de postordergidsen van zestig jaar geleden maar eens met die van nu. Toen werden breuk- of snurk- banden aanbevolen. Heel functio nele artikelen. Nu swingt het van de tanga's en pikante slipjes. Mensen kunnen hun verworven vrijheden vaak ook niet aan. Ze hangen hun onzekerheid op aan het contrast. Men denkt dat het anderen altijd wel goed afgaat en dat zijzelf daarin falen". Baardman ontwikkelde voor de groep patiënten die lijjden aan ingebeelde lelijkheid,' een groepstherapie. Na twaalf bijeen komsten van elk twee uur, bleek deze te werken. Zo kreeg de vrouw die leed onder haar 'lelijke' benen en al jaren uitsluitend broek en laarzen droeg, de op dracht vijf minuten achter geslo ten deuren een lange rok te dra gen. De laarzen mochten aanblij- Na herhaaldelijke oefeningen, mocht een vertrouwenspersoon enkele minuten op haar kamer en vervolgens vertoonde zij zich in haar nieuwe uitmonstering onder mede-patiënten. Baardman: "Als iemand eenmaal zover is, dan wordt die spiraal doorbroken en zie je mensen opvallend vooruit schieten. Na twaalf bijeenkom sten is de obsessie eraf. Myn in druk is dat het aandacht besteden aan de beleving van het uiterlijk, de behandeling bespoedigt". Hij Constateert dat er eigenlijk maar heel weinig lelijke mensen zijn. "Ik vraag de deelnemers aan deze therapie altijd een lijst bij te houden van mensen die zij op één dag hebben ontmoet. Dan blijkt vrijwel nooit dat zij iemand daar van lelijk vonden". De Mariënburg-vereniging van vooruitstrevende en verontruste rooms-katholieken steunt de 'Ver klaring van Keulen', waarin 163 rk theologen uit Duits-sprekende landen en Nederland kritiek ui ten op het beleid van de paus. "De verklaring ademt eenzelfde geest als onze oproep 'Getuigen van de Geest die in ons leeft' uit 1983", schrijft het dagelijks bestuur van de nu 6000 leden tellende vereni ging aan de initiatiefnemers van de Keulse Verklaring. 'Mariënburg' is 'geschokt' door wat zich rond bisschopsbenoe mingen voor Keulen en andere plaatsen heeft afgespeeld. "Het herinnerde velen op pijnlijke ma nier aan wat de afgelopen jaren in Nederland is gebeurd. Het gaat niet om incidenten, maar om be wust beleid van Rome, dat de be trokkenheid van anderen tegen werkt en uitsluit". Op het jaarcongres van de Ma riënburg-vereniging, zaterdag in Tilburg, kreeg de brief de volle in stemming van de 650 aanwezigen. Onder hen waren, in tegenstelling tot vorig jaar, geen bisschoppen. Wel was secretaris-generaal dr. H. van Munster van de Nederlandse kerkprovincie aanwezig. Onfeilbaar Een van de sprekers was de Nij- meegs-Tilburgse hoogleraar ker kelijk recht dr. K. Walf, ook op steller van de Verklaring van Keulen. Hij vond kritiek op de manier waarop de paus, tegen het nieuwe kerkelijk wetboek van 1983 in, probeert zijn onfeilbaar heid uit te breiden, niet alleen dringend noodzakelijk, maar ook volkomen geoorloofd. "Het nieuwe wetboek gaat uit voerig in op de onfeilbaarheid. Uit 4iles blykt dan dat paus. en biss'choppen duidelijk moeten aangeven wanneer zij een bepaal de leer als onfeilbaar beschou wen. Deze paus lijkt het verbod op voorbehoedmiddelen, neerge legd in de encycliek Humanae Vi- tae, als onfeilbare uitspraak te be schouwen, zonder dat dit door de toenmalige paus zo is bedoeld". Volgens Walf bleek dit duide lijk op een congres van moraal theologen vorig jaar in Rome. De paus zei toen, dat wie vragen heeft bij deze encycliek funda mentele geloofswaarheden aan valt. Aarzelingen daarover bren gen ook discussies over andere geloofswaarheden, verklaarde de paus bij die gelegenheid. De afge lopen twintig jaar hadden dat dui delijk aangetoond. De paus gaat daarmee, naar het oordeel van Walf, geheel voorbij aan de visie van het Tweede Vati caans Concilie op het geweten. "'Gelovigen kunnen geen beroep meer doen op een geweten dat niet is verlicht door het leerge zag". Dr. E. Henau, hoogleraar pasto- raal-theologie in Heerlen en twee de spreker op het congres van 'Mariënburg', sprak van een 'alge mene malaise' in de kerk. "De evangelische boodschap zal altijd stoten op verzet", zei hij. "Dat ligt niet voornamelijk aan degene die deze verkondigt, maar aan het evangelie zelf. Het gaat ook altijd weer voorbij". Henau verwacht, dat ook West-Europa de weg naar vernieuwd geloof wel weer zal vinden. "Vroeg of laat zal de steeds grimmiger tegenstelling van nu leiden tot een meer har monische situatie". "Kerkleiders kunnen niet om de westerse samenleving heen, die altijd nog de best denkbare is. Doen ze dat wél, dan zouden ze het geloof maken tot een vreemd verschijnsel in de westerse cul tuur". Inspiratie De Mariënburg-vereniging zal de komende tijd meer nadruk leg gen op eigentijdse vormgeving van het rk geloof, zo deelde voor zitter dr. P. Jansen zaterdag in Tilburg mee. Ze wil een brede be weging worden van rk gelovigen die opkomen voor hun rechten en plichtehn in de kerk en daarvoor willen worden toegerust. "De ver ontrusting over het beleid van Rome is geen voldoende inspira tiebron meer". "Het dringt steeds meer door, dat het de RK Kerk ontbreekt aan pogingen om vorm te geven aan eigentijds geloof. Gelovigen we ten over God maar weinig te zeg gen. Bovendien worden zij ver scheurd door wat de kerk hun voorhoudt en wat zy als gewe tensvol burger zelf in de samenle ving Jansen maakte bekend, dat de vereniging - die 60 afdelingen heeft brochures gaat uitgeven waarin dit soort problemen aan de orde wordt gesteld. Een be leidsplan voor informatie, bezin ning en discussie. "Na alle ver bijstering en verontwaardiging zijn wij nu in Nederland uitge huild over het onrecht en maken wij ons op om zelfbewust en vast beraden verder te gaan, voor de plaatselijke kerk wetend waar Abraham de mosterd haalt". 'Trots' Het Interkerkelijk Comité Tweezydige Ontwapening (Icto) verzet zich tegen het pleidooi van de Raad van Kerken in Nederland om het luchtvaartverdrag met Zuidafrika op te zeggen. Zo'n op roep toont, volgens het Icto, aan dat de raad op de stoel voor de re gering wil gaan zitten. "De raad zou moeten bedenken dat de KLM de trots van Nederland is". Ook de kritische houding van de raad tegenover Shell kan niet de goedkeuring van het Icto wegdra gen. Het is allemaal eenzijdig, zegt het interkerkelijk comité. Er wordt wel opgeroepen tot acties tegen Zuidafrika, maar landen die wellicht in ernstiger mate de mensenrechten schenden blijven buiten schot. Tekort. Het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) kijkt over 1988 aan tegen een tekort van f. 200.000. Er is al een vacaturestop. Blijven de inkomsten dalen, dan zullen er ontslagen vallen. De do nateurs is om een extra bijdrage gevraagd. Een oorzaak is, volgens het IKV, de politieke toestand. Nu de 'koude oorlog' aan het verdwij nen is, denken veel mensen dat het IKV met minder toe kan. "Terwyl juist nu nieuwe moge lijkheden ontstaan om echt aan vrede tussen Oost en West te wer ken". Hervormde Kerk: beroepen te Alkmaar H. J. van der Steeg Delfzijl, te Rotterdam-Zuid C. A. van der Sluijs Veenendaal, te Wil lemstad R. W. van Mourik Afcgte- kerke; aangenomen naar Laren (Geld.) J. Visser Steenwijker- wold, naar Nieuwpoort kandidaat J. Flikweert Reeuwyk; bedankt voor Harskamp W. Op 't Hof Oud dorp. Gereformeerde Kerken: be roepen te Delft voor studenten pastoraat J. O. Kroesen Krimpen aan de Lek; aangenomen naar Dordrecht A. D. Noordam Bleis- wijk, naar Klundert kandidaat G. M. van der linden Wilnis, naar Middelburg (voor deelwerk) kan didaat P. J. Rebel Amstelveen, naar Stiens D. Visser Wageningen (laatstelijk zendingspredikant). Gereformeerde Kerken Vrij gemaakt: aangenomen naar As sen voor zendingsdienst in Brazi lië kandidaat J. Janssen Assen, die daarmee bedankte voor o.a. Oegstgeest. Gereformeerde Gemeenten: bedankt voor Goudswaard, Hoogvliet en Wageningen A. Bac Bodegraven, voor Boskoop A. B. van der Heiden Doetinchem, voor Melissant in combinatie met dovenzorg R. Boogaard Leiden. Baptistengemeenten: aange nomen naar Almelo kandidaat G. J. Goessens Meppel. Overleden. De vroegere se cretaris binnenland van de her vormde Raad voor de Zending ds. A. de Haan is in Amsterdam, na een slepende ziekte, op 64-jarige leeftijd overleden. Woensdag wordt hy in Driebergen begra-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 2