Schade spionage-rel
nog niet te overzien
Angst en onzekerheid beheersen bevolking Kosovo
Kansen Tower nog
geringer geworden
Sarney niet naar
milieuconferentie
Arrestaties
in Kosovo
ZATERDAG 4 MAART 1989
BUITENLAND
PAGINA 5
Speurzin Amerikaan leidde tot ontmaskering
BONN (GPD/AP) De schade die de voor de Russische KGB opererende Westduitse
computerkrakers hebben aangericht is nog niet te overzien. In Bonn verklaarde minister
van binnenlandse zaken Zimmermann gisteren dat met het oprollen van de bende een
zware slag is toegebracht aan de Sovjetrussische geheime dienst. Het ministerie van justi
tie deelde echter mee dat de zaak minder dramatisch is.
De krakers zouden er niet in zijn
geslaagd door te dringen tot de
meer gevoelige delen van Westerse
militaire computersystemen. Het
ministerie van justitie bevestigde
dat tegen drie computerkrakers
een arrestatiebevel op verdenking
van het werken voor een buiten
landse geheime dienst is uitgevaar
digd. De betrokkenheid van nog
eens vijf mensen wordt onder
zocht.
Een vergelijking met de affaire-
Guillaume, de Oostduitse spion die
de val van kanselier Brandt veroor
zaakte, noemde de hoogste open
bare aanklager 'onverantwoorde
lijk'. Volgens hem zijn de verdach
ten in veel gevallen niet verder ge
komen dan de randgebieden van
de militaire en industriële compu
tercentra in Europa, Japan en de
Bedradingsfouten
Japanse Boeings
TOKYO (AP) - Bij een controle van
Boeing-vliegtuigen in Japan zijn
bij 19 vliegtuigen bedradingsfou
ten aangetroffen. Het ging in alle
gevallen om fouten met brandblus
apparatuur in vrachtruimen. De
fouten werden aangetroffen in
Boeings van de types 747 en 767.
Eerder waren soortgelijke fouten
gevonden in Boeings 737's die voor
Europese maatschappijen vliegen,
(zie ook de bijlage Extra)
Premier Mauritius
ontsnapt aan aanslag
PORT-LOUIS (AFP/RTR) - De mi-
nister-president van Mauritius, Sir
Anerood Jugnauth, is vrijdag voor
de tweede keer binnen vier maan
den ontsnapt aan een aanslag op
zijn leven. Dit is vernomen uit
bronnen van de Mauritiaanse poli
tie.
Een zegsman zei dat een 25-jari-
ge man Jugnauth aanviel met een
mes toen deze een toespraak hield
tijdens een hinduïstisch religieus
feest. Voordat hij de premier be
reikte werd de aanvaller echter op
gepakt en afgevoerd door de poli
tie.
Buitenland kort
Afslachting
Een militaire zegsman in Peru
heeft guerrillastrijders van het
maoistische Lichtende Pad er van
beschuldigd 39 inwoners van een
afgelegen landbouwersdorp te
hebben afgeslacht. Ongeveer 200
rebellen in zeven boten overvielen
maandag het gehucht Canairë dat
ligt op 90 kilometer ten oosten van
Ayacucho aan de Apurimac rivier.
Het bericht over de slachting werd
volgens de militaire woordvoerder
pas nu bekend omdat het meerdere
dagen duurt om het dorp over land
of via de rivier te bereiken.
Andropov
De naar de voormalige Sovjetleider
vernoemde stad Andropov in de
Sovjetunie krijgt op verzoek van
de inwoners zijn oude naam terug.
De bewoners hebben meermalen
gevraagd of de stad weer Rybinsk
mocht heten en de Opperste Sov
jet, het Centraal Comité en de rege
ring van de Sovjetunie hebben nu
besloten dat de stad zijn oude
naam weer mag voeren. Het is niet
duidelijk of dit betekent dat An
dropov officieel uit de gratie is.
Thatcher oma
De Britse premier Margaret That
cher is gisteren grootmoeder ge
worden. Haar zoon Mark en zijn
Amerikaanse vrouw Diane kregen
een zoon. Het echtpaar woont in
Dallas. Premier Thatcher zei "ab
solutely thrilled" te zijn.
Dinosaurusresten
Op Antarctica zijn fossiele resten
gevonden van een planten étende
dinosaurus die 70 miljoen jaar gele
den in het poolgebied moet hebben
geleefd toen het klimaat daar nog
mild was. Een Britse expeditie
vond kaakbeenderen, een groot
deel van de ruggegraat en de voor
poten van de dinosaurus, die leek
op de hypsilophodon die over de
hele wereld voorkwam. Het dier
was ongeveer 3 meter hoog en liep
op zijn achterpoten.
Aids
Iran heeft dit jaar voor het eerst
melding gemaakt van vijf gevallen
van aids, zo blijkt uit de jongste cij
fers van de Wereld Gezondheidsor
ganisatie (WHO). Er werden in de
maand januari 2008 nieuwe geval
len van aids bij de WHO gemeld,
waarmee het totaal is gekomen op
141.894 in 145 landen. Van het tota
le aantal aids-patiënten zijn er
86.157 in Amerika. Nederland
meldde in januari 43 nieuwe geval
len van aids.
VS. Hij bevestigde dat de West
duitse contraspionage de drie gear
resteerden al maanden volgde en
samenwerkte met diensten in de
VS en Frankrijk.
Volgens berichten uit de Vere
nigde Staten zou een summier
spoor de aandacht hebben getrok
ken naar het computerspionage-
complot. De 38-jarige astronoom
Clifford Stoll merkte in 1986 dat de
computerrekening van het Law
rence Berkeley Laboratorium in
Californië, waar hij werkte, 75 cent
te veel bedroeg. Stoll ontdekte na
drie dagen zoeken dat de 75 cent
was gedeclareerd omdat iemand
via de telefoon toegang had probe
ren te krijgen tot de computer van
het laboratorium.
In de daarop volgende vier
maanden volgde hij precies wat de
kraker intypte. Daarbij werd hem
duidelijk dat de kraker het labora
torium als middel gebruikte om
toegang te krijgen tot Milnet, een
computernetwerk waarop defen
siebedrijven, universiteitslabora
toria en militaire installaties zijn
aangesloten. Stoll zei dat zijn vrien
din, die gek werd van het belletje
dat steeds ging wanneer de kraker
zich toegang verschafte tot de com
puter, uiteindelijk voor een door
braak had gezorgd door voor te
stellen een val uit te zetten.
Stoll begon zelfverzonnen mili
taire gegevens in zijn computer in
te voeren onder het fictieve pro
gramma 'SDI-net'. De kraker liep
in de val, en nam twee uur de tijd
om de gegevens over te nemen,
lang genoeg om Stoll de gelegen
heid te geven de telefoonlijn te tra
ceren naar Hannover in de Bonds
republiek. Drie maanden later
kreeg Stoll een brief van een man
uit Pittsburgh die hem nadere in
formatie vroeg over 'SDI-net'.
D§ briefschrijver werd door de
FBI achterhaald, en bleek connec
ties te onderhouden met Oost-
europese regeringen. Stoll zei dat
de Westduitse krakers hadden ge
probeerd in te breken in 450 com
puters, en er in 40 gevallen in ge
slaagd waren informatie te stelen,
onder meer bij het ministerie van
defensie, bij fabrieken met defen
siecontracten en bij Amerikaanse
bases over de hele wereld.
De Westduitse minister van bin
nenlandse zaken Zimmermann
deelde gisteren mee dat een specia
le interdepartementale werkgroep
zich sinds 1987 buigt over beveili
gingsmaatregelen voor gevoelige
en geheime computersysteem. Een
handboek met richtlijnen voor alle
ministeries zal nog dit jaar gereed
komen. Supergeheime informatie
wordt volgens Zimmermann apart
LONDEN (GPD) - De man die
zich dertien jaar lang heeft ver
scholen achter een Nederlandse
naam en paspoort en die de afgelo
pen zomer op heterdaad werd be
trapt toen hij thuis via de radio een
gedecodeerde boodschap uit Praag
ontving, is wegens spionage tot
tien jaar gevangenisstraf veroor
deeld. De rechter bepaalde nadruk
kelijk dat hij na het uitzitten van
zijn straf moet worden gedepor
teerd. En dat betekent dat hij uit
eindelijk zal terugkeren naar het
land waarvoor hy spioneerde:
Tsj echoslo wakij e.
In de rustige Noordlondense bui
tenwijk kende men hem als Erwin
van Haarlem, een Nederlandse
kunsthandelaar die zich altijd be
leefd en vriendelijk voordeed. Nie
mand in de buurt had ook maar een
moment kunnen bedenken dat de
man, die zo voorbeeldig actief was
in joodse organisaties die voor
Russische dissidenten ijverden en
'Nederlandse' kunsthandelaar
krijgt 10 jaar wegens spionage
daarvoor zelfs contacten legde met
leden van het Lagerhuis, in weke-
lijkheid een gehaaide, en zoals de
rechter zei, uiterst gedisciplineer
de spion was die dertien jaar lang
zijn Tsjechische opdrachtgevers
van geheime informatie voorzag.
Welke informatie is tot nu toe niet
naar buiten gekomen, omdat ge
deelten van het proces achter ge
sloten deuren plaatsvonden.
Wel werd duidelijk dat de ware
identiteit van Erwin van Haarlem
niet vaststaat. En dat de zogenaam
de Nederlandse kunsthandelaar
zich lange tijd heeft verborgen ach
ter de naam van een jongeman die
De 38-jarige Amerikaanse as
tronoom Clifford Stoll, die de com
puterkrakers in 1986 op het spoor
kwam. (foto ap)
L1LLE Iedereen wist dat het zou
gebeuren, maar toch fascineerde de
aanblik van deze explosie gisteren
duizenden omstanders. Dit 290 ap
partementen tellende gebouw in
een achterbuurt van de Noordfran
se stad Lille stortte gisteren als een
kaartenhuis in elkaar toen het van
gemeentewege werd opgeblazen in
het kader van stadsvernieuwings
plannen. (foto AP)
BELGRADO (AFP/DPA) - In de
Joegoslavische autonome provin
cie Kosovo heeft de politie gisteren
ongeveer twintig mensen aange
houden die ervan worden beschul
digd de aanstichters te zijn van de
hongerstaking van mijnwerkers
van vorige week. Volgens de Socia
listische Alliantie, een massa-orga
nisatie onder leiding van de partij,
nam de politie verscheidene voor
aanstaande etnische Albanezen
voor verhoor mee, maar zitten er
nog maar drie vast. Daarbij gaat het
om de voormalige partijleider van
Kosovo, Azem Vlasi, en twee direc
teuren van de mijn waar de honger
staking werd gehouden. Zij wer
den donderdag al opgepakt.
Vlasi's naam prijkt bovenaan een
'zwarte lijst' van politici, intellectu
elen en andere prominenten die
volgens de Joegoslavische autori
teiten achter de onrust in Kosovo
zitten. De lijst werd gisteren ge
deeltelijk gepubliceerd door de
Servische bladen Politika en Poli-
tika Ekpres. In totaal zouden er
zo'n 80 personen op staan.
De arrestatie van de zeer popu
laire Vlasi heeft tot nog toe geen
grootscheepse protestacties uitge
lokt onder de bevolking van Koso
vo, maar volgens waarnemers is
dat vooral te danken aan de aanwe
zigheid van het leger.
WAHINGTON (AP) - De kans dat
de kandidatuur van John Tower
voor het Amerikaanse minister
schap van defensie door de Senaat
wordt goedgekeurd, is gisteren nog
kleiner geworden nu ook de con
servatieve Democratische senator
Dennis DeConcini heeft aangekon
digd tegen hem te zullen stemmen.
Uit een peiling onder senatoren
bleek gisteren dat 46 Democraten
en de Republikein Larry Pressler
tegen Tower zullen stemmen of
daartoe zijn geneigd. Veertig Repu
blikeinen zullen voor Tower stem
men of zijn daartoe geneigd. De
Democraten beschikken over 55
van de 100 Senaatszetels.
De Amerikaanse president Geor
ge Bush blijft vierkant staan achter
John Tower, zijn controversiële
kandidaat voor het ministerschap
van defensie. Hij heeft Tower giste
ren in het Pentagon bezocht om
publiekelijk zijn steun voor de
vroegere Texaanse senator te de
monstreren.
"We mogen geen reserves of twij
fels hebben. We mogen het risico
niet nemen", zei senator DeConci
ni over Tower, wiens benoeming
door verhalen over zijn alcoholge
bruik, zijn sexleven en zijn finan
ciële banden met de defensie-in
dustrie in het gedrang is gekomen.
Tot op het moment dat hij zich te
gen Tower uitsprak, werd DeCon
cini gerekend tot die Democraten
die zich misschien toch achter de
controversiële kandidaat zouden
scharen.
DeConcini verklaarde zich be
zorgd over wat hij "de schijn van
vooringenomenheid" noemde die
werd veroorzaakt door Towers
overstap van de besprekingen over
wapenbeheersing in Genève naar
betaald advieswerk voor de defen
sie-industrie. Het huidige corrup
tieschandaal in verband met de wa
penaankopen maakt het noodzake
lijk dat de minister van defensie
"publiek vertrouwen en steun" ge
niet, aldus de conservatieve sena
tor.
In een schriftelijke verklaring
liet DeConcini weten dat Towers
'houding ten opzichte van alcohol
het moreel en het leiderschap van
de strijdkrachten zou kunnen on
dermijnen'.
Hoewel het Witte Huis liet weten
de strijd tot het bittere einde te zul
len voeren, zei een gezaghebbende
Republikeinse senator dat hij een
terugtrekking van Towers kandi
datuur voor de eindstemming in de
Senaat niet uitsloot.
Olietanker vast
HONOLULU (AP) - Enkele tiental
len kilometers van de populairste
stranden van Hawaii is de olietan
ker Exxon Houston met 90.000 va
ten ruwe olie aan de grond gelopen.
De tanker is lek geslagen en onge
veer een half miljoen liter olie is al
weggestroomd. Het schip liep aan
de grond op 24 kilometer afstand
van het beroemde strand Waikiki.
De bemanning is nog aan boord en
niet in gevaar. Het schip was aan
het lossen bij een raffinaderij op
Hawaii toen het van zijn ankers
sloeg en aan de grond liep.
in de oorlog uit een Nederlandse
moeder en een Duitse vader werd
geboren. De vader diende in het
Duitse leger en kwam in 1944 tij
dens de gevechten bij Caen om het
leven. Omdat zij vanwege haar om
gang met de militair door haar fa
milie wérd verstoten, vertrok de
moeder uit Nederland en kwam zij
via Duitsland terecht in Tsjechos-
lowakije.
Daar heeft zij, gedwongen door
de oorlogsomstandigheden, haar
kind bij een pleeggezin achgergela-
ten en is zij naar huis teruggekeerd.
Na de oorlog heeft de vrouw her
haaldelijk geprobeerd haar zoon te
rug te vinden. En toen ze na vele ja
ren vergeefs zoeken via het Rode
Kruis het Londense adres van Er
win van Haarlem te pakken kreeg,
was zij er van overtuigd haar verlo
ren zoon te hebben teruggevonden.
Op de rechtszitting is duidelijk
gebleken dat de pseudo Erwin van
Haarlem haar tien jaar lang in deze
waan heeft gelaten omdat dit bij
zijn spionage-activiteiten goed van
pas kwam. Pas na zijn arrestatie,
toen hij op aandringen van de poli
tie. die zijn ware identiteit wilde
vaststellen, toestemde in een
bloedproef, kwam uit dat hij eigen
lijk onmogelijk de zoon van de nu
66-jarige Johanna van Haarlem
kon zijn.
Uit de gevangenis schreef hij de
vrouw die hij jarenlang heeft be
drogen: "Het spijt me heel erg dat
ik je als mijn moeder moet verlie
zen. Maar misschien kunnen we
vrienden blijven".
Legertop vreest inmenging Amazone
RIO DE JANEIRO (ANP) - Het
voorgenomen bezoek van de Brazi
liaanse president José Sarney aan
Den Haag, waar hij volgende week
een internationale milieuconferen
tie zbu bijwonen, is onder druk van
hoge Braziliaanse militairen afge
last. Dit heeft de gezaghebbende
krant Jornal do Brasil gemeld. Vol
gens de krant is de Braziliaanse le
gertop sterk gekant tegen het be
zoek, dat volgens hen "voor Brazi
lië van nul en generlei waarde" zou
zijn in verband met het oplossen
van de Amazone-problematiek.
De conferentie, georganiseerd
door Nederland, Frankrijk en
Noorwegen, gaat bijzondere aan
dacht schenken aan de bescher
ming van het Amazonewoud. Het
Amazonegebied komt de laatste
tijd sterk in het nieuws wegens de
omstreden ontbossing en het plat
branden van gebieden die ver
scheidene keren de oppervlakte
van Nederland zijn. Internationale
protesten en voorstellen, ook in
verband met het koppelen van de
Braziliaanse buitenlandse schuld
aan een eventueel plan voor een in
ternationaal milieuproject voor het
gebied, namen de afgelopen tijd in
hevigheid en frequentie toe.
Op een emotioneel moment liet
president Sarney zich onlangs ont
glippen dat Brazilië "geen millime
ter van de Amazone aan internatio
naal toezicht zou overlaten". Vol
gens de Jornal do Brasil stond Sar
ney er wel op naar Den Haag te rei
zen, om daar "eens en vpor altijd de
Braziliaanse standpunten in ver
band met de Amazone, de milieu-
'Lijfwacht Mandela
politie-informant'
JOHANNESBURG (AP) - Volgens
de vooraanstaande anti-apart-
heidskrant The Weekly Mail zijn de
meeste bewoners van Soweto er
van overtuigd dat de 41-jarige chef
lijfwacht van Winnie Mandela, Jer
ry Richardson, die momenteel in
voorarrest zit op verdenking van
betrokkenheid bij de moord op de
zwarte jongen Stompie Seipei, een
politie-infiltrant is.
Behalve Richardson worden nog
zeven andere leden van de als lijf
wacht fungerende voetbalclub die
Winnie Mandela oprichtte door de
politie vastgehouden in het kader
van het onderzoek naar de moord
op de 14-jarige jongen. In de krant
worden verschillende gebeurtenis
sen aangehaald waaruit kan wor
den geconcludeerd dat de politie
de voetbaltrainer annex lijfwacht
de hand boven het hoofd houdt. Ri
chardson en zijn mede-lijfwachten,
die bij Winnie Mandela inwoon
den, hebben zich de afgelopen ja
ren door hun autoritair en eigen
machtig optreden in Soweto bij de
bevolking bijzonder gehaat ge
maakt. De Zuidafrikaanse politie
heeft nog niet op het artikel krant
willen reageren.
problematiek en zijn soevereiniteit
duidelijk te maken".
Ook de Braziliaanse secretaris
generaal van buitenlandse zaken,
Paulo Flecha de Lima, zou tegen dé
president hebben gezegd dat zijn
bezoek aan Nederland "een ver
kwisting van tijd" en "waardeloos
en zonder resultaten" zou zijn. Vol
gens hem zou de president alleen
maar "onder druk gezet worden".
De militaire top in Brazilië is vooral
niet te spreken over wat zij noemen
"een aantasting van de territoriale
soevereiniteit en integriteit van het
Braziliaanse grondgebied in ver
band met de Amazone".
President Sarney is momenteel
op officieel bezoek in Suriname,
waar hij aan zijn Surinaamse ambt
genoot in Paramaribo heeft voor
gesteld dat alle aan elkaar grenzen
de Amazonelanden in het noord
westen van Zuid-Amerika samen
een geïntegreerd programma moe
ten uitwerken voor wat hij noemde
"een rationele ontwikkeling" van
het gebied, zonder verdere buiten
landse inmenging.
Leger verbiedt
Vrede Nu-actie
op Westoever
TEL AVIV(GPD) - De Israëlische
legerleiding heeft de vredesbewe
ging 'Vrede Nu' verboden vandaag
op de Westelijke Jordaanoever bij
eenkomsten te beleggen met Pales-
tijnen. 'Vrede Nu' had vanuit vijf
plaatsen in Israel honderden men
sen met bussen naar de Westoever
willen vervoeren voor het houden
van 'vredesbesprekingen' met de
plaatselijke bevolking. Joodse ko
lonisten van de nederzettingenbe
weging Gush Emunim hadden eer
der gedreigd de vredesactivisten
desnoods met geweld te zullen te
genhouden. Het leger is bang te
moeten optreden bij gewelddadige
confrontaties tussen groepen Is
raëliërs.
Vorige maand heeft de vredesbe
weging wel een ontmoeting kun
nen houden met Palestijnen op de
Westelijke Jordaanoever. Het leger
hield zich toen afzijdig en de bevol
king van Beit Jala, bij Bethlehem,
bereidde de Israëlische vredesacti
visten een warm welkom.
De islamitische verzetsbeweging
op de Westelijke Jordaanoever en
in de Gazastrook, heeft een 'week
van confrontatie met Israël' aange
kondigd, in verband met de nade
rende vastentijd. In een bekend
making op Cyprus heeft de bewe-
ging bovendien voor aanstaande
donderdag een algemene staking
uitgeroepen. De Palestijnse op
stand gaat dan de zestiende maand
PRISTINA - Onder de Albanese
bevolking in Kosovo heerst angst.
Voor het eerst sinds de geweldda
dige protestbeweging van 1981 pa
trouilleren weer legereenheden en
oproerpolitie 'door de Joegoslavi
sche provincie. En voor het eerst
sinds decennia grijpt 'Belgrado'
weer krachtig in. Partijfunctiona
rissen in Kosovo worden gearres
teerd en zijn, wie weet, in de naaste
toekomst de aangeklaagden in po
litieke processen die aan de hoog-
tijddagen van het stalinisme herin-
door
Hans Geleijnse
Woensdag arresteerden de gene
rale autoriteiten Azem Vlasi, een
tot vér buiten de provinciegrenzen
bekende hoge partijfunctionaris
van Albanese afkomst. De bevol
king werd pas 24 uur later op de
hoogte gesteld.
Een simpel communiqué van het
staatspersbureau Tanjug: Vlasi en
twee fabrieksdirecteuren in het in
dustriestadje Trepcar zijn op ver
denking van aanstichting tot sta
king gearresteerd. Verder niets. De
Albanese bevolking in Kosovo,
ruim 80 procent van de bijna 2 mil
joen inwoners, is geschokt. Maar
tot spontane protesten kwam het
niet.
Het incasseringsvermogen van
de etnische Albanezen moet enorm
zijn. Ze wonen in het economisch
meest achterlijke deel van Joego
slavië. De werkloosheid slaat hier
twee keer zo hard toe als in de rest
van het land en meer dan een jaar al
worden de etnische Albanezen in
Kosovo dagelijks beledigd door de
Servische media en door de Servi
sche partijleiding.
Termen als 'genocide', 'ver
krachters' en 'parasieten', ze pas
sen allemaal in het scenario dat de
Servische partijleider Milosevic bij
de hand heeft ter oplossing van het
probleem-Kosovo en, zeggen zijn
tegenstanders, om'zijn grote ambi
tie te realiseren: de geschiedenis
ingaan als een nieuwe Tito, als de
man die een verdeeld Joegoslavië
met strakke hand uit het
wist te trekken.
„De mensen zijn bang. Bang om
gearresteerd te worden, ze vrezen
dat ze op Milosevic' zwarte lijst van
Albanese extremisten staan", zegt
een goed geinformeerde Albanese
intellectueel in Pristina. „Nee geen
Slobodan Milosevic.
naam. Ik loop al risico door met je
te praten. De politie is overal",
waarschuwt hij.
En hij is niet de enige. De tiental
len buitenlandse journalisten die
naar Kosovo zijn gekomen hebben
soortgelijke ervaringen. Bekenden
van vroeger durven niet te praten,
studenten die bij eerdere bezoeken
een waardevaste muntsoort bij wil-
Ander gezicht
Het 'liberale' Joegoslavië toont in
Kosovo ineens een ander gezicht.
Journalisten, vooral degenen die
foto's nemen van politie of militai
re patrouilles, worden gearres
teerd, enkele uren vastgehouden
en krijgen vervolgens de opdracht
de provincie binnen 24 uur te verla
ten. In het centrum van de hoofd
stad Pristina lijkt er niets aan de
hand, maar even buiten de stad
spreken de militairen in camoufla
gepakken andere taal.
En de geruchtenmolen draait op
volle toeren. Azem Vlasi zou by
zijn arrestatie in Bosnië niet op fa
miliebezoek zijn geweest, maar op
de vluchtweg naar Albanië. Zijn
voorganger als partijleider in Koso
vo, Hoxa, zou al in Albanië zijn.
De speciale veiligheidsmaatre
gelen die Joegoslavië's president
Dizdarevic voor Kosovo heeft afge
kondigd (onder meer een ban op
samenscholing, demonstratie en
staking) zullen, zo waarschuwen
lokale journalisten, worden uitge
breid met een avondklok. En het
duurt niet lang meer of jullie, bui
tenlandse pottenkijkers, worden er
ook uitgegooid, zegt een van hen.
Voor de Albanezen in Kosovo is
het duidelijk: Milosevic heeft aan
het langste eind getrokken. Een
zegsman: „Ik ken de mensen hier.
Het zijn binnenvetters. Geloof me,
niemand gaat nu spontaan de
straat op. Maar het protest komt er.
Niet omdat Vlasi zo populair is of
omdat men kwaad is dat het door
de stakende mijnwerkers afge
dwongen ontslag van de drie partij
leiders weer is teruggedraaid. De
Albanezen hier worden tot een een
heid gesmeed door de Servische
campagne tegen hen en ze vrezen
dat de Servische dominantie in Ko
sovo hen tot tweede-rangsburgers
zal maken".
Hij voorspelt voor de komende
maanden een beweging van bur
gerlijke ongehoorzaamheid. En
mogelijk ook van dramatische ac
ties zoals een collectieve zelfmoord
in een mijnschacht. Aanleiding
voor protest is er genoeg. „Natuur
lijk zyn er incidenteel spanningen
tussen Albanezen en Servische of
Montenegrijnse buren. Die komen
in elke multiraciale samenleving
voor. Maar de politici hebben die
spanningen opgeklopt om hun ei
gen onvermogen tot werkelijke op
lossing van de problemen in Joego
slavië te maskeren".
Het zal ook die angst zijn, zo
wordt in Pristina voorspeld, die
Servië in elk geval op korte termijn
politieke winst brengt. Want nie
mand verwacht dat de afgevaardig
den in de provinciale volksverte
genwoordiging over een dag of tien
de moed zullen hebben tegen de
nieuwe Servische grondwet te
stemmen.
Daar was het protest om begon
nen. Want die nieuwe grondwet
geeft Servië vrijwel volledige be-
stuurscontróle over de twee auto
nome provincies Vojvodina en Ko
sovo. Dergelijke administratieve
maatregelen zullen het explosiege
vaar in Kosovo waarschijnlijk al
leen maar groter maken. In Kosovo
anno 1989 blyft de geschiedenis
zich echter herhalen.
