r 7 Bundeling krachten van aandeelhouders Vrees voor inflatie bepaalt het beeld Eucalyptus kan papierindustrie redden Vereniging verzamelt 2500 volmachten Shell vangt benzinedamp op tegen verontreiniging De Koning: bij loonmatiging mogen uitkeringen omhoog VRIJDAG 3 MAART 1989 ECONOMIE PAGINA 7 AMSTERDAM (GPD/ANP) - De Vereniging van Effectenbezitters (VEB), die opkomt voor de rechten van aandeelhouders, heeft volmacht gekregen van 2500 leden om namens hen tijdens aandeelhoudersvergaderingen te kunnen optreden. Dit betekent dat de VEB voortaan met een pakket aandelen in de hand op vergaderingen van aandeelhouders de strijd kan aanbinden met bestuur en commissarissen van een onderneming. Met de pakketten van 2500 leden- aandeelhouders in de hand kan de VEB-vertegenwoordiger op de meeste aandeelhoudersvergade- Kerncentrale in VS kost de staat slechts 1 dollar ALBANY (AP) - Gouverneur Cuomo van de staat Ntw York heeft een contract afgesloten voor de aankoop van de Shore- ham-kerncentrale op Long Is land. Voor het complex dat 5,4 miljard dollar waard is wil hij het symbolische bedrag van 1 dollar betalen. Als de staat een maal eigenaar is zal de centrale worden ontmanteld. De centrale, nu nog eigen dom van de Long Island Ligh ting Co. (Lilco), heeft sinds hij in 1985 werd afgebouwd, alleen maar op test-capaciteit kunnen draaien wegens het ontbreken vergunningen. Cuomo en de autoriteiten van Long Island hebben zich van het begin af aan verzet tegen de centrale en niet willen meewer ken aan de ontwikkeling van een rampenplan. Zij zijn van mening dat de bevolking van Long Island nooit voldoende kan worden beschermd tegen een eventueel ongeluk in deze centrale. Verleden jaar sloot Cuomo een gelijksoortige overeen komst met Lilco. Deze werd echter door het congres van New York verworpen. Volgens de gouverneur zal zijn plan dit keer wel lukken, omdat het congres er vrijwel niet bij aan te pas hoeft te komen. Economie kort PvdA-plan Het initiatief-wetsvoorstel van de PvdA om langdurig werklozen via gemeentelijke arbeidspools aan een baan te helpen wordt voorlopig niet door de Tweede Kamer'afge handeld. De bedenkers van het plan, de PvdA-kamerleden Buur- meijer en Leijnse vinden het beter eerst een wetsvoorstel van het ka binet over dit onderwerp af te wachten. Windmolenpark Het energiebedrijf Zuid-Holland West laat onderzoeken of het mo gelijk is een windmolenpark op zee aan te leggen. Het wil weten of het economisch, planologisch en tech nisch haalbaar is om twaalf molens voor de kust van Den Haag te plaat sen. Samenwerking De Unie BLHP (administratief, technisch en commercieel perso neel, 50.000 leden) en de Centrale voor Rijkspersoneel (25.000 leden) gaan een federatieve samenwer king aan. Leden van CRP-vereni- gingen die met privatisering of ver zelfstandiging te maken krijgen, kunnen overstappen naar de Unie. Reparatiewet In de Tweede Kamer zijn twijfels gerezen over de geraamde op brengst van 175 miljoen gulden per jaar van een wetsontwerp van staatssecretaris Koning dat gaten in d belastingswetgeving moet dichten. Het gaat met name om de 'Clausthalers', obligaties met een optierecht op nieuwe obligatie-uit giften tegen een rente van door gaans een half procent. Fusie De leden van de coöperaties Latu- co en Cavo Rjjnstreek-Midland hebben zich vandaag in grote meerderheid uitgesproken voor een juridische fusie per 1 juni 1989 van beide aan- en verkoopvereni gingen. De 4500 leden tellende, nieuwe coöperatie heeft onder meer een fabriek in Koudekerk en heeft een omzet van ruim 300 mil joen gulden per jaar. Zuivel Het Produktschap voor Zuivel heeft de boeren in ons land gewaar schuwd voor een toegenomen hoe veelheid aflatoxin in melk. Af- latoxin is een schimmel die soms voorkomt in veevoer en bij grote hoeveelheden kankerverwekkend kan zijn. Volgens het Nederlands Zuivelbureau is de huidige hoe veelheid in de melk niet gevaarlijk voor de gezondheid. Telefooncel Door de plaatsing van een nieuw mechaniekje in openbare telefoon cellen in Rotterdam blijkt het aan tal fraudegevallen en storingen daar flink te zijn teruggedrongen. De PTT bekijkt nu of landelijke in voering mogelijk is. De vinding is gedaan door een chef van de tele foonwerkplaats in de Maasstad. ringen een aanzienlijk grotere vuist maken dat tot nu toe. "De stem van de aandeelhouder wordt luider", zei VEB-directeur De Haze Winkel man, "samen staan we sterker dan alléén, dat zullen bestuurders en commissarissen van aan de beurs genoteerde ondernemingen nog merken". "Wij stonden wel eens bekend als een vereniging van kleine be leggers. Dat is altijd al een misver stand geweest want tot ons leden bestand behoren zeer grote parti culiere en institutionele beleggers. Uit een onderzoek blijkt dat liefst 47 procent van onze leden portefeuille bezit van meer dan 250.000 gulden. Bijna 14 procent daarvan heeft meer dan 1 miljoen gulden aan effecten", aldus de VEB-directeur. In het afgelopen jaar heeft de VEB al enkele geslaagde acties kunnen voeren door belangen aandeelhouders te bundelen. Bij Internatio-Müller kon de VEB na mens aandeelhouders verhinderen dat een bestuursvoorstel extra beschermingsconstructie in stemming kwam. Bij Maxwell Pe troleum trok het bestuur een voor stel tot statutenwijziging na discus sie met de VEB terug. Het aantal leden van de Vereni ging Effectenbezitters is vorig jaar met 3000 gegroeid tot ongeveer 8000. Dat is een verdubbeling in twee jaar. Eind februari waren er al meer dan 9000 leden en de VEB verwacht dat dit jaar de grens 10.000 wordt overschreden. De VEB ontvangt behalve de contri buties van de leden donaties het bedrijfsleven. Op dit moment maakt de VEB zich sterk voor de financiële belan gen van aandeelhouders Koninklij ke Volker Stevin. Het bestuur van deze onderneming bedenkt allerlei constructies die het bedrijf moeten beschermen tegen een onvriende lijke overname door HBG (Hol landse Beton Groep) te voorko men. De VEB vindt dat hierdoor de belangen van de kapitaaldeelne mers worden geschaad, omdat die als het ware niet kunnen profiteren van het oplopen van de koers bij een overname. Er wordt overwo gen naar de rechter te stappen. HBG heeft rond de 12.000 men sen in dienst. Volker Stevin biedt werk aan 7700 mensen. Woordvoer ders van de vakbonden toonden zich al bezorgd over de ontwikke lingen en vrezen dat bij een eventu ele fusie zeker banen verloren gaan. NOORSE WERKLOZEN - In fe bruari zaten in Noorwegen 85.800 mensen zonder baan. Dat staat ge lijk aan 3,9 procent van de beroeps bevolking tegen vier procent in ja nuari. De werkloosheid is daarmee nog steeds op het hoogste peil sinds de Tweede Wereldoorlog. VEB-directeur mr. De Haze Win kelman wilde niet zeggen of samen met HGB het juridische gevecht met Volker Stevin wordt aange-. gaan. Wel zei hij dat de VEB wil overleggen met andere aandeel houders. ROTTERDAM (GPD/ANP) - Dui zenden liters benzine gaan er dage lijks in het Rijnmond-gebied als damp de lucht in. Ze vervliegen bij het beladen van tankauto's, bij het overpompen van de benzine naar de ondergrondse tanks bij de pompstations en natuurlijk als de automobilist tankt. Shell gaat die dampen opvangen bij het benzinedepot in Rotterdam- Pernis, waar tankauto's worden ge laden. Daar komt een 'dampretour- systeem', een installatie waarmee die dampen worden opgevangen. Dat systeem is gekoppeld aan een benzine-terugwininstallatie, waar mee de dampen weer in benzine worden omgezet. Dat is goed voor het milieu. De ozonlaag zal minder worden aange tast, ook al omdat de Dienst Cen traal Milieubeheer Rijnmond (DCMR) en de provincie Zuid-Hol land zullen gaan eisen dat dergelij ke voorzieningen ook elders in het Rijnmond-gebied worden getrof fen. Er wordt nog gewerkt aan aan passingen bij de pompstations. Dat hoeft niet veel te kosten omdat de tankwagens dan al zijn aangepast. Maar echt ingewikkeld wordt het om het vervliegen van benzine te voorkomen als de automobilist tankt. Op enkele plaatsen in Zweden en Amerika zijn al pompstations in gebruik met voorzieningen tegen dampverlies tijdens het tanken. Daar is om de 'schenktuit' een manchet aangebracht. Daardoor loopt de benzineslang, maar ook een slang om de dampen weg te zuigen. Cijfers Shell - officieel: de Koninklijke/S hell Groep heeft gisteren be kendgemaakt dat de winst vorig jaar met vier procent is gestegen, van 2,83 tot 2,94 miljard pond ster ling, ruim 10 miljard gulden. Het gaat Shell op een aantal terreinen buitengewoon goed: de raffinade rij in Pernis en de chemische in stallaties in Pernis en Moerdijk draaien op volle toeren. Bijna alle raffinage-fabrieken vestigden pro- duktierecords. In de chemie produceerde de in 1987 in gebruik genomen poly- propeenfabriek in Pernis zelfs aan zienlijk meer dan de ontwerpcapa citeit van 90.000 ton per jaar. Deze installatie wordt nu nog verder ge moderniseerd en uitgebreid waar door de capaciteit met nog eens 45.000 ton per jaar wordt vergroot. Financieel gezien heeft vooral Shell Nederland Chemie het erg goed gedaan. Ér was een zeer grote vraag naar kunststoffen en de prij zen in de chemie waren over het al gemeen vast. Bovendien daalden de grondstoffenprijzen. Shell ver wacht niet dat de buitengewoon sterke groei zich dit jaar zal herha len. 1988 werd met een bescheiden po sitief resultaat afgesloten (in 1987 was er nog een verlies). In Pernis wordt dit jaar de nieuwe Hycon- raffinage-installatie in gebruik ge nomen. De bouw van dit complex heeft driejaar geduurd. Van het to tale orderbedrag van 1,2 miljard gulden is 80 percent bij het Neder landse bedrijfsleven besteed. Door dit soort geavanceerde fa brieken, die meer lichte oliepro- dukten als benzine, kerosine en gasolie uit een vat ruwe olie halen verwacht Shell haar positie op lan gere termijn nog te verbeteren, al dus topman L.C. van Wachem. De groeiende vraag naar loodvrije benzine biedt volgens hem ook een gunstiger mogelijkheid voor het olieconcern. Steeds meer geld moet Shell ste ken in milieubeschermende appa raten. De jaarlijkse exploitatielas ten van milieu-voorzieningen bij Shell in Nederland bedragen onge veer 400 miljoen gulden. Vorig jaar werd 120 miljoen gulden gestoken in nieuwe installaties en apparaten ten behoeve van het milieu. Het aantal werknemers bij de Neder landse Shell-bedrijven is vorig jaar gedaald van 16.651 tot 15.954. DEN HAAG (ANP) - Minister De Koning (sociale zaken) is bereid de uitkeringen volgend jaar te verho gen als de vakbeweging bereid is tot loonmatiging. "Als de toekomst er vriendelijk uitziet" zouden de uitkeringen in 1990, bij een stijging van de cao-lonen met 1 procent, eveneens met 1 procent omhoog kunnen. De bewindsman zegt dat in een gesprek met NRC Handelsblad van gisteren. Een woordvoerder van zijn ministerie bevestigt de uit spraak. De Koning erkent dat het kabinetsbeleid van inkomensmati ging 'aan zijn einde' is. De minister wil daarom in augustus proberen te komen tot een centraal akkoord met werkgevers en werknemers. Hij is bereid daarbij het streven naar arbeidstijdverkorting van de vakbeweging te steunen, als de bonden willen instemmen met flexibeler arbeidstijden. Een woordvoerder van de groot ste vakcentrale FNV reageerde gis teren sceptisch op de uitlatingen minister De Koning. "Eerst zien, dan geloven", was zijn reactie. Hij wees erop dat de FNV tijdens het najaarsoverleg in oktober 1988 al een gematigde loonstijging van 1 procent heeft aangeboden op voor waarde dat de inkomens in het be drijfsleven en de collectieve sector (ambtenaren, trendvolgers en uit keringsgerechtigden) gelijk op gaan. Het kabinet heeft die handreiking toen genegeerd. De PvdA .heeft 'met verbazing' op de uitlatingen van de Koning gerageerd. In verklaring laat finan cieel woordvoerder Wöltgens we ten het bevreemdend te vinden dat de CDA-bewindsman "kort voor nieuwe verkiezingen mét zijn eigen verleden wil breken". Wöltgens wijst erop dat De Koning, samen met zijn staatssecretaris De Graaff, twee weken geleden nog heeft ver klaard verhoging van de mini mumuitkeringen 'de zekerste weg terug naar het moeras' te vinden. De minister sprak toen ook de overtuiging uit dat iedere verho ging van het minimuminkomen duizenden banen zou kosten. ATHENE Bijna twee miljoen Grieken zijn gisteren in staking ge gaan om een betere cao af te dwin gen. De staking, uitgeroepen door de grootste vakcentrale van Grie kenland, CGTG, verlamde nage noeg geheel het land. Volgens een woordvoerder van CGTG willen de stakers dat zowel de overheid als het particuliere be drijfsleven een centraal akkoord ondertekenen. In dat akkoord moet een loonsverhoging van 19,3 pro cent worden opgenomen. In de particuliere sector willen de wergevers niet verder gaan dan een verhoging van 14,5 procent. In 1988 bedroeg de inflatie in Grieken land volgens officiële cijfers 14 pro cent De 24-uursstaking heeft de gehele industrie getroffen; het vliegver keer, het openbaar vervoer, de scheepvaart, de gezondheidszorg, telecommunicatie en het nationale elektriciteitsbedrijf. Ook het huis vuil werd niet opgehaald. KNP boekt fors hogere winst AMSTERDAM (GPD) - Tropi sche gebieden kunnen een oplos sing bieden voor de grote behoefte aan grondstoffen in de papierin dustrie. In het bijzonder de aan plant van de snel groeiende eucalp- tysboom is er uitermate geschikt voor. De boom groeit zo snel, dat hij in een land als Brazilië in zeven jaar tijds kaprijp is. Het hout van de eycalyptus leent zich uitstekend voor de produktie van cellulose, de grondstof voor veel papiersoorten. De voorzitter van de raad van be stuur van de Koninklijke Neder landse Papierfabrieken, F. J. de Wit, bestrijdt dat dergelijke exploi tatie een aanslag zou betekenen op de natuur en het milieu. In de bos bouw, zoals die in de Scandinavi sche landen en Canada wordt be dreven ten behoeve van de papier industrie, worden volgens De Wit meer bomen geplant dan er voor de vervaardiging van houtpulp wor den gekapt. De KNP-topman meent dat me nig land in Afrika, Azië of Zuid- Amerika zijn economie zou kun nen opkrikken door zich toe te leg gen op het planten van bossen met eucalyptusbomen. Eenmaal volg roeid zouden ze voor de cellulose- produktie moeten worden gekapt, waarna ze door nieuwe aanplant moeten worden vervangen. Door schaarste op de wereld markt is de prijs van cellulose ge durende de laatste jaren bijna ver dubbeld. Voor de Nederlandse in dustrie stond daar weliswaar een daling van de dollarkoers tegen over cellulose wordt in dollars verhandeld maar voor de papier- produktie moest toch met een be den gerekend. De papierprijs ont wikkelde zich echter gunstig, al konden de hogere grondstofkosten in de tweede helft van 1988 slechts vertraagd worden doorberekend. KNP voorziet overigens voor een belangrijk deel in haar eigen be hoefte aan grondstoffen. Ze is een grote afnemer van versnipperd hout van bomen die speciaal voor papierindustrie in de Flevopolders worden geteeld. Bovendien kan KNP pulp betrekken van haar Ca nadese partner en grootaandeel houder MacMillan Bloedel. In Lanaken (België), waar KNP haar grootste machine voor de produk tie van gestreken papier heeft staan, beschikt het concern ook over een eigen pulpfabriek, waar van de capaciteit dit jaar nog wordt verdubbeld. De produktie van karton ge schiedt in KNP-bedrijven geheel op basis van oud papier. Daarvan is de prys inmiddels gestabiliseerd. Vorig jaar liep de prijs van oud pa pier als gevolg van geringe aanvoer scherp op. Inmiddels heeft de aan voer (inzameling) zich hersteld en kan de papierindustrie over ruime voorraden beschikken, wat de prijs weer heeft doen dalen. KNP produceerde vorig jaar 1,3 miljoen ton papier en karton. De netto-omzet van het concern nam toe met 6,2 procent tot ruim 2,5 mil jard gulden. De nettowinst steeg met bijna 44 procent tot ruim 250 miljoen gulden. AMSTERDAM De inflatie speel de deze week weer een leidende rol op vele effectenbeurzen. Omdat de inflatiegraad ook bepalend is voor de rentepolitiek stond de valuta markt onder zijn invloed. Zo maakte het, hoe vreemd het ook klinkt, begin deze week een goede indruk dat de econonische groei in de Verenigde Staten in het vierde kwartaal van vorig jaar niet hoger is uitgevallen dan 2 procent. Dat deed het Amerikaanse finan ciële centrum een zucht van ver lichting slaken. door Jan Wagenaar Voor het internationale effecten beurswezen was er echter nog een ander obstakel dat moest worden genomen: de uitkomst van het tweewekelijkse bankberaad in Bonn en de vrees dat die een verde re discontoverhoging zou inhou den. Daarom begonnen de meeste effectenbeurzen deze week in Eu ropa in mineur, welke stemming dinsdag omsloeg toen het optimis me van Wall Street ook een positie ve invloed. Vooral Frankfurt ontwikkelde een opgewekte stemming met flin ke koersverbeteringen omdat de indruk werd gewekt dat evenals veertien dagen geleden ook nu een discontoverhoging achterwege zou kunnen blijven. Amsterdam sloot zich hierbij aan en maakte dinsdag en woensdag de verliezen van maandag weer ongedaan. Achteraf bJeek dit optimisme gerechtvaar digd want inderdaad blijft het Westduitse disconto ongewijzigd. Toch inspireerde dit Amsterdam niet en gisteren brokkelde de markt weer af waardoor de algeme ne stemmingsindex evenals het al gemene koersgemiddelde na vier dagen handel er toch nog een half puntje bij in schoot. Na de begrafenis van Hirohito is de beurs van Tokio niet meer op gang gekomen en liet deze drie da- t ~A 1 hldlliM 1 1 V w E E K De beurs reageerde nauwelijks op de hogere winstcijfers van Shell, dat vorig jaar in de Golf van Mexico het grootste boorplatform ter wereld, met een hoogte van 492 meter, installeerde. Deze toren alleen al weegt 50.000 ton. (foto ANP) gen achtereen verliezen zien. Ge vreesd wordt dat nu het uur der waarheid zal slaan en de rekening van het Recruit-schandagl wordt gepresenteerd. Dit is een al maan den slepende affaire rond voorwe tenschap met aandelentransacties van dit bedrijf waarvan de beschul digingen lopen tot in de huidige Ja panse regering. Gevreesd werd de ze week zelfs dat.het kabinet- Takeshita erdoor zou kunnen val len. Renteverhoging Tijdens président Bush' afwezig heid door zijn begrafenisbezoek aan Tokio gingen eind vorige week zowel de Amerikaanse banken als de Fed, het bestuur van de geza menlijke Amerikaanse centrale banken, tot renteverhogingen over. Het disconto steeg een half procent tot 7 procent, de eerste wij ziging sinds augustus vorig jaar. De officiële bankrente bedraagt nu 11,5 procent en het staatspapier kwam op een rendement van 9,75 procent. Maar elders nemen de zorgen over toenemende geldcirculatie, kredietexpansie en economische oververhitting toe. In ons land bleek uit de deze week verrichte publikatie van de jaarcijfers van een drietal banken, de Amrobank, Nederlandse Middenstandsbank en Rabobank, dat vooral in de tweede helft van 1988 de krediet verlening onder zware opwaartse druk stond. De kredietexpansie lag tussen de 25 en 30 procent. In bankkringen wordt daarom ingrijpen van onze centrale bank niet uitgesloten, temeer nu de Ne- derlandsche Bank zelf al heeft ge dreigd de in 1987 afgeschafte direc te kredietbeperking voor de ban ken weer in te voeren. De toene mende concurrentie van de kant van de buitelandse banken in het kader van de versnelde eenwor ding binnen de EG maakt een der gelijk nationaal gericht beleid aan zienlijk moeilijker. Maar het is duidelijk dat onder deze omstandigheden de gemid delde Nederlandse belegger huive rig is beurszaken te doen. Dat is ei genlijk jammer omdat de beurs- vloer overstroomd wordt met prachtig bedrijfsnieuws van zowel de grote concerns als de kleinere ondernemingen. Maar al dit fraaie nieuws met zelfs vaak fiks hogere dividendvoorstellen werd slechts voor kennisgeving aangenomen. Wel gaf het wegblijven van een dis contoverhoging in de Bondsrepu bliek de obligatiemarkt op het Damrak enige steun zodat de snel le daling van de voorgaande weken zich niet meer herhaalde. Maar de meeste aandelen moes ten enkele guldens tot iets minder afstaan. Alleen Fokker bleef de aandacht trekken door nieuwe or ders en kon ruim 5 procent in beurskoers oplopen. Dat was ook het geval met EMBA en Ubbink. Beleggers reageerden nauwelijks op de verbeterde winstcijfers van Koninklijke Olie. De Europese optiebeurs boekte in totaal 206.000 contracten tegen 250.000 in de voorgaande werk week. Koninklijke Olie bleef alle vijf dagen koploper voor de aande? len maar werd in omzet toch voor bijgestreefd door de index-opties. Kenmerkend voor de huidige beurssituatie was het feit dat op meerdere dagen de puts bij de aan delen index-opties verre in de meerderheid waren. Murdoch wil concern voor overnemingen LONDEN (ANP) - Mediamag naat Rupert Murdoch wil een nieuwe onderneming oprich ten die zich gaat bezighouden met grote overnemingen in de media- en communicatiesector. Murdochs concern News Cor poration heeft laten weten dat de meerderheid van de nieuwe onderneming in handen komt van een groot aantal beleggers, mogelijk honderd. De bank Credit Suisse-First Boston gaat de komende week op zoek naar gëinteresseerde geldschieters. De ramingen van het bedrag waarover het nieu we concern, dat vermoedelijk Media Partners International gaat heten, kan beschikken lo pen OP tot vijf miljard dollar. Murdoch zelf wil een belang van twintig procent in de nieu we onderneming nemen. Ver der wil hij zijn boekuitgeverij- en, waaronder Harper and Row in de VS en Collins in Groot- Brittannië, aan het op te richten concern verkopen. De op brengst van die verkoop, die wordt geraamd op een miljard dollar, dient om de schulden van News Corporation te ver minderen. Grote overnemin gen hebben de financiële posi tie van News Corporation on dermijnd. Winkelsluiting DEN HAAG (GPD) De vier grote fracties in de Tweede Kamer blij ven onderling hevig verdeeld over een aanpassing van de Winkelslui tingswet die het mogelijk moet ma ken buiten de werktijden bood schappen te doen. Dit blijkt uit de eerste schriftelijke reacties op het wetsvoorstel van staatssecretaris Evenhuis (economische zaken) waarin deze de mogelijkheid voor middag-avondwinkels opent. Deze zaken zouden van 12.00 tot 21.00 uur open zyn en bestaan naast win kels die de normale openingstijden hanteren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 7