Liever schone handen
dan een schoon land?
Einde aan ellende
met kunstgebitten
is wellicht in zicht
Ministers offeren geen cent voor duur Milieuplan
Reeks 9evensongs' op zondagavond in Hooglandse kerk
PAGINA 2
VRIJDAG 3 MAART 198S
DEN HAAG - De vervui
ling ter land, zee en in de
lucht heeft de afgelopen
zulke grote vormen aange
nomen, dat we tot de
eeuwwisseling bezig zul
len zijn Nederland weer
wat leefbaarder te maken.
De uitdaging is zo groot,
dat Het Milieu tegenwoor
dig in de politiek met een
hoofdletter wordt ge
schreven. Iedereen is het
erover eens dat het
schoonmaken en -houden
van ons land bovenaan de
politieke agenda van de
jaren negentig hoort te
staan. Maar daarmee ein
digt de overeenstemming.
door Henri Kruithof
en Peter de Vries
Het Nationaal Milieu Beleidsplan,
dat het kabinet onder aanvoering
van premier Lubbers en milieu-mi-
nister Nijpels met veel bombarie
heeft aangekondigd, moet de mars
route aangeven. Het kabinet slaagt
er al wekenlang niet in de onder
handelingen over het prestigieuze
werkje af te ronden.
Wélke maatregelen zijn nodig, is
een kwestie die de bewindslieden
verdeelt. Wie zal dat betalen, is een
bekend heet hangijzer. En: wie
gaat met de eer strijken, is de vraag
die begint mee te spelen. Een
schoon land is mooi; het voorko
men van politiek vieze handen een
jaar voor de verkiezingen niet on
belangrijk.
Vorige week vrijdag sprak het
voltallige kabinet voor het eerst
over de voorstellen van Nijpels.
Drie en een half uur lang mochten
de ministers vrijelijk filosoferen,
Die gelegenheid hebben zij ruim te
baat genomen.
Veel op- en aanmerkingen waren
voorspelbaar.
Deetman (onderwijs) en Brink
man (WVC) lieten weten geen geld
op hun begroting vrij te kunnen
maken om de milieunood te leni
gen. Zij zijn bezuinigingsmoe; "zo
arm als een kerkrat". De Koning
(sociale zaken) sneed bekwaam en
resoluut de mogelijkheid af dat de
minima er door alle milieumaatre
gelen in koopkracht op achteruit
zullen gaan. Minister Ruding (fi
nanciën) liet weten dat hij er niets
voor voelt om zijn financieringste
kort trager te laten dalen voor het
milieu.
Verbieden
Subsidies en fiscale voordeeltjes
ten behoeve van milieumaatrege
len zijn, aldus Ruding, ook niet de
aangewezen weg om burgers en be
drijven tot schoner gedrag aan te
sporen. De bewindsman pleitte
voor een eenvoudige, strenge en
boven alles goedkope aanpak: het
uitvaardigen van ge- en verboden.
Waarom zouden we schonere
vrachtwagens subsidiëren, als we
ook eenvoudigweg kunnen verbie
den dat een vrachtwagen meer dan
een bepaalde hoeveelheid vuilig
heid uitstoot?
Het antwoord kwam van een
hoofdschuddende WD-equipe.
Het kabinet had zich nu juist voor
genomen de burger minder lastig
te vallen met regeltjes. Onder aan
voering van vice-premier De Korte
menen zij dat het bedrijfsleven
vooral niet te zwaar belast mag
worden voor het milieu; dat zou het
Nederlandse bedrijfsleven maar in
een slechte concurrentiepositie
brengen en opzichte van het bui
tenland.
Bovendien: Nederland is een dis
tributieland. Je kunt het toch niet
maken om die voor ons land zo be
langrijke functie aan te tasten door
de kosten voor dat deel van het be
drijfsleven belangrijk te verhogen.
Zo ging het nog een tijdje door.
Elk verzoek van Nijpels om geld
voor de strijd tegen de verzuring,
werd beantwoord dat er vanzelf
sprekend ook nog wel andere kost
bare wensen waren: de koppeling
van de uitkeringen, de kinderbij
slag, de criminaliteit. Ze schoten
geen steek op.
- Het tweede kabinet Lubbers: mooie woorden
Aan flarden
De meestbetrokken ministers wa
ren in kleiner verband van de 'ben
de van zeven' en andere illustere
groepjes, de afgelopen weken
evenmin opgeschoten. De impasse
begon toen Nijpels een compleet
en afgerond plan liet ronddelen.
Topambtenaren, verzameld in de
machtige Centraal Economische
Commissie, schoten het werk aan
flarden: te duur, onvoldoende
doordacht, te weinig over de lands
grenzen gekeken. Per slot van re
kening komt er nogal wat vuil de
grenzen over waaien, rijden of drij-
Sinds dat moment verschillen de
bewindslieden ook over de vraag
wat er moet gebeuren. Nijpels
meent circa 3,5 miljard per jaar no
dig te hebben voor het verminde
ren van de verzuring. Andere mi
nisters menen dat Nederland er
met 600 miljoen per jaar ook al een
stuk frisser uitziet. Is het nou wel
nodig zoveel geld uit te trekken
voor het schoonmaken van de ri
vierbodems? Wat helpt het hele
maal als we de elektriciteitscentra
les schoonmaken? Moeten we er
niet voor zorgen dat de EG richtlij
nen uitvaardigt?
Sommige bewindslieden, De
Korte bijvoorbeeld, vinden het vol
doende wanneer alleen de zure re
gen stopt. Waterverontreiniging en
de hoeveelheid afval kunnen even
tueel ook nog aangepakt worden.
Maar de Nederlandse bijdrage aan
de vermindering van het 'broeikas
effect' (het op wereldwijde schaal
oplopen van de temperaturen),
schatten zij laag in. En ach, het aan
pakken van de bodemsanering op
bedrijfsterreinen is zo duur (50 mil
jard); zand erover.
Verkiezingen
Politieke knopen worden pas echt
onontwarbaar, als bewindslieden
zich zorgen gaan maken over hun
prestige. Daar is thans alle aanlei
ding voor. De verkiezingen nade
ren, en daarna moet een nieuw ka
binet geformeerd worden. Wie ko-
nogal wat ministers bezighoudt.
Zo heeft hoofdrolspeler Nijpels
tot nu toe, na zijn debacle als VVD-
leider, een redelijk goede naam op
gebouwd als 'minister van luwte'.
Daarbij wordt echter steeds vaker
opgemerkt, dat hij tot nu toe wei
nig concreets heeft laten zien. Van
het Nationaal Milieu Beleidsplan
moet deze WD-minister het in de
ze kabinetsperiode hebben, wil hij
in een volgende periode nog een
functie van enig belang in de poli
tiek krijgen. Maar menig andere
minister wil in elk geval in de eer
delen.
Binnen het CDA gunt men Nij
pels zijn succes nog wel, maar on
der de WD'ers bestaat meer jaloe
zie. Rudolf de Korte stond destijds
vooraan toen een groep liberale
prominenten Nijpels een beentje
lichtte. Uiteindelijk heeft De Korte
aan die actie zijn functie als plaats
vervanger van Lubbers in het kabi
net te danken. Maar de vice-pre
mier heeft in de afgelopen periode
een zeer slechte naam opgebouwd.
Zijn achterban, het bedrijfsleven,
was woedend toen De Korte de in
vesteringspremie WIR afschafte.
Ook zijn rol als 'eerste van de WD-
ministers' is tot nu toe weinig in
drukwekkend geweest.
Imago
De Korte probeert kortom met het
milieubeleid iets van zijn imago te
rug te winnen. Samen met zijn col
lega's Braks (landbouw) en Smit-
Kroes (verkeer) heeft hij een po
ging ondernomen een alternatief
milieuplan op te stellen. Een po
ging die overigens strandde, tot
niet gering genoegen van Nijpels.
Ook Nijpels' collega en partijge
noot Korthals Altes (justitie) is
geen vriend. Korthals Altes be
hoort tot wat in de WD 'de Rotter
damse mafia' wordt genoemd: pro
minente WD'ers die gemeen heb
ben dat zij uit de Maasstad komen.
Deze groep heeft luid applaudisse
rend aan de kant gestaan toen in ju
ni 1986 de huidige minister van
milieu het fractievoorzitterschap
van de WD onvrijwillig opgaf.
Met de komst van de WD'er
Bolkestein naar defensie, na het
gedwongen vertrek van Van Eeke-
len, is de pro-Nijpels-lobby in het
kabinet niet sterker geworden.
Bolkestein mag gerust de architect
van de 'actie verwijdering Nijpels'
worden genoemd. Dus uit die hoek
hoeft hij ook geen steun te ver
wachten.
De enige WD-minister die Nij
pels nog steunt, is Smit-Kroes. Zij
begint in te zien dat alleen meer
wegen, bruggen en tunnels, geen
bijdrage zijn aan de bestrijding van
de vervuiling door het verkeer.
Door het autorijden duurder te ma
ken, denkt Smit-Kroes het gebruik
ervan te kunnen terugdringen en
tevens geld binnen te halen voor de
verbetering van het openbaar ver
voer. Nijpels' plan voorziet in de
meeste subsidies voor haar.
Suggesties
Opvallend was ook dat het kabinet
afgelopen vrijdag niet sprak over
een concept van Nijpels' nota. Er
lagen geen concrete stukken op ta
fel, zo deelde de premier na afloop
van het kabinetsberaad mee. Er
waren suggesties gedaan, en er was
naar hartelust gefilosofeerd.
De meest interessante suggestie,
en naar het zich laat aanzien ook de
meest kansrijke, kwam van pre
mier Lubbers. Hij opperde het Na
tionaal Milieu Beleidsplan in drie
delen te splitsen. Het eerste en te
vens meest concrete gaat over
1990. In dit deel zullen voor enkele
urgente problemen oplossingen
worden aangeboden waarvoor ook
geld zal worden gefourneerd.
Dan volgt er een deel over de pe
riode 1990-1994, waarin wel maat
regelen en de bijbehorende kosten
zullen worden opgenomen, maar
waarin angstvallig zal worden ge
zwegen over de manier waarop die
maatregelen betaald moeten wor
den. Het derde deel schildert weid
se perspectieven voor een echt
schoon land, te bereiken tussen
1994 en 2000, wanneer ook de hui
dige politici elders vertoeven.
Voor Nijpels is een dergelijk 'uit
gekleed' Milieuplan een gevoelig
verlies. Maar binnen het CDA
vindt men de laatste tyd dat het on
mogelijk is voor,een kabinet, om
over zijn graf heen te regeren. Tij
dens de kabinetsformatie in 1990
moet maar worden bekeken hoe de
plannen voor de volgende kabi
netsperiode worden betaald, zo is
de redenering nu.
Dilemma
Een dergelijke aanpak biedt met
name het CDA in de verkiezings
strijd grote perspectieven. Voorko
men wordt dat de PvdA - toch nog
altijd een mogelijke coalitieparter -
een moeizaam bereikt milieu-ak
koord gaat aanscherpen. De WD
blijft tegenover de kiezers zitten
met haar dilemma tussen belas
tingverlaging of het vereffenen van
de milieurekening.
En geen enkele minister hoeft de
impopulaire boodschap uit te dra
gen dat de stroom duurder wordt,
de auto minder gebruikt mag wor
den, de koeiestront opgeruimd
moet worden, en dat we daar in
1994 bij elkaar zo'n 15 miljard grol
den voor over moeten hebben.
De politiek zal de komende we
ken leuker worden. Dat geldt met
name het milieu.
NIJMEGEN (GPD/ANP - Meer
dan de helft van de Nederlanders
van 45 jaar en ouder draagt een
kunstgebit. Onder de mensen
van zeventig jaar en ouder is dat
zelfs negentig procent. Veel van
deze tandelozen hebben min of
meer ernstige problemen met
het kunstgebit. Dit zei Prof. W.
Kalk van de Katholieke Univer
siteit in Nijmegen, gisteren naar
aanleiding van een congres dat
vandaag wordt gehouden over
de problemen met het kunstge
bit.
Voor de 3,5 Nederlanders die
noodgedwongen met een vals ge
bit door het leven gaan, breekt
wellicht een zonniger toekomst
aan. In Nijmegen werd gisteren
het eerste academisch centrum
voor tandheelkundige implanto-
logie geopend. Dit centrum gaat,
naast behandeling van patiën
ten, ook onderzoek doen naar
nieuwe mogelijkheden.
Op verzoek van de Nationale
Ziekenfondsraad worden in het
centrum ook de kosten van een
behandeling onder de loep geno
men, zodat een en ander moge
lijk in het ziekenfondspakket
wordt opgenomen. Prof. Kalk:
"Door het ontwikkelen van een-
voudige en relatief goedkope
systemen is het de bedoeling
voor grote groepen mensen een
maximum aan rendement te be
reiken".
Middeleeuwen
Het probleem van de tandeloze
mond is al zo oud als de mens
heid. Als vóór de Romeinse tijd
zochten de Etrusken in Italië
naar manieren met behulp van
hout en been verdwenen kiezen
en tanden te vervangen. "In de
Middeleeuwen werden prothe
sen uit ivoor en bot gesneden.
Die zaten natuurlijk belazerd. Ze
werden alleen uit esthetische
overwegingen gebruikt. Om te
kauwen werd het gebit meestal
uit de mond genomen", aldus
Kalk.
Met zijn vele oorlogen hielp
Napoleon de makers van kunst
gebitten een handje. Tandartsen
gingen in zijn kielzog mee naar
de veldslagen om de gevallenen
te 'bevrijden' van hun tanden en
kiezen. Met dit natuurlijke mate
riaal waren ze in staat rijke he
ren, die het zich konden veroor
loven, van valse gebitten te voor
zien. In de 19e eeuw kwam de
ontwikkeling van het kunstgebit
in een stroomversnelling terecht.
Kalk: "Cruciaal was het proces
van vulcaniseren. Dat opende de
weg naar prothesen van rubber.
Ook de ontdekking van porse
lein heeft ons erg geholpen. Toen
bovendien door middel van lach
gas verdoofd kon worden, werd
de angst van de patiënt voor het
trekken van tanden en kiezen
een stuk verminderd". Na de
Tweede Wereldoorlog kwamen
de kunstharsen op de markt.
Klachten
De kwaliteit van de prothese
werd steeds beter, de klachten
dat valse gebitten na enkele ja
ren niet meer passen, bleven.
Kalk: "De meest voorkomende
problemen zijn blaasjes in de
mond, pijn, een loszittend gebit
of moeilijkheden met eten. Al ja
renlang wordt geprobeerd daar
iets aan te doen door het gebit
vast te zetten of de kaak op te ho
gen, maar de resultaten daarvan
zijn niet bevredigend. Vaak ko
men er ontstekingen bij".
"Wij hebben nu twee hoofdza
ken ontdekt. Via de ruimtevaart
hebben we de beschikking ge
kregen over titanium, wat we
combineren met een keramisch
materiaal. Dat blijkt goed door
de kaak te worden verdragen.
Daarnaast hebben we gemerkt
dat de implantatie geleidelijk
moet verlopen. Eerst wordt door
de kaakchirurg een frame van ti
tanium in de kaak gezet. Pas na
drie tot zes maanden kan daar
een prothese (het gebit) aan vast-
gejnaakt worden".
In Nederland zijn volgens
Kalk nu ongeveer duizend men
sen op deze manier behandeld.
De resultaten zijn zeer goed. De
bedoeling is dan ook dat deze
manier van implanteren stan
daard wordt, waardoor de kans
op problemen met het kunstge
bit belangrijk verkleind wordt.
Begin dit jaar is al besloten, dat
het frame waaraan het gebit
moet worden vastgezet (met
magneetjes of drukknopjes),
door het ziekenfonds wordt ver
goed. "Het gaat om een bedrag
van iets meer dan 750 gulden. De
totale kosten van een plusminus
vijf uur durende behandeling be
lopen toch zeker zo'n 4000 gul
den", aldus Kalk.
Goedkoopste
Aan de hand van de resultaten in
Nijmegen en Groningen wordt
bekeken of de hele behandeling
tot en met de prothese kan wor
den vergoed. Kalk zegt daar goe
de hoop op te hebben: "Andere
behandelingen van tandelozen
kosten ongeveer 25.000 gulden.
Deze manier is dus veruit de
goedkoopste en het lijkt een goe
de oplossing voor mensen die
hun tanden moeten laten trek
ken".
"Overigens blijven wij als
tandartsen natuurlijk hopen, dat
het aantal van 3,5 miljoen kunst
gebitten per jaar in de volgende
generaties flink zal dalen. Want
wolf in het gebit, zoals het ge
noemd wordt, waardoor alles ge
trokken moet worden, betekent
alleen maar dat er jarenlang niet
is gepoetst. En dat gaan we door
gerichte voorlichting vanuit het
centrum verder aanpakken".
Behoorlijke tandverzorging is nog altijd het beste c
en alle bijbehorende ellende te vermijden.
De hervormde gemeente in Lei
den introduceert op zondag
avond 2 april een nieuw kerke-
lijk-cultureel evenement: de
'evensong'. Dat is een bijna niet
te vertalen benaming voor een
korte dienst waarin het gezongen
woord centraal staat en de toe
hoorders in stilte hun geloof bele
ven. De evensong in Engeland
al sinds eeuwen traditie duurt
maar drie kwartier. Een preek
wordt doorgaans niet gehouden,
wel is er een korte overweging
door een voorganger en een aan
tal meditatieve momenten. Het is
een muzikaal gebeuren van hoog
niveau.
Het St. Albans-Choir uit Enge
land, dat in die periode een tour
nee maakt door ons land, zal op 2
april om 7 uur 's avonds de rij
openen van de zeven koren die
beurtelings hun medewerking
verlenen aan de evensongs. Het
koor bestaat uit twintig mannen
en twintig jongens die de so-
praanstemmen zingen. Na afloop
zal het nog iets zingen uit de rest
van zijn repertoire.
In principe is er elke maand
een evensong, altijd om 7 uur 's
avonds. De laatste, op 22 okto
ber, zal worden verzorgd door de
eigen Leidse Cantorij onder lei-
ding van Joop Brons. Voorgan
ger in de diensten js steeds ds. A.
Alblas, predikant van de wijkge-
meente 'Pniël-JCooi*.
Verwacht wordt dat de
evensong de interesse zal heb
ben van liefhebbers van niet-alle-
daagse muziek. Anderzijds ho
pen de initiatiefnemers dat deze
meditatieve vorm van geloofsbe
leving ook mensen zal aantrek
ken die niet zo geboeid zijn door
de meer traditionele vorm van
kerk-zijn.
Gevoel
Ds. Alblas: "Bij een gewone
kerkdienst met de prediking
centraal wordt vooral een appèl
gedaan op je verstand; wat er
wordt verteld, begrijp ik dat en
wat doe ik ermee? Bij de
evensongs met de muziek als het
belangrijkste gaat het vooral om
het beléven van geloof. Wat doet
het me; wat voel ik van binnen
als ik dat koor die tekst hoor zin
gen? Voor iedereen die op deze
manier zijn geloof wil beleven,
kan dit een heel bijzondere erva
ring zijn. Hiet is niet kerk-gebon-
den. Ook mensen die niet in de
kerk komen maar wel geloven,
zullen het de moeite waard vin
den.
De muziek die de koren vertol
ken wordt in de regel in het En
gels gezongen en is niet te verge
lijken met de psalmen en gezan
gen zoals die zondags in de Ne
derlandse kerkdiensten zijn te
horen. In het liturgieboekje dat
in de Hooglandse kerk wordt
verspreid, komt ook de Neder
landse tekst.
Volgens organist-dirigent
Joop Brons is deze kerk door
haar ruimtewerking en akoes
tiek een zeer geschikte plaats
voor een dergelijk gebeuren. Het
orgel, dat het koor begeleidt,
heeft in de diensten een nadruk
kelijke rol. "De muziek biedt de
organist alle mogelijkheden om
de teksten kleurrijk uit te beel
den".
De volgende koren hebben in
middels hun medewerking toe
gezegd:
Leidse Cantorij op 23 april, Ca-
pelle pro Cantibus uitOegstgeest
op 21 mei, Cantorij van de Basi
liek in Haarlem op 18 juni, Marti-
nus-Cantorij uit Schellinkhout
(Noord-H.) op 27 augustus en
koor van de Grote St. Bavo in
Haarlem op 24 september.
De toegang tot de evensongs is
gratis. Wel zal een collecte wor
den gehouden ter bestrijding van
de kosten.
Open grenzen
De commissie 'Open gemeente
grenzen' wil hervormde kerkle
den de mogelijkheid bieden lid te
worden van een andere gemeente
dan waar zij wonen. Ze doet dit
voorstel aan de synode, die deze
maand vergadert.
Ruimte wil de commissie ma
ken voor die leden die zich niet
thuis voelen in de gemeente
waartoe zij volgens het 'geogra
fisch principe' van de kerkorde
behoren. Voor groepen gemeen
teleden waren er al uitzonderin
gen op deze regel. De kerkorde
biedt namelijk de mogelijkheid
een 'buitengewone wijkgemeen-
te' of 'deelgemeente' te stichten.
Individuele kerkleden kunnen
in andere gemeenten wel meele
ven, maar een lidmaatschap is
niet mogelijk.
De veelvormigheid van ge
loofsbeleving is, volgens de com
missie, niet meer weg te denken
uit het kerkelijk bestel. Daarom
moet er een goed dispensatiebe-
leid komen. "Waar men deze ont
wikkeling zomaar haar gang laat
gaan, krijgen splijtingsproces
sen alle kans".
De commissie 'Belijdenis en
ambt' vraagt in een rapport rui
mere mogelijkheden tot het doen
van openbare belijdenis. In 1981
werd deze commissie ingesteld
om na te gaan of het nodig is de
gebruikelijke belijdenis van het
geloof te hebben afgelegd alvo
rens ouderling of diaken te kun
nen worden.
In de meeste hervormde ge
meenten gaat het aantal leden
dat belijdenis doet achteruit,
constateert de commissie. Dat
betekent dat er minder gemeen
teleden voor ouderling of diaken
in aanmerking komen.
Er zijn kerkleden die bijvoor
beeld na de doop van hun kind
een groeiende belangstelling
voor de kerk hebben gekregen
en soms zelfs bereid zijn ambte
lijke verantwoordelijkheid te
dragen. Maar dat kan niet omdat
ze geen belijdend lid zijn en ook
niet op de traditionele manier be
lijdenis willen doen. Daartegen
over zijn in het rechtse deel van
de kerk zeer betrokken leden die
het gevoel hebben dat alleen
geestelijk gerijpte mensen open
bare belijdenis kunnen doen.
Volgens de commissie is er alle
reden om terug te keren naar de
vroegere praktijk dat de belijde
nis ook ten overstaan van de ker-
keraad kan worden afgelegd. Be
lijdenis ten overstaan van de ge
meente werd pas onder koning
Willem I (1816) ingevoerd.
Ook stelt de commissie voor,
dat de beantwoording door ou
ders van de vragen bij de doop
van hun kind als vorm van open
bare belijdenis wordt aanvaard.
"In het algemeen mag al worden
aangenomen dat de beslissing
van ouders om hun kind te laten
dopen een belijdend karakter
heeft". Maar er mag geen sprake
zijn van automatisme. "Als ou
ders er geen prijs op stellen, wor
den zij niet als belijdend lid inge
schreven".
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te
Apeldoorn-'t Loo (hervormd-ge
reformeerd) P. Hendriks Henge
lo (Geld.), te Wormer-Knollen-
dam en Jisp G. Veening te Hall
(Geld.), te Zeerijp-Eenum-Wes-
teremden (Gr.) P. Bons Noordla
ren; beroepbaar A. A. Wijlhuizen
Zoetermeer. Gereformeerde
Gemeenten; bedankt voor Ca-
pelle a.d. IJssel en voor Zwolle J.
Mijnders Veenendaal.
Overleden. In Amersfoort is,
62 jaar oud, ds. J. Goumare over
leden.
Eerst was hij predikant achter
eenvolgens in Grijpskerke, Hil
versum en Almelo. In 1965 werd
hij staffunctionaris by het Cen
trum voor Gereformeerd Jeugd
werk en in 1969 studiesecretaris
bij de protestantse geestelijke
verzorging van de landmacht.
Van 1982 tot 1988 was ds. Gou
mare voorzitter van de gerefor
meerde commissie (deputaat-
schap) voor de geestelijke ver
zorging van zee-, land- en lucht
macht.
De begrafenis is maandag in
Amersfoort (op 'Rusthof) na een
rouwdienst om 11 uur in de Fon-
teinkerk aan de Robert Koch-
straat.
Bisschop Möller (65) van
Groningen is in een ziekenhuis
opgenomen wegens nierklach
ten. In 1971 had hij die klachten
ook. Hij herstelde toen voorspoe
dig en volledig.
Vrouwen. Uit een verslag
van de hervormde Raad voor
Kerkelijke Medewerkers blijkt,
dat in de hoogste salarisklassen
van deze kerk bijna geen vrou
wen zitten, terwijl zij in de laag
ste klassen sterk zijn over-verte-
genwoordigd. Eind 1987 waren
bij de bureaus van deze kerk 227
dienst. Het personeelsverloop is
bij de Hervormde Kerk zeer ge
ring.