LEIDSCH
DAGBLAD
Computergeheimen
gekraakt voor KGB
Planbureau optimistisch
over groei van economie
EG wil wereldwijd
verbod drijfgassen
HISWA
28%S
Groot spionageschandaal schokt Westduitsland
Stakingen grafici nog
van beperkte omvang
LEIDSCH/ALPHENS DAGBLAD
Vrijdag 3 maart 1989
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 38873 Prijs fl. 1,25
HISWA
BRUSSEL (GPD) - De EG-landen
willen dat over 10 jaar in de hele
wereld een einde is gemaakt aan de
produktie en het gebruik van de
voor het milieu schadelijke drijf-
gassen in spuitbussen. Vooruitlo
pend daarop willen de twaalf zelf al
zo snel mogelijk komen tot een be
perking van die stoffen met 85 pro
cent ten opzichte van nu.
De milieuministers van de EG
namen daarover gisteren op initia
tief van de Nederlandse minister
Nijpels en diens Duitse collega een
verklaring aan. Nijpels wil dat deze
'chloorfluorkoolwaterstoffen'
(cfk's) in Nederland al in 1995 volle
dig zijn uitgebannen. Nu al is de
produktie ervan sterk beperkt.
De cfk's komen behalve in de
aandrijfgassen van veel spuitbus
sen ook voor in het koelsysteem
van koelkasten, in brandblusappa-
raten, in schuimplastic (piep
schuim) en in sommige oplosmid
delen. De chemische industrie is al
op grote schaal bezig alternatieven
voor de cfk's te ontwikkelen.
De cfk's worden beschouwd als
hoofdoorzaak voor de aantasting
van de ozonlaag, waardoor schade
lijke zonnestralen makkelijker tot
de aarde kunnen doordringen. Ook
verergert dit het 'broeikaseffect'.
waarvan 40 procent in de Europese
Gemeenschap.
Toch kostte het gisteren de nodi
ge moeite om alle twaalf landen op
een lijn te krijgen. Vooral Frank
rijk, dat een grote cfk-produktie
heeft, wilde zich aanvankelijk niet
binden aan een uitbanning van de
cfk's. Terwijl Engeland, Ierland en
Portugal een vermindering met 85
procent al meer dan genoeg von
den. Daardoor bleek het niet moge
lijk nu al een datum af te spreken
waarop de beperking tot 85 pro
cent een feit moet zijn. Overigens
zal altijd een beperkte produktie
van cfk's blijven bestaan, omdat
die stoffen ook voor medische
doeleinden moeten kunnen wor
den gebruikt.
Autokenteken
krijgt 4 letters
achter elkaar
DEN HAAG (ANP) - Kente
kenplaten van auto's krijgen
binnenkort de nieuwe combi
natie van twee letters-twee
letters-twee cijfers. De hui
dige combinatie van letters-
cijfers-letters is bijna op.
Volgens de Rijksdienst voor
het wegverkeer kunnen met
de nieuwe combinatie 8 mil
joen auto's op kenteken wor
den gezet. Dat betekent dat de
dienst tot ruim na het jaar
2000 vooruit kan. De huidige
combinatie dateert uit 1978.
Er zullen geen klinkers
worden gebruikt om te voor
komen dat er schutting- of
scheldwoorden op de kente
kenplaten verschijnen. Dat
kan met vier letters gemakke
lijk.
Verzoeken om een speciaal
kenteken worden niet langer
gehonoreerd. Nederlandse
Chinezen konden tot voor
kort op verzoek een kenteken
krijgen zonder een 4 erin. Dat
cijfer is voor veel Chinezen
een symbool van ongeluk en
dood. Een lid van het konink
lijk huis vroeg ooit ook om een
speciaal kenteken met zijn
initialen, maar moest genoe
gen nemen met een AA-num-
UTRECHT (ANP) - De stakingen
in de grafische industrie beperken
zich vandaag, naar het zich vroeg in
de middag liet aanzien, tot de Frie
se Pers in Leeuwarden (onder
meer Leeuwarder Courant) en de
fotozetterij Steenbergen (18 werk
nemers) in Groningen. Stakingen
zijn verder reeds aangezegd bij
Henkes Senefelder in Purmerend,
Van der Loeff in Enschede (onder
meer Dagblad Tubantia), drukkerij
Smeets in Weert (Europese editie
van Time) en de Salland Offset-
Drukkerij.
De aankondiging van de stakin
gen bij de geselecteerde bedrijven
was een gevolg van een weigering
van de directies om een protocol te
ondertekenen dat door de grafi
sche bonden was aangeboden. Vol
gens dat protocol zouden de bedrij
ven akkoord moeten gaan met een
uitkering aan de werknemers van 6
procent van de lonen: 2 procent
rechtstreeks en 4 procent voor na
der in te vullen werkgelegenheids-
bevorderende maatregelen.
Wolters Noordhoff in Gronin
gen, Krips Repro in Meppel, Roto
gravure in Etten-Leur, Vink in
Axel, de Provinciale Zeeuwse Cou
rant in Vlissingen, Sijthoff Pers in
Rijswijk en Hofstad Druktechnie
ken in Zoetermeer krijgen de aan
zegging dat er binnenkort wordt
gestaakt.
Bij vier andere bedrijven, Lijnco
Kettingformulieren in Groningen,
Wegener in Apeldoorn, Salland Ro
tatie in Deventer en de Haagse
Drukkerij wordt vandaag de actie
bereidheid gepeild. De grafici van
het Nieuwsblad van het Noorden
vergaderen maandag over eventue
le stakingen.
Ook in Westduitsland rommelt
het in de grafische sector. Ruim
21.000 werknemers staakten giste
ren uit protest tegen plannen om
het werken op zaterdag uit te brei
den. Volgens de bond Druck und
Papier werd er in 215 bedrijven
niet gewerkt. Daardoor kwamen
talrijke kranten, zoals de Frankfur
ter Allgemeine, niet uit of alleen
met een noodeditie.
BONN (GPD) De Westduitse contraspionage heeft een
bende opgerold die gedurende drie jaar geheime Ameri
kaanse en Europese computers heeft gekraakt. De infor
matie is voor tonnen aan de Sovjetrussische geheime
dienst KGB geleverd.
Nelli Cooman (lolo anp>
Nelli Cooman is
snelste in series
BUDAPEST - Nelli Cooman
heeft vanmorgen in het sportpa
leis in Budapest de eerste stap
gezet op de weg, die vrijdag nog
moet leiden naar prolongatie van
de wereldtitel indoor op de 60
meter. De vijfvoudige Europese
indoorkampioene en houdster
van het wereldrecord (7,00) won
de eerste van de 5 series van de 60
meter in 7,17 seconden. Zij bleef
daarmee slechts 0,02 sec. verwij
derd van haar beste seizoentijd
van 7,15 seconden.
Cooman ondervond geen hin
der van de dijbeenblesure. Van
middag en -avond worden de hal
ve finales en de eindstrijd van de
60 meter vrouwen gelopen.
25 FEBRUARI
T/M 5 MAART
geopend van 10-17 en 19-22 uur
zaterdag en zondag 10-17 uur
toegang fl. 15.-. 's avonds II. 10-
gwm Gratis pendeldienst: volg
IjTCl borden B RAI
(é3 AMSTERDAM tt
Vrij zacht
Vannacht plaatselijk mist. Overdag af
en toe zon, in de avond toenemende
bewolking maar waarschijnlijk nog
droog. Minimumtemperatuur onge
veer 4 graden. Middagtemperatuur
rond 10 graden. Wind west tot zuid
west, overwegend matig, vannacht
landinwaarts weinig wind.
De vooruitzichten voor zondag tot
en met woensdag: Zondag en maandag
zacht met af en toe zon, daarna af en
toe wat regen met iets lagere tempe
raturen.
Zaterdag 4 maart
zon op: 07.20 uur, zon onder: 18.25 uur:
maan op: 06.07 uur, maan onder: 13.46
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 00.18 en 12.49 uur; laag
water: 07.35 en 21.06 uur.
De Westduitse tv, die het schan
daal gisteravond i onthulde, om
schreef de affaire als het grootste
spionageschandaal sinds de ont
maskering van de DDR-spion Guil-
laume. Dat leidde tot de val van de
toenmalige kanselier Willy Brandt.
De gebroken codes verschaften
de krakers toegang tot beveiligde
rekencomputers in het Amerikaan
se Pentagon, in het centrale SDI-
wapenlaboratorium en in het ra
ketonderzoekscentrum van de NA
SA. Verder werden Moskou elek
tronische sleutels voor computer
centra van de Westeuropese ruim
tevaart- en kernenergielaboratoria
geleverd.
De Westduitse computerspion
nen drongen ook door tot het hei
ligste der heiligen van de grote
Westeuropese elektronicacon
cerns, die bezig zijn met de ontwik
keling van de modernste micro
chips.
Volgens de Westduitse tv-zender
NDR werden onder meer de codes
van Philips, het Franse Thompson,
SEL en Loewe Opta gekraakt. Ver
der bestelde de KGB geheime in
dustriële codes, die het Oostblok
absoluut nodig heeft om de techno
logische kloof met het Westen niet
groter te laten worden.
De directeur van de Westduitse
BVD, Boeden, sprak van een nieu
we vorm van spionage. „We heb
ben altijd met een dergelijke po
ging rekening gehouden, maar dit
zou een revolutionaire verandering
betekenen".
In West-Berlijn en Hannover
werden gisteren bij invallen in ver
scheidene huizen grote hoeveelhe
den bewijsmateriaal in beslag ge
nomen. Drie verdachten werden
gearresteerd. De centrale van de
bende was gevestigd in een huis in
Hannover dat vlak voor de inval in
allerijl was ontruimd. Vanuit dit
huis drongen drie Westduitse com
puterkrakers via de telefoonlei
ding door tot de belangrijkste wes
terse militaire en wetenschappelij
ke computers.
Ze zouden in opdracht van twee
KGB-agenten hebben gehandeld.
Met home-computers verzamelden
de krakers uiterst gevoelige gege
vens. Die werden via de Westber-
lijnse metro naar Oost-Berlijn ge
bracht waar ze in een voor buiten
landers gebouwd flatgebouw pal
aan de Muur door de KGB in ont
vangst werden genomen.
Paniek na brand:
zeker 25 doden
NEW DELHI (AP) - In de stad
Jamshedpur in India heeft een fel
le brand tot enorme paniek geleid
en het leven gekost aan zeker 25
mensen. De brand brak uit in een
tent, waar mensen waren samenge
pakt voor een feest ter ere van de
- oprichter van een van India's
grootste industriebedrijven. Vol
gens het persbureau UNI vonden
zeker 25 mensen, onder wie vrou
wen en kinderen, de dood en vielen
er 50 zwaar gewonden. De oorzaak
van de brand is nog niet definitief
vastgesteld. De politie zei echter te
vermoeden dat kortsluiting de
brand had veroorzaakt.
OV-kaart ambtenaren
DEN HAAG (ANP) - Op het minis
terie van volkshuisvesting, ruimte
lijke ordening en milieubeheer be
staat het plan alle 3.000 ambtena
ren die komen te werken in het
nieuwe gebouw van het ministerie
een gratis openbaar vervoerkaart
te geven. De nieuwbouw naast het
Centraal Station in Den Haag is in
1992 klaar.
Een ambtelijke werkgroep heeft
NS verzocht uit te rekenen wat het
plan kost.
Valse biljetten
van 250 gulden
HAARLEM (ANP) - In Haarlem
zijn deze week vijf valse biljet
ten van 250 gulden opgedoken.
Volgens de politie zijn deze bil
jetten dinsdag en woensdag
verspreid in het centrum en de
buitenwijk Schalkwijk.
Twee valse briefjes van 250
gulden zijn bij een bank aange
troffen en drie in de kassa van
winkelbedrijven. Bovendien
zou een man tweemaal hebben
geprobeerd met een valse
'vuurtoren' te betalen, maar dit
werd door het winkelpersoneel
tijdig opgemerkt. De man
maakte zich daarop snel uit de
voeten.
Volgens een woordvoerder
van de Haarlemse politie is het
nepgeld gemakkelijk te onder
scheiden van echte bankbiljet
ten. De valse briefjes zijn glad
der, de verf laat op sommige
plaatsen los en er is geen water
merk aanwezig.
DEN HAAG (GPD) - Het gaat goed
met de economie. Er is dit jaar een
groei van 3,5 procent, een half pro
cent meer dan waarop werd gere
kend. Ook voor volgend jaar wordt
een verdere stijging van de groei
Dit blijkt uit eerste voorlopige
berekeningen van het Centraal
Planbureau (CPB) voor het eind
deze maand te verschijnen Cen
traal Economisch Plan 1989. Het
voorlopige stuk circuleert bij top
ambtenaren en op de meest betrok
ken ministeries.
Volgens het Planbureau leidt de
hogere economische groei tot een
hogere produktie in de bedrijven.
Dit jaar neemt die met een kleine 4
procent toe, volgend jaar met ruim
3 procent. Het nationaal inkomen
(het bedrag dat wij allemaal samen
verdienen) stijgt in 1989 en in 1990
met 3 procent.
Door de aanhoudende groei zal
het financieringstekort van de
overheid volgend jaar op 4,8 pro
cent kunnen uitkomen. Tot nu toe
mikt het kabinet op 5,25 procent.
Een verschil van een kleine 2 mil
jard gulden.
De gunstige gang van zaken
heeft ook effecten op de koop
kracht. Dit jaar gaat de werknemer
er gemiddeld 3,5 procent op voor
uit, voor 1990 wordt die vooruit
gang nu geraamd op 4,5 procent.
Voor de laagste inkomens is er mi
nimaal koopkrachtbehoud. Het
beeld wordt nog versterkt door
reeds in het beleid opgenomen da
lingen van premies en belastingen.
Door een hogere koopkracht is er
tevens een voortgaande stijging
van de consumptieve bestedingen
mogelijk (tussen 3 en 3,5 procent).
De verdere groei betekent even
eens een verdere daling van de
werkloosheid. Dit jaar is die daling
15.000, in 1990 nog eens 10.000. Het
aantal banen stijgt dit jaar met
100.000 terwijl voor volgend jaar
met een groei van 80.000 moet wor
den gerekend.
I Adidas TENNISSCHOEN met versterkt
1 contrefort. 2 kleuren PU-zool. Inlegzool met
I kleur lichtgrijs
1 Maten 36 - 46
I Adviesprijs 79.95
alléén vandaag
BRISTOL in LEIDEN
Langegracht 5 (naast Digros)
tel. 071-226154 Donderdag koopavond I
Het Planbureau heeft bij de nieu
we berekeningen nog geen reke
ning gehouden met de effecten van
loonsverhogingen zoals die in re
cent afgesloten cao's zijn opgeno
men.
Kenyaanse leger
doodt tientallen
'dieven' Uganda
NAIROBI (AFP) - Het Kenyaanse
leger heeft gisteren in het district
Pokot, west-Kenya, 72 Ugandezen
gedood die zich schuldig zouden
hebben gemaakt aan veediefstal.
De Kenyaanse minister van buiten
landse zaken Robert Ouko heeft dit
vanmorgen gezegd.
Bij de twee uur durende gevech
ten rond de stad Alale kwam één
Kenyaanse officier om het leven.
Ouko vertelde dat een legerpa
trouille op 16 kilometer van de
Ugandees-Kenyaanse grens op 300
a 400 goed bewapende en deels ge-
uniformeerde veedieven stuitte.
De patrouille vroeg onmiddellijk
om versterking maar werd aange
vallen voordat deze arriveerde.
Tenslotte slaagden de soldaten erin
de veedieven te verdrijven.
Dit grensincident is niet het eer
ste tussen beide landen. Nadat in
december 1987 15 Ugandezen wer
den gedood bij Busia organiseerde
de enige politieke partij van Ke
nya, de KANU, talrijke anti-Ugan-
dese demonstraties in Nairobi. De
grens is ook al enkele keren voor
een bepaalde tyd gesloten geweest.
ALKEMADE - Een 35 ton
zware kraanwagen belandde
gisteren aan het begin van de
avond op de Alkemadélaan in
Oude Wetering in de sloot. De
wagen reed in de richting van
de Haarlemmermeer en raakte
met het rechter voorwiel in de
berm. De 50-jarige bestuurder
uit Hoofddorp kon de kraanwa
gen niet onder controle houden
en reed met een snelheid van
zo'n 45 kilometer van de weg af.
Hij kwam met de schrik vrij
De kraanwageh kwam op de
kop in de sloot terecht en moest
eruit worden getakeld vanaf de
lager gelegen Burgemeester
Peeklaan. De takelwerkzaam
heden duurden tot diep in de
nacht.
De Alkemadese politie moest
geregeld nieuwsgierige toe
schouwers, die op de Alkemade-
laan stonden, verzoeken om
door te rijden. (foto Holvast)
Kabinet neemt
volgende week
beslissing over
commerciële tv
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
wil volgende week knopen door
hakken rond de komst van com
merciële tv in ons land. De minis
tersploeg wil echter zelf geen in
houdelijk standpunt innemen en
alleen voorwaarden dicteren. De
keuze voor of tegen commerciële
tv wordt teruggeschoven naar de
initiatiefnemers.
Deze lijn is vandaag binnen de
ministersploeg in het wekelijkse
kabinetsberaad vastgelegd. Het
komt er op neer dat het kabinet al
leen een verduidelijking zal geven
van de passages in het regeerak
koord over de voorwaarden waar
onder commerciële tv eventueel
kan worden toegestaan. De initia
tiefnemers voor de invoering van
commerciële tv (AVRO, TROS, Ve
ronica, Perscombinatie, Telegraaf
en VNU) moeten dan zelf maar zien
of zij onder die condities hun plan
nen doorzetten.
Zoals bekend, zijn CDA en WD
zeer verdeeld over de toelating van
commerciële tv in ons land en de
voorwaarden waaronder dat even
tueel zou moeten. Zwart-wit ge
steld wil het CDA het huidige om
roepbestel zoveel mogelijk be
schermen terwijl de WD commer
ciële tv en omroep wil toestaan.
Over de nu gekozen lijn - nadere
uitleg van het regeerakkoord - is
overeenstemming bereikt tussen
premier Lubbers, minister Brink
man (WVC), minister De Korte
(economische zaken), de fractielei
ders van CDA en WD. De Vries en
Voorhoeve en hun mediaspecialis-
ten in de fracties.
De krant voor uw eigen stuk
van Nederland, óók bij u in de bus!
Kies voor een abonnement en u
krijgt dit dagblad de eerste 2 weken
gratis in de bus!
per maand* 24.45
per kwartaal 72.40
per halfjaar 144.80
per jaar 275.70
alleen via automatische betaling)
s.v.p. uw voorkeur aankruisen
Naam:
Adres:
Pc/Wnpl
(i.v.m. bezorging)
Opsturen naar:
Antwoordnummer 10050, 2300 VB Leiden
