Boekje over het recht van alledag
Voedingsmiddelen als onderwijsproject
Vierde regionale stripdag in Leiden
Officier van justitie en leraar schrijven speciaal voor jongeren
Toernooi om
LD-cup nadert
ontknoping
PAGINA VOOR JONGEREN
Eindredactie Paul de Tombe
telef. 071 - 161442/161412
LEIDEN - Voor de vierde keer
wordt aanstaande zondag de re
gionale stripdag in Leiden ge
houden. Tussen 10.30 en 16.00
uur kunnen stripliefhebbers te
recht in buurthuis 't Spoortje aan
de Bernhardkade om hun verza
meling uit te breiden of gewoon
om een kijkje te nemen.
De stripdag is georganiseerd
door 't Spoortje en de Leidse
Strip Shop. Ze hebben dit evene
ment op poten gezet om teke
naars en standhouders in contact
te brengen met het Leidse pu
bliek. "We vinden het leuk, ge
zellig en we ontmoeten veel men
sen". zegt Willem van Dijk, eige
naar van de Leidse Strip Shop.
Tijdens de stripdag bieden
particulieren hun waar aan. Op
de beurs staan standhouders met
hun boeken, waaronder natuur
lijk populaire strips als 'Storm',
'Joop Klepzeiker', 'De Familie
Doorzon' en 'Yoko Tsuno'. Maar
er is ook een gespecialiseerd aan
bod, zoals stripboeken met origi
nele platen er in of andere zeldza
me exemplaren. Op de beurs zijn
zowel nieuwe als tweedehands
boeken verkrijgbaar en de prij
zen variëren tussen van 1 tot 400
gulden.
Behalve ruim 15.000 stripboe
ken zijn er ook zeefdrukken,
kaarten, posters, en dergelijke te
koop. Er worden stripboeken ge
veild om 13.30 uur; voor de te
kenfilmliefhebbers is er een vi
deovoorstelling en er zijn tien
striptekenaars aanwezig om al
bums te signeren.
Een van deze tekenaars is Pe
ter de Smet, ontwerper van on
der meer "De Generaal'. 'Joris
P.K.'. 'Lodewijk' en 'Morgenster
ALKMAAR/KOEDIJK
(GPD) - Voorkomen is beter
dan genezen. Dat geldt niet
alleen in medische kwesties,
maar ook in juridische. Met
dat doel voor ogen hebben
Frank Visser, in het dagelijks
leven officier van justitie in
Alkmaar, en Hans Emmerik,
leraar aan een lbo-school, een
boekje geschreven en in ei
gen beheer uitgegeven. Het
werkje dat verschijnt onder
de titel 'Mij pak je niet...' is
vanaf maandag te koop.
door
Theo Haerkens
De Nederlander heeft er over het
algemeen vrede mee dat hij niets
weet van recht. Dat is iets voor
mensen die daarvoor hebben
doorgeleerd, zo heet het. Visser
en Emmerik zijn het daar vol
strekt niet mee eens en willen in
hun boekje duidelijk maken dat
het nuttig is iets te weten van ju
ridische zaken en procedures.
Dat kan veel onheil voorkomen.
De auteurs willen vooral jonge
ren van vijftien, zestien jaar dui
delijk maken d'at het recht hen
ook aan gaat.
"Neem het huwelijksrecht.
Jongeren die gaan samenwonen,
hebben vaak geen idee wat het
verschil is met trouwen. Het gaat
ons niet om de ethische aspec
ten, maar om de juridische kant
van de zaak. Meestal gaat dat bij
samenwonen wel goed, tot er ru
zie komt. Het gebeurt maar al te
vaak dat een van beiden dan plat
zak op straat komt te staan. Het is
natuurlijk niet het eerste waar je
aan denkt als je wilt gaan samen
wonen. Maar het is wel goed om
dat in je achterhoofd te hebben,
voordat je je spaarcentjes aan je
vriendje geeft".
Hetzelfde geldt voor gewelds-
en vermogensdelicten: jongeren
moeten weten wat hen boven het
hoofd hangt als ze zich daaraan
schuldig maken. Visser gelooft
niet dat hen dat onmiddellijk
weerhoudt van misstappen,
maar toch. "Een groot rechtsge
leerde heeft me eens verteld dat
zijn vrouw altijd riep: 'pas op
daar komt gelazer van', als hij
zich boos maakte en onbezonnen
stappen wilde doen".
Het liefst ziet hij dat het boekje
een dergelijke functie gaat ver
vullen: een waarschuwend stem
metje dat onheil afwendt. Aller
lei aspecten van het recht komen
aan de orde in de twintig hoofd
stukken die titels dragen als
'Vechten', 'Ongewenste Seks',
'Mag de politie alles' en 'Stelen
en Helen'.
Jongeren
Hoewel Visser en Emmerik het
boekje vooral hebben geschre
ven voor jongeren, denken ze
niet dat jongeren nu meteen naar
de boekwinkel zullen hollen om
het aan te schaffen. De prijs van
35 gulden is daar ook niet naar.
De auteurs en uitgevers hopen
dat leraren in het voortgezet on
derwijs en jongerenwerkers het
boekje kopen en onder de aan
dacht brengen van hun pupillen.
De Alkmaarse officier van jus
titie gelooft niet dat de jeugd van
tegenwoordig zoveel slechter is
dan vrpeger. maar jongeren ko-
De strijd om de Leidsch Dag-
blad-cup voor C-junioren komt
in een beslissende fase. Als de
velden het toelaten, worden za
terdagmiddag om 12.00 uur de
halve finales afgewerkt. In
Leiderdorp ontvangt RCL de
Cl van UVS, in Katwijk binden
Quick Boys en Rijnsburgse
Boys de strijd aan.
Ook Kits is er bij. want de
winnaars van deze wedstrijden
gaan uitmaken wie de hoofd
prijs in de wacht sleept. Afge
zien van een aardig bedrag voor
de clubkas betekent dat het
bijwonen van een wedstrijd
van het Nederands elftal. Zoals
het er nu naar uitziet wordt dat
de wedstrijd Nederland-Rus-
land, de 'revanche' van de fina
le om het Europees kampioen
schap van afgelopen zomer.
Frank Visser (r) en Hans Emmerik Vroeger ging het om appeltjes
fatten, tegenwoordig wordt een telefooncel vernield". (foto gpd))
men nu wel sneller met politie en
justitie in aanraking. "Vroeger
ging het om appeltjes jatten en
tegenwoordig wordt er een tele
fooncel vernield". Als het kat-
tekwaad toen slecht afliep, lie
pen de jongelui een klap op, of
een boze boer vuurde een schot
hagel af. Nu staat de politie on
middellijk op de stoep".
Het recht maakt geen deel uit
van de realiteit van jongeren, be
halve als ze al eens op het politie
bureau gezeten hebben of bij de
kinderrechter zijn voorgeleid. In
die gevallen blijkt het gezond
verstand snel de overhand te
krijgen. Ook meisjes hebben in
dit opzicht vaak een goede in
vloed op hun vriendje, signaleert
Visser. "Jongens vinden het nog
wel een spannend om een avond
je stappen af te sluiten met een
vechtpartijtje en dan de nacht
door te brengen in een cel op het
politiebureau. Meisjes hebben
meestal een ander idee over de
toekomst".
Daarmee wil echter niet ge
zegd zijn dat meisjes braver zijn
dan jongens, zij maken zich
schuldig aan andere delicten,
winkeldiefstallen zijn favoriet.
Inbreken en vechten doen meis
jes zelden, en vroeger al hele
maal niet. "Meisjes zijn geniepig
en jongens klieren", vat Visser
samen. Uit zijn eigen praktijk
herinnert hij zich nog een dubbe
le moord, gepleegd door twee
nen knapten het vuile werk op en
de vrouw was in juridische ter
men niet meer dan zijdelings be
trokken. Maar menselijk gezien
lag dat wel anders.
Het is niet voor het eerst dat de
officier van justitie een boek
schrijft en in eigen beheer uit
geeft. Eerder schreef hij 'De ver
dachte Zakenman', een bundel
over fraude. Aanleiding hiervoor
was zijn ontdekking dat veel za
kenlieden nauwelijks weten dat
gerommel hele nare gevolgen
kan hebben. "Ik hoop niet dat hij
het nodig heeft, maar de moder
ne ondernemer dient toch iets te
weten van strafrecht. Zelfs op de
avond-heao waar ik les geef, we
ten de meesten niet wat het ver
schil is tussen het ontwijken van
de belastingen en het onduiken
ervan. Toch is dat van belang,
want anders staat op een kwade
dag de Fiod op de stoep".
In het algemeen vindt Visser
dat de kennis van het recht bij de
burger minimaal is. Als er op
school al wat aan gedaan wordt,
is het aan staatsrecht, de werking
van de Eerste en Tweede Kamer.
en Durendel'. Van zijn bekend
ste stripfiguur 'De Generaal' zijn
inmiddels twaalf albums ver
schenen in binnen- en buiten
land. In 1985 ontving Peter de
Smet de Stripschapsprijs, de be
langrijkste prijs op het gebied
van stripalbums in Nederland.
Rob van Zanten
Een andere bekende tekenaar
die op de stripdag boeken sig
neert, is Rob van Zanten. Hij te
kent strips in realistische stijl.
Drie albums zijn van zijn hand
verschenen, waarvan 'De ballade
van Michael Stoner' de meeste
waardering kreeg in de Neder
landse stripwereld. Korte verha
len van Rob van Zanten verschij
nen geregeld in het maandblad
'Wordt vervolgd'. Speciaal voor
deze stripdag hééft Rob van Zan
ten een etiket ontworpen voor
een fles wijn. Van de wijn wor
den zondag vijftig te koop aange
boden.
Het Haagse stripblad Strip-
tuur komt naar 't Spoortje met
zijn complete team van teke
naars, bestaande uit: Dick Heins,
John Erkelens, Eric Ophem, Jan
Capel, Leo Roodbol, Ruudt
Brouwer, Guus Calicher en Mark
van Herpen.
Organisator Willem van Dijk
verwacht 350 tot 500 bezoekers
van alle leeftijden. Opvallend ge
noeg is het grootste deel van de
kopers van strips ouder dan der
tig jaar. "Dat komt doordat de
mensen van die leeftijd in de ja
ren vijftig jong waren", zegt or
ganisator Van Dijk. "Veel kinde
ren mochten in die tijd geen
strips lezen van hun ouders, om
dat dat zogenaamd slecht was.
ACHTERGROND
Er komt voorlopig geen groot
scheeps bevolkingsonderzoek
naar de verspreiding van de ge
vreesde dodelijke ziekte aids
in Nederland. Onverwacht snel
besloot staatssecretaris Dees
(volksgezondheid) deze week
een advies van de Gezond
heidsraad in die richting niet
over te nemen. Over een poosje
misschien, maar nu niet, zo
stelde hij-
De speciale aidscommissie
van de Gezondheidsraad, een
club vooraanstaande deskundi
gen die de regering regelmatig
advies geeft over het beleid
voor de volksgezondheid, vond
zo'n onderzoek nodig. Want het
is nog altijd onduidelijk hoe
veel met aids besmette mensen
(seropositieven) er nu eigenlijk
Voeding en haar achtergron
den worden een steeds be
langrijker onderwerp in het
onderwijs. In vele takken van
het onderwijs worden lessen
gegeven over ons dagelijkse
voedsel, over gezond eten en
over de wijze waarop voe
dingsmiddelen tot stand ko
men.
door
Pieter Harcksen
Op de Nationale Onderwijs Ten
toonstelling (NOT), die tot en
met 4 maart wordt gehouden in
de Utrechtse Jaarbeurs, komt
Het Kleine Loo een onderwijs
tijdschrift over land- en tuin-
bouw met zeven lesprojecten
waarin voeding een belangrijke
rol speelt.
"Wij vinden het belangrijk",
zegt Ronald Bos van de Stichting
Public Relations Land- en Tuin
bouw, de uitgeefster van de pro
jecten, "dat de leerlingen uit de
bovenbouw van het basisonder
wijs en de onderbouw van het
voortgezet onderwijs weet heb-
honderden scholen vorig jaa
ben van de manier waarop ons
dagelijks voedsel wordt gepro
duceerd. Wanneer je later be
wust met voeding bezig bent, is
het bovendien leuk wanneer je
vroeger in praktijk bij boeren en
tuinders hebt kunnen zien welke
zorg zij aan onze produkten be
steden".
'Groep in de Groente' is de titel
van een omvangrijk onderwijs
programma, waaraan door het
gehele land telers van volle-
grondsgroente meedoen. Zij tre-
dep op als gastbedrijf, waarop de
klas met de docent enkele malen
per seizoen op bezoek komt om
wat te leren over groente.
"Het is geenszins de bedoe
ling", vervolgt Bos, die de coör
dinatie van de projecten heeft,
"dat we tuinders van de leerlin
gen maken of perfecte koks. We
willen dat ze inzicht en begrip
krijgen voor de sector die er voor
zorgt dat we dagelijks te eten
hebben. Er ontstaat een band
tussen zo'n groenteteler en de
leerlingen en in de klas wordt het
•hele project 'nabehandeld' en
uitgewerkt.
'Groep in de Groente' is het
vervolg op 'Klas in de boom
gaard', waaraan honderden scho
len vorig jaar meededen".
Zaden
Aansluitend op Groep in de
Groente komt er een project van
Het Kleine Loo uit over zaden.
De leerlingen kunnen dezelfde
groente opkweken en oogsten
als zij in de praktijk tijdens
Groep in de Groente hebben be
handeld.
Dit voorjaar wordt het pakket
'Zaaigoed in de Klas' op aan
vraag verstuurd aan het Neder
landse onderwijs. Alle projecten
van Het Kleine Loo zijn gratis.
"We willen geen drempels op
werpen", aldus Ronald Bos,
"want het onderwijs heeft niet
veel financiële middelen tot z'n
beschikking. Dank zij subsidies,
en sponsors kunnen wij deze
voorlichtingsprojecten koste
loos aanbieden".
Ook de glastuinbouw, waarin
veel van onze groentesoorten
worden geteeld, wordt niet over
geslagen. Het Kleine Loo geeft
een bouwpakket uit van een
'kijkkas', waarin de inrichting
van een modern glasgroentebe
drijf kap worden aangebracht.
Tevens wordt op de grote onder
wijstentoonstelling de tiende
schoolwandplaat van Het Kleine
Loo gepresenteerd, waarop het
gehele trsgect 'Van de plant tot
de klant' in een beeldverhaal
wordt behandeld. Deze wand
plaat laat zien welke reis een Ne
derlandse tomaat moet afleggen
alvorens hij bij de consument te
recht komt.
WOENSDAG 1 MAART 1989
'De Generaal', het bekendste stripfiguur van Peter de Smet, die gedu
rende de regionale stripdag boeken signeert.
Daarom kopen ze die boeken nu.
Het is een soort reactie op hun
jeugd".
De toegang tot 't Spoortje be
draagt zondag twee gulden, kin
deren tot twaalf jaar betalen een
gulden. Voor iedere bezoeker
ligt, zolang de voorraad strekt,
een stripposter klaar.
Geen ongevraagd bloedonderzoek
de raad. In ziekenhuizen hoort
een bloedonderzoek voor iede
re patiënt tot de standaardpro
cedure. Van die buisjes pikken
we er tien- of twintigduizend
uit, we halen de naamsetiket-
ten eraf en testen het op aids,
aldus het plan. Zo kunnen de
onderzoekers wel uitzoeken
hoeveel seropositieve mensen
er zijn, maar niet wie dat zijn.
Er zit echter wel een hele
grote 'maar' aan het onderzoek.
En dat is dat het onderzoek niet
vrijwillig is. De mensen wier
bloed wordt getest, wordt niet
om hun toestemming gevraagd.
En dat is eigenlijk in strijd met
de grondwet. Daarin staat dat
het lichaam je onaantastbare
eigendom is. Dat wil zeggen dat
niemand er iets mee mag doen
zonder jouw toestemming.
Zoals een aids-test op je bloed
doen als je daar geen toestem
ming voor hebt gegeven.
De vraag is dan: weegt de
aantasting van dat recht op te
gen het krijgen van een duide
lijker zicht op de verspreiding
van aids. Ja, zegt de Gezond
heidsraad. Nee, zegt Dees. De
Gezondheisraad heeft daar
boos op gereageerd en hoopt nu
dat de Tweede Kamer Dees zal
terugfluiten en alsnog toe
stemming geeft voor het onder
zoek.
SJAAK SMAKMAN
in Nederland rondlopen. Pas
als je dat weet, kun je maatre
gelen nemen voor de opvang
van toekomstige aids-patiën-
ten, vindt de Gezondheidsraad.
Het virus kan jaren in het
bloed zitten voordat de drager
of draagster werkelijk ziek
wordt. In sommige gevallen
wordt de drager of draagster
helemaal nooit ziek, maar in
verreweg de meeste gevallen
breekt het virus na verloop van
tijd door. Het virus breekt dan
onherroepelijk het afweersys
teem van het lichaam tegen al
lerlei ziekten langzaam af. Via
de buitenlucht, eten en drinken
en kleine wondjes krijgen we
constant allerlei ziektekiemen
binnen. Het afweersysteem
spoort ze op en maakt ze on
schadelijk. zo dat we niet ziek
worden of zorgt ervoor dat we
er in elk geval niet dood aan
gaan. Als het afweersysteem
niet werkt, kan zelfs een on
schuldige verkoudheid uitein
delijk de dood betekenen. Om
dat er nog steeds geen genees
middel tegen aids is gevonden,
betekent de ziekte op lange
termijn altijd de dood.
Om te weten te komen hoe
veel mensen het virus hebben,
wil de Gezondheidsraad het
bloed van enige tienduizenden
mensen jaarlijks onderzoeken.
Dat kan heel eenvoudig, vindt
