Kruitfabriek
verliest dik
vijf miljoen
Nedlloyds droom: een schip zonder luiken
'T IS WEER DUIDELUK
Introductiekoers
DSM-aandelen
was niet te laag'
Colafabriek in Soest moet produktie staken
j[
Door Iran-affaire
Vakbond prijst Menken voor behoud van werkgelegenheid
Hypotheek met gemeentegarantie
wordt per 1 april fors verlaagd
'Schnabbelgat'
in nieuw
belastingstelsel
HAAL HET B9 DE GOEDKOOPSTE!
Grote vernieuwing en uitbreiding van de vloot
ci£
ZATERDAG 25 FEBRUARI 1989
PAGINA 7
MUIDEN (GPD) De kruitfabriek Muiden Chemie lijdt
over 1988 ruim vijf miljoen gulden verlies. Dat geven de
voorlopige jaarcijfers te zien. Directie en raad van commis
sarissen van het bedrijf verwachten dit jaar echter met een
bescheiden positief resultaat af te sluiten, wat het gevolg is
van de vorig jaar uitgevoerde 35 procent inkrimping van
het personeelsbestand.
Het zware verlies over 1988 vindt in
belangrijke mate zijn oorzaak in de
produktiestop in het voorjaar, als
gevolg van het justitieel ingrijpen.
De Amsterdamse officier van justi
tie verbood de leverantie van een
reeds geproduceerde partij basis-
toffen voor chemische wapens aan
Portugal op verdenking van (ver
boden) doorvoer naar Iran.
Vol
Door afzetproblemen raakten de
magazijnen vol en moest het werk
noodgedwongen gestaakt worden.
De inkomsten waren in die periode
nihil, terwijl veel vaste kosten ge
woon doorliepen. Ook later in 1988
verliep de afzet van kruit en aan
verwante produkten mondjes
maat, zo verklaarde directeur W. de
Vries eind vorig jaar nog tijdens de
rechtszitting inzake de leveranties
van springstof aan Iran via andere
landen, als Engeland, Portugal,
Joegoslavië en Oostenrijk.
Ook de boete van drie miljoen
gulden, die de Amsterdamse recht
bank het bedrij f oplegde voor de il
legale leveranties, is debet aan het
verlies over 1988. Muiden Chemie
hoefde niet het hele bedrag te beta
len; 2.1 miljoen gulden is voor
waardelijk opgelegd.
Volgens de Koninklijke Neder
landse Springstoffen Fabrieken
(KNSF), vijftig-procent aandeel
houder van de kruitfabriek, zijn al
le nog te verwachten lasten als ge
volg van de reorganisatie en als ge
volg van de commerciële en straf
rechtelijke afwikkeling van proble
men, die de afslanking nodig
maakten, in het miljoenenverlies
vervat.
KNSF en de andere aandeelhou
der Dynamite Nobel AG in Duits
land hebben besloten het garantie-
vermogen van Muiden Chemie te
versterken. Dat is nu gebracht op
15 r
in de toekomst voldoende kansen
op voortbestaan moet verschaffen.
De KNSF, die zelf geen produktie-
middelen bezit, lijdt door de affaire
ruim 2,3 miljoen verlies, die uit de
te dekken valt.
- ROTTERDAM Het grootste kraanschip ter wereld, de Italiaanse 'Micoperi 7000', is voor i
Ijoen gulden, wat het bedrijf bij de werfVerolme Botlek in het Rotterdamse havengebied. Het schip heeft een lengte 1
x j-i._ breed, en ruim 43 meter hoog.
De reparatiewerkzaamheden zullen ongeveer twee maanden in beslag nemen. Daarna zal de Micoperi worden
ingezet bij werkzaamheden op de Noordzee. Kraanschepen van dit type worden vooral gebruikt bij werkzaamhe
den aan offshore-platforms. De Micoperi is nog een stuk groter dan de werkschepen Balder en Hermod van het
Leidse bedrijf Heerema. Op het schip is accommodatie voor 800 personen. De twee kranen hebben elk een draag
vermogen van 7.000 ton. «foto an P)
DEN HAAG (ANP) - De uitgifte-
koers van de aandelen DSM op 23
januari is niet te laag geweest. Bij
een hogere uitgiftekoers zou een
onaanvaardbaar risico zijn gelo
pen. Van benadeling van de schat
kist was dan ook geen sprake.
De ministers De Korte (economi
sche zaken) en Ruding (financiën)
hebben dit gisteren geschreven in
antwoord op vragen van het Twee
de-Kamerlid Wöltgens (PvdA).
Wöltgens had gesteld dat de ont
wikkelingen van de DSM-koers,
die op 8 februari een niveau van
124,50 gulden per aandeel bereikte,
aantonen dat de introductiekoers
van 108 gulden veel te laag was. De
schatkist zou daardoor voor meer
dan 100 miljoen zijn benadeeld.
De Korte en Ruding laten weten
dat bij de uitgiftekoers van 108 gul
den rekening is gehouden met een
premie na introductie van 5 tot 10
procent ten opzichte van de uitgif
teprijs. Die premie is volgens hen
beduidend lager dan bij soortgelij
ke privatiseringsoperaties in het
buitenland. Voorts bleek op 4 janu
ari bij de bekendmaking van de
prijsindicatie van 105 tot 118 gul
den dat deze door de markt aan de
hoge kant werd geacht.
SOEST (GPD) - De Bottelmaat
schappij 't Gooi in Soest gaat uiter
lijk 1 oktober dicht. Dan stopt de
produktie. Later volgt sluiting van
de verkoop- en distributie-afde
ling. Eigenaar Menken Landbouw
in Wassenaar heeft het bedrijf over?
gedaan aan de Nederlandse Coca
Cola Bottelaars (NCCB) in Rotter
dam. Er vallen geen gedwongen
ontslagen onder de 63 werkne
mers. Het is de bedoeling dat de
personeelsleden gaan werken in
Schiedam, Dongen of Amsterdam.
De vakbonden wachten met hun
oordeel tot de directies een sociaal
plan op tafel hebben gelegd, maar
C. Bisschops van de Unie BHLP
prees A.C.M Menken wel voor het
behoud van de werkgelegenheid.
"Hij heeft er forse strijd voor moe
ten leveren om de belangen van de
Soester werknemers zo veilig mo
gelijk te stellen".
In januari zei Menken nog dat hij
bij het hoofdkantoor van Coca Cola
in Atlanta een sterk pleidooi had
gehouden voor handhaving van de
Soester fabriek. Soest had een li
centie om tot 1991 Coca Cola te bot
telen. Het bedrijf heeft een uitste
kende naam en wint elk jaar de eer
ste prijs bij een internationale kwa
liteitswedstrijd van het frisdrank-
Desondanks hebben de Ameri
kanen vastgehouden aan hun plan
om in alle Europese landen één li
centiehouder te hebben. Tot voor
kort waren er in Nederland vier. De
maatschappijen in Schiedam en
Dongen fuseerden vorig jaar tot de
Nederlandse Coca Cola Bottelaars
en daar komt Soest nu bij.
Volgens Bisschops van de Unie
BHLP reageerde het personeel ge
laten op de mededelingen. "Men
wist dat het stond te gebeuren, al is
het onbegrijpelijk. Hetr bedrijf
heeft zo'n goede naam. Als je al die
prijzen ziet, schieten de tranen in je
ogen".
ADVERTENTIE
DEN HAAG (ANP) - Na 1 april,
wordt de maximale hypotheek
voor koopwoningen die verstrekt
wordt met gemeentegarantie, fors
verlaagd. Bij een inkomen van
40.000 gulden zal men ongeveer 3,6
procent minder kunnen lenen, bij
60.000 gulden 9,1 procent en bij
70.000 gulden 10,5 procent.
Dat heeft een woordvoerder van
de Westland/Utrecht Hypotheek
bank gisteren meegedeeld. De nor
men voor een maximale hypotheek
worden jaarlijks opgesteld door
vijf zogeheten Bemiddelende Or-*
ganen, de Vereniging van Neder
landse Gemeenten en het ministe
rie van vrom.
De normen zijn de afgelopen ja
ren al enkele malen aangepast, om
dat veel gemeenten van oordeel
DEN HAAG (ANP) - Schnabbe-
laars die hun neveninkomsten in
een bv onderbrengen kunnen de
belastingen fors omzeilen. In
schriftelijke vragen vraagt het ka
merlid Engwirda (D66) staatssecre
taris Koning van financiën om daar
in het herziene belastingstelsel
(Oort) een stokje voor te steken.
Vanaf 1990 wordt fors het mes
gezet in de aftrekposten, maar door
die schnabbels onder te brengen in
een bv kan dat worden vermeden,
zo signaleert Engwirda. Belasting
adviseurs raden die bv-omzetting
al aan, constateert Engwirda met
verwijzingen naar de vakliteratuur.
Thans kan voor die nevenwerk
zaamheden in het voorbeeld'dat
Engwirda hanteert dertig mille
aan neveninkomsten twaalf mil
le als aftrekpost worden opge
voerd. Na de invoering van het her
ziene belastingstelsel (1 januari
1990) wordt dat gereduceerd tot en
kele duizenden guldens. Maar bij
oprichting van een Schnabbel-bv
blijft ruim tien mille over aan af
trekposten.
Te denken valt aan bijvoorbeeld
een bedrijfsaccountant, die op een
zolderkamer in een eensgezinshuis
(koopwoning) zijn werkkamer
heeft ingericht. In de bv levert af
schrijving en energiekosten vanaf
1990 nog 4.500 gulden aan aftrek
op.
De personal computer die wordt
gehuurd levert 1.500 gulden aan af
trek op in de bv en niets in andere
constructies. Bovendien kunnen
restaurantbonnen van 'zakendi-
ners' bij de bv worden afgetrok
ken, en niet langer als het gaat om
persoonlyk^ieveninkomsten^^^
zijn dat ze te soepel zijn. Bij ge
meentegarantie staan gemeente en
rijk garant voor de koper van een
woning, waardoor banken bereid
zijn de hele koopsom plus bijko
mende kosten te financieren. Hier
door wordt het eigen woningbezit
bevorderd. Vooral minder draag-
krachtigen profiteren van de rege
ling. De keerzijde van de medaille
is dat de overheid voor eventuele
stroppen moet opdraaien.
Volgens de huidige normen kan
iemand met een inkomen van
40.000 gulden per jaar bij een rente
van 7 procent met gemeentegaran
tie een maximale hypotheek krij
gen van 123.200 gulden. Dat wordt
na 1 april 118.700 gulden. Bij een in
komen van 60.000 gaat de maxima
le hypotheek met gemeentegaran
tie bij 7 procent rente van 197.600
naar 179.600 gulden. Bij een inko
men van 70.000 wordt dat per 1
april 218.300 gulden, tegen r
teel 243.700 gulden.
2 Hoogvliet
3 Konmw
EDMi uelln
5 (übert Heilo
6 COOP
2 GRUMA
oagoiarltl
Jacques Hermans
17 V&O
Prijsmeting werd uitgevoerd in
te week januari door 450 leden
van het prijzenpanet van Konsumenten
Kontakt. Op grond van de metingen is
weer een totaal samengesteld waarin de
I prijsverschillen lussen verschillende
i supermarktketens tot uitdrukking komen.
iMfA
ROTTERDAM - "Onze huidige
schepen maken zelfs onder de
meest bizarre omstandigheden
geen water, en daarom willen we
de luiken op de vijftien nieuwe
containerschepen maar helemaal
weglaten", zegt ir. R.K. Hansen
(52), hoofd van het scheepsont-
werpbureau van Nedlloyd. "Laden
en lossen gaat sneller en het varen
wordt zelfs veiliger. Door het open
dek kunnen de speciale 'cells'
waarin de containers afglijden
doorlopen tot boven het dekni-
veau. Vastsjorren wordt overbodig
en dekcontainers kunnen er niet
meer afvallen".
door
Orino Buiter
Varen zonder luiken is het nieuw
tje dat Nedlloyd op de wereldzeeën
introduceert met drie nieuwe types
grote containerschepen, variërend
in capaciteit van 3000 tot 4600 con
tainers. Nedlloyd vervangt met de
ze ontwerpen in de komende vijf
jaar vijftien oudere schepen, maar
door hun omvang en grootte is er
tegelijk sprake van een forse uit
breiding van de capaciteit.
Nooit eerder heeft Nedlloyd in
één keer zo'n groot nieuwbouw-
plan gepresenteerd. Tien scheeps
werven zijn uitgenodigd om offer- -
tes in te dienen, waaronder Van der
Giessen-de Noord in Krimpen aan
den IJssel als enige Nederlandse
werf. Die kan de schepen bouwen,
al zal de werf voor de langste ver
sies van 294 meter speciale maatre
gelen moeten nemen in haar over
dekte nieuwbouwhal.
De veiligheid van schip en lading
is met de open dekken voor 100
percent gewaarborgd, zegt ontwer
per Hansen. "Door de hoge romp
en hun grootte maken ook de hui-
dige containerschepen flyojy
*=3=
Nedlloyds droom: een schip zonder luiken, afgeladen met bijna onafzienbare rijen en stapels containers.
als zij met open luiken zouden va
ren. Bij zeldzame reuzegolven
komt er slechts een minimale hoe
veelheid water over", beweert hij.
Proeven
"Met bestaande schepen hebben
we proeven gedaan die dat bevesti
gen. De veiligheid van een schip
groeit naarmate het groter is. Dat
geldt nog sterker voor container
schepen, vanwege hun noodzake
lijke hoge vrij boorden (het deel
van de romp boven water) die de
constructie versterken. Luiken
dragen niet aan de sterkte bij en dat
is tegelijk een tweede reden om ze
maar helemaal weg te laten. Waar
we echter wel rekening mee moe
ten houden zijn tropische regen
buien. Als je het lenspompensys-
teem daarop aanpast, ben je echter
klaar. Voor de containers maakt
het niets uit. Die zijn wind- en wa
terdicht".
"Het idee de luiken weg te laten
leeft al zes jaar, maar daar is pas
veel later vorm aan gegeven", zegt
Hansen. "We kregen vorig jaar ok
tober pas de opdracht om te gaan
ontwerpen, terwijl we nog niet wis
ten om hoeveel schepen het ging
en of en wanneer ze gebouwd zou
den worden. De eerste wens van
Nedlloyd was één type schip dat
eventueel kon worden verlengd
naar aanleiding van de capaciteits
behoefte. Maar dan moet je zulke
enorme concessies doen, dat de
schepen te duur worden. Er moet
dan een grotere motor in dan direct
noodzakelijk is en dat leidt tot een
te hoog brandstofverbruik voor de
ze snelle schepen, die 45 kilometer
per uur moeten kunnen varen".
"Om dat probleem op te lossen
kwamen we op drie types. De on
derdelen zijn vrijwel identiek,
maar aangepast aan de grootte. Het
eerste type is net zo breed als het
tweede, dat langer is en een grotere
motor heeft. Het derde type is net
zo lang als het tweede, maar is bre
der. De bemanningsverblijven zijn
identiek en zal op het grootste
^chi^alleen^vaU^rederworden^^e^
systemen zijn gelijk en de motoren
variëren alleen in grootte".
Het grootste schip is zo breed
(37,75 meter) dat het niet meer door
het Panama-kanaal kan varen.
Daarmee is Nedlloyd niet de eer
ste. Ook American President Line
heeft bredere schepen. "Maar wij
zijn één containerrij smaller geble
ven, vijftien breed, om meer ha
vens aan te kunnen doen. Want de
schepen moeten universeel inzet
baar zijn en moeten zich niet tot
één handelsrichting beperken".
Handomdraai
Een ander nieuwtje is dat de sche
pen in een handomdraai geschikt
zijn te maken voor het massaver-
voer van containers met een lengte
van 49 voet (15 meter), die Hansen
binnen enkele jaren in forse aantal
len verwacht.
Nedlloyd is een van de laatste
transportconcerns met een eigen
scheepsontwerpbureau. De mees
te hebben hun bureau's verzelf-
De NCCB is ook weer onderhan
delingen begonnen met Fresh-co
Fris in Ede voor toetreding. De NC
CB is eigendom van Artois Pied-
boeuf, Interbrew, Allied Breweries
Nederland en Coca Cola Company.
De gezamenlijke omzet komt
met Soest erbij op 330 miljoen
gulden. Er werken bij de drie be
drijven bijna zeshonderd j
Op basis van beschikbare gege
vens op het ogenblik van de prijs
vaststelling werd geconcludeerd
dat een uitgiftekoers van 110 gul
den of meer een succesvolle plaat
sing in 'reëel gevaar' zou brengen.
"Een dergelijk risico mocht niet
worden gelopen tegenover een
meeropbrengst van enkele tiental
len miljoenen bij een hogere uitgif
te koers dan 108 gulden", schrijven
de bewindslieden.
Nadat de prijs was vastgesteld
bleek de vraag bij binnen- en bui
tenlandse beleggers groter dan was
voorzien, aldus De Korte en Ru
ding. Dat leidde tot een ruime over-
tekening. De ervaring leert volgens
de beide ministers dat een ruime
overtekening kenmerkend is voor
een succesvolle emissie.
De beperkte toewijzing leidde
niet tot het direct weer afstoten van
de aandelen. Er ontstond, mede
door aankoop van particulieren,
vanaf het begin van de notering
een opwaartse koersbeweging. Ru
ding en De Korte hebben 'indica
ties' dat deze beweging kortston
dig extra impulsen heeft gekregen
door aankopen van de beroepshan-
del. Die zag zich, toen de koers te
gen verwachting opliep, genood
zaakt zich in te dekken om aan de
verplichting tot levering te kunnen
voldoen.
De huidige koers van 118 a 119
ligt volgens de bewindslieden op
een "bevredigende afstand van cir
ca 10 procent van de introductie
koers". De financiële wereld on
derschrijft dit standpunt alge
meen, zo laten zij Wöltgens weten.
De komende introductie op de op-
tiebeurs kan tijdelijk nieuwe
koersschommelingen
ken, zo voegen ze er aa
Disconto VS half
procent verhoogd
WASHINGTON (KRF) - De Fede
ral Reserve Board (Fed), het be
stuur van de twaalf centrale ban
ken in de VS, heeft gisteren het dis
conto verhoogd met een half pro
cent tot zeven procent. De voor
laatste verhoging van het disconto
dateert van negen augustus vorig
jaar toen het tarief werd verhoogd
van zes tot 6,5 procent.
Macintosh
Het detailhandelsconcern Macin
tosh (Superconfex, Kwantum,
Halfords en Piet Klerkx) heeft vo
rig jaar bij een met 13,3 procent tot
f 1,1 miljard gestegen omzet een
nettowinst behaald van f 10,2 mil
joen. Dat is 62,5 procent minder
dan in 1987.
Bouw-cao
De leden van de bouwbonden van
FNV en CNV hebben "gematigd
positief' gereageerd op het tegen
verwachting in bereikte princip
akkoord over de nieuwe a
mengde gevoelens zijn er o'
op het nippertje afblazen van de
grootscheepse stakingsactie in de
bouw. Vooral de afspraak over de
roostervrije dagen vergt veel uit
leg, zo hebben woordvoerders van
beide bonden meegedeeld.
Nieuwe stoptrein
Een deel van de nieuwe stoptrei
nen waar de NS vanaf 1991 mee
gaat proefrijden, krijgt in de twee
de klas geen vier, maar vijf stoelen
(foto GPD).
altijd gepropageerd dat het ontwer
pen hecht is gekoppeld aan de
scheepvaart", zegt Hansen. "Je
kunt alleen een goed schip bouwen
met een voortdurende terugkoppe
ling naar de praktijk. We hebben in
de afgelopen jaren weinig schepen
gebouwd, en het voordeel was dat
onze ingenieurs veel konden stude
ren en de nieuwste schepen op lo-
katie konden bekijken. Dat kun je
je niet permitteren als je geen on
derdeel van een rederij bent".
Futuristische ideeen heeft Han
sen misschien wel, hij houdt er met
het ontwerpen echter nauwelijks
rekening mee. De Japanners expe
rimenteren met een super-draag
vleugelboot met supermagneti-
sche voortstuwing, waarbij water
door elektromagneten door straal-
pijpen wordt gestuwd. Hansen:
"Absurde ideeën houden we altijd
in de gaten, ook als ze geen aan
dacht verdienen. De supermagne-
tische voortstuwing is bekend,
maar of het wat wordt is de vraag.
Dat moet nofi rijpen".
op een ry. Het nieuwe model, de
SM'90, leent zich daarvoor omdat
de treinstellen iets breder zijn dan
de huidige stoptreinen. Per trein
stel komen er zo 19 extra zitplaat
sen bij. De SM '90, die geleverd
gaat worden door de Franse fa
briek Talbot, wordt de opvolger
van de huidige stoptreinen.
Schone boeren
WD-landbouwspecialist Piet
Blauw vindt dat het kabinet een
beloning moet geven aan boeren
die zich uit milieu-oogpunt goed
gedragen. Dat werkt beter dan al
lerlei verboden en geboden, aldus
de liberaal. Blauw verwees voor
zijn idee naar het belastingvoor
deel, dat bezitters van een 'schone'
auto krijgen.
IJsselmeervisserij
Minister Braks heeft de maatrege
len die hij voor de IJsselmeervisse-
ry had genomen voorlopig opge
schort in afwachting van nader
overleg met het Produktschap
voor Vis en Visprodukten. De mi
nister heeft dit gisteren besloten na
overleg met het schap.
Februarinota
Het financieringstekort van de
overheid over 1988 zal waarschijn
lijk uitkomen op 6,5 procent, een
half procent minder dan in het re
geerakkoord is afgesproken, pe
sterke daling van het financierings
tekort is een gevolg van een mee
valler van 600 miljoen gulden. Mi
nister van financiën Ruding
schrijft dat in de Februari-nota,
waarin hij de balans opmaakt van
de inkomsten en uitgaven over
