Voorkom verslaving, speel 'Verslingerd'
'Parfum
moet
iemand
staan'
Budgetwijzers over kleedgeld en oppasvergoeding
iSs:
IachtergrqndI
Nieuw spel voor tieners
Inwendige van
mens in beeld
Moslims in
rep en roer
PAGINA 23
Eindredactie Paul de Tombe-
telef. 071 - 161442/161412
PAGINA VOOR JONGEREN
Leerlingen van de Pacelli School in Leiden vermaken zich prima met het nieuwe spel 'Verslingerd'.
(foto Wim Dijkman)
slaafd.
Iedereen weet wel wat de ern
stige gevolgen kunnen zijn als je
verslaafd raakt. Het kan zowel
voor jezelf als voor je omgeving
een hoop problemen geven. Hoe
je verslaving moet voorkomen is
minder bekend. Het is natuurlijk
makkelijker om niet verslaafd te
raken als je in de gaten krijgt hoe
dat gebeurt. Met behulp van Ver
slingerd wordt dat in vereenvou
digde vorm duidelijk gemaakt.
Computeren
Het spel moet met minimaal drie
personen worden gespeeld. Alle
spelers krijgen een overzichts
kaart, een soort bingokaart, met
daarop tekeningen die zes ver
schillende verslavingen uitbeel
den: computeren, televisie kij
ken, eten of snoepen, merkkle
ding kopen, roken en drinken.
Op het spelbord staan drie cir
kels, een grote, een middelgrote
en een kleine. Je begint in de
kleine cirkel en je moet er voor
zorgen in die cirkel te blijven.
Dan is de kans groot dat je het
spel wint.
Net als in je leven kom je in dit
spel ook in situaties terecht die je
tot verslavend gedrag kunnen
verleiden (bijvoorbeeld als je je
onrustig voelt of je herinnert de
sfeer van iets). Deze situaties op
tijd herkennen is het begin van
het tegengaan van verslaving.
parfum. Het is ooit begonnen als
eau de cologne en heeft zich met
allemaal andere grondstoffen
ontwikkeld tot parfum. We leren
ook over de ontwikkeling van
beroemde merken als Dior en
Yves Saint Laurent. Hoe zo'n
merk zo bekend i
Neus
"Elk groot merk heeft tenminste
één neus in dienst. Dat is iemand
die het parfum ontwikkelt", al
dus Hurkmans. Hij legt uit: "een
neus is een genie dat geuren kan
combineren. Die mensen wor
den ontzettend goed betaald.
Stel je wil een bepaald soort
geur; zacht, bloemig, voor de
avond. Met die gegevens stap je
r de fabriek en de 'neus' gaat
,n zit ge-
de hele dag aan allerlei
dan aan de slag. Zo'n r
flesjes te ruiken
rechts te mengen".
Als je de parfumerieopleiding
gaat doen hoef je geen 'neus' te
zijn. In de cursus gaat het erom
dat je een bij iemand passend
parfum kan vinden. Als een
klant aan een verkoopster vraagt
om een houtachtige geur, voor
overdag en 's avonds, moet zij na
tuurlijk wel met zo'n geurtje op
de proppen kunnen komen.
"De kreet is altijd: een parfum
staat iemand. Een geur werkt bij
iedereen anders uit, en bij een
bepaald type moetje dan ook een
bepaalde geur zoeken", legt
Hurkmans uit.
De parfumerie-opleiding is
geen cursus voor schoonheids
specialiste of kapster. "Maar je
moet wel veel van haarproduk-
ten en make-up afweten om de
mensen ook op die terreinen ad
vies te kunnen geven", aldus Ma-
tret. "Als iemand een gevoelige
huid heeft, of allergisch is voor
bepaalde produkten moet je na
tuurlijk wel kunnen helpen".
In de les wordt v
tisch gewerkt. Af en toe n
de leerlingen (in de klas va
tret zitten 3 mannen en 5
wen) zelf wat make-up en
jes mee waarmee dan wor
Geld en jongeren, hoeveel betaal je ze voor
een avondje oppassen en wat is een rede
lijk bedrag aan kleedgeld? Voor veel ou
ders en andere volwassenen is het een
voortdurend terugkerend probleem. Je
moet kinderen leren financieel op eigen
benen te staan maar waar liggen de gren
zen. Om die volwassenen een aantal richt
lijnen te geven, heeft het Nibud, het natio
naal instituut voor budgetvoorlichting,
twee budgetwijzers uitgegeven; één over
kleedgeld en één over oppasvergoeding.
De beide brochures zijn bedoeld als
richtlijn. Dat het Nibud daarbij af en toe de
realiteit een beetje uit het oog verliest,
blijkt uit het voorbeeld dat wordt gegeven
in de budgëtwijzer voor kleedgeld. Spij
kerbroeken voor zestig gulden trof je mis
schien een aantal jaren geleden nog overal
aan, tegenwoordig zijn ze schaars. Voor
een beetje spijkerbroek ben je toch al gauw
het dubbele kwijt. Hetzelfde geldt voor
winterjacks van tachtig gulden. Als het Ni
bud daarbij een adres had vermeld, was de
winkel waar ze die jassen verkopen waar
schijnlijk binnen de kortste keren door de
voorraad heen. Natuurlijk gaat het hier
maar om voorbeelden maar toch was het
niet vreemd geweest als deze wat meer wa
ren aangepast aan de moderne normen en
waarden.
De brochure over oppasvergoeding is
wat dat betreft wat realistischer. Er wordt
een duidelijk onderscheid gemaakt in de
leeftijd van de oppasser en de kinderen op
wie wordt gepast. Iemand van 18 betaal je
nu eenmaal wat meer dan iemand van 13
en een kind van drie vraagt meer aandacht
dan een kind van acht dat de hele dag bui
ten speelt. Bovendien is het éne kind het
andere niet, de één heeft meer aandacht
nodig dan de ander.
Tevens worden aparte avond- en dagprij
zen vermeld. Een avondoppas die lekker
de hele avond met een zak chips voor de te
levisie hangt terwijl de kinderen liggen te
slapen, krijgt natuurlijk minder dan ie
mand die overdag oppast en voortdurend
met de kinderen in de weer is.
Een apart hoofdstukje is in de brochure
opgenomen over schoonmaakvergoedin-
gen (als je tijdens het oppassen ook huis
houdelijke klusjes verricht), kinderen die
bij de oppas thuis worden gebracht en eet-
vergoedingen (als de kinderen ook bij de
oppas eten). Wat het eerste betreft, gaat het
Nibud uit van het uurloon van een huis
houdelijke hulp. Dit ligt ergens tussen de
tien en vijftien gulden per uur en deze prij
zen kunnen doorberekend worden in de
oppasvergoeding.
Wat redelijk is hangt dus af van een hoop
factoren. Wat betreft het kleedgeld wordt
ouders en hun kinderen aangeraden een
lijst samen te stellen van alles wat zoon- of
dochterlief in een jaar zoal moet kopen.
Daarbij moet rekening worden gehouden
met de geschatte gebruiksduur. Een win
terjas gaat bijvoorbeeld wel twee jaar mee,
terwijl schoenen soms na een half jaar al
zijn versleten. Al die bedragen worden bij
elkaar opgeteld en gedeeld door twaalf,
waarna het kleedgeld per maand overblijft.
De budgetwijzers kosten ƒ1,50 per stuk
(inclusief verzendkosten) en zijn te bestel
len door het bedrag over te maken op giro
rekening 368700, ten name van het Nibud
in Den Haag, onder vermelding van de titel
van de gewenste budgetwyzer.
WÊmmmmmmmm
i het spel door middel van
i op situatiekaartjes
vormgegeven. De spelleider
leest die kaartjes langzaam voor
en de bedoeling is dan om zo snel
mogelijk te zeggen over welk
soort verslaving het gaat. Wie het
eerst reageert mag antwoord ge
ven. Heb je het antwoord goed,
dan mag je een plaats vooruit.
Is het antwoord fout dan levert
het verslavingsrisico's op en kan
je verslingerd raken en vertraag
je het spel door in een grotere cir
kel terecht te komen. De bedoe
ken voor je verslingering. De an
dere spelers bepalen of die ma
nier goed of fout is.
Ingewikkelder
Als je in het spel verslaafd raakt,
kan je daar, soms met hulp van
anderen nog vanaf komen. Daar
naast zijn er ook nog kaartjes met
andere opdrachten waarmee het
spel, afhankelijk van de deelne
mers, ingewikkelder kan worden
gemaakt. Bovendien is het mo
gelijk om het spel bijvoorbeeld
buiten met een grote groep te
spelen.
Deze variatiemogelijkheden
staan allemaal in een boekje dat
bij het spel is gevoegd. Ook staan
daar de spelregels en achter
grondinformatie in en bevat het
een adressen-e
'Janzeuven geeft
plaatsen in Zuid
troductie-avonden over het
nieuwe spel 'Verslingerd'. De
bijeenkomsten zijn bedoeld
voor iedereen die met tieners
te maken heeft. Dat kunnen
jeugdsoosbegeleiders of lera
ren zijn, maar ook mensen van
sportverenigingen. In Leiden
wordt deze avond op 6 maart
gehouden. Mensen die interes
se hebben moeten zich min
stens tien dagen van te voren
opgeven bij Janzeuven. tele
foon 070-469231.
MARIJN VAN GELDER
I ue enurme cuiu-
zijn boek hele-
Een schrijver schrijft een boek.
Hij is zelf moslim geweest en in
zijn boek komt een passage voor
waarin enkele dames die in een
bordeel werken voor de grap de
de profeet Mohammed aanne
men. Het boek wordt in Groot-
Brittannië uitgegeven en opeens
spreekt iedereen over die paar
alinea's. Salman Rushdie is met
zijn boek The Satanic Verses (De
Duivelsverzen) in een klap be
roemd èn berucht geworden.
Zelf vindt hij
motie rondom
maal niet leuk.
vrouw ergens
dergedoken uit angst
aanslag. De Iraanse leider, aya
tollah Khomeini, heeft immers
de moslims opgeroepen de
schrijver van het voor hen zo be
ledigende boek van het leven te
beroven. Daarvoor is een specia
le girorekening in Iran geopend.
Degene die Salman Rushdie om
het leven brengt, kan rekenen op
een leuk bedrag: 11 miljoen gul
den. Mocht de moordenaar bij
deze 'heilige' aanslag om het le
ven komen, dan is hem het voor
land van het martelaarschap be
loofd.
Salman Rushdie reageerde
eerst door te zeggen dat iedereen
recht heeft op vrijheid van me
ningsuiting. Vele voorgangers
namen ook andere geloven op de
korrel. Maar in het afgelopen
weekeinde krabbelde hij terug.
Hij bood zijn excuses aan en be
tuigde spijt aan de moslims voor
de pijn en het verdriet die zijn
boek in de islamitische wereld
teweeg had gebracht. Dat was
nooit zijn bedoeling geweest.
De ayatollah was echter niet
tevreden. Hij nam geen genoe
gen met de excuses en vond nog
steeds dat Rushdie naar 'de ver
doemenis' moest worden ge
stuurd. Andere moslims - de ge
matigden - vonden het wel ge
noeg zo. Dat Irans geestelijk lei
der er behoorlijk de wind onder
had, bleek wel uit de in het begin
wat voorzichtige reacties van
verschillende landen.
Tenslotte hakten de EG-lan-
den de knoop door. Ze hebben
hun ambassadeurs voor nader
overleg uit Teheran teruggeroe
pen. Zweden en Noorwegen wil
len het Europese voorbeeld vol
gen. Vandaag verscheen er in de
landelijke dagbladen een adver
tentie van Nederlandse schrij
vers, journalisten, uitgevers, in
tellectuelen en kunstenaars,
waarin zij om de bescherming
van Rushdie vragen. Zweden en
Noorwegen volgden het Europe
se voorbeeld.
In Groot-Brittannië en in heel
de wereld is het boek van Rush
die nog steeds hèt gesprek van
de dag. Ondanks zijn excuses
houdt de schrijver zich schuil en
staat 24 uur onder politiebewa
king. De Britten weten echter
ook weer een beetje humor in het
hele gebeuren te brengen door
een oproep van het Britse blad
People, een van de kranten van
de uitgeversgigant Robert Max
well. Het blad wil 22 miljoen gul
den uitloven aan degene die aya
tollah Khomeini 'enige bescha
ving zou kunnen bijbrengen'.
Ondanks alle grappen en grol
len die er de laatste dagen over
deze kwestie de ronde doen, is de
hamvraag of een land zich moet
onderwerpen aan de 'terreur' van
een man die zegt dat in een boek
het geloof van minder dan een
kwart van de wereldbevolking
belachelijk wordt gemaakt.
Daarbij stellen velen zich de
vraag of avatollah Khomeini zélf
wel het boek heeft gelezen. Het
boek van Salman Rushdie is na-
Ayatollah Khomeini (archieffoto)
melijk in geen enkel land gepu
bliceerd, waar de moslims boos
de straat op gingen. Niet in Iran,
niet in Pakistan en niet in India.
Politieke experts zeggen dat
de 88-jarige Khomeini de laatste
tijd moeite heeft om de wat mo
dernere stroming binnen de re
gering in toom te houden. Hij zou
het incident Salman Rushdie
misschien wel met beide handen
hebben aangegrepen om deze
groep mensen de stuipen op het
lijf te jagen.
MARJOLIJN IN 'T HOUT
- "Je loopt de kantine in. Voor de
bar staan veel mensen".
-"Stop!, Drinken".
-"Nee, fout. Ik zal de zin afma
ken. Ze staan hard te juichen,
dus jij gaat ook tv kijken. Het
antwoord is dus televisie kijken,
je moet een fiche op roken zet
ten".
(Eventjes later.) -"Blauw, je
moet een anti-verslingerkaart
pakken en voorlezen".
-"Soms kun je je verslingering
voor een andere, gezondere in
ruilen. Bijvoorbeeld hardlopen
voor tv kijken. Waarvoor kun jij
jouw verslingering inruilen"?
-"Eh. Meer gaan lezen in plaats
van op de computer spelen".
-"Ja, dat is goed. Je mag weer
terug naar een kleinere cirkel".
Dit zou je kunnen horen als je
met een aantal vrienden of vrien
dinnen het spel 'Verslingerd'
speelt. Een nieuw spel dat, zoals
de naam al zegt, over verslinge
ring gaat. Dat is wat er met je ge
beurt voordat je ergens aan ver
slaafd raakt.
Medewerkers van Janzeuven,
centrum voor jeugdwerk in
Zuid-Holland, willen met behulp
van dit spel laten zien dat je ook
aan andere dingen dan aan ro
ken, drinken en drugs verslaafd
kan raken. Zoals aan het kopen
van merkkleding, eten, televisie
kijken en het spelen op een com
puter. Met dit in het achterhoofd
heeft Janzeuven het nieuwe spel
ontwikkeld.
Bingo
Op zich is Verslingerd een dood
gewoon spel voor jongeren van
10 tot en met 14 jaar. Het heeft
wat weg van bingo en mens erger
je niet. Maar als je het vergelijkt
met andere spelen dan zit er toch
een duidelijk verschil in. De be
doeling is om met behulp van dit
spel spelenderwijs tieners te la
ten zien wat verslaving uitlokt en
hoe je het kan voorkomen.
Verslingering is in tegenstel
ling tot verslaving een leuke af-
wisseling van de dagelijkse din
gen, maar je kunt nog heel mak
kelijk zonder. Neem nou bijvoor
beeld roken. In het begin is ro
ken spannend en misschien wel
prettig, maar op een gegeven mo
ment is de lol er van af en rook je
alleen maar uit gewoonte. De si
tuatie is dan omgedraaid. Span
nend of prettig is roken niet
meer. Je gebruikt je sigaretje als
steun bij spanning of problemen
en na verloop van tijd ben je ver-
LEIDEN/BODEGRAVEN -
Ben je het oriëntale type, met
wat citrus en topnoot? Heb je
een uitgesproken karakter?
Of voel je meer voor een
houtcomplex, met peper en
specerijen voor de moderne
man? Wat dacht je van een
melange van viooltjes en se
ring, met op de achtergrond
een vleugje muskus? Nee, dit
is geen stukje over een oplei
ding voor tuinman of kok.
Het gaat om de parfumerie-
vakopleiding die je op 25
plaatsen in Nederland kunt
volgen.
door
Wytzia Soetenhorst
Matret 't Hart (18) volgt deze drie
jarige opleiding aan het Instituut
voor Middenstands Ontwikke
ling (IMO) in Bodegraven. Ze is
nu een half jaar bezig en wil
graag een eigen parfumeriezaak
beginnen. Daarvoor moet ze zich
eerst door allerlei droge theorie-
vakken heen worstelen. Manage
ment en vakkennis over de de
tailhandel zijn onderdelen van
de cursus. "Daar ben ik niet zo
enthousiast over. We hebben net
de eerste lessen vakkennis ach
ter de rug, en die vond ik erg saai.
Management hebben we nog niet
gehad, dat komt helemaal aan
het eind".
Matret heeft haar leao-diploma
op zak, maar vond dat ze daaraan
niets had. Parfums interesseer
den haar en ze besloot naar het
IMO te stappen. Doordat ze tijd
genoeg heeft, doet ze de oplei
ding wat sneller. In twee jaar
hoopt ze het vakdiploma op zak
te hebben. "Ik ga nu vijf uur in de
week naar school. Parfumerie
beslaat twee uur in de week, de
andere drie uur staan voor eco-
Leerlinge Matret 't hart en organisator Rob Hurkmans: "Bij i
nomische en administratieve
vaardigheden".
Rob Hurkmans is de 44-jarige
organisator van de cursussen.
Hij vertelt dat je vroeger voor ie
der vak een apart diploma moest
halen. Sinds een paar jaar is een
enkel ondernemersdiploma gel
dig voor de hele detailhandel.
Stel je voor dat je bijvoorbeeld
een ijzerwinkel wil beginnen. En
de opleiding voor dat diploma is
alleen in Groningen, terwijl jij in
Maastricht woont. Nu is in
Maastricht wel een opleiding
parfumerie. Die doe je dan en je
haalt na een paar jaar het diplo
ma. Daarna begin je lekker een
ijzerhandel.
"Dat klinkt misschien wel
raar", zegt Hurkmans, "maar er
staat wel ergens op het inschrijf
formulier dat je 'gericht' moet
studeren. Daarmee bedoelen ze
datje toch wel kiest voor een on
dernemersdiploma waarmee je
later verder wil. Je kunt de men
sen natuurlijk niet dwingen, dus
er zullen genoeg mensen niet ge
richt aan zo'n studie beginnen"
Na de droge theorievakken
leert Matret nu meer over par-
