van commissarissen'
'Gemeente als raad
Deze mensen
zijn trots op
hun tichaam9
DE TIJD,
VAN TOEN
Ordeverstoring
door overmatig
alcoholgebruik
Nieuwkoop verdeeld over
behoud van ambtswoning
OORSPRONG TONGBREKER
KAPPER KNAAP ECHT LEIDS
Groene Trofee voor
Alkemadese vissers
Verkiezing Mister Midden Holland
ALPHEN AAN DEN RIJN Laatst nog: een verhaal over body
building in een vooraanstaand Nederlands sportblad. Geen vijf
pagina's sport, maar 'bekentenissen' van een gewezen top-ama-
teur, die niet alleen keihard trainde maar ook nog een arts be
zocht die Moeder Natuur een handje hielp. Een reportage over
het leven van een gezonde junk. Regel na regel gaat het over 'het
witte goud', hormoonpreparaten -ook wel eiwit sparende midde
len genoemd-, steroïden en wat dies meer zij.
Gullit
"Het is allemaal jaloezie", reageren
Van Amsterdam en zijn begeleider
Martin Doderer (24) op de vooroor
delen. "Alleen wat je al hoort als je
over het strand loopt... Ach, ik trek
me er niets meer van aan", haalt
René van Amsterdam zijn opval
lende schouderpartij op.
Z'n trainer: "Gullit heeft toch
ook zülke dijen. Daar hoor je nie
mand over. Maar het zijn gewoon
z'n sterkst getrainde spieren. Onze
lichamen zijn hélemaal getraind.
Elke dag pakken we een andere
spiergroep". Nadat hij daarmee
ruim vier jaar geleden begon,
groeide hij van 74 naar 102 kilo. Er
moeten er nog een paar bij om in
oktober van dit jaar mee te kunnen
doen aan zijn eerste officiële NB-
BF-wedstrijd.
Het artikel is vrijwel onbesproken
gebleven. 'Bekentenissen' van de
ze sporters zijn zeker niet opmer
kelijk genoeg meer, in tegenstel
ling tot die van andere toppers. Het
maakt dat niet meer valt af te reke
nen met alle vooroordelen die te
gen de spierkwekers bestaan.
door
Gerard Haverkamp
Jimmy van der Tas, organisator
van een bodybuildingverkiezing
afgelopen zaterdagavond in zijn
Alphense sportschool, heeft het er
moeilijk mee. Net als met de bewe
ring dat het in de overbevolkte, van
het enthousiasme kolkende ac
commodatie niet om sport gaat,
maar om show. "Nu organiseer je
eens iets leuks en dan krijg je dit
weer. Van kunstschaatsen zeg je
toch ook niet dat het geen sport is?
Daarvan zien de mensen ook niet
wat er allemaal moet gebeuren om
zoiets te presteren. Bodybuilding
is sporten in een fitness-ruimte,
maar de resultaten worden in een
show vertoond. Zo is het bij alle
sporten met een jury-beoordeling".
"En dan al die andere verhalen...
Iederéén is met bodybuilding be
zig, of het nou bedoeld is om slank
te worden of juist om wat gezetter
te worden. Deze mensen", kijkt
Van der Tas rondt in de opwarm-
ruimte", zijn elke dag keihard be
zig. Vierentwintig uur per dag zijn
ze bezig met sport en voeding. En
het is nu eenmaal niet als met voet
bal, waar iedereen aan kan mee
doen, of het nu een eerste of tiende
elftal is. Deze mensen zijn trots op
hun lichaam, omdat ze iets preste
ren wat anderen niet kunnen".
Textiel
.Zo'n twintig bruingeverfde 'kleer
kasten' van verschillend formaat,
met slechts een decimaal, fel ge
kleurd stukje textiel om hun voor-
en achterwerk, maken er deze
avond inderdaad een respectabele
show van. Ze treden voor het eerst
voor het voetlicht, de deelnemers
aan dé Mister Midden-Holland-ver-
kiezing. Geen officiële bondswed
strijd, maar een voorbereiding
daarop. Voor eigen publiek de
plankenkoorts leren te
nen. Want hoe stoer ze er stuk
stuk ook uitzien, je laat niet z
aan een volle zaal zien wat je aan
triceps en zoveel andere poses in
huid hebt.
Van de deelnemers uit de Alp
hense school brengt René van Am
sterdam (23) 't het verst. De win
naar van de wedstrijd in het mid
dengewicht legt het in de over-allfi-
nale met minimaal verschil af te
gen de uiteindelijke MMH'er,
zwaargewicht Jan Geleijnse. Een
prima finale, vooral ook dankzij de
meelevende zaal. Het enthousias
me en respect wint het even van de
kif.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Niet
alleen letterlijk met carnaval, maar
ook in figuurlijke zin is het afgelo
pen weekeinde 'feest' geweest in
Alphen. Voornamelijk als gevolg
van overmatig alcoholgebruik had
den in de nachtelijke uren diverse
ordeverstoringen plaats.
In de vroege zaterdagochtend
werd een 21-jarige Alphenaar aan
gehouden, die politiemannen
trachtte te verhinderen dat bij een
vriend van hem een blaastest werd
afgenomen. Zaterdagnacht werd
aan de Binkhorst een 35-jarige Alp
henaar van de weg gehaald omdat
hij met te veel drank op achter het
stuur zat. Bij de ingang van het vo
gelpark Avifauna raakte een bezoe
ker van het carnaval gewond bij
een vechtpartij.
De zwaargewichten in actie. Veel vlees en bruine verf, voor de 'perfect
look', weinig textiel. (foto Ben de Bruy»)
Op zijn vijftiende at Doderer
voor het laatst een karbonaadje,
om maar aan te geven dat het niet
alleen op training aankomt. Diëten
moeten het 'af maken. Zo'n twee
maanden voor een wedstrijd gaat
een waar voedingsregime in.
"Hoog koolhydraten, matig eiwit,
laag vet", heet dat. Veel vis- en ka
beljauwfilet, zoveel meer. Jaarlijks
stopt iemand als René van Amster
dam 2.500 tot 3.000 gulden extra in
de voeding. "Bodybuilding wordt
daardoor een speciale stijl van le
ven. Ik ben vijfeneenhalf jaar gele
den rustig begonnen, later ga je fa
natieker trainen, nu vier, vijf keer
per week twee uur per dag. Op een
gegeven moment ben je gewoon
verslaafd. Het is een gezonde ver
slaving".
NIEUWKOOP - De gemeente
Nieuwkoop moet vóór 22 februari
beslissen of de ambtswoning aan
de Noordenseweg wordt verkocht
of aangehouden. Dan dient de ge
meente aan de commissaris van de
koningin, die van gedachten komt
wisselen over de opvolging van
burgemeester T. Seinstra, in een
profielschets duidelijk te maken of
Nieuwkoop al dan niet een ambts
woning ter beschikking heeft.
Wethouder D. Boonstra (CDA)
pleitte tijdens de vergadering van
de commissie financiën voor het
aanhouden van de woning. Boon
stra meende dat het een nadeel is
voor een gemeente als de burge
meester 'pendelt' totdat hij een
passende woning heeft gevonden.
C. Mourits-Ruiter (PvdA) was
het totaal niet met de wethouder
eens. "Een ambtswoning heeft to
taal geen representatieve functie
meer". M. van der Laar (CDA) is
van mening dat het van de finan
ciële positie van de toekomstige
burgemeester van Nieuwkoop af
hangt of de woning moet worden
verkocht.
LEIDSE
KRONIEK OVER
/MENSEN EN
GEDANE ZAKEN
In zijn Trijfel van 11 januari in
deze krant behandelde Nico
Scheepmaker het verschijnsel
tongbreker. Vanuit het hele land
waren hem tongbrekers ge
stuurd en hij stelde daaruit een
top achttien samen. Zijn num
mer één was de bekende tong
breker over Knaap, de knappe
kapper. Uit de zéven varianten
op dit thema koos hij deze:
"Knaap, de knappe kapper,
knipt en kapt heel knap,
maar Knip, de knecht van
de knappe kapper Knaap,
knipt en kapt nog knapper dan
Knaap,
de knappe kapper, knipt en
kapt".
Iedereen heeft deze tongbreker
wel eens gehoord, maar meestal
zal men hebben gedacht dat alles
vanwege het leuke effect is ver
zonnen. Toch is dat hoogstwaar
schijnlijk niet het geval, want in
Leiden woonde er een knappe
kapper Knaap.
Meer dan een eeuw lang kon
de Leidenaar aan zijn haar laten
frunniken door een Knaap. Toen
in 1779 een Pieter Knaap trouw
de met Elisabeth Vastenouw
werd als zijn beroep vermeld
paruikmaker (pruikenmaker).
Hij woonde toen al in het Noord-
einde, waar hij in 1782 het huis
naast het hoekhuis aan de Wed-
desteeg kocht. Overigens moest
hij op dezelfde dag dat de koop
werd gesloten nog de volledige
koopsom van 1.100 gulden als
hypotheek op zijn nieuwe bezit
vestigen en 100 procent finacie-
ring was heel bijzonder voor die
tijd. Op 26 oktober 1783 liet hij
zijn zoon Dirk in de Hooglandse
kerk dopen en deze Dirk leerde
van zijn vader het pruikenma
ken.
Standing
Het was toen niet voor niets de
pruikentijd; ieder gerespecteerd
man hoorde toen een pruik te
dragen. Dirk trouwde in 1809
met Lena Visser en uit dit huwe
lijk werd (onder anderen) op 22
juli 1817 een zoon, Pieter Johan
nes, geboren. Toen deze een be
roep moest kiezen, waarbij overi
gens de stem van zijn vader wel
doorslaggevend geweest zal zijn,
kwam dat van haarsnijder of
kapper uit de bus. De pruiken
waren inmiddels uit het mode
beeld verdwënen, dus daaraan
viel toen geen brood meer te ver
dienen.
Nadat Pieter Johannes op 20
juli 1843 was getrouwd met Ma
ria Bartha Groen vestigde hij
zich als zelfstandig ondernemer.
De straat met de meeste standing
was uiteraard de Breestraat en
daar kon hij het pand Wijk 4 nr.
236 huren.
Onberispelijk
Rond 1850 was dé Botermarkt de
meest favoriete plaats om als stu
dent op kamers te wonen. Vrij
wel alle bovenvoorkamers boven
de winkels werden door studen
ten gehuurd. De toenmalige stu
denten waren doorgaans vrij ka
pitaalkrachtig en werden geacht
er onberispelijk uit te zien. Tijd
en geld voor een geregeld kap-
persbezoek diende dan ook geen
probleem te zijn. Dat de dichtst
bijzijnde kapper op de Bree
straat daar zijn graantje van zal
hebben meegepikt, lijkt geen al
te gewaagde veronderstelling.
En dat kapper Knaap best knap
1 kon knippen, zullen we maar
aannemen. Vermoedelijk heeft
ooit een student, wachtend op
zijn beurt om onder het mes te
'Knaap, de knappe kapper, knipt en kapt heel knap*
Sedert de omnummering van
1870 is dat Breestraat 118, het
pand naast het hoekhuis Bree-
straat/Choorlammersteeg. De ei
genaar, Johannes Warnaar Vis
ser, was koopman in hoeden en
woonde op de Langebrug op de
hoek van de Diefsteeg. Vermoe
delijk had hij het pand tien jaar
lang als geldbelegging geëxploi
teerd door het te verhuren.
Knaap betaalde er 1.800 gul
den voor, maar omdat hij dat be
drag niet ineens op tafel kon leg
gen, hoefde hy maar 400 gulden
aan te betalen en kon hij de rest
in jaarlijkse aflossingen van 100
gulden betalen. De rente, 5 pro
cent, kan niet bepaald laag wor
den genoemd voor die tijd en tal
van bepalingen in de koopakte
moesten er voor zorgen dat Vis
ser bij wanbetaling toch aan zijn
trekken kon komen.
Of zijn zaak al snel te klein was
of dat hij een kans kreeg die hij
zich niet kon laten ontgaan om
zijn bezit uit te breiden, is niet ge
makkelijk uit te maken, maar op
10 april 1848 kocht Knaap van de
gezusters Johanna Elisabeth en
Ida Catharina van der Walle het
aangrenzende pand Wijk 4 nr.
237 (Breestraat 120). Dit keer zag
hij kans de hele koopsom 900
gulden ineens op tafel te leggen.
gaan, het idee gekregen om op de
naam van zijn kapper een tong
breker te maken.
Uit het huwelijk van Pieter Jo-«
hannes Knaap en Maria Bartha
Groen werd, na acht jaar huwe
lijk, slechts één zoon geboren:
Pieter Johannes Willem, gebo
ren 13 augustus 1851. Dat hij de
goedlopende zaak van zijn vader
zou gaan voortzetten, zal wel bij
zijn geboorte al zijn bepaald. Zijn
vader overleed in 1872, toen Pie
ter Johannes Willem net 21 jaar
was, zodat hij meteen zijn gaven
met de schaar kon laten zien.
Het jaar daarop trouwde hij
met Antje Roodenburg, die een
jaar ouder was. Uit hun huwelijk
bereikten drie kinderen de vol
wassen leeftijd. De oudste daar
van was Maria Bartha, die kap
ster werd en na haar huwelijk, in
1901, naar Amsterdam vertrok.
Daarna volgde Pieter Cornelis.
Vermoedelijk was het plan om
ook hem coiffeur te maken. Al op
zijn twaalfde woonde hij enige
tijd in Den Haag en op zijn der
tiende in Rotterdam en Leeuwar
den. In 1895 vertrok hij zelfs naar
Brussel, mogelijk om daar de ho
gere haarsnijkunde onder de
knie te krijgen. De jongste was
Antje Ingetje Agatha, eveneens
kapster.
af toen geen knappe kappers
Knaap meer.
Tot slot nog een op te helderen
punt: Knip, de knappe knecht
van kapper Knaap. Hoeveel
knechten Knaap senior en junior
in die 59 jaar hebben versleten,
valt niet te benaderen en hun na
men zijn al helemaal niet be
kend. Of daar een persoon met
de naam Knip tussen zat, kan
dan ook niet met zekerheid wor
den gezegd. De naam Knip komt
in Leiden maar zelden voor, zo
dat die kans niet zo groot zal zijn.
Vermoedelijk is deze naam er
maar bij gefantaseerd.
Wat dus vermoedelijk als een
studentengrap is begonnen,
vond zoveel weerklank dat ook
nu nog de knappe kapper Knaap
een begrip is.
P.J.M. DE BAAR
De panden
Breestraat 118
en 120, waar de
kappers
Knaap als coif
feurs hun be
drijf uitoefen
den, gefotogra
feerd door Jan
Goedeljee in het
derde kwart
van de vorige
Knecht Knip
Kort voor het zestigjarig bestaan
van de zaak aan de Breestraat
kapte Knaap er mee. Hij was
toen 51 jaar, dus nog te jong om
te gaan rentenieren. Met vrouw
en jongste dochter verhuisde hij
op 27 april 1903 naar Amsterdam.
Misschien heeft hij daar toch
weer een kapperszaak geopend.
Hoe dan ook, Leiden kende van-
Eerste stap op weg naar privatisering sociale werkvoorziening
ALPHEN AAN DEN RIJN - Het gemeentebestuur van Alphen moet de sociale werk
voorziening in de gemeente (SWA) in de toekomst nog slechts 'op afstand' besturen. Het
overdragen van bevoegdheden aan de directeur moet leiden tot een vorm van 'zelfbeheer',
die later kan uitgroeien tot privatisering van de SWA. Dat is nodig voor maximale slag
vaardigheid en optimale bestaanswaarborgen.
Aldus staat aangegeven in de nota
'Formaat en formule', die juist
openbaar is gemaakt. Het is een lij
vig rapport, waarin directeur J.
Huyers voorstellen doet voor het
toekomstig opereren en functione
ren van de SWA, waarbij zo'n vijf
honderd mensen uit de regio wer
ken die zijn aangewezen op de wet
sociale werkvoorziening (WSW).
Werkgroep
De nota kwam al in mei vorig jaar
gereed en is daarna door alle gele
dingen binnen de SWA besproken
en akkoord bevonden. Inmiddels
is ook een werkgroep van de ge
meente Alphen bijna zover, dat een
studie wordt afgerond naar dé
vraag op wélke afstand de gemeen
te moet besturen. Geheel los van de
gemeente komt de SWA voorals
nog niet, omdat die een van de
geldschieters voor de SWA wordt.
Het oordeel van de ambtelijke
werkgroep wordt 21 februari be
sproken in het college van burge
meester en wethouders, waarna
over deze problematiek op 13
maart wordt vergaderd in een geza
menlijke bijeenkomst van de
raadscommissies sociale zaken, fi
nanciën en algemene zaken.
De SWA moet wegens de lagere
financiële bijdrage van de rijks
overheid steeds zakelijker gaan
draaien om het hoofd boven water
te kunnen houden. Dat vereist vol
gens Huyers een andere organisa
tie-structuur en -cultuur. Voor
beeld Uit de praktijk is dat het
management snel moet kunnen be
slissen over het aanbod van werk.
"Als hier iemand komt die snel iets
moet hebben, dan moet ik niet
eerst op behandeling van die zaak
in.de gemeenteraad hoeven wach
ten. Voordat dan een beslissing is
genomen, is die klant allang ergens
anders naar toe", vertaalt Huyers.
Ondoelmatig
De zojuist genoemde organisatie
structuur en -cultuur zoals die nu
geldt, biedt onvoldoende waarbor
gen voor de effectiviteit van de on
derneming. Een opsomming: nei
ging tot bureaucratisering, te lange
en vaak ondoelmatige communica
tiewegen, geringe veranderingsbe
reidheid, commercieel-economi-
sche inefficiency en een beperkte
onafhankelijkheid, ten gevolge
waarvan de slagvaardigheid wordt
belemmerd.
In reactie daarop staat in de nota
dat proefondervindelijk is aange
toond dat bepaalde produkt-
/markt-combinaties kansrijk zijn,
mits zij enige vrijhfeid krijgen in de
beleidsvorming en -uitvoering.
Met name aan het SWA-manage-
ment moeten toereikende voor
waarden worden verleend om op
het juiste tijdstip te kunnen ingrij
pen. De gemeente zou de SWA-lei-
ding als ondernemer moeten zien
en zichzelf moeten profileren als
een 'raad van commissarissen.
"Het gemeentebestuur beperkt
zich tot het nemen van wettelijk
voorgeschreven beslissingen en
het bepalen van hoofdlijnen van
beleid, zoals bij voorbeeld het be
leid op lange termijn, het toela
tingsbeleid, ingrijpende reorgani
saties en zeer grote investeringen,
benoeming, schorsing en ontslag
van directieleden", aldus Huyers in
de nota.
De effectievere organisatie mag
er niet toe leiden dat WSW'ers we
gens een te grote handicap niet
meer aan de bak komen in de werk
plaatsen. De laatste aanbeveling
Uit het rapport luidt dan ook dat
'gemeentebestuur, SWA-directie
en -management zich naar vermo
gen inzetten voor het behoud van
de SWA als een verworven recht
voor mensen die op de WSW zijn, of
onverhoopt worden, aangewezen'.
ALKEMADE De Groene Trofee 1988 van de kerngroep Alkemade
van de vereniging Milieudefensie wordt dit jaar uitgereikt aan de vis
club 't Looze Vissertje uit Roelofarendsveen. De visclub ontvangt de
ze prijs vanwege haar alert reageren op de voorgenomen storting van
een partij verontreinigd slib in het Braassemermeer.
Milieudefensie reikt jaarlijks deze prijs uit aan een persoon of in
stantie die actief is voor het behoud van een gezond plaatselijk milieu.
Vorig jaar werd de Groene Trofee uitgereikt aan de vrijwillige vogel
wachters en medewerkende boeren in het landelijk weidegebied van
Alkeihad^.
De vissers uit Roelofarendsveen, die een haventje hebben aan de
Braassem, riepen afgelopen jaar de drie Braassemgemeenten op zich
fel te verzetten tegen dë geplande stort van bagger, afkomstig uit
Wassenaar. Zij vreesden ernstige gevolgen voor de visstand omdat het
slib was verontreinigd met zware metalen. Mede als gevolg van het
protest van de visclub is die storting tegengehouden.
De prijs, een foto van de visstek op de Braassem voor elk der vijf be
stuursleden, wordt volgende week maandagavond overhandigd tij
dens de jaarvergadering van Milieudefensie in Roelofarendsveen.
MAANDAG 6 FEBRUARI
Alphen
gekostumeerd Zottenbal Cas-
carvieten, aanvang 21.11 uur in
Avifauna.
Leiden
psychometrische séance, door
P. van Ingen, Spititisch Genoot
schap Leiden, aanvang 20.00 uur
in zaal Lage Morsweg 14a.
stadssleutel op voormalig raad
huis om 17.00 uur, s'avonds kraai
verbranden in café Markx, Juli-
inschrijven cursussen op ge
bied van drama, literatuur, muziek
en beeldende kunst, van 19.00 tot
21.00 uur in het Uk-Theater, Cle-
veringaplaats.
eucumenisch avondgebed in
de Oud-Katholieke Kerk, Zoeter-
woudse Singel, van 19.00 tot
19.30 uur.
Leiderdorp
contactochtend NVvH, thema:
'Man thuis, vrouw wat nu',door
Marian de Hoogh, aanvang 10.00
uur in Op Dreef, Van Alphenplein.
klaverjassen en sjoelen bij
buurtvereniging Zijlkwartier, aan
vang 20.00 uur in het wijkgebouw,
Van der Marckstraat.
r ouderen in het
Parochiehuis, aanvang 14.00 uur.
carnavalsbal in De Schakel,
aanvang 21.00 uur.
WOENSDAG 6 FEBRUARI
Leiden
film: 'Foul Play' in buurthuis 't
Spoortje, Bernhardkade, aanvang
9.30 uur.
door Studio Peer, aanvang 14.30
uur in de Leidse Schouwburg.
kindervoorstelling: 'Een verras
sing voor de buurman', door
Theater Schrikkel, 14.30 uur in de
Kapelzaal K&O, Oude Vest.
introductieles van diverse stij
len in de moderne muziek, van
14.00 tot 16.00 uur in Droomfa-
briek, Oude Singel.
familievoorstelling: Hetty Blok
met liedjes van Annie M.G.
Schmidt, aanvang 19.00 uur in de
Leidse Schouwburg.
voorstelling: The Electric Su
burb', door Alex d'Electrique,
20.30 uur in het Lak-Theater.
inschrijven cursussen op ge
bied van drama, beeldende kunst,
muziek en literatuur, van 19.00 tot
21.00 uur in het Lak-Theater, Cle-
concert in de Strijkersserie
door Ran Varon (Cello) en Rein-
hild Mees (piano), aanvang 20.15
uur in de Kapelzaal K&O. Oude
Vest.
Leiderdorp
bridgen in Bridgecentrum Lei
derdorp, aanvang 13.30 uur,
Bernhardstraat.
Voorschoten
kindervoorstelling (4 tot 10
jaar): Wie niet blauw is, is gezien'
door Poppentheater Wellus Nie-
tus, aanvang 14.30 uur in het Cul-
DONDERDAG 9 FEBRUARI
kindervoorstelling: 'Heksen be
staan niet', door Poppentheater
Lorre, aanvang 14.30 uur in de
Kapelzaal K&O. Oude Vest.
voorstelling: 'Een bruid in de
morgen' van Hugo Claus, door
Theatergroep Imperium, aanvang
20.30 uur in het Microtheater, Ou-
lezing over Anorexia- Nervosa
door drs. psychologie C. van der
Laan, 20.00 uur in het Inloophuis
Psychiatrie, Rapenburg 48.
theater en popmuziek door De
Meisjes met 'Stuck with a Fanta
sy', aanvang 20.15 uur in de Leid
se Schouwburg.
try out-programma van Bram
Vermeulen met 'Gezellig', 20.30
uur in het Lak-Theater.
klaverjassen bij Tai
vang 20.00 uur, c
