'Ik zai eens wat laten zien'
Europees indoorkampioen Frans Maas knokt zich uit de anonimiteit
Frans Maas laat zich aan de vooravond van de nationale indoorkampioenschappen op het medisch centrum Pa
pendal behandelen aan zijn linker enkel. ,f0t0 Henk van Hoii&nd/GPD>
In het olympisch jaar 1988 werd
Frans Maas keihard teruggeworpen
in de anonimiteit waaruit hij op
zaterdag 5 maart in Budapest was
gesprongen. Tijdens de Europese
indoorkampioenschappen in de
Hongaarse hoofdstad verraste de
Brabander iedereen behalve zichzelf
met een winnende sprong van acht
meter en zes centimeter. Maas
maakte in één klap naam, de
wedstrijdmakelaars stonden voor
hem in de rij. De toekomst zag er
zonnig uit voor het 23-jarige
verspringtalent toen hij terugkeerde
naar de universiteitscampus van El
Paso, waar hij sinds 1985 sport en
studie combineert. Maar op 7 mei
kwam de tweede klap, een hele
pijnlijke, toen hij in Provo (Utah) een
verplicht verspringnummer moest
afwerken. Maas hinkte, stapte en
klapte finaal door zijn linker enkel en
scheurde zo ongeveer alles wat maar
kapot kan. Pas een half jaar later kon
hij zonder pijn de training hervatten.
door Jaap Visser
Omdat stilstand ook in de atletiek
achteruitgang betekent, is Frans
Maas inmiddels terug bij af. Deze
maand hoopt hij in het fraai gereno
veerde Houtrust het verloren gega-
ne terrein te heroveren. Morgen, tij
dens de nationale indoorkampioen
schappen, en over twee weken, op
het EK, wil Maas opnieuw naam ma
ken.
"In Budapest hield niemand hield reke
ning met mij, maar ik wist waartoe ik in
staat was. Ik had in de States indoor al
heel goed gesprongen: twee weken vóór
het EK nog 7 meter 99. Ik had heel duide
lijk de stijgende lijn te pakken en daarom
wilde ik ook per se naar Budapest. Ik
voelde me in vorm, en omdat ik de span
ning van een grote wedstrijd goed aan
kan kwam die Europese titel Voor mij
niet als een volslagen verrassing. Van na
ture kan ik mij heel goed concentreren
en daar heb ik enorm veel baat bij. Ik ben
in staat om me bij wedstrijden volledig af
te zonderen. Daar heb ik geen hulpmid
delen voor nodig, geen mentale begelei
der, ik hoef zelfs geen walkman te ge
bruiken om me van mijn omgeving af te
sluiten. Als ik mij voorbereid op een
sprong, hoor en zie ik niets van wat er om
me heen gebeurt. Van de sprong zelf kan
ik me naderhand alleen de aanloop en de
landing herinneren. Van wat er tussenin
is gebeurd weet ik dan echrniets meer.
Als ik spring ben ik in trance".
In bloedvorm
De landing die Maas het helderst voor de
geest staat, is die van 7 mei vorig jaar in
Provo. "Na het EK heb ik anderhalve
week rust genomen. Daarna begon het
outdoorseizoen, en half april was ik wer
kelijk in bloedvorm. Ik sprong 8 meter
10, 8.27 en 8.34 met te veel rugwind en
8.03 met goede wind. Ik versloeg een aan
tal sterke Amerikanen. Diezelfde maand
werd ik nog een keer met 8.07 tweede
achter Mike Powell (die later in het sei
zoen achter Carl Lewis zilver zou winnen
op de Olympische Spelen red.). Toen had
ik drie sprongen van boven de acht me
ter. Ik barstte van het zelfvertrouwen en
was ervan overtuigd dat ik de limiet voor
Seoul (8.10) zou gaan halen".
"Totdat ik mijn enkel in puinpoeier
sprong. Het was steenkoud in Provo
waar de Western Athletics Conference
kampioenschappen werden gehouden.
Een wedstrijd waar ik niet onderuit kon.
Op zaterdag had ik onder erbarmelijke
omstandigheden het verspringen ge
wonnen met 7.78 en was ik eerste gewor
den in mijn serie op de 200 meter. Zon
dag was het een graad of twee en boven
dien sneeuwde het. Toch was het bij het
hinkstapspringen meteen raak: 15 meter
94 in de eerste poging, genoeg voor de
overwinning. Om warm te blijven be
sloot ik nog een paar keer te springen,
want later op de dag moest ik nog de fina
le op de 200 meter lopen. Bij de vierde
poging ging het mis. Ik had een snelle
aanloop, een verre hink, en toen ik stapte
verzwikte ik mijn enkel. Het moet een
vreselijke klap zijn geweest, want ik
maakte een complete salto en was daar
na helemaal versuft".
"Waarschijnlijk ben ik in gedachten al
bij die 200 meter-finale geweest waar
door ik niet goed op mijn techniek heb
gelet. Later, in het ziekenhuis, bleek dat
mijn botten op elkaar waren geknald en
dat de boel net niet was gebroken".
Stille hoop
"Een paar weken later ben ik terugge
gaan naar Nederland omdat de medische
begeleiding hier veel beter is dan in de
States. In het Dijkzicht-ziekenhuis heb
ben ze een Coumans-bandage aangelegd.
Ik had toen nog stille hoop dat ik Seoul
zou halen, stom eigenlijk, ik had gewoon
moeten accepteren dat het seizoen voor-
bij was".
"Maar ik voelde me beresterk, ook
mentaal. Ik had er zo veel zin in dat ik me
gewoon niet bij zo'n zware blessure wil
de neerleggen. In juni ben ik weer gaan
trainen, een paar rondjes over de baan
sjokken. Ik stierf van de pijn, toch ging
ik door. Ik heb drie weken intern op Pa
pendal gezeten, daar ging het iets beter.
Eind juli heb ik meegedaan aan een wed
strijd in Ebensee, sprong ik nog 7.84. Dat
gaf hoop, maar omdat ik mijn linkerbeen
zo veel mogelijk probeerde te ontlasten
kreeg ik allerlei andere pijntjes. Bij de
Adriaan Paulen Memorial in Hengelo
wilde ik mezelf testen op de 100 meter.
Na tien meter kon ik al niet meer verder
van de pijn. Einde verhaal, ik heb me af
gemeld voor het verspringen, ben naar
huis gegaan en eind augustus terugge
vlogen naar El Paso".
Daar, op een steenworp afstand van de
Mexicaanse grens, heeft Maas zich voor
de televisie zitten verbijten bij de beel
den van het Olympisch atletiektoernooi.
"Dat was balen. AJs je ziet dat Mike Po
well zilver pakt en Giovanni Evangelisti,
die ik in Budapest had verslagen, vierde
wordt met 8.08, dan moet je wel even
slikken".
"Verbijsterd was Maas toen hij op de
buis zijn grote rivaal Emiel Mellaard in
de finale zag afhaken. De nationale re
cordhouder (8 meter 19) had zich bij zijn
tweede sprong (8.02) geplaatst voor de
eindstrijd, maar daarin trok hij zich na
drie sprongen met een voetblessure te
rug. Mellaard wilde elk risico vermijden
en weigerde een pijnstillende injectie.
Maas: "Emiel deed het hartstikke goed
DE TWEE (1)
Bij Ivo Niehe was afgelopen week een
jongeman te gast die een hele week lang
in een hotelkamer naar 'de televisie had
gekeken. Hij was voorzitter of secretaris
van een junkie-vereniging, maar ge
bruikte zelf geen drugs. Zei Niehe.
De jongeman zag er nog monter uit.
Het televisiekijken, had wat hem betreft
nog wel een weekje langer mogen duren.
Toen hij tegen het einde van het gesprek
met Niehe zei dat hij bij het kijken wel
wat 'drugs' tot zich had genomen, werd
het geluid razendsnel weggedraaid en
zwenkte de camera een andere kant op.
Niehe wil natuurlijk wel 'gezonde' kij
kers hébben.
Overigens kan ik me best voorstellen
dat men wat geestverruimende middelen
gebruikt tijdens het kijken naar het
scherm. Neem nu dat debat over de Twee
van Breda dat werd gevoerd door de
pakweg Honderdveertig van Den
Haag. De hoofden van al die politici die
elkaar normaal te vuur en te zwaard be
strijden nu ineens allemaal op in- en in
verdrietig. De snik in de stem van Kort
hals Altes, de bïbberkin van Kosto.
Natuurlijk heb ook ik geen goed woord
over voor Aus der Fünten en Fischer,
maar wat ik zo opmerkelijk vind in deze
hele discussie is dat niemand van de con
fessionele partijen het woord 'berouw' in
de mond. heeft genomen. Heeft dat hele
maal niet meegespeeld bij die grote groep
van katholieke CDA-politicï die voor
vrijlating van de twee oorlogsmidadi-
gers waren?
De Twee hebben enige tijd geleden in
de pers verklaard dat zij veel spijt had
den van hun daden. Maar voor dit soort
misdaden bestaat geen vergeving, be
weert iedereen, ook al zit je veertig jaar
in het Vagevuur van de Koepelgevange-
Maar wie de bijbel naar de letter
neemt, moet tot de conclusie komen dat er
ook voor de gruweldaden die de Twee
hebben gepleegd, vergeving bestaat.
"Misschien is dat wel zo", zei een collega
van mij toen ik hem de vraag voorlegde,
"maar ik denk niet dat de mens in staat
is, en ook niet gerechtigd is die vergeving
te schenken. En zeker als hij niet de dupe
is geworden van het schrikbewind van
De Twee, moet hij die barmhartigheid
maar aan God overlaten".
Maar al met al blijf ik het toch opmer
kelijk vinden dat de confessionele politi
ci, die in hun handel en wandel toch de
bijbel als richtsnoer nemen, dat die poli
tici nergens hebben gerept over de moge
lijkheid van vergeving. Staat er in de bij
bel niet dat Jezus aan het kruis is gestor
ven voor onze zonden? Ja, dat staat er. En
daarbij moeten we natuurlijk denken
aan grote zonden, aan doodzonden, en
niet aan het leegstelen van een koekjes
trommel, want wat stelt een christelijke
heilsleer dan nog voor?
Jezus heeft de moordenaar aan het
kruis vergeving geschonken. Zou hij dat
ook hebben gedaan als die moordenaar
net zoveel doden op zijn geweten zou heb-
in de kwalificatie. Het zag er goed uit en
ik weet zeker dat hij ook heel ver had
kunnen komen als....ja, als de spuit erin
was gegaan. Bij mij was dat gegaran
deerd gebeurd. Een Olympische finale,
dat is toch de kans van je leven? Als je zo
hard hebt getraind om zo ver te komen
dan laat je zo'n kans toch niet voorbij
gaan? Ik heb dat niet begrepen van
Emiel. In zijn plaats had ik het risico ge
nomen. Nu moet-ie vier jaar wachten.
Door mijn blessure ben ik de betrekke
lijkheid van topsport gaan inzien, zo ben
je Europees kampioen en zo ben je weer
nobody. Vier jaar is een lange tijd waarin
verschrikkelijk veel kan gebeuren".
"Emiel en ik kunnen goed met elkaar
opschieten, maar we zijn moeilijk met el-
ben gehad als De Twee? En zou een pries
ter de Twee op hun sterfbed de absolutie
weigeren?
Ach, wanneer wij het hebben over een
rechtsstaat, dan is de mens de maat van
alle dingen. Maar wat nu als wij te ma
ken hebben met onmensen?
Ik zag van de week een aflevering van
'Der Alte' op het scherm. Het ging deze
keer over een vrouw die in een super
markt wat cyaankali in een pot met au
gurken had gedaan. Op die manier wilde
zij iemand uit de weg ruimen. Onwille
keurig gingen mijn gedachten naar de
supermarkt onder de woning van Aus
der Fünten. En achteraf had ik daar nog
niets eens berouw over.
CEES VAN HOORE
DE TWEE (2)
Ik behoor tot de generatie die de oorlog
niet heeft meegemaakt. Dat is me vroeger
vaak onder de neus gewreven. Een dood
doener, door sommige ouderen te pas en
te onpas gebruikt om elke discussie te
smoren.
Geen trek in bruine bonen? Je zou wel
anders praten als je wist hoe het was in
de hongerwinter. Wat de Amerikanen in
Vietnam te zoeken hebben? Dat zou je
niet vragen als je De Oorlog had meege
maakt. Waarom Israël Palestijnen collec
tief de duimschroeven mag aandraaien?
Als je had gezien hoe in '40-'45 de joden
zijn opgejaagd zou je het begrijpen.
Als kind van de Koude Oorlog, geboren
tijdens een Noordkoreaans offensief, ben
ik getuige geweest van de ene crisis na de
andere. Na Korea kwam Vietnam, na
Mozambique kwam Namibië, na Argen
tinië kwam Chili, na Cuba kwam Nica
ragua, na Hongarije kwam Tsjechoslo-
wakije, na Iran-Irak kwam Afghanis
tan.
Vuile oorlogen, vijfdaagse oorlogen,
heilige oorlogen, bevrijdingsoorlogen,
burgeroorlogen. Maar DE oorlog had ik
niet meegemaakt. En dus was ik nimmer
bevoegd te oordelen.
Ach, er is geen reden zuur te doen. Ten
slotte kan ik me alleen maar gelukkig
prijzen met het ontbreken van die oorlog
servaring. Toch ben ik blij dat die Twee
uit Breda zijn verdwenen. Met straf had
hun gevangenschap weinig meer te ma
ken. Ze zaten daar alleen nog als sy mbool
van het eeuwige kwaad. Twee nazi-fos
sielen die de emoties over de verschrik
kingen van '40-'45 in leven hielden.
Schimmen uit het verleden, die met hun
pijnlijke aanwezigheid steeds weer oude
wonden openreten en daardoor het zicht
op de werkelijkheid van nu vertroebel
den.
Zonder twijfel hebben ze, als radertjes
in een duivels systeem, veel mensen on
herstelbaar leed berokkend en kunnen ze
op hun daden worden aangesproken.
Sommigen kunnen daarom niet aan
vaarden dat ook die twee uiteindelijk
slechts mensen waren.
Maar wie nooit meer Auschwitz wil,
moet, denk ik, juist dat beseffen. Wie de
les van het verleden leert, moet kijken
kaar te vergelijken. Er wordt beweerd
dat hij meer een technische springer is
en dat ik het vooral van mijn kracht moet
hebben. Vind ik dus zwaar overdreven,
de verschillen liggen veel meer op het
persoonlijke vlak. Ik ben nuchterder dan
Emiel en minder publiciteitsgevoelig. Ik
vind het best leuk om in de belangstel
ling te staan, maar ik zal nooit de aan
dacht van de pers zoeken. Emiel en ik
zijn allebei emotioneel, maar hij uit dat
veel meer. Aan mij zullen ze nooit kun
nen zien hoe ik mij werkelijk voel".
"Een groot verschil tussen ons is ook
de manier waarop we worden begeleid.
Emiel wordt getraind door zijn vader, die
ook nog eens als zijn manager optreedt.
Ik snap niet hoe iemand dat uithoudt.
naar het heden. Duivelse 'systemen, uitge
voerd door mensen, zijn er nog steeds. En
slachtoffers zijn er dxis ook. Pijn, verdriet
en woede kunnen verblinden. Soms vrees
ik dat te veel mensen sinds 1945 geen oor
log meer hebben meegemaakt.
WIM FORTUYN
BERLIJN
'Uw verslaggever kan maar beter aard
appelen gaan rooien', schreef een lezer in
een kort briefje dat afgelopen maandag
op m'n bureau belandde. De spottende
aanbeveling was bedoeld voor onze ver
slaggever in Bonn, Hans Hoogendijk, die
vorige week zaterdag in een voorbe
schouwing op de Westberlijnse verkiezin
gen bijna als vanzelfsprekend had aan
genomen dat de christen-democraten on
der leiding van Eberhard Diepgen hun
hegemonie zouden behouden.
Het pakte dus totaal anders uit. Diep
gen werd de grote verliezer en de ex
treem-rechtse Franz Schönhuber kon na
de stembusuitslag met zijn Republikei
nen brallende taal gaan uitslaan over
'een nieuw gezuiverd patriottisme'.
Kortom, Hoogendijk zat er duidelijk
naast en de desbetreffende lezer liet dan
ook niet na om de verkiezingsuitslag
voorzien van uitroeptekens bij te slui
ten.
Behalve Hoogendijk kleunden ook de
opiniepeilers weer eens een keertje stevig
mis. Want al hun voorspellingen wezen
onveranderlijk in de richting van een
prolongatie van het liberaal-christende
mocratische bewind. Maar de liberalen
keren niet eens terug in het stadsparle-
ment van West-Berlijn.
Bij het verklaren van de verrassende
extreem-rechtse winst is veelvuldig gewe-
Daar word je toch gek van, als je voortdu
rend met je vader wordt geconfronteerd,
thuis, op de baan, bij trainingen, wed
strijden, op reis, altijd maar dezelfde fi
guur om je heen".
"Ik hou de zaken zoveel mogelijk ge
scheiden. Jos Hermens regelt mijn wed
strijden en ik word getraind door Peter
van Wijk (bondscoach ver- en hinkstap
springen - red.). In de States word ik ge
coacht door Don Jones, die man stimu
leert mij enorm, hij is een grote, maar
vindt het geen punt dat ik regelmatig
contact heb met Peter om technische
dingetjes door te nemen".
Niet voorbestemd
Dat Frans Maas zou uitgroeien tot een ge
dreven topsporter, lag niet voor de hand.
Hij was allesbehalve voorbestemd om at
leet te worden. "Ik heb geen sportieve
achtergrond, bij ons thuis deed niemand
aan sport. Op school bleek ik nogal goed
te zijn in gymnastiek. In de brugklas
kreeg ik van mijn gymleraar het advies
om op atletiek te gaan. Bij Spado, in Ber
gen op Zoom, brak ik meteen alle clubre
cords, op m'n gympies. Toen ik zestien
was ben ik gaan verspringen en hink
stapspringen. Waarom? Het springen
fascirteerde me omdat het zo veelzijdig
is, een combinatie van kracht, snelheid
en techniek".
"Sinds 1981 train ik bij Peter van Wijk,
we hebben een geweldige relatie opge
bouwd, gebaseerd op wederzijds ver
trouwen. We spreken dezelfde taal, heb
ben ook een beetje dezelfde humor, heel
droog. We maken veel lol samen, ook op
de trainingen, dat moet kunnen, een
geintje tussendoor. In de States levert
mijn gevoel voor humor wel eens proble
men op. Ik mag graag iemand dollen,
maar dat werkt daar niet. Of ze begrijpen
het niet of ze worden verschrikkelijk
kwaad".
Wat niet wegneemt dat Maas zich op
zijn gemak voelt in de Amerikaanse sa
menleving. "Amerikanen heten opper
vlakkige mensen te zijn. Dat geldt mis
schien voor de gemiddelde Amerikaan,
maar binnen de atletiek ligt dat anders.
Atleten reizen veel, hebben overal con
tacten en weten dus best dat er ook nog
een wereld buiten de States is. Ik heb een
Amerikaanse vriendin, we hebben een
serieuze relatie en praten vaak over waar
we ons straks zullen vestigen. We zijn er
nog niet uit".
"Straks is na de Spelen van '92. Tegen
die tijd moet ik mijn studie, physical edu
cation, hebben afgerond en in Barcelona
wil er gewoon bij zijn. Het is heel goed
mogelijk dat onze keus op de States valt.
Ik denk dat het voor mij niet zo moeilijk
zal zijn daar een baan te vinden. Don Jo-
zen op de indringende reclamefilmpjes
die de Republikeinen voor de verkiezin
gen via de beeldbuis de huiskamer in
slingerden. De smakeloze combinatie van
drugsverslaafden, immigranten, en beel
den van rellen, gelardeerd met muziek
van de westernfilm 'Once upon a time in
the West' (in het Duits vertaald met 'Speel
voor mij het lied van de dood') zouden
enorm zijn aangeslagen bij bevolkings
groepen die nogal gesteld zijn op 'wet en
orde' en niet bijster veel sympathie voe
len voor buitenlanders, om het maar eens
voorzichtig te formuleren.
Dat tv-filmpjes in elk geval een grote
invloed kunnen uitoefenen is vorig jaar
wel gebleken bij de presidentsverkiezin
gen in de Verenigde Staten, waar George
Bush bijkans uit geslagen positie maar
mede dank zij veel vuilspuiterij Michael
Dukakis alsnog wist te achterhalen.
Kennelijk heeft Hans Hoogendijk en
met hem vele anderen het fenomeen
van de Republikeinse tv-filmpjes in West-
Berlijn onderschat of over het hoofd ge
zien. Geen reden, dunkt me, om de pen
neer te leggen en over te schakelen op
aardappelen rooien. Wel een reden om
voorbeschouwingen van verkiezingen,
hoe aardig om te lezen vaak, met de nodi
ge slagen om de arm te componeren en te
consumeren. Want het zijn nou eenmaal
de kiezers die de dienst uitmaken en die
niet aan de leiband lopen van journalis
ten en opiniepeilers. Gelukkig maar.
BERT PAAUW
PRETPAKKET
In de jaren negentig moeten alle scholen
voor voortgezet onderwijs hun leerlingen
van 12 tot 15 jaar een gemeenschappelijk
lesprogramma van veertien vakken
voorzetten. Minister Deetman van onder
nesmijn coach, sleept me nu al overal
naartoe en stelt me aan allerlei hoge pie
ten voor. Dat werkt".
Het springen en studeren in Amerika
heeft van Maas een ander mens gemaakt.
"Ik ben een stuk zelfbewuster geworden.
Sterker, vooral in mentaal opzicht. Voor
mijn technische ontwikkeling had ik
misschien beter in Nederland, bij Peter
kunnen blijven, maar als ik niet naar El
Paso was gegaan had ik nu waarschijn
lijk nog geen acht meter gesprongen. De
ongelooflijk sterke concurrentie heeft
mij gedwongen harder te worden, vooral
voor mijzelf'.
"In '83 sprong ik in Vught een natio
naal juniorenrecord: 7 meter 63. Er stond
een scout van een Amerikaanse universi
teit langs de baan die me meteen een vol
ledige beurs aanbood. Maar op advies
van mijn ouders heb ik eerst mijn oplei
ding aan het Cios afgemaakt. Twee jaar
later heb ik nog maar eens gebeld of ze
nog interesse in mij hadden: ik was van
harte welkom. Ik zal nooit meer vergeten
dat ik aankwam in El Paso, het was al
donker en de stad is ongelooflijk uitge
strekt. Ik dacht: shit, wat is dit voor een
gigantische metropool. Maar toen ik de
volgende morgen wakker werd keek ik
zo de woestijn in".
"De eerste weken had ik het enorm
zwaar. Ik was een verlegen ventje dat ei
genlijk nooit zijn mond opentrok. Daar
stond ik dan: midden in de keiharde
prestatiemaatschappij, een totaal andere
omgeving, ook wat het klimaat betreft:
droog, dor en heet. Ik wist niet waar ik
het zoeken moest. Dat, veranderde toen
ik ging springen. In het begin werd ik er
aan alle kanten uit gesprongen, zelfs
door gasten die een kop kleiner en stuk
ieler waren dan ik. Ik dacht: hier klopt
iets niet. Als zulke ventjes al acht meter
springen, moet jij dat met je I meter 93 en
85 kilo natuurlijk ook kunnen. Ik ben
keihard gaan werken en met sprongen
vooruit gegaan".
Vergankelijk
Met als gevolg dat Maas vorig jaar in
Budapest uit de anonimiteit stapte. "In
eens stond ik volop in de schijnwerpers.
Zelfs in de States bleek die indoortitel
aan te slaan. Er kwam een stukje en een
foto van mij in Track Field News (het
toonaangevende Amerikaanse atletiek-
magazine, The bible of sports genoemd
red.). Opeens was ik iemand, maar dat
was ook even snel weer over".
"Die blessure heeft mij met de neus op
de feiten gedrukt. Roem is vergankelijk
en daarom ben ik blij dat ik een havo- en
Cios-diploma achter de hand heb. Ik ben
vorig jaar een hoop geld misgelopen, en
kele tienduizenden guldens, schat ik.
Aan de andere kant, nu ik alle ellende
van me heb afgeschud voel ik me sterker
dan ooit. In mijn achterhoofd zit dat ik
dit jaar 8.20 ga springen. Ik blijf hier tot
oktober, ik heb mijn studie een jaar on
derbroken en ben teruggekomen naar
Nederland om mijn gram te halen. Er
wordt met een schuin oog tegen mijn
prestaties in de States aangekeken. Hij
moet het hier ook nog maar eens laten
zien, wordt er steeds gezegd. Oké, ik zal
dit jaar eens laten zien wie de beste ver
springer van Nederland is".
wijs was daarover aan het woord in de
krant van vorige zaterdag. Voor ver
snippering in het onderwijs is hij niet
bang. "De vraag is niet of je al dan niet
veertien vakken verplicht moet stellen.
De vraag is welke kennisje nodig hebt om
als volwaardig lid van onze samenleving
te kunnen functioneren. En die samenle
ving vraagt nu eenmaal een toenemende
hoeveelheid kennis en vaardigheden".
Zeker, meer kennis op allerlei terreinen
is hard nodig, maar dan niet alleen voor
de samenleving, zoals Deetman denkt,
maar vooral om de minkukeligheden van
haar bestuurders of volksvertegenwoor
digers op te sporen en te weerleggen voor
dat het te laat is. Want het is de laatste
tijd weer bar en boos wat van hogerhand
wordt berekend en gezegd. Over Deet
man zelf zwijgen we maar. Al neem je op
school een pakket van dertig vakken, dan
nog is-ie onnavolgbaar. Nee, laten we
rustig beginnen met staatssecretaris
Heerma. Heeft een staf van honderden
ambtenaren achter zich om zijn som
metjes goed te maken en ziet dan toch nog
kans in de berekening van de huisves
tingsprognose tot het jaar 2000 een zware
bok te schieten. Het zijn een paar particu
lieren die hem daarop moeten wijzen.
Al dik een jaar blijkt dat een compleet
ministerie van buitenlandse zaken geen
kans ziet een behoorlijk paspoort af te le
veren. Als die keurige lieden van BZ aan
wier lijven nimmer enig zweet kleeft, echt
met iets concreets op tafel moeten komen
blijken ze niks te kunnen. Daarvoor werd
al lang gevreesd, we weten het nu zeker.
Het ongelooflijke is dat er sinds kort
sprake is van drie paspoort-acht ige pa
pieren, want justitie en de grote gemeen
ten hebben inmiddels om het hardst ver
klaard met gemak een fraudevrij papier
te kunnen (en willen) produceren, dat als
reisdocument binnen de EG kan dienen.
Je moet gek of uitzonderlijk hoog begaafd
zijn om de logica van dit alles te door-
In de discussie over de herziening van
het belastingstelsel, het plan-Oort, ver
ging je bij een aantal kamerleden horen
en zien. Stralend legden ze voor de tv-ca
mera's uit dat nu "eindelijk, eindelijk de
doelmatigheid voor de rechtvaardigheid
gaat". Hoe krijg je het als volksvertegen
woordiger uitje strot. En dat zijn dan de
zelfde lieden die bij de discussie over de
Twee van Breda om de twee zinnen met
omfloerste stem het woord rechtsstaat
uit hun mond lieten vallen. Luister ver
der eens naar wat ze te zeggen hebben
over het milieu. Het gebeurt met die keu
rige enerzijds-anderzijds zorgvuldig
heid die ons allen nog eens het leven zal
kosten.
De moraal. Deetman heeft volkomen
gelijk. De gewone burger moet met meer
kennis en vaardigheden worden uitge
rust. Want laten we wel zijn: om minister,
staatssecretaris, kamerlid, wethouder of
gemeenteraadslid te worden heb je, wat
schoolvakken betreft, nog niet eens een
pretpakket nodig.
En dat zal zo blijven.
RUUD PAAUW
Het laatste verzet. Terwijl de politiek de Twee van Breda laat gaan, zit een
eenzame demonstrant op het Binnenhof in gedachten verzonken. (foto anp>
