Is er nog skileven na de krokus?
Voor echte wintersport wordt het dringen op de hooggelegen pistes
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1989
door Taco Slagter
In de verte ziet het er uit als een
inmens lang wit laken dat in de zon
ligt te bleken. Omgeven door bruin
gras. Op dat laken krioelen op mieren
gelijkende figuurtjes in korte, sierlijke
bogen. Het zijn op een hoop'-
geveegde skiërs in kunstmatige
sneeuw. Bij een temperatuur van 20
graden. Boven nul. Op 1800 meter
hoogte. Die ene met
sneeuwkanonnen bespoten strook is
wat de Seiser Alm in het Italiaanse
Zuid-Tirol de wintersporters te bieden
heeft. Nog wel. Maar zelfs het water
om sneeuwkristallen te kunnen
produceren raakt op in de
Dolomieten. Voor de skiërs en
langlaufers tijdens de krokusvakantie
rest nog: een ligstoel, een
sportbroekje met t-shirt, tubes crème
met de beste zonnefilters en stapels
boeken of rommellectuur.
Alsof het genoeg heeft van de bran
dende zon, schuift plotseling een
dik pak sneeuw van het dak van een
alpenhut. Overal in het bij Nederlan
ders zo populaire Gerlos, op de
grens van de Oostenrijkse provin
cies Tirol en het Salzbürgerland,
druipt de in water veranderde
sneeuw van de daken.
Soms lijken het wel stroomversnellingen
in een losbandige bergbeek. Dat er nog
zeker een halve meter sneeuw de huizen
van Gerlos bedekt, is een goed teken
voor de skiliefhebber.
In tegenstelling tot Noord-Italië ligt er
in de belangrijkste Oostenrijkse skige
bieden tenminste nog sneeuw. Gerlos
vormt qua sneeuwhoogte een uitzonde
ring, maar ook in het Zillertal, dè Kitz-
bühler Alpen en in het Brixental valt er
op een groot aantal pistes te skiën.
Langlaufen daarentegen is op veel
plaatsen nauwelijks of niet meer moge
lijk. Maar de vraag is of het dunne laagje
sneeuw dat over is van de anderhalve
meter die vóór de kerst viel, het zal hou
den onder de latten van de tienduizen
den skiërs die dit weekeinde op de pistes
worden losgelaten. En is er nog een skile
ven na de krokusvakantie?
Modderpoelen
De elkaar opvolgende hogedrukgebie-
den hebben ook de noordkant van de Al
pen geteisterd. Negen weken geleden
viel de laatste vlok sneeuw. Blijft op kor
te termijn verversing uit, dan is er weinig
voor nodig om ook de nu nog begaanbare
pistes in modderpoelen te veranderen.
En bij aanhoudende droogte kan dat toe
standen veroorzaken die nu de Italiaanse
Alpen bedreigen.
Parkeerwachter Josef Moser (55) die
deze dag slechts enkele tientallen auto
mobilisten voor een plaats op de Seiser
Alm (Val Gardena) vier gulden in reke
ning heeft kunnen brengen, kan zich een
dergelijke situatie niet herinneren. "Dat
we hier omkomen van het stof in plaats
van sneeuw heeft zelfs de oudste inwo
ner van dit dal nog niet eerder meege
maakt", zegt hij somber, terwijl een bon
netje tussen de ruitewisser wordt ge
klemd. "Kunt u het zich indenken dat we
nu moeten waarschuwen voor brandge
vaar, zo droog is het gras? Als het niet
snel gaat regenen of sneeuwen sterft het
gras af'.
"Een ramp voor de boeren in deze
streek. Die hebben al geen inkomsten
van de skiliften dit jaar, maar zullen ver
moedelijk ook hoge kosten moeten ma
ken voor veevoeder. Bovendien is de
kans groot dat de oogst mislukt. Inge
zaaide akkers hebben nu al water nodig
om in het voorjaar te kunnen ontkie-
Moser wrijft in de pijnlijke ogen Het
opgewaaide stof van een wegsprintende
auto speelt hem parten.
De economische gevolgen van een
winter zijn voor de Zuidti-
Somber beeld voorde wintersporters die er c
helling in de Franse Alpen.
rekken: een verlaten en karig besneeuwde
(foto's ANP)
rolers niet alleen op de Seiser Alm zicht
baar. Gerenommeerde hotels en restau
rants in de dorpen Ortisei, St. Christina,
Selva, Corvara en Canazei zijn gesloten.
Het personeel is voor dit seizoen ontsla
gen. De eigenaren klagen steen en been.
Smijten met cijfers over de derving.
Tientallen miljoenen guldens zal het ze
gaan kosten.
Niet§ extra's
Tot ergenis van reisleider Kees Brantjes
van de NBBS. "Wat ik zo opmerkelijk
vind", zegt hij tijdens een toch vrolijke
après-ski in de bar van een pension in
Selva, "is dat de exploitanten zo ontevre
den en de toeristen toch nog zo tevreden
zijh. Je zou het omgekeerde denken. De
hoteliers en eigenaren van liften wente
len zich in beklag terwijl ze vergeten dat
het nu heel belangrijk is iets extra's te
doen voor de skiërs die, al dan niet ge
dwongen door een boeking, bij een reis
bureau toch maar gekomen zijn".
"Kortingen op skipassen hebben ze af
gewezen. Tegoedbonnen voor drankjes
of een etentje voor het volgend jaar vin
den ze maar onzin. Zelfs verdommen ze
het om gratis skibussen in te zetten naar
gebieden waar het skiplezier nog een
beetje tot z'n recht komt. En het dan gek
vinden dat er volgende keer voor een an
der skigebied wordt gekozen. Dat open
lijk zelfbeklag is uit commercieel oog
punt erg dom".
Hoewel samen met negen anderen ver
oordeeld tot deze bij de NBBS geboekte
wintersportvakantie, blijft Aitze van den
Bos uit Groningen er om lachen. En
vooral om de tot de groep behorende ge
broeders Albert en Otto Klaassen uit
Utrecht die bij het aanschouwen van de
eerste sneeuw in Oostenrijk bij het sta
tion Wörgl de trein uitstapten om daar te
gaan skiën. "We stonden stomverbaasd",
zegt Van den Bos. "Ze hadden voor een
week in Selva betaald, maar dat verlies
kon ze niet schelen".
Toch heeft Aitze er geen spijt van dat
hij de Utrechters niet is gevolgd. "Ach, al
ben je na een ochtend die paar nog be
gaanbare afdalingen zat", vervolgt hij
met een sappig noordelijk accent, "dan
zeg je toch tegen elkaar: zullen we nog
eeh weilandje pakken. Van oorsprong
ben ik Fries, dus ik heb m'n schaatsen
meegenomen. En veel boeken. In de zon
i De massale uittocht: koffers vol lectuur, t-shirts en zonnecrème.
met een glas bier is het dan best uit te
houden. In feite is het hier de hele dag
après-ski".
IJzig
Alleen bij de gratie van sneeuwkanon
nen valt in het Val Gardena nog op vier
uit de zon liggende plaatsen te skiën, en
dan nog alleen maar als het 's nachts ten
minste 6 a 7 graden heeft gevroren, 's
Morgens is het er dan ijzig; 's middags
zijn de kunstmatig besneeuwde hellin
gen weer papperig. Zou dan rond die tijd
de keus vallen op een zonnebad op een
terras van een restaurant, dan is dat
slechts by twee pistes mogelijk. Op de
andere plaatsen zijn de anders van gezel
ligheid bruisende eetgelegenheden ge
sloten, omdat er geen water meer is voor
de keuken en de toiletten.
Toch is het bij de wintersporters in de
Dolomieten niet een en al vrolijkhëid
over het schikken in een onvermijdelijk
lot. Karin van der Gugten uit Arnhem
heeft zich, in dit geval toepasselijk, groen
geërgerd aan de voorlichting in Neder
land over de sneeuwhoogten in Noord-
Italië. Teletekst krijgt van haar een dikke
onvoldoende.
Reisleider Brantjes valt haar bij. "Tele
tekst gaf vorige week aan dat er in Selva
5 cm in het dal lag en 20 cm in de bergen.
Onzin, er ligl hier en elders in de Dolo
mieten al weken nul komma nul". Een
blind paard kan, in elk geval nu vaststel
len dat Brantjes gelijk heeft.
Teletekst krijgt zijn informatie van de
ANWB, die op haar beurt weer van de
sneeuwdikten door de plaatselijke
VW's op de hoogte wordt gehouden.
Maar hoe betrouwbaar zijn die officiële
instanties in de skigebieden op dit punt?
Reisleider Brantjes hierover: "Het zijn
net banken, het bijschrijven gaat snel,
het afschrijven langzaam. In het geval
van de Dolomieten hebben de VW's
naar zijn oordeel de kluit belazerd.
De verdenking dat ook de VW's in Oos
tenrijk het met de waarheid over de
sneeuwhoogten niet zo nauw nemen,
wordt in een aantal ski-oorden gestaafd.
Zonder te verblikken of te verblozen ant
woordt een dame van de VW in Fügen
(Zillertal) op de vraag wanneer het voor
het laatst heeft gesneeuwd: "Twee we
ken geleden". Ze vindt het informeren
hiernaar eigenlijk overbodig. "Fügen
heeft supersneeuw", zegt ze ietwat ver
ongelijkt.
Matig
Onderzoek ter plaatse leert dat ze on
gelijk heeft. Op de pistes van Fügen is de
conditie van de sneeuw zeer matig. Op
sommige plaatsen is het bruine gras al
zichtbaar. Oude sneeuw op sommige hel
lingen heeft de eigenschap snel in plak
kende massa's te veranderen, waarover
een skiër zich slechts moeizaam voortbe
weegt. Daarentegen is de situatie in
Hoch-Fügen beter. De pistes in dit ge
bied reiken tot 2000 meter en hebben een
dikkere laag sneeuw. Op de uit de zon ge
legen noordhellingen heeft oude sneeuw
echter als nadeel dat het in ijs omslaat.
Het voortdurende "wegrutschen" geeft
weinig skiplezier en kost veel spier
kracht. Papsneeuw is ook hier in de mid
dag het gevolg van de nog sterkere in
vloed van de zon.
Zon is er tot nu toe in overloed: een pleister op de wonde.
Deze situatie geldt voor het gehele Zil
lertal. Friedrich Gasser van de VW in
Mayrhofen wil dat niet toegeven, "'s
Morgens zijn sommige pistes een beetje
hard, maar na enkele uren is de sneeuw
zeer goed", zegt hij, ook al een beetje ze
nuwachtig over al die vragen.
Samen met de meeste van zijn andere
collega's liegt ook Gasser in commissie
over de laatste substantiële sneeuwval.
Op 6 en 7 januari zou er nog een aantal
centimeters zijn gevallen. Wel is Gasser
eerlijk over de sneeuwhoogten. Tenmin
ste, als het om de bergen gaat. Geen me
ter, zoals Teletekst en de ANWB over Ti-
rol melden, maar 75 cm. Terwijl hij naar
buiten kijkt zegt hij dat er nog 5 cm
sneeuw in het dal ligt. Onzin. Zo hier en
daar ligt nog een verijst hoopje in een
grasperkje. Maar Gassers schatting is al
weer 75 procent minder dan de informa
tie van Teletekst van vorige week.
Bruine plekken
Wat de directeur van de VW in Mayr
hofen niet meldt is dat nogal wat pistes
bruine plekken vertonen en dat zo hier
en daar zelfs een afdaling onmogelijk is.
Voor Hans Weser uit Rotterdam, Cees
Bos uit Goes en Pieter Schuurs uit Nieu-
werkerk aan den IJssel maakt dat niet
veel uit. Zich koesterend in de zon op een
terrasje bij de Penkenlift op 2000 meter
hoogte, zegt Weser: "Het lullige vind ik
dat er in Holland zo gezeurd wordt over
de slechte sneeuwconditie in Oostenrijk.
Toen we vorige week vertrokken dach
ten we: dat wordt wat. Geen sneeuw. Nu,
het valt alles mee. Het wordt wel met de
dag slechter, maar dat zal ons een zorg
zijn. Na ons de zondvloed".
Voor het vriéndentrio is het niet be
langrijk hoeveel sneeuw er ligt. "Laat Te
letekst alleen maar melden of de liften
open zijn. In de rest zyn we niet geïnte
resseerd. Want dat klopt toch niet", roe
pen zy in koor.
Zeker niet zorgeloos over de dikte van
de huidige sneeuwlaag is een man aan de
kassa van de gondelbaan in Kitzbühl. Hij
wil zijn naam liever niet zeggen nu hem
bekend is dat hy met een verslaggever
praat. "Het wordt per dag slechter", zegt
hij. "Op 15 december heeft het hier voor
het laatst gesneeuwd. Een meter sneeuw
is toen met bulldozers platgewalst tot
een laag van 10 cm. Dat kan een tijd goed
gaan. Het is een compacte massa die bij
koud weer goed houdt. Maar met die
brandende zon is dat nog dunner gewor
den laagje te weinig voor de komende
weken. Ik hou dit weekeinde mijn hart
vast voor de grote uittocht van winter
sporters uit Holland en Duitsland.
Sneeuwkanonnen hebben we niet. Een
föhn (een warme felle wind) is voldpende
om er in dit gebied een einde aan te ma
ken".
Gesloten
Vincent en Gemma Bevers uit Menal-
dum (Friesland) vermaken zich in het
skigebied rond Kitzbühl nog uitstekend.
Maar ook zij hebben deze week de toe
stand zien verslechteren. "Vandaag kun
je nog die afdaling maken, morgen is het
modderig grasland", zegt Vincent. Ze
hadden graag de beroemde Hahnen-
kamm-piste nog eens willen proberen.
Maar die is gesloten. Ook de verbindin
gen vanuit Kitzbühl naar Kirchberg via
het hoger gelegen dorpje Aschau zijn ge
sloten.
Sneeuw of geen sneeuw, dat is de
vraag voor velen. Skischooleigenaar en
directeur van de VW in Brixen, Alois
Straszer, gelooft er heiig in dat er tussen
4 en 12 februari een dik pak valt. Hij zegt
met zijn weervoorspellingen een reputa
tie op te houden. Noemt voorbeelden uit
het verleden toen hij gelijk heeft gekre
gen. Zijn kennis omtrent veranderingen
in het weer baseert hij op natuurver
schijnselen, het oude geloof dat de boe
ren daaraan hechten, en de weerspreu
ken die daaruit zijn voortgekomen.
De "wandelende Enkhuizer Almanak"
van Brixen heeft in de herfst het tijdstip
en de manier van bloeien van de Ko-
ningskaarsplant geobserveerd. Verder
bestudeert hij onder meer dagelijks de
stroom van de beek in het dal en de ijsla
gen op het rustige deel van het water.
Strassers conclusie: volgende week
sneeuwt het.
Het is te hopen. Voor hem en die dui
zenden skiërs die naar Brixen, Westen-
dorf en Söll komen. Want ook dit fraaie
skigebied is hard toe aan een nieuwe dik
ke glijlaag. Zoals het er nu naar uitziet
wordt het de komende week dringen op
de nog begaanbare pistes op de hogere
skigebieden (boven 1500 meter) van Oos
tenrijk. Veel skifanaten zullen daar let
terlijk aanstoot aan nemen. Of ze moeten
zich verpozen in de zon en het skiën tot
betere tijden uitstellen.
