Meer geld ter bestrijding van armoede Transavia naar rechter voor grond Perestrojka vraagt ook goede bontjassen Voor gemeenten Stormloop op DSM- aandelen Deeltijdarbeid is geen wondermiddel Forse groei industrie Kort geding tegen Haarlemmermeer over bouwterrein Dodewaard wil geld voor slecht imago ZATERDAG 28 JANUARI 1989 ECONOMIE PAGINA 7 DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris De Graaf (Sociale Za ken) is bereid meer geld te geven aan gemeenten, die daar mee de meest schrijnende situaties onder mensen met een uitkering kunnen aanpakken. Voor verhoging van alle uit keringen met bijvoorbeeld honderd gulden voelt hij niets, zo zei de bewindsman gisteren. storm op de aandelen DSM. al worden er meer aandelen ge- vraagd dan er verkocht kunnen worden. De inschrijving wordt ruimschoots overtekend. Al leen in Limburg is voor enige tientallen miljoenen op de waardepapieren ingeschreven. Bij de filialen van de Amro Bank in deze provincie hebben zich meer dan duizend gegadig den voor de effecten van de Limburgse chemiegigant inge schreven. De banken hebben de indruk dat velen bewust voor een gro ter bedrag inschrijven dan ze uiteindelijk aan aandelen wen sen te ontvangen. In beurskrin- gen wordt dat 'majoreren' ge noemd. Inschrijvers weten dat in geval van een overtekening op de aandelen iedere gegadig de naar evenredigheid met minder stukken genoegen moet nemen dan hij besteld heeft. Door nu reeds te veel aandelen te vragen, zijn de in schrijvers uiteindelijk toch ver zekerd van een bevredigende hoeveelheid effecten. De ban ken hebben wel hun bedenkin gen over deze handelwijze, maar kunnen die niet voorko- Volgens H. Hol, districtsdi recteur van de Amro Bank, worden in Limburg waar schijnlijk veel DSM-stukken gekocht om emotionele rede nen. "De belangstelling tot nu toe heeft onze stoutste ver wachtingen overtroffen. Ken nelijk is de emotionele binding met het Limburgse chemiecon cern groter dan we hadden ge dacht". Aan de andere kant van de Limburgse grenzen valt de be langstelling overigens tegen. Zowel bij de Generale Bank in Leuven als bij de Deutsche Bank in Aken had men meer in schrijvingen verwacht. KNOV-voorzitter Kamminga: DEN HAAG (ANP) - De Neder landse industrie heeft in de eerste negen maanden van vorig jaar een stormachtige groei doorgemaakt. De omzet steeg ten opzichte van dezelfde periode in 1987 met zes procent en in het derde kwartaal zelfs met zeven. Door de geringe prijsstijging kwam dat neer op vrij wel eenzelfde groei van de afgezet te hoeveelheden. Dat blijkt uit gis teren gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Met name de exporterende in dustriële bedrijven zagen hun afzet toenemen. In het derde kwartaal steeg de omzet van de exportbe drijven met tien procent. De bin nenlandse omzet nam met vier pro cent toe, waardoor een gemiddelde van zeven procent restte. De basismetaalindustrie (plus 30 procent), de transportmiddelen-- sector (plus 20) en de chemische in dustrie sprongen er in het bijzon der uit. Alleen in de basismetaalin dustrie speelde prijsstijgingen een rol: zij zorgden voor de helft van de omzetstijging. In de aardolie-sector werd tenge volge van lagere prijzen een omzet daling geboekt van zes procent, terwijl er sprake was van een volu mestijging met negen procent. Het aantal werknemers nam in het derde kwartaal ten opzichte van het tweede kwartaal toe met 2.060, waardoor de industrie eind september 1988 818.100 werkne mers telde. Het gaat om bedrijven met tien of meer werknemers. Schiphol De luchthaven Schiphol is in een enquête van de Aziatische vracht industrie als beste vrachtluchtha ven buiten Azië aangewezen. De luchthaven Changi van Singapore is gekozen tot beste vrachtluchtha ven van Azië. Wereldhave Het onroerend-goedfonds Wereld- have heeft voor ruim 50 miljoen dollar (ongeveer f 120 miljoen) een kantoorgebouw gekocht op 200 meter afstand van-het Witte Huis in Washington. Het pand met een ver huurbaar vloeroppervlak van 18.000 vierkante meter en een on- dergronde parkeergararage is al verhuurd voor een langere periode, aldus een bekendmaking van We reldhave. Onlangs stelde de Raad van Ker ken voor de uitkeringen met hon derd gulden te verhogen, maar De Graaf heeft laten uitrekenen dat zo'n operatie door de koppeling met de ambtenarensalarissen en trendvolgers, en door een verwach te doorwerking naar het bedrijfsle ven meer dan negen miljard gul den zal kosten. Ook stijgt de werk loosheid met 80.000 personen. Het kabinet trok eind vorig jaar 200 miljoen gulden extra uit om iets te doen aan de uitkeringen en bij die gelegenheid stelde het CNV al voor om iets te reserveren voor de gemeenten. De Graaf zegt nu dat dit hem wel aansprak, maar dat toen de tijd er nog niet rijp voor was. Inmiddels treffen steeds meer gemeenten maatregelen voor pro bleemgevallen. Bijzonder Voor een eigen inkomensbeleid van gemeenten voelt De Graaf ech ter niets. Hij verwijst daarbij naar onderzoeken waaruit blijkt dat ar moede zich niet onder één bepaal de groep mensen met een uitkering voordoet. Daarom kiest hij voor een gerichte aanpak van bijzonde re situaties. Ook voor een jaarlijks plafond aan de uitgaven aan sociale zeker heid, zoals begin deze week werd voorgesteld door de 'studiegroep begrotingsruimte', voelt de staats secretaris niets. Als er dan onver wacht meer mensen met een uitke ring bijkomen, betekent dat pen korting voor de anderen. De Graaf vindt dat niet verantwoord. N1EUWEGEIN - In het FOM-Instituut (Fundamenteel Onderzoek der Materie) voor Plasmafysica Rijnhuizen in Nieuwegein is gisteren een nieuw experiment begonnen op het terrein van kernfusie-onderzoek. Het experiment heeft tot doel problemen met de stabiliteit van superhete gassen te onderzoeken. Kernfusie-onderzoekers beschou- deze onstabiliteit als nen. Op de foto (ANP) de ernstige hinderpaal op weg proefreactor. r de mogelijkheid om energie uit kernfusie te i HAARLEM, SCHIPHOL (GPD) - Luchtvaartmaatschappij Transa via is woedend op Haarlemmer meer, omdat de gemeente een stuk grond aan de KLM-Nederland wil verkopen dat aan Transavia zou zijn beloofd. Het gaat om een ter rein in het Hoofddorpse kantoren park Beukenhorst, waar beide luchtvaartmaatschappijen hun hoofdkantoor willen bouwen. Transavia wil nu via een kort ge ding voorkomen dat de grond- transactie doorgaat. Als de rechter de verkoop verbiedt en de grond toch naar de KLM gaat, wil Transa via een schadevergoeding van vijf miljoen gulden. Het kort geding dient 2 februari voor de president van de Haarlemse rechtbank. Wanprestatie Transavia ziet een aanbod van Haarlemmermeer uit oktober om de grond te kopen als een perfecte koopovereenkomst. Op grond daarvan kan zij aanspraak maken op de grond. Het bedrijf lijdt aan zienlijke schade als de grond aan een ander wordt verkocht. Volgens Transavia is er dan sprake van wanprestatie en onrechtmatig han delen. tot een aanbod van de gemeente om de grond te verkopen. Op 8 november liet Transavia de finitief weten dat de maatschappij zich in Haarlemmermeer zou vesti gen. Het college van B en W wees daarbij op enkele andere vesti gingsmogelijkheden in Beuken horst. Op die grond rustte echter een claim van de Nederlandse Spoorwegen. Transavia ging met de NS praten, maar wees het eerde re aanbod niet af. De gemeente trok het aanbod niet in. Recent is gebleken dat KLM Ne derland het hoofdkantoor op het stuk grond gaat bouwen. Transavia vreest dat de gemeente haar aan bod niet gestand kan doen. Omdat de grond officieel nog niet is ver kocht, wil Transavia dat de presi dent van de Haarlemse rechtbank dit verbiedt totdat er duidelijkheid is over het aanbod van de gemeen te en de overeenkomst met de KLM. DEN HAAG (GPD)- Deeltijdar beid is geen wonderformule en geen alternatief voor arbeidsduur verkorting. Maar door gebruik van deeltijdbanen kunnen pieken in de bedrijfstijd beter worden opgevan gen. Bovendien kan aan een stij gende vraag worden voldaan, door verlenging van de bedrijfstijd. In voering van deeltijdfuncties in het midden- en kleinbedrijf versoepe len bovendien de organisatie. Dat zei voorzitter Jan Kamminga van het Kon. Ned. Ondernemers Verbond (KNOV) gisteren bij de presentatie van een onderzoek naar deeltijdarbeid in het indus triële midden- en kleinbedrijf. In 1979 had 17 procent van de werkza me bevolking een deeltijdbaan; nu is dit 25 procent, ofwel 1,27 miljoen mensen. Vrouwen vervullen 80 procent van deze banen. Ongeveer de helft van alle werkzame vrou wen doen dit in deeltijd. De meeste deeltijdwerkers zijn te vinden in detailhandel, horeca en zakelijke dienstverlening. In dustrie, nijverheid en bouw ken nen weinig deeltijders. Hoe lager het functiepeil hoe meer deeltijdar beid voorkomt, zo blijkt ook uit het onderzoek. Het onderzoek werd verricht in opdracht van de Com missie Ontwikkelingsproblema tiek Bedrijven van de Sociaal-Eco nomische Raad. In het industriële MKB blijken vooral werkzaamheden die ver band houden met bedrijfskantines, schoonmaak en eenvoudige admi nistratie zich te lenen voor deeltijd. Daar staat tegenover dat maar 8 procent van de werknemers in de ze bedrijven in deeltijd werkt. Volgens Kamminga komt dit door twee oorzaken: organisatori sche problemen en kosten. Maar hij ziet deeltijd toch meer opruk ken in het MKB. Deeltijd kan de loonkosten drukken in situaties waarbij veelvuldig gebruik wordt gemaakt van overwerk. Verder biedt dit soort werk uitkomst in ge vallen dat vakbekwame medewer kers schaars zijn. Veel werknemers voelen wel voor een deeltijdbaan. Maar deeltijdarbeid mag nooit tot doel worden verheven, meent de KNOV-voorzitter. Het is en blijft een middel om enerzijds knelpunten te elimineren en ander zijds waar mogelijk tegemoet te ko men aan de wens van mensen zich niet de volle arbeidsduur aan een bedrijf te binden. Kamninga is te gen deeltijdarbeid "als wonderfor mule om de werkloosheid te lijf te gaan". Op die basis moeten geen afspra ken worden gemaakt tussen werk gevers en werknemers over herver deling van werk. Kamminga be- Hooge Huys Bij het Alkmaarse verzekerings concern Het Hooge Huys, met lan delijk 500 werknemers, zullen de komende twee jaar 45 arbeidsplaat sen verdwijnen. Het bedrijf ver wacht dat er geen of weinig ge dwongen ontslagen behoeven plaats te vinden. De 45 plaatsen van de gemeente leidde zullen verdwijnen door tijdelijke arbeidscontracten niet te verlen gen, het aantal uitzendkrachten te verminderen en vervroegde uittre ding van oudere medewerkers. Transvia besloot in augustus 1988 de verplaatsing van haar hoofdkantoor van Schiphol naar Hoofddorp te onderzoeken. Over leg met de Dienst Onderzoek en Ruimtelijke Ontwikkeling (DORO) oktober DODEWAARD (ANP) - De kern centrale in Dodewaard heeft zo'n negatieve uitstraling dat het de ge meente geld kost. Daarom wil Do dewaard een extra vergoeding uit het Gemeentefonds. Het geld zou onder meer een compensatie moeten zijn voor mis gelopen investeringen door het be drijfsleven, zo stelde de gemeente secretaris van Dodewaard, J.J. Dijkman. Volgens Dijkman is het verlies op industrieterreinen opge lopen tot 500.000 gulden. Dodewaard is van plan om met de gemeente Borssele te overleg gen om tot een gezamenlijk ver zoek aan het Rijk te komen. De Gelderse commissaris van de ko ningin ing. M. de Bruijne heeft in middels toegezegd het verzoek van de gemeente Dodewaard te willen steunen. Volgens de gemeentesecretaris leidt de aanwezigheid van een kerncentrale tot een negatief beeld van de gemeente. Daardoor wor den investeerders afgeschrikt en is er in Dodewaard sprake van veel onverkocht industrieterrein en on verkoopbare grond voor vrije sec torwoningen. Een extra bijdrage van het Rijk zou dat verlies moeten goedmaken. DUSSELDORF - Prins Bernhard bezocht gisteren de watersport- beurs in Düeeeldorf. In zijn functie als voorzitter van het Wereld Na tuur Fonds mocht hij er een cheque voor het WNF ophalen. Hij maakte van de gelegenheid gebruik om een stukje kaas te gaan eten bij de Ne derlandse Stand. (Foto Epa). Britse order De Voorbij Groep Wilnis heeft een order ontvangen van een Britse aannemer voor het produceren en aanbrengen van 27.000 vierkante meter schuimbeton voor de wegen van Canary Wharf, een deel van het Londense stadsvernieuwingsge bied Docklands. Volgens een woordvoerder van de Voorbij Groep ligt deze opdracht in de orde van grootte van f 3 miljoen, maar het bedrijf hoopt, eenmaal binnen bij het Docklands-project, vervolg- orders te krijgen. Economie Polen Het bruto nationaal produkt van Polen is vorig jaar met bijna vijf procent toegenomen en kwam daardoor weer op het niveau van 1978, vóór het begin van een ernsti ge economische crisis. Als gevolg van de bevolkingsgroei en de grote schuldenlast van het land lag het inkomen per hoofd nog acht pro cent onder het peil van 1978. De in dollars uitgedrukte schuld van Po len aan het Westen nam vorig jaar iets af van 39,2 miljard dollar tot Kaufmann eerste Nederlandse bedrijf in Russische joint- venture ROTTERDAM (GPD) - "De han del met Rusland is altijd een deel van onze kracht geweest. Het open gaan van de grenzen door de pe restrojka maakt die handel turbu- lenter. Daarom zoeken wij nieuwe wegen om onze positie vast te hou den. De joint-venture is de enige in Rusland toegestane mogelijkheid om als westers bedrijf actief te zijn," zegt financieel directeur L.S.P. Zittema van Kaufmanns huidenhandel in Rotterdam. door Onno Buiter In het dorpje Ivano-Frankovsk, vlakbij de stad Lvov in de Oekraï ne, bouwt Kaufmann in samenwer king met twee Westduitse bedrij ven en het ministerie voor lichte in dustrie van de Sovjetunie een bontjassenfabriek, die jaarlijks 20.000 jassen gaat produceren. De zeventig miljoen roebel, ongeveer 225 miljoen gulden, en zal aan 500 mensen werk bieden. Nog dit jaar zal de fabriek van start moeten gaan. Voor de joint-venture heeft Kaufmann een speciale onderne ming Kaufmann Associates opge richt, waarin ook de Westduitse bontbedrijven Thorer en Rosen berg Lenhart voor ieder een der de deelnemen. Die onderneming heeft een 49-percents deelname in de fabriek. Kaufmann begeeft zich daarmee op een deels onbekend terrein. Want bont is slechts een weinig voorkomend bijprodukt in de hui denhandel, waarin Kaufmann tot de grootste vijf ter wereld behoort anderhalf jaar lang de tijd en on derhandelden stap voor stap, hand in hand. Wij leverden steeds com mentaar op eikaars voorstellen. Voor de onderhandelingen hadden we de Maltezer zakenman Adami ingeschakeld. Directeur Gelber van Kaufmann Associates zat veer tig percent van zijn tijd in Moskou. Het was heel moeilijk om die flexi biliteit kon opbrengen". De bontjassen zijn grotendeels voor de Russische markt bestemd. "De bontjassen zijn in Rusland slecht qua ontwerp en bescher ming tegen de kou. Door de pe restrojka is de wens groter om ein delijk goede consumptie-artikelen te hebben. Bij ons is een bontjas een luxe-artikel. Maar in de Sov- Het handelsgebied strekt zich uit jetunie met zijn strenge winters China tot Zuid-Amerika. Zittema heeft een verklaring voor het feit dat Kaufmann het eer ste Nederlandse bedrijf is dat met een gezamenlijk bedrijf met de Russen in zee gaat. "Bij andere Ne derlandse bedrijven gaat het vaak om een eenzijdige actie jegens de niet. De markt is vrijwel ongelimi teerd. En een aantal van 20.000 jas sen per jaar is eigenlijk een druppel op een gloeiende plaat." Voor de opzet van een bontjas senfabriek was de deskundigheid van de Westduitse partners nodig. "Kaufmann levert de know how van de grondstoffen. Thorer levert het chemische proces en het ver ven van het bont en Rosenberg en Lenhart nemen het ontwerpen en afwerken voor hun rekening. Geza menlijk brengen we de apparatuur in", aldus Zittema. Het berekenen van de ingebrach te waarde van Kaufmann Associa tes was een van de problemen ge durende de anderhalf jaar van on derhandelen. "Wat bij voorbeeld de waarde van een fabriek in de Sovjetunie was, daarover hadden ze daar nooit nagedacht. Kostprijs calculaties zijn Russen niet ge wend te maken. Ze stellen de pro- duktie van de fabriek vast en stel len er geld voor beschikbaar. Te rugbetaling van leningen aan een bank kennen ze niet. Al die be gripsverwarringen moesten we eerst overwinnen". Over de manier waarop de even tuele winst van de fabriek in de Oekraïne zal worden verdeeld, is nog niet veel duidelijk. "Uitkeren in westerse valuta is moeilijk. Een deel van de bontjassen kan in ex- lars worden verkocht, of- wij zou den een deel van de produktie in natura uitbetaald kunnen krijgen, zodat wij die in Europa kunnen verkopen. Export van bontjassen dus. Maar de markt is vrij slecht. Door de zachte winters, door de ge volgen van de beurskrach en door de aanwezigheid van actiegroepen loopt de bontverkoop in West-Eu ropa terug. Door voor onze roebels in Rusland andere produkten te kopen en die hier te verkopen zou den we onze winst ook te gelde kunnen maken. Maar die produk ten zijn er bijna niet." Kaufmann mag binnenkort ook als één van de weinige buitenland se bedrijven een kantoor openen in Moskou. Zittema noemt dat erg be langrijk, omdat door de grotere vrijheid in de Sovjetunie de handel ingewikkelder wordt. "Westerse bedrijven konden gemakkelijk za ken doen met het ministerie, maar door de decentralisatie moeten ze nu naar de republieken zelf toe. Wij moeten voor onze huidenhandel mogelijk zelfs naar de slachthuizen strijdt de gedachte dat elke stijging van deeltijdarbeid rechtstreeks moet worden afgelezen aan een da ling van de werkloosheid. Van belang is te meten hoeveel banen worden geschapen, hoe groot de groei van de werkgelegen heid is door invoering van deeltijd. Pas dan kan een zuiver beeld wor den verkregen van de werkelijke betekenis van deeltijdarbeid voor de werkgelegenheid. Onzuivere elementen als de zuigkracht op niet-werkenden die geen volle- tijdsbaan willen, niet geregistreer de werkzoekemenden die minder dan 20 uur willen werken en 65- plussers worden dan buiten de discssie gehouden. Deeltijdarbeid is dus volgens Kamminga geen alternatief voor arbeidsduurverkorting. Deeltijd is er niet om meer banen te scheppen. Dat daardoor de werkloosheid ten dele oplost is "mooi meegenomen', maar niet meer dan een afgeleide. Dat is gebleken toen het Centraal Planbureau onlangs het groeicijfer dat het kabinet verwachtte moest corrigeren. Het aantal deeltijdwer kers stijgt tussen 1986 en 1990 niet met 300.000, maar met 200.000. Akkoord cao dagverblijven UTRECHT (ANP) - Werkgevers in de dagverblijven en tehuizen voor gehandicapten en de bonden heb ben in beginsel overeenstemming bereikt over de nieuwe cao voor de 18.000 werknemers in deze sector. Het principe-akkoord voorziet in een loonsverhoging per 1 januari van 0,8 procent. Verder is afgesproken dat werk nemers van 55 jaar en ouder niet verplicht zijn overwerk te verrich ten. In de oude cao lag de grens bij 60 jaar. Werkgevers en bonden zul len in het kader van de Wet Arbeid Gehandicapte Werknemers bijzon dere aandacht besteden aan het in dienst nemen van gehandicapte werknemers in de dagverblijven en tehuizen. Ex-ambtenaren krijgen eigen pensioenfonds DEN HAAG (ANP) - Voor ambte naren van vroegere, inmiddels ge privatiseerde overheids-instellin- gen zal een afzonderlijk nieuw pen sioenfonds in het leven worden ge roepen. Om de oprichting finan cieel mogelijk te maken heeft het kabinet een bedrag van 30.000 gul den beschikbaar gesteld. Werknemers van geprivatiseer de instellingen verliezen hun amb tenaarschap en kunnen daardoor niet bij het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) verzekerd blijven. De oprichting van een nieuw fonds biedt de mogelijkl- heid dat betrokken instellingen voor hun werknemers nu zelf een pensioenregeling zullen kunnen afsluiten voor een pakket dat ver gelijkbaar is met de ABP-regeling. De oprichting van het nieuwe fonds dient uit te gaan van de be trokken instellingen zelf. Deelne ming aan het fonds is vrijwillig en staat open voor werknemers die - destijds nog als ambtenaar - heb ben deelgenomen in het ABP- fonds. Het nu door het kabinet be schikbare bedrag is bedoeld als voorfinanciering van de oprich tingskosten. 'Extraatje voor alleenstaande kost niets extra' DEN HAAG (GPD) - Er is geen ex tra geld nodig om circa 200.000 al leenstaanden met een inkomen tot 35.000 gulden bruto ook in 1990 nog éénmalig de alleenstaanden- toeslag in de belastingen toe te kennen. De kosten van een daartoe strekkend voorstel van de kamerle den De Grave en Van Amelsvoort (WD-CDA), 100 miljoen gulden, kunnen gedekt worden via de re serves van de sociale fondsen. Premier Lubbers heeft dit giste ren na afloop van het kabinetsbe raad meegedeeld. Het voorstel De Grave-Van Amelsvoort werd deze week ingediend bij de debatten- Oort. Minister Ruding (Financiën) eiste hierop dat dekking werd aan gegeven voor de kosten. Beide ka merleden verklaarden bereid te z(jn daarover afspraken te maken bij de rijksbegroting 1990. Volgens de minister-president is dat echter niet nodig. De eerste minister stelde zich achter het machtswoord dat Ru- ding deze week gebruikte om WD en PvdA af te houden van een blij vende alleenstaandentoeslag. Lub bers wees erop dat de operatie- Oort bedoeld was als belastingver eenvoudiging. Daarbij zou de toe slag vervallen. Herstel ervan noem de hij "meer dan marginaal" en van "principiële betekenis". Daarbij was er sprake van een "inhoude lijk" punt. Lubbers wees er verder op dat de meeste alleenstaanden geen koop krachtnadeel door Oort ondervin den. Voor degenen voor wie dat wel het geval is blijven de nadelen binnen de in Oort afgesproken marge van min vijf procent. De operatie-Dekker (hervorming van de gezondheidszorg) werkt verder

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 7