Landbouwgif over
vijf jaar verboden
BURDA,NU
IN HET
NEDERLANDS
Emoties zonder tranen
Politie gaat mogelijk Duitse grens over
Nijpels: ook eind aan export chemisch afval
Tijd nog niet rijp voor
elektronisch huisarrest
'Laatste kamerdebat'
over Twee van Breda
DEN HAAG (ANP) - Het gebruik van landbouwbestrijdingsmiddelen die schadelijk zijn
voor de drinkwaterwinning moet binnen vijf jaar worden beëindigd. Voor het jaar 2000
moet deze sanering zijn voltooid. Minister Nijpels (milieubeheer) en minister Braks (land
bouw en visserij) hebben dit gisteren in een notitie aan de Tweede Kamer geschreven.
Uitgangspunt voor de bewindslie
den is dat grondwater dat nu of in
de toekomst kan worden gebruikt
voor drinkwater straks niet meer
bestrijdingsmiddelen mag bevat
ten dan drinkwater.
Nijpels heeft al eerder de ver
wachting uitgesproken dat van alle
middelen ongeveer 90 procent zal
moeten verdwijnen. Veel oude
middelen blijken een zeer brede
werking te hebben en zeer moeilijk
afbreekbaar te zijn.
Soester schutter
ontmaskerd
na reconstructie
SOEST (GPD) - Een 53-jarige man
uit Bilthoven zal waarschijnlijk
worden vervolgd voor de moord op
de 24-jarige Peter Troost uit Soes
Gisteravond vond een groots opge,-
zette reconstructie plaats van de
schietpartij aan de Amersfoortse
weg, waarbij Troost vorig jaar ok
tober dodelijk werd getroffen. De
politie denkt na de reconstructie
voldoende bewijzen te hebben.
De Bilthovenaar, die momenteel
in het Pieter Baan Centrum wordt
onderzocht, werd al verdacht van
het levensgevaarlijk verwonden
van een plaatsgenoot en het be
schieten van enkele jongetjes. De
politie kreeg al snel het vermoeden
dat de verdachte ook betrokken
was bij de moord op Peter Troost,
de beschieting van twee andere au
to's op de Amersfoortseweg en de
beschieting van de woning van
Zeistenaar Luyten. De verdenking
bleek echter moeilijk hard te ma
ken.
Voor de reconstructie waren alle
getuigen van ae fatale schietpartij
naar de onheilsplek gehaald om
het drama nogmaals te beleven. Bij
de operatie waren bijna zestig
agenten betrokken.
VARKENS OMGEKOMEN - In
Haaksbergen zijn gisteravond 374
varkens doof brand om het leven
gekomen. Twintig dieren konden
worden gered. De brand in de var-
kenschuur ontstond waarschijn
lijk als gevolg van een defecte ven
tilator, aldus de politie. De omvang
van de schade staat nog niet 'vast.
Asbest
Inademing van alle typen asbestve
zels kan de kans op kanker vergro
ten. Dat stelt minister Nijpels
(milieu) op advies van de Gezond-
heidraad. Volgens de raad is er
geen veilige asbestsoort. De kans
op kanker hangt af van de soort en
de afmetingen van de vezel. Dit
vooijaar zal Nijpels de Tweede Ka
mer informeren over een eventueel
verbod en een asbest-slooprege-
ling.
Paleis Noordeinde
Den Haag overweegt,-bij wijze van
toeristische attractie, het instellen
van een 'wisselen van de wacht' bij
Paleis Noordeinde naar het Britse
voorbeeld van Buckingham Pala
ce. De rijksvoorlichtingsdienst
wijst er op dat er al twee keer per
maand iets moois te zien is, name
lijk de erewachten die het aanbie
den van geloofsbrieven opluiste-
Blindgangers
De Explosieven Opruimingsdienst
(EOD) begint maandag op Schip-
hol-Oost met het grondonderzoek
naar de aanwezigheid van niet ont
plofte vliegtuigbommen uit de
Tweede Wereldoorlog. Van een ter
rein met een oppervlakte van onge
veer 8,000 vierkante meter, waarop
op korte termijn de bouw van een
hangar is voorzien, zal 50 centime
ter grond worden afgegraven.
Museumstukken
Het gemeentemuseum Mr. Simon
van Gijn in Dordrecht is verrijkt
met de kunsthistorisch en histo
risch waardevolle blikcollectie van
R. Dusarduijn en B. Robbers en
met de poppencollectie van pop-
penspeelster Damiët van- Dalsum.
De 800 blikken van het begin van
de vorige eeuw tot na de Tweede
Wereldoorlog zijn een langdurige
bruikleen. De andere collectie be
staat uit honderden theaterpop
pen, schimmen, theatertjes, affi
ches enzovoort.
Driftbui
De rechtbank in Rotterdam heeft
een 29-jarige Rotterdammer ver
oordeeld tot twee jaar gevangenis
straf en tbr wegens het doden van
zijn bijna vijf maanden oude zoon
tje in april vorig jaar. £ij de behan
deling van de zaak bleek dat hij de
baby in een driftbui heeft mishan
deld. De man ontstak in grote woe
de toen het kind, dat zich al moei-
lijk door zijn vader liet voeden, zich
verslikte. Volgens de rapportage
vap het Pieter Baan Centrum is de
man verminderd toerekeningsvat
baar.
Meer aandacht zou er moeten ko
men voor een geïntegreerde be
strijding. Daarbij wordt naast che
mische middelen gewerkt met bio
logische bestrijding. Braks sluit
niet uit dat een aantal land- en tuin
bouwbedrijven als gevolg van dit
beleid tijdelijk financieel slechter
zal draaien.
De eisen lopen vooruit op de
vaststelling van algemene eisen
voor de beoordeling van milieuge
vaarlijke stoffen. Nijpels hoopt nog
in de loop van dit jaar met die eisen
te komen. Zonodig zullen de eisen
voor bestrijdingsmiddelen worden
aangepast.
Volgens een recent onderzoek
van het Economisch-Instituut voor
het Midden- en Kleinbedrijf was
het totale verbruik van bestrij
dingsmiddelen in ons land in 1987
ongeveer 20 miljoen kilogram. De
akkerbouw is de grootste gebrui
ker. Het EIM becijfert er in land- en
tuinbouw ongeveer 300 actieve
stoffen als bestrijdingsmiddel ge
bruikt. Met de groothandel in deze
middelen in ons land is 700 tot 800
miljoen gulden per jaar gemoeid.
Chemisch afval
Op een vergadering van de Vere
nigde Naties in Dakar (Senegal)
heeft Nijpels woensdag bovendien
aangekondigd op korte termijn el
ke export van chemisch afval
vanuit Nederland te gaan verbie
den. Om te voorkomen dat voor de
volksgezondheid en het milieu
schadelijke afvalstoffen toch ille
gaal de grens overgaan, zal hij de
controle verscherpen.
De vergadering van milieuminis
ters van een twintigtal Westerse en
Afrikaanse landen zijn gisteren en
vandaag bijeen om een gezamen
lijk standpunt in te nemen ten aan
zien van het storten van schadelijk
afval in Derde Wereldlanden. Nij
pels wil dit verbieden. Hij wordt in
zijn streven gesterkt door een uit
spraak van de Organisatie van Afri
kaanse Eenheid (OAE) die het stor
ten van chemische afval in dit con
tinent beschouwt als een 'misdaad
tegen Afrika en het Afrikaanse
volk'.
De OAE wil een totaalverbod,
maar andere landen sturen aan op
een meer gematigde internationale
overeenkomst, waarbij een betere
Niet bestaande
leerling moest
school redden
KERKWERVE (GPD) - De Middel
burgse rechter-commissaris onder
zoekt of de directeur van de open
bare basisschool Prinses Irene in
Kerkwerve één leerling te laat
heeft uitgeschreven. Mocht fraude
met de gegevens aangetoond wor
den, dan dreigt sluiting van de
school.
De school werd eind 1987 be
dreigd in haar voortbestaan, omdat
het minimum-aantal van 35 leerlin
gen niet werd gehaald. Op de telda
tum was dat aantal er wel. De justi
tie twijfelt evenwel of de opgave
van de directeur juist is. Zes weken
na de teldatum constateerde de in-
spectrice van het basisonderwijs
dat het leerlingental met drie leer
lingen was gedaald. Na nader on
derzoek van het ministerie van on
derwijs werd de mogelijke fraude
gemeld aan de justitie.
De rechter-commissaris heeft de
schooldirecteur en een aantal ge
tuigen gehoord. De directeur, die al
geruime tijd ziek is, wilde zich van
commentaar onthouden. De wet
houder van onderwijs van.de ge
meente Middenschouwen, W. G.
Renden, verklaarde niets van deze
volgende stap in de zaak te weten
en niet door de justitie te zijn ge
hoord.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van onderwijs meldde ok
tober vorig jaar, dat de rechter zou
kunnen beslissen dat in geval van
fraude de boekhouding van de
school bijgesteld moet worden.
Dat zou betekenen dat de school
onder de opheffingsnorm komt en
wordt gesloten.
controle komt op het transport van
chemische afvalstoffen. Minister
Nijpels liet op de vergadering in
Senegal weten bereid te zijn de ont
wikkelingslanden te helpen bij het
opzetten van een verwerkingssys
teem.
DEN HAAG (ANP) - De tijd is nog
niet rijp voor het invoeren van
elektronisch huisarrest ter vervan
ging van gevangenisstraf. Een ex
periment daarmee is op dit mo
ment niet raadzaam. Er kan beter
eerst in brede kring over worden
gediscussieerd
Dit staat in een advies dat een
commissie onder voorzitterschap
van de Amsterdamse hoogleraar
strafrecht prof. mr. T.M. Schalken
heeft aangeboden aan minister
Korthals Altes (justitie). De com
missie moest onderzoeken in hoe
verre elektronisch huisarrest in
Nederland mogelijk en wenselijk
is. Als voorbeeld gold Amerika,
waar justitie al via allerlei informa
tietechnieken, als telefoon en com
puter, toezicht houdt op delin
quenten die thuis hun straf mogen
uitzitten.
De commissie is tot de conclusie
gekomen dat elektronisch huisar
rest zinvol kan zijn als aan een aan
tal strikt omschreven voorwaarden
wordt voldaan. Zo mag er per se
geen aanzuigende werking vanuit
gaan: gevallen waarin anders ook
geen gevangenisstraf zou zijn op-
gelegd komen niet in aanmerking.
Verder mag alleen de rechter ertoe
besluiten en er moet instemming
zijn van de verdachte. Regels moe
ten een juist gebruik van de elek
tronische controle waarborgen en
een behoorlijke beklagprocedure
garanderen.
Behalve als alternatief voor een
gevangenisstraf zou het thuis zit
ten ook bij voorlopige hechtenis
kunnen worden toegepast. In bei
de gevallen zou wel als een van de
voorwaarden moeten gelden dat
thuisstraf alleen wordt gegeven in
combinatie met een zinvolle tijds
besteding (bij voorbeeld werken
aan een project) die ongeveer vier
maanden duurt.
Dat de commissie de tijd nog niet
rijp vindt voor invoering van het
thuis zitten, komt omdat er aanze-
lingen bestaan over de vraag of de
aanzuigende werking wel binnen
de perken kan worden gehouden.
Bovendien zou het kunnen gaan
concurreren met een andere alter
natieve straf, dienstverlening. En
dat terwijl nog geen ervaring is op
gedaan met de nieuwe wettelijke
regeling inzake dienstverlening, al
dus de i
De commissie schrijft in haar
rapport 'Elektronisch huisarrest:
een boeiend alternatief?' dat er nog
onvoldoende is gepraat over de
kwestie. Er zou eerst nog een brede
discussie moeten worden gevoerd
met als deelnemers onder meer de
reclassering, rechters, justitie, het
gevangeniswezen en advocaten.
De Nederlandse Federatie van
Reclasseringsinstellingen is het er
mee eens dat er nu geen experi
menten komen. De vereniging
vindt ook dat er geen elektronisch
huisarrest mag worden opgelegd
zonder begeleiding door bij voor
beeld de reclassering. De Vereni
ging van relaties van gedetineer
den, waarin hoofzakelijk vrouwen,
vriendinnen en moeders van delin
quenten zitten, willen het rapport
eerst helemaal lezen intern bespre
ken.
Een woordvoerster zegt dat er
onder de leden van de vereniging
nog vele vragen leven,: in hoeverre
bij voorbeeld mogen zij meebeslis
sen over het huisarrest en in hoe
verre is zo'n keuze fair. "Kun je te
gen je echtgenoot wel eerlijk zeg
gen datje liever niet hebt dat hij de
hele dag thuis zit?", aldus de
woordvoerster.
Het Voorlichtingsproject Delin
quentie en Samenleving kan zich
vinden in de conclusies van het
rapport. "Wij zijn blij dat er bij Jus
titie over de mogelijkheid gedacht
wordt, alhoewel de motieven ons
wat minder aanstaan. Het gaat jus
titie om de bezuinigingen; een ge
vangenisplaats kost al gauw zo'n
400 gulden per dag", aldus een
woordvoerder.
Oorlogsslachtoffers volgen het dehat in de Tweede kamer vanaf de publieke tribune. Rechts Herman Nat-
kielsecretaris van het Joods Verzet en voormalig bewoner van kamp Mathausen. (foto anp)
DEN HAAG - Wat iedereen
vreesde, gebeurde uiteindelijk
niet. Het kamerdebat over de
vrijlating van de Twee van Breda
leverde donderavond geen her
haling op van de hartverscheu
rende taferelen uit 1972. Emotio
neel was het twee en een half uur
durende debat van het begin af
aan; geëmotioneerd werd het
slechts een enkele keer.
door
Peter de Vries
Niet alleen de tegenstanders
van vrijlating van Aus der Fün-
ten en Fischer hadden het er
moeilijk mee. "Ook de voorstan
ders zijn geëmotioneerd", zei
PPR-fractievoorzitster Ria Bec
kers. En PvdA-kamerlid Aad
Kosto deelde met een brok in
zijn keel mee de regering te zul
len steunen. "En daarmee kom
ik tot een andere conclusie dan
mijn overleden vriend Voogd in
zijn indrukwekkende betoog in
1972. En gelooft u mij, dat kost
emotie".
Samen met de CPN-er Joop
Wolff leidde Joop Voogd zeven
tien jaar geleden het verzet in de
Kamer tegen het plan van het ka
binet-Biesheuvel de Twee gratie
te verlenen. Na weken van steeds
heftiger wordende demonstra
ties en discussies boekten Voogd
en Wolff succes. Veel verzets
strijders kregen het tijdens het
debat op de tribune te kwaad,
maar 85 Kamerleden blokkeer
den uiteindelijk de gratiëring.
Die pijn, die heftige taferelen
moesten dit keer kostte wat kost
voorkomen worden, oordeelden
voor- en tegenstanders.
Een eenzame demonstrant
wacht de Kamerleden aan het
begin van de dag op in het por
tiek van Binnenhof IA. "De
Twee van Breda vrijlaten? Nooit.
Stichting Behoud Nationale
Waarden", luidt de tekst die hij
zwijgend onder de aandacht
brengt van de Kamerleden, die
in alle vroegte afkomen op de be
sloten hoorzitting met het voor
malig verzet, hulpverleners, oor
logsslachtoffers en Joodse orga
nisaties.
Hoofdschuddend en "kotszat"
van de discussie komt Wolff na
een half uur weer naar buiten.
Terwijl PvdA-Kamerlid Ineke
Kamerlid Ineke Haas-Berger (PvdA) tracht haar emoties in be
dwang te houden na afloop van haar betoog tegen vrijlating (foto gpd>
Haas-berger hem nogmaals met
tranen in de ogen bedankt, zegt
Wolff: "Ik begrijp niet wat voor
problemen ze er meer hebben
dat de Twee blijven zitten. Ze
ventien jaar geleden was het al
punt uit, af. Maar ik vermoed dat
het voorgekookt is door het kabi
net. Dat was 17 jaar geleden ook
al zo, maar de kans is groot dat ze
dit keer gratie krijgen".
Het is een gevoel dat die dag
bij steeds meer leden van het
voormalig verzet post vat, en
leidt tot scherpe reacties. "Ik
schaam me Nederlander te zijn",
zegt een oude dame tegen haar
metgezel. Een joodse jongeman
wist het altijd al: "dat tuig in de
Tweede Kamer deugt niet". Be
grijpelijke emotionele uitingen,
die echter geen rechtdoen aan de
integriteit, waarmee de kamerle
den tot hun oordeel zijn geko-
Op het Binnenhof zelf heerst
die avond een doodse stilte, de
gangen zijn leeg. In een klein
zaaltje volgen 17 geïnteresseer
den het debat via een gesloten tv-
circuit. Even verderop is een
broeder van de ambulancedienst
paraat. De medewerkers van de
kamer volgen het debat meren
deels op hun kamer. Bij veel frac
ties blijft de telefoon rinkelen.
"Sommige mensen praten er nu
pas voor het eerst over. Daar ben
je wel even kapot van", verzekert
een fractiemedewerkster.
"Het is een keus tussen recht
en recht", had de bekende rab
bijn Awraham Soetendorp het
dilemma die ochtend omschre
ven. Zijn woorden hebben ip-
druk gemaakt, en worden 's
avonds in de vergaderzaal een
paar keer herhaald. De rechts
staat verdraagt geen levenslange
gevangenisstraf tot de dood er op
volgt, maar het leed van de oor
log verdraagt geen vrijlating.
Tien Kamerleden wagen zich in
het debat om het grensvlak te
verkennen. Waardig en ingeto
gen, zonder één interruptie. De
CD A-er Van der Sanden preekt,
de liberaal Wiebenga somt kil de
oorlogsmisdaden op. Het debat
wordt droevig, maar er vloeien
nauwelijks tranen.
MAINZ/UTRECHT (DPA/ANP) -
De regering van de Westduitse
deelstaat Rijnland-Palts wil poli
tiemensen uit Nederland, België,
Luxemburg en Frankrijk inzetten
om de grensoverschrijdende crimi
naliteit te helpen bestrijden.
De buitenlandse politiemensen
zouden de Duitse recherche moe
ten helpen en adviseren bij de be
strijding van criminaliteit, zo heeft
de minister van binnenlandse za
ken van Rijnland-Palts, R.Geil, gis
teren meegedeeld in Mainz. Vol
gens Geil zouden de buitenlandse
politiemensen tijdelijk of perma
nent in dienst kunnen treden van
de politie van Rijnland-Palts.
Een woordvoerder van het Ne
derlandse ministerie van binnen
landse zaken wees er op dat inzet
van Nederlandse politiemensen op
buitenlandse grondgebied alleen
mogelijk is als het om een informe
le uitwisseling op tijdelijke basis
gaat. Dat is bij voorbeeld het geval
bij de officieren van de Centrale
Recherche Informatiedienst die
vanwege drugsnetwerken in Zuid-
Amerika en Zuidoost-Azië zijn ge
detacheerd.
Permanente inzet is onmogelijk,
omdat de politiemerisen dan de
Duitse nationaliteit zouden moe
ten hébben. Politiemensen die in
Nederland werken, moeten over de
Nederlandse nationaliteit beschik
ken.
Hoofdbestuurder P. Kruizinga
van de Algemeen Christelijke Poli
tiebond erkent de formele bezwa
ren, maar vindt de proefballon van
de Westduitse minister wel interes
sant met het oog op het wegvallen
van de binnengrenzen van de EG-
(vervolg van pagina 1)
DEN HAAG (GPD) - De woord
voerders van de negen fracties in
de Tweede Kamer spraken giste
ren in veelal emotionele bewoor
dingen over het worstelen met de
vraag of de twee oorlogsmisdadi
gers op vrije voeten moeten wor
den gesteld. Het ging daarbij om
het afwegen van 'recht tegen
recht', of 'onrecht tegen onrecht'.
Gevangen houden van Aus der
Fünten en Fischer is niet in over
eenstemming met het Nederlandse
strafrechtsstelsel. Ten opzichte
van andere tot levenslange gevan
genisstraf veroordeelden, die na
een aantal jaren wel werden vrijge
laten, is sprake van rechtsongelijk
heid. Wordt nu het besluit geno
men de Twee gratie te verlenen,
dan keert de discussie niet steeds
terug bij overlijden van één van
hen of gratie op medische gronden.
Tegenstanders menen dat bij het
gratierecht niet kan worden ge
sproken over rechtsgelijkheid.
Gratie kan alleen in een individu
eel geval worden verleend en niet
collectief. Het leed dat onder oor
logsslachtoffers wordt aangericht
door de Twee van Breda voor de
tweede maal te gratiëren is te groot.
"Verdubbel mijn leed niet door
verdubbeling van hun gratie", zo
stond in een telegram aan de Twee
de Kamer.
Volgens velen is het "het laatste
debat over deze zaak in deze Ka
mer". De meeste woordvoerders
vroegen zich in hun bijdrage af of
de regering wel voldoende zorgvul
digheid heeft betracht bij het afwe
gen van de tegengestelde belan
gen. Zo werd de opvatting van de
regering bestreden dat de 19 pro
minenten, die het kabinet opriepen
tot gratie over te gaan, de organisa
ties van verzetsgroepen en oorlogs
slachtoffers' voldoende vertegen
woordigen.
In besloten gesprekken die de
vaste kamercommissie van justitie
voorafgaand aan het debat met an
dere vertegenwoordigers had,
bleek dat velen zich 'overvallen'
voelden door het kabinetsvoorne
men. Met de 'groep van 19' was uit
gebreid gesproken en
men van het kabinet steunde te
zwaar op de argumenten die de 19
hebben aangedragen.
Ook het feit dat mogelijke gratië
ring ter sprake komt op het mo
ment dat de regering moet beslui
ten over de samenstelling van de
Nederlandse afvaardiging naar de
begrafenis van de Japanse keizer
Hirohito werd door velen betreurd.
Beckers (PPR) tegen premier Lub
bers: "U hebt nu het hart niet meer
in uw lijf dat u - om economische of
andere redenen - een zware delega
tie naar Japan stuurt om Hirohito
de laatste eer te bewijzen".
Velen in de Kamer onderschre
ven de opvatting dat voortduring
van de gevangenisstraf juridisch
gezien geen erkend doel meer
dient. Beckers: "Het gaat niet om
die twee. Het gaat inderdaad om de
grondbeginselen van onze rechts
staat. En dat is niet theoretisch. De
kern van de discussie is, dat het uit
eindelijk noit zo kan zijn, dat de
slachtoffers de straf bepalen. Dat
de slachtoffers van levenslang als
nog de doodstraf maken".
Alleen de fractie van de PvdA
deed met twee woordvoerders aan
het debat mee. De jurist Aad Kosto
sprak namens de voorstanders van
vrijlating. "En daarmee kom ik tot
een andere conclusie dan mijn
overleden vriend Voogd in zijn in
drukwekkend betoog in 1972. En
gelooft u mij, dat kost emotie" zei
hij met gebroken stem. Namens de
tegenstanders van vrijlating zei
mevrouw Haas-Berger over de
slachtoffers van de Tweede We
reldoorlog: "Hun leed wordt erger
en dieper als deze samenleving de
afkeuring van deze genocide niet
meer levend zou houden. Zij vra
gen geen wraak, zij vragen door
ons niet in de steek gelaten te wor
den".
De WD'er Wiebenga sprak na
mens voor- en tegenstandèrs in zijn
fractie. De voorstanders van vrijla
ting baseren achten een verder ge
vangen houden van deze twee niet
overeenkomstig ons strafrechtstel
sel. De tegenstanders vinden het
leed dat zij hebben aan gericht te
groot om hen nu opnieuw gratie te
verlenen, zei Wiebenga.
Rijnland Palts wil advies bij criminaliteitsbestrijding
landen. "De ervaringen die politie
mensen dan opdoen, kunnen heel
nuttig zijn voor hun verdere werk.
Wel bestaat het gevaar dat als de ar
beidsvoorwaarden aantrekkelijk
zijn, het weer de beste mensen zijn
die Nederlandse korpsen verla
ten", aldus Kruizinga.
NAAST LANDINGSBAAN - Op
de vliegbasis Leeuwarden is giste
ren een straaljager van het type
F-16 tijdens de landing naast de
baan neergekomen. De piloot kon
zich met zijn schietstoel redden.
Het blad vol prachtige
zelfmaakmode.
Vele modellen in alle
maten.
Nü overal verkrijgbaar
in het Nederlands
voor 5.95
EXTRA
raderblad met
kant- en-klaar
patronen
MODEN