Bezorgdheid in het AZL over
daling van aantal nierdonors
I
Tekort overschaduwt vreugde rond 1000ste transplantatie
LCRC pakt mogelijk over
paar jaar draad weer op
bf&ttAvjNiÜH
Voldoende
niersteen
vergruizers
Plateau met
dure horloges
ontvreemd
8g DONDERDAG 26 JANUARI 1989
LEIDEN
LEIDEN - Enerzijds is er bij
het team dat onlangs de
1000ste niertransplantatie
in het AZL uitvoerde de
vreugde om de mijlpaal.
Aan de andere kant de be
zorgdheid om het teruglo
pend aantal donors.
"Waar het precies aan ligt,
kunnen we moeilijk aange
ven. In elk geval zijn er ups
en downs in de aanlevering
van donororganen", aldus
prof.dr. J.L. Terpstra, me
vrouw M. van Gurp, trans
plantatie-coördinator, en de
internist dr. F.J. van der
Woude.
door
Arinemiek Ruygrok
Sinds de eerste niertransplantatie
in het AZL, op 2 maart 1966, is er in
elk geval heel wat veranderd. Prof.
Terpstra kan het zich als de dag van
gisteren herinneren. Indertijd as
sisteerde hij prof. Vink, die deze
'primeur' voor Nederland had.
"Het was een familie-transplanta
tie, dat wil zeggen dat een familie
lid een nier afstond. We hadden een
tijd van pionieren en experimente
ren achter de rug en vonden dat de
tijd rijp was".
In die ruim 20 jaar is er heel wat je afvragen of
veranderd. Niet alleen zijn de afsto
tingsverschijnselen door een
nieuw middel - cyclosporine - te
ruggebracht en de kwaliteit van
het leven van de donorontvanger
verbeterd, maar ook op juridisch
gebied zijn er wat betere regels ge
komen.
"In die tijd wist eigenlijk nie
mand buiten de medische weten
schap wat hersendood nu eigenlijk
was. Men dacht vaak dat iemand
pas dood ging als we de organen uit
het lichaam namen. Maar dat was
natuurlijk zeker niet het geval".
Het grensgebied tussen coma en
hersendood is voor de leek moei
lijk aan te duiden. Wanneer iemand
in coma ligt, functioneert nog een
deel van de hersenen en is nog veel
mogelijk voor herstel van de pa
tiënt. Hij vegeteert, maar is abso
luut niet dood. Wanneer de hersen
dood \vordt geconstateerd, zijn alle
functies uitgevallen en is iemand
dus overleden. Maar door de be-
ademingsapparatur lijkt het of de
patiënt nog leeft.
inmiddels toe bijgedragen dat
mensen meer op de hoogte zijn van
het moment waarop de dood in
treedt. Mevrouw Van Gurp acht
het van belang dat niet het trans
plantatieteam, maar de behande
lend arts steeds in samenwerking
met een heel team oordeelt over de
patiënt die zijn organen afstaat. "Er
wordt niet door één iemand beslist.
Met een tussenpoze van zes uur
(advies gezondheidsraad) wordt
zelfs twee keer een hersenonder
zoek gedaan om er zeker van te zijn
dat de hersenen definitief niet
meer functioneren en deze situatie
onherstelbaar is. Verschillende on
afhankelijke specialisten geven
een oordeel over de patiënt. En een
behandelend, onafhankelijk arts
beslist over de diagnose. Geeft de
familie vervolgens toestemming
voor orgaandonatie, dan pas gaat
de transplantatie-coördinator naar
het betreffende ziekenhuis".
Kosten
Dat het aantal donors terugloopt, is
volgens de medisch directeur van
Eurotransplant, dr. G. Persijn, aan
een aantal factoren te wijten. "Al
lereerst is er de gelukkige omstan
digheid dat het aantal verkeers-
slachtofers afneemt. En 50 procent
van de donororganen is van hen af
komstig. Bovendien zijn de orga
nen er wel, maar vaak worden ze
door het behandelend ziekenhuis
niet als zodanig geïdentificeerd en
aangemeld. Bij een aantal zieken
huizen verloopt de procedure pri-
i, bij andere niet. En dan kun je
niet een speciale
moet komen om dat al
les te stroomlijnen".
Een andere belangrijke oorzaak
van het teruglopen van het aantal
donororganen is volgens Persijn
het kosten-aspect: "Aan een multi-
orgaan donor, iemand dus die be
halve nieren ook hart, hoornvlies
en lever wil afstaan, moeten ver
schillende teams uit verschillende
plaatsen te pas komen. Die teams
hebben elk uren werk aan die do
nor. Dat is een extra inspanning,
een extra kostenpost. Ziekenhui
zen zijn personeel een tijdlang
kwijt, dat personeel moet er in de
vorm van vrije tijd voor compense
ren en de ziekenhuizen krijgen er
niet of nauwelijks een vergoeding
ik heb nu de indruk dat er een
doorbraak komt. Ze staan er niet
onwelwillend tegenover en ik heb
goede hoop dat er nog dit jaar een
tariefstelling voor alle organen
wordt vastgesteld". De tarieven
voor nieruitname zijn overigens ge
baseerd op gegevens van zo'n vijf
tien jaar geleden. Reden om ook
deze bij te stellen.
Kwaliteit
Belangrijk voordeel van een nier
transplantatie is dat de kwaliteit
van het leven van een patiënt aan
merkelijk verbetert. Van der Wou
de: "Dialyse, het spoelen dus, is
een zware belasting voor een pa
tiënt. Eigenlijk is langer dan 15 jaar
spoelen niet verantwoord. Het pro
bleem is namelijk dat er vervelen
de complicaties kunnen optreden.
Aderverkalking bijvoorbeeld
neemt sneller toe bij een patiënt
die drie keer per week een
nierspoelirkg moet ondergaan. Te
genwoordig is er ook de mogelijk
heid van buikspoeling. Dat moet
vier keer per dag door de patiënt
zelf gebeuren. Het voordeel daar
van is dat de patiënt niet meer drie
keer per week naar het ziekenhuis
hoeft. Niet iedere patiënt kan dat
echter aan".
"Maar een nierpatiënt heeft ook
andere problemen: een vrouw kan
geen kinderen krijgen, zolang ze
moet spoelen. Bovendien is een
dergelijke patiënt gauw moe, waar
door het werk in het gedrang komt.
En dat levert weer moeilijkheden
op in de sociale sfeer. Het leuke van
dit transplantatiewerk is dat men
sen er zo van opknappen. Ik zeg al
tijd dat behalve de verloskunde dit
in de geneeskunde een van de
meest vrolijke takken van sport
van belang om het publiek te blij
ven motiveren en stimuleren. Dit
jaar zal op de televisie een Sire-
campagne verschijnen om mensen
warm te maken zich als donor op te
geven. "Ook zullen we de artsen
blijven oppeppen óm donors toch
vooral te identificeren en aan te
melden. Want twee miljoen Neder
landers hebben een codicil op zak.
Als ik bij de kassa van de super
markt sta, zie ik heel wat van die
papiertjes in de knip zitten. Dat is
een mooi gezicht".
Nier-alvleesklier
Is deze week de mijlpaal van de
duizendste niertransplantatie in
het AZL gezet, prof. Terpstra en dr.
Van der Woude zijn inmiddels al
weer in een nieuwe pioniers-fase
beland: die van de transplantatie
van de nier èn alvleesklier. Inmid
dels zijn al twaalf van dergelijke,
vooral voor suikerpatiënten nood
zakelijke, transplantaties verricht.
Terpstra: "Dat we hier als team
zitten, wil zeggen dat een groot
aantal mensen heeft meegewerkt
om dit te bereiken. Niet alleen wij,
maar ook verplegend personeel, of
ficier van justitie, politie, de ver
keersdienst in Driebergen die zorgt
voor wagens met zwaailichten voor
de begeleiding tijdens de
spitsuren, de mensen van de lucht
havens. Maar vooral ook hebben
we grote bewondering voor nabe
staanden van donors die onder de
meest moeilijke omstandigheden
de moed hebben kunnen opbren
gen toestemming te verlenen voor
orgaandonatie. Het is geen kwestie
van een aureooltje op één hoofd,
maar van één groot aureool op vele
hoofden".
LEIDEN - Mag de Zijlwykschool
zich de meest intelligente school
noemen van Leiden? Vorig jaar
werd de school nationaal schaak
kampioen en gistermiddag wis
ten de spelertjes wederom beslag
te leggen op het Leids kampioen
schap voor basisscholen. In een
overvolle aula van de Rem-
brandt-scholengemeenschap
sleepten zij met herdersmatten,
promoties en stukoffers het
meeste punten binnen. Van de 35
wedstrijden
Misschien niet omdat ze slimmer
waren dan hun tegenstanders,
dan toch omdat ze meer ervaring
hadden en zich beter konden
concentreren. Eerstebord-speler
Marco Ligtvoet ving met 4 uit 7
de klappen op. Marvin Rigter
van Gelder kwam tot vijf punten,
Zijlwijkschool
wint schaak
kampioenschap
Pieter Leyte en Philip van Gils
scoorden 5,5 uit 7 en topscorer
werd Reinier Pleysier met 6 pun
ten.
Op een tweede plaats eindigde
de Apolloschool met een achter
stand van anderhalve punt. Ook
de nummers drie, vier en vijf (De
Meerpaal, De Kardinaal Alfrink-,
en de Lucas van Leyden-school)
plaatsten zich voor de regionale
kampioenschappen van de Leid-
se schaakbond.
De beste speler van het toer
nooi was Job Delamarre, die zijn
team van De Zonnewijzer niet
naar een volgende ronde kon til
len, maar wel zes uit zeven scoor
de op het eerste bord en in de
laatste ronde diep teleurgesteld
de zaal verliet toen een arbiter
zijn voordelig toreneindspel re
mise verklaarde. De enige scha
ker die geen punt afstond was
Remko van de Erf van de Meer
paal. Hij had daar wel het vijfde
bord voor uitgezocht.
Verrassend was de vroege uit
schakeling van de Eerste Leidse
Schoolvereniging en de Sint Jo
seph, die hun reputatie niet waar
maakten. Organisator Dik de
Heer toonde zich overigens te
vreden een recordinschrijving
van 30 teams en meer dan 150
deelmnemers.
REMMELT OTTEN
het ronde gedeelte. In de twee rechte stukken zitten 54 drie-kamerwoningen die voor alle categorieën bestemd zijn.
Het complex is ontworpen door het Amsterdamse architectenbureau Van Meer en Van Veen en wordt gebouwd
door aannemersbedrijf Reehorst uit Waddinxveen. De binnentuin wordt aangelegd en onderhouden door de Wo-
ningbouwvereniging Leiden die ook het gebouw in beheer heeft. De huren komen gemiddeld ongeveer op 510 gul
den per maand. (foto Wira Dijkman)
Voorlichting
Voorlichting in de media heeft
De ziektekostenverzekeraars
vergoeden alleen de kosten van
nier- en hoornvliesuitname. Maar
voor hart-, alvleesklier- en leveruit-
name is geen tarief bepaald. Pers-
ijn:"Daar zit de bottle-neck. We
moeten de ziekenhuizen te vriend
houden door kostendekkend te
zijn. Voortdurend ben ik in onder
handeling met de verzekeraars en
Bovendien leert een kosten-ba-
tenanalyse dat een patiënt die moet
spoelen, de verzekeraars een ton
per jaar kost. Een niertransplanta
tie kost éénmalig een ton en medi
catie daarna enkele duizenden gul
dens per jaar. Oneerbiedig gezegd:
een niertransplantatie bespaart de
verzekeraars honderdduizenden
guldens.
Maar ook een harttransplantatie
spaart niet alleen mensenlevens,
maar ook geld. Persijn: "Iemand
die zo ziek is dat,alleen een hart
transplantatie nog uitkomst kan
bieden, is een dure patiënt. Want
zo'n transplantatie kost bijna twee
ton. Dan zou je keihard kunnen re
deneren dat je om kosten te bespa
ren zo'n patiënt maar moet laten
sterven. Maar zo simpel ligt het
niet. Want die patiënt sterft niet
thuis, maar ligt een halfjaar lang op
de dure intensive care".
Daarom vindt Persijn het mede
Voorwaardelijke
gevangenisstraf
wegens ontucht
DEN HAAG/LEIDEN - Een 20-jari-
ge Leidenaar is veroordeeld tot zes
maanden voorwaardelijke gevan
genisstraf wegens ontucht met kin
deren. De man kreeg bovendien
een proeftijd van twee jaar en moet
zich onder toezicht stellen van de
reclassering en onder behandeling
van een psychiater.
De man heeft gepoogd, in ver
schillende plaatsen, ontucht te ple
gen met twee jongetjes van acht
jaar en een even oud meisjes. De
man is bovendien al eerder veroor
deeld wegens ontucht.
Burgerlijke Stand
Geboren: Marcel, zv. A. de Bruin en A. van
Dijk; Willianne Agatha, dv. W. de Wit en J.A.
Tiele; Helène, dv. H.L. Ouwehand en K. La
gendijk; Fouzia, dv. A. Abbassi en M. Amine;
Caeleste Adinde Gwennoêlle, dv. B.F.F. Wel
ling en T.C.T. Weijers; Bemward Aernoudt
Valentijn. zv. B.F.F. Welling en T.C.T. Weijers;
Madelynn Maria Willemijn, dv. B.F.F. Welling
en T.C.T. Weijers; Camiel, zv. P.P.C.J. Heur-
kens en Y. Bleeksma; Daniëlle Apolonia Elisa
beth, dv. J.A.E.M. Zoet en R.M. van den Burg;
Comelis, zv. P.N. Guijt en M. Berkheij; Cheryl,
dv. R. Moenen en S.L. Tdlohreg;,Michael Hen-
drikus Marcellinus, zv. M.A. Brinkhof en
E.M.M.C. Geerlings; Gerson Stefen Alexan
der, zv. S. Giertz en B. Giertz; Denise Lianne,
dv. J. Bodijn en S.M. Heshof; Charlotte Chris
tina Josina Elizabeth, dv. J.W. Kok en C. Lu
cas; Denise, dv. J. Siebert en D.M. Peterzen;
Nick Hajo, zv. P. van Houten en C.C. Aalbers-
berg; Guusje, dv. J.J. Marks en G.H. Slik; Ca
roline Ellen, dv. J. Meijer en E.M.D. de Vries.
Klepzeiker
Heeft Heinz, de kat van het
Leidsch Dagblad, het aan de stok
met de hond van Joop Klepzei
ker? Voor de duidelijkheid: Joop
Klepzeiker is de hoofdfiguur in
een strip die u wekelijks in Nieu
we Revë aantreft en Heinz is de
belangrijkste kat in een strip die
u sinds vorige week dagelijks in
deze krant kunt vinden. Als ver
slaggever voor het dagblad De
Trom interviewt Heinz méns en
dier. Naast hem figureren ook
nog Frits, de intelectuele tegen
pool, de poes Dolly, Jodocus de
schildpad en de hoofdredacteur
van De Trom, Lodewijk Oortje.
Heinz is het geesteskind van
de Amsterdamse striptekenaars
René Windig en Eddie de Jong.
Waarom een Amsterdamse kat in
het Leidsch Dagblad en geen ras
echte Leidse kater? U zult er
waarschijnlijk niet van wakker
liggen. Maar de Leidse stripteke
naar Eric Schreurs stuurde na
het verschijnen van Heinz in het
Leidsch Dagblad een strip naar
het Amsterdamse tekenaarsduo
waarin Harry, de wat morsige
hond van Joop Klepzeiker ver
schrikt uitroept: "Wat? Die kat in
het Leidsch Dagblad! Mijn dag
blad!!!! In het volgende plaatje
trekken Harry en Frits de kat er
als een soort Rambo op uit om de
strijd aan te binden met Heinz.
Is Schreurs jaloers op zijn Am
sterdamse collega's die in zijn re
gionale dagblad tekenen. "Nee
hoor", reageert de Leidse stripte
kenaar. "We kennen elkaar goed
en het is een beetje ironisch be
doeld. We reageren wel vaker zo
bp eikaars werk en lenen ook wel
eens eikaars figuren. Zo heeft
Heinz al eens gefigureerd in
Joop Klepzeiker".
Voor het dagblad De Waarheid
maakte Eric Schreurs enige tijd
geleden ook een zogenaamde
gag-strip. Dat wil zeggen: een
grap per dag. De hoofdfiguur in
die strip was Retep, een slimme
hond die zijn baas de baas wordt.
"Ik vind het echt een verzoeking
zo'n dagelijkse strip", zegt
Schreurs. Elke dag een grap ver
zinnen. Dat hou je nooit vol".
Naast de wekelijkse strip in
Nieuwe Revu tekent Schreurs
momenteel voor een buitenlands
tijdschrift de belevenissen van
Adrian Backfish, een privé-
speurder, die zich een weg door
het bestaan mept in een verloe-
REDACTIE: JAN RIJSDAM, TELEFOON: 161444
Wat! Die kat in het Leidsch Dagblad! Zie ook pagina 24.
derde en decadente wereld. Die
verloedering is iets dat alle strips
van Schreurs gemeen hebben.
De figuren van de Leidse stripte
kenaar worden vaak gekenmerkt
door verschrikkelijke puisten,
etterige zweren en venerische
ziekten. "Ik ben gefascineerd
door alles wat vies, lelijk en sme
rig is", verklaart Eric Schreurs.
Vergeleken met de figuren van
Schreurs is Heinz eigenlijk een
keurige kat. "Maar wel goed ge
tekend", vindt Schreurs. En wie
weet komt die vieze hond van
Klepzeiker nog eens een keer op
draven. Zou Heinz al zijn in
geënt?
Stadhuistaal (I)
Ambtelijke brieven en nota's
blinken vaak uit in moeilijke
woorden en ingewikkelde zins
constructies. Er zijn mensen die
dat mooi vinden omdat ze menen
dat die plechtige taal bij de ge
meente hoort. De gewone burger
zit er maar mooi mee. Brieven
moeten vaak drie keer gelezen
worden voordat men snapt wat
er staat en belangrijke nota's zijn
zo gortdroog dat er geen doorko
men aan is. Wij weten waarover
we praten.
Leidse gemeenteraadsleden,
en die zijn toch wel wat gewend
zijn op dit gebied, stuitte vorige
week op een fraai staaltje onbe
grijpelijke taal in een verhaal
over de ontwikkeling van de Sta
tionsomgeving. Het ging er om
hoe de plannen die in de maak
zijn het beste kunnen worden be
oordeeld en vergeleken. Het ver
haal is, onder medeverantwoor
delijkheid van de gemeente, ge
produceerd door het bureau Me
trum. U weet wel: zo'n bureau
dat nota's verstuurt waarvan je
altijd meteen snapt hoe het laat
is.
Maar nu het stuk zelf (moeilij
ke verhalen heten in stadhuistaal
stukken, u en ik bedoelen daar
uiteraard iets anders mee).
'Abacadabra', zei het raadslid
Gerardts (PvdA) er over. Volgens
Bakker (WD) was het 'tur
botaal'. Van Lint constateerde
dat hij aan het stuk, dat hem
moet helpen bij de planbeoorde
ling 'weinig houvast had'. En
Langenberg (D66) zag het als een
'denkoefening'. Het zegt veel,
maar het is vaag, concludeerde
de raadsleden eensgezind.
We zullen u alle moeilijke
woorden besparen, maar geven
toch één voorbeeldje: wat denkt
u van een 'droogloop van halte-
ring naar station'? Rara, wat is
dat? Een speciale route voor
mensen met een incontinentie
probleem? Een alternatieve elf-
stegentocht? Dat is het dus alle
maal niet. Bedoeld wordt dat u
straks, als u uit de bus stapt en
het regent, droog moet kunnen
oversteken naar het station. Het
is maar dat u het weet.
Stadhuistaal (2)
We weten wel: er is geen pro
bleem of er is wel een cursusje
voor. Maar in het onderhavige
geval lijkt het ons zeker niet
overdreven dat het Leidse ge
meentebestuur er iets aan doet
om zijn stukken in begrijpelijk
taal te Gaten) schrijven. Wij ver
wijzen graag naar de gemeente
Voorburg die enige tijd geleden
de strijd heeft aangebonden te
gen het gebruik van stadhuistaal.
De Voorburgse gemeentevoor-
lichter Peter Zuijdgeest geeft
ambtenaren les in hoe ze begrij
pelijk kunnen schrijven en amb
telijk taalgebruik kunnen ver
mijden. "De cursus loopt goed",
vertelt Zuijdgeest. "De Voor
burgse ambtenaren staan in de
rij voor dë schrijfles en zijn erg
positief. Zelfs burgemeester en
wethouders zijn al in de les ge
weest".
Iets voor Leiden? Het raadslid
Gerardts vindt het ambtelijk
taalgebruik niet de spuigaten uit
lopen. Geen cursus voor Leidse
ambtenaren dus. Langenberg
denkt daar anders over. "Ik zal
geen. nan
sommige ambtenaren zou het
heel goed zijn". Het D66-raadslid
heeft vorig jaar al eens de aan
dacht van het gemeentebestuur
gevraagd voor de 'kleine kwali
teit': het beantwoorden van brie
ven van burgers, het opnemen
van de telefoon en het onduide
lijke taalgebruik in sommige
stukken. Langenberg heeft het
•gemeentebestuur ook gevraagd
in nota's precies te schrijven wat
er nu eigenlijk beslist wordt,
"dat weten we vaak zelf niet'.
Nu maar hopen dat de vragen
van het raadslid helpen. Anders
krijgen wij nog eens een acute
aanval van dyslexie (woord-
blindheid, red.).
LEIDEN - Het bestuur van de
Leidse Christelijke Reis Centrale
(LCRC) wil proberen de leden en
oud-leden bij elkaar te houden om
mogelijk in de toekomst de draad
weer te kunnen oppakken. Dit zegt
F. Arnoldus, voorzitter van de in
middels opgeheven vereniging.
"Volgens de statuten zijn alleen
de mensen die op kamp meegaan
nog leden, maar wij willen probe
ren daar oud-bestuursleden en
oud-stafleden aan toe te voegen.
Dan zouden we met een man of 300
zijn, maar dat moet nog wel aan de
leden voorgelegt. Mocht in de toe
komst de behoefte aan kinderkam
pen weer toenemen, kunnen we al
tijd doorgaan". Van het geld dat nu
in de kas zit wil het bestuur af en
toe een weekeinde met leden gaan
kamperen om zo de mensen bij el
kaar te houden.
Leiden heeft nu nog één christe
lijke kampeervereniging, de Leid
se Christelijke kampeervereniging
(LCKV). Deze is groter dan de
LCRC en organiseert daardoor vol
gens Arnoldus "reizen die vooral
voor de oudere kinderen veel aan
trekkelijker zijn". Hij vervolgt: "Ik
heb niet het idee dat we door de
LCKV zijn weggeconcurreerd. Zij
hebben nu eenmaal meer leden,
kunnen de kosten beter over de le
den spreiden. Landelijk loopt de
belangstelling voor dit soort va
kantieweken af. De meeste mensen
gaan lang achter elkaar op vakantie
en dan is één weekje kamperen
moeilijk in te passen. Als je twee
verenigingen op dezelfde grond
slag in één stad hebt, is er mis
schien één teveel. We zijn nu wel
opgeheven, maar staan niet te hui-
Clavareau-prijs
voor L. Buskens
LEIDEN Dé Clavareau-prijs van
10.000 gulden is dit jaar door het
Leids Universiteits-Fonds (LUF)
toegekend aan de antropoloog L.
Buskens. De prijs wordt dit jaar
voor het eerst uitgereikt en is tot
stand gekomen door een gift van
de familie Clavareau aan de Leidse
universiteit. Het geld is bestemd
voor een 'begaafd juridisch stu
dent' die voor onderzoek een bui
tenlandse bibliotheek moet bezoe
ken.
De 26-jarige Buskens werkt in
Leiden aan het Nederlands Onder
zoekscentrum voor recht in Zuid
oost Azië en het Caraibisch gebied.
Hij studeerde in 1987 in Nijmegen
af en bestudeert nu het Marok
kaans familierecht en onderzoekt
welke problemen Marokkanen in
Nederland krijgen als ze in hun ei
gen rechtstermen blijven denken.
Botsingen tussen Marokkaanse
mannen en vrouwen komen in zijn
onderzoek aan de orde.
Buskens heeft in Leiden een aio
plaats bij prof. J.M. Otto en vol
deed aan de eisen van de jury die
de prijs moest toekennen. De voor
zitter van de commissie voor we
tenschappelijke bestedingen van
het LUF, prof. dr. W. Daems zal de
Clavareau-prijs vrijdag 27 januari
om 15.00 uur aan Buskens uitrei
ken. Dit gebeurt in het Snouck-
Hurgronjehuis aan het Rapenburg
61.
len. Op deze manier hebben we de
eer aan onszelf gehouden".
Wel ondervond de vereniging
concurrentie van voetbal- en ande
re sportverenigingen die ook kam-
peerweken organiseren. "Zij orga
niseren niet alleen een kamp tegen
kostprijs, zoals wij, maar ze hebben
ook nog eens wat subsidie zodat ze
vaak tientallen guldens lager uitko
men dan wij", aldus Arnoldus.
De kampen werden te duur voor
de vereniging, en bij de organisa
tie, die moest meebetalen aan het
eten tijdens het kamperen, was de
fut eruit, constateert Arnoldus.
"Bij andere organisaties krijgen ze
betaald als ze meegaan op een
kamp. Dan is het toch logisch dat
ze niet zoveel zin meer hebben?
Maar we zien wel wat er komt. Als
iedereen een beetje bij de club be
trokken blijft, kunnen we mis
schien met een volgende generatie
over een paar jaar wel weer ver
der".
LEIDEN/UTRECHT - De overheid
moet het aantal niersteenvergrui
zers niet verder uitbreiden. Er zijn
er nu al te veel. Bovendien zal het
aantal behandelingen in de toe
komst afnemen. Dat staat in een
voorlopig rapport van het studie
centrum voor technologie en be
leid TNO. Staatssecretaris Dees
(volksgezondheid) had om een der
gelijk onderzoek gevraagd.
De niersteenvergruizer wordt
veel te vaak gebruikt en daardoor
lopen de kosten enorm op, zo zei
onderzoeker H. Vrolijk woensdag.
Er zijn redenen om de vergruizer te
verkiezen boven een operatie: de
behandeling is vrijwel pijnloos en
de patiënt is snel weer op de been.
Ook mensen die eigenlijk geen last
hebben van hun - kleine - stenen en
dus geen reden hebben om zich te
laten opereren, gaan voor de zeker
heid naar de vergruizer.
Het Academisch Ziekenhuis Lei
den, dat met twee andere zieken
huizen in Nederland over een mo
biele niersteenvergruizer beschikt,
heeft niet met overcapaciteit te ma
ken. "We kunnen voorzien in de be
hoefte. Er is voorlopig geen reden
iets te veranderen", aldus een
woordvoerder van het AZL.
LEIDEN - Juwelier Lucas van
Leyden aan de Breestraat is gister
middag beroofd van een partij gou
den horloges met een waarde van
enkele duizenden guldens. Een
viertal bezoekers van de winkel zag
kans het plateau met horloges uit
de vitrine weg te pakken toen deze
even niet afgesloten was. Van het
viertal ontbreekt elk spoor.
