EIDEN bedrij ven Lasten voor gaan mogelijk omboog Onderzoek moord op Turk in eindfase Muziekverenigingen willen lagere last muziekgebouw Twee miljoen subsidie voor wetenschappelijk onderzoek Bejaarde vrouw (76) gedood bij aanrijding LEIDSCH DAGBLAD WOENSDAG 25 JANUARI 1989 AMSTERDAM/LEIDEN - (ANP) Het Centrum FOM-ALMOS, een samenwerkingsverband op materi aal-fysisch gebied van het Natuur kundig Laboratorium van de Uni versiteit van Amsterdam en het Kamerlingh Onnes Laboratorium in Leiden gaat een samenwer kingsverband aan met een Japanse en twee andere Europese onder zoeksgroepen. Het Japanse ministerie van han del en industrie heeft voor het sa menwerkingsverband, dat voor een periode van tweeëneenhalf jaar gezamenlijk onderzoek zal verrich ten, een bedrag van twee miljoen gulden beschikbaar gesteld. Dit geld is bedoeld voor investeringen in zogenoemde kristalgroeiappara- tuur (die in Amsterdam zal worden Meisje van 14 op stap met wurgstokje LEIDEN - Een 14-jarig meisje is gisteravond in de Julianastraat aangehouden, omdat zij in het be zit was van een wurgstokje. Hoe het kind eraan kwam, kon zij de po litie niet duidelijk maken. De moe der is het meisje van het bureau ko men ophalen. Het wurgstokje is er achtergebleven. ppgesteld), de uitwisseling van we tenschappers, de exploitatiekosten van het onderzoek en conferentie- bezoek. De enige eis die Japan stelt aan de bijdrage is dat de resultaten van het onderzoek voor iedereen toegankelijk zijn. Het is de eerste keer dat het Ja panse ministerie geld voor interna tionalisering van fundamenteel Ja pans onderzoek beschikbaar stelt: Pe fondsverstrekking moet vol gens de universiteit worden gezien in het kader van de inspanningen in Japan om de onderzoeksinfra structuur te versterken. "Japans onderzoek is uitstekend waar het gaat om impelementatie en toepas sing, maar minder goed in grens verleggend terrein, terwijl in Euro pa de situatie eerder omgekeerd ligt", aldus een woordvoerder. Het onderzoeksterrein betreft de fundamentele kant van de materi- aalfysica en meer in het bijzonder de vervaardiging van interessante uraanverbindingen en het bepalen van de fysische eigenschappen. Deze klasse van verbindingen is nauw verwant aan de hoge-tempe- ratuur-supergeleiders en is voor de begripsvorming van het soort su pergeleiding dat zich hier voordoet "uitermate de moeite van het be studeren waard". LEIDEN Een 76-jarige Leidse vrouw is gisteravond na een aanrij ding op de hoek van de Churchilllaan en de Vijf Meilaan om het leven gekomen. Een personenauto, bestuurd door een 28-jarige Leidenaar, kwam even voor achten vanaf de Voorschoterweg over de linkerrijbaan aan rijden. Omdat hij na de kruising rechtsaf wilde slaan, ging de automo bilist even vóór de kruising naar de rechterrijbaan. Toen hij de krui sing net over was, hoorde hij een harde klap en direct daarop versplin terde zijn voorruit. De man kon op dat moment niets meer zien, reed een paar meter door en kwam in de middenberm tot stilstand. Nadat hij uitstapte kwam hij tot de ontdekking de vrouw te hebben aangere den. De politie vermoedt dat de vrouw vanaf de linkerzijde de Vijf Meil aan heeft willen oversteken. Vermoedelijk heeft zij bij de oversteek plaats tussen een aantal verkeerspalen staan wachten tot zij over kon. De politie leidt dit af uit het feit dat het tasje en een schoen van de vrouw op de weg lagen en dat haar lichaam een eind verderop lag. Ver moedelijk is zij op de motorkap terechtgekomen, een eind meegeno men en er vervolgens afgevallen. De verkeerslichten stonden op het moment van het ongeval te knip peren. In elk geval is zeker dat achter de auto van de Leidenaar een an dere automobilist heeft gereden, die moet hebben gezien wat er is ge beurd. Deze is wel gestopt, maar meteen weer doorgereden. De politie roept deze automobilist op zich te melden om zo wat meer zicht op de goede toedracht van het ongeval te krijgen. Het telefoonnummer van de politie is 258888. Na het ongeval is de vrouw met spoed naar het ziekenhuis vervoerd. Zij had zware verwondingen opgelopen, waaronder hersenletsel en veel botbreuken. Even voor elf uur is zij in het AZL overleden. De po litie kon de identiteit van het slachtoffer niet bekendmaken, omdat haar familie nog moet worden ingelicht. Superloterij gaat toch door LEIDEN - De vijf verenigingen die zich in het muziekverzamelge- bouw op De Waard gaan vestigen, willen binnenkort een gesprek met wethouder Tesselaar over de hoog te van hun Financiële bijdrage aan de realisatie van het gebouw. De verenigingen vrezen de benodigde 70.000 gulden per jaar niet te kun nen opbrengen en willen Tesselaar om verlaging van deze bijdrage vragen. "Of de financiële constructie moet worden gewijzigd, óf er moet ergens geld vandaan komen", zegt E. van der Vliet, penningmeester van het bestuur fonds muziekver- zamelgebouw: "Die 70.000 gulden is niet alles. Ook gas, water en elek triciteit moeten betaald worden. De onroerend-goedbelasting be draagt bijvoorbeeld al 16.000 gul den per jaar. Het is voor de vereni gingen niet op te brengen". De bouw van het muziekverza- melgebouw kost ruim 3 miljoen gulden. Het grootste deel van dat bedrag wordt door de gemeente en het rijk verstrekt. De verenigingen worden geacht een derde van dat bedrag te financieren. In de prak tijk betekent dit dat jaarlijks de rentelasten van een miljoen gulden - zijnde 70.000 gulden - moeten worden opgebracht. "Wanneer er niet wat verandert, krijg ik er spijt van idat we op deze wijze met het muziekverzamelgebouw akkoord zijn gegaan", aldus Van der Vliet. De vijf verenigingen (De Burcht, Con Fuoco, Allegro Vivace, Werk- mans Wilskracht en Kunst en Ge noegen) hadden gehoopt door pu blieksacties geld bijeen te brengen om het miljoen naar beneden te krijgen. Maar de loterij die op 3 ok tober van start ging, verloopt moei zaam. Twee maanden voor de trek king is nog slechts de helft van de 1000 loten (kostprijs per stuk 100 gulden) verkocht. Gemeente zoekt uitweg uit financiële nood LEIDEN - De lasten voor bedrijven in Leiden zullen bij de komende bezuini gingsronde mogelijk wor den verhoogd. Dat is ten minste één van de ideeën waarmee PvdA-wethouder Bordewijk (financiën) op dit moment speelt. De wet houder hoopt voorts een be langrijk deel van de bezuini gingen te verwezenlijken door 'dure' leningen ver vroegd af te lossen en een aantal uitgaven uit te stel len. De gemeente Leiden moet op nieuw bezuinigen omdat de aan vullende bijdrage over het vorige jaar veel lager is uitgevallen dan het tekort op de gemeentebegro ting. Leiden kampt over 1988 met een financieel 'gat' van 14 miljoen gulden. De aanvullende uitkering bedraagt, zoals het er nu naar uit ziet, tussen de acht en negen mil joen gulden. Het verschil moet dit jaar worden verrekend. Op welke posten precies zal wor den bezuinigd, is nog niet bekend. Het college van burgemeester en wethouders wil daarvoor over en kele maanden definitieve voorstel len indienen. Vooruitlopend daar op wil Bordewijk wel kwijt dat hij burgers bij deze ronde wil ontzien. Evenmin wil hij tornen aan de 'ga rantie' - die in 1987 is gegeven - dat door de bezuinigingen geen ambte naren worden ontslagen. "Als je dat opnieuw ter discussie gaat stel len, weetje niet watje over je heen krijgt", aldus de wethouder. Wel overweegt Bordewijk de las ten voor de bedrijven te verhogen door de verhouding tussen onroe rend-goedbelasting en reinigings recht te wijzigen. Een dergelijke maatregel heeft de gemeente al een keer eerder genomen, tot groot on genoegen overigens van coalitie partner WD. De liberalen waren er onder meer bang voor dat Lei den door de lastenverzwaring min der aantrekkelijk zou worden voor bedrijven. Volgens Bordewijk is destijds echter niet gebleken dat ondernemingen om die reden Lei den mijden. Leningen De wethouder denkt ook een flink bedrag te kunnen besparen door een aantal eenmalige maatregelen, zoals het uitstellen van grote uitga ven. Het vooruitschuiven van de kosten voor een tunnel onder het Stationsplein is daarbij een moge lijkheid, zo kondigde hij 'al eerder aan. Overigens is dit vooral een 'pa pieren' maatregel. De bouw van de tunnel begint waarschijnlijk pas over enkele jaren. Het geld dat de gemeente hiervoor nu al heeft gere serveerd, kan zij dus zonder veel problemen ergens anders voor ge bruiken. Een andere 'papieren' - maar overigens zeer lonende - maatregel is het vervroegd aflossen van enke le dure leningen. Door deze lenin gen af te lossen en opnieuw af te sluiten, maar nu tegen een veel la gere rente, kan Leiden zich volgens Bordewijk 'enkele miljoenen' gul dens besparen. De gemeente heeft kan deze maatregel pas nu toepas- ook lager zijn, want het tekort van sen omdat de boete, die ze moet be- de gemeente daalt de komende ja- talen bij de vervroegde aflossing, ren snel. Voor alles streeft de ge- r kort niet opwoog tegen het meente ernaar o'm ih 1993 alle te- rentevoordeel. Hoe hoog de aanvullende uitke ring zal zijn voor de komende ja- volgens Bordewijk nog niet korten te hebben weggewerkt, dat ze daarna geen extra steun van het rijk meer nodig heeft. "Het feit dat we dat willen, heeft volgens ons ook een rol gespeeld bij de betrek- bekend. Hij rekent in elk geval op kelijk snelle toewijzing van de lagere bedragen dan de acht tot gen miljoen die Leiden over 1988 heeft gekregen. De bijdrage kan vullende bijdrage. Normaal duurt het veel langer voordat hierover ze kerheid is". Wethouder Bor dewijk (PvdA) wil de lasten van het bedrijfsleven verhogen om de te korten van de ge meente te dekken. Opleiding leerling-bouwer LEIDEN De gemeenten Leiden, Rijnsburg, Lisse en Hillegom, het Gewestelijk Arbeisbureau en de provincie Zuid-Holland gaan sa menwerken in een bouwpool voor langdurig werkzoekenden. De bouwpool is gericht op jongeren uit de omgeving van Leiden die meer dan twee jaar op zoek zijn naar een baan. In de bouw is een gebrek aan leerling-bouwers en door middel van de pool willen gemeenten jon geren hiertoe opleiden. Het project begint op 26 januari met de restau ratie van een pand aan de Lange- gracht. Deze eerste opdracht zal ongeveer één jaar duren en wordt begeleid door aannemers, scholen en de gemeenten. Tot nu toe doen 25 leerlingen mee, onder wie zes meisjes. Reconstructie kruispunt Plesmanlaan LEIDEN - Na twee jaar is de re constructie van het kruispunt Ples manlaan - Vondellaan nagenoeg gereed. Fietsers kunnen nu veilig de weg kruisen door de tunnel die er is aangelegd. Ook de toegang tot het AZL en de Leeuwenhoek is ver beterd. In het verleden waren er veel klachten over de onveilige situ atie voor fietsers die de Plesman laan moesten oversteken. De Plesmanlaan is met ruim 16.000 voertuigen per dag één van de drukste wegen van Leiden. Ver wacht wordt dat wanneer de aan sluiting op de nieuwe provinciale weg met Valkenburg gereed is, het verkeer op deze weg nog verder toe neemt. (foto Wim Dijkman) Twee illegale mannen verdacht van 'afrekening' LEIDEN - De Leidse politie houdt twee illegaal in Neder land verblijvende Turken vast op verdenking van moord, doodslag of medeplichtigheid aan moord op hun 29-jarige landgenoot- Qakiroglu in de nacht van vrijdag 6 op zaterdag 7 januari. Woordvoerder Dick Graveland van de politie wist gisteren te melden dat het on derzoek naar de moord op de Nieuwe Rijn nu in een eindfase verkeert. Een andere verdachte, een 33-jari- ge Leidenaar, die direct na de moord met 7 landgenoten is aange houden, zit nog steeds in voorar rest. De raadkamer van de Haagse rechtbank achtte voldoende gron den aanwezig om hem nog 30 da gen in voorarrest te houden. De twee verdachten die nu even eens worden vastgehouden, wer den op 16 januari onverwacht in ca fé-restaurant Het Paleis aan de Nieuwe Rijn, waarvoor zich de moord had voltrokken, aangetrof fen. "Op zichzelf is dat niets bijzon ders, maar niemand van de vele ge hoorde getuigen in de periode van 7 tot 16 januari had ook maar met een woord over de aanwezigheid van het tweetal gerept. De twee, 16 en 24 jaar oud, logeerden daar en bleken direct na de moord ijlings te zijn vertrokken", aldus Graveland. Bij hun verhoor toonde het twee tal zich aanvankelijk niet erg spraakzaam, maar na een aantal vraaggesprekken bleken zij zich op het moment van de fatale schoten vlakbij de plek des onheils te heb ben opgehouden. Gezien de verkla ringen die er nu liggen, acht de po litie het niet uitgesloten dat zij bij de zaak betrokken zijn. Maandag zijn zij in verzekerde bewaring ge steld. Afrekening Het slachtoffer is op de bewuste avond geruimte tijd in het café-res taurant geweest. De twee verdach te illegalen waren daar ook. Zy kenden het slachtoffer, maar had den geen directe relatie met hem. Het tweetal verbleef al geruime tijd in Nederland: de 24-jarige man een halfjaar, de 16-jarige ruim één jaar. De politie zoekt de aanleiding tot de moord in de sfeer van een afre kening. "De aantasting van de goe de naam en eer van een familie wordt in sommige streken van Tur kije extreem hoog opgenomen. Het aanzien van een familie kan tot nul worden gereduceerd wanneer de leider(s) van de familie geen eigen rechter spelen, als vanwege finan ciële problemen, ruzies om een ei gendom of bezoedeling van de goe de zeden de goede naam in het ge ding is". Tijdens de verhoren stuit de poli tie overigens nog steeds op grote terughoudendheid. Angst voor en onzekerheid over de zeer kritische gemeenschap waarin men leeft, spelen hierbij een grote rol. De be nadering van de Turkse politie in een dergelijke zaak is meestal heel verschillend van de werkwijze van de Nederlandse politie. Vandaar dat er aanvankelijk ook angst voor de Nederlandse politie heerste. "Ons toch wel vriendelijke gedrag heeft die angst echter weggeno men", aldus Graveland. Moeizaam De Leidse politie heeft al eerder met afrekeningen in het Turkse wereldje te maken gehad: op 24 ok tober 1972 schoot een 14-jarige Leidse jongen van Turkse afkomst een landgenoot op de Schipholweg dood, omdat deze overspel met de moeder van 'de jongen zou hebben gepleegd. En op 28 februari 1976 werd een 36-jarige Turk in zijn wo ning in de Schubertstraat ver moord door een 19-jarige landge noot, omdat hij diens zuster zou hebben verkracht. Dat de verhoren soms moeizaam verlopen, mag ook blijken uit het feit dat sommige getuigen al ver scheidene malen zijn verhoord. "Na een eerste verklaring komen zij vaak op feiten terug. Of er wordt bij een tweede verhoor gezegd: nu zullen we de waarheid vertellen. Dat maakt het er niet gemakkelij ker op, ook al omdat alles via tol ken moet verlopen". Na de eerste week van onder zoek door een team van 15 man, had de politie duidelijkheid gekre gen over de gebeurtenissen tijdens het laatste half uur vóór de moord. Nu is er duidelijkheid tot tien mi nuten vóór de moord. De wand van de kamer van het hoofd justitiële dienst E. van der Sommen lijkt be hangen met dienstregelingen van de Spoorwegen: alle verhoren zijn in kaart gebracht en alle lijnen van en naar het slachtoffer staan aange geven. Op de ene kaart lopen tallo ze lijnen kris-kras door elkaar, de tweede kaart geeft al wat minder lijnen. Die laatste kaart toont het huidige stadium van het ondezoek aan. "Het is de bedoeling dat er uit eindelijk één lijn kan worden ge trokken: die van de moordenaar naar het slachtoffer". Het onder zoeksteam is inmiddels terugge bracht tot tien man, omdat het technische gedeelte nu achter de rug is. "Er zijn vermoedelijk teveel lote rijen. Mensen zijn lotto-moe. Daar bij hebben we de fout gemaakt dat er maar één trekking is. Waar schijnlijk was het voor het publiek aantrekkelijker geweest wanneer er bijvoorbeeld tien trekkingen met kleinere prijzen waren ge weest", zegt Van der Vliet. Diverse organisaties zijn inmid dels bijgesprongen. Zo heeft de 3 October-Vereeniging zich garant gesteld voor 100 loten, de Leidse Vereniging voor Industrie 20 loten gekocht en nam Het Motorhuis 40 loten af door de kopers van een nieuwe auto een lot cadeau te doen. Gisteravond heeft het bestuur besloten, ondanks de tegenvallen de resultaten, door te gaan met de lotenactie. De trekking - de hoofd prijs van de loterij is een auto - heeft plaats op 1 april tijdens een twaalf uur durend muziekfestijn in de stadsgehoorzaal. Voor de zomermaanden waarin het muziekverzamelgebouw wordt opgeleverd, staan nog meer acties op het programma om geld bijeen te sprokkelen. Zo zal onder meer een sponsorloop met tal van promi nenten georganiseerd worden. De belangrijkste bijdrage om hun fi nanciële zorgen te verlichten, ver wachten de verenigingen echter van het gemeentebestuur. Expositie over leven in Afrika LEIDEN - Afrika-stichting De Bao bab houdt van 30 januari tot en met 17 januari een fototentoonstelling in de hal van het stadhuis. De foto's laten enkele momenten zien uit het dagelijkse leven van mensen in Afrika. Op 8 februari om 20.00 uur wordt in zaal 2 aan de Cleve- ringaplaats 1 een lezing gehouden over de Afrika-collectie van het volkenkundig museum in Rotter dam. De stichting Boabab stelt zich ten doel culturele aspecten van Afrika te belichten. Daartoe wordt vier maal per jaar het blad De Baobab uitgegeven. Inlichtin gen: Postbus 959 in Leiden. Zoektocht naar Leidenaars die waren gemobiliseerd LEIDEN 'De mobilisatie tijdens de Eerste Wereldoorlog in twee Brabantse dorpen', dat is het afstu deeronderwerp van de geschiede nisstudent Joost van der Loo. Al een paar jaar onderzoekt hij de ge schiedenis van de plaatsen Uden- hout en Berkel Enschot. Hij kwam erachter dat in deze twee dorpen tijdens de Eerste Wereldoorlog veel soldaten waren gelegerd om de landsgrenzen te bewaken. Van der Loo is op zoek naar men sen uit de regio Leiden die in Uden- hout of Berkel Enschot waren ge stationeerd, of nazaten die over in formatie beschikken. Door middel van brieven, ansichtkaarten en fo to's wil de student de geschiedenis die niet in de archieven ligt opge slagen, terugvinden. Zo hoopt hij meer te weten te komen over de oorlogsgeschiedenis van de twee plaatsen. Met de oorlogsverklaring van het toenmalige Oostenrijk-Hongarije aan Servië begon op 25 juli 1914 de Eerste Wereldoorlog. De neutrali teit van Nederland stond nog niet vast en zo werden op 1 augustus in datzelfde jaar 200.000 mannen on der de wapenen geroepen. Zij ver trokken naar het zuiden en het oos ten van ons land om daar de gren zen te bewaken. Deze mobilisatie had heel wat voeten in aarde. De soldaten moesten ondergebracht bij de plaatselijke bevolking. Zij sliepen in schuren en kazernes, maar soms ook bij de mensen thuis. Hier en daar leidde dat tot vechtpartijtjes, maar over het alge meen verliep het goed. In de Drunense duinen werden gas- en schietoefeningen gehouden. Veel soldaten besloten na de oorlog in het zuiden te blijven en met een plaatselijke dorpelinge te trouwen. Wie zelf tijdens die jaren in Udenhout of Berkel Enschot is ge weest of op andere wijze informa tie over deze mobilisatie heeft, wordt vriendelijk verzocht contact op te nemen met de redactie van deze krant, telefoon 071-161418. STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 15