G/zü&XEM-
jnspekfre/
EG neemt nog
geen stappen
tegen de VS
Hogere kosten dringen gebruik cheques terug
JAN van denBROEK
CONSUMENT-
Roodstaart
'Hypotheek met
annuïteit dit
jaar omzetten'
Kinderveilig hek op de markt
Conflict over hormoonvlees
Pilotentekort in leger
blijft nijpend probleem
Vluchtelingenwerk bepleit oplossing Syriërs
remmenservice
PROTEST TEGEN KOMST MARINE VS
DINSDAG 24 JANUARI 1989
PAGINA 9
Consumentenbond: "Betaalmogelijkheden kredietkaart vallen tegen"
Onder meer geld- en betaalautomaten hebben het gebruik van cheques
fors Teruggedrongen. (foto GPD)
Het gebruik van Eurocheques
en betaalcheques bij banken
is vorig jaar fors
teruggelopen. Dat komt
omdat de grote banken sinds
het afgelopen jaar extra
kosten in rekening brengen
als meer cheques worden
gebruikt dan een bepaald
maximum. Dat aantal
varieert per bank. Een andere
oorzaak is het oprukkende
elektronische
betalingsverkeer, waarbij
het pasje voldoende is om te
betalen of geld op te nemen.
De Rabobank Nederland en
de Amro Bank melden een
daling van het gebruik van
betaal- en Eurocheques met
20 percent.
samenstelling
Raymond Peil
De grote banken hebben met ta
riefsverhogingen vorig jaar het
veelvuldig gebruik van cheques af
geremd. Zo berekent de Rabobank
bij gebruik van meer dan 60 che
ques per jaar een bedrag van 50
cent per cheque. De Amro Bank
heeft hetzelfde systeem met dat
verschil dat deze bank bij een ge
bruik van meer dan 15 cheques per
kwartaal 50 cent in rekening
brengt.
Een woordvoerder van de Rabo
bank: "Het gaat er niet om aan de
cliënt te verdienen. We willen
graag dat er efficiënter gebruik
wordt gemaakt van de cheques.
Bij de banken betaalt men voor ge
bruik van Eurocheques jaarlijks
een bedrag van 15 gulden en voor
Rood staan bij banken komt steeds
vaker voor. De ABN Bank maakt
dat voor haar particuliere klanten
zelfs makkelijker. Een meerderja
rige rekeninghouder, die per
maand een minimumbedrag van
1500 gulden krijgt bijgeschreven
en die een normaal gebruik van
zijn rekening maakt, kan automa
tisch tot 1000 gulden rood staan. De
debetrente is wel zeer hoog. Wie
voor nog meer tijdelijk in het krijt
wil staan, moet daar een afspraak
over maken. In principe geldt als
grens de maandelijkse toestroom
op de rekening. Het i
5000 gulden.
De ABN zegt dat deze r
geling is getroffen om het beta
lingsverkeer te bevorderen.
Ook bij de andere Nederlandse
banken is het mogelijk zonder af
spraak rood te staan. De Postbank,
die bijna 46 procent van het beta
lingsverkeer in handen heeft, staat
in de regel toe dat een klant tot
maximaal 500 gulden rood staat.
Bij de Rabobank (3,8 miljoen parti
culiere rekeninghouders) geldt de
vuistregel dat het saldo van een re
kening niet meer dan 300 gulden
negatief mag zijn. In de praktijk
wordt gekeken naar de individuele
situatie van de rekeninghouder.
De NMB voert geen beleid met
betrekking tot debetstanden. De
kantoren bekijken per klant 'waar
die goed voor is'. Bij de Amrobank
wordt een particuliere rekening
houder niet geacht rood te staan,
maar het is, aldus een woordvoer
der, heel gemakkelijk om daar wel
afspraken over te maken. Onafge
sproken rood staan komt echter
vrij veel voor. De grenzen worden
bepaald door de relatiebewaarder,
afhankelijk van het karakter van
de rekening.
gewone ('groene') betaalcheques
10 gulden. Daarbij hebben de alge
mene banken dus de drempel van
maximaal 60 cheques per jaar inge
voerd. Tegelijkertijd met deze ta
riefmaatregelen verhoogden de
banken hun rentevergoeding op
betaalrekening boven een bepaald
bedrag en/of gaven zij geen rente
meer over het eerste deel van het
saldo.
Zo adviseert de Rabobank haar
onderliggende banken tot 2500 gul
den 0,75 percent te geven en daar
boven 1,5 percent. De Amro Bank
doet dat weer iets anders: deze
bank geeft tot 2000 gulden saldo
géén rente en daarboven 1,5 per
cent.
De Postbank en de Verenigde
Spaarbank geven helemaal geen
rente op de giro- of betaalrekening.
Bij de Postbank staat daar tegen
over dat men daar ook niet 15 gul
den of 10 gulden per jaar voor de
cheques hoeft te betalen en het ge
bruik van betaalkaarten niet aan
een maximum (zonder extra kos
ten) is gebonden.
Bij de Verenigde Spaarbank be
taalt men de 'toegangsbedragen'
wel, maar deze bank heeft weer
geen drempel opgelegd aan het ge
bruik van de cheques. Bovendien
heeft de Verenigde Spaarbank
naast de gewone betaalrekening
een special Visa-voordeelrekening
(mèt credit card) in het leven geroe
pen waarop een rente van 2 percent
wordt gegeven.
Dat het elektronische betalings
verkeer snel oprukt, blijkt het best
uit de cijfers van de Bank Girocen
trale (BCG). Bij de bij de BCG aan
gesloten Rabobanken, algemene
banken en spaarbanken beschik
ken inmiddels 4,2 miljoen cliënten
een pas met pincode waarmee ge
bruik kan worden gemaakt van
geldautomaten of waarmee kan
worden betaald met apparaten (in
de winkels of bij benzinestations).
In totaal waren via de bij de BCG
aangesloten banken eind vorig jaar
ruim 800 betaalautomaten en 1000
geldautomaten in gebruik.
Duurder
Als betalingen met creditcards
(kredietkaarten) door meer bedrij
ven worden geaccepteerd, kan dit
een stijging van de prijzen tot ge
volg hebben. Deze waarschuwing
laat de Consumentenbond horen in
het laatste nummer van haar Geld-
gids.
Houders van deze plastic betaal
kaart geven per aankoop meer uit
en doen eerder impulsaankopen.
De groeiende groep kaarthouders
zal dan de voorkeur geven aan be
drijven waar ze met de kaart te
recht kunnen. Dat levert die bedrij
ven voordeel op. Met die hogere
omzet hopen de aangesloten be
drijven de fikse provisie die ze aan
de kredietkaartorganisaties moe
ten betalen, te compenseren.
Als meer bedrijven de kaarten
accepteren, neemt die mogelijk
heid af. De te betalen provisie zou
dan ten koste moeten gaan van de
winst. Dat is soms niet mogelijk en
voor bedrijven zeker niet aantrek
kelijk. Het is niet uitgesloten dat de
prijzen hierdoor stijgen, redeneert
de Consumentenbond.
De bond vindt verder dat de kre
dietkaart in ons land geen wezenlij
ke bijdrage levert aan het beter
functioneren van het betalingsver
keer. De bond zegt dat deze activi
teit voor de banken nog lang niet
kostendekkend is. Sommige ban
ken willen daarom maar wat graag
dat ze meer worden gebruikt, zodat
de kosten wel worden gedekt.
Maar de kaart zal in de praktijk
weinig vreugde geven, zo meent de
bond. De betaalmogelijkheden val
len tegen en ook de geboden ex
tra's (aanvullende reisverzekering,
hulpverlening) zijn niet van belang
of ze wegen niet op tegen de kosten
van de kredietkaart.
De Rabobank heeft de houders van
annuïteitenhypotheken de tip ge
geven, hun hypotheek nog dit jaar
om te zetten in een verbeterde le
venhypotheek. De bank acht het
waarschijnlijk dat in de toekomst
het belasting voordeel vervalt dat
gekoppeld is aan het oversluiten
van een lopende woningfinancie
ring naar een hypotheek met le
vensverzekering. Voor hypotheek
verstrekkingen bij aankoop van
een woning blijft het fiscale voor
deel volgens de huidige voorstellen
van de overheid wel van toepas
sing.
Volgens Rabo-hoofddirecteur
drs. R.B.J. van Eldik moet er reke
ning mee worden gehouden dat de
nieuwe regels op 1 januari 1990 van
kracht worden. Dat zou betekenen
dat woningeigenaren alleen nog in
1989 hun bestaande hypotheek
zouden kunnen omzetten.
Er hoeft in Nederland bij wijze
van spreken maar een gras
sprietje tussen de stoeptegels uit te
komen of er wordt een hekje om
heen geplaatst. Ons land staat vol
met lage en hoge, lange en korte
hekwerken. Duizenden kilometers
in totaal. Ze zijn veelal neergezet
uit veiligheidsoverwegingen. Maar
voor de argeloze burger kunnen ze
tamelijk onveilig zijn. Wie kent niet
dat verhaal van de man die met een
fraaie heupzwaai over het hekje
sprong maar aan zijn trouwring
bleef hangen.
De meeste hekken boezemen
ontzag in. Ze schrikken af. Maar
voor kinderen zijn ze veelal een uit
daging. Een fabrikant in Brabant
heeft daarom een nieuw hekwerk
uitgedacht en op de markt ge
bracht. In de hoogte-maten van een
tot een en een kwart meter zijn de
uitstekende spijlen aan de boven
kant afgesloten met een kunststof
stop. Zo wil de fabrikant voorko
men dat een kind zich in het vuur
van z'n spel verwondt.
Het lijkt in eerste instantie een
vriendelijke gebaar van de fabri
kant, maar achter het nieuwe
'kindveilige' hek schuilt de nieuwe
wetgeving op het gebied van de
produktaansprakelijkheid. Met in
gang van dit jaar kunnen fabrikan
ten van onveilige produkten aan
sprakelijk worden gesteld voor zo
geheten gevolgschade. In een be
schrijving van het nieuwe hek ver
wijst de fabrikant duidelijk naar de
komst van deze nieuwe wetgeving.
De fabrikant heeft hetzelfde hek
in nog drie hoogte-maten: ander
halve, twee en twee en een halve
meter. In deze uitvoeringen be
schikt het hek over aan de boven
kant afgeschuinde spijlen. Wie
over zo'n hek klimt en zich ver
wondt, wordt geacht 'oneigenlijk'
gebruik te hebben gemaakt van de
barrière, meldt de fabrikant.
Volgens de laatste gegevens van
de stichting Consument en Veilig
heid zijn er in 1987 drieduizend on
gelukken gebeurd met hekken en
waarvoor het slachtoffer in ieder
geval even naar het ziekenhuis
moest.
Woordvoerder D. Dorsman van
Consument en Veiligheid kijkt er
verheugd van op dat deze hekken
maker in de presentatie van zijn
nieuwe produkt al rekening houdt
met de wetgeving op het gebied
van de produktaansprakelijkheid.
"Voor zover ik weet is het de eerste
fabrikant die er zelf aandacht aan
besteedt, zegt Dorsman. "Je merkt
wel dat er meer en uitvoerige ge
bruiksaanwijzingen komen voor
artikelen. Daaruit mag je afleiden
dat men rekening houdt met de
komst van de produktaansprake
lijkheid".
In Nederland is de EG-richtlyn
over de produktaansprakelijkheid
er nog niet door. Er is ondermeer
nog wat gekissebis over de hoogte
van het bedrag van de schade dat
een consument moet hebben gele
den om de producent aansprake
lijk te kunnen stellen. Volgens de
EG-richtlijn zou dat 1200 gulden
moeten zijn. Onder dit bedrag zou
den geen schadeclaims mogelijk
zijn. In een aantal EG-landen is de
richtlijn al van kracht en de ver
wachting is dat Nederland zeer
snel hun voorbeeld volgt.
BRUSSEL (AP) - De ministers van buitenlandse zaken van
de Europese Gemeenschap hebben gisteren tijdens hun
beraad in Brussel besloten om de invoering van een aantal
maatregelen tegen Amerikaanse invoerbeperkingen voor
lopig op te schorten.
BINNENLAND/BUITENLAND/ECONOMIE
De Westduitse staatssecretaris van
buitenlandse zaken Adam-Schwat-
zer verklaarde in Brussel dat men
hiermee wil voorkomen dat er "olie
op het vuur" wordt geworpen in
het handelsconflict met de Vere
nigde Staten over Amerikaans, met
hormonen behandeld vlees. Het
uitstel is bedoeld als signaal aan de
Champignonteelt
soms oorzaak
van longklachten
VENRAY (GPD) - Het werken met
compost in de champignonteelt
kan leiden tot longklachten. Kort
ademigheid, hoesten en koorts zijn
het gevolg van bacteriën die in de
compost vrijkomen tijdens het en
ten van de champignons. Dit is
vastgesteld door bedrijfarts H. van
den Bogart van de Bedrijfsgenees
kundige dienst in Noord-Limburg.
Hij onderzocht in opdracht van
de Coöperatieve Nederlandse
Champignonkwekersvereniging
1100 mensen die in champignon
kwekerijen werken. Negentien van
hen bleken last te hebben van zoge
heten 'compostlongen'. Een ge
neesmiddel tegen de ziekte is er
(nog) niet. Het dragen van maskers
en beschermende kleding is de eni
ge remedie tegen deze kwaal.
Compostlongen komen sinds
1975 steeds vaker voor. De cham-
pignonproduktie heeft de afgelo
pen jaren een geweldige vlucht ge
nomen. Hoe meer er met compost
wordt gewerkt des te groter de
kans op de allergie wordt. De scha
delijke bacterie komt namelijk vrij
als de mest in beweging komt.
Amerikaanse regering dat
de EG het conflict langs politieke
weg wil oplossen.
Wel is gisteren overeenstem
ming bereikt over een lijst met
maatregelen die zullen worden ge
nomen als men met Washington
niet tot een vergelijk kan komen.
Invoering daarvan wordt in ieder
geval uitgesteld tot 8 februari, als
er een ministersbijeenkomst
plaatsvindt van GATT, de Algeme
ne Akkoorden inzake Tarieven en
Handel. De Westduitse staatssecre
taris maakte echter tevens duide
lijk dat de EG zal vasthouden aan
het invoerverbod van met hormo
nen behandeld vlees.
Op de GATT-vergadering moet
een beslissing worden genomen
over de beschuldiging van de EG,
dat de Amerikaanse invoerbeper
kingen die zijn afgekondigd als
vergelding op het Europese invoer
verbod in strijd zijn met de GATT-
bepalingen. De EG zal haar verdere
beleid in het handelsconflict laten
afhangen van de uitspraak van
GATT.
De VS motiveren de vergeldings
maatregelen, waarmee een bedrag
van ongeveer 100 miljoen dollar is
gemoeid en die op 1 februari in
werking zullen treden, met de stel
ling dat het EG-invoerverbod een
verkapte vorm van protectionisme
is. De afgelopen jaren hebben de
VS voor ruim 150 miljoen dollar
aan vlees naar de EG geëxporteerd.
De EG-ministers van landbouw
hebben vanmorgen na maanden
lange onderhandelingen een ak
koord bereikt over een sanering
van de Europese rundvleesmarkt.
Er zal voortaan niet meer dan
220.000 ton rundvlees per jaar te
gen gegarandeerde prijzen uit de
markt worden genomen. Op die
manier wil men voorkomen dat de
Europese vleesberg van ruim
400.000 ton opnieuw aangroeit.
DEN HAAG (GPD) - Het ministe
rie van defensie ziet nauwelijks
kans om de uittocht van militaire
vliegers naar de burgerluchtvaart
een halt toe te roepen. Gisteren
startte de Marine Luchtvaart
Dienst (MLD) een publiciteitscam
pagne in landelijke dagbladen om
nieuwe piloten te werven. Volgens
marine-woordvoerder Van Leeu
wen is dit de enige manier om de
'klas' van de vliegers-opleiding vol
te krijgen.
In september vorig jaar voerde
de marine ook al een wervingscam
pagne. "We hadden toen negen pi
loten nodig en via de campagne
konden we ook negen geschikte
kandidaten in de opleiding plaat
sen", zegt Van Leeuwen. "Dat aan
tal werd de laatste tien jaar niet ge
haald, dus die campagne is met
succes gevoerd". Met de nieuwe
campagne hoopt hij opnieuw ne
gen kandidaten te selecteren.
Bij de marine is al jaren een nij
pend tekort aan piloten. In mei vo
rig jaar maakte staatssecretaris
Van Houwelingen melding van een
tekort van zestien vliegers bij de
MLD. Om aan de 'vredessterkte'
van 101 piloten te kunnen voldoen,
zijn de selectiecriteria verscherpt
om zo het afvalpercentage tijdens
de opleiding terug te dringen. Bo
vendien heeft de luchtvaartdienst
haar opleidingscapaciteit uitge
breid van veertien naar achttien
plaatsen. Met vier extra piloten per
jaar zal de marine in 1993 voldoen
de vliegers in huis hebben.
Het gebrek aan piloten is vooral
te wijten aan de uittocht van mili
taire vliegers naar de burgerlucht
vaart. De oorzaak van die massale
overstap ligt vooral in de betere sa
lariëring in het bedrijfsleven. Daar
om besloot de regering vorig jaar
de toelage te verhogen en de con
tracten van militaire vliegers dras
tisch te verlengen.
Volgens Van Leeuwen zijn vlie
gers van de marineluchtvaart
dienst nog meer gewild bij de bur
gerluchtvaart dan luchtmachtpilo
ten. Tussen 1977 en 1987 zijn er bij
de marine 132 militairen met een
marinevliegbrevet uit dienst getre
den, van wie er zestig kozen voor
een verdere carrière in het bedrijfs
leven. "Onze piloten zijn gewend te
vliegen met meermotorige vlieg
tuigen, dezelfde soort toestellen
die veel worden gebruikt in de bur
gerluchtvaart. Ook telt de marine
veel helikopterpiloten, die in feite
zo terecht kunnen bij de KLM-
Noordzee", aldus Van Leeuwen.
ADVERTENTIE
ENSCHEDE (ANP) - De Stich
ting Vluchtelingenwerk Enschede
heeft gisteren bij de Tweede Ka
mer met klem aangedrongen op
een "een humane en veilige oplos
sing" voor het probleem de Syri
sche vluchtelingen. De Stichting
heeft dit de vaste commissie voor
justitie van de Tweede Kamer ge
schreven. Deze commissie verga
dert donderdag over de problema
tiek van deze groep mensen.
In Enschede wonen 250 Syrisch-
orthodoxe vluchtelingen. Ze ver
blijven sinds 1984 in Nederland en
worden met uitzetting naar Syrië
bedreigd nu hun asielaanvrag niet
is gehonoreerd. Uit vrees zijn ruim
vijftig vluchtelingen ondergedo
ken. Vluchtelingenwerk is zeer be
zorgd over hun lot, omdat ze zijn
verstoken van een uitkering en het
moeten stellen zonder medische
zorg.
De spanningen onder deze men
sen en de andere Syrisch-ortho-
doxe vluchtelingen nemen volgens
Vluchtelingewerk met de dag toe.
Het comité dat zich het lot van de
asielzoekers aantrekt, acht hen tot
wanhoopsdaden in staat.
Dat de uitzetting van de Syrisch-
orthodoxe vluchtelingen veel el
lende kan veroorzaken is volgens
de Vluchtelingenwerk de afgelo
pen twee weken gebleken: twee
vrouwen en een kind van vier jaar
werden gescheiden van de rest van
hun gezin op het vliegtuig naar Da
mascus gezet. Zij werden daar
meteen na aankomst aangehou
den. "Pas na betaling van 3000 gul
den losgeld door in Nederland ver
blijvende vluchtelingen werd het
drietal vrijgelaten," zo meldt
Vluchtelingenwerk de kamercom-
De vrouwen en het kind lopen
volgens Vluchtelingenwerk het ri
sico opnieuw te worden aangehou
den door een van de vele geheime
diensten. Zij kunnen ook 'gewoon
te verdwijnen' of 'een ongeluk te
krijgen'. Dit soort dingen is gebrui
kelijk in Syrië, aldus de stichting
die daarin afgaat op informatie van
Amnesty International.
De Nederlandse ambasade in Sy
rië heeft gisteren een gesprek ge
had met de twee vrouwen. Ook het
vierjarig kind van een van hen was
bij het gesprek aanwezig. De am
bassade-woordvoerder zei niets
over de inhoud van het besprokene
te kunnen melden. Hij zei het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken te
zullen informeren. Wel zei hij dat
de vrouwen behoorlijk zijn aange
daan door het feit dat ze geschei
den van hun gezin in Syrië verblij
ven.
Kringen van Syrisch-orthodoxe
asielzoekers hebben verklaard dat
de mensen gezien hun christelijke
gezindheid worden vervolgd. De
Nederlandse ambasade in Syrië zet
daar grote vraagtekens bij. De
Stichting Vluchtelingenwerk er
kent dat voor "directe godsdienst
vervolging geen bewijs valt te leve
ren. Maar de christelijke kerken
moeten wel op eieren lopen om
niet in conflict komen met de Syri
sche overheid", zo schrijft Vluchte
lingenwerk.
afe?yzta6, MTyre&v
ORIGINELE REMDELEN
VOORAF PRIJSOPGAVE
GRATIS SCHOKDEMPERTEST
Een Thaise vrouw houdt een bord voor met daarop de tekst: 'Aidsdrager ga naar huis'. De vrouw maakt
deel uit van een groep betogers die tegen de komst van de Amerikaanse Zevende Vloot is. Zo'n 9.000 militai
ren zullen vandaag in het kader van de zogenaamde R&R, oftewel Rest en Recreation over de stad. Bangkok
uitzwermen. De demonstranten uitten hun bezorgdheid voor de Thaise bevolking, die mogelijk met het aids-
virus zou kunnen worden besmet. (foto ap)
LEIDERDORP Lijnbaan 9 071-891308
geopend 8-17.30 uur zaterdags 8.45-13 uur.
L A
