n Bloedig treffen in kazerne Argentinië Rebellen El Salvador bereid tot deelname verkiezingen Experts verwachten nieuwe aardbeving Bush steunt anti-abortus aanhangers in hun strijd Grieks kabinet in spoedberaad ijeen na moord op procureur bij Moskou stuurt onmiddellijk hulp naar rampgebied Hulp Russen verlicht voedselnood in Kabul DINSDAG 24 JANUARI 1989 Onduidelijkheid over identiteit opstandelingen BUENOS AIRES (GPD/AP) Argentijnse legereenheden hebben vanochtend voorberei dingen getroffen om het laatste bolwerk van burger-commando's, een uitgebrand officie ren verblijf op het terrein van een militaire basis, aan te vallen. Het leger is er nog steeds niet in geslaagd de controle over een kazerne te herwinnen. Bij de hevige gevechten zou den volgens de autoriteiten minstens 24 mensen om het leven zijn gekomen. WASHINGTON - De Amerikaan se president Bush heeft gisteren 45.000 anti-abortus demonstranten in Washington gezegd dat de be slissing van het Hooggerechtshof van 1973, waarin abortus wordt ge legaliseerd, moet worden terugge draaid. door Henk Dam Bush, die in het verleden ve scheidene malen zijn mening ove het abortus-vraagstuk heeft he zien, noemde die beslissing fou "Als het op abortus aankomt, een betere weg, de weg van a tie, de weg van het leven". De nieuwe president liet dit we ten in een via luidsprekers ver sterkte telefonische boodschap aan de demonstranten. Hij volgde daarmee het voorbeeld van oud president Reagan die datzelfde in voorgaande jaren ook deed. Maar anders dan Reagan, ont ving Bush de leiders van de de monstratie niet op het Witte Huis. Dat liet hij over aan vice-president Quayle en zijn chef-staf Sununu. Ook anders dan Reagan zei Bush dat onder hen die de abortus-keus aan de vrouw willen laten "ook goede wil zijn". Deze kleine reserves namen niet weg dat de demonstranten blij wa ren met de steun van Bush. Zij wa ren gisteren uit hét hele land naar Washington gekomen om er de zes tien jaar oude uitspraak van het Hooggerechtshof, bekend als de zaak-Roe versus Wade, te herden ken. Dat is iets dat zij jaarlijks doen. In die uitspraak zei het Hoogge rechtshof dat het recht op privacy betekent, dat vrouwen zelf moeten kunnen beslissen over de vraag of zij al dan niet een abortus willen. Maar die uitspraak is vooral de laatste jaren in hevige mate onder vuur gekomen van allerlei religieu ze groeperingen die fel tegen abor tus zijn. Dit jaar zou voor deze groeperin gen succes kunnen brengen. Het Hooggerechtshof heeft een zaak uit de staat Missouri op de agenda ge plaatst, die een eind aan de uit spraak van de zaak-Roe versus Wa de zou kunnen betekenen. Want de afgelopen jaren is de samenstelling van het Hooggerechtshof, dankzij benoemingen van Reagan, in con servatieve zin bijgekleurd. De meerderheid die de pro-abortus aanhangers in het Hof hadden, is daardoor verdwenen. Als het Hof inderdaad de pro abortus uitspraak uit 1973 zou te rugdraaien, dan zou dat betekenen dat het aan de verschillende staten zou worden overgelaten, of abortus mogelijk blijft. De meer conserva tieve staten in het zuiden en mid den van het land zouden in dat ge val abortus ongetwijfeld verbie den. Het begon allemaal, toen om vier uur 's ochtends het geblindeerde regiment van La Tablada, zo'n 30 kilometer ten zuidwesten van de hoofdstad Buenos Aires, werd overvallen door een groep van naar schatting vijftig rebellen. Na hevi ge gevechten, waarbij minstens vijf doden en acht gewonden vielen, kwam het grootste deel van de ka zerne onder controle van de indrin gers. President Alfonsin gaf generaal Gassino, de nog nieuwe stafchef van het Argentijnse leger, onmid dellijk opdracht om 'korte metten' te maken met de bezetters. Tot diep in de nacht werden de installa ties in La Tablada bijna onophou delijk bestookt door tanks en mor- tiergeschut. Pezeira, een naaste medewerker van president Alfonsin, verklaarde vanmorgen vroeg dat het leger de situatie meester was. Op het minis terie van defensie heette het toen echter nog dat de acties doorgin gen. Zo zou nog een van de gebou wen op de basis van La Tablada in handen zijn van de rebellen. Ook Congres J-partij wint in 2 kleine deelstaten India NEW DELHI (Rtr/UPI/DPA) - De Congres-I-partij van de Indische premier Rajiv Gandhi, die gisteren een verpletterende nederlaag leed .in de zuidelijke deelstaat Tamil Na- du, heeft de meerderheid van de ze tels gehaald bij verkiezingen in de kleinere, noordelijke deelstaten Mizoram en Nagaland. In Nagaland won de Congres-I- partij 31 van de 52 zetels. Over de bezetting van zeven zetels moet nog een beslissing vallen. In de deelstaat Mizoram sleepte de partij van Gandhi 22 van de 39 zetels in de wacht. Over de bezetting van een zetel moet nog worden beslist. Uit de einduitslag van de deel staatverkiezingen in Tamil Nadu blijkt dat de Dravida Munnetera Kazhagam (DMK) 148 zetels heeft behaald. De Congres-I-partij van Gandhi komt pas op de derdé plaats met 26 zetels. Buitenland kort Iraq De Iraakse overheid heeft gisteren 131 zieke en gewonde Iraanse krijgsgevangenen gerepatrieerd naar wat Iraq een 'menselijk ge baar' van president Saddam Husayn noemt. Verzoening Zuidkorea heeft gisteren inge stemd met een Noordkoreaans voorstel om op 8 februari voorbe reidende politieke besprekingen te voeren die de weg moeten berei den voor rechtstreeks overleg tus sen de premiers vari beide landen. Westduitsland De Westduitse secretaris-generaal van de NAVO, Wörner, verschijnt voor de parlementaire commissie die de toedracht van de vliegramp bij Ramstein onderzoekt. Wörner weigerde eerder te getuigen, omdat dit een inbreuk zou zijn op zijn in ternationale status. Liechtenstein Het uit 15 leden bestaande parle ment van het vorstendom Liech tenstein is gisteren ontbonden na een meningsverschil tussen de twee coalitiepartijen, die al sinds 1938 eendrachtig de dienst uitma ken. Èr zijn voorlopig nieuwe ver kiezingen uitgeschreven voor 5 maart. Egypte In de Egyptische hoofdstad Cairo zijn zondag zeker veertien mensen om het leven gekomen toen een woonblok instortte. Er wordt nog gezocht naar drie personen die op het fatale moment in de woning aanwezig zouden zijn geweest. In de Egyptische hoofdstad storten vaak huizen in, omdat te door ou derdom en achterstallig onder houd in slechte staat verkeren. Sumatra Bij zware overstromingen, veroor zaakt door aanhoudende regen, in het zuiden van Sumatra zijn vol gens de eerste cijfers zeker twaalf mensen omgekomen. Volgens be richten zijn sinds eind verleden week duizenden mensen uit hun huizen gevlucht uit angst voor het wassende water. Miami In Miami is gisteren de politieman gearresteerd die verleden week twee zwarten doodschoot en daar mee rassenrellen in de zwarte wij ken van de stad veroorzaakte. De man is beschuldigd van doodslag en vervolgens op borgtocht vrijge laten, aldus de politie van Miami. buiten de kazerne zouden er nog 'haarden van verzet' zijn. Gezegd werd, dat er speciale commando troepen waren aangevoerd om de rebellie definitief te kunnen smo- Afgaande op de uitlatingen van Pezeira waren er vannacht al min stens twintig rebellen en vier sol daten gesneuveld. Wie de indrin gers nu precies zijn, is nog altijd on duidelijk. Woordvoerders van het leger hadden het vanaf het eerste moment over leden van de tot in de jaren zeventig actieve guerrilla- groeperingen ERP en Montoneros, beiden tot op zekere hoogte ver bonden aan de progressieve vleu gels van de peronistische partij. Later werd er echter vanuit La Tablada gemeld, dat de rebellen pamfletten in de lucht hadden ge worpen. En daarin stond dat ze lid waren van het 'Nieuwe Argentijnse Leger'. Deze groep, zo werd aange kondigd, zal de 'marxistische sub versie' van de regering van presi dent Alfonsin bestrijden. Na die berichten overheerste de veronderstelling dat het om aan hangers ging van de achter de tra lies zittende kolonels Seineldin en Rico. Deze twee ultra-rechtse mili tairen hebben drie militaire muite rijen op hun naam staan, de laatste amper zes weken geleden. Seinel- Rico probeerden daarbij te- een complete amnes tie af te dwingen voor de verre gaande schendingen van de men senrechten tijdens de militaire dic tatuur uit de jaren zeventig. Verrassend nieuw vredesvoorstel Bij hevige gevechten tussen het Argentijnse leger en tig rebellen vloog het officierenverblijf op het terrein i sis Tablada in brand. ar schatting vijf- i de militaire ba- (foto AP) ATHENE (Rtr) - Het Griekse kabinet komt vandaag in spoed beraad bijeen naar aanleiding van de moord op de openbare aanklager Anastasios Venarthos, die gisteren voor zijn huis werd doodgeschoten. Het was de der de aanslag op een openbare aan klager sinds het begin van het jaar, maar de eerste met dodelij ke afloop. De 61-jarige Venarthos werd vlak bij zijn huis in het centrum van Athene neergeschoten door twee gemaskerde mannen die vanaf een motor vijf kogels op hem afvuurden. Hij overleed korte tijd later in het ziekenhuis. Op de plaats van de aanslag wer den pamfletten gevonden waarin een extreem-linkse 1 groepering, 'De Revolutionaire Organisatie van de Eerste Mei', zich verant woordelijk stelde. Venarthos zou zijn gedood, omdat hij voor de uitlevering aan Italië is van een vérmeend lid van de Rode Brigades, aldus de organisatie. De twee vorige aan slagen waren opgeëist door de groep '17 november', eveneens een uiterst linkse stadsguerilla- beweging. "De moordaanslag van van daag en de twee voorgaande aan slagen tegen rechtsfunctionaris- sen in een kort tijdsbestek moe ten ons aan het denken zetten over de motieven en doelen die zij dienen", zo zei premier Pa- pandreou gisteren in een verkla ring. De premier zal vandaag het spoedberaad voorzitten van de ministers van defensie, openbare orde en justitie en de hoofden van politie, inlichtingendienst en defensiestaf, aldus een woord voerder van Papandreou. De reeks aanslagen begon op 10 januari. Slachtoffer was toen de openbare aanklager Costas Androulidakis, die door drie ko gels in zijn benen werd getroffen. Hij verkeert nog steeds in kritie ke toestand. Acht dagen later werd Panayotis Tarasouleas neergeschoten. Voor beide aan slagen stelde '17 november' zich verantwoordelijk. T werden 'gestraft', aldus de ui terst linkse groep, omdat zij met corrupte politici de verantwoor delijkheid deelden voor een reeks financiële schandalen. In het geval van Venarthos werd een ander motief genoemd. De groepering 'Eerste Mei' be schuldigde hem ervan "een trouw aanhanger te zijn van het westerse imperialisme en de uit levering te steunen van Mauricio Folini nog voor dit in de rechts zaal aan de orde was". Folini wordt in Italië gezocht op verdenking van lidmaatschap van een gewapende bende, ge wapende roofovervallen en wa pensmokkel. Griekenland wees een verzoek om uitlevering in fe bruari 1987 af, omdat er politieke motieven aan de beschuldigin gen tegen Folini ten grondslag zouden liggen. De politie gelooft dat 'De Revolutionaire Organisa tie van de Eerste Mei' nauwe banden heeft met '17 november' en sluit niet uit dat het om dezelf de groep onder een andere naam MEXICO-STAD (GPD) - De guer rilla in El- Salvador heeft een ver rassend nieuw vredesvoorstel ge deponeerd bij de regering van de christendemocraat Duarte. Het gaat om een komplete koerswijzi ging van de rebellen. ,Ze zeggen on der meer bereid te zijn tot het res- pekteren van de dit jaar te houden presidentsverkiezingen. In ruil voor een dergelijke garan tie moeten die verkiezingen, die of ficieel zijn geprogrammeerd voor 19 maart, 6 maanden worden uitge steld, tot september. De guerrille- ros verklaren dat ze zich in dat ge val bij de stembus zullen laten ver tegenwoordigen door de groep van linkse politici, die eind vorig jaar naar El Salvador is teruggekeerd. Met Guillermo Ungo als kandidaat hebben deze politici zich als de Sa menkomende Democratie al inge schreven voor deelname aan de verkiezingen. Madrid bereid tot gesprek met Baskische ETA MADRID (Rtr/AFP) De Spaanse regering is bereid een "wellicht laatste" poging te doen via overleg met de Baskische afscheidingsbe weging ETA een einde te maken aan het geweld in Spaans Basken land. Dit staat in een verklaring die het Spaanse ministerie van binnen landse zaken gisteren heeft uitge geven. De regering reageerde met de verklaring op de aankondiging van de ETA zondag dat de afschei dingsbeweging het veertien dagen oude bestand met twee maanden heeft verlengd. Het bestand zou zondagavond aflopen. Het ministerie van binnenlandse zaken verklaarde dat de regering bereid is tot een gesprek indien er garanties van de ETA zijn dat de beweging "afziet van terroristische aanslagen", maar waarschuwde dat Madrid niet altijd zo bereidwil lig is. De ETA liet zondag in een ver klaring weten dat zij het bestand zou verlengen ten einde het "voe ren van besprekingen te vergemak kelijken". Volgens de tekst die in Baskische krant Egin werd gepu bliceerd, hebben de ETA en verte genwoordigers van de regering af gesproken een dialoog te openen. MOSKOU (AP/GPD) - Bij de aardbeving die gisterochtend ver scheidene bergdorpen in de Cen- traal-Aziatische Sovjet-republiek Tadzjikistan met de grond gelijk maakte, zijn vermoedelijk.rond de 1.000 mensen om het leven geko men. De meeste slachtoffers, onge veer 600, vielen in het dorp Sjarora, dat na de beving werd bedolven onder een 10 tot 15 meter dikke laag aarde die van de berghellingen rolde. Volgens Tass werd het aantal slachtoffers in het rampgebied, een kleine 3.000 kilometer ten zuidoos ten van Moskou, gisteravond ge schat op 1.000. Daarbij werd echter aangetekend dat het om een voor lopig cijfer gaat. "Het reddings werk wordt voortgezet en afgele gen bergdorpen zijn nog niet eens geïnspecteerd, omdat een aantal wegen is weggeslagen," aldus Tass. Ongeveer 70 doden vielen in het dorp Akoelibolo, ongeveer in het epicentrum van de beving, 30 kilo meter ten zuidwesten van Doesjanbe. Ook in andere dorpen werden grote verwoestingen aan gericht. Verbindingen, elektrici- teits- en watervoorzieningen wer den verbroken en vele gewonden moesten naar Doesjanbe en andere steden worden vervoerd. De vernielde huizen waren alle maal stenen gebouwen waren van slechts een verdieping. Hij -zei dat militairen naar het gebied waren gestuurd om de orde te handhaven, verbindingen te leggen en water en elektriciteitsvoorziening te her stellen. President Gorbatsjov heeft de autoriteiten in Tadzjikistan hulp toegezegd van de centrale overheid in Moskou. De beving deed zich om twee mi nuten na middernacht Nederland- Het door de aarbeving getroffen gebied tan. se tijd voor in het zuidwestelijke deel van de republiek, grenzend aan Afghanistan en China. In de Sovjetunie kreeg de beving een waarde toegemeten van 7 op de schaal van Richter. Volgens een Amerikaanse Geologische Dienst in Reston had de beving een kracht van 5,4 en kwam zij 42 minuten na een ongeveer even zware aardbe ving in de Stille Oceaan ten noor den van Japan. De beving hield 40 seconden aan en maakte een lawine van aarde en modder van de berghellingen los. De verwoestende lawine had een breedte van 8 kilometer en bedolf Akoelibolo volledig, aldus een woordvoerder van het ministerie van binnenlandse zaken van de re publiek. Vrijwel alle bewoners van het dorp werden door het aanstor mende geweld in hun slaap verrast. De bewoners van Akoelipoyen werden bijtijds gewekt en konden zich uit de voeten maken voor de lawine, die zich verplaatste met een snelheid van ruim 2 kilometer per uur. In de stad Sjarora in de Centraal- aziatische Sovjetrepubliek Tadzji kistan werden honderden mensen onder een soms vijftien meter dik ke slijklaag begraven. Het staats- persbureau Tass meldde dat ook de dorpen Okoelibolo en Koe- lipojon zwaar waren getroffen. An dere steden in Tadzjikistan voel den de schok ook, maar minder sterk. Tass noemde met name de plaats Noerek, waar een geweldige waterkrachtcentrale aan een stuw meer staat. Of die installatie van de aardbevingschade heeft geleden meldde Tass niet. Uit de republiekshoofdstad Doesjanbe zijn vrijwel onmiddel lijk 35 medische hulpbrigades naar het rampgebied vertrokken en ook uit Moskou zyn specialistenteams onderweg. Uit Westduitsland en Frankrijk zijn hulpaanbiedingen gekomen, maar daar werd nog niet op gereageerd. Een Tadzjiekse re geringscommissie leidt de hulpac ties. Uit het feit dat er ditmaal niet, zoals bij de ramp in Armenië, een hoge autoriteit uit het Kremlin is afgevaardigd, kan worden afgeleid dat de 'omvang van de ramp zoda nig is, dat de plaatselijke organen de afwikkeling in principe aankun nen. Ook zijn er nog geen berichten dat het leger te hulp is geroepen. Tadzjikistan heeft omvangrijke mi litaire bases op zijn grondgebied. Het Sovjet-televisiejournaal bracht het nieuws weinig promi nent en de enkele beelden die wer den getoond, waren beduidend minder dramatisch dan die uit Ar menië een maand geleden. Aan het eind van de uitzending werd offi cieel bekend gemaakt, dat geleer den in Armenië daar binnenkort nog een aardschok verwachten van een kracht van zeven op de schaal van Richter. De Armeense bevol king was hiervan op de hoogte ge steld, zei de nieuwslezer, alsmede van de prognose dat het hele ge bied de komende maanden seismo logisch nogal onrustig zal blijven, zij het dat zware schokken niet worden Verder eisen de rebellen veilig heidsgaranties voor het houden van een actieve, linkse verkiezings campagne, iets waarvan tot nu toe weinig terecht is gekomen. Ook ei sen zij een zetel voor hun politieke bondgenoten in het kiescollege dat de verkiezingen dirigeert. Verder zou het de komende maanden tot nieuwe onderhandelingen moeten komen met de regering over een definitieve oplossing voor de bur geroorlog, die in 9 jaar tijd al meer dan 70.000 mensenlevens heeft ge kost. Het gaat om een baanbrekend initiatief. Vredesonderhandelin gen met de regering van Duarte lie pen tot nu toe altijd stuk op het aandringen van de rebellen op een gezamenlijke overgangsregering. De eis om direkt een deel in de poli tieke macht te krijgen is nu komen te vervallen. Verder komen de guerrilleros met hun nieuwe plan tot op zekere hoogte tegemoet aan de herhaalde oproepen van Duarte om mee te doen aan de verkiezingen. Waar echter geen garanties voor worden gegeven, is het inleveren van de wapens, een tweede eis van Duarte. Daarover, zo vinden de guerrilleros, moet apart met de re gering worden onderhandeld. „Als we de wapens voor het houden van de verkiezingen inleveren, plegen we zelfmoord", aldus een woord voerder van de rebellen. Het vredesplan werd eind vorige week in Mexico overhandigd aan Arturo Rivera y Damas, de als be middelaar optredende aartsbis schop van San Salvador. De Sal vadoraanse kerk had het voorstel zondag al als 'positief en interes sant' bestempeld, maar weigerde toen details te geven. De regering van president Duarte heeft nog niet officieel gere- ageerd. Woordvoerders van zijn christendemocratische partij ver- Guillermo Ungo klaarden dat zij het voorstel eerst nog moesten bestuderen. De ultra rechtse Arena-partij, die verreweg favoriet is bij de verkiezingen van maart, zei te geloven dat een even tueel uitstel van de stembusslag een 'klimaat van anarchie' in het land zal provoceren. Sinds eind vorig jaar hebben de guerrilleros hun militaire acties aanzienlijk opgevoerd. Bijna elke week vinden er gecoördineerde aanvallen plaats tegen legerposten in de provincie. Bijna een kwart van alle burgemeesters in het land is onder druk van de rebellen afge treden. In de hoofdstad San Salvador hebben er de afgelopen zes weken verschillende aanvallen met bom auto's en eigen gemaakt mortierge- schut plaatsgevonden tegen de be langrijkste installaties van het Sal vadoraanse leger. Tussen de regels door waarschuwen de guerrilleros er in hun vredesvoorstel voor, dat zij hun acties nog verder zullen op voeren indien men nul op rekest krijgt. KABUL (AP) - Het Sovjet-leger heeft gisteren zijn voedselvluchten naar de Afghaanse hoofdstad Ka- bul opgevoerd om het hoofd te bie den aan grote voedseltekorten die in Afghanistan dreigen. Deze wor den onder meer veroorzaakt door een ontoereikend distributiesys teem en een om zich heen grijpen de hamsterwoede bij voedselhan- delaren. Op de luchthaven van Kabul laadden Russische militairen giste ren honderden zakken meel uit II- joesjin-transportvliegtuigen. „De plaatselijke bestuurders hebben niet op tijd opdracht gegeven voor voedselleveranties," lichtte de Russische generaal-mgjoor Sere- brov toe. „En een aantal handela ren wil niet leveren om de prijzen op te drijven. In Kabul is er vol doende voedsel in voorraad, maar zij houden dat vast". Maar ook de strenge winter en zware sneeuw val, plus het toenemende aantal overvallen van verzetsgroepen op voedselkonvooien worden gezien als oorzaken van de voedselnood. Serebrov sprak tegen dat de laatste fase van de Russische troe penterugtrekking in volle gang is. „We zijn gereed om de terugtrek king tegen 15 februari af te ronden, maar we hebben nog geen orders om met die laatste fase te begin nen," aldus de Sovjet-officier. Wat betreft de soldaten die aanstalten maakten om te vertrekken merkte hij op, dat dat diensplichtigen wa ren die hun tijd van twee jaar erop hebben zitten en „worden vervan gen door anderen". Serebrov nodigde op de Kabulse luchthaven westerse journalisten uit om getuige te zijn van de 12 tot 15 voedselvluchten uit de Sovjetu nie die daar dagelijks arriveren. De vluchten zullen naar zijn zeggen tot het einde van deze week doorgaan. ADVERTENTIE BIJ DE BIJENKORF BEN JE BETER AF

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 5