DE EUROPESE VAKANTIE-TOP 10
'Westerse eisen
leiden ook tot
hogere prijzen'
PAGINA 18
DINSDAG 24 JANUARI 198&
Frankrijk: veel kamperende gezinnen.
Spanje blijft voornamelijk als zonbestemming in trék.
De lage prijzen waren tot dusver
voor veel toeristen dé reden om
voor Spanje, Griekenland of Joe
goslavië te kiezen. Griekenland en
vooral Spanje worden echter
steeds duurder. Sommige plaatsen
in Spanje doen op het moment qua
prijs niet meer onder voor Neder
land. Aan de andere kant wordt
Joegoslavië een nog goedkoper en
dus aantrekkelijker vakantieland.
Het is moeilijk de enorme prijs
verschillen in de tien meest be
zochte Europese vakantielanden
te verklaren, maar toch zijn er wel
enkele redenen voor aan te geven.
P. van Rosse, onderzoeker bij de
Consumentenbond, houdt zich
voornamelijk bezig met de prijzen
van de eerste levensbehoeften.
"Een belangrijke reden waarom
Spanje en Griekenland steeds
duurder worden is dat de toeristen
steeds meer westerse eisen stellen
aan het eten en de accommodatie.
Dit betekent voor de plaatselijke
bevolking dat ze moet investeren.
Daar hangt een prijskaartje aan.
Westerse eisen leiden tot westerse
prijzen".
Mallorca
Nog een voorbeeld: de reusach
tige investeringen die aan de Mid
dellandse Zeekust zijn en worden
gedaan. Van Rosse: "Aan de ande
re kant moeten we niet vergeten
dat in deze echte toeristische trek
pleisters de stelling 'wat de gek
ervoor geeft' ook een grote rol
speelt".
En 'wat de gek ervoor geeft' gaat
zo lang op totdat de gek het vertikt
te betalen. Dat is gebeurd op Mal
lorca. Dit Spaanse eiland heeft
zich met zijn steeds hogere prijzen
bij de Nederlandse toerist minder
populair gemaakt. Ook Joegosla
vië past zich aan de westerse eisen
aan, maar daar zorgt de instabiele
economie ervoor dat dit niet leidt
tot hogere prijzen. Door de enor
me inflatie van de Joegoslavische
dinar wordt dit land nog steeds
goedkoper voor de Nederlandse
vakantieganger.
Een andere aanwijsbare reden
voor prijsverschillen is de per land
opgelegde btw. "De hoogte van de
btw over eerste levensbehoeften
verklaart gedeeltelijk waarom
Duitsland duurder is dan Neder
land. In Nederland wordt zes pro
cent btw geheven over eerste le
vensbehoeften, terwijl dat in
Duitsland veertien procent is.
Geen wonder dat veel Duisters die
aan de Nederlandse grens wonen
in Nederland produkten zoals kof
fie inslaan", aldus Van Rosse.
In verhouding
Een van de redenen waarom de
prijzen verschillen in de tien lan
den is de economische ontwikke
ling per land en de daarmee sa
menhangende lonen die er worden
uitbetaald. Van Rosse: "Iemand
die in Griekenland of Joegoslavië
in een hotel, restaurant of super
markt werkt, verdient ruim de
helft mindér dan iemand die dat
zelfde werk in Nederland, Duits
land of Zwitserland doet. Het uit
eindelijk geleverde produkt een
overnachting in een hotel, een
etentje in een restaurant of een
mand boodschappen uit de super
markt staat logischerwijs in
verhouding tot het loon".
Van Rosse waarschuwt er niet
temin voor dat het in sommige ge
vallen niets zegt dat bijvoorbeeld
Frankrijk duurder is dan Neder
land. "Het gaat altijd om een ge
middelde prijs. Nederland is qua
oppervlakte in feite één grote stad
waar de prijzen niet veel verschil
len, maar in landen zoals Frank
rijk en Spanje kunnen de prijzen
enorm uiteen lopen. In Parijs of
aan de Middellandse Zeekust be
taal je soms twee tot drie keer zo
veel voor een maaltijd als in de
Franse binnenlanden. Ondanks
het feit dat Frankrijk gemiddeld
duurder is dan Nederland, kan je
in de binnenlanden van Frankrijk
goedkoper vakantie houden dan in
Nederland".
Een camping in de Franse natuur, een bungalow in Duitsland, de Spaanse costa's, een
actieve vakantie in Oostenrijk, Belgische steden bezoeken, een intiem Italiaans
familiehotelletje, lekker goedkoop eten in Joegoslavië, trekken langs de Griekse eilanden,
een sportieve vakantie in Engeland, of de rust van de Zwitserse bergen. Het is maar net waar
je voor kiest. In elk geval hebben de Nederlandse toeristen hun wensen voor het komend jaar
in bovengenoemde volgorde bepaald. Een overzicht van de Europese vakantie-top 10.
1. Frankrijk
Frankrijk is de populairste bestemming
voor Nederlanders die hun vakantie in
het buitenland doorbrengen. Tegen de
20 procent, wat neerkomt op zo'n ander
half miljoen Nederlanders. "Ze zitten
overal", zegt Bernard Crouset, directeur
van het Frans Verkeersbureau in Am
sterdam. "Niet alleen aan de kust, maar
door het hele land. Ze zoeken in Frank
rijk wat ze thuis niet hebben".
Frankrijk is naar zijn mening een echt
la carte-land. Van alle Nederlanders
gaat 80 procent individueel naar Frank
rijk. Het zijn voor het merendeel gezin
nen: ouders tussen 25 en 45 jaar met een
of meer kinderen, die komen kamperen.
Twee uitgangspunten zijn volgens
Crouset belangrijk: Nederlanders in
Frankrijk zoeken steeds minder de com
binatie van zon en zee, maar in plaats
daarvan activiteiten. Ook stellen zij ho
gere eisen aan comfort en dienstverle
ning. Daarop moeten de campings inspe
len.
Bernard Crouset vindt niet dat Frank
rijk een duur land is. Hij zegt: "Nu ja,
misschien als je een kop koffie of een
glas bier gaat drinken op de Champs Ely-
sées in Parijs, maar zeker niet op het plat
teland. Als een nadeel ziet hij veeleer het
probleem van de communicatie: steeds
minder Nederlanders spreken Frans,
lang niet alle Fransen spreken Engels.
2. Duitsland
De belangrijkste bestemmingen van Ne
derlanders in de Bondsrepubliek zijn
Sauerland (ruim 19 procent), Eiffel (ruim
12 procent), het Zwarte Woud (ruim 10
procent) en de Moezel (9 procent). In to
taal waren de Nederlanders in '88 goed
voor bijna 15 miljoen overnachtingen.
Daar kwamen nog eens 2,7 miljoen dag
bezoekers bij.
De directeur van het Duits Verkeers
bureau in Amsterdam, Knut Blatter-
mann, ziet het voor dit jaar als een voor
deel dat de prijzen in Duitsland gelijk
blijven en in bepaald opzicht (eten, drin
ken) goedkoper zijn dan in Nederland.
Een trend die zich de laatste jaren afte
kent is dat Nederlanders een bungalow
of vakantiewoning nemen en het hotel
de rug toe keren. Een goed functione
rend reserveringssysteem komt daarbij
van pas.
3. Spanje
Spanje is bij Nederlanders in trek als
zonbestemming. Van de vakantiegan
gers gaat 87 procent om het goede kli
maat. Maar er is meer, zegt A. van Breda
van het Spaans Verkeersbureau: de
Spanjaard heeft veel ervaring met toeris
me, spreekt wat talen. Nederlanders vin
den in Spanje iets van thuis: zij kunnen
er een Nederlandse krant kopen, en als
zij genoeg hebben van paella bestellen zij
saté
Van Breda adviseert Nederlanders die
per auto naar Spanje gaan wat meer tijd
te nemen op weg naar hun vakantiebe
stemming. "Rijd eens door de Pyre
neeën", zegt hij. "Ben je met het vlieg
tuig gekomen, huur dan eens een auto en
trek het binnenland in. De meesten heb
ben het achterland nog niet ontdekt".
In opkomst is het lang weekend naar
een Spaanse stad als Madrid of Barcelo
na, Valencia of Sevilla. Spanje werkt
hard toe naar 1992: Olympische Spelen
in Barcelona, wereldtentoonstelling in
Sevilla, Madrid de culturele hoofdstad
van Europa. Vliegvelden worden uitge
breid, nieuwe wegen aangelegd, snelle
treinverbindingen gerealiseerd.
4. Oostenrijk
Oostenrijk scoort nog altijd hoog:
750.000 Nederlanders waren in 1988 goed
voor ruim 5 miljoen overnachtingen.
Volgens Toni Winkler van het Oosten
rijks Toeristenburo in de eerste plaats
vanwege het mooie landschap en de vele
mogelijkheden voor een actieve vakan
tie. Voor de liefhebbers zijn er dit jaar
speciale brochures met alle mogelijkhe
den op het gebied van tennis, golf, water
sport, paardrijden, wandelen en fietsen.
Ook mensen met kinderen komen
graag naar Oostenrijk. Veel plaatsen bie
den speciale kinderprogramma's. Op de
boerderij leren kinderen met de dieren
omgaan. Als derde punt noemt Winkler
de Oostenrijkse gezelligheid: de begroe-
door Carlo Nagel
ting met 'Servus' is niet zo maar een
kreet, maar datgene wat vrienden tegen
elkaar zeggen.
In Oostenrijk, zegt Winkler, kun je nog
heel goed overnachten op basis van half-
pension voor 40 a 50 gulden per dag. Dat
er ook 's zomers af en toe een buitje valt
is nu juist de reden dat het land zo mooi
groen ziet.
5. België
België neemt een aparte plaats in temid
den van andere vakantielanden. Voor
een echte zomervakantie gaan wel wat
Nederlanders naar de Ardennen (de
dichtstbijzijnde bergen), maar veel meer
toeristen brengen in alle seizoenen een
kort bezoek aan een van de steden: Brus
sel, Brugge, Antwerpen of Gent.
"Omdat bij ons toch een heel ander
cultuurpatroon heerst", zegt Jan Hoste
van het Belgisch Verkeersbureau in Am
sterdam. "De kunst van de keuken is in
het algemeen in België beter dan in Ne
derland. Ook de bereikbaarheid is een
sterk punt".
Hij laat niet na nog even te wijzen op
de enorme hoeveelheid biersoorten in
België: meer dan 400, vaak ambachtelijk
gebrouwen. "Een trekpleister op zich
zelf'.
6. Italië
Nederlanders zoeken in Italië het water
op. Ze maken wel eens een uitstapje naar
Venetië of Verona, maar ze zitten aan een
meer of aan zee. Niet andersom: logeren
in de stad en af en toe een dagje naar het
water. Dat komt niet voor.
Huub van Roijen van het Italiaans Ver
keersbureau denkt dat behalve het water
het familiebedrijf in Italië een trekpleis
ter voor Nederlanders vormt. Bijna alle
hotels en restaurants doen op die manier
aan klantenbinding, er worden vriend
schappen gesloten, het z.g. retourtoeris-
me is groot.
Een derde aantrekkingskracht vormt
de boektieksfeer. Wat in Nederland weer
wordt opgebouwd aan kleine winkeltjes
is in Italië altijd normaal geweest. Er zijn
niet veel grote warenhuizen. Een half
miljoen Nederlanders zocht in '88 Italië
op als vakantiebestemming.
7. Joegoslavië
Miodrag Manovic noemt Joegoslavië een
land van. contrasten. Niet alleen zee en
strand, maar ook het binnenland is in
trek met meren, bossen en rivieren. Joe
goslavië is een echte zomerbestemming.
Tussen april en oktober kun je er vanuit
Nederland met wel tachtig touroperators
naartoe.
Heel aantrekkelijk zijn volgens de di
recteur van het Joegoslavisch Verkeers
bureau de lage prijzen, die in '89 op het
zelfde niveau zullen blijven. Je eet er
goedkoop in restaurants en je neemt be
taalbare souvenirs mee naar huis in de
vorm van sieraden, leer of een fles sterke
drank voor vier a vijf gulden.
Het aantal accommodaties breidt zich
met de groei van het toerisme gestaag
uit, vooral aan de kust. Toch kent Joego
slavië nog niet de druk van het massatoe
risme. Er zijn, vergeleken met andere
landen, relatief veel mogelijkheden voor
naturisten.
8. Griekenland
Er is een tijd geweest dat Griekenland als
vakantiebestemming uitgesproken eli
tair was. Cultuurliefhebbers en ontdek
kingsreizigers, dan had je het wel gehad.
Maar de laatste jaren is de afstand ver
kleind door het toegenomen aantal char
tervluchten. Griekenland is toegankelijk
voor een breder publiek.
A. Ioannidis, directeur van het Grieks
Verkeersbureau, noemt de Griekge ar
chipel met al zijn eilanden en zijn gevari
eerde natuur bij uitstek geschikt om in te
spelen op de trend van vakanties op
maat. Een paar duizend eilanden, 15.000
kilometer kust: daar kun je als individu
je plaatsje wel vinden. De cultuur als ba
kermat van de democratie spreekt bo
vendien aan: er is geen plaats in Grieken
land waar geen overblijfselen van de
vroegere beschaving zijn te vinden.
Ioannidis roemt voorts.de gastvrijheid
van de Grieken, de betrekkelijke veilig
heid van toeristen en het goede prijspeil.
Een nieuwe bestemming voor '89 is het
eiland Chios, een van de vele nog vrijwel
onontdekte eilanden.
9. Engeland
Jan Molenaar van het Brits verkeersbu
reau noemt de afwisseling in Groot-Bri-
tannië de aantrekkelijkste kant van het
eiland. Wales, Schotland, Engeland: ze
hebben alle drie een eigen cultuur en na
tuur, een rijke historie, waarvan nog veel
getuigt. Maak je gebruik van bed and
breakfast, dan leer je de Britse bevolking
goed kennen.
Een zonbestemming is Engeland niet,
dat geeft Molenaar toe. Maar verblijf je
aan het strand en is het wat minder mooi
weer, dan heeft het achterland ook veel
te bieden. Sportieve mogelijkheden zijn
er volop en daarop spelen reisbureaus als
Paddington in Den Haag goed in.
Londen is als bestemming nog altijd
het populairst. Dan volgt zuid-Engeland.
Wales is bij Nederlanders het minst be
kend, terwijl daar toch drie prachtige na
tionale parken liggen. Een nadeel van
Groot-Brittannië is dat je altijd de over
steek moet maken. Misschien dat de Ka
naaltunnel daar straks verandering in
brengt.
10. Zwitserland
Nummer tien op de ranglijst is Zwitser
land, een plaats die het overigens deelt
met Luxemburg. Nederlanders gaan
naar Zwitserland voor de bergen, de rust
en de natuur. Om dat imago te doorbre
ken heeft Zwitserland dit jaar gekozen
voor promotie van de steden.
Het land is relatief duur, maar Peter
Michel van het Zwitsers Verkeersbureau
in Amsterdam zegt dat de toerist wel
waar voor zijn geld krijgt. Doe-vakanties
worden steeds belangrijker, niet alleen
de gebruikelijke, maar ook een sport als
wildwatervaren.
Oostenrijk: 'actief vakantieland.
Griekenland: toegankelijk voor een breder publiek.
