icmfleii Solidariteit akkoord met overleg regering Pers duikt op vriend Mitterrand in Pechiney-zaak Over voorwaarden erkenning vakverbond Groep Britten wil afbraak burgerrechten tegengaan Zwaar verlies Gandhi bij deelstaat-verldezing Frans schandaal rond voortijdige handel in effecten Bush geeft rondleiding in eigen huis MAANDAG 23 JANUARI 1989 Buitenland kort treden kabinetschef Boulbil heeft een aantal aanklachten aangekon digd wegens smaad, onder andere tegen onverdachte persorganen als het conservatieve dagblad 'Le Quo- tidien de Paris', het socialistische weekblad 'Le Nouvel Observateur' en het onafhankelijke weekblad 'Le Journal de Dimanche'. Journalisten die zich met de zaak bezig houden, hebben scheldbrie ven ontvangen en zijn bedreigd dat ze zullen worden afgetuigd. Boven dien worden er valse brieven in omloop gebracht, die bepaalde re dacties, zoals die van de Le Quoti- dien de Paris in een kwalijk dag licht proberen te stellen. Zo'n 'brief is bijvoorbeeld aan het mi nisterie van financiën 'geschreven' en 'ondertekend' door een der re dacteuren, die er zogenaamd de ontslagen kabinetschef Boulbil van kwalijke praktijken beschul digt. Sovjetunie De Sovjetunie heeft zes maal zo veel chemische wapens opgesla gen als zij tegenover het Westen heeft toegegeven. Dit blijkt vol gens het Britse dagblad 'The Ti mes' uit rapporten van de Britse in lichtingendienst. De Britse rege ring is van plan de Sovjetunie te confronteren met de cijfers als Gorbatsjov een bezoek aan pre mier Thatcher brengt. Noordkorea Voor het eerst heeft de Noordko- reaanse regerende communisti sche partij een officiële delegatie naar Japan gestuurd. De vier man sterke afvaardiging kwam zater dagmiddag in Tokyo aan en zal het congres van de Japanse socialisti sche partij bijwonen. Salmonelladode Deze week is in Leeds een 80-jarige vrouw overleden nadat zij een ei of gevogelte had gegeten dat salmo nellabacteriën bevatte. Dit schrijft het Britse weekblad The Observer. Ruim een week geleden overleed een jongetje van negen als gevolg van voedselvergiftiging. Rode Kruis Vier medewerkers van het Zwitser se Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) zijn gisteren te ruggekeerd naar Libanon, een maand nadat het Rode Kruis be sloot zijn mensen terug te halen naar Zwitserland, omdat ze met de dood waren bedreigd. BUDAPEST (GPD) De Poolse onafhankelijke vakbeweging Solidariteit is bereid met de regering te onderhandelen over de voorwaarden waaronder de in 1981 verboden bewe ging weer kan worden erkend. Lech Walesa heeft dit gisteren in Gdansk verklaard na een langdurige bijeenkomst van het Nationaal Uitvoerend Comité (KKW) over de uitkomst van vorige week gehouden bijeenkomst van het centraal comité van de communistische partij. LONDEN (Rtr) - Een snel groeien- de groep Britten voert sinds kort campagne voor een geschreven grondwet om verdere aantasting van de burgerrechten door de Con servatieve regering van premier Thatcher tegen te gaan. De Britten hebben de provoce rende naam „Charter 88" gekozen, een stille verwijzing naar de Tsjechoslo waakse mensenrechten organisatie „Charta 77". Gisteren plaatste Charter 88 een advertentie over twee pagina's in „The Obser ver", met de namen van 1.000 aan hangers. Toen de groep in decem ber begon, waren het er nog geen 200. Initiatiefnemers zijn intellectue len en academici die vinden dat een 300 jaar oude „grondwettelijke regeling" op schrift moet worden gesteld en dat de politieke burger rechten in een wet moeten worden vastgelegd. De ondertekenaars zijn van me ning dat het Thatcher-regime de politieke vrijheden heeft uitgehold door het overheidsapparaat zijn conservatieve waarden op te leg gen. De toch al omstreden onaf hankelijkheid van de BBC en an dere omroepen zou worden be dreigd, de academische vrijheid zou op het spel staan en de rege- ring-Thatcher zou tolereren dat in naam van de nationale veiligheid mensenrechten worden geschon den. Charter 88 wil een grondwet die garanties biedt voor eerbiediging van mensenrechten en politieke vrijheden, is voorstander van een kiesstelsel met evenredige verte genwoordiging en van het ombou wen van het House of Lords in een meer democratisch soort Tweede Kamer. Parlementszetels in het House kunnen nu alleen maar geërfd worden. De groep wil in de grondwet ook de onafhankelijkheid van een - her vormde - rechterlijke macht vast leggen en wettelijke middelen te gen machtsmisbruik en willekeur invoeren. Ook wil men garanties voor een evenwichtige verdeling van de macht tussen nationale, re gionale en lokale bestuursorganen. „In Groot-Brittannië is het tijd geworden om politieke vrijheden, burgerrechten en mensenrechten te eisen. De eerste stap is om die vast te leggen in de vorm van een grondwet, zodat zij niet langer af hankelijk zijn van willekeurige de creten van Westminster en White hall,',raldus Charter 88. In de New Statesman, het tijd schrift dat aan de wieg stond van Charter 88, werd vorige maand in een commentaar gezegd dat het brede karakter van de aanhang die de groep heeft gekregen, „duide lijk aantoont dat er in brede kring grote bezorgdheid heerst over de uitholling van de democratische vrijheden in dit land." Uitgever Stuart Weir, een lid van Charter 88, liep onlangs al op voor spelbare kritiek vooruit door te stellen dat de doelstellingen van de groep niet „puur anti-Thatcher" Bekende namen die Charter 88 steunen, zijn die van de schrijvers Salman Rushdie, John Fowles en Harold Pinter en die van de acteur John Cleese en de actrices Peggy Ashcroft en Glenda Jackson. Politie Ecuador vindt ontvoerde kinderen terug QUITO (AFP/DPA) - De politie van Ecuador heeft negen kinde ren teruggevonden die door een bende kinderrovers waren ont voerd. Volgens een zegsman van de politie werden de kinderen, tussen de vier maanden en drie jaar oud, ontdekt op aanwijzing van een advocaat die vorige week wegens kinderhandel werd gearresteerd. De advocaat had in een vraag gesprek aangeboden de schuil plaats van de kinderen aan te wij zen in de hoop te worden vrijge laten. De politie vermoedde dat de advocaat samen met een vak broeder aan het hoofd stond van een bende die kinderen ontvoer de en hen voor grof geld ter adop tie aanbood aan echtparen in de Verenigde Staten en Europa. Volgens de politie zou de ben de ruim 30 kinderen hebben ont voerd. De zeven bendeleden ope reerden vooral op drukke mark ten en maakten van het gedrang gebruik om de kinderen te ont voeren als de moeders even afge leid waren door het inkopen doen. De advocaat vertelde dat hij ongeveer 100 gulden per kind aan een ontvoerder betaalde. Een schijntje vergeleken bij de ongeveer 50.000 gulden die in de Verenigde Staten voor een pleeg kind wordt neergeteld. MADRAS (Rtr) - De Congres-I-par- tij van premier Rajiv Gandhi van India heeft een verpletterende ne derlaag geleden bij verkiezingen in de deelstaat Tamil Nadu. De partij Dravida Munnetra Kazhagam (DMK) behaalde de absolute meer derheid. Vanmorgen was de bezetting van 219 van de 234 zetels in het parle ment bekend; 139 zetels gingen naar de DMK. De Congres-I-partij kreeg slechts 24 zetels en lag daar mee op de derde plaats. Op de tweede plaats eindigde de regiona le partij onder leiding van oud filmster Jayalalitha Jayaram, die beslag legde op 27 zetels. DMK-leider Muthuvel Karu- nanidhi zag in de uitslag een uit spraak van het volk tegen het op treden van de premier, zijn rede voeringen in Tamil Nadu en zijn pogingen de gevoelens van de Dra- viden (Tamils) te onderdrukken. Premier Gandhi bezocht de deel staat het afgelopen jaar verscheide ne malen. Hij had gehoopt daar mee stemmen te kunnen winnen voor de Congres-I-partij. De uitslag van de verkiezingen zal binnen de partij van Gandhi de stemmen doen verstommen die pleiten voor algemene verkiezin gen op korte termijn, zo menen waarnemers. Er moeten dit jaar in heel India verkiezingen worden ge houden omdat de ambtsperiode van de regering in december af loopt. Tamil Nadu heeft een onrustige tijd achter de rug. Ruim een jaar ge leden overleed Ramachandran, een bondgenoot van Gandhi die de staat jarenlang had geleid. Zijn we duwe, Janaki, en zijn minnares, Jayalalitha Jayaram, vochten in het openbaar de strijd uit om zijn opvolging. Janaki regeerde korte tijd, maar na rel-achtige taferelen in het parlement van de deelstaat, zette Gandhi de plaatselijke rege ring af en plaatste hij Tamil Nadu onder het gezag van New Delhi. Ook in de deelstaten Mizoram en Nagaland werd zaterdag gestemd. Maar het tellen van de stemmen be gint pas vandaag. Verwacht wordt dat de Congres-I-partij het daar aanzienlijk beter zal doen. BEKENTENIS - De wegens moord ter dood veroordeelde Amerikaan Ted Bundy heeft de moord op on geveer 30 vrouwen in het westen van de Verenigde Staten bekend. Het Opperste Gerechtshof van Flo rida wees gisteren een laatste be roep af tegen de executie van Bun dy, morgen op de elektrische stoel. Bundy (42) is veroordeeld voor het vermoorden van drie vrouwen in 1978. Vrijdag begon hij opeens har de feiten te noemen van nog eens 30 onopgeloste moorden. Zaterdag vergaderde het KKW plus een aantal adviseurs van de Solidariteittop meer dan dertien uur, gistermorgen werden de dis cussies hervat en tegen het mid daguur werd een lange verklaring aan de pers gepresenteerd. Daarin stond onder meer dat „de moge lijkheden zijn geschapen voor een dialoog over de noodzakelijke eco nomische en politieke hervormin gen in Polen". Volgens de leider van Solidari teit, Lech Walesa, moeten de on derhandelingen over het opnieuw legaliseren van de vakbeweging zo snel mogelijk beginnen. Hij noem de geen datum, maar goed geinfor- meerde zegslieden in zijn omge ving zeiden dat Walesa woensdag of donderdag in Warschau met re geringsvertegenwoordigers zal spreken. Uit de antwoorden van Walesa op vragen van journalisten blijkt dat in de leiding van Solidariteit nog geen hosannah-stemming heerst. Walesa wilde bijvoorbeeld niet van een 'historisch moment' spreken. „Ik ben een praktisch man, voorlopig spreken we alleen over theoretische mogelijkheden. De praktijk zal moeten uitwijzen of het mogelijk is succes te boeken". Walesa sloot een ontmoeting met zijn grote rivaal, partijleider Jaru zelski'niet uit. „Nu is dat nog niet nodig, maar ik wil daarmee niet zeggen dat ik niet wil. We hebben het nu allebei zeer druk, maar als we aan de werkelijk belangrijke kwesties toekomen zullen we el kaar zeker ontmoeten", zei hij. Jaruzelski had vorige week nog verklaard dat de belangrijkste voorwaarde voor gesprekken over legalisering van Solidariteit is, dat de vakbond zich aan de. Poolse grondwet houdt, dat wil zeggen het socialistische karakter van de Poolse staat en de leidende rol van de communistische partij erkent. In de verklaring van Solidariteit wordt aan deze voorwaarde tege moetgekomen. Jaruzelski kondigde bij die gele genheid ook aan dat over andere voorwaarden onderhandeld kan worden. Hij noemde het afzien van staatsondermijnende activiteiten (waarmee zeer waarschijnlijk wordt bedoeld een belofte geen stakingen te organiseren)- en het weigeren van financiële hulp uit het buitenland. Walesa sprak na de ochtendmis in de St. Brigittha-kerk in Gdansk een menigte van naar schatting tweeduizend enthousiaste suppor ters toe. „We reiken de regering de hand", aldus Walesa, „er is nu de mogelijkheid om de problemen van Polen op een democratische manier opop te lossen. Maar een voorwaarde is dat Solidariteit een vrije en onafhankelijke vakbond kan blijven. Als daaraan niet wordt voldaan zullen we de strijd die we de afgelopen jaren hebben gevoerd voortzetten". In een eerste reactie verklaarde premier Rakowski, die momenteel een bezoek brengt aan de Bondsre publiek, dat hij zich kon voorstel len dat Solidariteit ooit nog eens een oppositiepartij' in Polen zou kunnen worden. Maar dan zou de vakvereniging wel zijn status zou moeten veranderen. Rakowski zei dat hij zou willen weten of Solidari teit een vakbond wil blijven of een politieke partij wil worden. PARIJS - De melding van een voortijdige handel in effecten van de Amerikaanse aluminium-ver- pakkingsgigant 'American Natio nal Can', kort voordat het bedrijf zou worden overgenomen door zijn Franse concurrent Pechiney, heeft de Franse gemoederen de afgelo pen dagen behoorlijk beziggehou den. Een nieuwe onthulling in de zaterdageditie van het dagblad Le Monde over het 'Pechiney-schan- daal' deed er nog een schepje bo venop. door Rudolph Bakker In het bewuste artikel werd ge steld dat president Mitt^rrands vriend en vertrouweling Roger-Pa- trice Pelat in het geheim met veel meer aandelen had gespeculeerd dan hij had gesuggereerd. Presi dent Mitterrand zou dit weekeinde in een geheim rapport van de stand van zaken op de hoogte zijn ge steld. Le Monde wist te melden dat de gefortuneerde zakenman het niet bij de 10.000 aandelen had gela ten, die hij 'openlijk' via de beurs nese zakenman Samir Traboulsi, die tijdens de onderhandelingen een belangrijke bemiddelende rol heeft gespeeld. Van Franse zijde wordt dan nu ook verondersteld dat dit aspect van de voortijdige handel in Triangle-aandelen niet alleen meer zou berusten op straf bare handigheidjes, maar op een internationaal circuit van regel rechte finaniële oplichters. De man die zijn positie door zijn nauwe relaties met Traboulsi ver speelde was kabinetsschef Boulbil van de minister van economische zaken en financiën Beregevoy. Boulbil is afgelopen vrijdag afge treden om 'vrij uit te kunnen spre ken en zijn eer te verdedigen'. Hij was nauw bij de ontwikkelingen rond het samengaan betrokken, al heeft niemand hem openlijk van loslippigheid of medeplichtigheid beschuldigd. Minsiter Beregovoy heeft na het aftreden van Boulbil in een tv-interview opnieuw zijn ver trouwen in de eerlijkheid van zijn vroegere naaste medewerker uitge sproken. De Franse pers heeft in de kwes tie een voor zijn doen heldhaftige houding aangenomen. Ze zoekt zonder aanzien des persoons naar primeurs en onthullingen. De afge ROME De Venetiaanse onder zoeksrechter Carlo Mastelloni heeft de volledige top van de Itali aanse militaire inlichtingendienst SID, diè- in het begin van dë jaren zeventig de dienst uitmaakte, in staat van beschuldiging gesteld. door Marjon van Royen Naast het vroegere hoofd van de militaire geheime dienst, Miceli, die onder andere afgevaardigde voor de neo-fascistische partij MSI in het parlement werd, hebben ook zo'n acht andere hoge legerofficie ren, waaronder de in Zuidafrika woonachtige generaal Maletti een juridisch bevel gekregen. De hoge officieren van de Itali aanse contraspionage worden er door rechter Mastelloni van be schuldigd dossiers te hebben ver duisterd die in verband staan met een vliegtuigongeluk dat in 1973 Rechter Italië: Mossad pleegde vliegtuigsabotage plaatsvond. Op 23 november van dat jaar stortte er bpven Italië on der mysterieuze omstandigheden een militair vliegtuig neer, waarbij vier officieren en onderofficieren van de Italiaanse luchtmacht om het leven kwamen. "Na alle waarschijnlijkheid werd het vliegtuig gesabotteerd door de Israëlische geheime dienst de Mos sad", zo stelt Mastelloni in zijn aan klacht. De aanslag op het Italiaanse legervliegtuig was een Israëlische 'vergeldingsmaatregel' voor de pro-Palestijnse politiek die Italië er in die tijd op na hield, zo stelt de rechter. Een paar dagen voor het toestel neerstortte, had hetzelfde militaire vliegtuig vijf terroristen van Pales tijnse afkomst over de grens naar Libië gebracht. De terroristen wa ren in de buurt van het Romeinse vliegveld Fiumicino aangehouden met een groot arsenaal wapens op zak, waaronder een aantal lucht doelraketten. Volgens de Israëli's waren de raketten bedoeld om een lijntoestel van de Israëlische lucht vaartmaatschappij af te schieten. Volgens het Romeinse dagblad II Messagero, heeft rechter Mastello ni het toenmalige hoofd van de Is raëlische Mossad, en de Mossad- verantwoordelijken voor Italië als hoofdschuldigen voor de vlie gramp aangewezen. Mastelloni heeft de gang van zaken nu, vijftien jaar na de ramp, kunnen reconstru eren dankzij de getuigeverklarin- gen van talloze hoge legerofficie ren, politici en diplomaten die des tijds bij het onderzoek waren be trokken. De Italiaanse minister president De Mita heeft echter 'staatsgeheim' op de nog aanwezi ge documenten gezet. Opschudding in Polen omtrent moord priester BESCHERMD DOOR 2000 MAN BUDAPEST (GPD) - De moord op een bejaarde priester in War schau heeft voor opschudding in kerkelijke en oppositionele krin gen gezorgd. De priester, de 74-jari- ge Stisan Niedzielag, werd zater dag in zijn woning gevonden. Volgens een verklaring van de politie in Warschau, gisteravond in het televisienieuws uitgezonden, is Niedzielag waarschijnlijk het slachtoffer geworden van een roof moord. Uit zijn woning waren ver schillende kostbaarheden ont vreemd. Maar bekenden van de priester vrezen dat Niedzielag hetzelfde is overkomen als vier jaar geleden pa ter Popieluszko. Deze priester werd in 1984 vermoord door leden van de Poolse geheime dienst. Zij verklaarden later voor het gerecht op eigen initiatief te hebben gehan deld. Niedzielag had volgens activis ten van de bond in Warschau geen directe banden met Solidariteit, maar schuwde in zijn preken de kritiek op het communisme niet. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij aalmoezenier bij de Armea Craiova, het leger van de rechts-na- tionalistische Poolse regering in (Britse) ballingschap. had gekocht. Hij zou daarnaast er nog eens 40.000 'stiekum' heb ben aangeschaft via een bank in Lausanne. De speculatie was mogelijk dankzij een 'lek' tijdens de toen nog niet afgesloten onderhandelin gen. Zowel het geven van dergelij ke tips-uit-professionele-voorken- nis als het handelen op basis van die tips is in de Verenigde Staten en in Frankrijk strafbaar. Het dagblad Le Monde hield in zijn onthulling van zaterdag de mo gelijkheid open dat het niet ging om Roger-Patrice Senior, maar om zijn zoon die dezelfde voornaam draagt. De familie Pelat liet zich het gehele weekeinde niet meer zien of horen. De toestand ziet er voor Pelat niet gunstig uit als Le Monde de waarheid heeft gesproken. Juist Pelats aankoop van 10.000 aan delen van zo'n tien dollar op de open markt suggereerde achteraf bekeken ten onrechte dat Mitter- rands zakenvriend het daarbij zou hebben gelaten. Wanneer dit ach teraf niet zo zou blijken te zijn, is er sprake van grove oneerlijkheid. De winst na de koop en weder verkoop van de 50.000 effecten zou voor Pelat zo'n 1,8 millioen dol President Mitterrand. lar (3,6 miljoen gulden) hebben be dragen. Terwijl Pelat zowat iedere dag op het presidentieel paleis ver scheen om er met zijn vriend Mit terrand na de lunch een wandeling door de straten van Parijs te ma ken, is hij sinds de onthulling van het schandaal daar niet meer ge- Onthullingen van het afgelopen weekeinde houden tevens in dat er sprake is geweest van twee parallel lopende speculatie-bewegingen rond de aandelen van Triangle, dat is de moedermaatschappij van 'United Can'. Niet alleen de met na me bekend geworden Fransen kochten op basis van verboden tips voor de bekendwording van het sa mengaan. Een veel groter circuit ontstond rond 'Soco Finance', een maat schappij in Genève die gespeciali seerd is in edele metalen. 'Soco Fi nance' kocht en verkocht bij elkaar 88.000 van de Triangle-aandelen. Opzienbarend in de transacties van 'Soco Finance' is evenwel dat ze tussen 18 augustus - toen de eerste onderhandelingen begonnen - en de officiële bekendmaking van het samengaan van Pechiney en 'Uni ted Can' op 21 november een aantal malen Triangle-aandelen kocht en weer verkocht en wel steeds meteen nadat de onderhandelin gen gunstig dan wel ongunstig le ken af te lopen. 'Soco France' onderhQudt uitste kende betrekkingen met de Liba Zo n 4300 Amerikanen hadden er twaalf uur wachten voor over om persoonlijk door George Bush te worden rondgeleid. Zij mochten daarbij alle privévertrekken van het Witte Huis bezichtigen. (foto afp> WASHINGTON (GPD) - Was hington is het afgelopen weekein de weer langzaam tot zichzelf geko men, na de duurste en meest uitge breide feesten die er ooit rond de beëdiging van een president zijn geweest. De festiviteiten werden zaterdag afgesloten met een 'open huis' in het Witte Huis. Bush zelf was de onbetwiste en onvermoeibare spil waarom de feesten draaiden. Vrijdagavond, de avond van de dag waarop zijn grote ambitie eindelijk bewaarheid was geworden, vervulde hij een waar huzarenstukje door achter elkaar op negen inhuldigings-bals te ver schijnen. Bush hield daarbij speeches (dat deed hij aardig), danste met zijn vfouw Barbara (dat ging hem niet zo goed af), en speelde zelfs op een elektrische gitaar waarop met gro te letters 'The Prez' stond (dat kon hij absoluut niet). Zeker 50.000 mensen waren vrij dag aanwezig bij de bals die tradi tioneel de dag van de beëdiging af sluiten. Zelden waren er in de Amerikaanse hoofdstadzoveel smokings en peperdure baljurken op een avond te zien. Het verkeer in de binnenstad lag aan het begin van de avond lam vanwege alle li mousines waarmee de gasten, a rai- son van 175 dollar per persoon, bal- waarts gingen. Zaterdag was het de beurt aan het gewone volk, althans 4300 ge lukkigen onder hen. Zij kregen de kans om door George en Barbara Bush in hun nieuwe huis te worden ontvangen. Het was een kwestie van: wie het eerst komt, het eerst maalt. En daarom gingen de meest vastbesloten Amerikanen al om acht uur vrijdagavond, op een tijd stip dat het presidentiële paar naar z'n eerste bal reed, voor de poorten van het Witte Huis zitten. Acht uur zaterdagochtend gin gen die poorten open, en konden de eerste totaal Verkleumde (het vroor in de nacht van vrijdag, en er stond een ijzige, harde wind) be zoekers naar binnen. Maar hen wachtte dan ook een bijzondere eer. Niet alleen werden zij door het nieuwe 'First Couple' persoonlijk rondgeleid, waarbij ook de privé vertrekken mochten worden be zichtigd, maar bovendien is het in 80 jaar niet voorgekomen dat een nieuwe president zo zijn huis open de. Want als er iets is veranderd met de komst van Bush in het Witte Huis, dan is het de rol van de fami lie. De Reagans hadden geen uitge breide familie, en bovendien met de meesten van hen nog ruzie. Bush daarentegen gaf zaterdag een lunch voor niet minder dan 240 fa milieleden. ATLANTA Tijdens een protestmars van zeven Amerikaanse stad Atlanta zijn meer dan 2000 leden van de Garde ingezet om hen te beschermen tegen honderden woedende omstan ders. Hierbij raakten zeker zes bewakers gewond en werden veel stenen gooiers gearresteerd. De organisator van de mars, had voorspeld dat zé ker 1000 mensen zich zouden aansluiten bij de protestmars van zijn orga nisatie, de Nationale Beweging, een groepering die IS overtuigd van de superioriteit van het blanke ras. Uiteindelijk liepen de zeven alleen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 5