'Ik heb veel geleerd van
de catastrofe met RSV
■éLJ
De toerist is terug in
Btw blijft struikelblok op weg naar één
Europa
üachand sea
whtres only kpr
A 4
Allard Stikker: van scheepsbouwer tot milieu-activist
PAGINA 2
ZATERDAG 21 JANUARI 1989
Reportage
'Lttè
Se
KAAPSTAD De twee neder
landse studenten en de verpleeg
ster uit Eindhoven laten zich het
^vondeten in de Holiday Inn van
Port Elizabeth goed smaken. Ze
zijn zojuist per auto van Mossel
baai gearriveerd en gaan morgen
met een lijnvlucht verder naar Dur
ban. Drie weken hebben ze uitge
trokken voor deze eerste confron
tatie met het land van de apartheid
en ze hebben er geen moeite mee
om te verklaren dat het allemaal
erg is meegevallen: "In feite heb
ben we amper iets gezien van het
apartheidsconflict. Zelfs de bord
jes met 'slechts voor blanken' zijn
we nog niet tegengekomen, maar
we zijn ook niet in Boksburg ge
weest".
door
Ruud de Wit
Sandra, Peter en Jeroen zijn niet
de enige buitenlanders, die het af
gelopen jaar hun morele proble
men om in Zuidafrika op vakantie
te gaan opzij hebben gezet. Ruim
750.000 buitenlanders, voorname
lijk uit Groot-Brittannie, West-
duitsland, Oostenrijk, Zwitser
land, Australië, Israël en Taiwan
hebben Zuidafrika als toerist be
zocht en dat is een stijging van 15
procent ten opzichte van het jaar
daarvoor.
Dat betekent ook, dat het aantal
buitenlandse bezoekers aan Zuid
afrika weer op het niveau zit van
voor 1985, toen het land een ernsti
ge terugval in het aantal toeristen
te verwerken kreeg vanwege de po
litieke onlusten en de daarmee
nauw verbonden toegenomen
druk om Zuidafrika verder te isole-
Vanwaar deze opleving in het
buitenlandse toerisme, ondanks
het feit dat vele toer-operators in
West-Europa en Noord-Amerika
het wijselijk uit hun hoofd laten
om een bezoek aan Zuidafrika te
promoten?
Marie Wessels, woordvoerster
van de Zuidafrikaanse Toerisme-
bond (Satour): "Wij hebben de af
gelopen twee jaar een intensieve,
maar selectieve campagne gevoerd
om mensen ervan te overtuigen,
dat Zuidafrika niet het geweldda
dige land is, dat in sommige media
wordt voorgespiegeld, en ook dat
nog steeds de moeite waard om er
een vakantie door te brengen. Ver
der is sinds 1986 de rand dermate in
waarde gedaald, dat Zuidafrika een
van de goedkoopste en tegelijk
meest luxueuse vakantielanden in
de westerse wereld is geworden".
Oordeel
"Tenslotte - en daar leggen wij bij
onze campagnes de nadruk op -
vragen wij de buitenlanders om
zelf te komen kijken en een oordeel
te vellen over de situatie in het
land. Het is beslist niet zo dat wij
hen proberen te misleiden, hen dus
een onjuiste voorstelling willen ge
ven van wat er in het land gebeurt,
maar wij zijn er ook van overtuigd,
dat hetgeen er in het buitenland
over Zuidafrika wordt gepubli
ceerd slechts een facet is van de
werkelijkheid".
De Eindhovense Sandra beves
tigt dit verkoopargument van Sa-
tour: "Wy hadden drie redenen
voor een Zuidafrikaans avontuur
en die waren doorslaggevend om
de kritiek opzij te schuiven die wij
kregen, toen we bekend maakten
Een strand al
leen voor blanken:
slechts een facet
van de werkelijk
heid, aldus de
Zuidafrikaanse
Toeristenbond.
"Zuidafrika is
niet het geweldda
dige land, dat in
sommige media
wordt voorgespie
geld".
(foto AP)
te overwegen om in die richting te
gaan. Allereerst hebben we hier fa
milie. Verder waren we toe aan een
goede vakantie naar een niet zo
voor de hand liggende, exotische
plaats".
"Dat mocht wat ons betreft dan
ook wel wat meer geld kosten,
want ook al is Zuidafrika iets goed
koper dan Nederland, het dure
vliegticket zal voor veel mensen
een bezwaar blijven vormen. Maar
een minstens zo belangrijke reden
voor deze vakantie was dat we met
eigen ogen wilden zien, wat er nu
allemaal waar is van wat er in de
kranten en op de televisie wordt
geschreven en getoond".
Na twee weken Zuidafrika moe
ten ze overigens toegeven, het wat
dat laatste betreft "nog steeds niet
weten". De vermaarde 'Tuin- Rou
te' tussen Kaapstad en Port Eliza
beth, met zijn schitterende stran
den en natuurschoon, die nog moet
worden gevolgd door een bezoek
aan het Krugerpark en Durban, is
geen echte graadmeter gebleken
van wat er werkelijk in Zuidafrika
aan de hand is. Maar, daar zijn ze
wel van overtuigd, "de situatie hier
is gecompliceerder dan in de Ne
derlandse media wordt voorge
steld".
Jan Durand, de eigenaar van de
T'Zitzikama Forest Inn, verder
naar het zuiden langs de kust bij
het gelijknamige natuurreservaat,
kan uit eigen ervaring bevestigen
dat het aantal buitenlandse toersi-
ten dit jaar weer op het oude niveau
is teruggekeerd. "Het zijn vooral
Westduitsers, Zwitsers en Britten,
die we hier krijgen".
Durand schrijft dat toe aan het
feit, dat hij goede contacten heeft
met een aantal reisbureau's in die
landen, die het aandurven om, on
danks grote druk van anti-apart-
heidsgroepen, reizen naar Zuid
afrika te organiseren. "Op een in
ternationale reisbeurs in Zwitser
land ontmoette ik een Canadese
touroperator, die zeer geïnteres
seerd was om reizen naar Zuidafri
ka te verkopen. Maar ze zei: ik durf
het niet, want binnen de korste tijd
vliegen er stenen door de ruit".
Volgens Durand is ze er uiteinde
lijk toch toe overgegaan en hij ziet
onmiddellijk de resultaten, want
het aantal Canadese bezoekers aan
zijn hotel is dit jaar aanzienlijk toe
genomen.
Een Britse toeriste, Rosemarie,
die in het hotel verblijft, heeft, net
als de eerder genoemde Neder
landse toeristen, een oprechte be
langstelling voor Zuidafrika: "Ik
ben Anglicaanse en onderschrijf de
steun die mijn kerk aan aartsbis
schop Desmond Tutu geeft. Maar
ik heb ook vrienden in Kaapstad en
die hebben me overgehaald om
toch te komen. Dat is niet zonder
problemen gegaan, want tegen een
aantal van mijn kennissen en zelfs
familieleden heb ik amper durven
zegen dat ik naar Zuidafrika op va
kantie ging".
Ook Rosemarie is helemaal weg
van het natuurschoon en de vele
toeristische mogelijkheden van,
Zuidafrika, maar haar geweten!
blijft knagen: "Wat ik echt jammer
vind, is dat ik zo weinig van die 'an-1
dere werkelijkheid' van het land
heb gezien. Via mijn vrienden in
Kaapstad, die aartsbisschop Tutu!
kennen, heb ik even kunnen pra
ten met diens vrouw Leah, maar
daar is het contact met de niet-
blanke bevolking toe beperkt ge
bleven. En natuurlijk heb ik de trip
door Soweto gemaakt, die wordt
georganiseerd door de zwarte ge
meenteraad van deze stad bij Jo
hannesburg, maar dat telt niet echt
Onveilig
Toch zijn toeristen als Rosemarie
en haar Nederlandse leeftijdsgeno-j
ten, die in ieder geval oprechte in-j
tenties hebben, nog altijd uitzonde
ring. De meeste buitenlanders die
naar Zuidafrika komen, willen in
het geheel niets te maken hebben
met de niet-blanke werkelijkheid
van het land.
Jan Durand opnieuw: "Dat ver
baast zelfs mij. Ik heb toch de in-
druk dat niet de apartheidssituatie j
of de roep om een boycot mensen
ervan weerhoudt hier naar toe te
komen, maar meer het idee of het
hier onveilig. En in dat opzicht
hebben de noodtoestandsregula
ties van 1986 gewerkt. Zuidafrika is
als nieuwsitem uit de buitenlandse
journaals verdwenen en daarom is
het land weer aantrekkelijk gewor-
den voor toerisme, waarbij de
goedkope rand als extra stimulans
werkt".
Eén groep toeristen is overigens
gewoon blijven komen, volgens
Durand. "Dat waren de Westduit-
sêrs. Die trekken zich van niets en
niemand wat aan, lijkt het wel".
Ir. Allard Stikker behoorde in de jaren zeventig tot de
topondernemers van ons land. Als president van de raad van
bestuur van RSV leidde hij ruim tien jaar een van Europa's
grootste scheepbouwconcerns. Hoe het met Rijn-Schelde-
Verolme is afgelopen, is bekend. In 1984 werd het RSV-drama als
een soort Peyton Place bijna dagelijks op het televisiescherm
gebracht. De kijkers smulden van de manoeuvres van
staatsadviseur Molkenboer en de keiharde president
commissaris, Jan de Vries. Stikker werd afgeschilderd als een
goedwillende ondernemer, die niet was opgewassen tegen de
vele tegenslagen die het concern moest incasseren. De topman
onderging de scherpe kritiek gelaten. Na alle schepen achter zich
te hebben verbrand, vertrok Stikker met stille trom naar Londen
om daar een nieuw leven te beginnen.
moeten stilstaan bij het milieu.
Stikker is echter niet het prototype
van de milieu-activist. Hij is nog
steeds een ondernemer in hart en
nieren. Hij denkt en praat dan ook
in economische modellen, heeft
het over rendement en koopkracht,
over werkgelegenheid en concur
rentie, en over een nieuw gat in de
markt.
Ecologica, zo noemt hij zijn
zienswijze. Economie, technologie
en ecologie (het milieu) vormen de
ingrediënten van zijn nieuwe denk
model. Een model, dat zijn basis
vindt in de ruïne van het RSV-con-
door Joan Haan
SCHIPHOL - In een stil hoekje
van het grote restaurant in Hilton
Schiphol bladert Stikker nog even
snel het ochtendblad door. "Nee de
politiek in Den Haag volg ik niet op
de voet, maar dit wil ik toch even
doorlezen". Met geoefend oog snelt
hij door de opening van de dag:
VNO en FNV gaan samen het
milieu te lijf. Hij grinnikt. "Nee, de
loonruimte mag niet worden aan
getast", leest hij zachtjes voor. Dan
vouwt hij de krant op, wenkt de
serveerster, bestelt twee kopjes
koffie en informeert weifelend:
"Aan een uurtje heeft u toch ge
noeg?".
De zestigjarige chemisch inge
nieur heeft het directeurskantoor
verruild voor een zwervend be
staan. Hij reist de hele wereld af om
de basis, zoals hij dat zelf noemt, er
van te overtuigen dat we meer
"Ik heb veel van de scheeps-
bouw-catastrofe geleerd. Het is
heel gevaarlijk als een maatschap
pij zich vastbijt in een bepaald
denkmodel en daardoor bepaalde
stoorfactoren niet meer onderkent.
In de RSV-zaak weigerde men te
accepteren, dat de markt structu
reel was verslechterd en dat de pro-
duktie verschoof naar het Verre
Oosten. Vfq hebben het resultaat
gezien. Zweden had de meest gea
vanceerde en modernste scheeps
bouw van Europa. Daar zijn nu alle
grote werven gesloten. Dat geldt
ook voor Engeland, Frankrijk,
Duitsland en Nederland. We heb
ben het werkelijke probleem te
lang ontkend en allerlei kostbare
bokkesprongen gemaakt".
Taiwan
Datzelfde dreigt nu. te gebeuren
met het milieu. "Mijn ogen werden
geopend in de periode 1979-1982
toen ik in het kader van de duik
bootorders verschillende malen op
bezoek ben geweest in Taiwan.
Daar werd het milieu op een ver
schrikkelijke manier verwaar
loosd. Maar sinds 1987 wordt in dat
land nu serieus gewerkt aan econo
mie en milieu op langere termijn.
Datzelfde zie je in Japan, waar vijf
procent van het bruto nationaal
produkt wordt uitgegeven aan
milieumaatregelen. En gelukkig
ontluikt nu ook in Europa een rui
mer bewustzijn ten aanzien van
ons leefklimaat".
Het milieu-aspect wordt volgens
Stikker niet langer beschouwd als
stoorzender of politiek bedreigend.
"En terecht. Het gaat om ons be
staan, om onze overleving. Het is
niet langer een kwestie van 'het zal
mijn tijd wel duren'. Het gaat op dit
moment echt fout en onze kinde
ren en kleinkinderen zijn de direct
betrokkenen".
Door de zure-regenproblematiek
en de verontrustende rapporten
over het broeikaseffect en de aan
tasting van de ozonlaag, is het
milieu plotseling centraal komen
te staan. "Daarnaast ontdekt men
steeds meer stortplaatsen van che
misch afval. Overal ter wereld. Het
zijn er veel meer dan men had ge
dacht en het wordt steeds erger. Je
krijgt een soort kettingbotsinge
ffect. Op een gegeven moment rea
liseer je je, dat er echt iets mis is".
De chemisch ingenieur vindt het
vooral belangrijk, dat het probleem
zichtbaar wordt gemaakt. "Toon de
mensen wat de consequenties zijn
als er niets wordt gedaan en welke
voordelen men heeft als het pro
bleem wel bij de kop wordt gepakt.
De hervorming moet namelijk van
benedenaf komen. Van het indivi
du dus. In dat kader kun je denken
aan scheiden van huisafval en een
bewuster autogebruik. Gelukkig is
de burger de politiek op dit mo
ment ver vooruit. De parlementari
ërs zijn hard aan het hollen omdat
men in de gaten krijgt, dat de be
volking veel mileubewuster is, dan
zij dachten. De burger is ook bereid
voor een beter milieu te betalen".
Gat in de markt
Het mes snijdt volgens Stikker aan
twee kanten. "Voor het milieu zijn
grote investeringen nodig en dat le
vert banen op. Er is een enorm gat
in de markt. Maar daarnaast kun
nen milieumaatregelen ook rende
ment opleveren. Het hoeft zeker
niet ten koste van de koopkracht te
gaan. Akzo Chemie heeft dat bewe
zen. Door het gebruik van een kata-
lisator bij een rubberproces, werd
de afvalstroom sterk terugge
bracht. Dat leverde een hoop geld
op. Door anders denken werd een
lagere kostprijs bereikt".
Ir. Stikker wacht op zijn verhoor di
dingen uit zijn verband gerukt".
Dit voorbeeld is volgens Stikker
geen uitzondering. "Een Ameri
kaanse professor heeft een econo
mische berekening gemaakt van
het nut van het produceren van
loodvrije benzine. Door een beter
milieu zouden de ziektekosten
kunnen dalen en blijven mensen
langer aan het werk. Dat levert in
de VS volgens de professor jaar
lijks vijf miljard dollar op. De extra
kosten voor de produktie van lood
vrije benzine berekent hij op één
miljard dollar. Tel uit je winst".
Vol enthousiasme doet Stikker
zijn visie uit de doeken. Zijn denk
beelden heeft hij vorig jaar ook
vastgelegd in een boek: 'De prijs
van een wonder'. Daarin wordt on
der meer aangegeven wat er in het
bedrijfsdenken moet veranderen.
Over een eventuele terugkeer in
het bedrijfsleven (Stikker is jaren
lang commissaris geweest bij on
der andere de Amro-bank, Heine-
ken, Turmac en Rothmans) piekert
hij echter niet.
RSV-enquête-commissie. "1
"Nee hoor, ik voel mij op dit mo
ment beter in staat iets bij te dra
gen in de vorm van lezingen en pu
blicaties, dan tussen de besloten
muren van een bedrijf. Ik ben al
leen commissaris bij een Zweeds
bedrijf waar men werkt aan een op
lossing voor de landbouwproble
matiek. In dat project staat de drie
hoek economie, technologie en
ecologie centraal".
Op het RSV-debacle wil Stikker
niet verder ingaan. "Ik praat liever
over andere dingen. De RSV-perio-
de is een gesloten hoofdstuk".
Over de rol van de media wil nog
wel wat kwijt. "Aan die televi
siefragmenten heb ik mij bijzonder
gestoord. In Amerika wordt zo'n
hoorzitting in zijn geheel uitgezon
den. Dan zie je als geïnteresseerde
burger alles. Bij die RSV-enquete
zat ik anderhalf uur onder de came
ra's en vond uiteindelijk drie minu
ten op het scherm terug. Veel din
gen kwamen daardoor uit z'n ver
te televisiefragmenten zijn toen veel
(foto GPD)
band gerukt in de huiskamers te
recht. De eiiquete op zichzelf vond
ik een goede zaak".
Stikker is het niet eens met de
stelling, dat de politiek-verant-
woordelijke ministers buiten schot
zijn gebleven. "Natuurlijk zijn er
politieke consequenties uit de
RSV-zaak getrokken. Zij zijn al
leen uitgesteld. Van Aardenne is
immers niet teruggekeerd".
Stikker staat op. Hij heeft een af
spraak over een lezing, die hij bin
nenkort in ons land zal houden.
Daarna keert hij weer terug naar
Engeland. "Ik woon nu in Londen.
In 1983 waren mijn mogelijkheden
om in eigen land iets positiefs te
doen redelijk beperkt", schampert
hij. "Ik heb toen mijn heil in het
buitenland gezocht. Ik voel mij eer
lijk gezegd ook meer een burger
van deze planeet, dan een inwoner
van welk land dan ook. Dan maakt
het niet zo veel uit waar je zit. En in
Engeland woon ik heel prettig".
STRAATSBURG "Het wordt
kort dag", zo becommentarieert
sociaal-democraat en
Europarlementariër Alman
Metten het besluit van het
Europees Parlement om de
gelijktrekking van de indirecte
belastingen in de EG met ten
minste drie maanden uit te
stellen. Hij sluit zelfs niet uit dat
het btw-debat pas volgend jaar
zal plaatsvinden. "De kans is
groot dat het in april weer van de
agenda wordt afgevoerd. In juni
zijn er verkiezingen, dus voordat
de nieuw gekozen
Europarlementariërs zijn
ingewerkt in deze materie ben je
weer een paar maanden verder".
door
Nicole Lucas
De harmonisatie van de indirecte
belastingen (btw en accijns) is één
van de belangrijkste obstakels op
de weg naar het Europa zonder
grenzen, zoals dat na 1992 gestalte
moet krijgen. "Als dat niet is gere
geld, is het niet mogelijk de grens
controles op te heffen", aldus Met
ten.
De Europese commissie, het da
gelijks bestuur van de EG, heeft
voorgesteld de btw-tarieven, die nu
nog uiteenlopen van 0 tot 38 pro
cent, te harmoniseren door het in
stellen van twee tarieven: een laag
van 4 tot 9 procent en een 'normaal'
van 14 tot 20 procent. In het lage ta
rief wordt een aantal basisbehoef
ten ondergebracht samen met
kranten, boeken en tijdschriften.
De overigen goederen en diensten
vallen onder het normale tarief.
Tegen deze voorstellen zijn van
verschillende kanten grote bezwa
ren geuit. Metten: "Dat betekent
dus dat het voorstel het niet haalt,
want de Raad van Ministers (het al
gemeen bestuur van de EG) moet
er unaniem mee instemmen".
Een belangrijke tegenstander is
Groot-Brittannië, dat geen btw heft
op 'basisgoederen' als kinder
schoenen en kleding. Ook Dene
marken, dat één btw-tarief kent
van 22 procent ligt dwars. Het land
dreigt als gevolg van de voorstellen
van de Commissie eenderde aan in
komsten uit de indirecte belastin
gen te verliezen.
Voor Denemarken we§gt dit heel
zwaar, omdat het land de sociale
verzekeringen uit de belastingen
betaalt. Omdat de Deense directe
belastingen ook al tot de hoogste
van Europa horen heeft het land
geen mogelijkheid om daarmee in
komstenverlies door verlaging van
de btw te compenseren.
Koopkracht
Inmiddels ligt er een rapport op ta-
11!^
Metten: "Europese afspraken over
zowel de accijnzen als de btw móe
ten er gewoon komen". (foto anp)
fel bij de commissie economische
en monetaire zaken van het Euro
pees Parlement, waarin wordt ge
probeerd aan de Deense en Britse
bezwaren tegemoet te komen. Het
behelst nieuwe voorstellen voor
een laag btw-tarief van 0 tot 6 pro
cent en een normaal tarief van 16
tot 22 procent. "Daarmee worden
heel veel problemen opgelost",
stelt Metten, die als samensteller
van het rapport nauw betrokken is
bij de problematiek.
"Bovendien is het niet alleen een
pragmatische oplossing maar ook
een sociaal verantwoorde. Als soci
alist vind ik het gewenst dat eerste
levensbehoeften zo min mogelijk
worden belast met het oog op de
koopkracht van de laagst betaal
den".
Metten maakt daarbij wel de
kanttekening over een btw-heffing
van 0 procent, het nultarief. "Je
kunt de Britten, die zeer gehecht
blijken aan het nultarief, natuurlijk
wel de vraag stellen of een nul-ta
rief nu wel het beste instrument is
om een sociaal beleid te voeren.
Het antwoord op deze vraag is na
tuurlijk 'nee'. Maar helaas is het
wel het enige sociale beleid dat de
Britse regering bereid is te voe-
Toch wekt ook het voorstel van
de parlementscommissie weer
standen. Vooral de ondergrens van
16 procent voor het standaard btw-
tarief is voor sommige landen te
hoog. In Spaiye bedraagt dit bij
voorbeeld 14 procent, terwijl de
Britten er met 15 procent ook on
der zitten. "Ze zijn bang dat een
btw-verhoging leidt tot inflatie en
verlies van koopkracht", schetst
Metten de vrees van deze EG-le-
den.
Kapitaalverkeer
Verder hebben de Fransen en de
Nederlanders bezwaren tegen de
'bandbreedte' van 6 procent. Zij
willen niet meer dan 2 procent ver
schil tussen hoogste en laagste
schaal van één tarief, omdat ze
bang zijn voor hun concurrentiepo
sitie. Metten: "Het probleem met
de Fransen is op dit moment echter
dat ze eigenlijk nog helemaal geen
beslissing willen over btw-tarie
ven". Volgens hem wil Frankrijk
eerst een oplossing zien voor de
'bronbelasting', belasting die ban
ken inhouden op aan cliënten uit
gekeerde rente, die zij vervolgens
afdragen aan de staat.
Op 1 januari 1989 moet het kapi
taalverkeer binnen acht landen van
de EG (de zuidelijke landen Span
je, Portugal, Italië en Griekenland
hebben nog even uitstel gekregen)
volledig vrij zijn. Dat betekent dat
de Fransen, die nu in eigen land
een bronbelasting van 30 procent
betalen, hun geld ongehinderd
naar Luxemburg kunnen brengen,
dat een dergelijke vorm van belas
tingheffing niet kent.
Voor de Fransen betekent dit
een belangrijk verlies aan over
heidsinkomsten. De Europese
Commissie heeft mede daarom ook
al toegezegd met een voorstel te ko
men voor een Europese bronbelas
ting, maar dat is er nog niet. "Ik
denk dat de Fransen daar op wach
ten", zegt Metten. Hij vermoedt
dan ook dat de nieuwe, Europese
commissaris voor belastingpoli-
tiek en douaneunie, mevrouw Scri
vener, om deze reden de voorstel
len voor belastingharmonisatie,
zoals ingediend door haar voorgan
ger de Brit Cockfield, nog eens
grondig wil bekijken.
Gevoelig
De parlementscommissie, waar
van de Nederlandse christen-de
mocraat Bouke Beumer voorzitter
is, vond het mede daarom verstan
dig de discussie in het Europees
Parlement op te schuiven. Metten:
"Het Europarlement heeft in deze
kwestie slechts de bevoegdheid
om te adviseren. De ministerraad
moet daarna beslissen. Wij mogen
maar één keer onze stem laten ho
ren en het leek ons beter te wach
ten tot de Europese Commissie
haar voorstellen heeft aangepast".
De komende tijd zal de sociaal-de
mocraat gebruiken om het rapport
van de parlementscommissie aan
te passen. "Het is een heel gevoeli
ge kwestie. Dat bleek ook wel tij
dens de stemming binnen de com
missie over dit rapport: 12 voor, 7
tegen en 7 onthoudingen. Vooral
dat laatste vind ik heel gevaarlijk".
De scheidslijnen lopen niet tus
sen de fracties maar tussen de na
tionaliteiten. Metten: "Het is heel
belangrijk dat we met een rapport
komen dat door een ruime meer
derheid in het Parlement wordt ge
steund. Alleen dan zal het indruk
maken er wordt er misschien iets
van overgenomen".
Dat er een besluit moet komen
staat voor Metten vast. Hij is het
niet eens met de Britten die zeggen
datje de harmonisering van de btw
wel aan de markt kunt overlaten.
"Ze hebben wat dat betreft mooi
praten, want hun btw-tarieven be
horen tot de laagste van Europa.
En de markt werkt altijd naar één
kant: naar beneden, dus zij zitten
dan wel goed. Maar hun accijnzen
behoren tot de hoogste van Euro
pa. Als je daarvan zegt 'laat ook dat
maar aan de markt over1, dan geven
ze niet thuis. Europese afspraken
over zowel de accijnzen als de btw
móeten er gewoon komen".
