Gemeenten willen nog meer ruimte Zware straf na grof geweld jeugdbende 'Zwaartepunt Nederland moet naar het oosten' Experiment met beleidsvrijheid Plegers Symposium Rutgersstichting: ook verkrachter heeft recht op hulp schrapt besluit Smallenbroek Toetanchamon wordt verkocht Spoorwegagenten geschorst na klacht over mishandeling penseel VRIJDAG 13 JANUARI 1989 BINNENLAND PAGINA 3 HILVERSUM (GPD/ANP) - Het rijk moet meer mogelijk heden bieden tot deregulering en decentralisatie van be leid. Het experiment dreigt anders dood te bloeden. Dat stellen de bestuurders van vijftien gemeenten en drie pro vincies, die de zogenaamde D(eregulerings)-status hebben gekregen. Naar Scandinavisch voorbeeld worden zij ont heven van bepaalde wettelijke regelingen en tot 'vrij' ge bied verklaard. EDE/DEN HAAG (ANP/GPD) - seksuele delicten lij- tegenwoordig als oud vuil be handeld te worden. Veel hulpverle ners schuwen het niet slechts met modder naar hen te gooien, waar schijnlijk uit onvermogen en angst. Toch zijn zij medeburgers die recht hebben op hulp voor hun proble men, meer nog dan de gemiddelde burger. Dat stelde medewerker Ter Voert van de reclassering vandaag op een symposium van de Rutgers- stichting in Ede over hulpverle ning aan plegers van seksueel ge weld. Volgens Ter Voert moeten ver schillende hulpverleningsorgani saties samen gaan werken aan meer passende hulp voor deze mensen. Dat kan justitie ervan weerhouden om steeds strenger te straffen. „Waarbij ik me niet aan de indruk kan onttrekken dat zij zich baseert op het volksgevoel", aldus. Ter Voert, die deze ontwikkeling een buitengewoon groot zwakte bod van de maatschappij noemde. Hulpverlening moet er zijn zowel voor slachtoffer als dader. „De da der kan slechts gezien worden in samenhang met zijn slachtoffer, met zijn omgeving. Als men eerlijk is, kan men alleen maar constate ren dat daders vaak zelf slachtof fers zijn". Volgens Ter Voert komen ple gers van seksueel geweld die voor ambulante hulp in aanmerking ko men - en dus niet voor lange tijd de gevangenis in moeten - vooral uit het lagere sociaal-economische milieu en hebben ze een lage intel ligentie en een laag opleidingsni veau. Ook zijn ze meestal pedago gisch en emotioneel verwaarloosd en soms zelf vroeger misbruikt. „Allerlei onderzoeken blijken niet alleen met de aanpak maar ook met het eigen gevoel hierbij. Dat zelfde stelde Bert Lam van de Rut gersstichting: „Hulp bieden aan plegers van seksueel geweld kan en mag. Veel hulpverleners weten alleen niet hoe ze deze mensen moeten behandelen". Hij erkende echter dat het heel moeilijk is om plegers van seksueel geweld te helpen. „Laatst hoorde ik dat een 71-jarige man een kind had verwekt bij zijn dochter en kleindochter. En die kinderen wer den weer door hem seksueel i te tonen dat seksueel geweld in alle handeld. Wat moet je met zo'n ge lagen van de bevolking voorkomt, val? Zoiets Het is echter opmerkelijk dat de re classering de andere groep, het ho gere milieu, nauwelijks ziet". Ter Voert meent dat hulpverle ners, waaronder ook vele reclasse- ringswerkers, zich geen raad weten met allerlei seksuele problemen. r gewelddadig". Het blijkt dat veel hulpverleners dergelijke gevallen niet kunnen maar ook niet willen behandelen. Lam: „Veel huisartsen willen zich in hun therapiën niet met dergelij ke criminelen bemoeien. Ze zijn bang dat te veel aandacht voor de pleger ten koste gaat van de hulp verlening aan het slachtoffer. Door plegers te helpen lijkt het alsof ze het met hen eens zijn. Ze willen ernstige delicten liever overlaten aan justitie." Lam vindt het ook heel belang rijk dat daders van seksueel ge weld door de rechter worden ver oordeeld. „Er moet van bovenaf worden bevestigd dat ze fout zijn geweest. Anders blijven plegers te genover hun slachtoffers ontken nen dat ze hen seksueel misbruikt hebben." Alternatief Om plegers van seksueel geweld te helpen moet er onder meer een op lossing worden gevonden hoe ze zich seksueel op een andere manier kunnen uiten. Lam: „Het is heel belangrijk dat er met de daders over seksualiteit wordt gesproken. Vroeger werd het de plegers in de klinieken verboden om over seksu aliteit te praten. Dat is natuurlijk helemaal verkeerd. Als hulpverle ner moetje de dader juist vertellen dat ze bijvoorbeeld ook kunnen masturberen om seksueel plezier te beleven". Masturbatie is niet het enige al ternatief. Lam vertelt dat de seksuologische hulpverlening ook sekslijnen, prostitutie en seks- shows steeds positiever benadert. „Veel feministen zien dergelijke gelegenheden als bron voor seksu eel misbruik. Maar een nachtje bij een prostituée kan een vervanging zijn voor het aanranden van een meisje op straat." Hij werd daarin bijgevallen door prof. dr. Beyaart van het Pieter Baan Centrum. Ook hij vroeg zich af waarom er met 'contactschuwe mannen' zo weinig wordt gepraat over seksuele alternatieven als contactadvertenties, prostitutie of masturbatie. „Het is mijn inschat ting dat het praten over en aanbe velen van seksuele alternatieven die zonder schade zijn voor ande ren te weinig gebeurt", aldus Bey aart. Staatssecretaris De Graaff-Nauta (binnenlandse zaken) gaf gisteren in het Hilversumse raadhuis het of ficiële startsein voor dit experi ment. De voorbereidende fase van het proces tot deregulering en decen tralisatie is opgezet door de Vereni ging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Over leg (IPO) en de rijksoverheid. Vo rig jaar zijn meer dan 400 voorstel len verzameld, ingebracht door ge meenten en provincies. Het betrof voorstellen op gebied van volks huisvesting, welzijn, basisonder wijs, midden- en kleinbedrijf, soci ale zaken en werkgelegenheid, cul tuur en defensie. Er werd daarna een selectie ge maakt van 170 voorstellen voor de regulering en decentralisatie die na een kabinetsbesluit zonder meer landelijk ingevoerd kunnen wor den en 30 voorstellen waarbij een experimentele toetsing nodig is. Voor 15 experimenten is boven dien nog een aanpassing van voor schriften uit wetten nodig. Volgens het ministerie van bin nenlandse zaken gaan de meeste voorstellen over aanpassing vap procedures. "Er bestaat veel be- -*-* 1 hoefte aan het beperken van de K OOT^PTTlOTirl hoeveelheid formulieren of het ver- A iUU£iGlllUllU eenvoudigen hiervan", aldus het ministerie. Een van de experimenten die be gin dit jaar van start is gegaan be treft bodemsanering. De goedkeu ring van het toekennen van scha devergoeding berust nu bij de mi nister van volkshuisvesting, ruim telijke ordening en milieubeheer. In het kader van het experiment krijgen de drie deréguleringspro- van 10 miljoen gulden. Een ander experiment betreft de vereenvou diging van de goedkeuringsproce dure voor bestemmingsplannen. Ook wordt er per 1 juli geëxperi menteerd met de algemene bij standswet. Zo krijgen B en W van de deelnemende gemeenten de be- v' gdheid per geval vast te stellen welk bedrag op een uitkering in mindering moet worden gebracht als er sprake is van een of meer on derhuurders of kostgangers. Toch klagen de gemeenten en provincies dat de deregulering en decentralisatie niet ver genoeg gaat. "Het afstaan van de macht valt niet mee. De Haagse bureau cratie is taai", zo kritiseerden be stuurders de houding van het rijk. Aan het dereguleringsexperi ment nemen deel de gemeenten: Almelo, Asten, Borssele, Breda, Dronten, Emmen, Hilversum Hummelo en Keppel, Groningen, Maastricht, Schiedam, Skarster- lan, Weert, Wychen en Wijk bij Duurstede. De uitverkoren provin cies zijn Friesland, Flevoland en Noord-Brabant. DRACHTEN (ANP) - Interim- burgemeester Roozemond van Smallingerland heeft een besluit van de omstreden ex-burgemees- beleidsvrijheid." Ze ter Smallenbroek uit november vo- verlenen zelf goedkeuring aan rig jaar over de woonplaats van po- schadevergoedingen, zolang het litiemensen ongedaan gemaakt, saneringen betreft tot een bedrag Smallenbroek joeg toen de* ge meentelijke politie tegen zich in het harnas door het verzoek van twee politiemannen om buiten Drachten te mogen wonen, af te wijzen. Dat besluit is nu van de baan, aldus gisteren korpschef Bosveld van de politie in Smallin gerland. Smallenbroek redeneerde dat Binnenland 1 kort Vechtpartij Een uit de hand gelopen vechtpar- tij heeft gisteren het leven gekost J*® aan een inwoner van Egmond aan Zee. De man bezweek aan een mes steek. De vermoedelijke dader kon ter plaatse worden aangehouden pn X inapdntpn in hpt nniitiAh.,. door de grotere reistijd SCHIPHOL Gisteravond is opnieuw een extra inspectie uitgevoerd op alle Boeings 737 van Transavia en de KLM. Het ging deze keer om controle van het vibratie-indicatiesysteem. De controle heeft geen gebreken aan de twaalf KLM- en vier Transavia-toestellen aan het licht gebracht. De inspectie was opgedragen door de Amerikaanse rijksluchtvaartdienst F AA en de Nederlandse Rijks Lucht vaart Dienst. De opdracht omvatte ook een inspectie van het brandwaarschuwingssysteem voor alle 737-300- vliegtuigen. Deze inspectie hadden de twee Nederlandse gebruikers van dit Boeing-vliegtuig 24 uur daarvoor al uitgevoerd. Ook bij die inspectie werden geen mankementen aan dit systeem ontdekt. De tweede inspectie nam per vliegtuig een kwartier tot een half uur in beslag, aldus de woordvoerder van de KLM. De inspecties van de vliegtuigen hebben niet gezorgd voor verstoringen van de vluchtuitvoering, aldus de woordvoerders. Aanleiding tot de inspecties was het ongeval met een Boeing-737-400 van de Britse luchtvaartmaatschappij British Midland, afgelopen zondag. (foto anp> DEN HAAG (GPD) Het omstre- richter van het bedrijf. Ze is eigena den Haagse beveiligingsbedrijf ROTTERDAM (GPD/ANP) - De Rotterdamse rechtbank heeft gis teren uitspraak gedaan in de zaak tegen vier jongens die werden ver dacht van moord op een verpleeg ster en een groot aantal geweldda den. De twee broers John (19) en Henk B. (17) kregen 12 jaar gevan genisstraf, hun vriend Mario (18) 8 jaar en de dove Angelo (19) werd tot een jaar cel veroordeeld. De vier jongens kregen bovendien allen ter beschikking stelling met dwang verpleging. De opgelegde straffen waren lager dan geëist. Rechtbankpresident mr. R.C. Lensink-Bosman ging in het von nis nog eens uitvoerig op de ge pleegde gewelddaden in. Ze zei dat de verdachten op een verbijsteren de en niets ontziende wijze zeer grof geweld hebben gepleegd te gen volstrekt willekeurige burgers. Aan de reeks van dit geweld is pas een einde gekomen, toen het laatste slachtoffer op een gruwelij ke manier om het leven was ge bracht waarna aanhouding volgde, aldus de rechtbankpresident. Het leed dat door de daders aan de na bestaanden van het overleden slachtoffer en aan de overlevenden van de andere gewelddaden is toe gebracht, noemde ze "onherstel baar dan wel zeer moeilijk aan vaardbaar". De rechtbank constateerde dat alle drie de daders sterk vermin derd toerekeningsvatbaar zyn. Maar in het geval van de twee broers was de rechtbank van oor deel dat de belangen van de maat schappij zwaarder wegen dan ver pleging. Daarom werden twee ge vangenisstraffen opgelegd van twaalf jaar. De dove Angelo werd een lagere gevangenisstraf toebe dacht. Voor hem gold dat de gevan genisstraf van korte duur moet zijn, omdat met zijn verpleging zo snel mogelijk moet worden begon- Het viertal heeft zich in de perio de van april 1987 tot eind mei vorig jaar schuldig gemaakt aan een reeks extreme gewelddaden. Het geweld culmineerde in het ver moorden van de Rotterdamse ver pleegster, die op zondagavond 22 mei in het Kralingse Bos als wille keurig slachtoffer werd uitgekozen om om het leven te worden ge bracht. De broers Henk en John worden beschouwd als de aanstichters van het geweld, terwijl Mario vooral een soort meeloper was, en de doofstomme Angelo in de laatste weken gebruikt werd als een willig werktuig van de broers. Voordat de broers en Mario An gelo leerden kennen, hadden ze al een hele reeks Rotterdammers zeer zwaar mishandeld. Een 57-jarige man werd in de fietstunnel van de Maastunnel volkomen in elkaar ge slagen, geschopt en gestoken. Een 63-jarige Rotterdammer die 's avonds laat thuis kwam van een re ceptie, werd bij de ingang van zijn flat ernstig toegetakeld. Een ande re man werd zwaar mishandeld toen hij in een tramhuisje stond te wachten. Zijn dood, de dag daarop, kon medisch gezien niet in recht streeks verband met de mishande ling worden gebracht. In april schopte en sloeg het drietal een hoogbejaarde man van 91, nadat ze zijn woning waren binnengedron gen. i Toetanchamon i het platteland Toetanchamon wordt binnenkort de verkoop is haar instemming c le kopers, die belangstelling heb ben voor overname van het bedrijf. plichtigheid aan de bomaanslagen op Sijthoff Pers, de gemeentelijke i het politiebu reau van Heiloo. Korpschef De Eindhovense korpschef Hes- sing (46) is gisteren door burge meester Peper van Rotterdam bij de minister van binnenlandse za ken officieel voorgedragen als korpschef in Rotterdam. Hij volgt Van Dorp op, die in conflict was ge komen met de dienstcommissie. tuer1>nepf hlfvtrtïouwe^Tvan Conferentie over broeikaseffect Dorp op, waarop deze zijn functie neerlegde. Hirohito Voorzitter Dolman van de Tweede Kamer is niet van plan de omstre den Japanse keizer Hirohito te her denken. Dat is alleen x kend bij het overlijden van staats hoofden van landen die lid zijn van de NAVO, de EG of de Raad van Europa. Recentelijk werd ook aan de dood van de Pakistaanse dicta tor Zia ul Hacq geen aandacht be steed. Wie de gegadigden zijn, wilde Kok sociale dienst, het stadion i gisteren niet zeggen. Inmiddels Den Haag en wethouder Duives- niet in staat in een grootstedelijk verkocht. Directeur Kok voert milieu als Drachten te functione- menteel gesprekken met potentie- ais haar "man verdacht van mede- ren omdat hij naïef en minder weerbaar wordt. Bovendien zou hij gevallen nood minder snel beschikbaar w zijn. wordt de naam Toetanchamon niet teijn Bosveld: „Het is niet zo dat Roo- meer gebruikt. Medewerkers ne- zemond hiermee fouten van Smal- men nu de telefoon op met 'Busi- lenbroek gladstrijkt. Ik heb de ness Centre Scheveningen'. kwestie met de burgemeester be- De verkoop van Toetanchamon sproken, omdat ik als korpschef wordt bemoeilijkt door de arresta- vind dat het besluit niet terecht tie van de echtgenote van de inter- was." nationaal gezochte adviseur en op- Het was gisteren nog onduidelijk of de vrouw, die maandagavond werd aangehouden, zal worden voorgeleid aan de rechter-commis- saris. De drie gearresteerde mede werkers van Toetanchamon, die de aanslagen hebben bekend, blijven in ieder geval nog deze maand in voorlopige hechtenis. De speurtocht naar haar echtge noot, die op 27 december met de noorderzon is vertrokken, heeft nog geen enkel resultaat opgele verd. De politie zegt geen idee te hebben waar de man zich bevindt. De politie weigert de vermoedens te bevestigen, dat hij in Marseille zit. Ook zijn dochter en schoon zoon zijn spoorloos. De schoon- zoon/mede-directeur verscheen woensdag niet op het werk. Vol gens de politie behoort hij niet tot de gezochten. ROOSENDAAL (GPD) - Drie le den van de Roosendaalse spoor wegpolitie zijn geschorst in ver band met een onderzoek naar mo gelijk crimineel gedrag. Het zou daarbij gaan om oplichting, intimi datie, mishandeling en vervalsing. Krokodillen DEN HAAG - Sneeuw op Cyprus, waar normaal in deze tijd van het alleen vanzelfspre- jaar de zon schijnt, en lenteweer in a a. Nederland terwijl het hartje winter is. Dat kunnen gevolgen zijn van het broeikaseffect, meent dr. G.P. Hekstra, een van de sprekers op het symposium 'Na Zure Regen De Zondvloed', dat de Aktie Strohalm vandaag in Utrecht houdt. Aktie Strohalm ijvert al sinds 1978 voor verantwoord energieverbruik. Maar of deze veranderingen door het broeikaseffect zijn veroorzaakt, is nooit precies te bewijzen, stelt hij. De douane op Schiphol heeft giste ren 450 krokodillenhuiden onder schept. Het ging om huiden van de beschermde breedvoorhoofdkro- kodil. De zending was afkomstig uit de Nigeriaanse hoofdstad La gos en bestemd voor een ontvanger in Seoul in Zuid-Korea. De ver koopwaarde wordt op minimaal 1000 gulden per huid geschat. Brand De Eindhovense politie heeft giste ren het recherche-bijstandsteam bij elkaar geroepen om een brand in een flat te onderzoeken waarbij een 60-jarige man om het leven kwam. Het slachtoffer vertoonde uiterlijke verwondingen en de poli tie sluit een misdrijf derhalve niet uit. De oorzaak van de brand is niet bekend. Iran Minister van den Broek (buiten landse zaken) bezoekt op uitnodi ging van zijn ambtgenoot Ali Ak- bar Velayati van 6 tot 9 maart Iran. Een agenda voor het bezoek is nog niet vastgesteld. Aangenomen wordt dat Van den Broek onder meer de mensenrechten aan de or de zal stellen. De commissie voor de mensenrechten van de VN en Amnesty International hebben melding gemaakt van toenemende politieke executies. door Robin Uitham Klimaatveranderingen zijn nog moeilijk vast te stellen. Tot nu toe is de temperatuur op aarde de afge lopen honderd jaar met gemiddeld 0,7 graad gestegen. Dit kan echter nog gewoon passen in de natuurlijk ke schommeling van de tempera tuur. Of het een gevolg is van het broeikaseffect, is dus niet echt te bewijzen. Wel kan het aantal extre me weerstoestanden en records een aanwijzing zijn voor klimaat verandering. Modellen die klimaatveranderin gen voorspellen, houden gemid delde waarden aan. Volgens Hek stra, coördinator klimaateffecten van de directie Stoffen van het di rectoraat-generaal milieubeheer van het ministerie van VROM, moet bij het voorspellen van de ef- fekten van klimaatveranderingen meer gelet worden op extreme weersomstandigheden. „Ook zijn van hele gebieden geen goede ge gevens beschikbaar, omdat er niet genoeg meetpunten zijn, vooral in de tropen". Volgens hem zijn er aanwijzin gen dat het broeikaseffect al aan de gang zou kunnen zijn. Zo werd vo rig jaar het midden van de VS ge troffen door extreme droogte. Ook de jarenlange grote droogte in de Sahel, gevolgd door extreme re gens op sommige plekken kan een aanwijzing zijn. Een ander voor beeld is India, waar in 1987 het noordwesten werd getroffen door ongebruikelijke droogte omdat de moessonregens uitbleven, terwijl het oosten van India en Bangla desh door moessonregens te kam pen kregen met overstromingen. Zachte winter Dichter bij huis zijn de betrekkelij ke zachte winters een voorbeeld. „De tendens is, zeker in Noord west-Europa, dat de winters sneller warm worden dan de zomers. Deze winter is misschien daarvan een voorbeeld. Of dat door het broei kaseffect komt, weten we niet." De gevolgen van het broeikasef fect voor de natuur zijn indrin gend. Zo is tropisch regenwoud nu brandbaar, wat vroeger ondenk baar was. In de tropen zal de tem peratuur volgens klimaatmodellen 2 tot 4 graden stijgen en de regen val kan tot 20 procent toenemen. Ook komen er meer stormen en overstromingen. De subtropen kunnen De zeespiegel zal volgens sommige modellen de komende honderd jaar naar verwachting zo'n 40 tot 100 centimeter stijgen. Dat heeft grote gevolgen voor de kustgebie den. Alle laaglandgebieden tot 5 meter boven zeeniveau (Neder land!) zijn kwetsbaar voor stormen en zout water. Bijna de helft van de wereldbevolking woont of werkt in die gebieden, of is van deze streken afhankelijk. Hekstra pleit ervoor het zwaarte punt van Nederland te verplaatsen naar het oosten. „We hebben wel de indruk dat onze kustbescher- ming een redelijke goede bescher ming biedt, ook bij een meter stij ging van de zee. Maar die meter is niet heilig. Het kan op den duur best vijf meter worden. Het is de vraag of onze kustbeveiliging op de langere duur, van enkele eeuwen, daartegen bestand is. Je kunt je af vragen of we de woningbouw niet nu al naar het oosten moeten ver plaatsen. Dat doen wij niet, kijk naar de verstedelijking in de Rand stad." Hekstra is het meest beducht voor een zo snelle verschuiving van de klimaatgordels, dat de plan tenwereld het niet meer kan bijbe nen. Als in Nederland een tempera- tuurklimaat komt als in midden- Frankrijk, dan zullen een aantal planten het hier niet uithouden. „En wil je soorten die nu in het me- i honderd jaar te diterrane gebied voorkomen bin- maat wel gunstig is maar de bodem niet. De vegetatie is al verarmd door vervuiling van de mens en door de landbouw, maar daar komt de temperatuurstijging nog eens bij". De processen van de broeikas gassen zullen de opwarming van de aarde versterken, aldus Hekstra. Maar er is ook een proces van af koeling van de aarde, vooral in de tropen. Dit ontstaat doordat kale bodems meer warmte uitstralen. Door het kappen van bos wordt de bodem kaal en vervolgens wegge spoeld door hevige regens. Als de huidige trend zich doorzet is er geen tropisch bos meer over in 2030. Tegelijkertijd neemt het broeikaseffect toe. Uiteindelijk zal dit effect het grootst zijn, verwacht Hekstra. Het rapport Zorgen voor Morgen toont grote ongerustheid over het broeikaseffect. Vergaande maatre gelen zijn hard nodig. Hekstra: „Wij zouden ons hele energiever bruik tientallen procenten moeten terugdringen. Dat kost echter ja ren. Waar het nu om gaat is dat we echt in een versneld tempo de ener giebesparing Hoofdcommissaris Sey van de spoorwegpolitie is persoonlijk bij het onderzoek van de rijksrecher che betrokken. Bij de Roosendaalse politie heeft de vriendin van een van de ver dachten aangifte gedaan van ver krachting. Deze aangifte en die van een Surinamer, die door de agen ten zou zijn mishandeld, hebben de zaak aan het rollen gebracht. De spoorwegpolitiemannen worden er verder van verdacht met name buitenlandse reizigers en mensen met een donkere huidskleur te hebben geïntimideerd en mishan deld. Een van de geschorste hoofd agenten zou er een handje naar hebben om deze mensen in het bij zijn van collega's in stille treinge- deelten en op rustige perrons af te tuigen. Buitenlanders zouden door agenten op eigen houtje de grens overgezet worden. Andere be schuldigingen zijn het oplichten van een verzekeringsmaatschappij met een auto-inbraak, misbruik van dienstauto's en telefoons en het vervalsen van processen-ver baal. De zaak ligt momenteel bij het gerechtshof in Den Bosch. ADVERTENTIE periode maken krijgen met een tempera tuurstijging van 3 tot 6 graden en onvoorspelbare regens. Het droog- tegebied zal zich uitbreiden vanuit het Midden-Oosten naar het Mid dellandse Zeegebied en naar het noorden van India. Bij ons zal de temperatuur 's winters 5 a 7 graden kunnen stijgen en zomers 3 tot 5 graden. 100 jaar hier hebben, dan kan het wel eens zijn dat de bodem hier nog niet geschikt voor is." Tropen „Je krijgt dan de gekke situatie dat sommige planten verdwijnen om dat het klimaat niet meer gunstig is en de bodem wel, en anderen zich niet kunnen vestigen omdat kli-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 3