Schoolklimaat bepaalt de prestaties'
'Bij de VARA val je gewoon niet op'
Sport van uitersten
Congres over kwaliteit van onderwijs in Rotterdam
Wessel van Diepen, presentator 'Countdown':
Zo KOKel£KUUU ...Gduto Ui^JWfdOF...
wel- wit M ik mi/ eens Wecfe W
jw niet dwikfi -•
Offkkn Ui...
Grenzen
Onderzoek naar gebruik katalysator
WOENSDAG 4 JANUARI 1989
PAGINA 19
Eindredactie Paul de Tombe
telef. 071 - 161442/161412
Schansspringen:
Rond de jaarwisseling is er nooit
zo veel te beleven op sportge
bied. Competities liggen stil en
grote kampioenschappen wor
den niet gehouden. Eén van de
weinige sportevenementen op
nieuwjaarsdag is het jaarlijkse
schansspringtoernooi in het
Westduitse Garmisch-Partenkir-
chen.
Dat ski-springen hoort inmid
dels net zo zeer bij nieuwjaars
dag als champagne en vuurwerk.
Natuurlijk gaat het ook bij deze
spektaculaire tak van sport in de
eerste plaats om de beste sprin
ger. Dat is al jarenlang de Fin
Matti Nykaenen, de 25-jarige ei
genzinnige Fin die zo ver en zo
mooi springt (of vliegt) als hij wil.
Roerloos hangt hij in de lucht om
pas 110 meter (de lengte van een
voetbalveld!) verder op beide lat
ten te landen.
Maar ook andere, minder geta
lenteerde waaghalzen slagen er
af en toe in zich tijdens deze pu
blicitair zeer aantrekkelijke wed
strijden in de kijker te springen.
De Nederlandse student Gerrit-
Jan Konijnenburg is zo iemand.
De Finse schansspringer Matti
Nykaenen hangt in Garmisch-
Partenkirchen roerloos in de
lucht. (foto ANP)
Hij heeft het ondanks of mis
schien wel dankzij zijn beperkte
springcapaciteiten al geschopt
tot hulp-commentator bij Studio
Sport.
Een nauwelijks betere maar
wel veel bekender ski-springer
wordt Eddie 'The Eagle' (De
Adelaar) genoemd, hoewel zijn
eigen achternaam Edwards is.
Zelden zal een sportman met zul
ke beperkte mogelijkheden zo
populair zijn geworden als deze
Eddie, die zijn roem te danken
heeft aan de Olympische winter
spelen van Calgary in 1988. Als
allerslechtste springer viel hij
spoedig op, maar daarmee is zijn
successtory nog niet verklaard.
Zijn image als mislukkeling, lie
veheersbeestje, of, om in ski-ter
men te blijven, laagvlieger deed
de rest.
Populair
Hoe gaat dat als je populair bent:
je mag winkels openen, linten
doorknippen en een plaatje laten
opnemen. Maar je kunt van Ed
die the Eagle zeggen wat je wilt:
hij is en blijft een sportman. En
een sportman wil altijd meer, ho
ger en verder. Voor Edwards, die
zijn sport nog niet zo lang beoe
fent, liggen mogelijk nog grotere
afstanden in het verschiet.
Hier wringt de (ski-)schoen.
Volgens experts uit de DDR (en
die kunnen het weten) zouden
betere prestaties van The Eagle
afbreuk doen aan zijn populari
teit. Volgens hen kan hij maar
beter met afstand laatste wor
den, dan valt hij meer op dan in
de grauwe middenmoot. Zo gaat
dat bijvoorbeeld ook in de Tour
de France: iedereen weet wie de
laatste plaats in het klassement
inneemt (de zogenaamde 'rode
lantaarn-drager'), maar niemand
kent nummer vóórlaatst.
Waarschijnlijk zal Edwards
zich weinig van dit goedbedoel
de advies aantrekken. Hij is na
melijk zo eigenzinning als hij
groot is. Daarom is hij ook gaan
schansspringen. Talent heeft hij
nauwelijks, inzet en durf des te
meer. En of het publiek het nu
leuk vindt of niet: Eddie springt
zoals hij wil.
TIM BROUWER DE KONING
AMSTERDAM - Pas in 21
jaar en nu al een bekende
Nederlander. Wessel van
Diepen blijft er nuchter
onder. Hij realiseert zich
dat hij er een harde dob
ber aan zal hebben aan die
top te blijven en vindt het
vooral belangrijk dat het
leuk blijft.
Op zijn vijftiende jaar begon
Wessel een illegaal radiostation-
netje in Delft. Al snel werd de
zendamateur uit de lucht ge
haald, maar gelukkig verexcu-
seerd door de officier van justi
tie. Op dat moment was hij al
weer aan het uitzenden. Door
een aantal adverteerders werd
het stationnetje snel groter; Wes
sel ging naar Den Haag Daar
werkte hij voor bijna alle grote
radiostations. Wessel: "Raar ei
genlijk, ik heb nooit veel uren ge
maakt, terwijl dat toch heel be
langrijk is om aan de top te ko-
Na het afmaken van de mid
delbare school ging Wessel naar
Amerika. "Een vriend belde op
en zei dat ik moest komen, dat
heb ik dus gedaan. Achteraf
denk ik wel eens dat hij dat toch
niet helemaal zo had bedoeld,
maar ik heb een fantastische tijd
gehad en ontzettend veel ge
leerd". Omdat hij geen werkver
gunning had werkte Wessel ille
gaal bij een radiostation. Het
Amerikaanse accent had hij al
snel onder de knie. Bovendien
gebruikte hij tijdens de radiopro
gramma's veel standaardzinnen
en slogans, wat het makkelijker
maakte en volgens hem al snel
professioneel deed klinken.
Eenmaal terug in Nederland
had een vriend van een van Wes-
sels bandjes uit Amerika opge
stuurd naar de VARA. Hij viel in
de smaak. Er werd hem gevraagd
een proefopname te maken. Van
tevoren had hij geïnformeerd
welke muziek goed viel bij de
VARA-bonzen. Een schot in de
roos. Een week later presenteer
de hij zijn eigen programma. An
derhalf jaar bleef Wessel bij de
VARA. "Veel mensen zijn ge
neigd die periode te vergeten. Je
valt gewoon niet op bij de VARA.
men denkt dat ik daar maar een
maand of twee heb gezeten".
Zijn overstap naar Veronica
heeft de gemoederen wel in be
weging gebracht. De belangrijk
ste reden daarvoor was volgens
Wessel de sfeer. Nadrukkelijk
stelt hij dat geld bij die beslissing
geen rol heeft gespeeld: "Als ik
minder had gekregen dan bij de
VARA had ik het zelfs nog ge
daan. Veronica had me gewoon
meer te bieden, vooral op per
soonlijk gebied. Het is typisch
Nederlands om iemand daar con
stant voor ter verantwoording te
roepen, af en toe word ik daar
wel moe van". Het voordeel van
Veronica is volgens Wessel datje
altijd bij iedereen kunt aanklop-
x Diepen: "Ik neem het publiek heel serieus".
pen. "We zijn gewoon maatjes.
Een zakelijk meningsverschil
werkt niet door in de relaties on
derling en dat vind ik heel be
langrijk".
In de Steen en Been-show (ra
dio-programma van de VARA,
gepresenteerd door Jack Spij
kerman) is Wessel onlangs nogal
bekritiseerd. Hij kan zich daar
niet druk over maken. "Ik be
schouw het maar als reclame".
Spijkerman viel vooral over de
uitspraak van Lex Harding datje
voor een camera moet denken
aan het kruis van een mooie
vrouw ('Je bent jong en je wilt
wat'). Volgens Wessel is deze uit
spraak noagl uit zijn verband ge
trokken. "Ik kan niet ontkennen
dat hij het heeft gezegd, maar ik
moet ook eerlijk bekennen dat
het echt helpt om daaraan te den
ken terwijl je daar staat te bibbe
ren voor zo'n camera. Je moet la
chen en daardoor verliest alles
een beetje dat griezelige".
Ouders
Uit interviews blijkt dat Wessel
van Diepen een sterke band met
zijn familie heeft. Vooral met zijn
moeder, die de reis naar Amerika
heeft betaald. "Mijn familie is ge
woon heel belangrijk voor me.
Zij behoren tot de weinige men
sen die tenminste eerlijk tegen
me zijn. Als zij het een slechte
uitzending vonden zeggen ze dat
gewoon. Ik hecht veel waarde
aan hun oordeel en mijn moeder
is gewoon de liefste van de hele
wereld. Maar dat zal iedereen wel
van zijn moeder zeggen"
Last van zijn bekende gezicht
heeft Wessel nog steeds niet. Na
tuurlijk wordt hij op straat wel
herkend maar tot nu toe is dat
nog leuk. "Ik zat laatst in een stil
staande trein met iemand te pra
ten toen er opeens een meisje
voor het raam ging gillen en wij
zen: 'Daar zit Wessel van Diepen,
hij i6 het echt". Binnen de
kortste keren staan er dan alle
maal mensen voor je raampje.
Op dat moment was het enige
wat ik dacht 'Rij nou pokke-
trein', maar achteraf vond ik het
eigenlijk wel leuk".
Elke dag komen er stapels fan
mail binnen. In het begin stond
hij daar wel van te kijken. De Ve-
ronica-discjockey is wel van plan
alle brieven te beantwoorden
maar daar is nog weinig van te
recht gekomen. Bij de meeste
brieven worden ook foto's mee
gestuurd. Bij het woord foto be
gint Wessel te lachen. "Ik heb
laatst een verschrikkelijke wed
denschap met iemand afgeslo
ten. Als ik voor begin november
mijn rijbewijs niet heb gehaald
wordt om de twee weken het le
lijkste meisje van die foto's voor
me uitgezocht en daar moet ik
dan mee uit eten. En dan te be
denken dat ik nog niet eens ben
begonnen met lessen!" Hij is
echter wel van plan die wedden
schap na te komen: "Afspraak is
afspraak".
Een nadeel van de bekendheid
vindt de Countdown-presentator
ten eerste dat hij door vreemde
mannen en vrouwen aan zijn bil
len wordt gezeten ("Brrrr") en
ten tweede datje met zo'n beken
de kop voor veel mensen eigen
lijk niets meer goed kunt doen.
"Als je sjacherijnig bent vindt
men je een arrogante bal en als je
vrolijk bent, ben je een aanstel
ler. In Nederland moet je vooral
gewoon doen, dan doe je al gek
genoeg. Daardoor ga je je auto
matisch wel een beetje afscher-
Countdown
Wessel vindt in zijn werk vooral
belangrijk dat het leuk blijft. "Ik
kan zometeen de straat oplopen
en worden doodgereden door
een vette Amerikaan, dan wil ik
gewoon leuke dingen hebben ge
daan". Hij is blij dat hij ook in de
redactie van Countdown zit en
dus voor de camera niet alleen de
tekstjes en vragen van iemand
anders loopt op te dreunen. De
jonge presentator zou echter
graag zien dat het programma
meer 'live' zou zijn. Maar door de
klagende buren is dat een pro
bleem.
Op de vraag wat hij van zijn pu
bliek vindt is Wessel even stil.
"Eh...., ik ken ze eigenlijk niet al
lemaal. Ik sta daar voor de came
ra in ieder geval geen rolletje te
spelen, ik neem ze heel serieus".
Hij realiseert zich terdege dat hij
daar met de gratie van het pu
bliek staat. "Als zij me niet goed
vinden kan ik het verder wel ver
geten".
De Countdown-blikvanger
vindt het leuk interviews te
doen, maar denkt wel daarin nog
een hoop te moeten leren. In
springen op onverwachte situa
ties tijdens een vraaggesprek
vindt Wessel heel moeilijk. "Het
probleem is dat ik vastzit aan die
twee minuten voor een inter
view. Ik wil niet standaard zijn,
maar om logisch te blijven zit je
vaak vast aan standaard-vra
gen".
Echte toekomstidealen heeft
de Veronica-telg niet. Goed ge
noeg worden om keuzes te kun
nen maken en plezier in het werk
hebben, dat staat in ieder geval
voorop. "Zodra de lol er af is hou
ik er mee op, maar voorlopig zal
dat wel niet gebeuren".
KIM CARREE
Door op gezette tijden proefwerken en overhoringen te houden kan een
systeem worden opgezet waarbij de leerling wordt 'gevolgd', zodat ook
eerder wordt gesignaleerd op welke punten een kind meer hulp nodig
heeft. (foto anp)
ROTTERDAM (GPD) - "We bar
sten van de gemotiveerde leer
krachten. Alleen, de omstandighe
den waarin ze moeten werken,
moeten we verbeteren, zodat die
container aan potentie tot zijn
recht kan komen. Dat betekent ook
dat we de onderwijzers niet steeds
in een hoekje moeten drukken
door steeds en alleen te zeggen wat
we allemaal fout doen. Er gebeuren
in het onderwijs veel goede dingen
en het is nu tijd dat eens ronduit te
zeggen".
Gemotiveerde leerkrachten die
barsten van enthousiasme zijn vol
gens Ton Peters, werkzaam bij de
gemeentelijke stafafdeling onder
wijs in Rotterdam, een voorwaarde
voor kwalitatief goed onderwijs.
Peters is de stuwende kracht ach
ter het drie dagen durende congres
'effectieve scholing' dat vanaf mor
gen in Rotterdam wordt gehouden
en waarbij de kwaliteit van het on
derwijs centraal staat. Aan het con
gres doen 500 deelnemers uit 16
verschillende landen mee.
"Het milieu en de opvoeding
spelen natuurlijk een belangrijke
rol, maar de kwaliteit van de school
heeft zeker een even grote invloed
op de leerprestaties", zegt Peters,
die tot 31 december aan het hoofd
stond van het bureau onderwijs
voorrangsbeleid en daardoor mede
het onderwijsbeleid aan kinderen
uit achterstandsmilieus heeft be
paald. "De ene school is gewoon
beter dan een andere en dat heeft
effect op de schoolprestaties van
het kind".
Een kwalitatief goede school heeft
volgens de Amerikaanse onder
wijskundige Ronald Edmonds vijf
kenmerken: een sterke schoollei
ding, nadruk op het beheersen van
basisvaardigheden (taal en reke
nen), een plezierig schoolklimaat,
hoge verwachtingen van de presta
ties van leerlingen en nadruk op
het volgen van de prestaties van de
leerlingen.
Voor de verbetering van deze
kenmerken, optimalisering is vol
gens Peters een beter woord, wordt
in Rotterdam acht miljoen gulden
uitgetrokken. Dat geld stroomt al
leen naar scholen met veel kinde
ren uit achterstandsmilieus.
Een gemotiveerd en enthousiast
lerarenapparaat hoeft volgens Pe
ters inderdaad geen dubbeltje
meer te kosten. "Maar die motiva
tie wordt minder als ze moeten
werken in een vervallen schoolge
bouw. De gemeente moet dus over
de brug komen als een verzoek
wordt ingediend voor onderhoud
en het repareren van vernielin
gen."
Een goed onderhouden school is
volgens Peters ook belangrijk voor
een plezierig schoolklimaat, een
ander kenmerk van een effectieve
school. Peters: "Een opgeruimde
speelplaats, kleine hoedjes waar
kinderen zich kunnen terugtrek
ken en fris geverfde muren. Dat
maakt de school veel gezelliger.
Kinderen moeten zich op school
thuis voelen en niet op hun af
komst worden aangekeken. Ook
moeten de kinderen onderling ver
antwoordelijkheid voor elkaar voe
len. De ouderen moeten voor de
jongeren opkomen, beschermen".
Inspirator
Ook een sterke schoolleiding is van
groot belang voor de kwaliteit van
het onderwijs. Peters: "Hij of zij
moet een inspirator voor het team
onderwijzers zijn. Hij moet zorgen
dat ze optimaal kunnen functione
ren. Ze een hart onder de riem ste
ken en moed inpraten." Peters
geeft toe dat iemand daarvoor wel
zelf een aantal capaciteiten in huis
moet hebben. "Maar een aantal za
ken op het gebied van manage
ment is ook aan te leren. De ge
meente trekt ook geld uit voor cur
sussen daarvoor".
Peters vindt dat er, zoals vroeger,
weer meer nadruk moet komen op
het leren van de basisvaardigheden
lezen, schrijven en rekenen. Het
onderwijs heeft volgens hem nu te
veel taken toegeschoven gekregen.
"Begrijp me goed," zegt hij. "Ik
vind het ook belangrijk dat kinde
ren milieubewust worden, dat we
ze opvoeden tot democratische
burgers en dat ze ook Aids-voor-
lichting krijgen. Maar dat alles mag
het leren van basisvaardigheden
niet beinvloeden, want het blijft de
taak van het onderwijs de kinderen
te laten doorstromen naar het ver
volgonderwijs. Voor het leren van
basisvaardigheden is nu veel min
der tijd dan vroeger. Het school
hoofd moet nu weer een keer zeg
gen dat dat soort zaken op korte
termijn niet in het rooster zjjn in te
passen."
Een goede, effectieve school
moet bovendien meer nadruk leg
gen op de prestaties van de leerlin
gen en hun vorderingen beter vol
gen. "Leraren moeten meer uit de
kinderen halen dan ze denken dat
erin zit. Juist bij kinderen uit ach
terstandsmilieu moet je er niet van
uit gaan dat ze toch niet veel in hun
mars- zouden hebben. In die fuik
moeten we niet verzeild raken. Aan
de school zal het in ieder geval niet
mogen liggen."
Meer rapporten
Voor het volgen van de prestaties
moet er volgens hem een soort leer
lingen volgsteem komen. Dat bete
kent dat er op gezette tijden proef
werken en overhoringen moeten
zijn, desnoods toetsen die ook op
andere scholen worden gebruikt.
De resultaten daarvan moeten va
ker en op een duidelijke manier,
zoals bijvoorbeeld op een score
bord, worden aangetekend.
Peters: "Dat is betekent dus
meer dan drie rapporten per jaar.
Op die manier kan eerder worden
gesignaleerd op welke punten een
kind meer hulp nodig heeft. Bo
vendien motiveert dat een kind. Bij
een acht zal hij de volgende keer
een negen willen halen en een kind
dat een vijf heeft gescoord zal de
volgende keer naar een voldoende
proberen toe te werken."
Lezers Schrijven
Ronald Frisart zegt in zijn artikel
over de Berlijnse Muur (zaterdag
31 december) dat hy maar twee
echte grenzen-door-de-stad kent:
in Nicosia en in Berlijn.
Wij kennen er in ieder geval nóg
een nee, niet die tussen Baarle
Nassau en Baarle Hertog, als je dat
een stad wilt noemen. Op reis naar
Polen passeerden wy de grens bij
Görlitz. Dat ligt in de DDR, maar
de andere helft van de stad ligt in
Polen en heet Zgorzelec.
De Oder-Neissegrens die na de
Tweede-Wereldoorlog tussen de
Duitse Democratische Republiek
en Polen werd getrokken, loopt
daar dwars door de stad. De grens
posten zijn op de brug over de ri
vier de Neisse.
Hanneke en Marieke Godding
Leeuwerikstraat 11
Leiden
DEN HAAG (GPD) - Het ministerie van milieube
heer (Vrom) doet onderzoek naar het gebruik en het
effect van de autokatalysator. Onderzocht wordt of
de apparaten goed werken en of de auto's afdoende
zijn afgesteld. Herhaaldelijk is geconstateerd dat
mensen een auto met katalysator aanschaffen en
het ding vervolgens verwijderen, aldus een woord
voerster van het ministerie.
Gebruik van de katalysator levert namelijk enig
vermogenverlies op. Dat gebeurt ook wel als het fil
ter stuk is gegaan omdat de automobilist loodhou
dende benzine heeft getankt. Automobilisten die
naar een buitenland gaan waar geen loodvrije ben
zine beschikbaar is, kunnen de katalysator voor
maximaal drie maanden laten verwijderen. Zij krij
gen van de garage een bewijsje mee.
Het onderzoek wordt steekproefsgewijs uitge
voerd door de rijksdienst voor het wegverkeer. Zo
wil het ministerie zicht krijgen op de mogelijkheid
milieu-eisen in te voeren als onderdeel van de Alge
mene periodieke autokeuring (APK-keuring). De
overheid stimuleert de aanschaf van auto's met ka
talysator door via belastingvoordelen te voorko
men dat ze duurder zijn dan auto's zonder deze fil
ters.
Volgens het ministerie van Vrom kan het ver
plicht stellen van de zogenoemde driewegkatalysa
toren een oplossing zijn. Voor filters van dit type is
nogal wat elektronica nodig, wat het verwijderen
lastiger maakt dan het demonteren van een twee
wegkatalysator. Het eerste type zuivert de uitlaat
gassen ook beter dan het laatste.
