Grote groei omzet
haven Rotterdam
Internationale economie gespaard voor rampen
AEHTtREWHl)
Muiden hervat produktie
Sovjetunie legt particulier
initiatief weer aan banden
Kaasexport
naar record
Problemen blijven in Afrika en Latijns-Amerika
VRIJDAG 30 DECEMBER 1988
PAGINA 7
Peper: belangrijkste Europese containeroverslag
ROTTERDAM (GPD) De Rotterdamse haven is de slag om het economisch belangrijke
containerverkeer in Europa aan het winnen. De aanvoer van goederen in containers steeg
in het afgelopen jaar met negen procent tot 15 miljoen ton en de afvoer zelfs met dertien
procent tot 19,1 miljoen ton.
BRUSSEL (ANP) - Belgische
koopvaardijschepen zullen bin
nenkort onder goedkope Luxem
burgse vlag mogen varen. Dat
wordt mogelijk door een besluit
van het Belgische kabinet. Jean-
Luc Dehaene, de minister van ver
keer, heeft het besluit gisteren tij
dens een persconferentie toege
licht.
Het varen onder Luxemburgse
vlag maakt het de Belgische reders
mogelijk hun kosten te drukken.
De zeelieden zullen namelijk geen
belasting meer behoeven te beta
len. Dat maakt dat de reders de
bruto-lonen naar beneden kunnen
brengen zonder dat de zeelui netto
minder gaan ontvangen.
Belgische schepen
onder de vlag
van Luxemburg
De reders kunnen daardoor hun
concurrentiepositie versterken.
Volgens Dehaene zullen de reders
hun bruto loonkosten met zo'n 70
miljoen gulden zien verminderen.
De Belgische staat zal er zo'n 52
miljoen gulden bij inschieten.
Daar staat tegenover dat de re
ders zich er van hun kant toe heb
ben verplicht om in een periode
van drie jaar 250 extra zeelieden
aan te werven. Op het ogenblik va
ren er 79 schepen onder Belgische
vlag. Samen hebben die ongeveer
1.800 bemanningsleden aan boord.
De Belgen hebben ove; het ge
bruik van de Luxemburgse vlag
een principe- overeenkomst be
reikt met de Luxemburgers. Maar
de Luxemburgse regering moet
daar nog officieel haar goedkeu
ring aan verlenen.
De Belgische reders hebben al
tijd volgehouden dat het varen on
der Belgische vlag per jaar voor
een gemiddeld schip ruim twee
miljoen gulden duurder uitkomt
dan het varen onder een andere
vlag. Het varen onder Luxemburg
se vlag zou dat nadeel met onge
veer de helft verminderen.'
De grote containerrederijen heb
ben volgens burgemeester Peper
alle vertrouwen in de haven. Voor
volgend jaar verwacht hij een ver
dere stijging van de containerover
slag en een versterking van de posi
tie van Rotterdam in deze groeien
de markt.
Peper zei dit vanmiddag tijdens
de traditionele oudejaarsbijeen-
komst op het stadhuis met de Ha
venvereniging Rotterdam. De
sterk groeiende aan- en afvoer van
containers en ijzerertsen hebben
de goederenoverslag (in en uit zee
schepen) van de Rotterdamse ha
ven in 1988 opgestuwd tot 262 mil
joen ton (bijna drie percent meer
dan in 1987), een hoeveelheid die
sinds de jaren zeventig niet meer is
voorgekomen.
Vooral de aanvoer van ertsen,
voornamelijk bestemd voor de
Westduitse staalindustrie, steeg
spectaculair met 16 procent tot 33,4
miljoen ton. Dê kolenaanvoer, die
de laatste jaren juist goed was voor
groei, bleef constant. Maar de nieu
we terminal van Frans Swarttouw
MOSKOU (Rtr) - De Sovjetunie
heeft de particuliere coöperatieve
bedrijven het produceren en verr
handelen van een breed pakket
goederen en diensten verboden. Zo
mogen de coöperaties bijvoorbeeld
geen videofilms meer verhuren of
verkopen en geen alcoholische
dranken meer maken. Ook mogen
particuliere coöperaties zich niet
bezighouden met de behandeling
van geslachtsziekten. Dit heeft de
Raad van Ministers volgens het of
ficiële persbureau Tass gisteren be
paald.
Verder heeft de raad besloten dat
in een aantal bedrijfstakken coöpe
raties alleen mogen produceren in
opdracht van staatsondernemin
gen. De maatregel geldt onder
meer voor uitgeverij-activiteiten,
voor het maken van sierraden en
voor het verlenen van bepaalde
medische diensten. De stadsraden
die het decreet moeten uitvoeren
hebben tot 1 februari de tijd om te
handelen, aldus Tass.
Volgens deskundigen is het de
bedoeling van de regering bepaal
de soorten particulier initiatief aan
banden te leggen. Twee jaar gele
den als gevolg van een ommekeer
in-het economisch beleid in de Sov
jetunie werden de eerste particulie
re ondernemingen opgericht. Mo
menteel zijn er tienduizenden par
ticuliere coöperaties. Zij leveren
vooral goederen en diensten, waar
anders een groot tekort aan zou
zijn. Zij begeven zich echter ook op
terreinen, die de overheid kenne
lijk niet wil vrijgeven.
FUSIE - De Stichting Pancratius-
bank te Heerlen gaat op in de SNS
Bank, met hoofdkantoren in
Maastricht en Wageningen. Nadat
de toestemming tot de fusie van
onder meer ministeries en De Ne-
derlandsche Bank binnen was, is
gisteren het personeel op de hoog
te gebracht. De Stichting Pancra-
tiusbank telt ongeveer 70 mede
werkers en 14 kantoren.
In Moskou bijvoorbeeld is er een
coöperatie actief op het gebied van
medische advisering, een andere
onderneming heeft een kindercrè
che geopend met speciale leescur-
sussen. Weer een andere coöpera-
.tie verkoopt schoenen, kleding en
sieraden. Vooral déze laatste activi
teit geniet grote belangstelling bij
het winkelend publiek in de Russi
sche hoofdstad.
Het nieuwe decreet verbiedt ook
de oprichting van particuliere
scholen, de produktie van medicij
nen, van wapens en explosieven,
het organiseren van loterijen en het
maken van ke^kkandelaren en goe
deren met religieuze symbolen.
Naast de behandeling van ge
slachtsziekten moeten particuliere
ondernemingen zich voortaan ook
verre houden van behandeling van'
kanker en het begeleiden van
zwangerschappen.
Verder mogen particuliere be
drijven zich voortaan niet meer be
zig houden met handel in buiten
landse valuta. Vermoedelijk vallen
hieronder ook cheques, credit
cards en andere waardepapieren.
De landbouwcoöperaties daarente
gen wordt geen strobreed in de
weg gelegd. Integendeel, zy wor
den aangemoedigd meer te produ
ceren. Ook de coöperatieve café's
worden door de Russische autori
teiten ongemoeid gelaten, mits de
ondernemingen natuurlijk de
drankbepalingen naleven.
Voor de critici van het particulier
initiatief is de nieuwe bepaling ko
ren op hun molen. Vele particulie
re ondernemers verdienen meer
dan de gemiddelde Sovjet-arbeider
en dat wekt jaloezie. De totale om
zet van de particuliere sector in de
eerste helft van dit jaar wordt ge
schat op één miljard dollar.
op de Maasvlakte kan volgens Pe
per het Rotterdamse marktaandeel
in de kolenoverslag weer doen toe
nemen. De afvoer van dure West
duitse exportkolen zal de komende
jaren overigens verder teruglopen.
De overslag van minerale oliepro-
dukten daalde ook. De aanvoer van
ruwe olie, van oudsher de grootste
component in de goederenover
slag, bleef op hetzelfde niveau, de
afvoer liep terug.
In het economische belangrijke
stukgoed liep het dit jaar, waarin
geen stakingen plaatsvonden, uit
stekend. De containeroverslag
er werden dit jaar 3,2 miljoen con
tainers behandeld neemt een
steeds groter deel (thans al 65 per
cent) van het totale stukgoed voor
zijn rekening. Sterk groeide ook de
overslag van goederen in voertui
gen (roll-on/roll-off), vooral op de
route van en naar Groot-Brittannië.
Het 'overig stukgoed' zit ook in de
lift. Daarin overheersen hout, pa
pier, auto's, ijzer en staal, fruit en
non-ferro metalen.
Bergafwaarts gaat het nog steeds
met het zeer arbeidsintensieve
klassieke stukgoed (zakjes, baal
tjes, losse goederen). In het totale
overig stukgoed-pakket is- bij de
aanvoer nog maar zo'n tien percent
klassiek stukgoed, bij de afvoer
een kwart.
Ondanks de gunstige cijfers
moet Rotterdam volgens Peper
toch op zijn tellen passen. "Ér is
geen reden om tevreden achter
over te leunen. Het actief binnen
halen van tonnen lading hoe be
langrijk ook is niet langer vol
doende."
Peper wijst hierbij op de veran
deringen in de wereldhandel waar
bij halffabrikaten in toenemende
mate in de grondstofproducerende
landen worden gemaakt. "Dat be
tekent dat de hoeveelheid in ton
nen van het wereldvervoer nauwe
lijks meer stijgt, dat we zelfs kun
nen verwachten dat die zal afne
men, terwijl de waarde per eenheid
produkt steeds meer zal stijgen.
Daarmee neemt tevens de behoefte
aan de alleen maar op massa inge
stelde havens af'.
Wil de Rotterdamse haven in de
toekomst een belangrijke bron van
bedrijvigheid en economische acti
viteit blijven dan is zij volgens Pe
per gedwongen de activiteiten te
verleggen naar sectoren waar al
veel andere goede havens actief in
zijn. Rotterdam moet zich meer en
meer omvormen van een 'massaha
ven' naar een 'waardehaven', waar
in niet alleen zeelading wordt ver
scheept maar waarin de goederen
ook worden bewerkt.
Muiden Chemie houdt de poorten van zijn drie vestigingen open. Dit is de vestiging in Muiden.
MUIDEN (GPD) - De kruitfabriek
Muiden Chemie handhaaft on
danks de financiële problemen
haar drie vestigingen in Muiden,
Kollum en Oudekerk aan de Am-
stel. "Afstoten is niet aan de orde",
stelt president-directeur W. de
Vries. Ook wordt in de loop van
1989 de produktie in het geavan
ceerde bedrijf in de Kollummer-
waard hervat, zo verwacht de top
man van Muiden Chemie.
Sinds justitie vorig jaar verlen
ging van een exportorder naar Por
tugal verbood, is de fabricage van
onder meer gasgeneratoren voor
granaten, de zogenaamde 'base
bleed grains', in Kollum niet echt
op gang gekomen. De paar reste
rende werknemers houden zich be
zig met het aanvegen van de vloer
en onderhoud aan machines.
"Feitelijk loopt de produktie
daar niet meer. We moeten eerst de
voorraden afbouwen", zegt De
Vries. De magazijnen raakten tjok
vol, omdat er maanden overheen
gingen voordat definitief duidelijk
werd dat Muiden Chemie geen
nieuwe vergunning voor Portugal
kreeg.
"De mensen voor wie nu geen
werk is in Kollum, assisteren bij de
produktie in Muiden". De direc
teur onderstreept nog eens, dat de
personele inkrimping van enige
maanden geleden over alle vesti
gingen is doorgevoerd en dat het
beslist niet de bedoeling is één van
de bedrijven af te stoten om uit de
schulden te komen.
Die oplossing werd twee weken
geleden een aandeelhouder van de
Koninklijke Nederlandse Spring
stoffen Fabrieken (KNSF) gesug
gereerd. De KNSF bezit vijftig pro
cent van de aandelen van de kruit
fabriek en is eigenaar van de grond
in Oudekerk en Muiden. Door ver
koop van deze terreinen zou onge
veer 20 miljoen gulden vrijkomen.
Volgend jaar volgt nader overleg
met de banken en commissarissen
van het bedrijf over de schuld van
31 miljoen en een extra lening om
de toekomst van Muiden Chemie
zeker te stellen.
De Vries verwacht dat het bedrijf
de 900.000 gulden boete, die het
voor de illegale export van spring
stof moet betalen, zeker overleeft.
Gisteren meldde hij dat er naar zijn
persoonlijke inschatting ook geen
beroep aangetekend zal worden te
gen het vonnis, dat de Amsterdam
se rechtbank woensdagmiddag uit
sprak.
Muiden Chemie heeft illegaal
springstoffen geëxporteerd ter
waarde van 102 miljoen gulden,
waarvan het merendeel via Joego
slavië, Oostenrijk en Engeland-
Portugal in Iran belandde. Het gaat
om leveranties over de periode van
december 1984 tot oktober 1987. In
totaal kreeg Muiden Chemie een
boete van drie miljoen gulden,
maar 2,1 miljoen daarvan is voor
waardelijk met een proeftijd van
twee jaar.
Makelaars blijven
hameren op bouw
duurdere woningen
NIEUWEGEIN (ANP) - De Neder
landse Vereniging van Makelaars
blijft hameren op het bouwen van
meer koopwoningen in de vrije
sector in de prijsklasse van 200.000
tot 300.000 gulden. Worden die niet
voldoende gebouwd dan zitten we
over een paar jaar met een heel on
gezonde markt, aldus de vereni
ging gisteren in haar terugblik op
1988.
De markt voor koopwoningen
wordt in het algemeen krapper. Er
dreigt vooral in de prijsklasse van
twee tot drie ton een groot tekort te
ontstaan. De doorstroming wordt
daardoor geblokkeerd. Een aantal
gemeenten heeft al gereageerd op
een eerder gedane oproep van de
NVM meer wonigen in deze klasse
te bouwen. Dat is naar de mening
van de NVM echter onvoldoende.
De krapte op de markt voor be
staande woningen blijkt volgens
de vereniging uit een daling van
het aantal dagen dat een woning
gemiddeld te koop staat. In de loop
van het jaar ging het aantal dagen
van 128 naar 114. De gemiddelde
prijs voor een bestaande koopwo
ning komt dit jaar uit op 161.800
gulden tegen 153.500 vprig jaar.
Het aantal verkopen vari een be
staande woning is dit jaar gestegen
met 2,5 procent tot 57.009 wonin
gen.
LEEUWARDEN (ANP) - De Ne
derlandse export van kaas heeft
vandaag een nieuwe mijlpaal be
reikt. Voor het eerst in een jaar tijd
heeft ons land van dit zuivelpro-
dukt 400.000 ton uitgevoerd. De to-
tale kaasproduktie is dit jaar onge
veer 550.000 ton.
Voorzitter drs H. Schelhaas van
het Produktschap voor Zuivel
maakte het exportrecord bekend.
Hoewel voorzichtig, verwacht hij
toch een verdere groei van de ex
port. Voor het jaar 2000 wordt naar
zijn mening de grens van een half
miljard ton kaasexport gepasseerd.
Bij de huidige produktiebeper-
king voor melk in de Europese Ge
meenschap betekent dit dat onge
veer 60 procent van de in ons land
geproduceerde melk tot kaas zal
worden verwerkt. Nu is dat nog
zo'n 46 procent.
Dertig jaar geleden passeerde de
export van Nederlandse kaas de
gréns van 100.000 ton, in 1973 de
grens van 200.000 en in 1983 die van
300.000 ton. De waarde is inmid
dels gestegen tot drie miljard gul
den. In 1980 was dat nog 1,6 miljard
en in 1960 250 miljoen gulden.
Nederland is nog steeds onbe
dreigd de grootste exporteur van
kaas ter wereld met een aandeel in
de wereldhandel van ongeveer 22
procent, aldus Schelhaas. In 1987
volgden de Bondsrepubliek Duits
land (300.000 ton), Frankrijk
(275.000 ton) en Denemarken
(220.000 ton) ons land op de wereld-
Voor de produkten geconden
seerde melk, vol melkpoeder en
boter is Nederland eveneens de
grootste exporteur in de wereld
Het aandeel in de wereldhandel is
voor deze produkten achtereenvol
gens 52, 22 en 25 procent.
Economie kort
Bod Rodamco
Rodamco, het onroerend goed-
fonds van de Robeco-groep, ver
lengt zijn bod op de Britse Ham-
merson, dat vandaag afliep. De
nieuwe sluitingsdatum is nu 20 ja
nuari, aldus Rodamco. Rodamco
biedt per gewoon aandeel Ham-
merson 8,18 pond en op de stukken
met beperkt stemrecht 7,80 pond.
Het bod is in totaal 4,6 miljard gul
den waard.
Consumentenbond
De Consumentenbond is in 1988
opnieuw gegroeid, de netto leden
winst bedraagt 25.000. De bond telt
nu zo'n 560.000 leden. De afgelopen
drie jaar steeg het ledental in totaal
met 25 procent.
Inkoopcombinaties
inkoopcombinatie Superunie wil
de besprekingen over samenwer
king met de inkoopcombinaties Zi-
ko en Integro hervatten. Samen be-
voorraden de drie combinaties zo'n
vijfhonderd supermarkten in Ne
derland, verdeeld over dertig win
kelketens. Mocht het tot samen
werking komen, dan krijgt de nieu
we combinatie in een klap 18 pro
cent van de markt in handen.
Duits bier
De Duitsers moeten met ingang
van 1 januari op hun bier melden
wat de uiterste consumptiedatum
is. De 2500 brouwerijen zijn tot de
ze datum ook aansprakelijk voor
de kwaliteit van hun produkt. Op
overtreding van de nieuwe regel
staat een boete van 25.000 mark.
Boekhouders
Twee boekhouders die bij hun
werkgever Vinke Co in Rotter
dam twee miljoen gulden hadden
verduisterd, zijn veroordeeld tot
achttien maanden cel na een eis
NEW YORK - Eén van de opval
lendste verschijnselen van het eco
nomisch jaar 1988 was dat er iets
niet gebeurde. Een jaar na de groot
ste naoorlogse beurskrach waren
er geen tekenen te bespeuren van
de internationale recessie die na
Zwarte Maandag alom werd ge
vreesd. Aan het eind van 1988 had
den de effectenbeurzen van de be
langrijkste industrielanden het
verloren terrein juist grotendeels
heroverd.
door
David Smyth/AP
In de Verenigde Staten kan pre
sident Reagan, die zich opmaakt
voor zijn afscheid als president in
januari 1989, terugkijken op acht
jaar met gemengde successen. De
inflatie en rentetarieven werden
weliswaar in de hand gehouden,
maar het enorme tekort op de han
delsbalans en de begroting bleef
zorgwekkend.
Toch werd Reagans vice-presi
dent Bush op de golven van vrede
en welvaart naar het Witte Huis ge
dragen, waar hij echter voor enkele
lastige problemen komt te staan.
"De overheidsuitgaven die tot de
langste groei van de Amerikaanse
economie in vredestijd hebben bij
gedragen, kunnen niet volgehou
den worden," waarschuwde de in
vesteringsconsulent John Wright.
"Er is een grens aan de schuld die
de Amerikaanse economie kan dra
gen, en de zwakke dollar van de
laatste tijd doet vermoeden dat we
vlak bij die grens zijn. Welke aan
pak Bush kiest voor het begro
tingstekort en de Amerikaanse
schuld zal beslissend zijn voor zijn
De Europese Gemeenschap ging
het veel meer voor de wind in 1988:
de economische groei komt uit op
naar schatting 3,5 procent. In het
jaaroverzicht van de Europese
Commissie stónd: "Een jaar na de
beurskrach verkeert de gemeen
schap in een gunstige positie om de
economische beleidsproblemen
Primitieve industrie op het platteland i
rikaanse landen zagen hun schulden in
stijgen.
i Zuid-Amerika: de Zuidame-
recordhoogten
(foto^GPD)
van de komende jaren aan te pak
ken".
De Commissie verwacht dat de
economie van de 12 EG-landen in
1989 met gemiddeld 2,75 procent
zal groeien. Hoewel de inflatie op
een zeer laag niveau staat (3,5 pro
cent in 1988 en waarschijnlijk 3,75
procent in 1989), blijft de hardnek
kige werkloosheid van 11 procent
en het hoge begrotingstekort van
sommige lidstaten een smet op het
economisch blazoen van de EG.
De kapitalistische landen in het
Verre Oosten zullen ook in 1989
goede resultaten boeken. Het
handelsoverschot van Ja
pan, vooral met de VS, neemt gelei
delijk af, maar de handelsconflic
ten met de VS zullen nog niet uit de
wereld zijn. Japan maakt zich ook
zorgen over een toenemend protec
tionisme in Europa nu als de EG in
1992 één markt wordt.
Ook de opkomende Aziatische
industrielanden kunnen op een
handelsconflict met de VS rekenen
omdat Washington steeds verwoe-
der pogingen onderneemt hun
munteenheden opgewaardeerd te
krijgen, om de in Amerikaanse
ogen oneerlijke prijsverschillen
ongedaan te maken. De groei van
deze landen in 1988 wordt geschat
op 11,5 procent voor Zuidkorea, 8
procent voor Singapore, 7,25 pro
cent voor Taiwan en 6 procent voor
Hongkong.
Ondanks de zegeningen van de
perestrojka, die partijeleider Gor-
batsjov driejaar geleden lanceerde
in de Sovjetunie, Heeft de regering
nog steeds de grootste moeite de
stagnerende, geleide economie te
stimuleren. Óp de 70ste verjaardag
van de bolsjewistische revolutie
van 1917 werden voor 1989 meer
woningen, meer consumptiearti
kelen en meer levensmiddelen in
het vooruitzicht gesteld.
Tegelijk werd erkend dat ook de
Sovjetunie last heeft van een alou
de kapitalistische kwaal, de infla
tie. Minister van financiën Boris
Gosten verklaarde dat de inflatie
echter niet meer dan 0,9 tot 1,5 pro
cent per jaar bedroeg. Öok voor het
eerst werd toegegeven dat nog een
andere kapitalistische kwaal be
staat: Gosten maakte bekend dat
de Sovjet-begroting voor 1989 een
tekort te zien geeft van van 34,9
miljard roebel (109 miljard gulden).
China probeerde aan het eind
van 1988 een remedie te vinden
voor de ernstigste economische
crisis sinds tien jaar geleden met de
economische hervormingen werd
begonnen. De produktie in het
land steeg naar schatting met een
fraaie 11 procent, maar die snelle
groei ging ten koste van de prijzen,
die met maar liefst 20 procent ste
gen.
In september, toen in sommige
steden in paniek werd gehamsterd
en spaartegoeden werden opgeno
men, besloten de partij en de rege
ring in te grijpen. De prijsverhogin
gen en andere maatregelen om de
prijsbeheersing geleidelijk los te
laten, werden op de lange baan ge
schoven en er werd een landelijk
campagne opgezet tegen de handel
op de zwarte markt. De deregule
ring van de prijzen zal met twee
jaar worden vertraagd en de rege
ring vermoedt dat het wel vijf jaar
zal duren voor de pijnlijke over-
gang van de centrale planning naa^
een meer op de markt georienteerd
systeem voltooid zal zijn.
De economische problemen in
Afrika zijn in 1988 alleen maar ver
ergerd, terwijl ook 1989 weinig
hoop lijkt te bieden. De Noorse
VN-ambassadeur Tom Vraalsen,
die een VN-commissie voor econo
mische hulp aan Afrika voorzit, be
schreef de situatie in Afrika als 's
werelds langdurigste, hardnekkig
ste en verlammendste sociaal-eco
nomische crisis in de geschiede
nis'.
Vraalsen wees op de onhoudba
re, drukkende schuldenlast, de
aanzienlijke vermindering van de
exportinkomsten als gevolg van de
lage grondstoffenprijzen, de terug
gang in de investeringen en lenin
gen, de instabiele wisselkoersen en
de abnormaal hoge rentetarieven.
De economie van Zuidafrika, de
belangrijkste in het zuidelijk deel
van het continent, kampte met heel
andere problemen, zoals de aan
houdende sancties en desinveste
ringen, en de hoge overheidsuitga
ven als gevolg van de apartheid
voor het politie en legerapparaat
en voor de dubbele openbare voor
zieningen, zoals gesegregeerde
scholen en ziekenhuizen.
De Latijns-Amerikaanse landen
kwamen in 1988 nog dieper in de
schulden te zitten; hun totale
schuldenlast bij buitenlandse kre
dietverleners bedroeg ruim 860
miljard gulden. Het ziet er naar uit
dat deze tendens zich ook in 1989
zou voortzetten, aangezien de niet
ingeloste rentebetalingen en aflos
singen op de hoofdsom zich blijven
ophopen. In oktober kwamen de
presidenten van Brazilië, Mexico
en Argentinië, de drie landen met
de grootste schuldenlast in de Der
de Wereld, in Uruguay bijeen met
vier andere Latijns-Amerikaanse
staatshoofden om een gemeen
schappelijke strategie uit te stippe
len en de buitenlandse banken om
kwijtschelding van een deel van
hun schulden te vragen.
"Het is onze bedoeling een nieu
we dialoog met de ontwikkelde
landen aan te gaan om tot een sys
teem van gelijkere betrekkingen te
komen", verldaarden de presiden-
en. pe Lat^|nf-4p|W||j|gngs |gn-
den klagen al jaar en dag dat hun
produkten van de markten van de
industrielanden worden geweerd,
terwijl er door de schuldenaflos
sing nauwelijks kan worden gein-
vesteerd in de economische ont
wikkeling.
In het Midden-Oosten stond de
economie in het teken van de niet
aflatende pogingen om de olieprij
zen weer op het niveau van 18 dol
lar per vat te krijgen, zoals de
OPEC twee jaar eerder had be
paald. Belangrijke olielanden als
Kuwayt en Saudiarabië hebben de
grotere stroom oliedollars nodig
om gigantische ontwikkelingspro
jecten te financieren, terwijl Iran
en Iraq na hun acht jaar durende
oorlog miljarden guldens nodig
hebben voor de wederopbouw.
landen in het gebied,
zoals Jordanië en Egypte, zijn voor
hun werkgelegenheid en dus voor
hun maatschappelijke rust in grote
mate afhankelijk van de ontwikke
lingsprojecten in hun rijkere buur
landen. De wederopbouw in Iran
en Iraq zal in 1989 waarschijnlijk
een grote ecpnomische stimulans
betekenen; beide landen hebben
verklaard £at buitenlandse inves
teringen niet onwelkom zijn en
hebben toegezegd dat er een grote
re rol weggelegd zal zyn voor de
particuliere sector.
De Australische economie is in
1988 weer op het rechte spoor heeft
gekomen, hoewel ook daar het ge
vaar van oververhitting dreigt. De
Labour-regering heeft zich ten doel
gesteld de inflatie voor het eind
van 1989 terug te dringen van de
huidige 7,3 procent tot 3 of 4 pro
cent, maar volgens deskundigen
zal de inflatie niet onder de 5 pro
cent komen. "We denken dat de
groei in 1989 zal afnemen evenals
de inflatie," zei Tim Stewart van
Bankers Trust Australia.
