rWarschau-pact blijft
voorlopig nog aan zet
'Europese' Amerikaan Galvin leidt NAVO
Kinderen, op de vlucht voor
geweld, zwerven door Europa
Bisdom Groningen9Zonder verzoek geen kerkleden schrappen
KUS
Interview
Een haast Europese Amerikaan, zo
wordt generaal John R. Galvin (59) -
sinds 18 maanden NAVO-opperbevel-
hebber - wel omschreven. In zijn optre
den is weinig terug te vinden van de
spreekwoordelijke jovialiteit en open
hartigheid van zoveel Amerikanen, of
van de nadrukkelijkheid in het optre
den van zijn voorganger, generaal Ber
nard Rogers.
Galvin is meer een man die vanachter
de schermen werkt en de Europese po
litieke gevoeligheden goed kent. Na de
Koude Oorlog van de jaren zeventig en
de eerste helft van dit decennium, lijkt
de NAVO goed af met een opperbevel
hebber die zijn taak vooral ziet als een
politieke opdracht.
Een groot deel van zijn carrière heeft
Galvin in Europa doorgebracht. Van
1973 tot 1980 werkte hij bij de Europese
commandostaf van het Amerikaanse le
ger en later als assistent van de NAVO-
opperbevelhebber. Zijn benoeming
bracht niettemin twijfel in sommige
Europese hoofdsteden, die in Galvin
vooral een aanhanger van Reagans vei
ligheidspolitiek zagen: ontspanning in
de wereld, maar veronachtzaming van
de Europese belangen.
Deze twijfel is inmiddels weggeno
men. Deels omdat enkele Europese lan
den nog sneller dan Washington de rela
ties met Moskou willen normaliseren
en deels omdat Galvin nadrukkelijk
ook de Europese opvattingen wil verte
genwoordigen.
Ondanks alle waarschuwingen tegen
te veel euforie rond de voorstellen van
partijleider Gorbatsjov, toont Galvin
zich voldoende realistisch om de deur
open te houden.
|DEN HAAG - Een goede eerste
istap, meer ook niet. Zo karakteri-
iseert NAVO-opperbevelhebber ge-
Ineraal John R. Galvin de aankondi-
iging van Sovjet-leider Mikhail Gor
batsjov om de Russische strijd
macht in Oosteuropa met tien pro
cent te verkleinen, en de aanvals-
kracht ervan te verminderen.
Gorbatsjovs rede voor de Vere
nigde Naties in New York was
vooral belangrijk omdat de Sovjet
leider daarmee aangaf af te willen
van de offensieve militaire hou
ding van het Rode Leger. "Hij
toonde zijn bereidheid dat de Sov
jetunie serieus wil onderhande
len", aldus Galvin.
door
Louis Burgers
De NAVO-generaal is vooral blij
met de principe-uitspraak dat de
Sovjetunie bij het verminderen
van de bewapening een extra in
spanning wil leveren als er op een
bepaald gebied sprake is van een
overwicht. Daarmee werd het uit
gangspunt van het INF-verdrag (de
Sovjetunie was bereid aanzienlijk
meer raketten te vernietigen dan
het westen) overgebracht naar de
besprekingen over conventionele
ontwapening.
Maar, waarschuwt Galvin, laten
we niet té enthousiast zijn. Tot nu
toe hebben we nog geen verdrag
gezien; we moeten het doen met
een belofte. Die zou hij altijd kun
nen terugdraaien. "Ik denk overi
gens niet dat hij dat zal doen. Ik
denk dat hij meent wat hij zegt.
Gorbatsjov sprak immers voor een
belangrijk internationaal forum".
Galvin wil, als rechtgeaard mili
tair leider, zijn waarschuwing van
de afgelopen weken nog wel eens
herhalen: ook na de eenzijdige
Russische vermindering is de aan-
valskracht van de NAVO-legers
nog steeds aanzienlijk kleiner dan
die van het Warschau Pact. Hij ant
woordt haast fel op suggesties dat
nu het westen aan zet zou zijn.
"Van een verhouding van 3 tot 1
wordt het teruggebracht naar zo
iets als 2,5 tot 1. Zolang wij kleiner
zijn, bestaat er voor ons geen enke
le reden over te gaan tot eenzijdige
stappen. Als wij onze legers beper
ken, dan zal dat moeten gebeuren
in het kader van de komende, nieu
we onderhandelingen - de conven-
jtional stability talks (CST) in We-
"U moet weten dat wij toch al het
iminimum aan defensie uitgeven,
lik zie dat de uitgaven de afgelopen
[jaren afgevlakt zijn. Onze wapens
[dreigen te verouderen. De groei in
;het budget is nodig om de snelle
technologische aanpassingen te
[kunnen volgen. Het materieel
wordt immers steeds duurder en
[veroudert sneller".
den alle middellange-afstandraket-
ten al vernietigd. Ook daarom moet
het nieuwe wapen verder reiken
dan de Lance. Het blijft belangrijk
dat de Sovjetunie weet dat wij - in
noodgevallen - in staat zijn hen te
raken".
Als tweede argument wijst Gal
vin op de noodzaak snel verplaats
bare wapens te hebben. "Als we de
Lance of een opvolger niet hebben,
kunnen wij alleen vanuit jacht
vliegtuigen de aanvoerlijnen van
het Warschau Pact aanvallen.
Vliegvelden kunnen echter gemak
kelijk met raketten worden aange
vallen. Zonder Lance zouden die
constant bedreigd worden".
Volgens de generaal zullen de
belangrijkste besprekingen echter
gaan over de conventionele bewa
pening: de troepen, de tanks, de ar
tillerie en de jachtvliegtuigen. Gal
vin heeft vertrouwen in het succes
van het Weense CST-overleg. "Het
overleg wordt gecontroleerd door
de twee allianties. Internationaal
bestaat de wil ze tot een succes te
maken. Als die wil er niet zou zijn,
krijgen we een nieuwe mislukking
zoals de MBFR-gesprekken (die al
zestien jaar duren)".
Even groot
Maar er zijn ook risico's verbon
den aan het nieuwe overleg. Zo
moet worden afgewacht of de Sov
jetunie bereid is te aanvaarden dat
er gestreefd moet worden naar ge
lijkheid. "Zij kunnen dat moeilijk
bestrijden. Ook militair is het niet
logisch dat de kleinste zijde nog
eens extra zou moeten inkrimpen.
Laten we eerst streven naar pariteit
en daarna verder kijken. We moe
ten naar het stadium dat beide zij
den weten dat de ander altijd even
groot is. Dan kunnen we praten
over verdere verminderingen.
Maar: mobiliteit gaat dan een rol
spelen. En dan kan het wel een:
dig zijn wat terrein op te geven, wil
je jezelf goed verdedigen".
Galvin is niet zo zeer bezorgd
over verdergaande ontwapening,
piaai*veel meer over de reacties i
de Sovjetunie. De gevaren voor d
wereldvrede zouden de komende
jaren wel eens groter kunnen
den, dan kleiner. De Sovjetunie
kampt met grote economische en
etnische problemen. Er moeten
grote veranderingen worden door
gevoerd, dat kan leiden tot instabi
liteit.
"Ik geloof niet dat wij bang hoe
ven te zijn dat zij morgen een ver
rassingsaanval zullen uitvoeren.
Maar we moeten wel voorbereid
zijn. En verder moeten wij zo sta
biel en voorspelbaar mogelijk blij
ven. Geen overhaaste of onver
hoedse beslissingen. Wij moeten
de dialoog met hen aangaan, maar
tegelijkertijd sterk zijn".
BONN Het Westduitse pers
bureau DPA bracht vrijdag het
schokkende nieuws dat de
laatste drie maanden honderden
buitenlandse kinderen uit op
vangtehuizen in Hessen zijn ver
dwenen. In het bericht werd ge
sproken over kinderroof, ge
dwongen prostitutie en zelfs
moord.
door
Hans Hoogendijk
De werkelijkheid is minder
alarmerend, maar blijft schok
kend. De Westduitse autoritei
ten, die waarschuwen de zaak
niet te dramatiseren, hebben wel
Interpol ingeschakeld om de kin
deren op te sporen.
Op het vliegveld Frankfurt ar
riveren dagelijks alleenreizende
kinderen uit alle crisisgebieden
in de wereld. Kinderen die op de
vlucht zijn voor geweld dat hun
familieleden al het leven heeft
gekost of kinderen die door hun
ouders op het vliegtuig zijn gezet
om aan de verschrikkingen van
de oorlog te ontkomen.
Waren het er in 1987 nog 700,
nu is het aantal gestegen tot 300
iper maand. Ze komen uit India,
•!Sri Lanka, Iran en Irak naar
Frankfurt, omdat de Duitsers als
enige Europese staat geen vi
sumplicht voor kinderen onder
de 16 jaar kennen. De Westduitse
regering wil dit veranderen,
maar zo lang dat nog niet is ge
beurd, zal de stroom niet afne-
Veel van deze alleenreizende
kinderen zijn tussen de acht en
115 jaar en worden afgehaald door
jfamilieleden. Maar 2000 jongeren
|stonden alleen. Er was geen fa-
imilie of deze beschikte niet over
[de benodigde papieren. Zij wor
den door de Westduitse douane
lovergedragen aan jeugdorgan
isaties in de deelstaat Hessen, die
,de kinderen onderbrengen in te
huizen. En daar blijven ze voor
lopig.
Jonge Tamils
Adjunct-directeur Lorenz van
de Frankfurtse jeugdopvang:
"Sommigen zijn na een half uur
al weer weg. Anderen blijven
maanden. Veel kinderen hebben
een telefoonnummer bij zich en
het kan dan voorkomen dat ze
buiten het gebouw iemand op
bellen. Korte tijd later zijn ze dan
verdwenen. We hebben de plicht
dat te melden aan de centrale re
cherche in Wiesbaden. En daar
komt dat getal van die vermiste
kinderen vandaan".
In de meeste gevallen gaat het
om jonge Tamils, die heimelijk
worden meegenomen door fami
lieleden die zelf illegaal in de
Bondsrepubliek verblijven. Als
zij zich melden, lopen ze het risi
co uitgewezen te worden.
Misdaad speelt slechts een
zeer geringe rol bij de verdwij
ningen van de kinderen, zeggen
de autoriteiten. Wel worden vaak
kinderen afgehaald door louche
figuren die in opdracht van de in
het crisisgebied achtergebleven
ouders het kind naar familie in
andere landen moeten brengen.
Via de groene grens met ons land
vinden ook dergelijke reizen
plaats. Maar ook Scandinavië is
in trek.
De 15-jarige Marijam kwam
bijvoorbeeld alleen met het
vliegtuig uit Teheran. Vijf weken
zat ze in een opvangtehuis. In
eens was ze verdwenen, 's Och
tends in alle vroegte was ze weg
geslopen. Haar schaarse spulle
tjes had ze de avond tevoren uit
het raam in de tuin gegooid.
Er wachtte een taxi op haar.
Die was besteld door een man
die het meisje in opdracht van
haar ouders naar familie in Zwe
den zou brengen. Omdat Zwe
den ook voor jongeren een vi
sumplicht heeft, werd Marijam
in de kofferruimte verstopt. Ze
werd ontdekt en belandde weer
in het opvangtehuis. Maar de we
ken dat ze weg was stond ze op
de lijst 'vermist'. Tientallen kin
deren deelde het lot van Marij-
Bordelen
De Westduitse sociale dien
sten zijn ook huiverig de vaak to
taal uit hun evenwicht gebrachte
kinderen direct aan vage familie
leden mee te geven. "Regelmatig
komen ze in veel te kleine huizen
bij een verre oom of tante die ze
helemaal niet kennen, of vallen
ze in de handen van figuren die
de meisjes naar bordelen stu-
In Hessen proberen de verzor
gers de kinderen in de tehuizen
voor te bereiden op het harde le
ven in de Bondsrepubliek. Er
gaan vaak weken overheen voor
dat een kind een beetje 'los' komt
en vertrouwen in de sociaal wer
kers krijgt. Dan komen de verha
len over oorlog, over de dood,
over de angst, over folteringen.
De verzorgers kunnen de
stroom gevluchte kinderen bijna
niet meer adequaat begeleiden,
maar één ding staat voor hen
vast: als die visumplicht er komt,
zijn de kinderen uit de oorlogs
gebieden het slachtoffer. Zij
kunnen dan geen kant meer op.
Het bisdom Groningen wil niet
dat parochianen die daarom niet
uitdrukkelijk hebben gevraagd,
uit de ledenregistratie worden
geschrapt. Dat blijkt uit een 'pas
toraal advies' van bisschop Möl-
ler, de dekensvergadering en de
pastorale raad van het bisdom.
De parochies wordt aangera
den, naast de ledenlijst een over
zicht bij te houden van mensen
die bij bepaalde activiteiten van
de parochie zijn betrokken. Dat
hangt samen met vragen als: wie
worden tot de parochie gerekend
en wie rekent zich tot de paro
chie. "Het is van belang dat het
bisdom hierin een gemeenschap
pelijk pastoraal standpunt in
neemt".
Theologisch is registratie van
kerkleden ondergeschikt aan de
betekenis van het 'toebehoren
aan de kerk'. De kerk valt, vol
gens het document 'Lumen Gen
tium' van het Tweede Vaticaans
Concilie, niet samen met de gere
gistreerde leden. "Elke verlei
ding om door middel van regi
stratie de grenzen van de kerk
scherp vast te leggen is in strijd
met de gedachten van dit conci
lie over kerkgemeenschap".
Bovendien zou het misken
ning zijn van de evangelische op
dracht als de parochie zich alleen
tot de eigen leden richtte. In de
nota wordt de vraag gesteld of
mensen die zich niet laten bin
den door doop en belijdenis, of
die zich maar ten dele kunnen
identificeren met de kerk, juist
geen extra aandacht behoeven.
"Als wij een open en uitnodigen
de kerk zijn, heeft dat ook gevol
gen voor het pastorale werk".
Aanleiding tot de nota was de
toekomstige wijziging in de bur
gerlijke stand. Over enige tijd zal
hierin niet langer de kerkelijke
gezindte' worden opgenomen.
Tot nu toe is de ledenregistratie
van de grote kerken daarop ge
baseerd. De RK Kerk in ons land
heeft zich niet aangesloten bij de
Stichting Interkerkelijke Leden
administratie 'Sila'. De paro
chies moeten voortaan zelf hun
ledenregistratie bijhouden.
Daarbij zullen ze gebruik maken
van de PTT-verhuisberichten.
Deze kerk is nu met een groot
scheepse campagne begonnen
om de leden met de nieuwe opzet
vertrouwd te maken.
Veroordeling
Het Vaticaan heeft in onge
woon scherpe bewoordingen de
vier rk ziekenhuizen veroordeeld
die reageerbuis-bevruchting (in
vitro-fertilisatie) toepassen. In
een voorpagina-artikel van de
Vaticaanse krant Osservatore
Romano worden de ziekenhui
zen van Nijmegen, Lille (Frank
rijk), Leuven en Louvain-la-Neu-
ve (België) van 'zeer ernstige
dwaling' beschuldigd. Het arti
kel is, volgens Romeinse krin
gen, geschreven door kardinaal
Ratzinger, hoofd van de Vati
caanse congregatie voor de ge
loofsleer.
Het blad noemt het een 'zeer
ernstige zaak' dat de ziekenhui
zen doorgaan met deze praktijk,
ondanks verbod van het Vati
caan in het document 'Donum
Vitae'. "Zo'n houding is openlijk
verzet tegen het leergezag van de
kerk". De rk ziekenhuizen ach
ten onder bepaalde omstandig-
- heden zaken geoorloofd die vol
gens het leergezag van de kerk
onder dezelfde omstandigheden
niet geoorloofd zijn. "Een derge
lijke afwijking van de leer is in
strijd met de regels van de rk ge
meenschap".
De Nederlandse bisschoppen
hebben dit najaar in twee ge
sprekken met de Katholieke
Universiteit van Nijmegen en het
ziekenhuis hun 'ernstige be
zorgdheid' over de gang van za
ken_in ditzjekenhuis tot uitdruk
king gebracht. Zij schaarden
zich geheel achter 'Donum Vi
tae', waarin elke vorm van kunst
matige bevruchting wordt afge
wezen.
Desondanks maakte het zie
kenhuis vorige maand bekend,
dat het de reageerbuis-bevruch
ting voortzet. Over de kunstmati
ge donor-inseminatie beraadt
het ziekenhuisbestuur zich nog.
De bisschoppen hebben op
nieuw om een gesprek met het
bestuur gevraagd.
Onderwijs. Bisschop Gijsen
van Roermond heeft het me
ningsverschil over de twee regle
menten voor rk onderwijs in Ne
derland ter beoordeling voorge
legd aan een commissie in het
Vaticaan. De bisschoppen kun
nen het onderling niet eens wor
den over deze kwestie. Zij zullen
zich neerleggen bij het oordeel
van de pauselijke commissie
voor de officiële uitleg van het
kerkelijk recht.
De bisschoppen spraken deze
maand op hun tweemaandelijks
beraad uitvoerig over de twee
schoolreglementen, namelijk dat
van Gysen en het reglement van
de andere zes bisschoppen. Bij
een onderzoek in opdracht van
d e Nederlandse K a t.h nliekg
Schoolraad kwamen drie kerkju
risten tot de conclusie dat bis
schop Gijsen heeft gehandeld in
strijd met het kerkelijk recht.
Naar hun mening is de bis
schoppenconferentie bevoegd
en zelfs verplicht een schoolre
glement op te stellen dat in alle
bisdommen geldt. Volgens de
bisschop van Roermond hebben
bisdommen de vrijheid een ei
gen reglement op te stellen. Het
Roermondse bepaalt onder meer
dat in elk schoolbestuur een lid
door de bisschop wordt be
noemd. Gijsen heeft als enige de
uitvoering van het schoolregle
ment niet toevertrouwd aan de
Nederlandse Katholieke School
raad.
Hervormde Kerk: beroepen
te Silvolde C. Maris Piershil; aan
genomen naar Terkaple (Fr.)
kandidaat K. H. Waterlander
Groningen; bedankt voor Gies-
sen-Nieuwkerk J. het Lam Be-
soijen, voor Wouterswoude A.
Vlietstra jr. Melissant.
Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Boskoop en voor
Hamilton (Canada) D. Hakken
berg Groningen, voor Scherpen-
zeel J. Mol Werkendam, voor
Zoetermeer Th. van Stuijven-
bergT
Zondag
De leiders van vier kerkgenoot
schappen in Engeland hebben
de regering van dat land ge
vraagd de wet op de zondagse
winkelsluiting niet te verande
ren. "Elke samenleving heeft één
dag in de week nodig die vrij is
van commerciële druk", zeggen
zij in hun brief.
De brief is geschreven door de
anglicaanse aartsbisschop van
Canterbury, dr. Robert Runcie,
de rk aartsbisschop van West
minster, kardinaal Basil Hume,
de voorzitter van de Raad van
Vrije Kerken, ds. Bemhard
Green, en opperrabbijn Lord Ja-
kobovits. Ze zijn 'vastberaden en
eensgezind' in hun overtuiging
dat hier een 'fundamenteel prin
cipe' in het geding is, waar de re
gering bij haar wijzigingsvoor
stellen niet omheen kan.
De kerkleiders: "De zondag
bevestigt dat er meer is dan com
mercie, en biedt mensen de gele
genheid deel te nemen aan ge
meenschappelijke activiteiten,
zoals de eredienst. Afschaffing
van deze 'nationale dag' brengt
het gezinsleven, de sociale ver
houdingen en het welzijn van ar-
De Britse regering heeft al eer
der geprobeerd de winkelslui
tingswet van 1950 te veranderen.
In 1986 strandden voorstellen
om de beperkingen van de wet
op te heffen in het Lagerhuis, na
felle protesten uit de kerken.
Onderzoek. Het merendeel
van de rk priesters in de Verenig
de Staten is overwerkt, eenzaam
of 'seksueel gestoord'. Tot die
conclusie komt een studiecom
missie van de Amerikaanse bis
schoppenconferentie.
De kerk, zo zegt de commissie,
helpt de geestelijken niet om in
een 'ongelooflijk vrijgevochten
samenleving' met hun seksuali
teit in het reine te komen. De
commissie stond onder voorzit
terschap van bisschop John
McRamth van Kentucky.
Ook bij een priester moet
seksualiteit worden gezien als
'wezenlijk bestanddeel van het
menselijk leven', vindt de com
missie. Ze pleit onder meer voor
bevordering van vriendschap
pen tussen priesters en leken.
In hetzelfde rapport uiten de
Amerikaanse bisschoppen hun
teleurstelling over de teruggang
van het aantal priesters-in-oplei-
ding. Sinds 1965 is hun aantal ge
daald van 9000 tot 4000. Dat zal in
het jaar 2000 ongeveer 3500 kun
nen zijn. Op het ogenblik zijn er
de Verenigde Staten zo'n
Galvin: "Ik verwacht dat als de Lance-raket wordt gemoderniseerd, we
kunnen besluiten tot een aanzienlijke beperking van de nucleaire artille
rie". (foto GPD)
Dat neemt niet weg dat generaal soldaten in het veld. "Tot nu toe
Galvin (59) begrip heeft voor Eu- hebben we altijd grootscheepse oe-
ropese opvattingen, dat de hoogte feningen gehouden, voor hoog en
van de defensie-uitgaven niet al- laag, maar de verbeterde techniek
leen zaligmakend is. Hij deelt de
mening van de NAVO-ministers,
en met name de Bondsrepubliek,
dat ook rekening gehouden moet
worden met overlast door oefenin
gen of laagvliegende straaljagers,
of de legering van veel buitenland
se troepen op het grondgebied van
een lidstaat.
Zowel uit eigen ervaring (Galvin
heeft in totaal al meer dan tien jaar
in Europa gediend) als uit opinie
peilingen blijkt volgens hem dat
nog steeds zeker zeventig procent
van de Duitse bevolking de NAVO
steunt. Maar tegelijkertijd wil die
zelfde bevolking dat de overlast be
perkt wordt, een wens die het afge
lopen jaar versterkt is door twee
gruwelijke vliegtuigongelukken
en drie grote herfstmanoeuvres in
gebieden langs de Oostduitse
grens.
"Over enkele weken komt er een
rapport dat ik zal gebruiken voor
overleg met de militaire comman
danten. We zullen gaan zoeken
naar de juiste mix van militaire in
zetbaarheid, de kosten die we daar
voor moeten maken en de bescher
ming van het milieu".
Galvin vindt dat grootscheepse
oefeningen vooral zinvol zijn voor
hoge officieren. De lagere oefenen
toch wel, die zijn veel vaker met de
en de computer-simulatie maken
het mogelijk de geoefendheid op
het juiste peil te houden zonder dat
we direct het veld in hoeven".
Niet alleen op dit punt wil de
NAVO tegemoet komen aan de
verlangens van de lidstaten. Het
groeiende politieke probleem over
de modernisering van de korte-af-
standswapens zal waarschijnlijk
worden opgelost door het aantal
nucleaire kanonnen te verminde
ren.
Lance-raket
Galvin: "Half januari verwacht
ik het tweejaarlijkse rapport over
de gewenste kernbewapening. Ik
verwacht dat daarin zal worden
voorgesteld om als de Lance-raket
gemoderniseerd wordt, wij kun
nen besluiten tot een aanzienlijke
beperking van de nucleaire artille
rie. Ik verwacht ook dat dit aan
vaardbaar zal zijn voor de bondge
noten".
De modernisering van de Lance
is essentieel. Galvin wil niets we
ten van suggesties dat de NAVO dit
besluit vooralsnog niet zou moeten
nemen, in afwachting van mogelij
ke verdergaande concessies van
Russische kant. "De Lance is al ta
melijk oud. De raket gaat lijden aan
wat je zou kunnen noemen 'elec-
tronische roestvorming': hij wordt
steeds minder betrouwbaar".
"Dan blijft over de vraag: 'heb
ben we die nieuwe raket nodig?'
Antwoord: ja! En zeker als een deel
van de artillerie wordt teruggetrok
ken. Onder het INF-verdrag wor-
