TffffEL VRIJDAG 23 DECEMBER 1988 PAGINA 19 Het Weer NICO SCHEEPMAKER Gisterochtend kreeg ik van Jan na (10) het verzoek om een paar keer snel achter elkaar 'mijn moeder legt brood op de tafel' te zeggen. Zij vroeg dit in de stellige verwachting dat ik op den duur 'mijn moeder ligt bloot op de ta fel' zou gaan zeggen,- maar dat viel tegen. Meer succes had ze toen ze mij 'heks, heks, heks, heks' liet zeggen. Dit zijn tongbrekers, in Enge land (waar het genre vermoede lijk ontstaan is) 'tonguetwisters' genoemd. In 'The Oxford Guide to Word Games' van Tony Augar- de wordt gezegd dat zulke tong brekers ontstaan zijn uit de men selijke behoefte te alliteren. Denk aan uitdrukkingen als 'klaar als' een klontje', 'zijn hele hebben en houen', 'door dik en dun', 'een blok aan het been', 'zo groen als gras', 'met man en muis' etcetera. Shakespeare maakte er al ge bruik van in 'A Midsummer Night's Dream': „Whereat, with blade, with bloody blameful blade, He bravely broach'd his boi ling bloody breast", door Willy Courteaux vertaald als: „En met zijn zwaard, zijn boos en bloedig zwaard, Doorboort hij bars zijn bitt're bloed'ge borst" Een andere mogelijkheid zou wellicht geweest zijn: „En met zijn zwaard, zijn za kelijk zwaaiend zwaard Doorsteekt hij ziedend zijn zo zachte zij." Als bekendste en moeilijkste Engelse tongbrekers worden on der andere genoemd: - What noise annoys a noisy oyster? A noisy noise annoys a noisy oyster. - Red leather, yellow leather. - A proper cup of coffee from a proper coffee pot. - Which switch, Miss, is the right switch for Ipswich, Miss? - Lemon liniment. -1 can think of six thin things and of six thick things too. - Mixed biscuits. Er, worden in dat Engelse boek je ook een paar buitenlandse tongbrekers genoemd, waaron der een Nederlandse: „Achtentachtig gladgeschuur- de kacheltjes." Ik kende deze nog niet, en heb er ook geen moeite mee. Eigenlijk zijn de kortste nog het lastigste, probeert u ze maar. Ik zal ze met dezelfde moeilijkheidsgraad pro beren te vertalen: - Mixed biscuits.- Groteske sekse. Het rijkste meiske. De dik ste disc. - Lemon liniment (citroenolie).- Slimme linnenmand. U moet ze maar even tien keer snel achter elkaar zeggen, dan begrijpt li het probleem. Veel zo genaamde tongbrekers zijn ei genlijk geen tongbrekers, zoals 'Wie weet waar Willem Wouters woont, Willem Wouters woont wijd weg, Wie weet wat Willem Wouters weeft, Willem Wouters weeft witte wollen warme win- terwanten'. Ik heb daar nooit moeite mee gehad, evenmin als met 'Leentje leerde Lotje lopen langs de lange Lindenlaan' of met 'Zeven zwarte zwanen zwem men in de Zuiderzee'. Een echte tongbreker is pas het aloude 'de kat die krabt de krullen van de trap'. De handicap schuilt in de afwisseling van 'ka', 'kra', 'kru'~ en tra'. Zal ik eens een soortgelij ke proberen te maken met 'bei', 'brei', 'bru' en 'tru'? Kijken of het werkt! „Beide blije ouwe trutten brei den bruine truien voor hun trouwe meiden." Probeert u deze zin maar eens een beetje snel hardop te lezen, u zult zien dat dat bijna geen doen is. Van Otto Veenhoven uit Waar de kreeg ik een briefje toege stuurd van Bregtje Reus uit De venter aan 'Tina', waarin zij om meer tongbrekers vroeg in het ge nre van 'de koetsier poetst de postkoets', 'de knecht van de kap per knipt nog knapper dan de kapper knipt', 'moeder sneed ze ven scheve sneetjes brood' en 'slu we Sjaantje sloeg de slome sla ger'. Zij spaarde ze, schreef ze. Die postkoets is geel hoed, maar de slome slager wordt moeilijker als je er sjieke slager van maakt. Otto Veenhoven heeft Bregtje beloofd dat hij mij voor haar karretje zou spannen, en nu (vlak voor een kerstvakantie zon der Trijfels) is dat ogenblik aan gebroken. Bregtje stuurde een lijst met tongbrekers op, waar van ik even de lastigste citeer. Mocht u nog andere goeie weten, dan houd ik mij aanbevolen: Ni co Scheepmaker, Keerngouw 3, 1151 BB Broek in Waterland: - Achter de Roomse kerk han gen drie droge doeken. - Frits Visser, de frisse visser, vist frisse vissen. - Ezels eten netels niet en netels eten ezels niet. Als een potvis op een pispot pist, dan heb je een pispot vol met potvispis. - Jeukt jouw jeukerige neus net als mijn jeukerige neus jeukt? - Achter grootmoeders hutje groeien zeven kroten op een klutje. Daar laat ik het bij. De laatste doet mij denken aan mijn HBS- tijd, toen een meisje uit onze klas het verhaal 'De Hut van Ket' moest voorlezen en al meteen bij de titel voor grote hilariteit zorg de. Als Schlusskoral nog een ei gen brouwsel op rijm: „Het standbeeld van Kaatje voor 't hutje van Naatje met haar jeukende neus, was gekocht, potverdïkkie, voor een prikkelend prikkie, al klinkt dat scabreus!" MES DAT VAN BROODJE GEEN RUÏNE MAAKT Een fabrikant van margarine prees destijds zijn produkt aan met de slo gan "maakt geen holletje van uw bolletje". Nu wil dat inderdaad wel eens gebeuren als je van die keiharde onsmeerbare boter of margarine hebt, maar meestal is de ramp al geschied op het moment dat je het broodje doorsnijdt. Dat ligt niet aan de broodjes maar meestal aan het mes, net zo als het aan het mes ligt dat je een beschuit tot paneermeel drukt inplaats van in nette parten verdeelt. Het Jokermes van het Duitse merk Felix heeft met al deze zaken geen problemen. Dank zij de fijne zaagsnede leveren zelfs tomaten geen moei lijkheden op. Wat bovendien prettig is aan het mes, is dat het door het bre de blad zo heerlijk wegsmeert. Het Jokermes dat wordt geïmporteerd door de firma Van Leeuwen in Bergen op Zoom kost 14 gulden. Horizontaal: 1. geboden bedrag, 4. loterijbriefje, 7. wereldlijk priester van de Russische Kerk, 8. geweven boordsel, 10. lofdicht, 12. projectie plaatje, 13. gevoel, 16. eminentie (afk.), 17. sierlijk dier, 18. voorzet sel, 19. de gezamenlijke personen die iemands aanhang vormen, 20. verbrandingsrest, 22. onheilaan brengende godin, 23. sint (afk.), 25. botersoort, 28. vreesachtig, 29. saai (fig.), 30. telwoord, 32. lang smal stuk, 33. kunstprodukt, 34. hulde. Verticaal: 1. aardoppervlakte, 2. niet gesloten, 3. lidwoord, 4. mili taire rang (afk.), 5. regelmaat, 6. ge laatskleur, 7. stand, houding, 9. ge roosterd vlees, 11. kwartet, 14. langzaam, 15. lengtemaat, 20. func tie, 21. plant, 23. rijgkoord, 24. vluchtheuvel in dijkloos land, 26. schoorsteenzwart, 27. denkbeeld, 31. Nederlandse Spoorwegen (afk.), 32. muzieknoot. Leiden LUXOR (121239): 'Moonwalker', do. en vr. 19.00 en 21.15 uur, za. t/m woe. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, a.l. LIDO 1, 2, 3, 4, en STUDIO (124130/133210): 'Who framed Roger Rabbit', al. 'Big', dag 14.30,19.00 en 21.15 uur, al. 'Willow', dag. 14.30,18.45 en 21.15 uur, al. 'Coming to America', dag. 14.30 en 19.00 uur, al. 'Frantic', dag. 21.15 uur, al. 'Frank en Frey', za. t/m woe 14.30 uur, al. 'Scrooged', do. en vr. 19.00 en 21.15 uur, za. t/m woe. 19.00 en 21.15 uur. TRIANON (123875): 'De ondraaglijke lichtheid van het bestaan', dag. 20.00, za. en zo. ook 14.00 uur, 12 jr. REX (125414): 'Cicciolina in action', dag. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr. KIJKHUIS (142895): 'Hairspray', do. t/m woe. 19.30 en 21.45 uur. 'Un Ragazzo di Calabria', do. t/m woe." Bioscopen 0.00 en 22.15 i 25 e i. 26 gesloten!! Alphen (voor reserveringen 01720-20800): EURO 1, 2, 3, 4, 'Who framed Roger Rabbit', do. t/m zo. 13.30, 18.30 en 21.00 uur, ma. t/m woe. ook 16.00 uur. ook 13.45 t 'Frank en Frey', za. en zó. 14.00 u ma. t/m woe. 13.00,15.00 en 17.00 u Kindervoorstelling: 'De r turen van Pippi Langkous', za. en zo. 14.00 uur, ma. t/m woe. 12.30,14.30, en 16.30 uur. Voorschoten (voor reserveringen 01717-4354) GREENWAY: 'Coming to America', dag. 15.45, 19.00 en 21.15 uur, al. 'Good morning Vietnam', dag. 15.45 'A world apart', dag. beh. za. 20.45 uur. 'Salsa', dag. 19.00 uur, al. 'Jungle book', dag. 14.00 uur. 'De reddertjes', dag. 14.00 uur. Katwijk (voor reserveringen 01718-74075): City I: 'Die Hard', dag. 14.45 en 19.00 City I: 'Big Busines', dag. 21.15 uur. City II: 'Coming to America', dag. 19.00 en 21.15, do., vr. en zo. ook 14.45 0nfr J)ifuto£ Vrijdag 23 december 1988. Honderd jaar geleden stond in de krant: Niet onaardig liep dezer da gen een 18-jarige knaap, die reeds meermalen in handen der politie is geweest, in de val. Een tapper alhier had bij de politie aangifte gedaan van diefstal van een tinnen liter en van een koperen gewicht eener klok, wel ke voorwerpen al heel spoedig door de politie bij een opkooper werden gevonden en in beslag ge nomen. De verkooper had, en dit bleek ook alras bij den verkoop, een valschen naam opgegeven. Op het door den Opkooper opge geven signalement werden eeni- ge bekenden aan het politiebu- reel ontboden, zoomede ook den opkooper om een hunner, zoo mo gelijk, te herkennen. Toen laatst genoemde ten burele verscheen, bracht hij den verkooper, alzoo de dief mede, dien hij, aan de Aalmarkt ziende loopen, bij den kraag gepakt had en niettegen staande diens verzet met behulp van een politieagent naar het commissariaat bracht. Door de politie alhier is pro ces-verbaal opgemaakt tegen een 18-jarige jongen, die een bij hem behoorende hond heeft opgehitst tegen eenige voorbijgaande jon gens, waarvan het gevolg is ge weest dat één dier jongens zóóda nig door dat dier in het been is ge-' beten, dat hij onder geneeskundi ge behandeling en bedlegerig ge raakt is. De gebroeders S., de bekende Leidsche vissers, zijn door de jus titie in arrest genomen, terwijl de politie te hunnen huize twee ge weren in beslag genomen heeft. Een en ander zoude in verband staan met een door die lieden ge pleegd verzet tegen de politie. Vijftig jaar geleden: In het Staatsboschbedrijf te Noordwijk is sinds eenige tijd een werkkamp opgericht voor jeugdige werkloozen. Te bevoeg- der plaatse informeerend, verna men wij al spoedig, dat de op richting van dit kamp een groot succes is geworden. Het kamp is opengesteld voor alle werkloozen van 14 tot 25 jaar. De jongens ko men daar des morgens om 8 uur, gaan van 12 tot 2 naar huis en ko men weer terug tot des middags ongeveer half vijf. In de uitge strekte dennebosschen langs de kust van Noordwijk worden eeni ge werkzaamheden verricht van diversen aard. Zij ontvangen daarbij deskundige leiding. Om een en ander aantrekkelijk te maken, ontvangen de jongens eenig zakgeld, ten bedrage van f 2 af 3 per week. - Wegens de weersgesteldheid is de collecte voor de Joodsche vluchtelingen tot nader order uit gesteld. leidsch: HOOFDKANTOOR Witte Singel 1. Leiden 071-161400 Directeur: G. Koopman. Adjunct-directeur: N. Qüakernaat. REGIOKANTOREN Julianastraat 19, 2405 CG. Alphen a/d Rijn, 01720-93961. Vuurbaakplein 112225 JB. Katwijk, 01718-12383. Grachtweg 53a, 2161 HM. Lisse, 02521-13634 NABEZORGING ma.-vrij18.00-19.30 uur 071 zaterdag 13.00-14.00 uur 071 POSTADRESSEN i DAGBLAD - ALPHENS fö DAGBLAD ABONNEESERVICE Nieuwe abonnementen, wijzigingen, betalin gen ma.-vrlj. van 8.30-17.00 uur 071- 161353. ABONNEMENTEN per maand, aan huis bezorgd24,45 per post (binnenland)35,50 (maandabonnement alleen mogelijk met automatische betaling). per kwartaal, aan huls bezorgd72,40 per post (binnenland)105,35 per post (buitenland)294,75 per half jaar, aan huis bezorgd144,80 per post (binnenland)210,70 per jaar, aan huls bezorgd275,70 per post (binnenland)vïiMftv 407,70 losse nummers (alle dagen)1,25 Prijzen incl. 6% b.t.w. Abonnementsgelden dienen bij vooruitbeta ling te worden voldaan. Restitutie Is niet mo gelijk. Abonnementen kunnen op elke gewenste dag Ingaan. Indien één maand voor het ver strijken van de abonnementsperiode geen opzegging Is ontvangen, wordt het abonne ment automatisch verlengd. Betaling van abonnementen op giro 3203571 t.n.v. Damiate Holding BV te Haarlem. Gemiddelde oplage per dag 50.200 ex. ADVERTENTIES SLEUTELTJES ma.-vrij. van 8.00-17.30 uur 071-143545. REDACTIE (071-161424) (na kantoortijd, zie telefoonboek) Duin- en bollenstreek: H.I.J. Alphen: J.P.A. Preenen. Bin./Bultenl./Econ.: W. Fortuyn. Sport: A. van Kaam. Features/Extra: W. Schrama. Foto-red. W. Dijkman. Kunst, radio, t.v.: P.C.Rosler. Geestelijk leven: S.J. de Groot. Aangesloten bij de GPD, de Gemeenschap pelijke Persdienst, r i Azië. Zuid-Afrlka. Verenigde Staten, Oplossing 22/12 1. bolivar, 2. slagerij, 3. Nigeria, 4. overval, 5. variant. VERWACHTE WEERSITUATIE VOOR: 24 DECEMBER OM 13.00 UUR C zonnig mi» 19 temperatuien 1010 luchtdruk in millibaren X/ opklaringen nagel w-* warmtefront H hoge-drukgebied bewolking ■f» sneeuw fTT kou-front L lage-drukgebied «0* '»9en 9S onweer windrichting verplaatsingsrichting Met Kerstmis grote kans op regenbuien Het komende etmaal verandert er nog maar weinig in het onrus tige weerbeeld. Ons weer wordt bepaald door Oceaandepressies die over het noordelijke deel van de Noordzee en zuid-Scandina- vië naar Rusland koersen. Met een forse westelijke stroming wordt vrij zachte en vochtige lucht aangevoerd. Vannacht worden er enkele opklaringen verwacht, waarbij het kwik tot rond 7 graden daalt. Morgenoverdag is er weer veel bewolking. Er valt hier en daar wat regen of motregen, maar naar het zich laat aanzien zijn dat geen grote hoeveelheden. De middagtemperatuur is ongeveer 9 graden. Er is tamelijk veel wind. Deze waait in hoofdzaak uit het westen en is boven land vrij krachtig, kracht 5, en aan de kust krachtig tot hard, wind kracht 6 a 7. In het Waddengebied is de wind mogelijk zelfs enige tijd storm achtig, windkracht 8. Eerste kerstdag wordt er wat vriendelij ker weer verwacht, maar de tweede kerstdag is het opnieuw somber weer met een grote kans pp regen. Weersvooruitzichten voor diver se Europese landen, medege deeld door het KNMI, geldig voor zaterdag en zondag: Alpengebied: Eerst aan de Al- pen-noordzijde nog enige regen en boven 1200 meter ook wat Overigens vrij zonnig Ma Min. Neer- t emp. t emp. slag Amsterdam zwaar bew. 10 9 0 De Bilt zwaar bew. 10 8 0 Deelen zwaar bew. 9 7 0.1 Eelde zwaar bew. 10 9 0.8 Eindhoven zwaar bew. 11 8 0 Den Helder zwaar bew. 10 9 0.1 Rotterdam zwaar bew. 10 8 0.1 Twente zwaar bew. 9 8 0.2 Vlissingen zwaar bew. 10 8 0.1 Zuid Limburg zwaar bew. 9 7 0 1 Aberdeen zwaar bew. 8 2 0.1 Athene zwaar bew. 12 3 0 Barcelona licht bew. 15 2 0 Berlijn zwaar bew. 9 8 0.6 0.2 Budapest zwaar bew. 3 -1 Bordeaux mist 9 0 0 Brussel zwaar bew. 9 6 0.2 Cyprus onbewolkt 18 6 0 Dublin zwaar bew. 11 9 6 Frankfurt zwaar bew. 7 7 0.1 Genève grondmist 4 •1 0 Helsinki zwaar bew. 1 0 6 Innsbruck zwaar bew. 6 -3 0 Istanbul mist 7 1 0 Klagenfiirt half bew. 1 -8 0 Kopenhagen zwaar bew. 8 5 0.1 Las Palmas licht bew. 21 15 0 Lissabon zwaar bew. 15 6 0 Locamo zwaar bew. 6 -2 0 Londen onbewolkt 12 8 0 Luxemburg motregen 6 5 0.2 Madrid onbewolkt 15 -4 0 Malaga zwaar bew. 16 9 1) MaUorca onbewolkt 16 0 Malta zwaar bew. 13 9 3 Moskou sneeuw •2 -8 2 München zwaar bew. 9 0 0 Nice half bew. 13 5 0 Oslo licht bew. 7 2 0.2 Parijs regen 8 7 022 Praag zwaar bew. 5 4 ai Rome half bew. 12 -1 0 Split onbewolkt 11 •1 0 Stockholm half bew. 5 3 0 Warschau regen 6 5 0.7 Wenen zwaar bew. 10 2 0.1 Ztirich regen 5 1 2 maar in de dalen en op het laag land ook mist of lage wolken. Middagtemperatuur in het laag land en in de dalen 3 tot 8 graden. Zuid-Frankrijk, Spanje, Por tugal, Italië en Joegoslavische kust: Droog weer. In alle kustge bieden zonnig. Middagtempera tuur van 12 graden meer naar het noorden tot 16 a 19 graden in zuid-spanje, zuid-Portugal en de Italiaanse eilanden. Landin- waarts's nachts plaatselijk mist en lagere middagtemperaturen. Griekenland: Vrij zonnig. Op de Griekse eilanden vooral eerst nog een enkele bui. Middagtem peratuur van 14 graden in het zuiden tot 7 graden in noord- Griekenland. Ongevallendienst Elke dag Academisch Ziekenhuis be halve van dinsdag 13.00 tot woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuis) en van. Bezoekuren Diaconessenhuis (tel. 071-178178): dagelijks 16.00-17.00 uur en 18.30-19.30 uur. Afdeling i zorg 10.30-11.00 uur en 19.00- uur en na overleg. Kinderafdeling: 10.30-19.00 ui na overleg. Jongerenafdeling: 14.30-15.30 u 18.30-19.30 uur. Ziekenhuizen St. Elisabeth 071-454545): 14.00-14.45 uur Klasse afd. 14.00-14.45 uur e Kraamafdeling Ziekenhuis (tel. volwassenen ïn 18.30-19.30 uur. 11.15-12.00 uur, n 18.30-19.30 uur. gynaecologie: 15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 alleen voor vaders bovendien van 19.30-21.00 uur. Kinderafdeling: 15.00-18.30 uur. Voor ouders de gehele dag mogelijk. Afdeling CCU (hartbewaking): 14.00-14.30 uur en 19.00-19.30 uur. Intensieve verpleging: 14.00-14.30 uur en 19.00-19.30 uur. Academisch Ziekenhuis (tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur. Avondbezoekuur afdeling Verlos kunde 18.00-19.00 uur. Prematurenafdeling in overleg door lopend bezoek mogelijk. Ernstige patiënten: wanneer doorlo pend bezoek wordt toegestaan kun nen speciale kaarten worden ver strekt Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruime bezoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige. Voor andere bezoekers gelden de vol gende tijden: keel-, r i oorheel kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur. Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: Rijnoord (tel. 01720-33771): 14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur. Extra bezoek hartbewaking: 11.00-11.30 uur. Kraamafdeling: bezoek voor vaders gehele dag in overleg met hoofd afde ling. Overigen van 14.30-15.15 en van 18.30-19.30 uur. Kinderafdeling: bezoek voor ouders a overleg met hoofd afde- ig. Overigen van 14.30-15.30 t HET /MINISTERIE VAN DEFENSIE BEWEERT PAT PE BEZUINIGINGEN.. Al! PAAR SAAT-IÊ! WAARHEEN IK MOET Pê- GONG HS&- PÉN K-KJ/C U/. BLOE&.' IK. MOÉT P& 1 GOUPÉN GONG PAKKÉN! /VtEE&TAL VIND JE MIJN koffie. etaoIT- WATER HMMAA... VOÜ3EN& /MIJ WORD IK VEKKOÜDENI.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 19