Peres: verkiezingen
in bezette gebieden
Weg naar vrede in het Midden-Oosten is nog lang
Israëlisch antwoord op dialoog VS-PLO
Nieuwe liberale partij wil
positie Botha bedreigen
Druk op president Sri Lanka verkiezingen uit te stellen
Zoekacties in noorden
van Armenië stopgezet
Kabinet van Papandreou loopt leeg
VRIJDAG 16 DECEMBER 1988
PAGINA 5
JOHANNESBURG (GPD) - De
plannen van drie kleinere politieke
partijen ter linkerzijde van de rege
rende Nationale Partij van presi
dent P.W. Botha om in elkaar op te
gaan tot een brede, multi-raciale
partij lijken levensvatbaar. Woens
dag hebben de partijvoorzitters
Zac de Beer van de PFP (de Pro
gressieve Federale Partij), Wijnand
Malan van de Nasionale Democra-
tiese Beweging en Denis Worrall
van de Onafhanklike Party - de be
ginselbeslissing genomen om be
gin volgend jaar hun partijen in el
kaar te laten opgaan.
Volgens parlementariër Wijnand
Malan heeft deze nieuwe partij de
potentie om bij de volgende verkie-
TEL AVIV (GPD/AFP/DPA) De Israëlische minister van buitenlandse zaken, Peres, z>.n6™ voor de blanke volksraad,
heeft gisteren opnieuw voorgesteld verkiezingen uit te schrijven in de bezette gebieden dên gïhoZTd'e gfoo^Te oppTs"
als de rust daar is weergekeerd. Hij beschouwt dat als een goed Israëlisch antwoord op de tiepartij te worden. Op dit moment
nieuwe realiteit die het Amerikaanse contact met de PLO heeft geschapen.
is dat de Konservatieve Partij (KP)
van Andries Treurnicht. Malan, die
anderhalfjaar geleden de Nationa
le Partij (NP) van Botha verliet uit
onvrede over het hervormingsbe
leid van de regering, sluit zelfs niet
uit, dat de nieuwe politieke partij
een kans heeft om de regerings
meerderheid van de NP te bedrei
gen.
Voorlopig is de partijleider van
de PFP, Zac de Beer, als voorzitter
aangesteld om de nodige voorbe
reidingen te treffen. De PFP was
tot anderhalf jaar geleden de groot
ste oppositiepartij in de volksraad,
maar verloor die positie bij de
laatste verkiezingen aan de KP. De
PFP heeft nu 20 parlementszetels,
tegen 24 voor de KP. Van de drie
partijen heeft de OP van Worrall op
dit moment geen zetel in het parle
ment.
Worrall was net als Malan lid van
de NP van Botha en enige jaren
ambassadeur in Londen. Bij de
laatste verkiezingen stond hij in
het district Helderberg tegenover
de minister van grondwettelijke
hervorming, Chris Heunis, die
slechts met enige tientallen stem
men wist te winnen.
De nieuwe partij streeft naar
waarachtige democratie, volledige
beëindiging van de apartheid en de
bescherming van de culturele en
godsdienstige belangen van alle
bevolkingsgroepen afzonderlijk.
Het belangrijkste probleem dat
de afgelopen weken een belemme
ring is geweest bij de eenheidsbe
sprekingen, was het leiderschap.
Het is algemeen bekend, dat Malan
en Worrall elkaar niet liggen. Als
compromiskandidaat voor het
voorzitterschap wordt nu Wimpie
de Klerk genoemd, de voormalige
hoofdredacteur van het regerings
getrouwe weekblad Rapport. De
Klerk is overigens een broer van de
NP-minister van onderwijs, W.F.
de Klerk.
"Laat de Palestijnen de kogel ver
ruilen voor de stembus", zei Peres
gisteren op een persconferentie in
Jeruzalem. Hij wilde niet antwoor
den op de vraag of het voorstel voor
verkiezing zal worden opgenomen
in het regeerakkoord van het kabi
net van nationale eenheid, dat nu
wordt gevormd. Het plan voor ver
kiezingen in de gebieden lanceerde
de Arbeiderspartij al in oktober, tij
dens de verkiezingscampagne.
Van de kant van de Likud is het
voorstel voor verkiezingen niet
zonder meer van de hand gewezen.
De directeur-generaal van het bu
reau van premier Shamir, Ben-
Aharon, zei gisteravond in principe
geen bezwaar te hebben tegen ver
kiezingen. Maar alleen onder voor
waarde dat de hele regering het er
over èens is.
Het voorstel is in Palestijnse
kringen in de bezette gebieden met
gemengde gevoelens ontvangen.
Sommigen wezen het meteen van
de hand, omdat ze er een Israëli
sche poging in zien een nieuw Pa
lestijns leiderschap te vormen, los
van de PLO. Anderen, onder wie
de hoofdredacteur van het dagblad
Al Fajr, Hanna Siniora, waren min
der negatief. Maar Siniora ver
klaarde dat verkiezingen niet kun
nen plaats hebben zonder de goed
keuring van de PLO.
Binnen de Arbeiderspartij werd
de scheiding tussen 'duiven' en
Pers VS mag niet
meer schreeuwen
van George Bush
WASHINGTON (Rtr/AFP) -
De volgende president van de
Verenigde Staten, George
Bush, vertelde gisteren de pers
hoe zij zich moeten gedragen
bij foto-sessies van het Witte
Huis. Wanneer hij president is,
zal hij niet langer toestaan dat
verslaggevers tijdens dergelij
ke bijeenkomsten hun vragen
schreeuwen.
"Als president", aldus Bush,
"heb ik andere manieren om te
communiceren. Manieren, die
veel prettiger zijn voor u en mij
en meer eerbiedig zijn voor on
ze gasten".
De 'geschreeuwde' vraag bij
foto-sessies van het Witte Huis
is van een relatief jonge datum.
De gewoonte ontstond enkele
jaren tijdens de regering-
Reagan toen de president
steeds minder persconferenties
ging geven. Vooral tijdens de
Iran-Contra-affaire beperkte
het Witte Huis de toegang van
de pers tot de president.
Tegenover de aanwezige
journalisten wilde Bush niet
beloven 'regelmatig' persconfe
renties te houden. De nieuwe
president zei wel 'vaak' ont
moetingen met de pers te wil
len hebben. "Ik denk dat het
een enorme opluchting is voor
de serieuze verslaggevers die
antwoorden willen hebben en
die niet meer hoeven te gillen
om over het lawaai van een heli
kopter heen te komen", aldus
Bush onder verwijzing naar de
vele vragen die Reagan werden
toegeschreeuwd bij het instap
pen bij het Witte Huis.
'haviken' duidelijker dan ooit. Ter
wijl het kamp van minister van de
fensie Rabin zich zeer negatief uit
liet over de Amerikaanse toenade
ring tot de PLO, maakte minister
Weizmann zich tot woordvoerder
van de andere factie door de Ame
rikaanse beslissing toe te juichen.
De Amerikaanse minister Shultz
(buitenlandse zaken) zei gisteren,
tegen Israëlische correspondenten
dat er ondanks de ontmoeting tus
sen de VS en de PLO geen sprake
is van een nieuwe koers, "maar al
leen van het uitvoeren van een be
staande politiek". Hij zou de PLO
een voorstel voorleggen voor een
tussentijdse regeling in de bezette
gebieden, het plan dat hij al eerder
dit jaar vergeefs in het Midden-
Oosten trachtte te slijten.
Intussen besloot de Algemene
Vergadering van de Verenigde Na
ties (VN) gisteren met 104 stem
men voor, twee tegen en 36 onthou
dingen dat vanaf gisteren binnen
de VN de naam Palestina zal wor
den gebruikt, waar voorheen werd
gesproken over de PLO.
Partij-ideoloog in
Tsjechoslowakije
dient ontslag in
PRAAG (GPD) Een geharnast
tegenstander van politieke hervor
mingen in Tsjechoslowakije heeft
gisteren zijn ontslag ingediend als
-lid van het presidium van de Com
munistische Partij. Chef-ideoloog
Vasil Bilak zou het na 38 jaar in de
partijtop en op een leeftijd van 71
jaar welletjes hebben gevonden, zo'
liet een regeringswo order gisteren
blijken.
Vasil Bilak is met de huidige par
tijleider Milos Jakes verantwoor
delijk voor de zuiveringen in de
partij na de Sovjet-invasie van
1968, die een einde maakte aan het
'menselijk socialisme' van Alexan
der Dubcek. Bilak wordt ook gere-,
kend tot de degenen in de partijtop
die destijds het Warschau Pact per
brief 'uitnodigden' met geweld een
einde te maken aan de 'rechtse af
wijkingen' en 'imperialistische
complotten', zoals zij de hervor
mingen van Dubcek karakteriseer
den.
Bilaks ontslag betekent evenwel
niet dat de Tsjechische partij en re
gering, na een aantal personele wij
zigingen nu bereid zijn tot politie
ke hervormingen. De nieuwelin
gen, inclusief premier Adamec,
gelden als trouwe discipelen van
partijleider Jakes, die er geen mis
verstand over laat bestaan dat de
dagen van Dubcek niet zullen
weerkeren in Tsjechoslowakije.
ATHENE (GPD) - Met de regel
maat van één per dag treden nu mi
nisters uit het door schandalen
aangevreten kabinet van de socia
listische Griekse premier Andreas
Papandreou. Gisteren diende de
onderminister van economische
coördinatie, Karatzas zijn ontslag
in. De dag tevoren gaf de vice-mi
nister van defensie, Yotas het voor
beeld. Daags daarvoor was Papan-
dreou's juridisch adviseur, prof.
Kasimatis, met wie hij ruim zeven
jaar nauw had samengewerkt, op
gestapt. Aan wie de beurt van
daag? Vragen alle Grieken zich af,
terwijl alweer nieuwe namen wor
den genoemd.
De indruk van een zinkend schip
dat wordt verlaten is verpletterend.
Allen die vertrekken - vorige week
verdwenen drie anderen uit de re
gering - geven in min of meer dui
delijke bewoordingen te verstaan
dat ze premier Papandreou aan
sprakelijk stellen voor de vele
schandalen van de laatste tijd, in
het bijzonder het bankiersschan
daal Koskostas. De uitvoerige af
scheidsbrief van de algemeen ge
respecteerde Yotas - die tijdens de
dictatuur was betrokken bij de
aanslag van Panagoulis op dictator
Papadopoulos - heeft wat dit be
treft de meeste indruk gemaakt.
"Ik weiger mij te voegen naar op
drachten van fascistische inspira
tie en mentaliteit". Hij doelt op een
oproep van de premier, vorige
maand, aan alle kopstukken
zijn partij, duidelijk en openlijk gen moeten worden gehouden.
COLOMBO (GPD) - De
Srilankaanse president Jayawar-
dene heeft zijn kabinet vanochtend
in spoedvergadering bijeengeroe
pen na dringende oproepen om de
maandag te houden presidentsver
kiezingen af te gelasten in verband
met het toenemende geweld. Al
leen deze week zijn op het eiland 70
mensen gedood.
Het Singalese Volksbevrijdings-
front(JVP), dat in de afgelopen
maanden tientallen politici van de
regerende Verenigde Nationale
Partij heeft doodgeschoten, heeft
tevoren aangekondigd dat het de
verkiezingen met alle geweld zal
verhinderen.
Ook de Tamil Tijgers,
die streven naar een eigen onafhan
kelijk thuisland in de noordelijke
en oostelijke provincies, hebben
verkaard dat zij de verkiezingen
zullen boycotten.
De politie beschuldigde gisteren
het JVP ervan een zakenman in
een toeristenoord ten zuiden van
Colombo op brute wijze te hebben
vermoord en onthoofd. Zijn vrouw
en zes buren werden eveneens ver
moord. Maar de moorden worden
niet alleen toegeschreven aan het
Singalese Volksbevrijdingsfront,
maar ook de Srilankaanse veilig
heidstroepen.
Intussen heeft de politie bekend-
WIESBADEN - Negen huizen werden gisteren verwoest in het Westduitse plaatsje Eltville-Niederwallufbij Wies-
baden als gevolg van een gasexplosie. Een technisch mankement in de leiding was de oorzaak van de explosie.
"Het gas kon ontsnappen omdat één van de ventielen niet meer goed sloot", verklaarde een woordvoerder van het
gasbedrijf. Een meisje van tien jaar kwam bij de explosie om het leven. (Foto ap)
trouw te betuigen aan de regering
ten teken dat ze zich niet schuldig
maken aan apostasia, 'dissidentie'.
Dat is hier sinds 1965 een vies
woord, toen enkele tientallen afge
vaardigden van de liberale rege
ringspartij van Georges Papan
dreou, vader van de huidige pre
mier, de een na de ander naar
rechts overliepen en daarmee de
regering ten val brachten.
Een dergelijke ontwikkeling
lijkt op het eerste gezicht nu weer
aan de gang, alleen lopen de dissi
denten niet over naar rechts maar
stellen hun parlementszetel ter be
schikking. Dit kan echter ook wor
den gezien tegen de achtergrond
van het feit dat uiterlijk volgend
jaar juni al parlementsverki
MOSKOU (AFP/Rtr) - Het zoeken
naar overlevenden in de Armeense
steden Spitak en Kirovakan is
stopgezet, in opdracht van de spe
ciale regeringscommissie die be
last is met de organisatie van het
reddingswerk na de verwoestende
aardbeving die vorige week woens
dag het noorden van Armenië trof.
De bedoeling is dat Spitak, waar
slechts een handjevol van de oor
spronkelijke 30.000 inwoners de
ramp heeft overleefd, wordt geëga
liseerd en niet wordt herbouwd.
Gisteren werd nog een overleven
de gevonden onder het puin.
Volgens het Sovjet-persbureau
Tass zijn al bijna 38.000 mensen uit
Kirovakan geëvacueerd, op een te
verwachten aantal van 70.000. De
meesten verblijven in ziekenhui
zen aan de Zwarte Zee en in Geor
gië. Gisteren is de eerste trein met
evacués uit Leninakan en Spitak
via de gerepareerde spoorlijn Jere-
van-Moskou vertrokken.
Hoewel het er naar uitziet dat na
Spitak en Kirovakan ook de
zoekacties in andere plaatsen bin
nenkort worden gestopt, verzeker
de Tass dat het puinruimen pas zal
beginnen als alle overlevenden en
doden onder het puin vandaan zijn
gehaald. Volgens het persbureau
zijn 48 dorpen verwoest. Het offi
ciële dodental van de aardbeving
ligt op 55.000, terwijl er tienduizen
den gewonden zijn.
In de „tweede fase" van de red
dingsoperatie zullen, aldus Tass,
vrouwen, kinderen en bejaarden
uit de rampzones worden geëvacu
eerd naar gebieden buiten Arme
nië. Zij hebben hun aanvankelijke
verzet daartegen opgegeven. Dat
verzet hield verband met het hoog-
opgelopen conflict tussen Arme
niërs en Azerbajzdzjanen.
Volgens radio-Moskou hebben
„extremistische groepen die de et
nische haat (tussen Armeniërs en
Azerb^jdzjanen) opstoken" het
reddingswerk bemoeilijkt. Daarbij
kwam het tot ongeregeldheden. De
radio veroordeelde plunderingen
van privé- en overheidsbezittin-
gen, maar zei niet of die iets te ma
ken hebben met het etnische con
flict.
Rassenrellen in
Karachi: 6 doden
SINGAPORE (GPD) - Bij rassen-
rellen in de Pakistaanse stad Kara
chi zijn gisteren zes mensen dood
geschoten. Ze zaten in een café
toen vanuit een voorbij rijdende
auto op hen werd geschoten. Ver
scheidene andere cafébezoekers
raakten gewond. Een ruzie tijdens
een cricketwedstrijd zou de oor
zaak zijn geweest van de rellen tus
sen Patanen en Mohaijirs, afstam
melingen van moslims uit India.
Een Mohaijir wilde de bal, die in
het huis van een Pataan was te
rechtgekomen, terugvragen. Er
ontstond een ruzie, waarbij de Pa-
taan een klap op zijn hoofd kreeg.
Hij overleed de volgende dag aan
de verwondingen. Na zijn begrafe
nis werd in de wijk waar de Pata
nen wonen, brand gesticht en hui
zen met stenen bekogeld. Tenmin
ste veertien mensen raakten ge
wond. Politie en leger patrouille
ren nu in deze wijk in het centrum
van Karachi. Twee jaar geleden
kwamen bij rassenrellen duizend
i het leven.
ADVERTENTIE
gemaakt, dat 133 van de 221 JVP-
leden die dinsdagnacht uit twee
zwaarbewaakte gevangenissen wa
ren ontsnapt, weer zijn opgepakt.
Eenentwintig JVP'ers zouden zijn
gedood. Maar het front zelf deelde
later mee dat meer dan 200 van zijn
soldaten waren bevrijd en dat nie
mand om het leven is gekomen. De
gevangenen soldaten zouden zijn
bevrijd om de presidentsverkiezin
gen te ontregelen, aldus het JVP.
Dag school, dag leraren, tot volgend jaar! Nu tienertoeren.
Ben je niet ouder dan 18, trek dan je ski-jack aan en koop 'n
Tienertoer. Van 16 dec. t/m 1 jan. kun je dan 4 dagen lang
(binnen een periode van 10 dagen) voor f 40,- al je familie
en vrienden persoonlijk je goede voornemens vertellen.
WAAR ZOUDEN WE ZIJN
ZONDER DE TREIN?
<R=>
Californië
Een aardschok met een kracht van
4,8 op de Schaal van Richter heeft
gisteravond een uitgestrekt gebied
in het zuiden van Californië getrof
fen. Er werd geen melding van
schade of slachtoffers gedaan.
Tories
De Britse conservatieven hebben
in de tussentijdse verkiezingen van
het kiesdistrict Epping Forest hun
Lagerhuiszetel behouden. Deze
kwam vrij door het overlijden van
de vooraanstaande Tory, Sir John
Biggs-Davison, die er met een
voorsprong van zo'n 21.500 stem
men een onaantastbare positie in
nam.
Steroïden
Van elke vijftien mannelijke mid
delbare scholieren in de VS ge
bruikt er één anabole steroïden om
zijn sportprestaties of zijn uiterlijk
te verbeteren, aldus een Ameri
kaanse onderzoeker. Zo'n 26,7 pro
cent zei als enig oogmerk te heb
ben gehad een gespierder, manne
lijker gestalte te kweken.
Sovjetunie
De bevelhebber voor het Verre
Oosten van de Sovjet-strijdmacht,
generaal Moisejev, is benoemd tot
stafchef van de hele strijdmacht.
De 49-jarige Moisejev volgt maar
schalk Achromojev op die om ge
zondheidsredenen ontslag nam op
de dag dat president Gorbatsjov
voor de zijn plannen voor een
zijdige wapenvermindering be
kendmaakte.
WASHINGTON - Charles Red
man, de woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken, had het gisteren
ongewoon moeilijk tijdens zijn da
gelijkse 'briefing', zijn ontmoeting
met in Washington werkende jour
nalisten.
door
Henk Dam
Het enige onderwerp van ge
sprek was uiteraard de aankondi
ging van minister Shultz (buiten
landse zaken), die de avond daar
voor vriend en vijand had verbaasd
door te zeggen dat de Verenigde
Staten bereid zijn tot een "substan
tiële dialoog" met de Palestijnse
Bevrijdings Organisatie (PLO).
Dat was zo verrassend, omdat
nog maar een dag eerder zijn
woordvoerder, Redman dus, had
gezegd dat zo'n dialoog er niet inzat
omdat PLO-leider Arafat tijdens
zijn speech voor de VN onvoldoen
de concessies had gedaan.
Sterker, een paar uur voor'Shultz
met zijn mededeling kwam, had
vice-president en aanstaand presi
dent George Bush ook nog eens ge
zegd dat onder de huidige omstan
digheden een gesprek met de PLO
niet mogelijk was. De vragen die
Redman gisteren op zich af kreeg,
waren in twee hoofdvragen onder
te verdelen. Waarom is de Ameri
kaanse regering zo plotseling van
gedachten veranderd? En: wat be
vfimmSN&BMm*,,
tekent dit voor onze houding ten
opzichte van de PLO?
Op die eerste vraag gaf Redman
het antwoord dat minister Shultz
de avond daarvoor ook al had gege
ven: "Niet wij zijn van mening ver
anderd, maar de PLO. Voor het
eerst heeft Arafat tijdens zijn pers
conferentie van woensdag duide
lijk gezegd onze voorwaarden voor
een dialoog te accepteren".
Met de tweede vraag had hij het
een stuk moeilijker. Want wat bete
kent het nu precies, dat de Ameri
kaanse ambassadeur in Tunesië op
korte termijn gaat praten met ver
tegenwoordigers van de PLO? Be
tekent het, dat de VS de PLO ziet
als de vertegenwoordiger van het
Palestijnse volk? Betekent het, dat
de PLO rechtstreeks zou moeten
kunnen deelnemen aan vredeson
derhandelingen met Israël en de
Arabische staten? Erkent Amerika
hiermee de PLO?
Betekent het, dat het nu niet
meer kan voorkomen dat Arafat
een visum wordt geweigerd, als hij
opnieuw de VN zou willen toespre
ken? Betekent het, dat het PLO-
kantoor in Washington, vorig jaar
op last van het Congres gesloten,
weer zal worden heropend? Nee,
zei Redman keer op keer, dat bete
kent het allemaal niet. Het enige
dat wij hebben besloten, is dat er
een dialoog zal zijn tussen ons en
de PLO. Dat is alles. Meer niet. Er
zijn geen verdere gevolgen.
Uit zijn antwoorden bleek wel,
«nawoiw ma»j uvmm
dat Redman op voorzichtig speel
de, omdat ook hij nog niet hele
maal duidelijkheid had over alle
gevolgen van het besluit om met de
PLO te praten. En geen wonder,
want alles wijst erop, dat er inder
daad sprake is geweest van een
zeer plotselinge beslissing.
Enige historische achtergrond:
in 1975 besloot de Amerikaanse re
gering, op voorstel van Kissinger,
dat niet meer met de PLO zou wor
den gepraat als deze organisatie
niet eerst het bestaansrecht van Is
raël erkende. Verder werd van de
PLO geëist, dat eerst de resoluties
242 en 338 van de VN zouden moe
ten worden erkend. Die resoluties
bevatten vredesvoorstellen voor
het Midden-Oosten, en in de reso
luties wordt ook weer impliciet uit
gegaan van Israël's recht op veilige
en zekere grenzen.
De regering-Reagan voegde aan
die twee voorwaarden een derde
toe: met de PLO kan alleen worden
gepraat als deze eerst zonder enig
voorbehoud terrorisme afzweert.
Zo was de situatie, toen Arafat
dinsdag in Genève zijn speech voor
de VN hield.
Voor hij aan die speech begon,
had hij, aldus de New York Times
van gisteren, contact gehad met
Zweedse regeringsfunctionaris
sen. Die zeiden hem het volgende:
als je aan de drie Amerikaanse
voorwaarden voldoet, dan is de VS
bereid snel aan een dialoog met de
PLO te beginnen. Dat hadden de
Zweedse functionarissen uit de
beste bron: de Amerikaanse rege
ring zelf, die op hun verzoek nog
eens precies had laten weten onder
welke voorwaarden een gesprek
met de PLO zou kunnen worden
geopend.
Tot teleurstelling van de Zweden
bevatte de rede van Arafat echter,
in Amerikaanse ogen, niet de on
dubbelzinnige, glasheldere verze
keringen die zij van hem wilden
hebben. Vandaar dus dat Redman
dinsdag zei: het is onvoldoende.
Toen was het, in het grote diplo
matieke spel, de beurt aan Egypte.
President Mubarak belde zijn, in
Genève verblijvende, minister van
buitenlandse zaken dp, met de op
dracht Arafat onder druk te zetten
zodat deze toch de Amerikaanse
voorwaarden zou aanvaarden.
Arafat gaf toe. Dat werd door
Mubarak aan Shultz doorgebeld.
Toen Arafat woensdag tijdens zijn
persconferentie inderdaad op alle
drie punten de categorische verze
keringen gaf die de Amerikanen
wilden, kon de Amerikaanse rege
ring niet anders meer doen dan
zeggen: wij zijn nu bereid met de
PLO te praten.
Het besluit was zo'n grote verras
sing omdat de wereld steeds had
aangenomen dat Amerika Israel,
dat de PLO ziet als 'de vijand' en
onder geen voorwaarde met deze
organisatie wil praten, niet zou af
vallen. Dat dat toch is gebeurd,
komt in de eerste plaats omdat de
Amerikanen ervan overtuigd zijn
geraakt, dat Arafat's PLO de
laatste drie tot vier maanden, mede
onder druk van de Arabische sta
ten en de Sovjetunie, aanzienlijk
gematigder is geworden dan voor
heen het geval was.
Bovendien is de afgelopen maan
den afdoende duidelijk geworden,
dat elk vredesinitiatief voor het
Midden-Oosten tot mislukken ge
doemd is als de PLO niet op een of
andere manier bij de onderhande
lingen is betrokken. Het was
Shultz zelf, die begin dit jaar keer
op keer naar het Midden-Oosten
reisde met een Amerikaans vredes
plan dat neerkomt op: een interna
tionale conferentie, gevolgd door
rechtstreekse onderhandelingen
tussen Israël, Jordanië, Egypte en
Palestijnse vertegenwoordigers
over de toekomst van de Gaza-
strook en de Westelijke Jordaanoe-
Shultz verkocht dat plan aan de
strijdende partijen met grote ener
gie, een energie die mede was inge
geven door Amerikaanse bezorgd
heid over de Palestijnse opstand in
de bezette gebieden. Maar alleen
Egypte steunde het plan, en voor
de rest niemand anders. Het zal nu
aan de opvolger van Shultz, Jim
Baker, zijn om het opnieuw te pro
beren. Baker heeft daarbij het niet
geringe voordeel dat nu dus de
PLO door Amerika min of meer is
'erkend'. Dat geeft de VS een hoop
goodwill bij de Arabische staten en
bij de Palestijnen in de bezette ge
bieden.
Maar in Israël natuurlijk niet. De
grote vraag is dus nu of Amerika
voldoende druk kan uitoefenen om
Israel aan de conferentietafel te
krijgen, een tafel waaraan uiteinde
lijk ongetwijfeld ook de PLO zal
moeten zitten. De eerste geluiden
uit Jeruzalem doen vermoeden, dat
ook de uitermate handige en slim
me Baker daaraan wel eens het kar
wei van zijn leven zou kunnen heb
ben...
