GEZONDHEIDS
Politie in Sri Lanka
opent mensenjacht
Massale ontsnapping politieke gevangenen
Verdachte Palme-moord
al eerder ondervraagd
HULP VOOR ARMENIË GAAT DOOR
Mandela behaalt juridische
graad via schriftelijke studie
DONDERDAG 15 DECEMBER 1988
BUITENLAND
PAGINA 5
STOCKHOLM (GPD) - De
Zweedse politie heeft gistermor
gen een 41-jarige man uit Stock
holm gearresteerd op verdenking
de Zweedse premier Olof Palme te
hebben vermoord. Na een 12 uur
durende ondervraging besloot offi
cier van justitie Axel Morath, die
het onderzoek in de moordzaak
leidt, de man in hechtenis te ne
men. „Dit is niet langer een routi
ne-onderzoek. In dit geval verden
ken wij de aangehouden persoon
er sterk van Olof Palme te hebben
vermoord", aldus Morath gister
avond.
De verdachte, die bekend staat
als bijzonder Palme-vijandig en
meermaals is veroordeeld wegens
COLOMBO (AFP/UPI/GPD) - Ongeveer 1.500 man van politie en leger zijn gisteren be- 6T!?sS'¥n' ontk,8,nt.. elke m„nrri w ro=ta,lrant nvon oon
gonnen aan een massale mensenjacht op de ruim 200 politieke gfvangenen van het ^„^S^angl:
bnlankaanse Volksbevrijdingsfront (JVP) die dinsdagavond ontsnapten uit een van de tuigen. Zo loopt hij licht mank, net plaats.
best bewaakte gevangenissen in de hoofdstad Colombo. In enkele wijken van Colombo als de mysterieuze man die Palme Volgens gasten in het restaurant
werd een uitgaansverbod afgekondigd. doodschoot toen hii uit een bio- verliet hij vlak voor het tijdstip van
scoop naar huis liep. De verdachte
werd gistermorgen rond negen uur
van zijn bed gelicht door efti spe
ciaal arrestatieteam.
De politie kwam de man op het
spoor bij een routine-onderzoek
van oud onderzoeksmateriaal.
Hieruit bleek dat de verdachte al
eerder was ondervraagd in ver
band met de moord op Palme op 28
februari 1986. Onder meer bezocht
de verdachte in de nacht
de moord het etablissement. Zelf
zegt de aangehouden Zweed dat hij
veel later vertrok. Enkele uren la
ter trof de politie hem aan in een il
legaal casino. Deze goktent ligt op
500 meter van de moordplaats en
juist in de richting waarin volgens
ooggetuigen de moordenaar
vluchtte. Een ideale schuilplaats,
aldus de politie.
Zowel de regering als de partij
leiders werden doorlopend op de
hoogte gehouden van de voortgang
in het onderzoek. De sociaal-demo
cratische regering reageerde gis
teravond nogal gereserveerd. „Wij
zijn sceptisch hoopvol", aldus een
woordvoerder. „Al eerder zijn ar
restaties op niets uitgelopen", heet
te het.
De aangehouden man is geen on
bekende bij de politie. Zijn straf
blad telt zestig misdrijven. In 1970
vermoordde hij in de kerstdrukte
een man met een bajonet. Dit ge
beurde nauwelijks een kwartier lo
pen van de plaats waar Olof Palme
werd neergeschoten. Twee andere
moordpogingen brachten de man
meer in dan buiten de gevangenis.
Ook is de verdachte veroordeeld
wegens drugsmisbruik, geweld en
mishandeling. De Zweedse politie
omschrijft hem als agressief, psy
chisch instabiel en onberekenbaar.
Herhaaldelijk is de man in een psy
chiatrische inrichting behandeld.
De laatste jaren voorzag hij in zijn
levensonderhoud door mensen te
dwingen hun speelschulden te be
talen in illegale casino's.
De massale ontsnapping uit de
zwaar bewaakte gevangenissen is
de grootste uit de geschiedenis van
Sri Lanka. Politiemannen kamden
de buurten uit en gingen van huis
tot huis om mensen op hun identi
teitsbewijzen te controleren, waar
bij zij het vooral hadden voorzien
op jongeren.
De ontsnapping vond plaats na
een aanval op de Welikada-gevan-
Britse oppositie:
minder passagiers
in forensentreinen
LONDEN (GPD) - De Britse op
positieleider Neil Kinnock heeft de
regering-Thatcher gevraagd om
maatregelen tegen het veel te hoge
aantal passagiers in forensentrei
nen. Dit naar aanleiding van het
grote treinongeluk bij het Zuidlon-
dense spoorwegknooppunt Clap-
ham Junction, dat volgens de
laatste cijfers aan 33 mensen het le
ven heeft gekost.
Aangenomen wordt dat premier
Thatcher zich op het standpunt zal
stellen dat de veiligheid van de
spoorwegen in de eerste plaats de
verantwoordelijkheid blijft van
British Railways. En dat maatrege
len en nieuwe investeringen in dit
verband afhankelijk zijn van de
uitkomsten van het openbare on
derzoek naar de oorzaak vari de
ramp. -
Inmiddels staat al vast dat werk-
zaamheden het afgelopen weekein
de aan de signaalbedrading van het
betreffende baanvak, een hoofdrol
hebben gespeeld in de oorzaak van
de catastrofe. En met het oog daar
op is British Railways al begonnen
met een eigen onderzoek naar wat
er nu precies is misgegaan en wel
ke fouten er door wie zijn gemaakt.
Peres akkoord
met portefeuille
van financiën
JERUZALEM (Rtr/AFP/UPI) -
De Israëlische minister van buiten
landse zaken, Peres, heeft ermee
ingestemd minister van financiën
te worden in een nieuwe regering
van nationale eenheid onder lei
ding van zijn politieke rivaal Sha-
Peres had in een nieuwe regering
het liefst aan willen blijven als mi
nister van buitenlandse zaken. Hij
kwam echter onder zware druk te
staan van zijn eigen partij om fi
nanciën te eisen waardoor betere
mogelijkheden ontstaan om steun
te verlenen aan met de Arbeider
partij gelieerde zieltogende indus
trieën en kibbutzim. Daarbij komt
dat de rechtse Shamir, die al jaren
botst met de in zijn ogen 'duifachti-
ge' Peres, hem niet meer op buiten-
landse zaken wilde hebben.
Intussen zetten de Israëlische
autoriteiten gisteren drie Palestij-
h nen -nib 'de Gazal-strook over de
grens met Libanon. Dit zeiden in
woners in het zuiden van Libanon.
Jeruzalem had de uitwijzing niet
van tevoren aangekondigd.
Abdel Fatah Ziyara, Issa Hama-
deh en Ahmad Mohanna werden
bij Zomrayyah in de door Israël uit
geroepen veiligheidszone in Zuid-
Libanon uitgewezen naar de onder
Syrische controle staande Bekaa-
vallei.
Yeutter
De toekomstige Amerikaanse pre
sident Bush heeft de huidige spe
ciale handelsvertegenwoordiger
Clayton Yeutter gevraagd om mi
nister van landbouw te worden. De
benoeming moet nog worden
goedgekeurd door de Senaat.
Chemische wapens
Een Amerikaanse milieugroep, Li
ga van Economische Trends, heeft
het Pentagon, ervan beschuldigd
dat het kruisraketten wil uitrusten
met een chemische lading. De
groep heeft volledige openheid van
zaken geëist omdat de plannen ge
volgen zouden kunnen hebben
voor de wapenbeheersing.
Stealth
De stealth-tank lijkt de enige die in
de toekomst op het slagveld kan
overleven, aldus Christopher Foss
in het voorwoord bij de uitgave
1988/89 van de gezaghebbende
Britse publikatie 'Jane's Armou
red Fighting Vehicle Systems' over
pantservoertuigen.
Chili
j Bij een zware bomexplosie in het
centrum van de Chileense hoofd
stad zijn gisteren ,vijf mensen ge
wond. De zeven kilo zware bom
ontplofte op ongeveer 50 meter van
het presidentiële paleis. De politie
grendelde onmiddellijk de buurt af
en zocht naar nog meer bompak-
Vpften
genis, waarbij met explosieven
groot gat werd geslagen in de muür
van de afdeling waar veel JVP-ge-
vangenen waren ondergebracht.
Er wordt een onderzoek ingesteld
of de aanvallers steun hebben ge
had van binnenuit, zoals bij eerde
re ontsnappingen is gebleken. De
JVP is goed vertegenwoordigd in
het leger en het ambtenarenappa
raat.
Drie gevangenen werden bij de
operatie gedood en 35 zouden er in
middels weer zijn opgepakt. Eer
der kwamen twee gevangenen in
de Welikada-gevangenis om bij een
door JVP-gevangenen georgani
seerde muiterij.
De Srilankaanse politie maakte
gisteren ook melding van een
moord op vijf JVP-jongeren in Ma-
taf a. Dergelijke moorden nemen
toe .en mensenrechten-activisten
en diplomaten menen dat zij het
werk zijn van doodseskaders die
nauwe banden hebben met het le
ger.
De JVP heeft opgeroepen tot een
boycot van de presidentsverkiezin
gen van volgende week maandag.
Zij willen dat president Jayawar-
dene aftreedt en dat er een tussen
tijdse regering wordt benoemd die
verkiezingen zal houden met ga
ranties tegen fraude. De JVP wil
ook afschaffing van het 'vredesak
koord' dat de president met India
hëeft gesloten. Het akkoord deelt,
volgens de JVP, het land in twee
ën. De JVP eist dat India haar
60.000 man sterke leger op Sri
Lanka terugtrekt.
JOHANNESBURG (UPI/Rtr) -
De Zuidafrikaanse ANC-leider
Nelson Mandela heeft deze week
door een schriftelijke studie de
hoogste Zuidafrikaanse academi
sche graad in de rechten behaald.
De bekendste Zuidafrikaanse poli
tieke gevangene moest zijn zesjari
ge studie enige tijd onderbreken
toen de regering gevangenen ver
bood rechten te studeren. Mandel-
a's studie omvatte publiek, privaat,
militair en handelsrecht.
Professor Marinus Weichers van
de universiteit van Zuidafrika
noemde het gisteren "een grote ge
beurtenis". Weichers doceert rech
ten aan de universiteit in Pretoria
r duizenden studenten uit Eu-
haald die een jurist in Zuidafrika
kan bereiken". Mandela studeerde
in de gevangenissen van Robbenei
land en Kaapstad en hij legde zijn
laatste examens af in de kliniek
waar hij werd behandeld wegens
tuberculose.
Weichers kon niet zeggen of de
Zuidafrikaanse autoriteiten Man
dela toestemming zullen geven de
uitreikingsceremonie in april of
mei volgend jaar bij te wonen.
De leider van de verboden anti-
apartheidsbeweging het Afrikaans
Nationaal Congres werd in 1962 op
beschuldiging van hoogverraad tot
levenslang veroordeeld. Vanuit de
kliniek in Kaapstad is hij overge
bracht naar een bewaakte bunga-
ropa, Australië en de Verenigde low op het terrein van de Victor
Staten schriftelijk studeren.
LENINAKAN - De aanvoer van hulpmateriaal voor de slachtoffers van de Armeense aardbeving is nog steeds in
volle gang. Op het vliegveld van Leninakan rolde gistermorgen uit een Cubaans vliegtuig een compleet veldhospi
taal. De Russische minister van volksgezondheid Tsjazov heeft gisteren verklaard dat er in de Sovjetunie speciaal
opgeleide reddingsteams moeten komen om het hoofd te kunnen bieden aan rampen zoals de aardbeving. De nieu
we rampenteams zouden moeten worden uitgerust met helikopters, vliegtuigen, veldhospitalen en speciaal opge
leid personeel. In het Engelstalige weekblad Moscow News werd opgemerkt dat de Sovjets dankbaar zijn voor de
vele hulp uit het buitenland, maar dat men zich niét kan verzoenen met het feit dat de Russische hulpverleners niet
voor de buitenlanders op de plaats van de ramp waren. (foto anp)
Volgens de professor was Man
dela een "zeer correcte" student:
"Hij leverde zijn opdrachten op tijd
in of liet ons weten waarom hij
daartoe niet in staat was geweest".
"Mandela was advocaat voor hij
in 1962 de gevangenis inging", zo
zei Weichers, "en nu heeft hij de
hoogste academische graad be-
Zijn advocaat Ismail Ayob ver
klaarde dinsdag na een bezoek dat
Mandela daar eenzamer is dan ooit.
Ayob zei dat hij geen bevestiging
heeft gekregen van de geruchten
dat de verhuizing een voorbode
zou zijn van de spoedige vrijlating
van Mandela.
ADVERTENTIE
VERANDERINGEN IN DE
VERZEKERD
De komende jaren gaat er veel veranderen in de finanpiering en de
organisatie van de gezondheidszorg en de maatschappelijke dienst
verlening. Het doel daarvan is om ook in deitfoekomst zorgvoorzie
ningen te hebben die goed èn betaalbaar zijn en waar iedereen
terecht kan. Regering en parlement willen deze grote wijziging
geleidelijk, stap-voor-stap invoeren. Iedereen krijgt daar de
komende jaren mee te maken: zieken gezond, particulier verzeker
den en ziekenfondsverzekerden. Op 1 januari aanstaande wordt de
eerste stap gezet. Deze bestaat uit:
het invoeren van een vast bedrag (een nominale premie) als
onderdeel van de premie voor de ziekenfondsverzekering en de
ziektekostenregelingen voor ambtenaren (IZA, IZR, DGVP)
en het uitbreiden van de AWBZ, een verzekering waar iedereen
een beroep op kan doen.
Voor ziekenfondsverzekerden en verzekerden bij IZA, IZR,
DGVP
invoering van een vaste premie van 13,— per maand per volwas
sene en 6,50 per maand per kind (voor maximaal twee kinderen);
da I i n g van het per ce n t a g e d at als p remi e voo r de zeké nfondsve r-
zekering wordt ingehouden op het inkomen met bijna 2%; voorde
ziektekostenregelingen voor gemeente-, provincie- en politieambte
naren (IZA; IZR, DGVP) wordt een vergelijkbare verlaging va n het
premiepercentage doorgevoerd;
uitbreiding van de AWBZ met delen van de psychiatrische zorg en
de kunst- en hulpmiddelen.
Voor particulier verzekerden
uitbreiding van de AWBZ met delen van de psychiatrische zorg en
de kunst-en hulpmiddelen.
door dé verzekeraar vast te stellen premieveranderingen.
Nominale premie
De eerste verandering per 1 januari betreft de invoering van een vast
bedrag in de premie voor de ziekenfondsen (de nominale premie).
Tot nu toe werd bij ziekenfondsverzekerden uitsluitend een percen
tage van het inkomen (loon, uitkering, pqnsioen) ingehouden.
De hoogte van de premie was dus geheel afhankelijk van de hoogte
van het inkomen. Dit gaat veranderen.
Het percentage van het inkomen dat wordt ingehouden, wordt in
totaal met bijna 2% verlaagd van 5,1% tot 3,15%.
Daarnaast moeten ziekenfondsverzekerden elke maand een vast
bedrag betalen; een nominale premie die voor iedereen gelijk is, dus
niet afhankelijk van de hoogte van het inkomen. De ziekenfondsver
zekerden moeten dit bedrag zelf rechtstreeks aan het ziekenfonds
betalen. Ook dat is nieuw.
In de postkantoren én bibliotheken ligt
een postbus-51 brochure met meer
informatie Over de yeranderingen--
Er wordt ook ingegaan op de redenëh
in Nederland te wijzigen. Deze brochure
kunt u gratis meenemen,
ledereen die tegen ziektekosten verze
kerd is krijgt bovendien informatie
thuis gestuurd. Alle ziekenfondsverze
kerden krijgen een brief-^pfhebben die
al gekregen - met informatie over de
betaling die zij vanaf 1 januari aan het
ziekenfonds moeten overmaken. Een
Voor elke volwassene is de nominale premie in 1989 vastgesteld op
13,— per maand, voor elk meeverzekerd kind op 6,50 per maand.
Er hoeft nooit voor meer dan twee kinderen te worden betaald.
Een gezin van twee volwassenen en twee of meer meeverzekerde
kinderen betaalt dus 39,— per maand.
Mensen die verzekerd zijn via de ziektekostenregelingen voor
gemeente-, provincie- en politieambtenaren (IZA, IZR, DGVP)
krijgen met vergelijkbare veranderingen in de premiebetaling te
maken.
Uitbreiding van de AWBZ
De tweede verandering per 1 januari betreft de uitbreiding van een
verzekering voor de hele bevolking, de AWBZ (Algemene Wet
Bijzondere Ziektekosten). Via deze verzekering worden zorgvoorzie
ningen zoals het verpleeghuis, ziekenhuisverpleging na het eerste
jaar en het kruiswerk betaald. De AWBZ wordt uitgebreid met een
aantal zorgvoorzieningen die tot nu toe werden vergoed door de
ziekenfondsen, de ambtelijke regelingen en de particuliere verzeke
ringen. Deze verschuiving betreft:
onderdelen van de psychiatrische hulpverlening (hulp van psychi
ater en opname in psychiatrische ziekenhuizen of psychiatrische
afdelingen van algemene ziekenhuizen, ook in het eerste jaar van de
opname)
medische kunst- en hulpmiddelen, zoals gehoortoestellen.
Omdat het pakket van de AWBZ groter wordt, gaat ook de premie
omhoog. Aan de andere kant worden de pakketten van de zieken
fondsverzekering, ambtelijke regelingen en particuliere verzekerin
gen kleiner. Ook dit heeft gevolgen voor de premies van die verzeke
ringen. Het percentage dat wordt ingehouden van het inkomen van
ziekenfondsverzekerden en van ambtenaren die bij IZA, IZR en DGVP
zijn aangesloten, gaat omlaag.
Bij de particuliere verzekeringen leidt de verkleining van het pakket
eveneens tot een verlaging van de premie. De wet verplicht daartoe.
Daartegenover staat dat particuliere verzekeraars ook te maken
hebben met kostenstijgingen in de gezondheidszorg die doorwerken
in de premie. Wat er hierdoor in totaal met de premies van particu
liere ziektekostenverzekeringen gebeurt is nog niet bekend.
Financiële gevolgen
Regering en parlement vinden dat mensen met een minimum of
modaal inkomen er niet op achteruit mogen gaan. Door de verande
ringen in de ziektekostenverzekeringen gaan sommige groepen in
1989 echter meer premie betalen. Daarom wordt er een aantal
andere maatregelen genomen, die de hogere premie moeten com
penseren.
Zo worden de kinderbijslag en de AOW in 1989 hoger. Verder komen
er nog maatregelen in de sfeer van de belastingen en de premies
voor sociale verzekeringen, die van invloed zijn op het inkomen.
De particuliere verzekeraars berichten
eveneens de bij hen aangesloten verze
kerden over de .veranderingen, 'met
name over de uitbreiding van de AWBZ.
De landelijke organisatieyan particu
liere ziektekostenverzekeraars, het
r de gevolgen voor hun eigen,,
cifieke situatie, kunnen zelf coi
hiervoor 06-nummers open gesteld.
Ook de bedrijfsverenigingen of de
Gemeentelijke Sociale Diensten
