'Gesjoemel
met wir kost
miljarden'
Werkervaring bij overheid
niet in tel bij werkgevers
Aandacht voor veilig verkeer
bespaart bedrijven miljarden
PvdA wil onderzoek
'Politieke starheid leidde
tot hoge werkloosheid'
Bezuiniging
kost 14.000
banen bij VW
Schade door
fouten in de
bouw groot
Opschudding rond
koopavonden V D
Stakers eisen
salaris van
uitzendbureau
Cao chauffeurs
Van Rooy geeft VS de schuld
van vastlopen GATT-overleg
DINSDAG 13 DECEMBER 1988
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) Enkele grote bedrijven zullen
nog jaren profiteren van de wet investeringsrekening
(wir), hoewel deze subsidie voor bedrijven op 29 fe
bruari van dit jaar werd afgeschaft. Dit oneigenlijk
gebruik van de wir kost de samenleving naar schat
ting enkele miljarden guldens.
AMSTERDAM (ANP) - De hoge
werkloosheid in ons land is mede
veroorzaakt doordat het werkgele
genheidsbeleid in de jaren '70 vol
ledig is mislukt. Dat kwam met na
me doordat de politiek niet of nau
welijks tot besluiten kon komen.
Dit schrijft de Westduitser Dietmar
Braun in het proefschrift waarop
hij vandaag is gepromoveerd aan
de Universiteit van Amsterdam.
Hij is daar wetenschappelijk mede
werker.
Net als een aantal andere kleine
landen kampte Nederland in de ja
ren '70 met grote problemen. Het
arbeidsaanbod was groot en bo
vendien telde ons land een groot
aantal industrieën die in een crisis
verkeerden. In Zweden, /Noorwe
gen, Zwitserland en Oostenrijk
slaagde men erin door een actief ar
beidsmarktbeleid en stimulering
van de vraag de werkloosheid te
rug te dringen.
In Nederland lukte dat niet.
Braum wijt dat voor een belangrijk
deel aan wat hij noemt 'politiek im
mobilisme'. Volgens hem was er in
die jaren sprake van een crisis inde
politieke besluitvorming. De ver
houdingen gingen zich meer en
meer kenmerken door onderling
wantrouwen, terwijl de standpun
ten van zowel politieke partijen als
werkgevers en werknemers zich
verharden. Hierdoor werd een ver
nieuwing van het arbeidsmarkt- en
werkgelegenheidsbeleid bijzonder
moeilijk.
Bij gebrek aan alternatieven
bleef men echter de besluitvor
ming binnen bestaande overleg
vormen voortzetten. Steeds weer
probeerden kabinet, Kamer en so
ciale partners tot afstemming van
het sociaal-economische over
heidsbeleid te komen, zonder dat
men de eigen visie in het belang
van het geheel wilde loslaten, luidt
Brauns opvatting.
Een vernieuwd beleid gericht op
werk bleek volgens hem in deze si
tuatie bijzonder moeilijk: overleg
was zeer tijdrovend, terwijl er nau
welijks overeenstemming bestond
over noodzakelijke veranderingen
in het beleid.
Braun spreekt zelfs van instabiel
machtspolitiek evenwicht. Het tra
ditionele overwicht van de chris
ten-democratie raakte in die jaren
bedreigd. Er was echter geen ande
re partij in staat een dominante rol
te gaan spelen om een nieuwe weg
door te drukken. Werkgevers en
werknemers beschikten evenmin
over voldoende machtsmiddelen
om op kosten van de ander de over
hand te krijgen.
Zowel onder de kabinetten Den
Uyl ('73-'77) als Van Agt 1 ('77-'81)
bestonden er grote meningsver
schillen tussen partijen en belan
gengroepen over de meest geschik
te weg naar volledige werkgelegen
heid. Het resultaat was dat er een
weinig consequent werkgelegen
heidsbeleid werd gevoerd, aldus
Braun.
Zuivelboeren
boeren beter
ENSCHEDE (GPD) - Door aan
merkelijk hogere melkprijzen is
het inkomen van melkveehouders
aanzienlijk gestegen. Uit voorlopi
ge cijfers van het Landbouw Eco
nomisch Instituut blijkt dat het in
komen van grote en kleine melk
veehouderijen op de zandgronden
in het boekjaar 1987/88 gemiddeld
6000 gulden is gestegen tot respec
tievelijk 48.000 gulden gulden en
17.000 gulden.
De veehouders in het noorden
verdienden met gemiddeld 72.000
gulden het meest. Tegenover deze
gunstige ontwikkeling in de melk
veehouderij staat een scherpe in
komensdaling voor de akkerbou-
De PvdA'ers Vermeend en Vos wil
len dat staatssecretaris Koning van
financien en minister De Korte van
economische zaken een onderzoek
instellen naar trucs met de wir die
enkele grote bedrijven hebben uit
gehaald. Het gaat hier om giganti
sche investeringen in goederen als
vliegtuigen, bedrijfsauto's, compu
ters en machines.
Bedrijven die goederen hebben
gekocht om de wir-premie binnen
te halen, blijken voorjaren vooruit
te hebben besteld, zoals autotypen
dié pas over enige tijd op de markt
komen.
Concurrenten van bedrijven die
de truc met de wir hebben toege
past, hebben hierover geklaagd bij
de Tweede Kamer. De goederen
worden te huur aangeboden. Ver
koop is niet mogelijk omdat dan de
wir-preihie van 12,5 procent moet
worden terugbetaald.
Ten tijde van de afschaffing van
de wir heeft het ministerie van fi
nanciën een miljard gulden gere
serveerd de subsidieaanvragen die
op de valreep bnog snel werden ge
daan. Grote bedrijven hebben op
advies van hun accountants en be
lastingsadviseurs enkele dagen
voordat de wet op de investerings
rekening definitief werd afge
schaft, nog grote opdrachten gege
ven. Daardoor konden zij alsnog
aanspraak maken op de wir-pot
voor 12,5 procent.
De PvdA-kamerleden denken
echter dat dit bedrag door het onei-
BONN (GPD) - Het Westduitse
VW-concern wil de komende drie
jaar het aantal personeelsleden met
14.000 terugbrengen tot 115.000.
Kleinere produktieseries wil het
bedrijf uitbesteden en Volkswagen
wil vier miljard mark besparen om
beter voorbereid te zijn op de in
voering van de Europese binnen
markt in 1992. Dat maakte VW-di-
recteur Posth gisteren bekend op
een vergadering van de centrale
ondernemingsraad. Volgens VW is
de sanering noodzakelijk omdat de
Westduitse auto-industrie interna
tionaal de hoogste produktiekos-
ten en de kortste werktijden heeft.
Nationaal is de produktie bij VW
het'duurst, zei hij. "In West-Europa
wordt 25 tot 50 procent goedkoper
geproduceerd, in Japan 15 tot 20
procent en de Zuidkorëanen zijn 80
procent goedkoper". De vakbewe
ging heeft fel afwijzend gereageerd
op de plannen van de directie.
Economie kort
Homburg
De directie van het in moeilijkhe
den verkerende vleesverwerkende
bedrijf Homburg wordt op korte
termijn vervangen. Mr. J.L.M.
Fruytier is uit de raad van commis
sarissen gedelegeerd om de direc
tiewisseling te begeleiden. Hom
burg maakte eind oktober een half-
jaarverlies van 9,3 miljoen gulden
bekend.
Clenbuterol
Politie en officier
genlijk gebruik van de wet met en
kele miljarden guldens zal worden
overschreden. Om hoeveel over
heidsgeld het uiteindelijk gaat,
wordt pas midden jaren '90 duide
lijk.
DEN HAAG (GPD) - Bouw-
fouten veroorzaken jaarlijks tot
1 miljard gulden schade. De
bouwschade is meestal het ge
volg van menselijke fouten. Dit
is de belangrijkste conclusie uit
het rapport 'Registratie en or
dening van bouwgebreken',
uitgevoerd door de Stichting
Bouw Research (SBR) in Rot
terdam.
Bij het onderzoek zijn 430
schademeldingen van tien jaar
in kaart gebracht. Deze meldin
gen zijn vrijwillig door betrok
kenen verstrekt. Doel van het
rapport is volgens de SBR het
toegankelijk maken van het
bouwschadebestand, waardoor
de bouwwereld beter in staat is
maatregelen te treffen om scha
de te voorkomen. De SBR
noemt het rapport vangrote be
tekenis, omdat blijkt dat veel
bouwgebreken kunnen worden
Voorkomen.
Ongeveer de helft van de
schade wordt veroorzaakt door
fouten bij werkzaamheden met
beton (25 procent) en metsel
werk (20 procent). De meldin
gen van materiaalschade bij be
ton lopen jaarlijks op met zo'n
2,5 procent. Bijna driekwart
van de bouwschade is het ge
volg van het ontwerp (37 pro
cent) en de uitvoering (36 pro
cent).
De oorzaak van de bouwge
breken is volgens de stichting
vooral het gevolg van menselijk
falen. Niet alleen door een ge
brek aan kennis, maar ook door
de mate van inzet, belangstel
ling en mentaliteit van de werk
nemers, aldus de SBR.
Om schade te voorkomen
stelt de stichting een aantal
maatregelen voor. Onder meer
de bevordering van melding
van bouwschade, en vergroting
van de aansprakelijkheid van
ontwerpers. De garantieplicht
van de uitvoerende bouwbe
drijven moet duidelijker wor
den omschreven.
AMSTERDAM In de Kalverstraat is gisteren het eerste doorzichtige rolluik onthuld, bedoeld om de straat
avonds een gezelliger aanblik te geven dan met gesloten rolluiken. Voor het eerste publieksvriendelijke rolluik ontheffing verleend
kreeg de winkelier een subsidie van de gemeente. - (foto Af
I
DEN HAAG (GPD) - Werkgevers
hechten bij het aannemen van
jeugdige langdurig werklozen wei
nig belang aan het feit dat de be
trokkene bij de overheid werkerva
ring heeft opgedaan. Vakbe
kwaamheid Wordt veel belangrij
ker gevonden. De aard van dat
werk verschilt in de meeste geval
len aanmerkelijk van het werk in
het bedrijfsleven. Bovendien kan
de overheid niet alle daarvoor in
aanmerking komende jeugdige
langdurig werklozen een werker
varingsplaats bieden.
Dit is het resultaat van een on
derzoek dat het Nederlands Econo
misch Instituut (NEI) in opdracht
van het ministerie voor sociale za
ken deed naar het belang van werk
ervaringsplaatsen voor jeugdigè
langdurig werklozen bij de over
heid. In een reactie op het onder
zoek kenschetste minister De Ko
ning (sociale zaken) de uitkomsten
gisteren als somberr
Afgelopen vrijdag bereikte het
kabinet met werkgevers en vak
bonden nog overeenstemming
over het scheppen van werkerva
ringsplaatsen bij overheid en be
drijfsleven. Dit in een poging lang
durige werklozen een perspectief
te bieden. Voor 1988 wordt gemikt
op 25.000 plaatsen, een aantal dat in
1990 op 48.000 moet liggen. De
overheid heeft volgend jaar 170
miljoen gulden aan subsidie voor
werkervaringsplaatsen beschik
baar. Een jaar later is dat 470 mil
joen.
Volgens het NEI-onderzoek zijn
er vier maatregelen nodig om
werkervaringsplaatsen goed te la
ten verlopen. Zo moeten werkerva
ringsplaatsen voor jongens in tech
nische beroepen buiten de over
heid worden gevonden. Praktijk
gerichte scholing is een andere
voorwaarde om de werkervaring te
doen slagen. Met het bedrijfsleven
moeten op gemeenten-niveau af
spraken gemaakt worden
doorstroming naar reguliere
nen. Voor meisjes moeten
werkervaringsplaatsen komen in
de verzorgende sector.
De Koning wil de werkervarings
plaatsen in ieder geval niet afschaf
fen. Zij vergroten namelijk de i
tivatie bij de betrokkenen om weer
een normale baan te gaan zoeken.
De combinatie van verbeterde ar
beidsmotivatie en scholing zal vol
gens minister De Koning positief
uitwerken op de kansen op regu
lier werk. Wel wil de minister wet
telijk vastleggen dat bij tijdelijke
banen in het kader van het jeugd
werkgarantieplan (JWG) een dag in
de week aan scholing wordt be
steed.
Tevens wil hij jongeren uit het
JWG daarna onderbrengen in de
Wet Vermeend-Moor. Werkgevers
krijgen volgens deze regeling kor
ting op te betalen sociale premies
als zij een langdurig werkloze aan
nemen. Deze wet geldt voor men-
121 tot 40 jaar.
UTRECHT (ANP) - De twee
koopavonden die het warenhuis
concern Vroom en Dreesmann
vandaag en morgen voor het eigen
personeel wil houden hebben
nogal wat opschudding veroor
zaakt.
Volgens het Nederlands Christe
lijk Ondernemers Verbond
(NCOV) zijn ze in strijd met de Win
kelsluitingswet. V D handelt dus
onrechtmatig, aldus het NCOV.
De koopavonden zijn bedoeld
voor het eigen personeel en door
hen geïntroduceerde personen. Er
kan tegen korting worden gekocht.
Het NCOV vindt een en ander in
strijd met de Winkelsluitingswet.
De organisatie beroept zich op een
artikel uit die wet dat bepaalt dat
het verboden is een winkel voor
het algemene publiek geopend te
hebben op een tijdstip dat buiten
de aangegeven openingstijden ligt.
Volgens directeur Schouten
heeft de gemeenteraad in Rijswijk
de koop-
anp) avond. Het NCOV wil nu van alle
vestigingsplaatsen van V D we
ten of ontheffing is verleend. Is dat
niet zo, dan verwacht de onderne
mersorganisatie dat de politie pro
ces-verbaal zal gaan opmaken.
De Nederlandse Vereniging van
Ondernemers in de Textieldetail-
handel (Mitex) spreekt in een ver
klaring van concurrentieverval
sing. "Niet alleen overtreedt V D
willens en wetens de Winkelslui
tingswet, maar ook heeft V D het
klaargespeeld dat de personeelsle
den op deze avond voor niets wil
len werken". Het warenhuis weet
zo tegen uiterst lage kosten een
EUROPEES Een proefnummer
van 'The European', de Europese
krant van uitgever Robert Maxwell
die op 9 mei officieel voor het eerst
verschijnt, is zaterdag als bijlage
van de Telegraaf in Nederland ver
spreid. Het in Nederland uitge
brachte proefnummer van de En
gelstalige krant was ook door de
Telegraaf gedrukt. Of deze krant
ook volgend jaar de* voor Neder
land bedoelde exemplaren van
Maxwells krant zal drukken is nog
onduidelijk.
stuk extra omzet binnen te halen,
zo meent de vereniging. Mitex
noemt het onbegrijpelijk dat de
dienstenbonden 'van FNV en CNV
daarmee hebben ingestemd.
Zo onbegrijpelijk vinden die
dienstenbonden dat overigens
niet. Een woordvoerder van de
FNV-bond: "We hebben van V en
D de garantie gekregen dat de men
sen achter de kassa dat op vrijwilli
ge basis doen. Ze krijgen inder
daad niet uitbetaald, maar kunnen
tegen korting kopen. Wat kunnen
wij er dan op tegen hebben?" En
volgens zijn collega van de CNV-
bond is het personeel van V D
erg enthousiast over de koopavon
den. "Wij kunnen niets anders
doen dat ze een prettige avond toe
te wensen", aldus de woordvoer-,
der.
ULFT (GPD) Bij het uitzendbu
reau De Brink in Ulft (vlak bij de
Nederlands-Duitse grens onder
Doetinchem) 'hebben 160 chauf
feurs en andere werknemers het
werk neergelegd. Zij eisen dat de
directie onmiddellijk enkele ton
nen achterstallig loon uitbetaalt.
Bij De Brink, dat behalve in Ulft
ook vestigingen heeft in Schiedam
en Heerenveen, ligt de zaak op dit
moment plat. De directie heeft de
160 werknemers en uitzendkrach
ten te verstaan gegeven dat er geen
geld is om hen uit te betalen.
De alarmerende situatie ont
stond vorige maand, nadat de Ulft-
se Rabobank en de effectenmaat
schappij De Lage Landen in Eind
hoven besloten de kredietverle
ning stop te zetten. Al maanden
rommelde het op het hoofdkantoor
in Ulft en kwam aan het licht dat
het bedrijf vanaf mei systematisch
verzuimde sociale lasten af te dra
gen. Tientallen chauffeurs werden
daardopr uit het ziekenfonds gezet.
i kunnen
DEN HAAG - Bedrijve
veel geld besparen door
dacht te besteden aan de verkeers
veiligheid. Een veilige rijstijl van
hun chauffeurs kan om te begin
nen al leiden tot brandstofbespa
ringen tot 25 procent. Als de werk
nemers minder vaak betrokken ra-
justitie heb- ken bij ongevallen, treedt èr min-
ben in het Westduitse Munster het der produktieverlies op als gevolg
zijn
_aven aan vervan-
buurt van Munster negen liter clen- gend personeel en overwerk door
buterol gevonden en 500 met dit collega's. Verzekeringspremies
kunnen worden aangepast.
door
Weert Schenk
groeibevorderende hoestmiddel
behandelde kalveren in beslag ge
nomen. De hoeveelheid was vol
doende voor 9000 stuks jong vee.
Peru
De Peruaanse mijnwerkersbonden
i de regering hebben gisteren e
1 gesloten ter beëindig! velJ1Bnelu ls uus ueIlaIVe e
staking die 57 dagen heeft scha° pelijk probleem ook een zaak
Er zijn afspraken ge- van kosten en baten. Om die reden
maakt over verbetering van de de ANWB en Veih Verkeer
werkomstandigheden, verhoging Nederland (VVN) op maat gesne-
van het minimumloon en over een den cursussen aanbieden aan het
pensioneringsregeling.
Polen -
In de walseru van de Nowa Huta- gramma worden samengesteld,
staalfabriek in het zuiden van Po- °mdat, het beteugelen van de scha-
len zijn gisteren zeker 200 staalar-
beiders in staking gegaan om zo
hun eisen tot een hoger loon kracht
bij te zetten. De stakers hebben
acht eisen, waaronder et
verhoging van 50 procent,
Honduras
In Honduras zijn gisteren
deposten volgens de initiatiefne-
ers nooit kan worden bereikt met
;n eenmalige actie.
Vorig jaar kwamen op de Neder-
loons- lanc*se wegen bijna 1500 mensen
om het leven. Er waren ongeveer
100.000 gewonden. De daaraan ge
koppelde immateriële schade valt
dan niet in geld uit te drukken. Schat-
40.000 ambtenaren voor onbepaal- tingen van de materiële schade lo
de tijd in staking gegaan. De
heidsdienaren eisen dat het parle
ment alsnog goedkeuring geeft
sociale maatregelen
volksvertegenwoordigers
hun stem onthielden.
pen uiteen van zes tot tien miljard
gulden. Uit een rapport van het or-
ganisatiebureau McKinsey blijkt
de dat een groot deel van deze kosten
eerder wordt gedragen door het Neder
landse bedrijfsleven.
De verkeersveiligheidscursus-
sen zijn een methode om die kos
ten te'drukken. Soortgelijke pro
jecten in het buitenland hebben al
positieve resultaten laten zien. In
de Verenigde Staten is het aantal
ongevallen van werknemers die de
bedrijfscursus hadden gevolgd, ge
daald met dertig procent. Dat re
sultaat, was eerder regel dan uitzon
dering, melden ANWB en WN.
Ook het dubbele percentage kwam
regelmatig voor.
De Belgische vestiging van Du
Pont in Mechelen kreeg van het
moederbedrijf opdracht iets te
doen aan de ongevallencijfers van
de eigen chauffeurs. Die getallen
sprongen er in vergelijking met an
dere vestigingen negatief uit. Er
was sprake van gemiddeld zes on
gevallen per miljoen voertuigkilo
meters, terwijl die over alle Eu
ropese vestigingen gemiddeld drie
bedroegen en in de Verenigde Sta
ten zelfs minder dan een half. Met
behulp van een Amerikaanse cur
sus en de ANWB-rijvaardigheids-
training kon het aantal ongevallen
met 75 procent worden terug ge
drongen.
Een ander succesvol voorbeeld
geeft Dow Chemical in Zeeland.
Dankzij de zelf ontwikkelde cursus
'defensief autorijden' nam het aan
tal ongevallen in 1987 met een der
de af ten opzichte van het voor
gaande jaar. Het aantal schades
van een taxibedrijf in Eindhoven is
met de helft afgenomen sinds de
chauffeurs voor indiensttreding
rijvaardigheidstesten moeten af
leggen.
De ANWB en WN hebben een
grote verscheidenheid aan activi
teiten en materialen ter beschik
king om het verkeersgedrag van
werknemers te verbeteren. Om te
bepalen of de cursuspakketten vol
doende zijn toegesneden op de Ne
derlandse situatie, worden ze mo
menteel bij acht ondernemingen
uitgetest.
De bedrijven kunnen zelf bepa
len hoe diepgaand de cursus zal
zijn en dus ook de daarmee samen
hangende kosten. Het plan kan
worden gemaakt met behulp van
een speciale analyse-methode die
inzicht verschaft in de wijze waar
op kostenbesparingen kunnen
plaatsvinden en die aangeeft welke
risicogroepen van het bedrijf moe
ten worden bereikt.
De ANWB en WN verwachten
dat er bij het bedrijfsleven grote
belangstelling voor de cursussen
bestaat. Woordvoerder H. Vos vap
de WN onderstreept dat de bedrij
ven er niet alleen vanuit econo
misch perspectief warm voor lo
pen. Hij zegt dat veel ondernemers
AMSTERDAM Op de binnenplaats van de Nederlandse bank aan het Frederiksplein in Amsterdam verrijst
een cirkelvormig kantoorgebouw op palen die 63 meter in de grond zitten. Halverwege 1991 moet het pand 56 me
ter hoog en klaar zijn. het telt dan dertien verdiepingen, twee minder dan de rechthoekige toren die momenteel
aan de westzijde van de bank hoog boven de omgeving uittorent. «foto anp)
UTRECHT (GPD) - De aangekon
digde stakingsacties van touring
car-chauffeurs rond de feestdagen
zijn van de baan. De bonden t
meer oog hebben voor het maat- werkgevers hebben gisteren r
schappelijke probleem van de ver
keersonveiligheid. Het past dan
binnen de bedrijfscultuur om de
werknemers een cursus wegge
drag te laten volgen.
ADVERTENTIE
SALARIS
ADMINISTRATIE
EEN PROBLEEM?
BURADLOST TOP!
Burad GOD
Computerservice U(
Telefoon 071-317171
lijk een principe-akkoord over de
cao gesloten.
Daarbij is overeenstemming be
reikt over de afschaffing van het'
gevoerde betalingssysteem, waar
bij de chauffeurs maar drie kwar
tier per werkuur krijgen uitbe
taald. Per 1 oktober volgend jaar
zullen ze 50 minuten per uur uitbe
taald krijgen. De pendeldiensten
worden daardoor naar verwach
ting 10 procent duurder.
Daarnaast is er een loonsverho
ging van 1,25 procent per 1 januari
1989 en van 1 procent per 1 juli 1990
afgesproken. Volgens een woord
voerder van de Vervoersbond FNV
is de kans groot dat de leden ko
mende donderdag tijdens de verga
dering in Nieuwegein met het ak
koord zullen instemmen.
DEN HAAG (GPD) - Het 'vol
strekt onwrikbare' standpunt
van de Amerikanen over het af
schaffen van landbouwsubsidies
is de oorzaak van het mislukken
van het vrije wereldhandel-over
leg in Montreal van afgelopen
week. De Amerikanen waren in
het geheel niet bereid tot conces
sies. Omdat de GATT, onder
wiens vlag het overleg plaats
vond, werkt op basis van concen
sus, raakte het overleg in een pat
stelling.
Staatssecretaris Van Rooy
(economische zaken), die ons
land in Montreal vertegenwoor
digde, heeft dit gisteren in de Ka
mer gezegd. Zij noemde de Ame
rikaanse eis om alle subsidies in
de landbouw af te schaffen niet
reëel en zei het te betreuren dat
het GATT-overleg is geblok
keerd.
Van Rooy wilde ondanks haar
stellingname geen zwarte piet
aan deze of gene uitdelen. Zij gaf
te kennen dat ook de EG meer
had kunnen doen om het overleg
te doen slagen. Zo had de ge
meenschap veel duidelijker
moeten zijn over de toegang tot
de eigen markt. "Zowel de EG
als de Verenigde Staten moeten
hun huiswerk overmaken", al
dus Van Rooy. Alleen als dat ge
beurt, kan het nieuwe GATT-
overleg, dat voor april is vastge
steld, een succes worden.
Ondanks de perikelen rond de
landbouw wilde Van Rooy het
overleg in Montreal niet als een
mislukking bestempelen.
