LEIDSCH
DAGBLAD
Grootste kunstroof
Amnesty: in Iran
golf van executies
Drie zeer
beroemde
doeken van
Van Gogh
gestolen
Ziekenfondspremie nu
op uitkering inhouden
vanc/330
Spitak: stad der doden
ARC ontslaat
trainer Kroese
Runstzwendel kost topman Christie's de kop
Leerling (15)
slaat op leraar
in met hamer
Dinsdag 13 december 1988
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 38805 Prijs fl. 1,20
Het schilderij
'Uitgebloeide zon
nebloemen', een
van de drie doe
ken van Van Gogh
die uit het muse
um zijn
OTTERLO (GPD) - Het ruim 30 man tellende Gelders re
cherchebijstandsteam, dat sinds vannacht koortsachtig
speurt naar de drie uit het Kröller-Müllermuseum in Otter-
lo verdwenen Van Goghs, sluit niet uit dat de kunstwerken
zijn 'ontvoerd' en dat er losgeld voor zal worden geëist.
De schilderijen zijn door hun grote
bekendheid namelijk volstrekt on
verkoopbaar. De politie wil overi
gens geen enkele mededeling doen
over haar vermoedens betreffende
daders en hun mogelijke bedoelin
gen.
Van de gestolen kunstwerken
ontbreekt nog elk spoor. De politie
beschikt slechts over één vage aan
wijzing: een auto met Frans kente
ken, waarvan de inzittenden zich
gisteren volgens getuigen verdacht
in het nationaal park De Hoge Ve-
luwe zouden hebben opgehouden.
In dat park is het Kröller-Müller
museum gevestigd.
De kunstroof van gisteravond is
de grootste die ooit in Nederland is
gepleegd. Het gaat om drie wereld
beroemde werken van Van Gogh:
een versie van 'De Aardappeleters',
'Het Weversinterieur' en 'Uitge
bloeide zonnebloemen'. De doeken
vertegenwoordigen volgens de po
litie een waarde van vele tientallen
miljoenen guldens, n
deskundigen gaat het
meer dan 100 miljoen.
Enkele minuten na de inbraak
Radio Israël:
VS willen PLO
accepteren als
gesprekspartner
BREUK IN WATERLEIDING
ZOETERMEER (ANP) - Een grote
breuk in een hoofdwaterleiding bij
de wijk Buitenweg in Zoetermeer
heeft vannacht voor enkele tonnen
schade aangericht. In het winkel
centrum liepen 10 winkels, waar
onder 2 supermarkten onder water.
Ook - enkele parkeergarages en
trapportalen van flats kwamen vol
water te staan.
Zo'n 25 auto's stonden tot aan de
hoofdsteunen onder water. Rond
vier uur alarmeerde de politie de
winkeliers om de schade aan hun
winkels beperkt te houden.
Een half uur later wisten mede
werkers van het waterleidingbe
drijf de kranen in de hoofdwater
leiding te sluiten, waardoor het
water in de wijk wat begon te zak
ken. Bij de breuk ontstond een gat
van 5 bij 10 meter, waarin onder
meer een lichtmast verdween.
(foto ANP)
JERUZALEM (AP) - De Ameri
kaanse regering wil onmiddellijk
na de rede van PLO-leider Arafat
voor de naar Genève verplaatste
Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties bekend maken dat
zij de Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie PLO aanvaardt als ge
sprekspartner bij het vredesover
leg in het Midden-Oosten.
De PLO-leider zou daartoe door
de VS verlangde wijzigingen heb
ben aangebracht in zijn tekst. Dat
hebben radio Israël en de omroep
van de Israëlische strijdkrachten
vanmorgen gemeld.
Volgens de radiozenders hebben
de VS op verzoek de ontwerp-tekst
werd groot alarm gegeven. De in-
en uitgangen van het door hoge
hekken omgeven park De Hoge
Veluwe werden hermetisch afge
sloten en de politie zocht het ter
rein met behulp van speurhonden
meter voor meter af. De inbrekers
zijn het museum binnengedrongen
door een ruit van pantserglas te
vernielen. Ze moeten zeer snel heb
ben gewerkt: op het moment van
de inbraak, om kwart voor negen,
ging bij de politie van Ede het
alarm over. Binnen 3 minuten wa
ren volgens een politiewoordvoer
der agenten ter plaatse. De daders
waren toen echter al gevlogen.
Twintig minuten na de kunstroof
was het park hermetisch afgegren
deld.
Volgens hoofdinspecteur Van
Rossum van de Edese politie ging
het om een gerichte inbraak. „Het
waren geen onbekenden, zij zoch
ten gericht naar schilderijen".
De doeken zijn van onschatbare
volgens waarde. Ter vërgelijk: in november
totaal om 1987 werd een schilderij met iris
sen van Van Gogh voor 100 miljoen
gulden verkocht. In juni van dat
jaar bracht een schilderij van een
brug 45 miljoen op en in maait '87
werd het beroemde 'Zonnebloe
men in een vaas' door een Japanse
firma opgekocht voor 74 miljoen
gulden.
Het Kröller-Müllermuseum bezit
in totaal meer dan 270 werken van
Van Gogh, naast werken van onder
anderen Mondriaan, Picasso en
Toorop. De collectie van het Kröl
ler-Müllermuseum, die jaarlijks
honderdduizenden mensen uit de
gehele wereld trekt, is in 1907 opge
zet door mevrouw Helene Kröller-
Müller.
Eind juni kwam het rijksmuse
um op de Hoge Veluwe in het
nieuws door de diefstal, op klaar
lichte dag, van een zelfportret van
Charley Toorop. Het doek werd
door de politie teruggevonden bij
een 62-jarige labiele vrouw in Arn
hem, die het kunstwerk in een
boodschappentas had meegeno-
zal houden. Door de VS voorgestel
de wijzigingen in de tekst zouden
door de PLO zijn aanvaard. Was
hington acht de deelname van de
PLO aan het vredesproces van es
sentieel belang, maar heeft daaraan
drie voorwaarden verbonden: de
PLO moet uitdrukkelijk het be
staansrecht van Israël erkennen;
zij moet terrorisme afzweren; en zij
moet de VN-resoluties 242 en 338
onverkort accepteren.
DEN HAAG - De gemeente Den
Haag en de Haagse ziekenfondsen
hebben een overeenkomst geslo
ten over het betalen van de zieken
fondspremie door mensen met een
uitkering. Vanaf 1 januari zal de ge
meentelijke sociale dienst zowel de
nominale premie (een vast bedrag)
als de procentuele premie (afhan
kelijk van het inkomen) inhouden
op de uitkering en rechtstreeks
overmaken aan het ziekenfonds.
Volgens de gemeente is het voor
deel voor alle betrokkenen groot.
De ziekenfondsen zijn verlost van
een hoop administratieve romp
slomp, omdat zij niet langer elke
maand alle uitkeringsgerechtigden
acceptgiro-kaarten hoeven te stu-
Wolleen velden
Wolkenvelden en mogelijk een bui.
Minimumtemperatuur omstreeks 3
graden, middagtemperatuur ongeveer
6 graden. Matige noordwestenwind,
kracht 4. in het waddengebied <?erst
nog krachtig, 6. De vooruitzichten
voor donderdag tot en met zondag:
Vanaf vrijdag toenemende kans op
regen, later mogelijk natte sneeuw.
Middagtemperatuur ongeveer'6 gra
den, vanaf het weekeinde wat lager.
Woensdag 14 december
zon op: 08.41 uur, zon onder: 16.29 uur:
maan op: 12.21 uur, maan onder: 22.45
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 06.37 en 18.48 uur; laag
water: 02.13 en 14.40 uur.
ren. In ruil daarvoor krijgt de ge
meente Den Haag zo'n 100.000 gul
den van de ziekenfondsen.
Dit geld stort de gemeente in een
fonds, waarop mensen met een mi
nimum-inkomen een beroep kun
nen doen als zij voor bijzondere
ziektekosten komen te staan die
niet worden vergoed. Het fonds zal
worden beheerd door de gemeen
telijke sociale dienst en de twee zie
kenfondsen in Den Haag.
Het besluit de ziekenfondspre
mie op de uitkering in te houden is
ook "in het belang van de cliënt
zelf', aldus een woordvoerster van
de Haagse sociale dienst. "Mensen
die krap zitten denken te gauw: ik
betaal deze maand maar even geen
premie. Ze realiseren zich niet dat
dit gevolgen heeft voor hun recht
op vergoeding van ziektekosten".
De gemeente en de ziekenfond
sen gaan ervan uit dat iedere uitke
ringsgerechtigde aan de nieuwe
overeenkomst wil meewerken. Wie
dit niet wil dient elke maand zelf
zorg te dragen voor de afdracht van
de ziekenfondspremie.
Mijnexplosie: 6 doden
Ankara (afp) - Door explode
rend mijngas zijn gisteren 6 mijn
werkers gedood en 4 ernstig ge
wond geraakt. Het ongeluk gebeur
de in Baris, op 280 km ten westen
van Ankara. De ontploffing had op
een diepte van 100 meter plaats*
r erkenning PLO)
schade.
'Medische keuring is vaak zinloos'
DEN HAAG (GPD) Veel me
dische keuringen zijn zinloos
en kunnen worden afgeschaft.
Volgens secretaris Van Berkes
tein van de Koninklijke Maat
schappij tot Bevordering van
de Geneeskunde (KNMG) heb
ben eenmalige korte medische
keuringen bijna of helemaal
geen waarde.
Zo'n medische keuring, bij
voorbeeld voor een baan of
voor een pensioen, kan wel ver
strekkende gevolgen hebben
voor de patiënt. Op grond daar
van kan hij die baan of dat pen
sioen mislopen. Van Berkestein
vindt dat die consequenties in
geen enkele verhouding tot de
waarde van de keuring staan.
Van Berkestein zal zijn op
vattingen vrijdag presenteren
op een symposium over medi
sche ethiek.
Overmand door verdriet hangt
een vróuw in Spitak. over de kist
van omgekomen familielid.
(foto ANP)
22 PAGINA'S
In de Armeense stad Spitak,
die eens 30.000 inwoners telde
maar door de aardbeving ge
heel is verwoest, zoeken be
woners nog steeds wanhopig
tussen de puinhopen naar fa
milie en vrienden. Het stof in
de lucht vermengt zich met de
stank van ontbindende lijken.
Bijna 90 procent van de bevol
king van Spitak is om het le
ven gekomen.
Er is geen elektriciteit en
geen water; de telefoonver
bindingen met de buitenwe
reld zijn verbroken. De hoop
nog overlevenden te vinden is
klein.
Op het sportveld in het mid
den van de stad zoeken Arme-
nen naar bekenden tussen de
met dekens bedekte stoffelij
ke resten. Elders staan rijen
grijze doodskisten klaar voor
de niet aflatende stroom lij
ken die onder het puin van
daan worden gehaald.
„Wat doet God ons aan? Wil
hij het hele Armeense volk in
het verderf storten?" vraagt
Lev Akopian, een Armeen die
in Georgië woont, maar uit so
lidariteit met het Armeense
volk te hulp is gesneld.
Duizenden Armeense vrij
willigers, legerrekruten, art
sen, verplegers en verpleeg
sters en reddingswerkers van
over de hele wereld doorzoe
ken de ruïnes naar overleven
den. In de lucht hangen heli
kopters van Aeroflot, zodat
Engelsen met nieuwe appara
tuur eventuele levenstekens
onder het beton kunnen op
sporen. Vrijwilligers van het
Duitse Rode Kruis lopen ach
ter hun speurhonden aan door
de puinhopen en wijzen uit
geputte Russen aan waar zij
het eerst moeten graven. De
vermoeide en moedeloze
ploegen reddingswerkers zijn
24 uur per dag in touw; 's
avonds worden ze bijgelicht
door open vuurtjes.
Veel Armenen zien de aard
beving als een nieuw hoofd
stuk in hun lange geschiede
nis van rampspoed. In 1915
verloren 1,5 miljoen Arme
niërs het leven door de bloed
ige Turkse massamoorden.
(foto Win» Dijkman»
De museumdirectie acht de be
veiliging van de collectie schilde
rijen, tekeningen, beelden en kera
miek toch „ruim voldoende". Er
ontvangen van de rede die Arafat zjjn permanent twee bewakers ge
stationeerd in het museum.
In september uitte de Algemene
Rekenkamer vernietigende kritiek
op de bewaking en beveiliging van
kunstcollecties in de meeste rijks
musea. Volgens de Rekenkamer is
die in zeker 14 museau volstrekt
onvoldoende. Het Kröller-Müller
museum in Otterlo werd als een
van de weinige musea gunstig be
oordeeld.
De gestolen schilderijen zijn niet
(Zie ook pagina 5: Voorwaarden VS tegen diefstal verzekerd, wel tegen
ALPHEN AAN DEN RIJN - Het
bestuur van de Alphense zaterdag
eersteklasser ARC heeft gister
avond trainer jan Kroese met on
middellijke ingang van zijn functie
ontheven.
Volgens voorzitter Cock Verweij
heeft de leiding van de Alphense
club geen vertrouwen meer in het
aanblijven van de Nièuwkoper.
Het slecht presterende ARC bezet
momenteel de laatste positie in de
eerste klasse A.
Kroese is meer dan 11 jaar in dienst
geweest van ARC, dat hij van de
vierde naar de eerste klasse van de
KNVB voerde. Verweij, die een
aantal jaren als elftalbegeleider de
successen van nabij meemaakte:
"Zelfs als voorzitter was ik verrast
door het bestuursbesluit, maar ik
kijk er niet van op. Een van de be
stuursleden is met het voorstel ge
komen. Het is overigens geen una
niem besluit geweest". Over de op
volging van Kroese, die niet voor
commentaar bereikbaar was, be
raadt het ARC-bestuur zich nog.
AMSTERDAM (GPD) - De 52-ja-
rige oprichter van Christie's Am
sterdam blijkt een rol te hebben ge
speeld in een omvangrijke kunst-
zwendel. Hij is inmiddels door het
gerenommeerde veilinghuis ont
slagen.
De kunstkenner zou op papier
van Christie's taxatierapporten
hebben gemaakt en onder meer
een schilderij aan de 17de-eeuwse
meester Paulus Potter hebben toe
geschreven, terwijl vaststond dat
het geen Potter was. Het schilderij
werd door hem getaxeerd op ruim
een half mihoen gulden.
De man werd twee maanden ge
leden aangehouden door de Breda
se politie, die een zwendel met
schilderijen op het spoor was geko
men waarbij ook zijn naam werd
genoemd.
Het vermeende schilderij van
Potter werd in juli van dit jaar in
Breda gestolen uit het huis van een
advocaat, die het doek tijdeljjk in
beheer had. Het schilderij was toen
al aangekocht door een Amster
damse beleggingsmaatschappij.
Behalve de kunstkenner werden
nog drie verdachten uit Voorburg
en Veenendaal aangehouden.
Als hoofd van de buitendienst
verrichtte de verdachte enkele
honderden taxaties bij kunstbezit-
ters thuis. Hij gold daarbij als een
onomstreden expert. Voor hij in
1973 by Christie's begon, werkte
hij lange tijd bij het Rijksbureau
voor Kunsthistorische Documen
tatie in Den Haag.
Directeur van Christie's Nystad:
„Deze zaak heeft onze naam ern
stig geschaad. Vooral omdat hij
ook nog ons papier heeft gebruikt.
Als internationaal gerenommeerd
veilinghuis moet de betrouwbaar
heid onbetwist zijn".
LONDEN (AP) - Sinds juli zijn in
Iran meer dan 300 mensen ter dood
gebracht in de grootste golf van po
litieke executies sinds het begin
van de jaren tachtig. De bewijzen
voor de massa-executies zijn on
weerlegbaar en het werkelijke aan
tal slachtoffers loopt waarschijn
lijk in de duizenden, zo heeft Am
nesty International vandaag ge
meld.
De mensenrechtenorganisatie
zei dat leden van de Iraanse politie
ke oppositie in het geheim zijn ver
moord in gevangenissen in het hele
land. Er zijn berichten over moor
den gekomen uit Teheran, Tabriz,
Mashhad en Shir^z. De Iraanse au
toriteiten hebben berichten over
executies in eerste instantie ont
kend, maar Amnesty zei dat de
Iraanse autoriteiten de afgelopen
dagen impliciet hebben erkend dat
er met de oppositie wordt afgere
kend. Veel slachtoffers zijn eerst
gemarteld.
De meesten zijn linkse activisten
en hun aanhangers, voornamelijk
leden van de Volksmujahedeen, al
dus Amnesty. Ook leden van ande
re groepen en partijen als de Tu-
deh, Rahe Kargar, de Volksfe-
dayeen en de Kurdische oppositie
worden op grote schaal vermoord.
VOORBURG (GPD) - Een 15-ja-
rige jongen uit Voorburg heeft
vanochtend zijn leraar aardrijks
kunde ernstig mishandeld door
met een hamer enkele malen op
diens schedel te slaan. De hevig
bloedende leraar is zwaarge
wond in een ziekenhuis in Den
Haag opgenomen.
Het drama vond plaats op het
Huygenslyceum in Voorburg. Tij
dens een schriftelijke overhoring
stormde de dader plotseling naar
voren en sloeg de leraar onver
hoeds met de punt van een ijze
ren hamer een keer of zes op het
hoofd. De overige leerlingen ren
den gillend de klas uit. De school
arts heeft de bewusteloze leraar
eerste hulp verleend.
Klasgenoten hebben nog ge
probeerd de dader vast te hou
den, maar die ontsnapte. De
Voorburgse politie is onmiddel
lijk een speurtocht naar de dader
begonnen. Over het motief tast
de politie nog in het duister. Van
de dader is bekend dat hij altijd
een hamer bij zich had.
De slachtoffers, r
wen, lopen uiteen van jonge scho
lieren en studenten tot artsen en
mullahs die ervan worden ver
dacht aanhangers te zijn van aya
tollah Montazeri. De bewijzen zijn
afkomstig uit vele bronnen, onder
wie familieleden van slachtoffers
en uitspraken door de autoriteiten
zelf.
Sinds juli heeft de organisatie
bericht gekregen over meer dan
300 executies, maar in werkelijk
heid gaat het waarschijnlijk om
duizenden. „Niemand weet precies
hoeveel mensen zijn vermoord.
De Iraanse bezetters van het Am-
nesty-kantoor in Amsterdam kon
digden vanmorgen aan het pand
rond het middaguur te zullen verla
ten. Een woordvoerder van de be
zetters deelde mee: „We heffen de
bezetting op nu vanuit het hoofd
kantoor van Amnesty een nieuw
rapport over de situatie in Iran
openbaar wordt gemaakt".
GEEN VLUCHTEN OP SPANJE -
De luchtvaartmaatschappijen
KLM en Iberia hebben alle vluch
ten van en naar Spanje voor mor
gen geannuleerd. Dit als gevolg
van een algemene staking die voor
woensdag in Spanje is uitgeroe
pen. Martinair, Transavia en Air
Holland hebben hun geplande
vluchten uitgesteld tot woensdag
avond laat.
JA.
ik abonneer mij
io snel mogelijk op deze krant.
Dan heb ik niet alleen het
nationale en internationale
ïieuws. maar ook de berichten
uit eigen regio bij de hand!
