Mensenrechten nog
steeds reden tot zorg
Kraanwater ondanks giflozingen nog veilig
SCHITTEREND
CADEAU-IDEE
VAN TRIFARI:
BROCHE VAN 79r
VOOR 59.-
HET CADEAU SIERT
•UW PARTNER, DE KORTING
SIERT MONET.
Veertig jaar na erkenning door VN:
Geestelijk gehandicapte
doodgestoken in tehuis
Meer schol en beperkte
kabeljauwvangst in '89
Braks blijft bij verbod op
Amerikaans hormoonvlees
MAANDAG 12 DECEMBER 1988
BINNENLAND
PAGINA 3
BIJ DE BIJENKORF BEN JE BETER AF
ffechts 79.- Bij de Monet-stand in de Bijenkorf.
BIJ DE BIJENKORF BEN JE BETER AF
Voor een goldplated broche van Trifari betaalt u
normaal 79.- Maar koopt u zo'n kleinood nu bij
de Trifari - stand in de Bijenkorf, dan krijgt u
20 gulden korting. En betaalt u er C7/5/OJD/*
dus maar 59.- voor. IKIJj1l\l^
BIJ DE BIJENKORF BEN JE BETER AF
Als u uw partner voor tie kerst een van de goldplated broches
van Monet met imitatieparel cadeau geeft, dan schenken wij
u 20 gulden. Waardoor u niet 99- betaalt» maar
Mohet
Op 21, 22 en 23 december zijn alle Bijenkorven ook 's avonds open, tot 21.00 uur. De Bijenkorf Amsterdam bovendien op 20 december, ook tot 21.00 uur.
UTRECHT Het drinkwater terdege bewust is. Volgens vorige
voortaan uit de fles? Waterspecia- week bekendgemaakte cijfers van
list Rob Leuven van de stichting de frisdrankfabrikanten is dit jaar
Natuur en Milieu vindt dat het niet
nodig zou moeten zijn. „En in de
meerderheid van de gevallen hoeft
dat gelukkig ook niet", zegt hij.
door
Jos van der Meer
e Bijenkorven ook 's avonds o
„De wet omschrijft nauwkeurig
aan welke eisen het drinkwater bedrijf met de
moet voldoen en de meeste water
leidingbedrijven halen die norm".
Er is dus een minderheid van ge
vallen waarin voorzichtigheid met
drinkwater wél geboden is. En dat
is iets waarvan de bevolking zich
20 procent meer bronwater gedron
ken dan vorig jaar. Het verbruik
liep op van tien tot twaalf liter per
persoon.
Wat woordvoerder Schaafsma
van de Watertransportmaatschap-
pij Rijn-Kennemerland (WRK) in
Nieuwegein betreft, is het drinken
van leidingwater nog steeds ver
antwoord in Nederland, ook na de
jongste giflozing in de Rijn van het
onkruidbestrijdingsmiddel meco-
prop door de Duitse chemie-gigant
BASF in de nacht van 27 op 28 no
vember. In zulke gevallen stopt het
van wateren
wacht tot het gif weg is.
Leuven (Natuur en Milieu) zegt
dat er een paar probleemgevallen
zijn in de Nederlandse drinkwater
voorziening. Bij negen pompsta
tions zit er te veel bentazon, een ge
wasbeschermingsmiddel, in rivier
water dat zij - zo is hun werkwijze -
oppompen uit de oeverbodem
langs de rivier waarlangs zij liggen.
De stations staan in Bergambacht,
Hardinxveld-Giessendam, Hen
drik Ido Ambacht, Lekkerkerk,
Nieuw Lekkerland en Nijmegen,
zegt hij. Hij voegt er echter aan toe,
dat ook niet alle flessewater even
Politiek
Schaafsma is er in het geheel niet
over te spreken dat de chemische
industrieën, zoals hij zegt, het nooit
leren. „De afgelopen jaren komt
het lozen van gif op de Rijn weer
veel te veel voor", luidt zijn klacht.
Of er iets aan te doen is, zegt hij niet
te weten: „Dat is een kwestie van
de politiek". En over de vraag of de
macht van de chemiebedrijven dan
zo veel groter is dan die van de na-
Op een goldplated fantasie
keicollier van Vendome geven wij
30 gulden korting. Waardoor u er gpen
voor betaalt, maar 69.- Voor een Vendome göid;
plated fantasie collier betaalt u zelfs 40 gulden mini
van 139.- voor 99.- Bij de Vendome-stand in de Bijenkorf?
Op 21, 22 en 23 december zijn alle Bijenkorven ook 's avonds open, tot 21.00 uur. De Bijenkorf Amsterdam bovendien op 20 december, ook tot 21.00 uur.
tionale of internationale politiek
durft hij geen uitspraak te doen.
Rob Leuven durft dat wel. „De
lobby van de chemiebedrijven
moet niet worden onderschat",
zegt hij met gevoel voor understa
tement. „Het is gecompliceerd om
vanuit Nederland in Duitsland in
te grijpen, maar wij zouden ons in
ternationaal sterker moeten opstel
len".
Nu vertraagt de chemische in
dustrie binnen de EG en in het
overleg van de Rijnoeverstaten nog
de totstandkoming van regels te
gen giflozingen, vindt hij. „En dat
lukt doordat de afweging tussen
economische belangen en die van
het milieu en de volksgezondheid
een gevoelig punt is. Op dit mo
ment valt de keuze nog uit in het
voordeel van de economie". Het
wordt echter steeds duidelijker
wat de maatschappelijke lasten
zijn van allerlei ontwikkelingen in
de chemische industrie, zegt hij.
Dat zal de samenleving meer en
meer in de richting drijven van het
treffen van milieumaatregelen, is
zijn overtuiging.
Zorgen
Leuven: „Volgende week komt het
rapport 'Zorgen voor Morgen' uit
van het Rijksinstituut voor Volks
gezondheid en Milieu in De Bilt.
Daaruit zal naar voren komen dat
de toestand van het milieu op alle
fronten zeer zorgelijk is, variërend
van plaatselijk tot mondiaal ni
veau. Als je die problemen niet wilt
doorschuiven naar volgende gene
raties, dan zullen we alle vervuiling
op heel korte termijn een halt moe
ten toeroepen".
Maar de chemische bedrijven
hebben, meent Leuven, het sys
teem dat de melding van giflozin
gen regelt het afgelopen jaar laten
verwateren. En van een goede ana
lyse van alle lozingsincidenten van
de laatste jaren is het nog steeds
niet gekomen, waardoor het ook
moeilijk is de ware oorzaken van
de vervuiling aan te pakken. „Wij
dringen er op aan dat er zo snel mo
gelijk zo'n onderzoek plaatsvindt",
zegt Leuven.
Bovendien is het volgens Natuur
en Milieu noodzakelijk om strenge
re regels te stellen aan de lozing
van moeilijk afbreekbare stoffen,
die op de bodem van rivieren en
zeeën terecht komen en daardoor
het milieu blijvend vervuilen. De
Rijnoeverstaten willen die lozin
gen in 1995 met de helft hebben
verminderd ten opzichte van 1985.
De regeling geldt echter voor
slechts dertig stoffen en voor een
werkelijk schone bodem is een ver
mindering met zeventig tot tachtig
procent nodig. „Daartoe moeten
ook de incidentele lozingen, de 'on
gelukken', flink beperkt worden
zegt Leuven.
De jongste lozing heeft de be-
zorgheid van publiek en politiek
over de gestage reeks milieu-inci
denten weer doen toenemen. Mi
nister Smit-Kroes (verkeer en wa
terstaat) liet bijvoorbeeld weten
dat haar geduld op is. Dat was ove
rigens ook op in de loop van 1987.
een jaar waarin 57 grote giflozingen
werden gemeld. En eind '86 was
haar geduld eveneens op, toen na
een brand bij het Zwitserse che
miebedrijf Sandoz een veertig kilo
meter lange gifstroom de Rijn af
zakte.
WRK-woordvoerder Schaafsma
antwoordt op de vraag of de boos
heid van de minister nog wel ge
loofwaardig is: „De mensen wor
den misschien murw van telkens
weer slecht nieuws. Maar wij niet.
Wij bUjven ervoor knokken dat die
giflozingen in de Rijn eindelijk
eens ophouden".
moet geen fort met hoge buitengre-
zen worden opgetrokken".
Voorafgaand aan de viering van
40 jaar Universele Verklaring van
de Rechten van de Mens, organi
seerde het Studie- en Informatie
centrum (SIM) van de Rijksuniver
siteit Utrecht een bijeenkomst met
diverse mensenrechtendeskundi
gen uit Latijns-Amerika, Oost-Eu
ropa, Afrika, Azië en West-Europa.
Volgens Manfred Nowak van het
SIM liggen de nieuwe bedreigin
gen voor de mensenrechten op het
terrein van de nucleaire bewape
ning, het milieu, wetenschap en
techniek (genetische manipulatie)
en de groeiende kloof tussen rijk
en arm. Nowak: 'De gezamenlijke
verantwoordelijkheid om deze za
ken aan te pakken is er nog niet. Er
zijn bewegingen die zich met vre
de, milieu en ontwikkeling bezig
houden, maar nog weinig bekom
mert men zich om genetische ma
nipulatie. Er moet eigenlijk tot een
combinatie van deze bewegingen
worden gekomen, maar daarvoor
ontbreekt voorlopig nog de politie
ke wil'.
In Maastricht werd zaterdagmid
dag door burgemeester Houben
van die stad een monument voor
de mensenrechten onthuld. Het
gaat om een ontwerp voor een affi
che van Amnesty International van
de Franse kunstenaar Roland
Topor, dat door drie afgestudeer
den van de Maastrichtse Stadsaca-
demie vergroot op een gevel werd
weergegeven. Vóór de onthulling
hielden ongeveer 200 mensen een
stille fakkeloptocht door de bin
nenstad.
Tijdens een bijeenkomst van de
Liga voor de Rechten van de Mens
in Amsterdam ontving mevrouw
M. Karaman zaterdag de Clara
Meijer-Wichmann-medaille. Me
vrouw Karaman, de weduwe van
de onlangs vermoorde voorzitter,
van de Turkse Arbeidersvereni
ging Nihat Karaman, kreeg de on
derscheiding vanwege haar in
spanningen op het gebied van de
emancipatie en het nalevenen van
de mensenrechten in Nederland.
De medaille werd voor het eerst
uitgereikt.
UTRECHT (GPD/ANP) - Het feit dat precies veertig jaar geleden - op 10 december 1948 -
de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens door de Verenigde Naties werd
aangenomen is afgelopen zaterdag op verschillende plaatsen in het land herdacht. Minis
ter Van den Broek (buitenlandse zaken) sprak tijdens een herdenking in de Utrechtse
Stadsschouwburg zijn bezorgdheid uit over de crisis waarin de mensenrechten-comités
van de Verenigde Naties zich bevinden.
De comités zijn overbelast en kam-
pen met financiële tekorten, aldus
de bewindsman. Ook is er een
enorme achterstand in de periodie
ke rapportages over de toestand
van de mensenrechten in diverse
landen.
Van den Broek zei "hoopvolle te
kenen" te zien, onder meer in het
optreden van de Russische presi
dent GorbatsjOv, de opkomst van
steeds meer democratieën en de
toenemende erkenning van het in
dividueel klachtenrecht.
Prof.dr. Theo van Boven, hoogle
raar internationaal recht aan de
universiteit van Maastricht, en ex-
voorzitter van de VN-mensen-
rechtcommissie, besloot de
Utrechtse manifestatie. Hij waar
schuwde dat het streven naar een
wording van Europa in 1992 niet
ten koste moet gaan van de sociaal
zwakkeren, politiek vervolgden en
asielzoekers. Van Boven ziet het
recht op asiel als "een belangrijke
toetssteen van het mensenrechten-
beleid in de Gemeenschap. Er
DE MEERN (GPD) - Een 26-jarige
geestelijk gehandicapte vrouw is
zaterdagmorgen vroeg in het ge
zinsvervangend tehuis De Meern-
hof in De Meern door messteken
om het leven gebracht. De dader is
volgens de politie vermoedelijk het
tehuis binnengedrongen na een
raam te hebben geforceerd. Veertig
rechercheurs zijn met de zaak be
zig.
Gegil deed bewoners om kwart
voor acht wakker schrikken. In de
gang troffen ze de hevig bloedende
medebewoonster aan. Ze had di-_
verse steekwonden in het bovenli-"
ONDERWIJS Minister Deetman
(onderwijs) wil niet nog eens 249
miljoen bezuinigen om de tegen
valler van 500 miljoen op zijn be
groting te compenseren. Hij vindt
dat de meevallers voor de schatkist
daarvoor moeten worden gebruikt.
Voor de radio zei de bewindsman
zaterdag in het kabinet voldoende
steun voor die opvatting te ver
wachten omdat iedereen het be
lang van scholing inziet.
chaam. Personeel ontfermde zich
over haar. Ze werd overgebracht
naar het Utrechtse ziekenhuis en
daar met spoed geopereerd. Een
steek jn het hart bleek fataal.
De 24 bewoners van de Meern-
hof, in leeftijd variërend tussen 18
en 50 jaar, wonen zo zelfstandig als
mogelijk. Het lijkt niet op een te
huis, maar meer op een rij eenge
zinswoningen. „De mensen kun
nen het hier uitstekend vinden met
de buurtbewoners, over en weer is
er contact. Ze komen bij elkaar
over de vloer", zegt mevrouw
Spekschoor, hoofd van het tehuis.
Ook ouders en familie komen vaak
op bezoek. Verder is er intensief
contact met het elf man sterke per
soneel. De politie trekt al die con
tacten na en is een buurtonderzoek
begonnen.
De indringer heeft de ruit inge
slagen van een zit-slaapkamer van
een bewoner die het weekeinde
weg was. Of hij het op de vrouw
had gemunt of dat zij hem betrapte
en daardoor het slachtoffer werd, is
niet duidelijk.
MENSENRECHTEN
UTRECHT (ANP) - Theatergroep 'Trajekt' voerde zaterdag voor
Utrechtse Stadsschouwburg een act op om aandacht te vragen voor
mensenrechten. Dit ter herdenking van het feit dat 40 jaar geleden de i
versele verklaring van de rechten van de mens werd opgesteld.
BRUSSEL (GPD) - De visserij-or
ganisaties zijn niet te spreken over
de visquota die volgend jaar voor
de Nederlandse vissers zijn be
paald. Zij mogen in 1989 meer
schol en haring vangen dan dit jaar,
maar beduidend minder kabel
jauw en makreel. Het quotum voor
tong blijft ongeveer gelijk. Dit is af
gelopen weekeinde bepaald tij
dens EG-overleg in Brussel. Minis
ter Braks (visserij) is "naar omstan
digheden tevreden" over het resul
taat van het overleg.
"Meer zat er niet in", zei Braks
gisteren na twee dagen en een
nacht onderhandelen. Voor som
mige vissoorten moet een pas op de
plaats worden gemaakt, aldus de
bewindsman. Volgens de biologen
lopen de visstanden van schol,
tong, kabeljauw en makreel ge
vaar. "Het past ons niet om ons te
verzetten als er zulke duidelijke
wetenschappelijke gegevens op ta
fel liggen", aldus Braks.
De visserij-organisaties erken
nen dat, maar toonden zich bij
monde van voorzitter Ben Daalder
van het Visserijschap niet gelukkig
met wat minister Braks voor hen
uit het vuur heeft weten te slepen.
Vooral de beperkingen die de tong
en scholvissers volgend jaar wor
den opgelegd zitten hen dwars.
Het met bijna een kwart verlaag
de kabeljauwquota kwam niet als
een verrassing. Maar Braks houdt
er rekening mee dat de spanningen
onder de vissers, die beweren dat
er voldoende kabeljauw is, niet zul
len afnemen. "Met overbevissing
vernietigen de vissers hun eigen
toekomst. Ik hoop dat zij inzien dat
we met hun eigen belaag bezig
zijn".
De Nederlandse vissers mogen
volgend jaar 94.515 ton haring van-
BRUSSEL (ANP) - Minister
Braks (landbouw) voelt er niets
voor om het hormonenverbod in
de EG te verzachten. De bewinds
man reageerde gisteren in Brussel
verbaasd op de uitlatingen van
PvdA-Europarlementariër Woltjer,
die natuurlijke hormonen onder
bepaalde voorwaarden wil toelaten
om een handelsoorlog met de VS te
vermijden. Het Europees Parle
ment heeft natuurlijk zijn eigen
verantwoordelijkheid, maar ik
vind wel dat Woltjer verwarring
oproept, aldus Braks.
Verschillende geleerden hebben
de afgelopen weken voor een on
derzoekscommissie van het Euro
pees Parlement verklaard dat be
paalde natuurlijke hormonen abso
luut geen kwaad kunnen voor de
volksgezondheid. Volgens Woltjer
moeten Amerikaanse en Europese
vleesproducenten ze daarom kun
nen toepassen, mits in de winkels
maar duidelijk wordt aangegeven
welke middelen zijn gebruikt.
De Nederlandse Europarlemen
tariër, die de GATT-onderhande-
lingen over landbouw vorige week
in Montreal van nabij zag misluk-
ken, ziet in het onderzoek van het
Europees parlement een goed ar
gument om een kostbare handels
oorlog met de VS zonder al te veel
gezichtsverlies te omzeilen. De
Amerikanen vinden dat er geen
deugdelijke wetenschappelijke ar
gumenten zijn voor een hormonen-
DRONKEN - Een 19-jarige man
uit Herten is zaterdag door een ver
moedelijk dronken automobilist
zaterdagnacht doodgereden in
Roermond terwijl hij met zijn fiets
op de stoep stond te wachten op
een vriend. De 28-jarige automobi
list, een plaatsgenoot, werd in de
loop van gisteren opgespoord. De
politie vermoedt dat de man dron
ken was toen hij de fietser aanreed.
verbod en zien de Europese richt
lijn dan ook als een puur protectio
nistische maatregel.
Maar volgens Braks gaat het niet
alleen om de vermeende schade
lijkheid van de groeibevorderende
middelen: „Onze consumenten, zo
wel in Nederland als daarbuiten,
willen geen hormonen in hun
vlees. De VS moeten gewoon ac
cepteren dat daarover in Europa
andere opvattingen leven. Ik heb
er ook begrip voor dat de Amerika
nen geen paardevlees lusten".
Als de Europese Commissie op
de suggesties uit het Europese Par
lement ingaat zal Braks zich daar in
de ministerraad tegen verzetten, zo
kondigde hij zondag aan. Op 20 de
cember praten hoge ambtenaren
van EG en VS in Genève verder
over het hormonenverbod.
gen (dit jaar 88.760 ton 13.750 ton
kabeljauw (was 17.550), 6430 ton
wijting (6860), 31.500 ton makreel
(36.410), 89.520 ton schol (78.830) en
10.195 ton tong (was 10.160), wat
voor de Nederlandse visserij de be
langrijkste vissoort is.
Een forse verhoging van het
scholquotum dus, maar die is tot
stand gekomen omdat Braks met
de Britten heeft geruild: Nederland
krijgt van hen een scholquotum
van 17000 ton extra in ruil voor
quota van een voor de Nederlandse
vissers minder belangrijke quota
in de Ierse Zee en het Kanaal.
Ook met andere landen werden
quota geruild: met Belgie tong uit
de Golf van Boscaye tegen haring,
en met de Denen alle Nederlandse
quota uit het Skagerrak tegen klei
ne quota op de Noordzee. "Een
gunstige ruil", zei Braks. "Gezien
de biologische omstandigheden
zijn de vangstmogelijkheden voor
ons redelijk.
De ministers besloten ook de
vangst op schol in de Duitse bocht
van april tot oktober te verbieden.
Dat zeegebied geldt als een 'kraam
kamer' voor schol en door het ver
bod hoopt men de groei van de
scholstand te beschermen. Over
enkele jaren zal dan weer meer
schol te vissen zijn.
Zwangere vrouw
bij sollicitatie
toch aangenomen
UTRECHT (ANP) - Een vrouwelij
ke sollicitant die aanvankelijk was
afgewezen omdat ze zwanger was
is uiteindelijk toch aangenomen.
De vrouw heeft dat vooral te dan
ken aan het feit dat ze onmiddelijk
naar de commissie gefijke behan
deling mannen en vrouwen bij ar
beid (CGA) is gestapt. Opmerkelijk
is dat het incident zich afspeelde
bij een organisatie van werkgevers.
Daar werd de vrouw aanvankelijk
afgewezen voor de functie van co
ördinatie opleidingen nadat ze haar
aanstaande werkgever had verteld
dat ze zwanger was.
De vrouw had al een aanstel-
lingsbrief op zak waarin het ge
bruikelijke zinnetje stond dat in
diensttreding alleen nog afhing
van de medische keuring. De
vrouw werd medisch goedkge-
keurd, alleen bleek wel dat ze
zwanger was. De vrouw nam na de
afwijzing onmiddellijk de commis
sie in de arm en dat leidde er toe dat
de werkgever de vrouw enkele da
gen later meedeelde dat ze alsnog
was aangenomen.
De CGA wijst er nog eens op dat
de wet gelijke behandeling bij on
der meer werving en selectie het
maken van onderscheid tussen
vrouwen verbiedt. De
vindt een verwijzing
zwangerschap oiwetlig.
